Pobierz PDF

Ściąga eksperta
Twórczość Leopolda Staffa
Leopold Staff urodził się w roku 1878; jego twórczość obejmuje prawie 60 lat; jej początek miał miejsce w roku 1900; poeta
opublikował wtedy pierwsze liryki w miesięczniku "Teka"; natomiast rok później, w 1901 wydał tom Sny o potędze; jego twórczość
obejmuje 3 epoki: Młodą Polskę, dwudziestolecie i czas po II wojnie światowej; dla wielu, szczególnie dla grupy literackiej Skamander,
był wzorem, duchowym opiekunem i autorytetem; pierwszy etap twórczości to przede wszystkim tom Sny o potędze, najważniejszy
www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line
Strona 1/8
Ściąga eksperta
w tomie jest chyba wiersz Kowal
wiersz Kowal Leopolda Staffa pochodzi z tomu Sny o potędze, zbioru debiutanckiego, opublikowanego w roku 1901; takie
umiejscowienie wiersza nie jest przypadkowe, bowiem tom ten został napisany w duchu postawy witalistyczno-aktywistycznej,
zainspirowanej filozofią Nietzschego; Sny o potędze obfitują w postaci mocarzy, herosów, jedną z nich jest ów tytułowy
Kowal, zatem można potraktować tytuł jako odniesienie do całości, wpisanie w cykl; podmiotem lirycznym wiersza jest
www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line
Strona 2/8
Ściąga eksperta
bohater tytułowy, czyli kowal; charakteryzuje go przestrzeń pracy, która stworzona jest właściwie z samych sugestii: stalowe kowadło,
młot, kruszce drogocenne, wulkan, otchłań; to obrazowanie zaczerpnięte zostało z mitologii greckiej, w której istniał mit boga Hefajstosa,
opiekuna kowali, złotników, ognia
Całą bezkształtną masę kruszców drogocennych,
Które zaległy piersi mej głąb nieodgadłą,
www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line
Strona 3/8
Ściąga eksperta
Jak wulkan z swych otchłani wyrzucam bezdennych
I ciskam ją na twarde, stalowe kowadło.
adresatem wiersza, pojawiającym się w trzeciej strofie, jest serce; świadczy o tym bezpośredni zwrot do niego Lecz gdy ulegniesz, serce,
pod młota żelazem, zaimek cię, formy czasownikowe ulegniesz, pękniesz, giń, niżbyś
Bo lepiej giń, zmiażdżone cyklopowym razem,
Niżbyś żyć miało własną słabością przeklęte,
Rysą chorej niemocy skażone, pęknięte.
Kowal prezentuje postawę typową dla filozofii Nietzschego; prezentuje jednostkę, która używa woli mocy, aby pracować nad
własną siłą, indywidualnością i osobowością; Kowal jest tu metaforą postawy nadczłowieka, drogocenne kruszce, które wrzuca
www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line
Strona 4/8
Ściąga eksperta
na kowadło to cechy ludzkie z nich powstanie mężne, dumne serce; człowiek, podobanie jak kowal musi i może wypracować sobie
własną siłę i osobowość
wiersz Deszcz jesienny pochodzi z tomu Dzień duszy opublikowanego w roku 1903; Staff prezentuje w nim typowo
dekadencki światopogląd opierający się na triadzie: melancholia, monotonia, powtarzalność; odzwierciedla ją budowa, treść i
przesłanie wiersza; klimat melancholii, smutku i monotonnej powtarzalności buduje powtarzający się fragment:
O szyby deszcz dzwoni, deszcz dzwoni jesienny
I pluszcze jednaki, miarowy, niezmienny,
Dżdżu krople padają i tłuką w me okno...
Jęk szklany... płacz szklany... a szyby w mgle mokną
I światła szarego blask sączy się senny...
O szyby deszcz dzwoni, deszcz dzwoni jesienny...
charakterystyczne brzmienie tekstu, upodobnienie słów do deszczu, to podstawowy zabieg stylistyczny w utworze o nazwie
www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line
Strona 5/8
Ściąga eksperta
onomatopeja, czyli właśnie dźwiękonaśladowczość; dalej maluje obraz świata, który podmiot liryczny ogląda przez zamazane deszczem
szyby, na obraz składają się III wizje: 1. korowód mar idących pochodem przez ogród wśród płaczu i zawodzenia
2. niejasne wspomnienie pogrzebu, niespełnionej miłości, tragedii pożaru, płaczu ludzkiego
3. obraz diabła płaczącego na widok zniszczenia którego sam dokonał w pięknym ogrodzie
część druga opisuje odchodzenie ludzi, bliższych i dalszych, lubianych i kochanych; nie mówi się wprost kto to, używa się
wymiennie zaimków kto, ktoś; chodzi nie tylko o odchodzenie, ale i umieranie oraz rezygnację z drugiej osoby, rezygnację z uczucia
www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line
Strona 6/8
Ściąga eksperta
na rzecz nieczułości i niewrażliwości, a więc postawy bezpiecznej i ochronnej wobec siebie; takie ubezpieczanie się ma także
głębszy wymiar: jest to rezygnacja z wyzwań, z aktywności, z kształtowania samego siebie, a więc Deszcz jesienny niejako przeczy idei czynu zawartej w Kowalu; podmiot liryczny mówi również o bezgranicznej samotności, w której teraz żyje; filozofii Nietzschego używał poeta w sposób przemyślany, aby za jej pomocą odgonić dekadencki klimat i poczucie niemocy; Leopold
www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line
Strona 7/8
Ściąga eksperta
Staff był tłumaczem tekstów tego filozofa, więc znal je świetnie i również dlatego odegrały one w jego życiu i twórczości ważną rolę
ostatni- trzeci etap twórczości Staffa - nazywany okresem franciszkańskim
www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)
Strona 8/8