7 Gmina Krzeszyce

Raport o stanie gminy Krzeszyce – Instytut Badań i Ekspertyz Naukowych w Gorzowie Wlkp., Urząd
Gminy w Krzeszycach – czerwiec 2001 r.
1. PODSTAWOWA CHARAKTERYSTYKA I CECHY GMINY
1.1. Położenie geograficzne, otoczenie terytorialne, powiązania z innymi ośrodkami
Gmina Krzeszyce leży w północno-zachodniej części województwa lubuskiego i
powiecie sulęcińskim (mapa 1). Na mapie 1 przedstawione jest położenie gminy w Polsce
po podziale administracyjnym kraju, zaś na mapie 2 lokalizacja gminy w województwie
lubuskim.
Gmina Krzeszyce
Mapa 1. Położenie gminy Krzeszyce na mapie Polski
7
Raport o stanie gminy Krzeszyce – Instytut Badań i Ekspertyz Naukowych w Gorzowie Wlkp., Urząd
Gminy w Krzeszycach – czerwiec 2001 r.
Gmina Krzeszyce graniczy (mapa 2) na południu z gminą Sulęcin, na południowym
zachodzie z gminą Ośno Lubuskie, na zachodzie z gminą Słońsk, na północnym
zachodzie z gminą Witnica, na północy z gminą Bogdaniec, na północnym wschodzie z
gminą Deszczno i na wschodzie z gminą Lubniewice.
Mapa 2. Otoczenie gminy Krzeszyce
8
Raport o stanie gminy Krzeszyce – Instytut Badań i Ekspertyz Naukowych w Gorzowie Wlkp., Urząd
Gminy w Krzeszycach – czerwiec 2001 r.
Gmina Krzeszyce leży w Niecce Nadwarciańskiej (mapa 3). Największą i najstarszą
miejscowością gminy jest wieś Krzeszyce, której założenie datuje się na XII w. We wsi nie
zachowały się w zasadzie żadne zabytki. Krzeszyce leżą w obrębie skrzyżowań dróg
łączących przejścia graniczne w Świecku, Słubicach i Kostrzynie n/Odrą, zaś odległość do
Berlina wynosi 100 km.
Mapa 3. Położenie gminy w Niecce Nadwarciańskiej w lubuskiem
Gmina jest w około 50% zalesiona (mapa 4). Przez gminę płynie Kanał Postomski i
rzeka Postomia. Przez północne obrzeża gminy płynie rzeka Warta. Największe
wzniesienie gminy jest w Borach Postomskich i wynosi 39 m n.p.m.
9
Raport o stanie gminy Krzeszyce – Instytut Badań i Ekspertyz Naukowych w Gorzowie Wlkp., Urząd
Gminy w Krzeszycach – czerwiec 2001 r.
Mapa 4. Kształt i położenie gminy Krzeszyce wraz z obszarami zalesionymi
Dla krajobrazu Polski charakterystyczne są geologia i tektonika (mapa 5)
wskazujące na to, iż gmina jest na pokrywie platformy paleozoicznej1, która znajduje się
pomiędzy górotworami platformy paleozoicznej a hercyńskim zapadliskiem przedgórskim.
Istotny jest również pasmowy układ krain geograficznych (mapa 6) to też uwzględniając
taki podział warto podkreślić przynależność tych terenów do makroregionu Pojezierza
Lubuskiego, mezoregionu Pojezierze Łagowskie i krainy Pojezierze Wielkopolskie,
natomiast na północ od gminy Sulęcin pojawia się makroregionie Pradoliny ToruńskoEberswaldzkiej,
mezoregion
Kotliny
Gorzowskiej
i
kraina
Pradolina
Toruńsko-
Eberswaldzka.
1
Głownie skały okruchowe, np. piaskowce, waki, łupki ilaste, krzemionkowe i inne a także wapienie organogeniczne
(np. koralowe), sole, gipsy, węgiel kamienny.
10
Raport o stanie gminy Krzeszyce – Instytut Badań i Ekspertyz Naukowych w Gorzowie Wlkp., Urząd
Gminy w Krzeszycach – czerwiec 2001 r.
Mapa 5. Uwarunkowania geologiczne położenia gminy
Mapa 6. Pasmowy układ krain geograficznych
11
Raport o stanie gminy Krzeszyce – Instytut Badań i Ekspertyz Naukowych w Gorzowie Wlkp., Urząd
Gminy w Krzeszycach – czerwiec 2001 r.
Krzeszyce są siedzibą władz gminy. W granicach gminy znajduje się 25 wsi łącznie
z Krzeszycami i przysiółkami.
Dominującą
dziedziną gospodarki jest rolnictwo (mapa 7). Odległość od
znaczących ośrodków przemysłowych w Polsce jest znaczna. Dlatego przeważa uprawa
zbóż i ziemniaków. Stąd pochodzi czysta ekologicznie produkcja do przetwórstwa rolnospożywczego. Rozwija się handel, produkcja i usługi. Znaczenia nabiera turystyka i
indywidualne budownictwo mieszkaniowe.
Rys. 7. Rolnictwo w gminie i jej otoczeniu
Teren gminy jest usytuowany w dobrym miejscu geograficznym leży, bowiem blisko
granicy z Niemcami i Gorzowa Wlkp. (ok. 35 km). Stanowić, zatem może dobre zagłębie
produkcji, handlu i usług tym bardziej, że obszar ten nie jest zdegradowany ekologicznie.
Istnieją też dobre połączenia drogowe umożliwiające dojazd do gminy i jej sołectw. Jak
dotąd teren ten jest dla wielu turystów mało znany.
12
Raport o stanie gminy Krzeszyce – Instytut Badań i Ekspertyz Naukowych w Gorzowie Wlkp., Urząd
Gminy w Krzeszycach – czerwiec 2001 r.
1.2. Historia
W gminie Krzeszyce najstarszą wsią są Krzeszyce, których założenie datuje się na
XII-XIII wiek. Krzeszyce są starą słowiańską osadą leżącą na pograniczu dwóch polskich
diecezji: lubuskiej i poznańskiej. Gmina jest położona w północnej części powiatu
sulęcińskiego i tworzy ją 18 sołectw. Na przełomie XIII i XIV wieku obszar ten dostał się
pod panowanie margrabiów, którzy w 1354 r. wieś „Cerchitz” należącą do von
Uchtehagenów podporządkowali jurysdykcji biskupów lubuskich. Do końca XIX wieku
Krzeszyce pozostały własnością zakonu joannitów w Słońsku. Drugiego lutego 1945 r.
wieś została wyzwolona przez oddziały 33 Armii. Gmina jest bogata w kompleksy leśne ,
runo leśne i zwierzynę łowną. Do obiektów zabytkowych i sakralnych można zaliczyć
kościoły w Przemysławiu, Kołczynie, Rudnej, Rudnicy, Muszkowie, Maszkowie i
Łukominie.
LITERATURA
1. Atlas Polski. GMG 1998
2. Encyklopedia Multimedialna. PWN 2000
3. Informacje uzyskane z Urzędu Gminy w Krzeszycach
13