Wady postawy

Wady postawy
Wada postawy jest pojęciem zbiorczym i niedostatecznie
sprecyzowanym. Obejmuje szereg osobniczych odchyleń postawy ciała od
wzorców uznawanych za „normę” stosowną do wieku, płci, typów budowy,
nawyków ruchowych, podłoża morfologicznego oraz funkcjonalnego. Oznacza
odmienność ogólnej sylwetki ciała od odpowiedniego wzorca.
Ostatnie publikacje donoszą, że jedynie u 4,4% dzieci nie wykryto wad postawy.
Boczne skrzywienia kręgosłupa wykrywane są u 36-50% dzieci.
Z jednej strony wskaźnik ten obejmuje uczniów z wyraźnymi wadami postawy
ciała, z drugiej zaś wielką liczbę młodzieży, o wyraźnym zaniedbaniu
ruchowym, małej sprawności fizycznej i ruchowej oraz różnych zaburzeniach
układu ruchu.
Podział i przyczyna powstawania wad postawy u dziecka
Najczęściej spotykamy podział wad postawy i budowy ciała na dwie grupy:
Wady wrodzone – należą tu przypadki z odchyleniami prawidłowej
budowy ciała w następstwie czynników, które zadziałały w okresie
płodowym. Przyczyny powstawania tych wad są różne. Niektóre z nich są
przekazywane dziedzicznie.
Wady nabyte – mogą być wywoływane przebytymi chorobami – te
określamy terminem wady rozwojowe lub powstają na skutek zaburzenia
nawyku prawidłowej postawy ciała – te określamy terminem wady
nawykowe.
Do najczęstszych wad postawy należą:
- plecy okrągłe,
-plecy wklęsłe,
-plecy wklęsło-okrągłe,
-plecy płaskie,
-boczne skrzywienia kręgosłupa-skoliozy,
-wady statyczne kończyn dolnych.
Do błędów postawy zalicza się:
- odstawanie łopatek,
-asymetrię barków,
-asymetrię żeber i klatki piersiowej.
Wady pleców:
plecy okrągłe:
Występuje tu nadmierne uwypuklenie fizjologicznej krzywizny piersiowej.
* Wada ta charakteryzuje się: osłabieniem mięśni grzbietu, przykurczem
mięśni piersiowych, barki są wysunięte do przodu, łopatki odstające. Łokcie i
kolana są często w pozycji lekkiego zgięcia.
plecy wklęsłe:
* Istota tej wady polega na pogłębieniu lordozy lędźwiowej.
* Sylwetkę charakteryzuje:
- pogłębione wygięcie odcinka lędźwiowego kręgosłupa,
- zwiększone przodopochylenie miednicy,
- wypięty brzuch (tzw. przodujący brzuch)
- wypięte pośladki.
plecy wklęsło – okrągłe:
* Występują równocześnie cechy charakterystyczne dla pleców okrągłych i
wklęsłych.
* U dziecka z tą wadą postawy obserwuje się pogłębienie kifozy piersiowej,
wysunięcie głowy i barków do przodu, odstawanie łopatek, pogłębienie lordozy
lędźwiowej, zwiększenie przodopochylenia miednicy, wypięty brzuch i
uwypuklenie pośladków.
Skolioza:
Skolioza jest bocznym skrzywieniem kręgosłupa. Polega ona na
wielopłaszczyznowym odchyleniu linii kręgosłupa od stanu prawidłowego.
Odchylenie to występuje w płaszczyznach:
– czołowej – kręgosłupa wygina się w bok, lewo lub prawo;
– strzałkowej – pogłębia się wygięcie lordotyczne lub kifotyczne;
– poprzecznej – następuje rotacja kręgów, co prowadzi do powstania
garbu.
Wady klatki piersiowej:
• Klatka piersiowa kurza – polega na wysunięciu ku przodowi obwodowej
części mostka wraz z najbliższą częścią żeber, które są od boku jakby
ściśnięte. Łuki żebrowe często tworzą falistą linię zamiast łukowej. Po
nabraniu i zatrzymaniu powietrza w płucach stopień kurzego
zniekształcenia zmniejsza się.
Klatka piersiowa lejkowata – częściej spotykana, charakteryzuje się
lejkowatym zapadnięciem dolnej części mostka i przylegających odcinków
żeber
a- lejkowata
b- kurza
Wady stóp:
• Najczęściej występują:
- stopa płaska
- stopa płasko-koślawa
- stopa szpotawa
- stopa wydrążona
Stopa płaska (płaskostopie czynnościowe) - posiada niski lub obniżający się
łuk podłużny, który jest wynikiem niewydolności układu mięśniowowiązadłowego.
Stopa płasko-koślawa - istotą tego zniekształcenia jest ustawienie w
nawróceniu kości stępu oraz obniżenie sklepienia podłużnego stopy, najczęściej
na tle niewydolności statycznej.
Stopa szpotawa - jest odwrotnością stopy płasko-koślawej. Charakteryzuje
się skręceniem pięty do wewnątrz i oparciem jej na krawędzi zewnętrznej.
Stopa wydrążona - zniekształcenie charakteryzuje się nadmiernym
wysklepieniem, w odcinku między guzem a głowami kości śródstopia, przy
równoczesnym skróceniu tego odcinka. Nadmiernemu wysklepieniu stopy
towarzyszy szponowate ustawienie palców i skrócenie rozcięgna
podeszwowego. Zniekształcenie powoduje skrócenie stopy.
Wady kończyn dolnych
Zniekształcenia kończyn dolnych w znacznym stopniu wpływają na
statykę i postawę ciała. Powstają w wyniku asymetrii w budowie wyżej
położonych odcinków ciała, przeciążeń pracą lub są wadami wrodzonymi albo
powstają na skutek innych przyczyn.
Wyróżniamy następujące wady kończyn dolnych, dające się w
początkowym stadium wyrównać:
– kolana koślawe,
– kolana szpotawe,
Marta Kosiba