kronika - Nasza Przeszłość

KRONI KA
KRONIKA
Orędzie Prymasa Polski w sprawie odbudowy kościołów warszaw­
skich. Dnia 24 czerwca 1947 r. Ks. Prym as Hlond ogłosił orędzie w spra­
w ie odbudowy pięćdziesięciu i pięciu kościołów i kaplic warszawskich,
zniszczonych w okresie w ojn y 1939— 1945, a głów n ie podczas powstania
warszawskiego w r. 1944, kiedy świątynie Pańskie zostały poddane celo­
wemu zniszczeniu przez m ściwego okupanta. Praktycznie W arszawa
została pozbawiona kościołów, ale mieszkańcy rzucili się do ratowania
i zabezpieczenia resztek, usunęli gruzy i tymczasowo pokryli dachami
niektóre kościoły m niej uszkodzone, doprowadzając je do pew nego stop­
nia używalności. K w estia jednak odbudowy kościołów, m imo ogromnej
ofiarności mieszkańców- stolicy, przedstawia się nadwyraz krytycznie
i tempo odbudowy musi być przyspieszone, aby świątynie odbudowane
służyć m ogły katolickiemu spc eczeństwu W arszawy. Na tvm tle Ks. P r y ­
mas pow ołał do życia ..Radę Prymasowską dla odbudowy kościołów
W arszawy". Naczelnym zadaniem Rady to ogólne planowanie rekon­
strukcji kościołów i badanie zagadnień z tym związanych. Poniew aż cel
zakreślony może być zrealizow any na drodze posiadania nieodzownych
funduszów, przeto Ks. Prym as zw rócił się nie tylk o do mieszkańców
W arszaw y i okolic podmiejskich, ale i do całego społeczeństwa polskiego
w kraju i za granicą, aby pospieszyło z konieczną pomocą.’ G orący swój
apel m otyw uje Ks. Prym as w Orędziu potrzebą rozw oju życia re lig ij­
nego i zaspokojenia głodu duchowego mieszkańców stolicy.
Otwarcia i poświęcenia Wyższego Seminarium Duchownego w’ G o­
rzowie dokonał w dniu 26 października 1947 r. K siądz Prym as Hlond.
W ten sposób po dokonaniu szeregu trudności skrystalizowała się idea
ks. administratora N ow ickiego stworzenia w G orzow ie placówki kształ­
cącej przyszłych duszpasterzy. Profesorow ie i w ychow aw cy rekrutują
się z członków Zgromadzenia K sięży M isjonarzy. Rektorem Seminarium
jest ks. Gerard Domagała, profasiram i ks. ks.: Gerard Dcgiel. L eon S w ierczek, Antoni Baciński, Izyd or Zdziebło. W ychow anków dostarczyły różne
prow incje Rzezplitej, głów nie jednak Ziem ie Zachodnie. W ykłady w Se­
minarium rozpoczęły się 4 listopada 1947 r.
371
Polskie Towarzystwo Teologiczne odbyło w dniu 27 listopada 1947 r.
w alne zebranie członków z następującym porządkiem dziennym: 1) zaga­
jenie przez prezesa T -w a ks. prof. Wichra, 2) w ybór przewodniczącego
zebrania, 3) sprawozdanie Zarządu i sprawozdanie kasowe, 4) sprawo­
zdanie K om isji Kontrolującej, 5) w yb ór nowych władz T-w a, 6} wnioski,
7) referat ks. Dziekana K la w k a „O imieniu M arii“ , 8) om ówienie Zjazdu
Tow arzystw Teologicznych i Zakładów Teologicznych w Polsce w ter­
minie powielkanocnym 1948 r.
W dniach 26— 28 sierpnia 1947 r. odbył się w Li/ilin ie pcd egidą
Katol. Uniwersytetu Lubel. Kurs Duszpasterski dla księży, na którym
wygłoszono szereg referatów na temat humanizmu chrześcijańskiego.
W ykładowcam i byli ks. ks. bpi: Wyszyński, Kaczmarek, K lepacz i Goliński, oraz ks. ks. profesorowie: rektor ks. Słomkowski, K ałw a, P a ­
stuszka, o. Krupa OFM , dalej prcf. K U L dr Dembiński i m ?r J. Braun.
Dorocznym zw yczajem w dniach 5— 12 października 1947 r. został
urządzony Tydzień Miłosierdzia Caritas. W związku z Tygodniem w y ­
dano afisze, obrazki pam iątkowe przedstawiające św. Wincentego
a Paulo, ulotki propagandowe zaw ierające hasła m iłosierdzia chrześci­
jańskiego oraz nalepki okienne. Nadto w ydano nakładem K ra jo w e j Centia li Caritas ^następujące broszury: ks. Władysław Lesiak: „O godność
człow ieka!" Kazania i czytanki na I I I Tydzień Miłosierdzia, K rak ów
1947, s. 82; ks. Michał Rękas: „C horzy w życiu Kościoła". Na podstawie
encykliki Piusa X I I „M ystici Corporis", K rak ów -K atow ice 1947, s. 24;
Zofia Zorecka: „R atujm y człow ieka!" M ateriały na wieczornicę Caritasową, K rak ów 1947, s. 71.
W dniu 2 września 1947 utworzono przy K ra jo w ej Centrali Caritas
w K ra k ow ie Katolicką Centralę Przeciwalkoholową, dalsze je j placówki
zostaną utworzone przy poszczególnych diecezjalnych związkach Caritas.
Dotąd opracowano szereg druków organizacyjnych (legitym acje, deklaraęje itp.) oraz druki propagandowe dot. w alki z alkoholizmem.
Prasa katolicka w Polsce. W dniach 5— 6 września 1947 odbyła się
na Jasnej Górze pielgrzym ka redaktorów i publicystów katolickich.
W czasie pielgrzym ki postanowiono urządzić w d. 26 października 1947 r.
..Dzień Prasy K atolick iej", m ający zobrazować rozw ój, stan i potrzeby
tej prasy w Polsce. Z tej okazji K om itet organizacyjny w yd ał odpo­
w iednie druki propagandowe o charakterze informującym. Stan obecny
prasy katolickiej w Polsce przedstawia się następująco: Tygodniki: Głos
K atolick i (Poznań). Gość N iedzielny (K atow ice), Ł ad Boży (W łocław ek),
Niedziela (Częstochowa.!, Tygodnik Katolicki (G orzów W lkpl), Tygodnik
Powszechny (K raków ). Tygodnik W arszawski (W arszawa). Miesięczniki;
Apostolstw o Chorych (Katow ice). Caritas (K raków ), Głos Karm elu (K ra ­
KRONI KA
KKON1KA
ków), K rólow a A postołów (O łtarzew k. W arszawy), K ółko Różańcowe
(Warszawa), Msza Św. (Poznań), Nasza Droga (K atow ice), Pochodnia
Seraficka (K raków ), Pod Opieką św. Józefa (K raków ), Pokłosie Sa­
lezjańskie (W arszawa), Posłaniec M atki Boskiej Saletyńskiej (Dębowiec
ad Jasto), Posłaniec Serca Jezusowego (K raków ), Przegląd Powszechny
(W arszawa), Róża Duchowna (K raków ), R ycerz Niepokalanej (N iep o­
kalanów k. W arszawy), Salwator (Trzebinia), Wiadomość Straży H o­
norowej N ajśw . Serca Pana Jezusa (K raków ), W strzem ięźliwość (W ro ­
cław), Znak (K raków ). Dwumiesięczniki i inne wydawnictwa perio­
dyczne: Nasza Przeszłość (K raków ), Posłaniec Serca M aryi (Jasło).
Pisma dla kapłanów: Ateneum Kapłańskie (W focław ek), Hom o Dei
(W rocław), Przegląd Katechetyczny (W arszawa), Wiadomości Duszpaster­
skie (Poznań), Współczesna Am bona (K ielce).
Wśród wydawnictw. W 950-lecie męczeńskiej śmierci św. W ojciecha
ukazała się K sięga Pam iątkow a poświęcona pam ięci W ielkiego Apostoła
pt. „Święty Wojciech 397— 1947“ pod zbiorową redakcją Zbigniew a Ber
nackiego, Feliksa Jordana. K ir y ły Sosnowskiego i M ieczysława Suchoc­
kiego. W ydaw nictw o K u rii M etropolitalnej, Gniezno 1947, s. 371, 61 ilusfracji. W treści, po słow ie w stępnym skreślonym przez bpa Bem ackiego i liście pasterskim kardynała Hlonda, mam y szereg rozpraw nau­
kowych prof. Z. Wojciechowskiego: „R ola św. W ojciecha w dziejach
narodu polskiego"; doc. G. Labudy: „Sw. W ojciech w literaturze i le ­
gendzie średniow iecznej"; dra J. Mitkowskiego: „Sw . W ojciech a jego
bezpośredni następcy w m ęczeństwie"; ks. prof. J. Nowackiego: „Z dzie­
jó w kultu św. W ojciecha w Polsce"; E. Iwanoyki i St. Wilińskiego:
_Sw. W ojciech w m alarstwie i rzeźbie"; dra W. Hensla: „Najdaw niejsze
d zieje Gniezna w św ietle w ykopalisk"; prof. J. Zachwatowicza: „D zieje
katedry gnieźnieńskiej i je j odbudow a"; ks. prof. Sz. Dettloffa: „D w ie
konfesje św. W ojciecha w katedrze gnieźnieńskiej"; mgr J. Powidzkiego:
„b o sy katedry gnieźnieńskiej podczas okupacji 1939— 1945".
Obok K sięgi Pam iątkow ej ukazało się nadto w ydaw nictw o: „Św. W ójwiech kamień w ęgieln y Polski", Biblioteka samowychowania, T. 5, na­
kładem Ośrodka W ychowaw. duszpast. Częstochowa-Poznań 1947, s. 48.
N a wspom nienie nadto zasługują: Pap. Pius X I: „E ncyklika o chrześci­
jańskim wychowaniu m łodzieży". Z oryg. łac. przetłum aczył oraz zaopa­
trzył wstępem i kom entarzem ks. bp M. Klepacz, 1947, s. 70. „Psałterz
rzym ski" w tłum. z jęz. łac. ks. dra Fr. Mirka, s. 251. Ks. Edward B u ­
landa T. J.: „K u lt Bogini-M atki w kulturach, prehistorii i etnologii
a cześć M atki Bożej w chrześcijaństwie". Seria: W ykłady i przemówienia.
N r 20, nakł. Tow . Nauk. K.U.L., Lublin 1947. s. 25. Ks. bp Jan Stępa:
„B ó g— świat—człow iek", Tarn ów 1947, s. 73 (cykl konferencji światopo­
glądowych). O. Marian Pirożyński: „O. Bernard Łubieński 1846— 1939“
Słowo wstępne ks. kard. A. Sapiehy, przedm owa o. J. Woronieckiego.
nakł. oc. Redemptorystów, W rocław 1946, s. 286. Ks. dr W acław Jezusek:
.Męczeński koniec arcybiskupa A ntoniego Juliana N ow ow iejskiego bpa
Płockiego (1858— 1941)“ , Płock 1947, s. 78. Ks. prof. T. Glemma: „Biskup
Konstanty Dom inik", O rędownik D iecezji Chełmińskiej, 1947 (styczeń—
luty). Ks. dr Jan Bochenek: „N a posterunku", Tarn ów 1947, s. 112 (wspom­
nienia proboszcza tarnowskiego z czasów okupacji). Jerzy Goździk:
„Jasna G óra". K rótk i zarys historyczny, Częstochowa 1947, s. 32. Uka­
zały się nry 4, 5— 9 czasop. „Znak". W nrze 5 (1947) wśród artykułów
zasługują m. in. na uwagę: ks. J. Salainuchy: „O katolicką kulturę inte­
lektualną" i J. Turowicza: „S praw a kultury katolickiej w P olsce";
w nrze 6-tym tegoż czasopisma Quidam ogłosił życiorys ks. W ładysława
Korni łowicza.
OO. Jezuici w znow ili tak zasłużony Przegląd Powszechny. Ukazały
się już cztery numery Przeglądu (pod redakcją ks. St. W aw ryna), zaw ie­
rające m. in. rozpraw y ks. prof. Wichra, ks. Rostworowskiego, Ks. Kamińskiego, ka. Kisiela, prof. Konopczyńskiego i M. W inow skiej i in.
K onw ent OO. Benedyktynów w Tyńcu przystąpili1 do akcji odbudowy
prastarego opactwa, jednego z najstarszych zabytków budownictwa na
ziemiach polskich. A pel skierowany do społeczeństwa o pomoc finan­
sową nie pozostał bez echa, ofia ry pieniężne płyną zarów no od osób
pryw atnych jak i od instytucji. Propagandowe znaczenie ma przewodnik
w ydany przez OO. Benedyktynów pt.: „O pactw o benedyktyńskie Ś w ię­
tych Apostołów Piotra i Paw ła w Tyńcu". Tyniec 1947, s. 64.
Nakładem Księgarni Stefana Kam ińskiego i Tow . M iłośników H i­
storii i Zabytków K rakow a ukazała się źródłowo wyczerpująca praca
o. dra Romualda Gustawa Zak. bern.: „K lasztor i kościół św. Józefa
SS. Bernardynek w K rak ow ie 1646— 1946". K rak ów 1947, s. 2 0 5 2 2
ryc. -f- 10 planów. Biblioteka Krakow ska nr 105.
372
373
Nekrologia. W dniu 6. V III. 1947 r. zm arł w K ra k ow ie ks. dr Kon­
stanty Michalski ze Zgrom. K sięży M isjonarzy, profesor zw yczajn y filo ­
zofii chrześcijańskiej na W ydżiale Teologicznym U niwersytetu Jag:ell.
Ks. Michalski urodzi! się 12 kw ietnia 1879 r. w M ałej D ąbrówce na G ór­
nym Śląsku. W r. 1900 ukończył gimn. K sięży M isjonarzy w Krakow ie,
po czym studiował teologię w Instytucie Misjonarzy, nadto w latach
1900— 1905 studiował slaw istykę i filo zo fię ścisłą na W ydz. Filozof.
Uniw. Jagiell. Studia w tym ostatnim zakresie uzupełnił w U niw ersy­
tecie Low ańskim (1909— 1911). Doktorat filozofii uzyskał w r. 1911.
W latach 1914— 1918 zastępował profesora filo zo fii w Uniw. Jagiell.,
po czym habilitow ał się w r. 1918, ju ż w następnym roku akadem. mia­
nowany został profesorem nadzwyczajnym , a w 1921 r. zw yczajnym
374
KKONIKA
KROMKA
(
profesorem tegoż przedmiotu. B ył dziekanem Wydz. Teolog, w r. 1923/24.
1928/29, 1935 36 i 1936 37, w 1931/32 był rektorem. Podstępnie areszto­
w an y pamiętnego dnia 6 listopada 1939 przebył wraz z innymi p ro fe ­
sorami U m w . Jagiell. gehennę obozową w Sachsenhausen, skąd pow róci!
z zachwianym zdrowiem . Postępująca choroba położyła kres życiu ks. M.
w dniu 6 sierpnia, pogrzeb odbył się w dwa dni później na cmentarzu
rakow ickim w Krakow ie.
Na zjeżdzie historyków polskich w 1925 r. w Poznaniu w w y g ło ­
szonym referacie „Tekst, osobistość, szkoia i piąd w filozoiii i 't d i i « wiecznej“ w y ło ży ł ks. M. program swej pracy i jej kierunki stając na
stanowisku, iż metoda badawcza musi w ym agać w glądu także (obok
rzeczy drukowanych) i do rękopisów badanego autora. Przykładem tego
jest praca ks. M. c- Buridan:e, w której na podstawie skrupulatnie zsbra
nych danych rękopiśmiennych nie tylko rzucił światło na osobowość tego
myśliciela, ale spowodował cały szereg korektur istniejących dotąd błę­
dów i usterek. Obok tego, choć w pew nej łączności z poprzednią metodą
zajął się też ks. M. kwestią strony filologicznej badanego tekstu. Na tym
t.e ogłosił w r. 1924 „Die vielfachen Redaktionem einiger Kommentare
zu Petrus Lombardus". Niezależnie od tego badał zagadnienie ludzkiej
osobowości, podchodząc do niej od strony psychologicznej, przykładem
tego jest m. in. praca o Bracie Albercie, ogłoszona w r. 1946. K ilk a prac
poświęcił Dantemu: „Scholastyka i mistyka u Dantego" (1927), „Myśl
Jra:icis-/kańska i je j w pływ na Dantego" (132 3). „Eros i I.c~es u Dantego"
<1936, tłumacz, też na jęz. słowacki), w przygotowaniu znajdowała się
praca w jęz. franc.: La gnosćologie de Dante. Z ajął się też ks. M. pro­
blemem w o li jako funkcji poznawczej w filo zo fii średniowiecznej (La probleme de la volonte a Oxford et a Paris au X IV siecle — Studia P h ilosophica, Leopoli 1937). Interesował się też silnie zagadnieniem w p ływ ów
w ielkich centr m yśli filozoficznej na inne ogniska, badał prądy krytyczne
i sceptyczne w w. X IV jak one powstawały i przekształcały się k ilka­
krotnie, poruszył też stosunki myśli filozoficzn ej pielęgnowanej w U n i­
wersytecie Jagiellońskim do innych prądów filozoficznych na Zachodzie.
Za zasługi na polu nauki Polska Akadem ia Umiejętności pow ołała go
najpierw na swego członka korespondenta (1927). a następnie zw ycza j­
nego (1933). W r. 1940 otrzym ał ks. M. zaszczytne członkostwo Papieskiej
Akadem ii św. Tomasza z Akwinu. Był też ks. M. członkiem kilku innych
towarzystw naukowych i posiadał w ysokie odznaczenia krajow e i za­
graniczne. Publicznie uczczono pamięć Zm arłego na uroczystym posie­
dzeniu Polskiego Tow arzystw a Teologicznego w dn. 30 października
ub. r „ na którym w ygłosili przem ówienia: ks. prof. Wicher, ks. prof.
Kłósak i ks. prof. Usowicz, wśród zaproszonych gości znajdow ał się
K siądz Kardynał Sapieha i Ks. Biskup Rospond.
375
Śmierć ks. Michalskiego w yw ołała szereg wartościowych artykułów
prasowych, przy czym niektóre z nich były poświęcone syntezie dzia­
łalności i w ysiłku myśli Zmarłego. U kazały się m ianowicie: ks. A. Uso­
wicz, Ks. Konstanty Michalski (1879— 1947), Niedziela nr 34, 24— 30. V III.
1947; S. p. ksiądz dr Konstanty Michalski, Słowo Powszechne n r 141,
14. V III. 1947; S. p. ks. profesor Konstanty Michalski, Dziennik Polski
n r 215, 9. V III. 1947; Ostatnia droga w ielk iego myśliciela. Dziennik P o l­
ski nr 216. 10. V III. 1947; Roman Ingarden. Ks. Konstanty Michalski
uczony — filozof — człowiek, Tygodnik Powszechny nr 34, 24. V III. 1947;
Ks. Jerzy Gawor, Człowiek, k tóry um iłow ał prawdę. Tygodnik Pow szech­
ny nr 37, 14. IX - 1947; Maria Morstin-Górska, P rzyjaciel serc ludzkich.
Tygodnik Powszechny nr 42, 19. X. 1947; Ks. Kazimierz Kłósak. T w ó r­
czość naukowa ks. Konstantego M ichalskiego C. M.. Tygodnik Powszechny
nr 44, 2. X I. 1947; Wł. Witkowski, Konstanty Michalski u Anglosasów.
Z ycie (Londyn) 18. X. 1947: Maria Winowska, Ksiądz Konstanty M ichal­
ski, Tygodnik Warszawski nr 50. 14. X II. 1947. Zestawienie niektórych
artykułów o śp. ks. M. podało Życie Nauki n r 23— 24. 1947, s. 333 „Uczeni
polscy". W przygotowaniu znajduje się większa, gruntowna monografia
ks. M. w opracowaniu ks. prof. K. Kłósaka i ks. prof. A . Usowicza CM.
Zjazd w Nieborowie. W dniach 20. 21 i 22 września 1947 r„ odbyło
się w N ieborow ie pod Warszawą kilka posiedzeń Zarz. Gł. Pol. Tow .
Historycznego, na którym b yli obecni delegaci wszystkich ośrodków
uniwersyteckich w Polsce. Poruszono m. in. na obradach: w yn ik audiencji
u Ministra Oświaty w spraw ie V I I Zjazdu Pol. Tow arzystw a H istorycz­
nego (w obszernej dyskusji om ówiono prow izoryczny program tego
Zjazdu), który ma się odbyć w miesiącach jesiennych 1948 r.; do dal­
szych punktów obrad należały: kwestia nagród za prace historyczne do­
tyczące Ziem Odzyskanych, statut Pol. Tow . Hist.. zniżki na w ydaw nictw a
dla członków P.T.H.. prelim inarze budżetowe, kwestia redagowania
K w artalnika Historycznego i wydania bieżącej bibliografii historii pol­
skiej oraz w ym ian y zagranicznej polskich czasopism, dalej poruszono
sprawę polskiego czasopiśmiennictwa w ogóle i sprawę w ydaw n ictw
nieperiodycznych, powołano do życia K om itet czasopiśmiennictwa h.storycznego, w s.c.ad którego w eszli: Jan Dąbrowski, Aleksy n doi'
Gieysztor, Jan Hulewicz, Gerard Labuda. K arol Maleczyński, Stanisław
Ploski, ks. A lfon s Schletz, Marian Serejski i Janusz Woliński. Jedno
z dalszych posiedzeń poświęcono obradom kom isji obchodu setnej
rocznicy 1848 r„ przy czym poruszono zamierzoną produkcję w yd a w
niczą na marginesie Wiosny ludów w Polsce, om ówiono sprawę obcho­
dów zagranicznych (Paryż. Praga, W łochy), oraz plan obrad sekcji 1348 r.
na V II Zjeżdzie historyków polskich w e Wrocławiu.
376
KKONIKA
KRONIKA
Kom isja Historyczna Pol. Akad. Umiejętn., celem uzgodnienia ró ż­
nych dążeń i w ysiłków badawczych zwołała na 26 i 27 października 1947 r.
konferencję delegatów instytucji i tow arzystw naukowych uprawiających
ba-dania historyczne. O brady toczyły się przed i po południu i tak: 26. X .
(ranc) po otwarciu konferencji przez Prezesa P A U i zagajeniu Przew od­
niczącego K om isji H is t wygłoszone zostały dw a referaty: 1) referat
dyr. dr W itolda Suchodolskiego (koreferat dyr. dr Mariana Friedberga).
Spraw y archiwalne, rew indykacje i organizacja achiw ów w zw iązku
z potrzebami nauki historycznej; 2) referat dyr. dr Mariana Łodyńskiego(koreferat dyr. d r Adam a Lewaka), Biblioteki i polityka biblioteczna
w związku z potrzebam i nauki historycznej.
Protektorat nad Zjazdem objął Ob. M inister Oświaty. W czasie
Zjazdu odbędzie się przyznanie ufundowanych przezeń nagród za prace
historyczne, dotyczące Ziem Odzyskanych.
Tegoż dnia po południu wygłoszono rów n ież dwa referaty: 1) Sprawa
tworzenia zbiorów rękopiśmiennych w oryginałach i odpisach (koreferat
w ygłosił dyr. dr A . W ojtkow ski) oraz 2) referat dr Baumgartena (korefe­
rat dr M. Tyrow icza) B ibliografia historyczna.
Dnia 27. X . (rano): 1) referat doc. dr Z ofii Budkowej (koreferat
doc. dr. J. Karwasińska) Podział pracy w ydaw niczej w zakresie źródeł
średniowiecznych; 2) referat proŁ dr K. Piw arskiego (koreferat prof.
dr St. Bcdniak), Podział pracy wydaw niczej w zakresie źródeł now o­
żytnych. Tegoż dnia po południu w ygłosił referat prof. dr J. Rutkowski
pt. T yp y czasopism historycznych.
K on feren cję zam knięto dyskusją generalną oraz przyjęciem wnio­
sków, dezyderatów i rezolucji.
Komunikat. Polskie Tow arzystw o Historyczne podaje do w iado­
mości ustanowienie przez Ministra O światy trzech nagród w wysokości
zł. 250, 200 i 150 tys. za prace z zakresu historii Ziem Odzyskanych,
tzn. Śląska. Ziem i Lubuskiej i W ielkiego Pomorza. N agrody zostaną
przyznane przez ju ry powołane przez Zarząd G łów ny Pol. Tow . Histor.
za prace w ydane drukiem w latach 1945— 1948 lub złożone w rękopisie
na ręce Sekretarza Generalnego Pol. Tow . Hist.. doc. dra Aleksandra
Gieysztora, Warszawa, Uniwersytet, przed 1 lipca 1948. Nagrody mogą
być podzielone. Przyznanie nagród nastąpi w czasie V I I Powszechnego
Zjazdu H istoryków Polskich w e W rocławiu w e wrześniu 1948 r.
Karol Lewicki
Kcmun:kat P. T. H. Za: zad G łów ny Polskiego Tow arzystw a H i­
storycznego zw ołu je V I I Powszechny Zjazd H istoryków Polskich do
W rocławia na dzień 19— 22 września 1948 r.
W ybór miejsca i żwiązanie terminu z rocznicą setną wiosny ludów
w ytycza kierunek prac Zjazdu. N a pierw szy plan obrad wysuną się
dzieje Śląska i W ielkiego Pom orza oraz rew olucji 1848 r.
377
P race Zjazdu skupią się w pięciu sekcjach, które obejmą najpilniej­
sze zagadnienia polskiej nauk: historycznej:
I. D zieje Śląska i W ielkiego Pomorza.
II. D zieje Słowiańszczyzny,
III. Rewolucja 1848 r.,
IV. Geneza współczesnego społeczeństwa i Państwa Polskiego,
V. Polska nauka historyczna po drugiej w ojn ie św iatow ej (archi­
wistyka, zagadnienia teoretyczne historii oraz rozpowszechniania kultury
historycznej).
Zarząd G łów ny ułożył szczegółowy program tematów i przygotow ał
dyskusję w form ie koreferatów i głosów. Term in nadsyłania referatów
przez osoby zaproszone upływa 15 m aja 1948. Do tegoż term inu należy
też wpłacić na konto P K O I W arszawa 6580 wkładkę uczestnictwa, która
wynosi 1000 zł., bez prawa otrzym yw ania w ydaw nictw zjazdowych 500 zł,
dla osób towarzyszących i hospitantów — 200 zł.
Sekretariat Generalny Zjazdu mieści się w W arszawie
Uniwersytecka, K rakow skie Przedm. 26/28), na miejscu w e
zajm ie się przygotowaniam i i organizacją Zjazdu Kom itet
przez Tow arzystw o M iłośników Historii (W rocław, Szewska-
(Biblioteka
W rocławiu
utworzony
49).
Prezydium Honorowe Kom itetu Organizacyjnego:
Franciszek Bujak (Kraków ). Stanisław Kętrzyński (W arszawa), Jan
K arol Kochanowski (W idawka). Ludw ik Kolankowski (Toruń).
Prezes Polskiego Tow . H istorycznego Jan Dąbrowski.
W iceprezesi: W ładysław Czapliński (W rocław). Natalia Gąsiorowska
(Łódź), W ładysław Tom kiew icz (W arszawa). Kazim ierz Tym ieniecki (P o ­
znań), Adam Vetulani (K raków ).
Członkowie Zarządu Głównego i K om itetu Organizacyjnego:
Stanisław Arnold (W arszawa), A lek sy Bachulski (W arszawa), Lu d­
w ik B azylów (W rocław), W łodzim ierz Dzwonkowski (Łódź), Aleksander
Gieysztor (Warszawa), Roman Gródecki (K raków ), K a ro l Górski (Toruń).
W ojciech Hejnosz (Toruń), Stanisiaw Herbst — sekretarz generalny K o ­
mitetu Organizacyjnego Zjazdu (W arszawa), Jan H ulewicz (Kraków ),
Stefan In glot (K raków ). Henryk Jabłoński (Warszawa), Kazim ierz K acz­
marczyk (Poznań), Jadwiga Karwasińska (Warszawa), Stefan K ieniew icz
(W arszawa), W itold Kula (Łódź), Gerard Labuda (Poznań), Bogusław1
Leśnodorski (K raków ), Adam L ew ak (W arszawa), Roman Lutman (K a ­
towice). K arol Maleczyński — gospodarz Zjazdu (W rocław), Tadeusz.
378
K K ONI K A
M anteuffel (W arszawa), Sylwiusz Mikucki (K raków ), T eofil Emil Mo
delski (W rocław), Henryk Mościcki (K raków ), Wanda Moszczeńska (W ar
szawa), Bronisław Paw łow ski (Toruń). Stanisław Pazyra (Warszawa)
Franciszek Persowsk; (Przem yśl), Kazim ierz Piw arski (K raków ), Stani­
sław Płoski (Warszawa), Jan Rutkowski (Poznań), Marian H. Serejski
(Łódź), Adam Skałkowski (Poznańi, Adam Stebelski (Warszawa), Witold
-Suchodolski (W arszawa). Lu dw ik W aszkiewicz (Łódź), H enryk Wereszycki (W rocław), Józef W idajew icz (K raków ), Bronisław Włodarski (To
ruń), Zygm unt W ojciechowski (Poznań), Andrzej W ojtkowski (Lublin)
.Janusz Woliński (Warszawa), ks. kan. M ieczysław Żywczyński (Lublin).
KSIĄŻKI NADESŁANE
A ra s z k in ric z • F elik s, Problem at ku ltu rv re lig ijn e j w tw órczości Ito
lesławiii P iu s a . L u b lin 11(47. str. 38. T ow . N auk. K . r . L .
. t rti/miak A n to n i dr. W iadom ość o polskim szpitalu wojennym 1X31 r.
w budynkach cy stoisk ich w J ęd rzejow ie, J ęd rzejów HUS. str. 24.
nakładem autora.
I ln r J oa ch im /’., Kolationcs in ter IJeligiosos et Episcopum iuxta eon
stitutionos Polonarum Synodorum us(|iie ad 1420 Annuin. Cra
oovia e 1040, str. !(5.
H o r J o a ch im ()., T e rc ja rs iw o franciszkańskie, K ra k ó w l!)4r>. str. i:!l.
Nakładem K s ię g a m i Stefana K am ln skiego.
Ha r ./. O., Z marz Vł'. O.. Polska b ib lio g ra fia praw a kanonicznego od
w ynalezienia druku do 1040. T. 11 za lata 1*00— 1010. Lu blin
1017. str. 355, T o w . N auk. K .U .L .
I ‘arycz H en ryk, H isto ria Szkół N ow odw orskich od założenia do r e ­
form y K o łłijta ja (1588— 1777),K raików 1030— 1017, str. 224, N a ­
kładem Kom itetu Ju bileu szow ego G-inui. i Lic. im. B. N ow o
dw orsk iego w K ra k o w ie z zasiłk iem W yd ziału N an k i M in ister
stw a O św iaty.
K u n ic? H en ry k . Polska m łodzież akadem icka w e W ro c ła w iu przed
powstaniem st vczmiiowvm (1858-— 1863). W ro c ła w 1017. odb. z „Solłótki", r. 1. str. 151— 225.
Ih rczotrsk i Cezury. O rgan iaacja N a ro d ó w Zjednoczonych, Lu blin 1046.
sii-. Ml. Tmv. Nauk. K .T ':L .
KuUnula E dw ard ks. T. •/.. K u lt bogini-m atki w kulturach p reh istorii
i etn o lo g ii, a cześć M atki Hożej w chrześcijaństw ie. L u b lin 1017.
str. 24. Tow . Niauk.M< T\L.
Himsch A d am , P rzyszed ł na ziem ię Ś w ięty, K ra k ó w 1047, str. 63.
N akładem K ra jo w e j C en tra li C aritas.
C o lr ttc Y r c r , Tajem nica życia S iostry K a ta rzy n y Labonró (lS0(i— 1876).
tłum. z franc.. K ra k ó w 1047, str. 152.
('zekunotesk-i J a n , ('o się w łaściw ie dzieje w E u ropie. L u b lin 1046.
str. 126. Tow . Nauk. K .F .L .
Czekanow ski Ja n . P o d sta w y teoretyczne a n tro p o lo gii i ich konse
kw-encjip. wyd. I I . L u blin 1047. str. 32, T ow . N auk. K .r .L .
< ’ :/(/ Jan ks. dr. N auki rekolekcyjne (d w ie serie'), W a rs za w a 1!*17.
str. 22:?. W yd . SS. Loretanek-Benedyktynek.