Głównym aktem prawnym, określającym bezpieczeństwa jądrowego

Głównym aktem prawnym, określającym bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej jest
ustawa Prawo atomowe z dnia 29 listopada 2000r z uwzględnieniem tekstu jednolitego z 14 lutego
2007 r. (Dz. U. Nr 42, poz. 276) oraz zmian wprowadzonych:
ustawą z dnia 11 kwietnia 2008 r. o zmianie ustawy - Prawo atomowe (Dz. U. Nr 93, poz. 583),
ustawą z dnia 19 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz
o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2009 r. Nr 18, poz. 97),
ustawą z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej (Dz. U. Nr 227, poz. 1505),
ustawą z dnia 27 sierpnia 2009 r. o Służbie Celnej (Dz. U. Nr 168, poz. 1323).
Ujednolicony tekst ustawy Prawo atomowe jest dostępny na stronie Państwowej Agencji Atomistyki
www.paa.gov.pl.
Na podstawie ustawy Prawo atomowe zostały wydane przepisy wykonawcze w postaci rozporządzeń
Rady Ministrów, Ministra Środowiska, Ministra Zdrowia i Ministra Finansów.
Lista rozporządzeń wykonawczych do prawa atomowego znajduje się w Załączniku nr 1.
Ustawa Prawo atomowe dokonuje w zakresie swojej regulacji transpozycji następujących dyrektyw
Wspólnot Europejskich:
dyrektywy Rady 89/618/Euroatom z dnia 27 listopada 1989 r. w sprawie informowania
społeczeństwa o środkach ochrony zdrowia, które będą stosowane oraz działaniach, jakie
należy podjąć w przypadku pogotowia radiologicznego.
Dyrektywy Rady 90/641/Euroatom z dnia 4 grudnia 1990 r. w sprawie praktycznej ochrony
pracowników zewnętrznych narażonych na promieniowanie jonizujące podczas pracy na
terenie kontrolowanym.
Dyrektywy Rady 92/3/Euroatom z dnia 3 lutego 1992 r. w sprawie nadzoru i kontroli
przesyłania odpadów radioaktywnych między Państwami Członkowskimi oraz do Wspólnoty i
poza jej obszar.
Dyrektywy Rady 96/29/Euroatom z dnia 13 maja 1996 r. ustanawiającej podstawowe normy
bezpieczeństwa w zakresie ochrony zdrowia pracowników i ogółu społeczeństwa przed
zagrożeniami wynikającymi z promieniowania jonizującego.
Dyrektywy Rady 97/43/Euroatom z dnia 30 czerwca 1997 r. w sprawie ochrony zdrowia osób
fizycznych przed niebezpieczeństwem wynikającym z promieniowania jonizującego związanego
z badaniami medycznymi oraz uchylajacą dyrektywę 84/466/Euroatom.
Dyrektywy Rady 2003/122/Euroatom z dnia 22 maja 2003 r. w sprawie kontroli wysoce
radioaktywnych źródeł zamkniętych i odpadów radioaktywnych.
W szesnastu rozdziałach ustawy Prawo atomowe zostały ujęte następujące zagadnienia:
Rozdział 1 – Przepisy ogólne.
Rozdział 2 – Zezwolenia w zakresie bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej.
Rozdział 3 – Bezpieczeństwo jądrowe i ochrona radiologiczna oraz ochrona zdrowia
pracowników :
Rozdział 3a – stosowanie promieniowania jonizującego w celach medycznych.
Rozdział 4 – Obiekty jądrowe.
Rozdział 5 – Materiały i technologie jądrowe.
Rozdział 6 – Źródła promieniowania jonizującego.
Rozdział 7 – Odpady promieniotwórcze i wypalone paliwo jądrowe.
Rozdział 8 – Transport materiałów jądrowych, źródeł promieniowania jonizującego, odpadów
promieniotwórczych i wypalonego paliwa jądrowego
Rozdział 8a – Przywóz na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, wywóz z terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej i tranzyt przez to terytorium odpadów promieniotwórczych i
wypalonego paliwa jądrowego.
Rozdział 9 – Nadzór i kontrola w zakresie przestrzegania warunków bezpieczeństwa jądrowego
i ochrony radiologicznej.
Rozdział 10 – Ocena sytuacji radiacyjnej kraju.
Rozdział 11 – Postępowanie w przypadku zdarzeń radiacyjnych.
Rozdział 12 – Odpowiedzialność cywilna za szkody jądrowe.
Rozdział 13 – Prezes Państwowej Agencji Atomistyki.
Rozdział 14 – Państwowe przedsiębiorstwo użyteczności publicznej „Zakład Unieszkodliwiania
Odpadów Promieniotwórczych”.
Rozdział 15 – Administracyjne kary pieniężne i przepisy karne.
Rozdział 16 – Przepisy przejściowe, dostosowujące i końcowe.
Załącznik nr 1 – Określenia: dawki pochłoniętej, równoważnej i skutecznej (efektywnej).
Załącznik nr 2 – Poziomy progowe aktywności oraz stężenia promieniotwórczego izotopów
promieniotwórczych.
Załącznik nr 3 – Symbol promieniowania jonizującego.
Zgodnie z Art. 1. ustawa Prawo atomowe określa:
2.
3.
4.
5.
1. działalność w zakresie pokojowego wykorzystywania energii atomowej związaną z
rzeczywistym i potencjalnym narażeniem na promieniowanie jonizujące od sztucznych
źródeł promieniotwórczych, materiałów jądrowych, urządzeń wytwarzających
promieniowanie jonizujące, odpadów promieniotwórczych i wypalonego paliwa
jądrowego;
2. obowiązki kierownika jednostki organizacyjnej wykonującej tę działalność;
3. organy właściwe w sprawach bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej;
4. zasady odpowiedzialności cywilnej za szkody jądrowe;
5. zasady wypełniania zobowiązań międzynarodowych, w tym w ramach Unii Europejskiej,
dotyczących bezpieczeństwa jądrowego, ochrony przed promieniowaniem jonizującym
oraz zabezpieczeń materiałów jądrowych i kontroli technologii jądrowych.
Ustawa określa także kary pieniężne za naruszenie przepisów dotyczących bezpieczeństwa
jądrowego i ochrony radiologicznej oraz tryb ich nakładania.
Ustawę stosuje się również do działalności wykonywanej w warunkach zwiększonego, w
wyniku działania człowieka, narażenia na naturalne promieniowanie jonizujące.
Ustawa ponadto określa zasady monitorowania skażeń promieniotwórczych i reguluje działania
podejmowane w przypadku zdarzeń radiacyjnych, jak również w przypadku długotrwałego
narażenia w następstwie zdarzenia radiacyjnego lub działalności wykonywanej w przeszłości.
Ustawa określa również szczególne zasady ochrony osób przed zagrożeniami wynikającymi ze
stosowania promieniowania jonizującego w celach medycznych.[1]
1. ↑ Ustawa Prawo atomowe (tekst jednolity z 14 lutego 2007 r., Dz. U. Nr 42, poz. 276, z
późniejszymi zmianami)