pobierz - Akademia Orange

Informacje dodatkowe
Adam Ważyk (1905–1982) – polski poeta i prozaik; w okresie
międzywojennym związany z poetyckim nurtem awangardowym. Członek Związku Patriotów Polskich w czasie wojny.
Aktywnie zaangażowany w partyjną propagandę w okresie
stalinowskim. W 1955 roku na łamach „Nowej Kultury” ukazał
się Poemat dla dorosłych jego autorstwa. Skrytykował w nim
stalinizm: obłudę komunistycznej propagandy, ukazał demoralizację robotników, a przede wszystkim prawdę o budowie
jednej ze sztandarowych inwestycji stalinizmu – Nowej Hucie.
W późniejszych latach przeszedł na stanowisko opozycyjne
wobec polityki partii.
Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego (PKWN) – organ
władzy wykonawczej, powołany 21 lipca 1944 w Moskwie.
Funkcjonował pod kontrolą Józefa Stalina i realizował politykę Związku Sowieckiego w Polsce. 22 lipca radio moskiewskie
nadało manifest PKWN do narodu polskiego, w którym m.in.
odmówiono uznania rządu w Londynie, zapowiadano reformę rolną oraz nacjonalizację przemysłu. W PRL-u obchodzono
rocznicę ogłoszenia Manifestu PKWN jako święto państwowe.
Polska Partia Robotnicza (PPR) – kontrolowana przez Moskwę partia polityczna utworzona w 1942 roku z inicjatywy
przybyłych ze Związku Sowieckiego polskich działaczy komunistycznych. Po wkroczeniu Armii Czerwonej na ziemie polskie
została głównym ośrodkiem władzy w kraju. Na jej czele początkowo stał Władysław Gomułka, a później Bolesław Bierut.
Józef Stalin (1878–1953) – sekretarz generalny Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego oraz premier ZSRR, dożywotni dyktator Związku Sowieckiego. Jako metodę rządzenia
stosował masowy terror, który pochłonął kilka milionów ofiar
śmiertelnych. Przyczynił się do wybuchu II wojny światowej,
w wyniku której podporządkował sobie państwa Europy
Środkowej i Wschodniej.
Konferencje Wielkiej Trójki – spotkania podczas II wojny
światowej przywódców trzech mocarstw: Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii i Związku Sowieckiego w Teheranie,
Jałcie i Poczdamie. Zapadały na nich decyzje dotyczące przebiegu wojny, a także powojennego porządku. W czasie tych
spotkań powstawały zręby nowego porządku międzynarodowego, uwzględniające wiodącą rolę USA i ZSRR.
Stanisław Mikołajczyk (1901–1966) – polityk, działacz i przywódca Polskiego Stronnictwa Ludowego, stał na czele polskiego rządu na uchodźstwie, po II wojnie światowej został
wicepremierem i ministrem rolnictwa w Tymczasowym Rządzie Jedności Narodowej. Po sfałszowanych przez komunistów wyborach w 1947 roku, w których PSL poniosło porażkę,
zagrożony aresztowaniem uciekł za granicę.
Wybory 19 stycznia 1947 roku, „cuda nad urną” – pierwsze
powojenne wybory do sejmu na terenach Polski. Przeprowadzono je niezgodnie z demokratycznymi standardami, a wyniki sfałszowano, by większość mandatów przypadła komunistom i partiom im podległym. Jedyną opozycyjną partią, która
wzięła udział w wyborach, było PSL.
Bolesław Bierut (1892 –1956) – polityk, przed wojną działacz
Komunistycznej Partii Polski, współtwórca Polski Ludowej, od
1947 roku prezydent, od 1948 roku przewodniczący KC PZPR.
Przedstawiany jako wierny uczeń Stalina, wielki przywódca
narodu i ojciec ojczyzny.
Janusz Ingarden (1923–2005) – inżynier i architekt, należał do
zespołu architektów budujących Nową Hutę. Jest głównym
autorem projektu zabudowy wokół Placu Centralnego, Bloku
Szwedzkiego, Teatru Ludowego. Wraz z żoną zaprojektował
Centrum Administracyjne Huty im. Lenina w Nowej Hucie.
Tadeusz Ptaszycki (1908–1980) – inżynier architekt i urbanista, absolwent Politechniki Warszawskiej. Główny projektant
budowy Nowej Huty, twórca i dyrektor MIASTOPROJEKTU.
Zimna wojna – stan wzajemnej nieufności, napięcia oraz rywalizacji politycznej, gospodarczej i ideologicznej między
Związkiem Sowieckim i podległymi mu państwami a Stanami
Zjednoczonymi i demokratycznymi krajami zachodnimi. Wynikał on z jednej strony z zamierzeń ZSRR dążącego do rozszerzenia swojej strefy wpływów, z drugiej zaś – z wysiłków
państw zachodnich, aby do tego nie dopuścić. Zimnej wojnie
towarzyszył intensywny wyścig zbrojeń. Stan ten trwał od
1946 roku aż do rozpadu bloku sowieckiego w 1989 roku.
Włodzimierz Lenin (1870–1924) – lider partii bolszewickiej,
inicjator rewolucji październikowej, teoretyk komunizmu. Objęcie przywództwa nad Radą Komisarzy Ludowych sprawiło,
że stał się przywódca sowieckiego państwa. Jego rządy cechowała bezwzględna rozprawa z opozycją i masowe represje.
Po śmierci Lenina władze sowieckie, wykorzystując autorytet,
którym cieszył się za życia, stworzyły kult jego osoby. Stawiano pomniki wodza rewolucji oraz nadawano jego imię instytucjom w ZSRR i państwach satelickich.
Urząd Bezpieczeństwa Publicznego (potoczna nazwa UB) –
policja polityczna stojąca na straży komunistycznego porządku w Polsce. W 1956 przekształcona w Służbę Bezpieczeństwa
(SB).
Konfederacja Polski Niepodległej – partia polityczna
o orientacji niepodległościowej założona w 1979 roku przez
Leszka Moczulskiego.