01-02_sokrates mit__

Transkrypt

01-02_sokrates mit__
Definicja mitu
Mit to opowiesc wyrazajaca i organizujaca wierzenia danej spolecznosci. Kazdy mit mówi, jak doszlo do
istnienia jakiejs rzeczywistosci. Spelnia, wiec funkcje ontologiczna (zagadnienia dotyczace istoty bytu),
eschatologiczna (zagadnienia dotyczace spraw ostatecznych) i religijna. Jednoczesnie stwarza on
czlowieka religijnego.
-(…)czlowiek religijny, przyjmuje na siebie czlowieczenstwo, które ma wzorzec ponadludzki,
transcendentny. Uwaza siebie za czlowieka naprawde o tyle tylko, o ile nasladuje bogów, herosów,
kulturowych lub mitycznych przodków.[…] czlowiek religijny nie jest dany: on tworzy sam siebie
zblizajac sie do wzorów boskich.
(M. Eliadae, Sacrum, mit, historia. Wybór esejów)
Mit ustala wzorce ludzkich zachowan oraz obrzedów. Wskazuje jak powinny byc wypelniane rytualy, ale
mówi tez o wazniejszych ludzkich czynnosciach.
Mit moze byc takze traktowany jako opowiesc literacka. Poczatkowo funkcjonowal w przekazie ustnym
(stad mozliwosc modyfikacji i róznych wariantów tego samego mitu), potem zostal spisany. Mit moze
istniec jako osobna, niezalezna czesc. Zbiór takich mitów nazywamy mitologia. Kazda spolecznosc
pierwotna ma taka mitologie. Istniala takze w kulturze dawnych Slowian.
Mitologia Polska
Mitologia slowianska stanowi glówna czesc religii Slowian: jest systemem personifikacji alegorii i
symboliki, które wyrazaly stosunek czlowieka do swiata. Wierzenia naszych przodków z czasów
przedchrzescijanskich mozemy odtworzyc jedynie w konturach. Przestrzen, jaka tworza te kontury
wypelniaja biale plamy, które uzupelnic musimy nasza wyobraznia. Juz w XV wieku, wielki nasz
kronikarz Jan Dlugosz stawial sobie pytanie o swiat wierzen w Polsce poganskiej. Natrafil on jednak na
tak znikome szczatki tradycji, ze nie mógl z nich odtworzyc zadnego obrazu. Luzne imiona bóstw czy
demonów, których znaczenia nikt juz nie pamietal, laczy on z ich z odpowiednikami bóstw greckorzymskich.
Jesse to w jego mniemaniu Jowisz, Lada - Mars, Dziedzileja- Wenera, Nija- Pluton, Dziewanna-Diana,
Marzanna-Cecera. Pogoda to wedlug jego domyslu dawca dobrej pogody, a Zywie- bóg zycia. Widoczny