10. Przestrzeganie prawa pracy, w tym bhp na stacjach paliw

10. Przestrzeganie prawa pracy, w tym bhp na stacjach paliw
płynnych, w tym szczególnie stacjach autogazu
W Okręgowym Inspektoracie Pracy w Kielcach skontrolowano 20 podmiotów
gospodarczych, w których pracowało 68 osób w tym w ramach stosunku pracy było
zatrudnionych 58 pracowników (8 kobiet).
Stacje były zlokalizowane na terenie 4 powiatów: sandomierskiego, opatowskiego,
staszowskiego, ostrowieckiego i kieleckiego. W pięciu przypadkach skontrolowane podmioty
nie zatrudniały pracowników zaś obsługą stacji zajmowali się wyłącznie ich właściciele bądź
członkowie ich rodzin. Kontrolą objęto 80% pracodawców dotychczas nie kontrolowanych,
większość z nich prowadziła wyłączne sprzedaż gazu płynnego, tylko 5 stacji oprócz gazu
LPG posiadało w ofercie również inne paliwa przy czym dwie z nich należały do dużych sieci
dystrybucyjnych takich jak WW ENERGY i „BETA-PRIM”.
Spośród skontrolowanych podmiotów 40% pracodawców nie powiadomiła na piśmie PIP o
miejscu rodzaju i zakresie prowadzonej działalności.
Celem przeprowadzonych kontroli była ocena przestrzegania przez pracodawców przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy na stacjach autogazu.
W wyniku czynności kontrolnych ujawniono szereg nieprawidłowości
stwierdzane przedstawiono w poniższej tabeli.
Lp.
Zagadnienia objęte
rekontrolą
Odsetek
zakładów,
których
dotyczyły
stwierdzone
nieprawidłowości
,a najczęściej
Uwagi
1.
Szkolenia bhp
60%
brak wstępnego przeszkolenia bhp dot. 5 stacji w
tym 8 pracowników,
• brak okresowego przeszkolenia bhp dot. 2 stacji
LPG w tym 8 pracowników,
• brak przeszkolenia bhp pracodawców dot. 6
pracodawców,
• brak przeszkolenia pracodawcy do wykonywania
zadań służby bhp dot. 12 stacji LPG,
2.
Badania lekarskie
25%
• brak wstępnych badań lekarskich dot. 4
pracowników,
• brak okresowych badań lekarskich dot. 1 stacji
LPG w tym 4 pracowników,
3.
Dodatkowe kwalifikacje
35%
4.
Ocena ryzyka
zawodowego
85%
brak wymaganych uprawnień kwalifikacyjnych dot.
7 stacji LPG w tym 10 pracowników,
• brak udokumentowanej oceny ryzyka zawodowego
na stanowiskach pracy dot. 15 stacji LPG,
• niepoinformowanie pracowników o ryzyku
zawodowym związanym z wykonywana pracą dot. 17
stacji LPG,
•
•
Lp.
Zagadnienia objęte
rekontrolą
Odsetek
zakładów,
których
dotyczyły
stwierdzone
nieprawidłowości
Uwagi
5.
Czynniki szkodliwe,
niebezpieczne i uciążliwe
65%
• nieprzydzielenie pracownikom odpowiednich
środków ochrony indywidualnej dot. 13 stacji LPG,
• brak oceny zgodności stosowanych środków
ochrony indywidualnej dot. 4 stacji LPG,
• nieprzestrzeganie przepisów dotyczących odzieży i
obuwia roboczego dot. 9 stacji LPG,
6.
Zaplecze higienicznosanitarne
45%
• brak pomieszczeń i urządzeń higienicznosanitarnych dot. 9 stacji LPG,
7.
Wentylacja, ogrzewanie
oświetlenie
35%
• niewłaściwa wentylacja pomieszczeń pracy dot. 7
stacji LPG w tym 7 pracowników,
• brak właściwego oświetlenia i ogrzewania
pomieszczeń pracy dot. 2 stacji LPG w tym 2
pracowników,
8.
Transport
60%
• niewłaściwy stan techniczny dróg i przejść
komunikacyjnych dot. 1 stacji LPG,
• brak odpowiednich znaków drogowych oraz
informacyjno ostrzegawczych na terenie stacji dot. 12
stacji LPG,
9.
Obiekty i pomieszczenia
pracy
55%
• brak decyzji administracji terenowej na
użytkowanie stacji dot. 11 stacji LPG,
• brak wymaganego zadaszenia stanowiska
tankowania i obsługi odmierzacza gazu płynnego dot.
7 stacji LPG,
brak odpowiedniej ilości podręcznego sprzętu
przeciwpożarowego: nie stwierdzono,
W kontrolowanych podmiotach gospodarczych w latach 2002-2005 nie zarejestrowano
wypadków przy pracy.
W ocenie inspektorów pracy najczęstszą przyczyną negatywnych zjawisk występujących w
skontrolowanych zakładach był brak znajomości aktualnie obowiązujących przepisów bądź
ich traktowaniu jako zbędne wymogi formalne. Ponadto po wprowadzeniu zmian związanych
z akcyzą na gaz oraz rosnącą konkurencją na rynku gazu jego sprzedaż jest coraz mniej
dochodowa w związku z czym pracodawcy chcąc odzyskać zainwestowane środki
minimalizują koszty własne nie wykonując na bieżąco wymaganych remontów, prac
modernizacyjnych, badań i pomiarów eksploatacyjnych jak również prac mających na celu
dostosowanie stacji do aktualnych wymogów. Wielu pracodawców zwłaszcza młodych,
skuszonych perspektywą szybkiego zysku, decydując się na uruchomienie stacji, jest
nieświadomych występujących zagrożeń, nie posiada doświadczenia oraz elementarnej
wiedzy w zakresie eksploatacji instalacji technologicznych LPG.
Często stwierdza się zaniedbania w zakresie śledzenia stanu bezpieczeństwa i higieny pracy
eksploatowanych obiektów i urządzeń z nimi związanych oraz niestaranne i nierzetelne
wykonywanie obowiązków pracowniczych przez załogę i kadrę kierowniczą. Pracodawcy
niechętnie inwestują w bezpieczeństwo pracy uważając, że poniesione wydatki nie przyniosą
żadnych wymiernych korzyści.
W wyniku stwierdzonych nieprawidłowości inspektorzy pracy zastosowali następujące środki
prawne:
- wydano 239 decyzji nakazowych w tym 220 pisemnych i 19 ustnych,
- 3 decyzje ustne skierowania do innych robót dotyczące 4 pracowników,
- 2 wystąpienia zawierające 2 wnioski pokontrolne,
- 3 mandaty karne na łączną kwotę 1500 zł.,
- 1 wniosek o ukaranie do sądu,
Inspektorzy pracy nie wydawali decyzji wstrzymania robót oraz nie stosowali środków
wychowawczych związanych z realizowanym tematem. Ponadto nie kierowano zawiadomień
do prokuratury o popełnieniu przestępstwa.
Z informacji pracodawców wynika, że zrealizowano:
- 46% decyzji nakazowych,
- 50% wniosków wynikających z realizacji tematu,
W wyniku zastosowanych środków prawnych uzyskano następujące efekty:
- poddano przeszkoleniu wstępnemu bhp 4 pracowników,
- zapewniono wymagane zaświadczenia kwalifikacyjne dla 3 pracowników obsługi stacji
paliw,
- 4 pracowników poddano wstępnym badaniom lekarskim,
- opracowano ocenę ryzyka zawodowego oraz poinformowano 10 pracowników o ryzyku
zawodowym związanym z wykonywaną pracą,
- 12 pracowników wyposażono w wymagane środki ochrony indywidualnej,
- zapewniono właściwą wentylację i oświetlenie obiektów stacji paliw dot. 4 osób,
- zapewniono wymaganą ochronę antyelektrostatyczną i odgromową stacji dot. 20
pracowników,
- uzupełniono na terenie stacji wymagane barwy i znaki bezpieczeństwa dot. 22 os.,
- opracowano instrukcje bhp dotyczące obsługi maszyn i urządzeń technicznych stacji paliw
dot. 5 os.,
- w jednym przypadku pracodawca zmienił lokalizację pawilonu stacji, który uprzednio był
posadowiony zbyt blisko zbiorników magazynowych gazu dot. 8 pracowników.
W związku ze stwierdzeniem użytkowania obiektów stacji paliw bez uzyskania wymaganego
prawem pozwolenia na użytkowanie w 11 przypadkach powiadomiono właściwy miejscowo
organ Państwowego Nadzoru Budowlanego. W trzech przypadkach podmiotów nie
będących pracodawcami poinformowano Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego o
nie spełnianiu, przez obiekty stacji LPG, obowiązujących warunków technicznych. W jednym
przypadku przekazano informację do Urzędu Dozoru Technicznego w związku ze
stwierdzeniem eksploatacji urządzeń bez aktualnych badań UDT oraz powiadomiono
właściwą miejscowo Komendę Państwowej Powiatowej Straży Pożarnej o fakcie
niewłaściwego
zabezpieczenia
przeciwpożarowego
użytkowanej
stacji
paliw.
Przeprowadzone kontrole podmiotów samozatrudniających się gdzie obsługą stacji zajmowali
się wyłącznie ich właściciele bądź członkowie ich rodzin ujawniły 3 przypadki obsługi
urządzeń technicznych bez wymaganych kwalifikacji zawodowych w zakresie napełniania
zbiorników LPG o czym poinformowano UDT.
Każdorazowo podczas kontroli inspektorzy pracy udzielali zainteresowanym pracodawcom i
pracownikom porady prawne i techniczne dotyczące problematyki prawa pracy w tym
aktualnych warunków technicznych dotyczących stacji paliw. Ogółem udzielono 141 porad w
tym 55 porad prawnych i 86 porad technicznych.