Kultura i jej wpływ na społeczeństwo

Kultura i jej wpływ na społeczeństwo
Definicja kultury Jest to całokształt materialnego i duchowego dorobku ludzkości, a także przyjęte wartości, zasady i
normy przekazywane z pokolenia na pokolenie.
(adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});
Rodzaje segmentów kultury
Możemy wyróżnić 3 segmenty kultury:
• kultura symboliczna (duchowa) – wszystko to, co ludzie myślą; uznania, przekonania,
poglądy, idee, symbole, muzyka, literatura, sztuka, filozofia
• kultura normatywna – wszystko to, co ludzie czynią; normy, wartości, reguły
• kultura materialna – wszystko to, co ludzie posiadają; przedmioty i urządzenia wymyślone
bądź skonstruowane przez człowieka, a także przetworzone obiekty przyrody (np. pola uprawne, sady)
Kultura jest dziedziczona społecznie, przekazywana z pokolenia na pokolenie. Obejmuje swoim
zakresem wszystkie rytuały religijne, normy, wartości jak i dorobek materialny. We współczesnym
świecie żyjemy na skrzyżowaniu kultur. Najbardziej jest to widoczne w przypadku ludzi mieszkających
na terenach wymieszanych etnicznie.
Wyróżniamy także kulturę narodową, która stanowi tożsamość danego narodu. Możemy do niej zaliczyć
język literacki, dzieła sztuki, obyczaje, wartości, religię, święta państwowe, miejsca uważane przez naród
za szczególnie ważne (np. Wawel) czy bohaterów narodowych. Ma ona na celu umacniane poczucia więzi
i tożsamości, ponadto pozwala wyróżniać naród od innych nacji. Sama kultura narodowa nie jest
jednolita – np. język polski ma swoje dialekty, gwary. W dzisiejszych czasach zanika kultura
ludowa, ponieważ robotyzacja wyparła ludowe rękodzieło. Jednak góralska muzyka przeżywa swój
renesans – przykładem tego są sukcesy kapel Golec uOrkiestra czy Brathanki.
(adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});
Kultura wysoka To kultura elitarna, do której zaliczamy m.in. muzykę klasyczną czy literaturę piękną. Dociera ona do
wąskiego, specyficznego grona odbiorców. Kultura masowa jest przeznaczona dla osób mniej wrażliwych
i jednocześnie mniej wybrednych. Komercjalizacja sprawia, iż zysk staje się ważniejszy od wartości
intelektualnych czy artystycznych. Światem kultury popularnej rządzą moda i pieniądz.
Kultura masowa
Nie wszystkie społeczeństwa mogą uczestniczyć w kulturze masowej. Na rynek wpuszczane są tylko
takie towary, które ludzie chcą kupić. Następuje spłycenie i uniwersalizacja wartości. Odbiorcami kultury
masowej są ludzie o bardzo zróżnicowanym poziomie wykształcenia, różnej przynależności społecznej,
wykonujący odmienne zawody. Jej charakterystyczne cechy to schlebianie niskim gustom,
nieskomplikowana forma i epatowanie przemocą i erotyką. Potwierdza to popularność naiwnych
romansów, wieloodcinkowych seriali i gwiazd popkultury lansowanych przez wielkie stacje telewizyjne,
wytwórnie płytowe czy tygodniki publikujące plotki. Kultura masowa wyplenia pustkę w życiu ludzi
bezrobotnych i starszych. Ponadto ma destruktywny wpływ na kulturę narodową i ludową. Dopiero
http://www.wos.org.pl
Kreator PDF
Utworzono 7 March, 2017, 16:13
kontakt z nowoczesnymi technologiami i środkami masowego przekazu umożliwia do niej dostęp. Skala
oddziaływania kultury masowej jest zależna od stopnia urbanizacji społeczeństwa, dostępu do telewizji i
Internetu oraz poziomu oświaty. Kultura masowa nazywana jest kulturą czasu wolnego. Uczestniczą w
niej ludzie, którzy żyją w państwach o wysokim postępie naukowo-technicznym, co przyczynia się do
skrócenia czasu pracy.
Kultura wysoka i kultura niska
Społeczeństwa tradycyjne, w których więcej wysiłku trzeba przeznaczyć na zdobywanie środków do
życia, w mniejszym stopniu ulęgają jej wpływom.
We współczesnych czasach mamy doczynienia z procesem homogenizacji kultury. Polega on na łączeniu
elementów kultury wysokiej i niskiej.
Wpływ kultury masowej na kulturę elitarną
Pozytywny
Negatywny
• Słynne dzieła malarskie są reprodukowane w albumach, na
plakatach, na kubkach
• Rozpowszechnianie muzyki klasycznej
• Łatwy dostęp do kultury wysokiej, sztuki niosącej wyższe wartości
• Zagrożenie, iż twórcy działający na rzecz wąskiej grupy
(elity) tworzący dzieła
unikatowe poddadzą się pokusie tworzenia kultury
masowej w celu powiększenia zysków
• Zysk staje się ważniejszy niż dzieło
• Schlebianie gustom odbiorców, działanie pod publikę
• Sztuka staje się łatwiejsza, mniej skomplikowana
Subkultura
Część kultury charakteryzująca się własnym językiem, sposobem życia. Możemy wyróżnić takie
subkultury jak: punki, skini, hippisi, emo (emotional people), szalikowcy, hip hopowcy, harleyowcy,
rastafarianie, sataniści, podkultura więzienna czy studencka.
Kontrkultura
Ogłoszenie norm, które są sprzeczne z dominującymi poglądami w danej kulturze. Kontrkulturę cechuje
protest na otaczający świat.
Kultura alternatywna
Odmienne zapatrywanie się na sztukę i wiele innych dziedzin (np. wegetarianie, ruchy ekologiczne,
http://www.wos.org.pl
Kreator PDF
Utworzono 7 March, 2017, 16:13
feministyczne, pacyfistyczne). Ten rodzaj kultury nie walczy z tradycją i zastanym ładem. Jej cechami
charakterystycznymi jest odmienne spojrzenie na sztukę, sposób odżywiania się itp. Często rodzi się z
fascynacji kulturą Wschodu.
Kultura alternatywna propagowana jest przez happeningi i wydawanie własnej prasy, tzw. zimów. Jej
początki sięgają wydawanych w latach 80. broszur zawierających informacje o muzyce, dla której nie
było miejsca w oficjalnych mediach. Najsłynniejszym ruchem alternatywnym w Polsce była
Pomarańczowa Alternatywa, działająca w latach 80. Symbole tej organizacji to kolor pomarańczowy i
krasnoludki. Ruch ten zasłynął hapenningami odnoszącymi się do polskiej rzeczywistości PRLu, a ich
tematem były głównie hasła polityczne, obchody rocznic, święta państwowe i wydarzenia polityczne.
Ruch ten zyskał rozgłos dzięki takim kampaniom jak Dzień tajniaka, Rewolucja Krasnali, Dzień kobiet,
Święty Mikołaj. Akcje te miały ośmieszyć panujący system, wykazać absurdalność, a wreszcie –
sprowokować reakcje władzy i policji. Prawie wszystkie akcje Pomarańczowej alternatywy kończyły się
aresztowaniami uczestników pod zarzutem zakłócania porządku publicznego. Działania Pomarańczowej
Alternatywy spotykały się z dużą sympatią antykomunistycznej opozycji. Przywódcą tego ruchu był
Waldemar Fydrych.
Wpływ kultury na życie społeczne
• socjalizacja i kształtowanie osobowości jednostki – człowiek dzięki kulturze uczy się norm i
wzorców akceptowanych w danym społeczeństwie
• ustanowienie hierarchii wartości – kultura wskazuje, co jest godne uznania i naśladowania
• określenie wzorców w architekturze, sztuce, muzyce
• dorobek kultury przekazywany jest kolejnym pokoleniom, dzięki czemu narody zachowują
ciągłość, trwałość w czasie
• umożliwia rozwój społeczny
http://www.wos.org.pl
Kreator PDF
Utworzono 7 March, 2017, 16:13