Inwestycje w Europie Środkowo-Wschodniej wrzucają wyższy bieg

Informacja prasowa
21 maja 2015 r.
Inwestycje w Europie Środkowo-Wschodniej wrzucają wyższy bieg
Sześć kluczowych informacji o inwestycjach w Europie Środkowo-Wschodniej:
•
•
•
•
•
•
•
Inwestycje w Europie Środkowo-Wschodniej odbiły w 2014 roku i stale rosną
Tym razem głównymi źródłami finansowania inwestycji są oszczędności krajowe i transfery
finansowe środków unijnych, bezpośrednie inwestycje zagraniczne tracą zaś na znaczeniu
Podwojenie dynamiki inwestycji do 10–15% zwiększyłoby potencjalnie dynamikę PKB w Europie
Środkowo-Wschodniej do poziomów sprzed kryzysu, czyli 3,7%
Małe i średnie przedsiębiorstwa generują niemal tyle samo PKB w Europie ŚrodkowoWschodniej, co w Niemczech i Austrii…
... ale potrzebują wsparcia w postaci lepszego dostępu do finansowania i strukturalnej poprawy
otoczenia gospodarczego
Polska chcąc utrzymać pozycję lidera w Europie Środkowo-Wschodniej w zakresie inwestycji
powinna usunąć bariery dla przedsiębiorstw
Państwa regionu Europy Środkowo-Wschodniej mają szansę otrzymać największą część pakietu
inwestycyjnego Junckera – ok. 40–60 mld EUR
Czy dynamiczny wzrost gospodarczy w Europie Środkowo-Wschodniej to już przeszłość? Można dojść do
takiego wniosku, obserwując spadek BIZ na przestrzeni ostatnich kliku lat. Nie jest to jednak pełen obraz
sytuacji. Zgodnie z opublikowaną niedawno analizą przeprowadzoną przez Erste Group*, ożywienie w
inwestycjach prywatnych odgrywa kluczową rolę w odbudowie wzrostu gospodarczego w regionie. Rosną
oszczędności krajowe i transfery finansowe środków unijnych, niwelując efekt spadku napływu
bezpośrednich inwestycji zagranicznych, co powinno przełożyć się na wzrost ogólnego poziomu inwestycji.
Ubiegły rok był punktem zwrotnym dla dynamiki inwestycji. Ten korzystny trend utrzyma się również w roku
2015.
Niemniej jednak, samo procykliczne
odbicie nie wystarczy, by wznieść
gospodarki regionu do poziomów,
które pozwolą przyspieszyć proces
konwergencji. – Dynamika wzrostu
inwestycji w Europie ŚrodkowoWschodniej to obecnie ok. 6%. Aby
przywrócić wzrost potencjalnego PKB
do poziomów sprzed kryzysu, czyli
3,7%, roczną dynamikę inwestycji
należałoby
zwiększyć
w
nadchodzących latach do 10–15% –
mówi Juraj Kotian, dyrektor ds. analiz
makroekonomicznych rynków Europy
Środkowo-Wschodniej.
– Jeżeli obserwowanemu wzrostowi
gospodarczemu w Europie ŚrodkowoWschodniej towarzyszyć będą reformy strukturalne, fundamentami wzrostu w regionie i procesu
konwergencji staną się inwestycje krajowe, prężnie rozwijający się sektor MŚP oraz fundusze unijne, które
powinny zostać w pełni wykorzystane – podsumowuje Kotian.
Inwestycje w Europie Środkowo-Wschodniej odbiły w 2014 roku i stale rosną
Poprawiające się nastroje wśród przedsiębiorców i konsumentów przekładające się na rosnący popyt
wewnętrzny pomogły odbić się inwestycjom w niemal wszystkich gospodarkach regionu, Polska należy do
europejskiej czołówki jeśli chodzi o inwestycje. Krajową gospodarkę, podczas kryzysu rozpędzały
inwestycje publiczne, podczas gdy pozostałe państwa stawiały czoła konsolidacji fiskalnej. Nie dziwi zatem
fakt, że w Polsce oraz na Węgrzech już odnotowuje się wzrost inwestycji względem roku 2008. W Czechach
i na Słowacji inwestycje powinny przekroczyć poziomy sprzed kryzysu na przełomie 2015 i 2016 roku,
głównie dzięki poprawie nastrojów w sektorze przedsiębiorstw. Odbicie inwestycji w przypadku Chorwacji,
1/3
Słowenii i Rumunii będzie musiało przybrać większą skalę, aby udało się wspiąć do poziomów sprzed
kryzysu.
Tym razem głównymi źródłami finansowania inwestycji są oszczędności krajowe i transfery
finansowe środków unijnych, bezpośrednie inwestycje zagraniczne tracą zaś na znaczeniu
Według analityków Erste Group, BIZ odegrają w nadchodzących latach mniejszą rolę w finansowaniu
inwestycji w większości państw Europy Środkowo-Wschodniej. Napływ bezpośrednich inwestycji
zagranicznych napędzał w znacznym stopniu proces prywatyzacji. Ponieważ w wielu państwach proces ten
dobiega końca, analitycy Erste spodziewają się spadku napływu środków z BIZ. Pewien potencjał mają
wciąż Chorwacja, Serbia i Słowenia, gdzie trwa realizacja wielu projektów prywatyzacyjnych. Ponadto,
analitycy zwracają uwagę, że państwa Europy Środkowo-Wschodniej mogą wciąż odnosić korzyści z
akumulacji kapitału, ponieważ rośnie rola inwestorów lokalnych w napędzaniu inwestycji.
Małe i średnie przedsiębiorstwa generują tyle samo PKB w Europie Środkowo Wschodniej, co w
Niemczech i w Austrii...
Na wiodącą pozycję wysuwają się obecnie inwestycje krajowe, dlatego rozwój lokalnego sektora prywatnego
– a szczególnie MŚP – staje się coraz ważniejszy z punktu widzenia wzrostu zatrudnienia i zwiększenia
produktywności. Mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa zatrudniające do 250 pracowników odpowiadają
dwóm trzecim PKB generowanego w sektorze przedsiębiorstw, a zatrudnienie znajduje w nich trzy czwarte
wszystkich osób aktywnych zawodowo w regionie Europy Środkowo-Wschodniej. MŚP w Europie
Środkowo-Wschodniej (poza mikroprzedsiębiorstwami) zatrudniają niemal tyle samo pracowników i tworzą
niemal tyle samo wartości, co przedsiębiorstwa z tej grupy w Niemczech i w Austrii.
... ale potrzebują one wsparcia w postaci lepszego dostępu do finansowania i strukturalnej poprawy
otoczenia gospodarczego
– Kluczowe znaczenie w procesie wspierania MŚP będą miały zmiany strukturalne w otoczeniu
gospodarczym, takie jak zwiększenie elastyczności rynku pracy oraz ograniczenie kosztów zatrudnienia,
zwiększenie przejrzystości regulacji prawnych, uproszczenie procedur administracyjnych oraz podniesienie
jakości kadr poprzez dokształcanie. Powyższe czynniki są szczególnie istotne dla małych i średnich
przedsiębiorstw, ponieważ ich inwestycje są mniej procykliczne w porównaniu z inwestycjami dużych
korporacji. Aby zwiększyć tempo wzrostu lokalnych gospodarek i uczynić go bardziej stabilnym, rządy muszą
stawić czoła wyzwaniom, jakie stawia przed podmiotami otoczenie gospodarcze. Natomiast małe i średnie
przedsiębiorstwa oraz mikroprzedsiębiorstwa muszą postawić na większą profesjonalizację, aby uzyskać
lepszy dostęp do finansowania – puentuje Kotian.
Polska skróciła czas potrzebny na założenie firmy, czas oczekiwania na pozwolenia budowlane,
wprowadziła zmiany w prawie upadłościowym i naprawczym ale…
– Rząd podjął niedawno szereg decyzji mających na celu zwiększenie prywatnych inwestycji. Znacznie
skrócono czas, jaki zajmuje zarejestrowanie działalności gospodarczej, przyspieszono proces uzyskiwania
pozwoleń na budowę czy znowelizowano prawo upadłościowe wprowadzające nowe procedury
restrukturyzacji. Nadal jest wiele do zrobienia jeśli chodzi o wsparcie firm sektora MŚP. Niejasne ramy
prawne, zagmatwane przepisy, trudny dostęp do finansowania to przykłady typowych bolączek małej i
średniej przedsiębiorczości w Polsce. Więcej uwagi wymaga także obszar cyfryzacji administracji publicznej,
ponieważ stopnień wykorzystania e-usług w Polsce jest najniższy spośród wszystkich państw Unii
Europejskiej – podsumowuje Katarzyna Rzentarzewska, starszy analityk w Erste Group.
Państwa regionu Europy Środkowo-Wschodniej mają szansę otrzymać największą część pakietu
inwestycyjnego Junckera – ok. 40–60 mld EUR...
Dodatkowe wsparcie dla inwestycji przyniesie plan inwestycyjny dla Europy o wartości 315 mld EUR,
zaprezentowany przez przewodniczącego Komisji Europejskiej Jean Claude Junckera. Państwa Europy
Środkowo-Wschodniej przedstawiły już Komisji Europejskiej i Europejskiemu Bankowi Inwestycyjnemu
propozycje projektów na łączną kwotę 282 mld EUR. – Ponieważ wiele przedłożonych projektów wiąże się z
infrastrukturą energetyczną i gospodarką cyfrową, którym nadaje się wysoki priorytet, a prace nad wieloma z
nich są bardzo zaawansowane, przy zakładanej gotowości w latach 2015–2017, Europa ŚrodkowoWschodnia może liczyć na ok. 40–60 mld EUR, czyli jedną piątą całego pakietu – tłumaczy Kotian.
Odpowiada to 3–4 mld EUR funduszy absorbujących straty z EFSI (Europejskiego Funduszu Inwestycji
Strategicznych), a reszta finansowania będzie pochodzić od strategicznych i prywatnych inwestorów z
sektora finansowego. Wiele rządów może również przyjąć rolę inwestorów strategicznych. Część z nich już
ogłosiła zamiar przekazania dodatkowych środków niezależnie od finansowania z EFSI.
Poza pakietem inwestycyjnym Junckera, państwa Europy Środkowo-Wschodniej mają dostęp do funduszy
europejskich w kwocie 185 mld EUR, przydzielonych regionowi na lata 2014–2020. – Środków powinno
2/3
wystarczyć na sfinansowanie inwestycji wspierających wzrost gospodarczy – dodaje Kotian. Główną
korzyścią z planu Junckera jest to, że obejmuje projekty, które mają na celu stworzenie bardziej
konkurencyjnego otoczenia gospodarczego, a to im politycy powinni nadać wysoki priorytet oraz zapewnić
możliwie korzystne warunki finansowania.
***
Erste Group Research
Juraj Kotian
(dyrektor ds. analiz makroekonomicznych
rynków Europy Środkowo-Wschodniej)
Departament prasowy
Carmen Staicu (rzecznik prasowy)
Linda Michalech
Tel: +43 50100 - 17357
E-Mail: [email protected]
Tel: +43 50100 - 11681
Tel: +43 50100 - 11676
E-Mail: [email protected]
E-Mail: [email protected]
* Raport „Inwestycje w Europie Środkowo-Wschodniej wrzucają wyższy bieg” obejmuje następujące państwa: Czechy, Słowacja, Rumunia, Węgry,
Chorwacja, Polska i Słowenia.
Erste Group jest wiodącym dostawcą usług finansowych w Europie Środkowo-Wschodniej. Około 45 tys. pracowników obsługuje 16,2 mln klientów poprzez
2.800 oddziałów w 7 państwach (Austria, Czechy, Słowacja, Rumunia, Węgry, Chorwacja i Serbia). W I kw. 2015 roku zysk netto Erste Group wyniósł 225,8
mln EUR, a łączna wartość aktywów to 202,6 mld EUR. Współczynnik Core Tier 1 (Bazylea 3, wdrożenie stopniowe) wyniósł 10,5%.
3/3