Tren VII¹ - LIBRUS - e
Transkrypt
Tren VII¹ - LIBRUS - e
Na podstawie: Jan Kochanowski, Treny, Drukarnia Łazarzowa, wyd. , Kraków, Wersja lektury on-line dostępna jest na stronie wolnelektury.pl. Ten utwór nie jest chroniony prawem autorskim i znajduje się w domenie publicznej, co oznacza, że możesz go swobodnie wykorzystywać, publikować i rozpowszechniać. JAN KOCHANOWSKI Tren VII¹ Nieszczesne ochędóstwo², żałosne³ ubiory Mojej namilszej cory⁴, Po co me smutne oczy za sobą ciągniecie? Żalu mi przydajecie⁵. Już ona członeczków swych wami nie odzieje, Nie masz, nie masz nadzieje⁶. Ujął⁷ ją sen żelazny, twardy, nieprzespany⁸. Już letniczek⁹ pisany¹⁰ I uploteczki¹¹ wniwecz¹², i paski złocone Matczyne dary płone¹³. Nie do takiej łóżnice¹⁴, moja dziewko droga, Miała cię mać uboga¹⁵ Doprowadzić, nie takąć dać obiecowała Wyprawę¹⁶, jakąć dała. Giezłeczkoć¹⁷ tylko dała a lichą tkaneczkę¹⁸, Ociec ziemie¹⁹ bryłeczkę ¹W przypisach gwiazdką oznaczono wyrazy, które są używane do dziś, ale których znaczenie w Tre jest odmienne od znaczenia obecnego. ² (starop.) — stroje, ozdoby. ³ n (daw.) — smutny, wywołujący smutek, żal. ⁴ r (forma starop.) — córy (tj. córki). ⁵ r (tu forma os. lm: przydajecie) — dodawać. ⁶n e e (starop. forma D. lp rodz. ż.) — nadziei. ⁷ (tu forma os. lp r.m.: ujął) — chwycić. ⁸n e r e n * (starop.) — taki, z którego nie można się obudzić. ⁹ e n e (starop.) — letnia suknia kobieca. ¹⁰ n * (starop.) — wzorzysty, barwny, malowany (pisankami nazywa się do dziś jajka malowane na Wielkanoc w różne wzory). ¹¹ e (starop.) — wstążki do włosów, które się wplata we włosy. ¹² n e (starop.) — na nic. ¹³ n (starop.) — niepotrzebny, daremny (dziś: „płonny”; por. „płonne marzenia”). ¹⁴ n e (starop. forma D. lp rodz. ż.) — do łożnicy, czyli do łoża małżeńskiego. (starop.) — biedna, nieszczęśliwa matka. ¹⁵ ¹⁶ r * (tu forma B. lp: wyprawę) — aluzja do wyprawy dawanej pannie młodej przed ślubem i będącej częścią posagu. (starop., zdr. od: giezło) — koszula z białego płótna; e e : giezłeczko ci ¹⁷ e e dała (skrócone). ne (starop.) — sukienka ze skromnej tkaniny lub opaska wiążąca włosy. ¹⁸ ¹⁹ e e (starop. B. lp rodz.ż.) — ziemi. n W główki²⁰ włożył. Niestetyż, i posag i ona W jednej skrzynce²¹ zamkniona²². ²⁰ — w miejsce, gdzie spoczywa głowa. ²¹ e ne r n e — „skrzynka” oznacza tu jednocześnie trumnę, a także przedmiot, w którym chowano rzeczy cenne, pieniądze, klejnoty, kosztowną odzież. n n (starop.) — zamknięta. ²² Tren VII