Tren VII¹ - LIBRUS - e

Transkrypt

Tren VII¹ - LIBRUS - e
Na podstawie: Jan Kochanowski, Treny, Drukarnia Łazarzowa,
wyd. , Kraków, 
Wersja lektury on-line dostępna jest na stronie wolnelektury.pl.
Ten utwór nie jest chroniony prawem autorskim i znajduje się
w domenie publicznej, co oznacza, że możesz go swobodnie wykorzystywać, publikować i rozpowszechniać.
JAN KOCHANOWSKI
Tren VII¹
Nieszczesne ochędóstwo², żałosne³ ubiory
Mojej namilszej cory⁴,
Po co me smutne oczy za sobą ciągniecie?
Żalu mi przydajecie⁵.
Już ona członeczków swych wami nie odzieje,
Nie masz, nie masz nadzieje⁶.
Ujął⁷ ją sen żelazny, twardy, nieprzespany⁸.
Już letniczek⁹ pisany¹⁰
I uploteczki¹¹ wniwecz¹², i paski złocone Matczyne dary płone¹³.
Nie do takiej łóżnice¹⁴, moja dziewko droga,
Miała cię mać uboga¹⁵
Doprowadzić, nie takąć dać obiecowała
Wyprawę¹⁶, jakąć dała.
Giezłeczkoć¹⁷ tylko dała a lichą tkaneczkę¹⁸,
Ociec ziemie¹⁹ bryłeczkę
¹W przypisach gwiazdką oznaczono wyrazy, które są używane do dziś, ale których znaczenie w Tre
jest odmienne od znaczenia obecnego.
²
(starop.) — stroje, ozdoby.
³
n (daw.) — smutny, wywołujący smutek, żal.
⁴ r (forma starop.) — córy (tj. córki).
⁵ r
(tu forma  os. lm: przydajecie) — dodawać.
⁶n
e e (starop. forma D. lp rodz. ż.) — nadziei.
⁷
(tu forma  os. lp r.m.: ujął) — chwycić.
⁸n e r e n * (starop.) — taki, z którego nie można się obudzić.
⁹ e n e (starop.) — letnia suknia kobieca.
¹⁰ n * (starop.) — wzorzysty, barwny, malowany (pisankami nazywa się do dziś jajka malowane
na Wielkanoc w różne wzory).
¹¹
e
(starop.) — wstążki do włosów, które się wplata we włosy.
¹² n e (starop.) — na nic.
¹³ n (starop.) — niepotrzebny, daremny (dziś: „płonny”; por. „płonne marzenia”).
¹⁴
n e (starop. forma D. lp rodz. ż.) — do łożnicy, czyli do łoża małżeńskiego.
(starop.) — biedna, nieszczęśliwa matka.
¹⁵
¹⁶ r * (tu forma B. lp: wyprawę) — aluzja do wyprawy dawanej pannie młodej przed ślubem
i będącej częścią posagu.
(starop., zdr. od: giezło) — koszula z białego płótna; e e
: giezłeczko ci
¹⁷ e e
dała (skrócone).
ne
(starop.) — sukienka ze skromnej tkaniny lub opaska wiążąca włosy.
¹⁸
¹⁹ e e (starop. B. lp rodz.ż.) — ziemi.
n
W główki²⁰ włożył. Niestetyż, i posag i ona
W jednej skrzynce²¹ zamkniona²².
²⁰
— w miejsce, gdzie spoczywa głowa.
²¹ e ne r n e — „skrzynka” oznacza tu jednocześnie trumnę, a także przedmiot, w którym
chowano rzeczy cenne, pieniądze, klejnoty, kosztowną odzież.
n n (starop.) — zamknięta.
²²
Tren VII
