SPECYFIKACJA TECHNICZNA WYKONANIA I ODBIORU
Transkrypt
SPECYFIKACJA TECHNICZNA WYKONANIA I ODBIORU
SPECYFIKACJA TECHNICZNA WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT BUDOWLANYCH WARUNKI SZCZEGÓŁOWE – „ST” Laboratorium badawczo-doświadczalne w nawie nr 1cz. hali C1 Instytut InŜynierii Materiałów Polimerowych i Barwników w Toruniu ul. M. Skłodowskiej - Curie 55 ROBOTY ELEKTRYCZNE Kod CPV 45311100-1 Roboty w zakresie okablowania elektrycznego Kod CPV 45311200-2 Roboty w zakresie instalacji elektrycznych Kod CPV 45317300-5 Instalowanie elektrycznych urządzeń elektrycznych Kod CPV 45315300-1 Instalacje zasilania elektrycznego 1. WSTĘP 1.1. Przedmiot ST Przedmiotem niniejszej specyfikacji technicznej są wymogi dotyczące wykonania instalacji elektrycznej oświetlenia i gniazd wtykowych 230V i 400V w laboratorium badawczodoświadczalnym w nawie nr 1 oraz instalacji elektrycznej oświetlenia w nawie nr 2 - cz hali C1 w Instytucie InŜynierii Materiałów Polimerowych i Barwników w Toruniu ul. M. Skłodowskiej - Curie 55. 1.2. Zakres stosowania Specyfikacja Techniczna jest stosowana jako dokument przetargowy oraz kontraktowy przy zlecaniu i realizacji robót wymienionych w punkcie 1.1. 1.3. Zakres robót objętych ST Ustalenia zawarte w niniejszej specyfikacji dotyczą prowadzenia robót elektrycznych silnoprądowych - obejmują dokumentację projektową pt. „Laboratorium badawczo- doświadczalne w nawie nr 1cz. hali C1- branŜa elektryczna” 1.4. Określenia podstawowe Określenia podane w niniejszej ST są zgodne z „Warunkami technicznymi wykonania i odbioru robót budowlanych część D: roboty instalacyjne zeszyt 2: Instalacje elektryczne i piorunochronne w budynkach uŜyteczności publicznej” ITB 2004 oraz z obligatoryjnymi normami serii PN-IEC 60364 i PN-HD 60364: 1 aprobata techniczna – dokument dotyczący wyrobu, stwierdzający jego przydatność do określonego zakresu stosowania, w szczególności zawierający ustalenia techniczne odnoszące się do wymagań podstawowych, jakie ma spełnić wyrób oraz określający metody badań potwierdzających te wymagania; certyfikat na znak bezpieczeństwa – dokument wykazujący, Ŝe zapewniono zgodność z kryteriami technicznymi, określonymi na podstawie polskich norm, aprobat technicznych oraz właściwych przepisów i dokumentów technicznych – w odniesieniu do wyrobów podlegających certyfikacji; certyfikat zgodności lub deklaracja zgodności – dokument wydany zgodnie z zasadami systemu certyfikacji, wykazujący, Ŝe zapewniono odpowiedni stopień zaufania, iŜ naleŜycie zidentyfikowany wyrób, proces lub usługa są zgodne z określoną normą lub właściwymi przepisami prawnymi; obwód (instalacji elektrycznej) – zespół elementów instalacji elektrycznej wspólnie zasilanych i chronionych przed przetęŜeniem wspólnym zabezpieczeniem; obwód rozdzielczy: wewnętrzna linia zasilająca – wlz (obiektu budowlanego) – obwód elektryczne zasilający tablice rozdzielczą; obwód odbiorczy: obwód końcowy (obiektu budowlanego) – obwód, do którego są przyłączone bezpośrednio odbiorniki energii elektrycznej lub gniazda wtyczkowe; obciąŜalność prądowa długotrwała (przewodu) – maksymalna wartość prądu, który moŜe płynąć długotrwale w określonych warunkach bez przekroczenia dopuszczalnej temperatury przewodu; prąd przetęŜeniowy – dowolna wartość prądu większa od wartości znamionowej. Dla przewodów, wartością znamionową jest obciąŜalność prądowa długotrwała; oprzewodowanie – przewód, przewody lub przewody szynowe i elementy zapewniające ich zamocowanie i ochronę przed uszkodzeniami mechanicznymi; urządzenia elektryczne – wszystkie urządzenia i elementy instalacji elektrycznej przeznaczone do takich celów jak wytwarzanie, przekształcanie, przesyłanie rozdział lub wykorzystanie energii elektrycznej; odbiorniki energii elektrycznej – urządzenia przeznaczone do przetwarzania energii elektrycznej w inna formę energii (np. światło, ciepło, energię mechaniczną itp.); rozdzielnica niskonapięciowa – zestaw jednego lub kilku łączników niskonapięciowych wraz ze współpracującym wyposaŜeniem sterowniczym, pomiarowym, sygnalizacyjnym, zabezpieczeniowym, regulacyjnym itd., kompletnie zmontowany na odpowiedzialność wy2 twórcy, ze wszystkimi wewnętrznymi połączeniami elektrycznymi i mechanicznymi oraz częściami konstrukcyjnymi; ochrona przed dotykiem pośrednim – ochrona dostępnych części przewodzących w przypadku pojawienia się na nich napięcia w warunkach zakłóceniowych; ochrona przed dotykiem bezpośrednim – ochrona przed dotykiem części czynnych instalacji elektrycznej w trakcie ich normalnej pracy pod napięciem, napięcie znamionowe instalacji – znamionowe napięcie międzyprzewodowe, na które instalacja została zbudowana; obudowa, osłona – element zapewniający ochronę przed niektórymi wpływami otoczenia i przed dotykiem bezpośrednim z dowolnej strony; uziom – przedmiot lub zespół przedmiotów umieszczonych w gruncie (ziemi) tworzący elektryczne połączenie z tym gruntem (ziemią); przewód ochronny (PE) – przewód lub Ŝyła przewodu przeznaczony do elektrycznego połączenia następujących części: dostępnej części przewodzącej, obcej przewodzącej, głównej szyny (zacisku uziemiającego), uziomu, uziemionego punktu naturalnego źródła zasilania lub punktu neutralnego sztucznego; przewód ochronno-neutralny (PEN) – uziemiony przewód (Ŝyła przewodu) spełniający jednocześnie funkcje przewodu ochronnego i przewodu neutralnego; przewód uziemiający – przewód ochronny łączący główną szynę (zacisk) uziemiającą z uziomem; główna szyna uziemiająca – szyna (zacisk) przeznaczona do przyłączenia do uziomu przewodów ochronnych, w tym przewodów połączeń wyrównawczych oraz przewodów uziemień roboczych, jeŜeli one występują; połączenia wyrównawcze – elektryczne połączenia części przewodzących dostępnych lub/i części przewodzących obcych w celu uzyskania wyrównania potencjałów; rezystancja uziemienia – rezystancja statyczna między uziomem a ziemią odniesienia zmierzona przy przepływie prądu przemiennego o częstotliwości technicznej; ziemia odniesienia – dowolny punkt wierzchniej warstwy gruntu, którego potencjał nie ulega zmianom pod wpływem prądu przepływającego przez dany uziom lub układ uziomów; zacisk probierczy – rozłączalne połączenie śrubowe przewodu odprowadzającego z przewodem uziemiającym w celu umoŜliwienia pomiaru rezystancji uziomu lub sprawdzenia ciągłości galwanicznej części nadziemnej. 3 1.5. Ogólne wymagania dotyczące robót Wykonawca robót jest odpowiedzialny za jakość ich wykonania oraz zgodność z dokumentacją, specyfikacją techniczną i poleceniami inspektora nadzoru. 2. Materiały Materiały stosowane przy wykonywaniu instalacji elektrycznej w laboratorium badawczodoświadczalnym w nawie nr 1 oraz instalacji elektrycznej oświetlenia w nawie nr 2 - cz. hali C1: Lp. Nazwa 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 35. Bale iglaste obrzynane gr.50-100mm kl.II Ceownik wzmocniony CWT40H40 6m Deski iglaste obrzynane gr.19-25mm,kl.II Drut stal.okrągły miękki fi 2,0-6,0mm Główna szyna uziemiająca Gniazdo GWP-132PF 250V/16A IP44 Schneider-Elektric Gniazdo podwójne Fiord 250V/16A IP 44 Schneider-Elektric Gniazdo wtyczkowe 3P+N+PE 32A/400V IP44 PCE Haki do muru Iglica odgromowa 3 m fi 16 z podstawą betonową Kabel miedziany, typu YKY 5x 2,5mm2, 0,6/1 kV Kabel miedziany, typu YKY 5x 6 mm2, 0,6/1 kV Kabel miedziany, typu YKY 5x 10 mm2, 0,6/1 kV Kabel z Ŝyłami Cu YKSY-0,6/1kV, 7x1,5mm2 Kabel z Ŝyłami Cu YKXS-0,6/1kV 1x120 mm2 Kabel z Ŝyłami Cu YKXS-0,6/1kV 1x240 mm2 Kabel z Ŝyłami Cu YKXS-0,6/1kV 5x35 mm2 Kabel z Ŝyłami Cu YKXS-0,6/1kV 5x50 mm2 Kabel z Ŝyłami Cu YKXS-0,6/1kV 5x70 mm2 Kabel z Ŝyłami Cu YKY-0,6/1kV, 3x10 mm2 Kabel z Ŝyłami Cu YKY-0,6/1kV, 5x16 mm2 Kabel z Ŝyłami Cu YKY-0,6/1kV, 5x25 mm2 Kabel z Ŝyłami Cu YKY-0,6/1kV, 5x35 mm2 Kanał instalacyjny KP 90x60 prod. Emiter Kaseta sterowania oświetleniem 2 przyciskowa Spamel Kaseta sterowania oświetleniem 4 przyciskowa Spamel Klej montaŜowy Kolanko 90° KKJ100H60 Kolanko 90° KKJ200H60 Kolanko 90° KKJ400H60 Kolanko redukcyjne prawe KRPJ400H60 Kołek kotwiący Kołki uniw. rozpor. z wkrętami 8 mm Końcówka kablowa na Ŝyłach Cu K 16 mm2 Końcówka kablowa na Ŝyłach Cu K 4 mm2 Jm m3 szt. m3 kg szt. szt. szt. szt. kg kpl m m m m m m m m m m m m m m kpl kpl opak. szt. szt. szt. szt. szt. szt szt. szt. Ilość 0.0070 20.0000 0.0020 0.2400 1.0000 53.0400 5.1000 1.0000 0.3200 2.0000 62.4000 20.8000 15.6000 92.5600 270.4000 332.8000 24.9600 34.3200 67.6000 6.2400 20.8000 93.6000 81.1200 183.0400 3.0000 6.0000 47.0000 1.0000 1.0000 7.0000 2.0000 30.0000 1120.8000 36.0000 328.0000 4 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42. 43. 44. 45. 46. 47. 48. 49. 50. 51. 52. 53. 54. 55. 56. 57. 58. 59. 60. 61. 62. 63. 64. 65. 66. 67. 68. 69. 70. 71. 72. 73. Końcówka do zaprasowywania na Ŝyłach Cu, typu K 16-25 mm2 Końcówka do zaprasowywania na Ŝyłach Cu, typu K 35-50 mm2 Końcówka kablowa rurkowa do zaprasowywania na Ŝyłach Cu, typu K 70-95 mm2 Końcówka kablowa rurkowa do zaprasowywania na Ŝyłach Cu, typu K 120-150 mm2 Końcówka kablowa rurkowa do zaprasowywania na Ŝyłach Cu, typu K 240 mm2 Korytko kablowe KCJ100H60/3N ocynk. Korytko kablowe KCJ200H60/3N ocynk. Korytko kablowe KCJ400H60/3N ocynk. Lampa HPI-P250W-BU/743 Listwa elektroinst.z PVC,naścien.LN 60x20. Łańcuszek LNS2 Łącznik do listew instalacyjnych Łącznik jednobiegunowy Fiord 250V/16A IP 44 SchneiderElektric Łącznik schodowy Fiord 250V/16A IP 44 Schneider-Elektric Łącznik schodowy LIP6000F 16A/250V IP44 SchneiderElektric Łącznik świecznikowy LIP5000F 16A/250V IP44 SchneiderElektric Nakrętka łącznikowa NLM8 Opaska kablowa OKi - ocechowana Oprawa awaryjna 1-godzinna Philips TCW216 2xTL-D58W HFP EL1 (6968 lm; 110.0 W; 2xTL-D58W/840)' Oprawa awaryna 1-godzinna na ciemno Philips TCW216 2xTL-D18W HFP EL1 (1809 lm; 38.0 W; 2xTL-D18W/840) Oprawa Philips BY150P 1xHPI-P250W-BU P-WB +BY150G R +BY150Z GC (13320 lm; 274.0 W; 1xHPIP250W-BU/743) Oprawa Philips TCW216 2xTL-D58W HFP (6968 lm; 110.0 W; 2xTL-D58W/840)' Oznaczniki niepalne na przewody Pł.rusztow.pomost.komunik.długie gr.38 mm Pł.rusztow.pomost.komunik.krótkie gr.38mm Pokrywa korytka kablowego koryta PKJ400/3 ocynk. Pręt gwintowany PGM8/03 Pręt stalowy ocynkowany fi 8 mm Przewód HDGs 300/500V 2x1,5mm2 Przewód LgY-450/750 V, 16 mm2 Przewód LgY-450/750 V, 4 mm2 Przewód YDY-450/750 V 3x1,5mm2 Przewód YDY-450/750 V 3x2,5mm2 Przewód YDY-450/750 V 4x1,5mm2 Puszka natynk. P-1, IP-44 (85x85x40 mm) Redukcja symetryczna RKSJ200/100H60 Rozdzielnica RG Rozdzielnica RGL1 szt 56.0000 szt 190.0000 szt 10.0000 szt 8.0000 szt m m m szt. m m szt. 8.0000 85.0000 26.0000 155.0000 20.0000 120.6400 154.0000 78.8800 szt. szt. 9.1800 2.0400 szt. 4.0800 szt. szt szt 4.0800 50.0000 120.6000 szt. 33.0000 szt. 7.0000 szt. 20.0000 szt. szt m2 m2 m szt. m m m m m m m szt szt. szt. kpl 40.0000 84.0000 0.1100 0.0300 24.0000 60.0000 8.3200 45.7600 90.0000 820.0000 933.9200 606.3200 93.6000 176.4600 3.0000 1.0000 1.0000 5 74. 75. 76. 77. 78. 79. 80. 81. 82. 83. 84. 85. 86. 87. 88. 89. 90. 91. 92. 93. 94. 95. 96. 97. 98. 99. 100. 101. 102. 103. 104. Rozdzielnica RGL2 Rozdzielnica RGL3 Rozdzielnica RGL4 Rozdzielnica RGL5 Rozdzielnica RO Rozdzielnica z tworzywa prod. PCE - nr kat. 9036130 z gniazdem 1 x 3P+N+PE/16A/400V, oraz 2 x P+N+PE/16A/230V z zabezpieczeniami zwarciowoprzeciąŜeniowymi oraz róŜnicowo-prądowymi (zestaw ZG2) Rozdzielnica z tworzywa prod. PCE - nr kat. 9040162 z gniazdem 2 x 3P+N+PE/16A/400V, oraz 4 x P+N+PE/16A/230V z zabezpieczeniami zwarciowoprzeciąŜeniowymi oraz róŜnicowo-prądowymi (zestaw ZG1) Rozdzielnica z tworzywa prod. PCE - nr kat. 9040541 z gniazdem 2 x 3P+N+PE/32A/400V, 2 x 3P+N+PE/16A/400Voraz 4 x P+N+PE/16A/230V z zabezpieczeniami zwarciowo-przeciąŜeniowymi oraz róŜnicowoprądowymi (zestaw ZG4) Rozdzielnica z tworzywa prod. PCE - nr kat. 9040612 z gniazdem 1 x 3P+N+PE/32A/400V, 2 x 3P+N+PE/16A/400Voraz 2 x P+N+PE/16A/230V z zabezpieczeniami zwarciowo-przeciąŜeniowymi oraz róŜnicowoprądowymi (zestaw ZG3) Rozdzielnica z tworzywa prod. PCE - nr kat. 9040753 z gniazdem 1 x 3P+N+PE/63A/400V, 1 x 3P+N+PE/32A/400V, 1 x 3P+N+PE/16A/400V oraz 2 x P+N+PE/16A/230V z zabezpieczeniami zwarciowoprzeciąŜeniowymi oraz róŜnicowo-prądowymi (zestaw ZG5) Rozłącznik bezpiecznikowy SPX3 skrzynkowy z bezpiecznikami 500A wielkości 3 gG Śruba hakowa rozporowa SHR M 8/12x100 Śruba M10x60 z nakrętkami i podkładkami ocynk. Śruba rozpręŜna pierścieniowa STS M 8/12x150 Śruba z łbem grzybkowym SGM6x10 Śruby z nakrętkami i podkładkami ocynk. Świetlówki TL-D 18W/840 Świetlówki TL-D 58W/840 Trójnik dostawny TKDJ100H60 Trójnik dostawny TKDJ200H60 Trójnik redukcyjny TRJ400H60 Trójnik TKJ100H60 Trójnik TKJ200H60 Uchwyt montaŜowy KUM-60 Uchwyty uniwersalne typu UKU Wieszak pręta USW 9 Wkręt farmerski Wspornik odgromowy dachowy Wyłącznik P.POś. (przycisk zwierny ST22 -Kc-10 w obudowie p.poŜ. Spamel n/t) Wyłącznik silnikowy M250 S w obudowie GJM 250 IP 65 Legrand (z wyzwalaczem termicznym i elektromagnetycznym) Wysięgnik WPT200 kpl kpl kpl kpl szt. 1.0000 1.0000 1.0000 1.0000 1.0000 szt 2.0000 szt 7.0000 szt 1.0000 szt 6.0000 szt 4.0000 szt. szt szt. szt szt kg szt. szt. szt. szt. szt. szt. szt. szt szt. szt szt. szt. 1.0000 22.0000 170.0000 60.0000 312.0000 43.9200 14.5600 151.8400 1.0000 1.0000 6.0000 4.0000 3.0000 60.0000 78.0000 60.0000 376.0000 465.0000 kpl 2.0000 kpl kpl 2.0000 30.0000 6 105. 106. 107. Wysięgnik WPT400' Złączka odgromowa krzyŜowa ocynk. Osprzęt do kanałów KP 90x60 108. materiały pomocnicze kpl szt. zł 160.0000 4.0000 zł Składowanie materiałów: Materiały naleŜy przechowywać w pomieszczeniach przystosowanych do tego celu, suchych, przewietrzanych i dobrze oświetlonych. Osprzęt elektryczny i rozdzielnice przechowywać w suchych i ciepłych pomieszczeniach najlepiej w opakowaniach fabrycznych. Dostarczać je na budowę w fazie końcowej, aby uniknąć zbędnych uszkodzeń. Przewody izolowane przechowywać w pomieszczeniach suchych i chłodnych. Oprawy oświetleniowe, źródła światła, osprzęt elektryczny przechowywać w suchych i ciepłych pomieszczeniach najlepiej w opakowaniach fabrycznych. Dostarczać je na budowę równieŜ w fazie końcowej, aby uniknąć zbędnych uszkodzeń. Wszystkie zastosowane materiały, zgodnie z ustawą „Prawo budowlane”, muszą być dopuszczone do obrotu i powszechnego stosowania. Materiałami i wyrobami dopuszczonymi do obrotu i powszechnego stosowania są te, dla których wydano certyfikat na znak bezpieczeństwa lub dokonano oceny zgodności i wydano certyfikat lub deklarację zgodności z PN, BN lub aprobatą techniczną. 3. Sprzęt, maszyny i narzędzia Sprzęt powinien odpowiadać ogólnie przyjętym wymaganiom jakości i wytrzymałości. Powinien mieć ustalone parametry techniczne i być uŜytkowany zgodnie z wymogami producenta i przeznaczeniem. Maszyny naleŜy uruchamiać dopiero po zbadaniu ich stanu technicznego i działania. Dokonywać mogą tego tylko przeszkoleni operatorzy z odpowiednimi uprawnieniami. NaleŜy je zabezpieczyć przed dostępem osób niepowołanych i ewentualnym uruchomieniem przez nie. W trakcie realizacji instalacji objętej niniejszą specyfikacja będzie stosowany niŜej wymieniony sprzęt i narzędzia: Lp. Nazwa Jm Ilość 1. Samochód dostawczy do 0,9 t (1) m-g 2.14 2. Spawarka elektryczna transformatorowa do 500 A m-g 1.18 3. Wibromłot z napędem elektrycznym lub spalinowym, o mocy do 4,5 kW [6 KM] m-g 2.14 7 4. 4. Zespół prądotwórczy 3-faz.przewoźny 5,0 kVA m-g 2.14 Transport Środki i urządzenia transportowe powinny być odpowiednio przystosowane do przewozu materiałów (szczególnie kabli i innych elementów niezbędnych do wykonania danego rodzaju robót elektrycznych). W czasie transportu naleŜy zabezpieczyć przemieszczanie się przedmiotów w sposób zapobiegający ich uszkodzeniu. Załadowanie i wyładowanie rozdzielnic i urządzeń naleŜy prowadzić dźwigami o odpowiedniej nośności i dodatkowo asekurować je linami. 5. Wykonanie robót Wykonawca jest odpowiedzialny za jakość wykonania robót oraz zgodność ich wykonania z projektem, specyfikacjami technicznymi i poleceniami inspektora nadzoru. Wykonawca musi przedstawić głównemu inspektorowi nadzoru i inspektorowi branŜowemu projekt organizacji i harmonogram realizacji robót, uwzględniający wszystkie warunki, w jakich będzie wykonywana instalacja elektryczna w przedmiotowej kotłowni. 5.1. Roboty przygotowawcze Dotychczas istniejące instalację wraz z osprzętem naleŜy zdemontować. Wszystkie trasy wlz i przewodów oraz miejsce lokalizacji rozdzielnicy dokładnie wyznaczyć według projektu zwracając szczególną uwagę na zbliŜenia i ewentualne kolizje z istniejącymi instalacjami. Trasa prowadzenia instalacji powinna być przejrzysta, prosta i dostępna dla przyszłych konserwacji i remontów. 5.2. Roboty instalacyjno-montaŜowe Układanie przewodów w pobliŜu innych czynnych instalacji elektrycznych, rurociągów naleŜy wykonywać z zachowaniem odpowiednich odległości, ze szczególną ostroŜnością i po ewentualnym uprzednim uzgodnieniu robót z uŜytkownikami tych urządzeń i instalacji. 5.2.1. MontaŜ wlz i przewodów odbiorczych Trasowanie wykonać uwzględniając konstrukcję budynku oraz zapewnienie bezkolizyjności z innymi instalacjami. Zabrania się wykonywania przekuć w elementach konstrukcyjnych budynku i ewentualnych wycinań istniejących zbrojeń i Ŝeber stropów. Przebicia przez stropy i ściany wykonywać po konsultacji z inspektorem nadzoru i w taki sposób, aby rury i przewody moŜna było prowadzić łagodnymi łukami o promieniu nie mniejszym niŜ 10-krotna średnica rury lub przewodu. Przewody wprowadzane do rozdzielnic, urządzeń odbiorczych i puszek powinny mieć nadwyŜkę długości niezbędną do wykonania połączenia. Przewody neutralne i ochronne powinny być nieco dłuŜsze niŜ fazowe. WaŜną 8 sprawą jest teŜ staranne wykonanie połączeń skręcanych tj. dokręcenia zacisków śrubowych z odpowiednią siłą a takŜe odizolowanie Ŝył w taki sposób aby odizolowany odcinek mieścił się całkowicie w zacisku. PodłoŜe do układania przewodów powinno być gładkie. Do puszek wprowadzać tylko te przewody, które wymagają łączenia, pozostałe przewody prowadzić obok puszek. Przed tynkowaniem luźne końce przewodów zwinąć i włoŜyć do puszek. Rury na tynku mocować uchwytami stalowymi ocynkowanymi lub w inny sposób zabezpieczonymi przed korozją. Stosować typowe uchwyty firm produkujących systemy mocowań. Zabrania się układania przewodów (kabli) bezpośrednio w betonie w warstwie wyrównawczej posadzki. Koniecznie naleŜy stosować osłony z rur. Przy przejściach przez ściany i stropy stosować przepusty z rur, które po ułoŜeniu kabli i przewodów naleŜy uszczelnić. 5.2.2. MontaŜ opraw oświetleniowych i osprzętu elektrycznego. Te elementy instalacji montować w końcowej fazie robót, aby uniknąć niepotrzebnych zniszczeń i zabrudzeń. Oprawy do stropu montować wkrętami zabezpieczonymi antykorozyjnie na kołkach rozporowych plastikowych. Ta sama uwaga dotyczy osprzętu elektrycznego montowanego na ścianach. Przed zamocowaniem opraw naleŜy sprawdzić ich działanie oraz prawidłowość połączeń. Źródła światła i zapłonniki do opraw naleŜy zamontować po całkowitym zainstalowaniu opraw. NaleŜy zapewnić równomierne obciąŜenie faz linii zasilających przez odpowiednie przyłączanie odbiorów 1-fazowych. Mocowanie puszek w ścianach i gniazd wtyczkowych w puszkach powinno zapewniać niezbędną wytrzymałość na wyciąganie wtyczki i gniazda. Gniazda wtyczkowe i wyłączniki naleŜy instalować w sposób niekolidujący z wyposaŜeniem pomieszczenia. W pobliŜu umywalek naleŜy przestrzegać zasady poprawnego rozmieszczania sprzętu z uwzględnieniem przestrzeni ochronnych. PołoŜenie wyłączników klawiszowych naleŜy przyjmować takie, aby w całym pomieszczeniu było jednakowe. Gniazda wtyczkowe ze stykiem ochronnym naleŜy instalować w takim połoŜeniu, aby styk ten występował u góry. Przewody do gniazd wtyczkowych 2-biegunowych naleŜy podłączać w taki sposób, aby przewód fazowy dochodził do lewego bieguna, a przewód neutralny - do prawego bieguna. Przewód ochronny będący Ŝyłą przewodu wieloŜyłowego powinien mieć izolację będącą kombinacją barwy zielonej i Ŝółtej. 5.2.3. MontaŜ rozdzielnic. 9 MontaŜ rozdzielnic naleŜy wykonać wg instrukcji montaŜu dostarczonych przez producentów tych urządzeń. Instrukcje te powinny zawierać wskazówki dotyczące montaŜu i kolejność wykonywania robót, a mianowicie: • ustawienie i zamontowanie rozdzielnic na ścianach; • wykonanie instalacji przeciwporaŜeniowych; • wykonanie uziomów ; • podłączenie do rozdzielnic kabli zasilających, wlz-tów i przewodów odbiorczych; • roboty wykończeniowe. NaleŜy zwrócić uwagę na ułoŜenie kabli i przewodów, tak, aby były ułoŜone w odpowiednim porządku, powiązkowane i oznakowane. WaŜną sprawą jest teŜ staranne wykonanie połączeń skręcanych tj. dokręcenia zacisków śrubowych z odpowiednią siłą a takŜe odizolowanie Ŝył w taki sposób, aby odizolowany odcinek mieścił się całkowicie w zacisku. Tablice rozdzielcze powinny zawierać ich schematy a przewody i kable powinny być właściwie oznakowane i opisane. 5.2.5. MontaŜ instalacji ochrony przeciwprzepięciowej i przeciwporaŜeniowej Ochrona przed dotykiem pośrednim przez zastosowanie samoczynnego wyłączenia w układzie sieci TN-C-S, polega na połączeniu części dostępnych przewodzących z uziemionym przewodem ochronnym PE, powodującym odłączenie zasilania w warunkach zakłóceniowych. Połączenia te naleŜy wykonać przewodem miedzianym minimum 2,5 (4,0) mm2. Ochronie przed dotykiem pośrednim podlegają: • konstrukcje i obudowy metalowe rozdzielnic; • zaciski ochronne w tablicach rozdzielczych; • zaciski ochronne w urządzeniach odbiorczych; • styki ochronne w gniazdach wtyczkowych; • styki ochronne w oprawach oświetleniowych wykonanych w I kl. ochronności. Przewody ochronne naleŜy podłączać do zacisków specjalnie do tego przeznaczonych. Przewody uziemiające i uziomy naleŜy zabezpieczyć przed korozją oraz uszkodzeniami mechanicznymi. Uziomy naleŜy wykonać z prętów i taśm ocynkowanych. Zwraca się szczególną uwagę na staranność wykonania połączeń ochronnych wyrównawczych głównych i miejscowych oraz późniejsze sprawdzenie ich ciągłości i sprawdzenie skuteczności ochrony przeciwporaŜeniowej na drodze pomiarów. 10 Ochronę przeciwprzepięciową i przeciwporaŜeniową wykonać zgodnie z normami PN-IEC 60364-4-41, PN-IEC 60364-4-443, PN-IEC 60364-5-54, PN-IEC 60364-7-71, PN-IEC 60364-4-443. 6. Kontrola jakości robót NaleŜy wykonać sprawdzenia odbiorcze składające się oględzin częściowych i końcowych polegających na kontroli: • zgodność dokumentacji powykonawczej z projektem i stanem faktycznym; • zgodność połączeń z podanymi w dokumentacji powykonawczej; • stan korytek kablowych, rur, kabli i przewodów, osprzętu instalacyjnego do kabli i przewodów, stanu i kompletności dokumentacji technicznej dotyczącej zastosowanych materiałów; • sprawdzeniu ciągłości wszystkich przewodów występujących w danej instalacji; • poprawności wykonania i zabezpieczenia poprawności wykonania połączeń śrubowych instalacji elektrycznej potwierdzonych protokołem przez wykonawcę montaŜu; • poprawności wykonania montaŜu osprzętu instalacyjnego, urządzeń i odbiorników energii elektrycznej; • poprawności zamontowania i dokonania kompletacji opraw oświetleniowych, • pomiarach rezystancji izolacji. Po zakończeniu robót naleŜy wykonać czynności: • sprawdzenie stanu przewodów, osprzętu, opraw oświetleniowych; • sprawdzenie ciągłości Ŝył i przewodów oraz zgodności faz; • sprawdzenie poprawności wykonania ochrony przed dotykiem pośrednim; • sprawdzenie pracy urządzeń pod napięciem; • pomiary skuteczności ochrony przeciwporaŜeniowej; • pomiary rezystancji uziomów dodatkowych przewodu PEN; • pomiary rezystancji izolacji kabli i przewodów; Wszystkie materiały, uradzenia i aparaty niespełniające wymagań specyfikacji, norm i przepisów zostaną odrzucone. JeŜeli materiały niespełniające wymagań zostały wbudowane lub zastosowane, to na polecenie inspektora nadzoru Wykonawca musi je wymienić na właściwe, na własny koszt. Na pisemne wystąpienie Wykonawcy inspektor nadzoru moŜe uznać wadę za niemającą zasadniczego wpływu na jakość funkcjonowania instalacji oraz ustalić zakres i wielkość potrącenia za obniŜoną jakość. 11 7. Obmiar robót Obmiaru robót naleŜy dokonywać z natury w oparciu o dokumentację projektową i ewentualne dodatkowe ustalenia wynikłe w czasie budowy, akceptowane przez inspektora nadzoru i Inwestora. Jednostką obmiarową dla wlz-tów i pozostałych linii zasilających i odbiorczych m. (metr) dla danego przekroju, dla opraw oświetleniowych kpl. (komplet ze źródłem światła) dla danego rodzaju opraw, dla osprzętu kpl. (komplet) dla danego rodzaju osprzętu, dla rozdzielnic kpl. (komplet) dla danego rodzaju rozdzielnicy, dla demontaŜu kpl. (komplet). 8. Odbiór robót 8.1. Odbiór międzyoperacyjny Odbiór międzyoperacyjny przeprowadzany jest po zakończeniu danego etapu robót mającego wpływ na wykonywanie dalszych prac. Odbiorowi takiemu podlegają: • przygotowanie podłoŜa pod montaŜ kabli i przewodów, łączników, gniazd, praw oświetleniowych, urządzeń i odbiorników energii elektrycznej oraz innego osprzętu; • instalacja, której pełne wykonanie uwarunkowane jest wykonaniem robót przez inne branŜe lub odwrotnie, gdy prace innych branŜ wymagają zakończenia robót instalacji elektrycznej np. zasilanie wentylatorów; 8.2. Odbiór częściowy NaleŜy przeprowadzić badania pomontaŜowe częściowe robót zanikających oraz elementów urządzeń, które ulegają zakryciu (np. przewody układane w bruzdach przed zatynkowaniem), uniemoŜliwiając ocenę prawidłowości ich wykonania po całkowitym ukończeniu robót. Podczas odbioru częściowego naleŜy sprawdzić prawidłowość montaŜu oraz zgodność z obowiązującymi przepisami i projektem: • wydzielonych instalacji wtynkowych i podtynkowych; • usytuowanie miejsca montaŜu rozdzielnic; • usytuowania miejsc montaŜu opraw oświetleniowych na stropie; • usytuowania wypustów pod gniazda, wyłączniki itp. 8.3. Odbiór końcowy Badania pomontaŜowe jako techniczne sprawdzenie jakości wykonanych robót naleŜy przeprowadzić po zakończeniu robót elektrycznych przed przekazaniem uŜytkownikowi obiektu. 12 Zakres badań obejmuje: • pomiary rezystancji izolacji; • pomiary skuteczności ochrony przeciwporaŜeniowej; • pomiary rezystancji uziomów roboczych i ochronnych; • pomiary natęŜeni oświetlenie i równomierności; • próby działania wyłączników róŜnicowoprądowych. Przy dokonywaniu odbioru końcowego naleŜy: • sprawdzić zgodność robót z umową, dokumentacją, warunkami technicznymi, normami i przepisami; • sprawdzić udokumentowanie jakości robót z odpowiednimi protokółami prób i badań montaŜowych; • dokonać oględzin nowozabudowanych instalacji, rozdzielnic i urządzeń odbiorczych; • ustalić warunki przekazania instalacji do eksploatacji i załączenia napięcia; • dokonać próbnego załączenia pod napięcie; • sporządzić protokół z odbioru z podaniem wniosków i ustaleń. 9. Podstawa rozliczenia robót: Rozliczenie robót montaŜowych instalacji elektrycznych moŜe by ć wykonane jednorazowo po wykonaniu pełnego zakresu robót i ich końcowych odbiorze lub etapami określonymi w umowie, po dokonaniu odbiorów częściowych robót. Ostateczne rozliczenie umowy pomiędzy zamawiającym a wykonawca robót następuje po dokonaniu odbioru pogwarancyjnego. Podstawa rozliczenia oraz płatności wykonanego oraz odebranego zakresu robót stanowi wartość robót obliczona na podstawie (w zaleŜności od zapisów umownych): • określonych w dokumentach umownych (ofercie) cen jednostkowych i ilości robót zaakceptowanych przez zamawiającego; • ustalonej w umowie kwoty ryczałtowej za określony zakres robót. Ceny jednostkowe wykonania robót instalacji elektrycznych lub kwoty ryczałtowe obejmujące roboty instalacyjne uwzględniają równieŜ: • przygotowanie stanowiska roboczego; • dostarczenie do stanowiska roboczego materiałów, narzędzi i sprzętu; • obsługę sprzętu nie posiadającego etatowej obsługi; 13 • ustawienie i przestawienie drabin oraz lekkich rusztowań przestawnych umoŜliwiających wykonanie robót na wysokości do 4 m (jeŜeli taka konieczność występuje); • usunięcie wad i usterek oraz naprawienie uszkodzeń powstałych czasie wykonywania robót; • uporządkowanie miejsca wykonywania robót; • usunięcie gruzu, śmieci, pozostałości, resztek i odpadów uŜytych materiałów; • likwidację stanowiska roboczego. W kwotach ryczałtowych ujęte są równieŜ koszty montaŜu, demontaŜu i pracy rusztowań niezbędnych do wykonania robót na wysokości do 4 m od poziomu terenu. Przy rozliczaniu robót według cen jednostkowych koszty niezbędnych rusztowań mogą być uwzględnione w tych cenach lub stanowić podstawę oddzielnej płatności. Podstawę płatności stanowi komplet wykonanych robót i pomiarów pomontaŜowych. Podstawą płatność stanowi: • m. (metr) dla wlz, oprzewodowania instalacji odbiorczych i zasilających, instalacji odgromowej; • kpl. (komplet) dla danego rodzaju opraw i osprzętu; • kpl. (komplet) dla danej rozdzielnicy. 10. Dokumenty odniesienia 10.1. Normy PN-83/E-06305 PN-HD 603 S1:2006 PN-HD 21.15 S1:2006 PN-EN 12464-1 PN-EN 60446 PN-EN 60529 PN-IEC 60884 PN-E-93208 PN-EN 60998 PN-EN 61239 PN-IEC 60439 Elektryczne oprawy oświetleniowe. Typowe wymagania i badania; Kable elektroenergetyczne na napięcie znamionowe 0,6/1 kV; Przewody o izolacji termoplastycznej na napięcie znamionowe nieprzekraczające 450/750V/j; Technika świetlna - Oświetlenie miejsc pracy – Część 1: Miejsca pracy we wnętrzach pomieszczeń; Zasady podstawowe i bezpieczeństwa przy współdziałaniu człowieka z maszyną, oznaczenia i identyfikacja. Oznaczenia identyfikacyjne przewodów elektrycznych barwami lub cyframi; Stopnie ochrony zapewnianej przez obudowy (kod IP); Gniazda wtyczkowe i wtyczki do uŜytku domowego. Ogólne wymagania i badania; Sprzęt elektroinstalacyjny. Puszki instalacyjne; Osprzęt połączeniowy do obwodów niskiego napięcia do uŜytku domowego i podobnego; Znakowanie urządzeń elektrycznych danymi znamionowymi dotyczącymi zasilania elektrycznego. Wymagania bezpieczeństwa; Rozdzielnice i sterownice niskonapięciowe. Zestawy badane 14 PN-IEC 60364-5-523 PN-IEC 60364-4-41 PN-IEC 60364-4-443 PN-IEC 60364-4-442: PN-IEC 60364-4-444: PN-IEC 60364-4-47 PN-IEC 60364-4-473 PN-IEC 60364-5-54 PN-IEC 60364-7-701 PN-HD 60364-6 PN-E-04700 PN-E-05010 PN-E-08501 w pełnym i niepełnym zakresie badań typu; Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór i montaŜ wyposaŜenia. ObciąŜalność długotrwała przewodów. Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przeciwporaŜeniowa; Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przed przepięciami. Ochrona przed przepięciami atmosferycznymi lub łączeniowymi; Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przed przepięciami. Ochrona instalacji niskiego napięcia przed przejściowymi przepięciami i uszkodzeniami przy doziemieniach w sieciach wysokiego napięcia; Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przed przepięciami. Ochrona przed zakłóceniami elektromagnetycznymi (EMI) w instalacjach obiektów budowlanych; Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Stosowanie środków ochrony zapewniających bezpieczeństwo. Postanowienia ogólne. Środki ochrony przed poraŜeniem prądem elektrycznym; Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Stosowanie środków ochrony zapewniających bezpieczeństwo. Środki ochrony przed prądem przetęŜeniowym; Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór i montaŜ wyposaŜenia elektrycznego. Uziemienia i przewody ochronne; Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Wymagania dotyczące specjalnych lub lokalizacji. Pomieszczenia wyposaŜone w wannę lub/i basen natryskowy. Instalacje elektryczne niskiego napięcia. Część 6: Sprawdzanie; Urządzenia i układy elektryczne w obiektach elektroenergetycznych. Wytyczne przeprowadzania pomontaŜowych badań odbiorczych. Zakresy napięciowe instalacji elektrycznych w obiektach budowlanych Urządzenia elektryczne. Tablice i znaki bezpieczeństwa PN-EN 1838 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Instalacje elektryczne w budynkach mieszkalnych. Podstawy planowania. Zastosowanie oświetlenia. Oświetlenie awaryjne PN-EN 50172 Systemy awaryjne oświetlenia ewakuacyjnego N SEP-E-002 10.2. Inne dokumenty 15 Ustawa „Prawo budowlane” z dnia 7 lipca 1994r. z późniejszymi zmianami; Ustawa „Prawo energetyczne” z dnia 10 kwietnia 1997r. z późniejszymi zmianami; Ustawa o ogólnym bezpieczeństwie produktów z 12 grudnia 2003r. (Dz.U.03.229.2275); Ustawa o systemie oceny zgodności z dnia 30 sierpnia 2002r. z późniejszymi zmianami; Ustawa wyrobach budowlanych z dnia 16 kwietnia 2004r. (Dz.U.04.92.881); Ustawa o normalizacji z dnia 12 września 2002r. z późniejszymi zmianami; Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U.02.75.690, zm. Dz.U.04.109.1156 +) – dział IV – wyposaŜenie techniczne budynków – rozdział 8 – instalacje elektryczne Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006r. w sprawie ochrony przeciwpoŜarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U.06.80.563); Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz. U. Nr 47, poz. 401) Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004r. w sprawie sposobów deklarowania zgodności wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakowania znakiem budowlanym (Dz.U.04.198.2041); Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 8 listopada 2004r. w sprawie aprobat oraz jednostek organizacyjnych upowaŜnionych do ich wydawania (Dz.U.04.249.2497); Warunki techniczne wykonania i odbioru robót budowlanych – część D: Roboty instalacyjne, zeszyt 2: Instalacje elektryczne i piorunochronne w budynkach uŜyteczności publicznej – Instytut Techniki Budowlanej Warszawa 2004r. 16