PROGRAM KONFERENCJI
Transkrypt
PROGRAM KONFERENCJI
PROGRAM KONFERENCJI: godz. 10.00 otwarcie konferencji godz. 10.15 Panel I: Wolność religijna w warunkach laicyzacji ks. prof. Andrzej Szostek prof. Zbigniew Stawrowski prof. Paweł Śpiewak moderator: ks. prof. Piotr Mazurkiewicz godz. 12.45 -13.45 obiad godz. 13.45 Panel II: Chrześcijaństwo, Żydzi, islam – wyzwania współczesności prof. Stanisław Krajewski ks. prof. Alfred Wierzbicki red. Ryszard Montusiewicz moderator: prof. Jan Grosfeld godz. 16.15-16.30 przerwa kawowa godz. 16.30 Panel III: Wokół wolności sumienia (panel otwarty) godz. 18.00 zakończenie konferencji OPIS PANELI: Panel I: Wolność religijna w warunkach laicyzacji Sobór w deklaracji o wolności religijnej Dignitatis Humanae uznał, że każda osoba ludzka ma prawo do wolności religijnej, która polega na tym, że ludzie pozostają wolni od przymusu w sprawach religijnych i mają zapewnioną swobodę działania w zakresie tych spraw w sferze prywatnej i publicznej (DWR 2). Sobór podkreślił zwłaszcza prawo do swobody działania wspólnot religijnych w zakresie ich spraw wewnętrznych oraz działalności publicznej (DWR 2), a także prawo do wychowania dzieci zgodnie z przekonaniami religijnymi rodziców (DWR 5). Wyzwanie dla soborowego ujęcia prawa do wolności religijnej stanowi obecnie laicyzm, który podważa kulturowe i polityczne znaczenie wiary oraz usiłuje zdyskredytować wszelkie formy zaangażowania społecznego i politycznego ludzi wierzących. Powstaje więc pytanie, jak chrześcijaństwo powinno się do tych tendencji odnieść oraz czy soborowa koncepcja wolności religijnej nie wymaga w tej sytuacji aktualizacji. Panel II: Chrześcijaństwo, Żydzi, islam – wyzwania współczesności II Sobór Watykański przygotowywał Kościół do podjęcia wyzwań swojego czasu i nawiązania dialogu ze współczesnym światem. Wyraźnym symbolem zmian i otwartości jest Deklaracja Nostra Aetate stanowiąca kamień milowy w kwestii stosunku Kościoła do religii niechrześcijańskich. Po raz pierwszy w swojej historii Kościół tak jasno i stanowczo podkreślił potrzebę i konieczność uznania i współdziałania z wyznawcami innych religii, w tym zwłaszcza Żydów wskazując, że Kościół uznaje, iż początki jego wiary i wybrania znajdują się według Bożej tajemnicy zbawienia już u Patriarchów, Mojżesza i Proroków (DRN 4). Zmiana ta wypływała m.in. z tragedii Szoa, która dotknęła Żydów europejskich w czasie II Wojny Światowej. Sobór odniósł się także do relacji chrześcijan z muzułmanami, tak aby wymazując z pamięci przeszłość szczerze pracowali nad zrozumieniem wzajemnym i w interesie całej ludzkości wspólnie strzegli i rozwijali sprawiedliwość społeczną, dobra moralne oraz pokój i wolność (DRN 3). Co współcześnie rozumiemy pod pojęciem współdziałania między chrześcijaństwem, judaizmem a islamem? Co zrobić w sytuacji, gdy w Deklaracji stwierdzono, że Sobór zaklina chrześcijan, aby “dobrze postępując wśród narodów (1 P 2,12), jeśli to tylko możliwe i o ile to od nich zależy, zachowywali pokój ze wszystkimi ludźmi (…)”, zaś obecnie współdziałanie ze światem islamu staje się trudne, a czasem niemożliwe? Jak historia po Soborze wpłynęła na chrześcijańską i żydowską percepcję islamu? Panel III: Wokół wolności sumienia Sobór stwierdził, że nikomu nie wolno przeszkadzać w działaniu według własnego sumienia w wymiarze prywatnym i publicznym (DWR 2). Obecnie istnieje wiele wyzwań, jakie napotyka realizacja prawa do wolności sumienia. Po pierwsze wolność sumienia jest odmiennie rozumiana i interpretowana na gruncie myśli Kościoła i w ramach liberalnej demokracji. Po drugie, w kontekście urzeczywistniania prawa do wolności religijnej pojawia się pytanie o granice posłuszeństwa jednostki wspólnocie religijnej, politycznej, zawodowej, rodzinnej itp. Po trzecie, ponieważ implikacją uznania prawa do wolności sumienia jest pluralizm światopoglądowy, powstaje problem, w jaki sposób należałoby odnieść się do tego faktu (przez Kościół i państwo), a także problem określenia granic tolerancji w warunkach pluralizmu światopoglądowego. Po czwarte, istotną kwestię stanowią konsekwencje obecnego kryzysu kulturowego dla poszanowania wolności sumienia w ramach systemów polityczno-prawnych Europy.