komentarz 30.06

ANALIZY MAKROEKONOMICZNE
KOMENTARZ BIEŻĄCY
30 czerwca 2014
W I kw. 2014 r. dalszy spadek deficytu w obrotach
bieżących i zadłużenia zagranicznego Polski

W I kw. 2014 r. na rachunku obrotów bieżących wystąpił deficyt w
BIURO ANALIZ
MAKROEKONOMICZNYCH
[email protected]
wysokości jedynie 0,8 mld EUR, wobec deficytu na poziomie 1,4 mld
EUR w IV kw. (korekta wobec szacunków wcześniejszych) oraz deficytu
o wartości 2,3 mld EUR w I kw. 2013 r. W ujęciu 4-kwartalnym
(rocznym) deficyt w obrotach bieżących obniżył się do 1,0% PKB wobec
1,4% PKB odnotowanych po IV kw. 2013 r.

Główny Ekonomista
22-850-86-75
[email protected]
Zgodnie z danymi NBP w I kw. 2014 r. kontynuowany był trend
poprawy wyniku w obrotach bieżących, przy utrzymaniu umiarkowanego
tempa tej poprawy. Wartość deficytu w relacji do PKB utrzymuje
się na historycznie niskim poziomie (deficyt w wysokości
jedynie 1,0% PKB nie był notowany w historii danych NBP, tj.
od 2000 r.). W I kw. kontynuowana była poprawa wyniku w
handlu zagranicznym, wyniki w pozostałych kategoriach
kształtowały się na poziomie zbliżonym do wyniku sprzed
roku,
lepszy
wynik
w
kategorii
transfery
bieżące
był
natomiast efektem nieco odmiennego kalendarza wypłat
środków w ramach dopłat bezpośrednich dla rolników (i tym
samym nieco innym kalendarzem napływów środków z UE w ramach
rekompensaty poniesionych wydatków).

ŁUKASZ TARNAWA
W I kw. odnotowano wyraźne przyspieszenie dynamiki składowych
(zarówno eksportu i importu) handlu zagranicznego. Roczna dynamika
eksportu wzrosła do 9,1% r/r z 5,0% r/r w IV kw., przy wzroście
dynamiki importu do 5,6% r/r z 1,8% r/r w IV kw. ub.r. Porównując
publikacje NBP oraz dane GUS dot. rachunków narodowych oceniamy,
że opublikowane dane nie oznaczają tak wyraźnego wzrostu obrotów w
handlu zagranicznym w ujęciu wolumenowym. Istotnym czynnikiem
podwyższającym nominalną wartość szczególnie eksportu (importu w
nieco mniejszym stopniu) była wyższa dynamika cen. Dynamika cen w
handlu zagranicznym utrzymuje się na bardzo niskim poziomie biorąc pod
uwagę globalne efekty niskiej inflacji i niskie poziomy cen surowców na
rynkach globalnych, niemniej skala tej dezinflacji lekko wygasła, wobec
silnego spadku cen w 2013 r. (cen w ujęciu eurowym). W ujęciu danych
wolumenowych
w
I
kw.
przyspieszenie
wzrostu
odnotowano
eksportu,
zdecydowanie
silniejszy
wzrost
wolniejsze
sprzedaży
zagranicznej hamują zapewne słabsze dane z chińskiej gospodarki oraz
ALEKSANDRA ŚWIĄTKOWSKA
Ekonomista
22-850-88-12
[email protected]
wyraźne spowolnienie popytu ze Wschodu. W przypadku importu, skala
przyspieszenia wzrostu wolumenu była nieco silniejsza, co wynika z
kontynuacji dalszego przyspieszenia popytu krajowego w warunkach
wyższego wzrostu inwestycji i konsumpcji prywatnej.

Podtrzymujemy oczekiwania wyhamowania dotychczasowego trendu
systematycznej poprawy wyniku rachunku obrotów bieżących. W
kolejnych
kwartałach
oczekujemy
pogorszenia
wyniku
w
handlu
zagranicznym oraz dochodach. W przypadku handlu zagranicznego
utrzymanie nieco wyższego tempa wzrostu popytu krajowego będzie
stymulowało dalsze ożywienie importu (po jego tąpnięciu w l. 2012 –
2013).
Jednocześnie
wciąż
brak
sygnałów
silniejszego
odbicia
gospodarki globalnej oraz utrzymanie wyraźnie słabszych wyników
eksportu na Wschód (Rosja, Ukraina) będzie w naszej ocenie skutkować
lekkim wyhamowaniem dynamiki wzrostu eksportu w kwartałach
kolejnych. Ponadto kwestia eksportu na kierunek wschodni, o ile nie
będzie skutkować gwałtownym załamaniem eksportu oraz wzrostu
gospodarczego, to wpływa nieco silniej na bilans handlu zagranicznego,
gdyż eksport do Rosji i na Ukrainę charakteryzuje się zdecydowanie
niższą importochłonnością niż eksport do strefy euro. Zdominowanie
sprzedaży na rynki Europy Zachodniej eksportu przez tzw. eksport
uszlachetniający skutkuje powtarzającą się sytuacją równoległego
silnego osłabienia eksportu i importu w warunkach spowolnienia popytu
zagranicznego, w przypadku eksportu na rynki wschodnie ich wpływ na
eksport ogółem jest zdecydowanie niższy (niski udział w eksporcie
ogółem), jednak na wyniki bilansu handlu zagranicznego wpływa nieco
silniej.

Cały czas oczekujemy także wyższego deficytu w kategorii dochody
w br. zakładając utrzymanie korzystniejszych wyników finansowych
przedsiębiorstw,
które
będą
implikowały
wyższy
niż
w
latach
wcześniejszych poziom rozchodów z tytułu reinwestowanych zysków.

W relacji do PKB oczekujemy wzrostu deficytu na
rachunku obrotów bieżących w 2014 r. do ok 1,7% - 2,0%
PKB, co cały czas pozostanie relatywnie niską wartością,
zarówno w porównaniu z danymi krajowymi notowanymi w
ostatnich latach jak i w perspektywie międzynarodowej.

Opublikowane dane wskazują także na bardzo korzystną sytuację w
zakresie finansowania deficytu obrotów bieżących, choć trudno byłoby
oczekiwać trudności w finansowaniu historycznie niskich poziomów
deficytu. Generalnie w I kw. dalszy spadek wartości deficytu (w ujęciu 4kwartalnym) oraz poprawa wyniku po stronie napływu bezpośrednich
inwestycji zagranicznych (okresowo pogorszenie wyniku w IV kw. z
2
2014-06-30
uwagi na jednostkowe transakcje związane z likwidacją podmiotów
specjalnego przeznaczenia) poskutkowały dalszą poprawą wskaźnika
finansowania deficytu w obrotach bieżących. Napływ kapitału z tytułu
najbardziej bezpiecznych / stabilnych źródeł (tj. środki UE rejestrowane
po stronie rachunku kapitałowego i właśnie bezpośrednie inwestycje
zagraniczne) przewyższył wartość deficytu w rachunku obrotów
bieżących. W efekcie zupełnie bez wpływu na ocenę stabilności
zewnętrznej kraju pozostaje kwestia odnotowanego jeszcze w I kw.
2014 r. relatywnie silnego odpływu kapitału portfelowego. Powyższe
dane, jak również odnotwany w II kw. powrót inwestorów na rynek
krajowy (niższe ryzyko z tytułu konfliktu Rosja – Ukraina, wyhamowanie
wcześniejszych obaw przed szybszymi zmianami polityki pieniężnej Fed,
dodatkowo złagodzenie polityki pieniężnej EBC) wskazują na utrzymanie
bezpiecznej sytuacji także w kwartałach kolejnych.

Opublikowane dziś dane nt. poziomu oraz struktury
zadłużenia
zagranicznego
inwestycyjnej
Polski
oraz
międzynarodowej
potwierdzają
generalnie
pozycji
stabilną
i
korzystną na tle rynków wschodzących sytuację gospodarki
polskiej postrzeganą przez pryzmat równowagi zewnętrznej.
W I kw. 2014 r. odnotowano lekki spadek wartości zadłużenia
zagranicznego Polski o ok. 1,2 mld EUR do poziomu 275,5 mld EUR.
Lekka deprecjacja kursu złotego na koniec I kw. br. poskutkowała
nieznacznym wzrostem wartości złotowej zadłużenia, skala tego wzrostu
była jednak bardzo mała, co przy relatywnie silnym wzroście PKB w I kw.
br. przełożyło się na spadek wartości zadłużenia w relacji do PKB do
69,5% z 70,2% odnotwanych na koniec IV kw. 2013 r.

Zmiany wartości zadłużenia na koniec I kw. były także bardzo małe w
przypadku wszystkich głównych podmiotów. W I kw. nieco obniżyła się
wartość długu NBP oraz sektora przedsiębiorstw (głównie niższa
wartość kredytów handlowych poza kredytami udzielanymi przez
inwestorów bezpośrednich), wzrosła natomiast wartość zadłużenia
sektora publicznego. Pomimo zmniejszenia skali posiadania przez
inwestorów obligacji złotowych, emisje obligacji zagranicznych z I kw.
poskutkowały netto wyższą skalą zadłużenia sektora publicznego wobec
inwestorów zagranicznych. Wartość zadłużenia sektora bankowego
praktycznie nie zmieniła się w I kw. względem wyników na koniec ub.r.
3
2014-06-30
Saldo obrotów bieżących i składowe – 4-kw. suma
krocząca
Dynamika składowych handlu zagranicznego
6
32
mld EUR
% r/r
0
16
-6
0
-12
-18
-24
1q01
rachunek bieżący
towary - saldo
usługi - saldo
dochody - saldo
transfery - saldo
4q02
3q04
-16
dane w EUR, w ujęciu nominalnym
eksport
2q06
1q08
4q09
3q11
-32
1q01
2q13
4q02
import
3q04
2q06
1q08
4q09
3q11
2q13
źródło: NBP
źródło: NBP
Saldo obrotów bieżących w relacji do PKB – 4-kw.
suma krocząca
Finansowanie deficytu w obrotach bieżących – 4-kw.
suma krocząca
32
0,0
mld EUR
% PKB
24
-2,0
napływ netto inwestycji portfelowych - saldo
rachunek kapitałowy (gł. fundusze UE) - saldo
napływ netto inwestycji bezpośrednich - saldo
rachunek bieżący (znak przeciwny)
16
-4,0
8
-6,0
0
-8,0
1q01
4q02
3q04
2q06
1q08
4q09
3q11
-8
1q01
2q13
źródło: NBP, BOŚ Bank
4q02
3q04
2q06
1q08
4q09
3q11
2q13
źródło: NBP
4
2014-06-30
Dług zagraniczny i aktywa rezerwowe NBP
Dług zagraniczny w relacji do PKB
300
80
mld EUR
% PKB
długoterminowe
240
krótkoterminowe
ogółem
60
krótkoterminowe
aktywa rezerwowe NBP
180
40
120
20
60
0
1q00
3q01
1q03
3q04
1q06
3q07
1q09
3q10
1q12
0
1q00
3q13
mld EUR
240
1q03
3q04
1q06
3q07
1q09
3q10
1q12
3q13
Międzynarodowa pozycja inwestycyjna (aktywa –
pasywa)
Struktura podmiotowa zadłużenia zagranicznego
300
3q01
Źródło: NBP
Źródło: NBP
100
sektor pozarządowy i pozabankowy (s. przedsiębiorstw)
mld EUR
sektor bankowy
0
sektor rządowy i samorządowy
NBP
180
-100
120
-200
60
-300
oficjalne aktywa rezerwowe
pozostałe inwestycje
inwstycje bezpośrednie
-400
1q04 1q05 1q06 1q07 1q08
0
1q00
3q01
1q03
3q04
1q06
3q07
1q09
3q10
1q12
3q13
źródło: NBP
Źródło: NBP
2q11
saldo rachunku obrotów bieżących
saldo obrotów towarowych
eksport
derywaty finansowe
inwestycje portfelowe
ogółem
1q09 1q10 1q11 1q12 1q13 1q14
3q11
4q11
1q12
2q12
3q12
4q12
1q13
2q13
3q13
4q13
1q14
mln EUR
-4 322
-5 027
-5 510
-4 659
-2 558
-3 606
-3 368
-2 313
486
-2 086
-1 415
% PKB
-5,6
-5,3
-5,0
-5,3
-4,8
-4,4
-3,7
-3,1
-2,3
-1,9
-1,4
-1,0
mln EUR
-3 157
-2 342
-2 611
-2 065
-1 641
-419
-1 050
-139
1 203
1 094
151
1 159
% r/r
13,0
10,7
6,7
5,3
2,1
6,0
10,3
3,2
5,5
6,5
5,0
-766
9,1
17,0
9,5
4,0
5,4
-2,0
0,5
5,5
-2,0
-2,2
2,4
1,8
5,6
saldo usług
mln EUR
1 405
1 044
675
1 005
1 521
1 084
1 032
1 274
1 686
1 032
1 257
1 245
saldo docodów
mln EUR
-4 968
-4 430
-4 098
-4 007
-4 276
-5 027
-4 352
-3 775
-4 580
-4 721
-3 645
-3 955
saldo transferów bieżących
zadłużenie zagraniczne
mln EUR
2 398
701
524
408
1 838
756
1 002
327
2 177
509
822
785
mld EUR
255 705
248 109
250 138
261 669
265 788
273 905
277 299
279 048
274 106
279 936
276 759
275 508
mld PLN
1 019 389
1 094 466
1 104 809
1 088 962
1 132 601
1 126 784
1 133 667
1 165 688
1 186 650
1 180 304
1 147 785
1 149 222
% PKB
69,5
73,3
72,3
70,3
72,2
71,0
71,0
72,7
73,7
72,8
70,2
69,4
krótkoterminowe
mln EUR
65 660
57 849
55 604
56 773
57 600
56 444
53 422
55 477
57 242
60 269
54 800
52 816
długoterminowe
mln EUR
190 045
190 260
194 534
204 896
208 188
217 461
223 877
223 571
216 864
219 667
221 959
222 692
import
% r/r
zadłużenie zagraniczne - NBP
mln EUR
5 707
4 832
3 899
5 044
6 002
5 692
4 213
5 659
4 985
5 263
5 521
4 642
zadłużenie zagraniczne - s. rządowy i samorządowy
mln EUR
88 019
88 777
89 729
97 545
102 050
109 751
113 952
114 336
109 019
110 480
111 595
112 422
zadłużenie zagraniczne - s. bankowy
mln EUR
57 454
51 987
51 218
49 978
48 823
48 289
48 841
48 217
49 778
50 872
48 857
48 877
zadłużenie zagraniczne - s. przedsiębiorstw
mln EUR
104 525
102 513
105 292
109 102
108 913
110 173
110 293
110 836
110 324
113 321
110 786
109 567
oficjalne aktywa rezerwowe NBP
mln EUR
75 337
74 095
75 722
74 745
80 622
81 708
82 577
84 935
81 930
79 145
77 144
74 815
źródło: NBP
Niniejszy materiał został opracowany wyłącznie w celu informacyjnym na potrzeby klientów BOŚ Bank i nie może być traktowany jako oferta lub
rekomendacja do zawierania jakichkolwiek transakcji. Informacje zawarte w materiale pochodzą z ogólnie dostępnych, wiarygodnych źródeł, jednak
BOŚ Bank nie może zagwarantować ich dokładności i pełności. BOŚ Bank nie ponosi odpowiedzialności za skutki decyzji podjętych na podstawie
informacji zawartych w niniejszym materiale.
Materiał może być wykorzystywany do opracowań własnych pod warunkiem powołania się na źródło.
Bank Ochrony Środowiska Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie ul. Żelazna 32 00-832 Warszawa, zarejestrowana w Sądzie Rejonowym dla m.st.
Warszawy w Warszawie, XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod nr KRS: 0000015525 NIP: 527-020-33-13; kapitał zakładowy:
228 732 450 zł wpłacony w całości.
5
2014-06-30