Projekt: „Od Neandertalczyka do Internauty

Projekt:
„Od Neandertalczyka do Internauty. Wczoraj , dziś, jutro.
Warsztaty edukacyjne z zakresu dziedzictwa kulturowego dla
młodzieży gimnazjalnej”
Scenariusz zajęć
Temat zajęć: Warsztaty archeologiczne – Archeologia miejsca
Odbiorcy: Gimnazjaliści z Sejn
Czas zajęć: 2x po ok. 1- 1,5 godz.
Wielkość grupy: 20 osób
Miejsce:
-zajęcia teoretyczne – Sejny Ośrodek „Pogranicze – sztuk, kultur,
narodów”
- zajęcia praktyczne – pola wokół Krasnogrudy – plener
Prowadzący: Katarzyna Radziwiłko – historyk, archeolog
TREŚCI PROGRAMOWE:
- archeologia miejsca – wspólne korzenie pogranicza polsko-litewskiego
Strona
1
zapisane w krajobrazie archeologicznym
- archeologia Bałtów
- historia Jaćwieży
- materialne pozostałości zapomnianego Świata sprzed setek lat
-
budownictwo obronne na przykładzie grodów (Szurpiły, Posejnele,
Klejwy)
- obrządek pogrzebowy u Bałtów, zabytki ruchome pochodzące z okresu
Jaćwieskiego
- etymologia nazw bałtyjskich - co etnografia mówi o plemionach żyjących
na Sejneńszczyźnie przed wiekami:
CELE OGÓLNE:
- archeologia miejsca – przywrócenie pamięci o pradawnych mieszkańcom
regionu
- walory kulturowe i historyczne Sejneńszczyzny
- pozostałości archeologiczne na pograniczu polsko-litewskim będące
odzwierciedleniem kultur bałtyjskich
- ukazanie sposobu życia i wierzeń ludności bałtyjskiej
-
zabytki
ruchomym
(ozdoby,
uzbrojenie,
ceramika)
i
nieruchome
(grodziska, cmentarzyska) obecne na Suwalszczyźnie i Sejneńszczyźnie
EFEKTY WARSZTATU
-
znajomość
korzeni
ludności
zamieszkującej
Sejneńszczyznę
i
Suwalszczyznę przed wiekami
- wiedza na temat kim byli, skąd przybyli i co pozostawili po sobie
Bałtowie
- znajomość pozostałości materialnych mających odzwierciedlenie w
rzemiośle i wierzeniach, a także wskazywanie najważniejszych punktów
osadniczych związanych z Bałtami w tym grodzisk i cmentarzysk
- znajomość charakterystycznych elementów obrządku pogańskiego, który
na ziemiach pogranicza polsko-litewskiego przetrwał znacznie dłużej niż w
innych częściach Polski.
Strona
2
- rozpoznawanie zabytków ruchomych należących do kultur bałtyjskich
- znajomość zależności pomiędzy pradziejami a współczesnym światem
- umiejętność wskazywania na mapie ważnych punktów osadniczych
regionu
METODY
opis, pokaz multimedialny, podróże po stanowiskach
POMOCE
Rzutnik, komputer
PRZEBIEG ZAJĘĆ
Zajęcia I-wsze - część teoretyczna

wprowadzenie do tematyki, zapoznanie z pojęciem Bałtów i Jaćwieży

ukazanie
Bałtów
jako
praprzodków
obecnych
mieszkańców
pogranicza polsko-litewskiego – wspólnoty rodowej

wskazanie na mapie najważniejszych punktów osadniczych

opisanie czym są grodziska, a czym cmentarzyska, gdzie się
znajdują, jaki obrządek pogrzebowy obowiązywał w kulturach
bałtyjskich

ukazanie
bałtyjskich
zabytków
w
tym
ruchomych
grupy
charakterystycznych
suwalskiej
kultury
dla
sudowskiej
kultur
oraz
średniowiecznych Jaćwingów

prezentacja zabytków: grotów włóczni, grocików strzał, mieczy,
umb, ostróg, toporów, zapinek, szpil, bransolet mankietowych,
paciorków
Zajęcia II-gie – część praktyczna
Strona
3

prospekcja terenowa (badania powierzchniowe)– zajęcia w plenerze,
podczas których młodzież zbiera materiał archeologiczny w postaci
ceramiki, krzemieni, artefaktów metalowych z krasnogrudzkich pól.

Zaznaczanie znalezionych zabytków na mapach

Analiza
materiału,
czyszczenie
artefaktów,
podział,
wpis
do
inwentarza
 pomocą do przeprowadzenia zajęć są następujące załączniki:
- Historia Bałtów
- Sejneńszczyzna – Archeologia
Opracowała: Katarzyna Radziwiłko
Projekt realizowany w ramach programu Akademia Orange.
Materiał jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie
autorstwa 3.0 Polska.
Strona
4
Fundacja Pogranicze www.pogranicze.sejny.pl