Kilka słów o Ostoi-Kotkowskim

Muzeum Kultury Kurpiowskiej
Kilka słów o Ostoi-Kotkowskim
Józef Stanisław Kotkowski urodził się w 1922 roku w Golubiu. W wieku młodzieńczym mieszkał w Przasnyszu, w
którym ukończył gimnazjum i w którym mieszkali jego rodzina i przyjaciele. Dorosłe życie spędził na emigracji. Po II
wojnie światowej studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Düsseldorfie.
Od 1949 roku mieszkał i tworzył w Australii. Znany był powszechnie pod drugim imieniem – Stanisław. Jako
pseudonim artystyczny używał swojego herbu rodowego — Ostoja.
Był malarzem, rzeźbiarzem, scenografem, fotografikiem, prekursorem sztuki laserowej. W swoich pracach ukazywał
mocne, rozświetlone barwy. Stosował farby polimerowe i emalię szklistą, eksperymentował z tworzywami sztucznymi.
W 1968 roku po raz pierwszy użył promienia laserowego. Stworzył kombinację kolorów i kształtów reagujących na
dźwięk. Fascynowała go przestrzeń wypełniona barwą, dźwiękiem, ruchem i czasem. Jak sam twierdził – zamienił
pędzel na laser. Wykorzystując thereminy, urządzenia reagujące dźwiękiem na bliskość człowieka, tworzył
kompozycje łączące obraz z melodią uzależnioną od ruchu widza. Konstruował wieże chromasoniczne, w tym tzw.
śpiewającą wieżę w Adelajdzie, reagującą na ruch uliczny kolorami i światłami. Tworzył spektakle i koncerty laserowe.
Wykonywał grafiki komputerowe inspirowane fraktalami i kolaże optyczne. Projektował witraże i mozaiki.
Józef Stanisław Kotkowski był laureatem licznych nagród i odznaczeń, w tym najwyższego australijskiego odznaczenia
państwowego - Orderu Australii, nadanego mu przez królową Elżbietę II. Otrzymał również odznakę „Zasłużony dla
Kultury Polskiej”, przyznaną przez Ministra Kultury i Sztuki RP. Udzielał się w wielu stowarzyszeniach, był
m.in. członkiem Royal Society of Arts w Londynie.
Józef Stanisław Ostoja-Kotkowski zmarł 2 kwietnia 1994 roku w Stirling w Australii. Jego prochy zostały sprowadzone
do Polski i pochowane na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.
Archiwum prac Ostoi, w skład którego wchodzą zapisy wykładów, programy, fotografie, slajdy, filmy, modele rzeźb,
itd., znajdujące się w Kolekcji Mortlock’a w Bibliotece Stanowej Australii Południowej i na Uniwersytecie w Melbourne,
w 2008 r. zostało wpisane do projektu UNESCO „Memory of the World Register of Australia”.
1