Wyniki Porejestrowych Doświadczeń Odmianowych w
Transkrypt
Wyniki Porejestrowych Doświadczeń Odmianowych w
Wielkopolski Zespół Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego i Rolniczego Wyniki Porejestrowych Doświadczeń Odmianowych w Wielkopolsce ZBOŻA, RZEPAK OZIMY. 2015 Śrem Wójtostwo, styczeń 2016 Przewodniczący Wielkpolskiego Zespołu Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego i Rolniczego Ryszard Napierała Sejmik Województwa Wielkopolskiego Stacja Doświadczalna Oceny Odmian w Słupi Wielkiej Dyrektor: mgr inż. Grzegorz Koszucki Zakład Doświadczalny Oceny Odmian w Śremie Wójtostwie 63-100 Śrem ul. Wiosny Ludów 27 faks. (0-61) 283-46-07 tel. i faks. (0-61) 283-45-91 [email protected] Z-ca dyrektora: mgr inż. Wiesław Małkowski Opracowała: inż. Irena Perczak Redakcja merytoryczna: mgr inż. Wiesław Małkowski Publikacja współfinansowana ze środków Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego oraz Wielkopolskiej Izby Rolniczej Publikacja chroniona prawem autorskim. Przedruk dozwolony tylko po uzyskaniu zgody przewodniczącego Wojewódzkiego Zespołu PDO Wydawca: SDOO Słupia Wielka, ZDOO Śrem Wójtostwo 2 VI. PSZENICA JARA UWAGI OGÓLNE W roku 2015 na terenie województwa wielkopolskiego założono trzy doświadczenia z odmianami pszenicy jarej, tak samo jak w roku poprzednim. Zlokalizowane one były w zakładach doświadczalnych oceny odmian Śrem Wójtostwo, Kościelna Wieś i Nowa Wieś Ujska. Wszystkie doświadczenia uznano za udane i ich wyniki wykorzystano w niniejszym opracowaniu. W doświadczeniach badano łącznie szesnaście odmian, w tym trzy odmiany wyznaczone przez Centralny Ośrodek jako wzorcowe (Tybalt, KWS Torridon i Harenda) oraz trzynaście wybranych przez Zespół Wojewódzki PDO (tab. 1). Pięć spośród nich jest włączonych do LOZ. Omawiane doświadczenia były prowadzone na dwóch poziomach agrotechniki: a1 - poziom przeciętny (patrz tabela 2), a2 - poziom wysoki; w porównaniu z poziomem przeciętnym zwiększono nawożenie azotowe o 40 - 60 kg N/ha, zastosowano ochronę przed chorobami (pierwszy zabieg dla ochrony podstawy źdźbła i liści), drugi zabieg - dla ochrony liści i kłosa), przed wyleganiem (regulator wzrostu) i dwa razy zastosowano nawożenie dolistne preparatami wieloskładnikowymi (tab. 2). Doświadczenia wysiano w dniach 24 marca - 08 kwietnia w dobrych warunkach pogodowych. Niekorzystny rozkład opadów spowodował obniżenie wysokości plonowania roślin. Zbioru doświadczeń dokonano w dniach od 29 lipca do 10 sierpnia. WYNIKI DOŚWIADCZEŃ Średnie p l o n y ziarna w roku 2015 na przeciętnym poziomie agrotechniki (a1) były niższe niż w roku poprzednim i wyniosły 57,3 dt/ha. Zastosowanie wysokiego poziomu agrotechniki (a2) spowodowało zwyżkę plonu o 5,8 dt/ha w stosunku do średniego plonu. Wahała się ona od 4,6 dt/ha w Kościelnej Wsi do 6,4 dt/ha w Śremie Wójtostwie i Nowej Wsi Ujskiej (tab. 3). W roku 2015 na obu poziomach agrotechniki najwyżej plonowały odmiany Tybalt (A), Kandela (A), Serenada (A), Goplana (A) i KWS Torridon (A) (tab. 4). Na podstawie analizy wieloletnich wyników plonowania najwyższym poziomem plonowania na obu poziomach agrotechniki cechowały się odmiany Tybalt (A), Parabola (A), Kandela (A), Arabella (A), Mandaryna (A) i Harenda (B) (tab. 5). W roku 2015 nie odnotowano wylegania roślin. Nawiększą m a s ą 1000 z i a r n cechowały się odmiany Parabola (A), Radocha (C) i Serenada (A), A najniższą odmiany Mandaryna (A), Trappe (B) i Ostka Smolicka (A) (tab. 6). W roku 2015 największym p o r a ż e n i e m mączniakiem prawdziwym cechowały się odmiany Radocha (C) i Ostka Smolicka (A), septoriozą liści odmiana Łagwa (A) (tab. 7). 3 Odmiana Kod kraju pochodzenia Lp. Rok wpisania do Krajowego Rejestru w Polsce Rok włączenia do LOZ Tabela 1 Pszenica jara. Odmiany badane. Rok zbioru: 2015 Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmiany zagranicznej – pełnomocnika w Polsce jakościowe (grupa A) 1 Tybalt 2005 2 Parabola 2006 3 Łagwa 2009 4 Kandela 2010 5 Ostka Smolicka NL 2013 2013 2010 6 Arabella 2011 2013 7 Izera 2012 2014 8 KWS Torridon 2012 2015 9 Struna 2013 10 Mandaryna 2014 11 Goplana 2015 12 Serenada 2015 UK Irena Szyld, ul. Celtycka 41a, 62-800 Kalisz Małopolska HR Sp z o.o., ul. Zbożowa 4, 30-002 Kraków Małopolska HR Sp z o.o., ul. Zbożowa 4, 30-002 Kraków DANKO HR Sp. z o.o. Choryń 27, 64-000 Kościan „HR Smolice sp z o.o. Grupa IHAR”, Smolice 146, 63-740 Kobylin DANKO HR Sp. z o.o. Choryń 27, 64-000 Kościan Małopolska HR Sp z o.o., ul. Zbożowa 4, 30-002 Kraków KWS Lochow Polska sp. z o.o. Kondratowice, ul. Słowiańska 5, 57-150 Prusy DANKO HR Sp. z o.o. Choryń 27, 64-000 Kościan DANKO HR Sp. z o.o. Choryń 27, 64-000 Kościan DANKO HR Sp. z o.o. Choryń 27, 64-000 Kościan HR Strzelce sp z o.o. Grupa IHAR, ul. Główna 20, 99-307 Strzelce chlebowe (grupa B) 13 Trappe 2008 14 Harenda 2014 15 Kamelia 2015 DE KWS Lochow Polska sp. z o.o. Kondratowice, ul. Słowiańska 5, 57-150 Prusy Małopolska HR Sp z o.o., ul. Zbożowa 4, 30-002 Kraków HR Strzelce sp z o.o. Grupa IHAR, ul. Główna 20, 99-307 Strzelce pozostałe (grupa C) 16 Radocha 2011 HR Strzelce sp z o.o. Grupa IHAR, ul. Główna 20, 99-307 Strzelce 4 Tabela 2 Pszenica jara. Warunki polowe doświadczeń. Rok zbioru: 2015 ZDOO Śrem Wójtostwo ZDOO Kościelna Wieś ZDOO Nowa Wieś Ujska 4 2 4 Klasa bonitacyjna gleby IIIb IIIa IVa PH gleby w KCl 6,1 6,5 6,1 Rzepak ozimy Kukurydza Łubin wąskolistny 08.04 25.03 24.03 500 450 450 02.08 29.07 10.08 Miejscowość Kompleks rolniczej przydatności gleby Przedplon Data siewu Obsada nasion Data zbioru (dzień, m-c) (szt/m2) (dzień, m-c) Nawożenie mineralne N na poziomie a1 (kg/ha) 81,1 80 90 N na poziomie a2 (kg/ha) 141,1 120 130 P2O5 (kg/ha) 62,5 50 70 K2O (kg/ha) 112,3 80 105 (l/ha) Dr Green zboża, 2,0kg x 2 Tytanit, 0,4l, Foliq Mikromax, 0,5l Plonvit Z, 1,0 x 2 Funaben Plus 02WS Syrius 02WS Funaben Plus 02WS Nawożenie dolistne preparatem wieloskładnikowym Środki ochrony roślin Zaprawa nasienna Herbicyd (dawka/ha) Mustang 306SC, 0,5l, Mustang Forte 195 SE, 0,8l Granstar 75WG, 20g Insektycyd (dawka/ha) Ammo Super 100, 0,1l Fastac 100EC, 0,12l Karate Zeon 050CS, 0,1l (dodatkowo na poziomie a2) Fungicyd - pierwszy zabieg (dawka/ha) Amistar 250SC, 0,6l Capalo 480SL, 1,5l Tilt Turbo 575SC, 1,0l Fungicyd - drugi zabieg (dawka/ha) Falcon 460EC, 0,6l Osiris 65EC, 2,0l Artea 330 EC, 0,5l Regulator wzrostu (dawka/ha) Moddus 250 EC, 0,2l Cerone 480 SL, 0,75l Moddus 250 EC, 0,4l „ - ” - zabiegu nie zastosowano lub brak danych 5 Tabela 3 Pszenica jara. Wyniki ogólne doświadczeń. Rok zbioru: 2015 Lp. Śrem Wójtostwo Wyszczególnienie Kościelna Wieś Nowa Wieś Ujska a1 a2 a1 a2 a1 a2 1 Termin kłoszenia (dzień, m-c) Termin dojrzałości woskowej 2 (dzień, m-c) 3 Wysokość roślin (cm) 09.06 10.06 11.06 12.06 11.06 13.06 - - - - 21.07 24.07 83 79 78 72 86 80 0 4 Mączniak prawdziwy (skala 9 ) 8,3 9,0 7,9 9,0 7,8 9,0 5 Septorioza liści (skala 90) 8,3 9,0 7,4 9,0 - - Masa 1000 ziarn (g) Wilgotność ziarna podczas 7 zbioru (%) 8 Plon ziarna (dt z ha) 42,6 44,5 20,9 21,9 39,3 38,4 6,5 7,2 12,4 12,7 9,9 10,6 58,8 65,2 62,6 67,2 50,6 57,0 6 Wyniki średnie z wszystkich badanych odmian, a1 – przeciętny poziom agrotechniki; a2 – wysoki poziom agrotechniki Skala 90: 9 – oznacza stan najkorzystniejszy, 1 – oznacza stan najmniej korzystny „ - ” - brak danych Tabela 4 Pszenica jara. Plon ziarna odmian w miejscowościach (% wzorca). Rok zbioru: 2015 62,6 115 101 98 111 110 98 103 104 99 93 108 107 102 91 94 67 50,6 117 88 88 99 98 108 95 103 91 96 126 111 95 101 101 82 57,3 112 97 93 104 103 100 99 104 97 99 112 108 99 98 99 74 Wzorzec – wszystkie odmiany badane Nowa Wieś Ujska 58,8 105 101 92 102 101 96 99 106 100 109 105 106 99 103 102 74 Kościelna Wieś Średnia Śrem Wójtostwo Wzorzec, dt z ha 1 Tybalt 2 Parabola 3 Łagwa 4 Kandela 5 Ostka Smolicka 6 Arabella 7 Izera 8 KWS Torridon 9 Struna 10 Mandaryna 11 Goplana 12 Serenada 13 Trappe 14 Harenda 15 Kamelia 16 Radocha Nowa Wieś Ujska Odmiana Kościelna Wieś Lp. Poziom a2 Śrem Wójtostwo Poziom a1 Średnia 65,2 104 95 90 100 98 113 97 103 99 110 105 102 98 102 101 84 67,2 112 100 100 107 108 102 99 102 99 94 107 103 101 101 95 69 57,0 121 96 81 102 97 100 94 100 84 106 120 116 93 99 107 85 63,1 112 97 91 103 101 105 97 102 95 103 110 106 97 101 101 79 Tabela 5 Pszenica jara. Plon ziarna odmian (% wzorca). Lata zbioru: 2015, 2014, 2013 Odmiana Lp. Grupa wartości technologicznej Wzorzec, dt z ha 1 Tybalt Poziom a1 Poziom a2 2015 2014 2013 20142015 20132015 2015 2014 2013 20142015 20132015 57,3 67,3 73,0 62,3 65,9 63,1 75,4 88,0 69,3 75,5 112 98 111 104 107 112 100 104 106 105 2 Parabola 97 113 95 106 102 97 108 103 103 103 3 Łagwa 93 100 106 97 100 91 100 105 96 99 4 Kandela 104 103 105 104 104 103 106 102 105 104 5 Ostka Smolicka 103 86 92 94 93 101 95 96 98 97 100 108 105 105 105 105 106 106 105 106 99 101 107 100 103 97 100 104 98 101 104 104 101 104 103 102 103 98 102 101 97 103 99 100 100 95 101 98 98 98 99 104 103 104 6 Arabella 7 Izera A 8 KWS Torridon 9 Struna 10 Mandaryna 102 11 Goplana 112 110 12 Serenada 107 106 13 Trappe 14 Harenda 15 Kamelia 16 Radocha Liczba doświadczeń B 99 91 98 106 101 94 97 103 99 C 74 3 97 90 101 102 104 103 93 97 102 101 101 103 3 3 88 6 94 9 79 3 104 105 3 3 Wzorzec: wszystkie badane odmiany w latach, Grupa wartości technologicznej: A – jakościowe chlebowe, B - chlebowa, C - pastewnw lub inne; (wg Listy Opisowej Odmian 2015, COBORU) 92 6 97 9 Tabela 6 Pszenica jara. Ważniejsze właściwości rolniczo-użytkowe odmian (odchylenia od wzorca). Lata zbioru: 2015, 2013-2015 Lp. Odmiana Liczba lat badań Wysokość roślin (cm) 2015 20132015 Wilgotność ziarna w czasie zbioru (%) 2015 Masa 1000 ziarn (g) 20132015 2015 20132015 12,4 34,3 38,3 Poziom agrotechniki a1 Wzorzec 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 Tybalt Parabola Łagwa Kandela Ostka Smolicka Arabella Izera KWS Torridon Struna Mandaryna Goplana Serenada Trappe Harenda Kamelia Radocha 83 3 3 3 3 3 3 3 3 3 2 1 1 3 2 1 3 -5 3 -7 -1 3 -1 4 -5 4 0 2 6 -3 2 -2 0 90 -7 4 -1 -3 3 2 6 -7 6 2 -5 1 0 9,6 -1,0 0,2 0,9 -0,7 0,7 0,2 0,2 -0,2 0,4 0,2 -0,5 -1,4 0,4 1,0 -0,9 0,3 -1,1 0,1 0,8 -0,8 -0,1 1,1 -0,3 -0,8 0,3 0,5 0,4 1,0 -0,2 1,9 5,7 1,8 0,2 -2,7 -1,6 1,1 -0,8 -1,8 -4,5 0,3 2,9 -4,4 -1,7 0,2 3,4 1,3 5,1 2,9 0,0 -0,7 -1,4 -0,7 -0,5 -2,2 -2,5 -6,3 -0,7 1,9 Poziom agrotechniki a2 Wzorzec 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 Tybalt Parabola Łagwa Kandela Ostka Smolicka Arabella Izera KWS Torridon Struna Mandaryna Goplana Serenada Trappe Harenda Kamelia Radocha Liczba doświadczeń Wzorzec: wszystkie badane odmiany 77 3 3 3 3 3 3 3 3 3 2 1 1 3 2 1 3 -5 0 1 -1 3 -1 5 -3 4 1 -3 5 -3 -3 -1 -2 3 85 -7 2 2 -3 4 0 5 -6 7 2 -4 0 -1 9 10,2 -1,6 0,1 0,4 -0,4 0,5 1,1 0,5 0,0 0,6 0,6 -0,2 -1,5 0,1 0,5 -0,9 0,1 3 13,2 -1,2 0,2 0,8 -0,5 -0,1 1,0 0,0 -0,7 0,3 0,5 0,1 0,5 -0,2 9 34,9 0,0 8,2 1,8 -0,6 -2,5 -2,9 1,2 -0,7 -2,2 -4,6 -0,3 3,0 -3,9 -0,2 0,1 3,7 3 39,9 0,8 6,0 2,7 -0,5 -0,8 -1,7 -0,6 -2,5 -2,5 -3,5 -4,1 -0,3 2,9 9 Tabela 7 Pszenica jara. Porażenie odmian przez ważniejsze choroby na przeciętnym poziomie agrotechniki (a1) w skali 90 (odchylenia od wzorca). Lata zbioru: 2015, 2013-2015 Lp. Odmiana Liczba lat badań Wzorzec Mączniak prawdziwy Septorioza liści 2015 2013- 2015 2015 8,0 7,1 7,8 20132015 7,4 1 Tybalt 3 0,2 0,0 0,4 0,5 2 Parabola 3 -0,5 -0,1 -0,3 -0,5 3 Łagwa 3 0,5 0,4 -1,1 -0,2 4 Kandela 3 0,5 0,7 0,4 0,3 5 Ostka Smolicka 3 -0,8 -0,6 -0,3 -0,1 6 Arabella 3 0,5 0,5 -0,3 0,0 7 Izera 3 -0,5 -0,4 0,4 0,0 8 KWS Torridon 3 -0,1 -0,1 0,4 0,5 9 Struna 3 0,0 0,3 -0,1 0,4 10 Mandaryna 2 0,7 0,4 0,7 -0,2 11 Goplana 1 0,5 0,2 12 Serenada 1 0,0 0,4 13 Trappe 3 -0,1 -0,6 -0,1 -0,2 14 Harenda 2 -0,1 -0,1 -0,1 0,2 15 Kamelia 1 0,4 16 Radocha 3 -1,1 Liczba doświadczeń 3 -0,1 -0,8 8 -0,3 2 -0,2 8 Wyniki pochodzą tylko z tych doświadczeń w których dana choroba wystąpiła; Wyższa wartość oznacza ocenę korzystniejszą Wzorzec: wszystkie badane odmiany Liczba doświadczeń dla okresu 2013-2015 odnosi się do odmian badanych trzy lata, dla badanych dwa lata jest odpowiednio mniejsza 9