studni Nr 2 ujęcia wody podziemnej z utworów

Transkrypt

HYDROS
FIRMA PROJEKTOWO – KONSULTACYJNA HYDROS
87-100 Toruń, ul. Kusocińskiego 18/6, tel./fax (0-56) 645-18-57
e-mail: [email protected]
tel. kom. 603-78-49-57
Egz. Nr 4
PROJEKT PRAC GEOLOGICZNYCH
na wykonanie otworu eksploatacyjnego –
studni Nr 2 ujęcia wody podziemnej
z utworów trzeciorzędowych
na terenie Ogrodu Zoobotanicznego
przy ul. Bydgoskiej w Toruniu
Inwestor prac:
Ogród Zoobotaniczny
87-100 Toruń, ul. Bydgoska Nr 7
Lokalizacja inwestycji: Toruń, ul. Bydgoska
Miejscowość: Toruń
Gmina: Miasto Toruń
Powiat: Toruński Miejski
Województwo: kujawsko-pomorskie
Dorzecze: rzeka Wisła
Zlewnia: 29139 - zlewnia bezpośrednia Wisły
od Małej Wisełki do Kanału Zielona Struga
Projekt przedstawia:
(pieczątka, podpis Inwestora prac)
Opracował:
mgr Sławomir Lorenc
upr. geol. MOŚZNiL Nr V-1232
Toruń, sierpień 2010 r .
FPK HYDROS - projektowanie i dokumentowanie dla potrzeb realizacji obiektów służących ochronie środowiska,
usługi geologiczno - inżynierskie i hydrogeologiczne, projektowanie, wykonywanie i dokumentowanie otworów
studziennych ujęć wody, piezometrów dla potrzeb monitoringu lokalnego, monitoring wód podziemnych, ekspertyzy
hydrogeologiczne dla potrzeb instalacji pomp ciepła, nadzory wykonywanych robót geologicznych, rozpoznanie
zanieczyszczeń substancjami ropopochodnymi i pestycydami w wodzie i gruncie, operaty wodnoprawne
Ogród Zoobotaniczny: Projekt prac geologicznych – ujęcie wody podziemnej z utworów trzeciorzędowych
Lokalizacja inwestycji: Toruń, ul. Bydgoska – ul. Rybaki
2
Spis treści:
1. Wstęp – cel opracowania
2. Użytkownik ujęcia wody
3. Charakterystyka terenu projektowanych prac geologicznych
3.1 Lokalizacja projektowanego ujęcia wody
3.2 Położenie geograficzne, geomorfologia i hydrografia
3.3 Budowa geologiczna i warunki hydrogeologiczne
3.4 Jakość wody podziemnej poziomu czwartorzędowego
4. Zakres projektowanych prac geologicznych
4.1 Przewidywane warunki geologiczne
4.2 Obliczenia hydrogeologiczne, założenia projektowe
4.3 Realizacja projektowanych prac geologicznych
Studnia Nr 2 – otwór rozpoznawczo-eksploatacyjny
4.4 Opróbowanie projektowanego otworu rozpoznawczo-eksploatacyjnego
Badania laboratoryjne
4.5 Pompowanie otworu
5. Prace geodezyjne
6. Ocena zagrożenia środowiska naturalnego w związku z realizacją
projektowanych prac geologicznych
7. Prace kameralne
8. Kolejność wykonywania robót geologicznych – harmonogram prac
9. Wnioski i zalecenia
10. Materiały wykorzystane w opracowaniu
HYDROS
3
Spis załączników:
1. Mapa dokumentacyjna w skali 1: 10 000; Toruń, ul. Bydgoska – ul. Rybaki
Ogród Zoobotaniczny (lokalizacja terenu projektowanej inwestycji)
2. Plan sytuacyjno-wysokościowy w skali 1: 500, Toruń, ul. Bydgoska – ul. Rybaki
Ogród Zoobotaniczny – lokalizacja projektowanego otworu studziennego
3. Projekt geologiczno-techniczny otworu hydrogeologicznego: otwór eksploatacyjny: studnia Nr 1
Toruń, ul. Bydgoska – ul. Rybaki; Ogród Zoobotaniczny
4.1 Mapa podziału hydrograficznego Polski w skali 1: 50 000 (wycinek);
Toruń, ul. Bydgoska – ul. Rybaki; Ogród Zoobotaniczny – lokalizacja terenu projektowanej inwestycji
4.2 Objaśnienia do mapa hydrograficzna Polski w skali 1: 50 000
5.1 Mapa geomorfologiczna Polski w skali 1: 50 000; wycinek ark. Toruń (A. Tomczak, 1965 r.)
Toruń, ul. Bydgoska – ul. Rybaki; Ogród Zoobotaniczny – lokalizacja terenu projektowanego ujęcia wody
5.2 Objaśnienia do mapy geomorfologicznej Polski w skali 1: 50 000
6.1. Mapa geologiczno – gospodarcza Polski w skali 1: 50 000; ark. 321– Toruń (wycinek mapy głównej)
6.2 Objaśnienia do mapa geologiczno-gospodarcza Polski w skali 1: 50 000, ark. 321 – Toruń
7.1 Mapa hydrogeologiczna Polski w skali 1: 50 000, Toruń, ul. Bydgoska Nr 7
Ogród Zoobotaniczny – lokalizacja projektowanego ujęcia wody
7.2 Objaśnienia do mapy hydrogeologicznej Polski w skali 1: 50 000, ark. 321 - Toruń
7.3 Przekrój hydrogeologiczny II – II
wg Objaśnienia do mapy hydrogeologicznej Polski w skali 1: 50 000, ark. 321 - Toruń
8. Mapa granic obszaru Natura 2000 i obszarów chronionych w skali 1: 50 000
„Dolina Dolnej Wisły” – PLB 04 0003
9. Jednolite części wód podziemnych – JCWPd Nr 44 (2008 r.)
10.1 Pol-Bud: rury i filtry studzienne z tworzyw sztucznych - PCV
11. Schemat obudowy studni Nr 2 (projekt): Ogród Zoobotaniczny, Toruń, ul. Bydgoska Nr 7
HYDROS
4
1. Wstęp – cel prac geologicznych
W obszarze użytkowanym przez Ogród Zoobotaniczny w Toruniu planowane są prace związane z rewitalizacją istniejącej infrastruktury technicznej. W ramach prac przewiduje się między innymi rekultywację i pogłębienie niecki istniejącego stawu wraz z budową zrzutu wód pompowanych z ujęcia wody i modernizację odpływu wody ze zbiornika z jej odprowadzeniem do miejskiej sieci kanalizacyjnej w ul. Rybaki. Rekultywacja istniejącego zbiornika wodnego obejmuje
zmianę ukształtowania niecki stawu i jego pogłębienie oraz umocnienie brzegu w strefie falowania wody. Umocnienie
skarp brzegu ograniczy procesy erozji brzegowej i powolne zamulanie niecki stawu. Ze względu na konieczność utrzymania wymaganego poziomu wody w zbiorniku pełniącym funkcję fosy wybiegu dla zwierząt, parametrów jakościowych
wody oraz wymuszenia jej cyrkulacji, niezbędne jest zapewnienie ciągłości jej dopływu. Poziom wody regulowany będzie
poprzez zastawki mnicha wykonanego na odpływie wody ze zbiornika. Zapewnienie utrzymania niezbędnej rzędnej
zwierciadła wody w stawie możliwe jest jedynie poprzez budowę indywidualnego ujęcia, które zasilałoby urządzenia nawadniające staw. Z tego względu zaistniała konieczność wykonania ujęcia wody podziemnej, usytuowanego w bezpośrednim sąsiedztwie zbiornika wodnego.
Wielkość poboru wody z ujęcia w okresie półrocza letniego warunkowana będzie zarówno aktualnymi stanami wody
gruntowej, które między innymi uzależnione są od położenia wody w korycie Wisły, jak i warunkami hydro-meteorologicznymi (wielkością opadów atmosferycznych i ich rozkładem w okresie półrocza letniego). Uwzględniając sposób wykorzystania wody pobieranej z projektowanego ujęcia, nie ma konieczności, aby parametry jakościowe pobieranej wody
spełniały wymagania normy dla wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi 1. Skład fizyko-chemiczny wody podziemnej
w plejstoceńskiej warstwie wodonośnej przewidzianej do zafiltrowania w otworze Nr 1 decyduje jedynie o stopniu zagrożenia strefy przyotworowej postępującą kolmatacją chemiczną. Szybkość zachodzących zjawisk chemicznej kolmatacji,
zarówno części roboczej filtra jak i strefy przyotworowej, decyduje jedynie o długotrwałości zachowania sprawności hydraulicznej otworu studziennego. Jest to istotne ze względu na długotrwały postój względnie niewielkie pobory wody z
otworu studziennego w okresie półrocza zimowego. W okresie zimowym przewidywany jest brak poboru wody.
W południowej części Ogrodu Zoobotanicznego, gdzie planowana jest lokalizacja ujęcia, miąższość warstwy wodonośnej jest znacznie ograniczona. W profilu otworu badawczego 02/10 strefa zawodnionych osadów piaszczystych możliwych do zafiltrowania wynosi jedynie około 2,5–3,0 m. Jej miąższość może zostać zredukowana w wyniku długotrwałego
utrzymywania się stanów niżówkowych w Wiśle obniżenia poziomu wody gruntowej. W okresie tym może również wystąpić infiltracja zwiększonych ilości wody ze stawu, co powodować będzie obniżenie poziomu wody. W celu zachowania
ciągłości pracy ujęcia i zapewnienia niezbędnych ilości wody nawet w tak niekorzystnych warunkach planowane jest
wykonanie otworu studziennego Nr 2. W otworze tym przewiduje się ujęcie do eksploatacji trzeciorzędowej – mioceńskiej,
warstwy wodonośnej. Uwzględniając sposób wykorzystania wody pobieranej z ujęcia, nie przewiduje się budowy instalacji
uzdatniania jej parametrów jakościowych (odżelaziania i odmanganiania). Natomiast woda wykorzystywana do zaopatrzenia budynków usytuowanych w obszarze Ogrodu Zoobotanicznego oraz pojenia zwierząt i celów gospodarczych
dostarczana jest z sieci wodociągu miejskiego.
Przedstawiony projekt prac geologicznych obejmuje zakres planowanych do realizacji robót geologicznych związanych z wykonaniem na terenie Ogrodu Zoobotanicznego w Toruniu otworu studziennego Nr 2 w, którym ujęta do eksplo1
Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez
ludzi – Dz.U. Nr 61, poz. 417, 2007 r.
HYDROS
5
atacji zostanie warstwa wodonośna w utworach trzeciorzędowych. Lokalizację terenu projektowanych prac geologicznych
zaznaczono na załączniku graficznym Nr 1 (mapa dokumentacyjna w skali 1: 10 000). Opisywany zakres robót zrealizowany zostanie na zlecenie inwestora projektowanego ujęcia oraz przyszłego jego uzytkownika, którym jest:
Przy lokalizacji projektowanego otworu uwzględniono istniejące i planowane zagospodarowanie powierzchni terenu
w jego otoczeniu oraz możliwość wykonania przyłącza elektroenergetycznego zasilającego pompę głębinową. Szczegółowe usytuowanie projektowanego otworu hydrogeologicznego Nr 2 zaznaczono na załączniku graficznym Nr 2 (plan
sytuacyjno-wysokościowy). Projektowany otwór zlokalizowany został zgodnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z
dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U.
Nr 75, poz. 690, 2002 r., ze zmianami). Uwzględniając zagospodarowanie terenu w bezpośrednim sąsiedztwie ujęcia
istnieje możliwość wydzielenia niezbędnej strefy ochrony bezpośredniej (sanitarnej). Natomiast charakterystyka techniczna stawu i towarzyszącej infrastruktury technicznej przedstawiona zostanie w projekcie budowlanym.
Podstawą prawną wykonania przedstawionego projektu prac geologicznych jest:
♦
ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. Prawo geologiczne i górnicze (Dz.U. Nr 27, poz. 96 ze zmianami)
♦
rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 19 grudnia 2001 r. w sprawie projektów prac geologicznych. (Dz.U.
Nr 153, poz. 1777, 2001 r.) oraz
♦
rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 3 października 2005 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim
powinny odpowiadać dokumentacje hydrogeologiczne i geologiczno-inżynierskie. (Dz.U. Nr 201, poz. 1673)
2. Użytkownik ujęcia wody
Projektowany otwór hydrogeologiczny Nr 2 zlokalizowany został w obszarze użytkowanym przez Ogród Zoobota-
niczny w Toruniu, usytuowanym pomiędzy jezdnia ul. Bydgoską i torowiskiem linii tramwajowej oraz jezdnią ul. Rybaki
(vide: zał. Nr 1). Obszar ogrodu obejmuje działkę oznaczoną numerem ewidencyjnym 265, obręb 012, która pozostaje w
użytkowaniu inwestora prac geologicznych:
Ujęcie wody po jego realizacji wykorzystywany będzie wyłącznie jako źródło wody do zaopatrzenia instalacji dostarczającej wodę do stawu usytuowanego w południowej części ekspozycyjno – hodowlanej ogrodu oraz do celów gospodarczych. Otwór zlokalizowano na południowy-wschód od stawu, w granicach wygrodzonego terenu Ogrodu Zoobotanicznego. Usytuowanie ujęcia pozwala na ograniczenie dostępu osób postronnych do otworu. Lokalizację projektowanego otworu hydrogeologicznego Nr 2 zamieszczono na załączniku graficznym Nr 2.
3. Charakterystyka terenu projektowanych prac geologicznych
3.1 Lokalizacja projektowanego ujęcia wody
Teren użytkowany przez Ogród Zoobotaniczny usytuowany jest w kierunku zachodnim od zabudowy Starego Miasta
w Toruniu, w granicach administracyjnych miasta. Północną granicę Ogrodu Zoobotanicznego wyznacza torowisko linii
tramwajowej oraz pas jezdni ul. Bydgoskiej, a granicę południową jezdnia ul. Rybaki. Natomiast od strony zachodniej
granicę Ogrodu Zoobotanicznego wyznacza południowy odcinek jezdni ul. Matejki oddzielającej strefę zabudowy mieszkaniowej (budynki wielokondygnacyjne). Zabudowa mieszkaniowa usytuowana jest również po południowej stronie jezdni
HYDROS
6
ul. Rybaki. Oddziela ona opisywany teren ogrodu od jezdni ul. ks. J. Popiełuszki oraz akwenu portu zimowego. Natomiast
w kierunku wschodnim brak naturalnych elementów wyznaczających granicę obiektu. Lokalizację Ogrodu Zoobotanicznego zaznaczono na załączniku graficznym Nr 1 (mapa dokumentacyjna w skali 1: 10 000).
Wzdłuż torowiska tramwajowego i jezdni ul. Bydgoskiej rzędne terenu kształtują się na poziomie 51,5–52,5 m npm.
Natomiast w południowej części Ogrodu Zoobotanicznego, gdzie zlokalizowano projektowane ujęcie wody oraz jezdni
ul. Rybaki rzędne terenu oscylują na poziomie 43,0–43,5 m npm. Wielkość deniwelacji pomiędzy północną i południową
częścią Ogrodu Zoobotanicznego osiąga wartości do około 7,5–8 m. Związane jest to z usytuowaniem ogrodu w strefie
zbocza rozdzielającego nadzalewowe tarasy akumulacyjne doliny Wisły. W przeszłości w strefie zbocza morfologicznego
prowadzona była eksploatacja piasku oraz gliny pylastej i iłów plioceńskich prowadząca do znacznych przeobrażeń morfologii. Podczas budowy akwenu portu zimowego oraz likwidacji umocnień ziemnych osłaniających Stare Miasto od strony zachodniej wyrobiska poeksploatacyjne zostały wypełnione gruntami nasypowymi. Natomiast wzdłuż jezdni ul. Rybaki
oraz w południowej części Ogrodu Zoobotanicznego powierzchnia terenu nadbudowana została warstwą gruntów nasypowych osiągających miąższości do około 2,5–3 m. Projektowane ujęcie wody usytuowane zostało w kierunku południowo-wschodnim od istniejącego stawu, który objęty zostanie pracami rekonstrukcyjnymi. Otwór studzienny usytuowany
jest w południowej części Ogrodu Zoobotanicznego, od strony ul. Rybaki. W odległości ok. 90 m w kierunku południowym
od jezdni ulicy znajduje się nabrzeże portu zimowego posiadającego bezpośrednie połączenie z korytem Wisły. Teren
Ogrodu Zoobotanicznego oraz planowanego ujęcia usytuowany jest na wysokości 736 km Wisły, tj. 1,3 km w dół koryta
rzeki w odniesieniu do wodowskazu w Toruniu (km 734,7).
Przy lokalizacji otworu hydrogeologicznego uwzględniono docelowe zagospodarowanie powierzchni terenu w jego
bezpośrednim sąsiedztwie oraz możliwość dojazdu urządzenia wykonującego otwór studzienny (vide: zał. Nr 2). W miejscu lokalizacji otworu powierzchnia terenu jest wyrównana, z łagodnym jej nachyleniem w kierunku południowym, a wielkości deniwelacji nie przekraczających około 0,5 m. Rzędne terenu w miejscu lokalizacji otworu hydrogeologicznego Nr 2
kształtują się w przedziale około 43,3÷43,5 m npm. Szczegółową lokalizację projektowanego otworu przedstawiono na
załączonym planie sytuacyjno-wysokościowym (zał. Nr 2). Obszar projektowanych prac geologicznych usytuowany jest w
skrajnej, południowej części arkusza mapy topograficznej w skali 1: 50 000, godło N-34-98-C – ark. Toruń (odwz. „42”).
Współrzędne geodezyjne geograficzne miejsca lokalizacji projektowanego otworu studziennego Nr 2 usytuowanego w
części Ogrodu Zoobotanicznego sąsiadującej z ul. Rybaki, wynoszą:
ϕ = 53o 00’ 29,7” ; λ = 18o 35’ 24,7” (układ WGS-84)
X = 571505; λ = 472512 (PUWG „92”)
Obszar lokalizacji projektowanego ujęcia wody podziemnej położony jest w granicach wydzielonego wg opracowania A.S. Kleczkowskiego (1990, 1991) Głównego Zbiornika Wód Podziemnych (GZWP) Nr 141 „Zbiornik dolnej Wisły”,
obejmującego wody podziemne w osadach czwartorzędowych wypełniających Pradolinę Wisły. Przy czym ze względów
hydrogeologicznych (strukturalnych) przypowierzchniowa warstwa wodonośna w sąsiedztwie miejsca lokalizacji projektowanego ujęcia nie spełnia wymagań dla tego typu jednostek.
HYDROS
7
3.2 Położenie geograficzne, geomorfologia i hydrografia
Obszar Ogrodu Zoobotanicznego w Toruniu przy ul. Bydgoskiej pod względem geomorfologicznym zaliczany jest do
strefy Pradoliny Toruńsko - Eberswaldzkiej. W obrębie Pradoliny, wyróżniono liczne tarasy akumulacyjno-erozyjne (łącznie XI tarasów; wg W. Niewiarowski, A. Tomczak, 1969, 1973). Południowa część Ogrodu Zoobotanicznego, gdzie zlokalizowano ujęcie usytuowana jest po północnej stronie jezdni ul. Rybaki. Obszar ten stanowi podstawę zbocza jednego z
najmłodszych tarasów akumulacyjnych. Powierzchnia tarasu w sąsiedztwie ul. Rybaki wznosi się do rzędnych przedziale
około 43,0–43,5 m npm, tj. około 7,5-8 m powyżej średnich stanów wody w korycie Wisły. Natomiast rzędne przykrawędziowej części tarasu w sąsiedztwie torowiska linii tramwajowej i jezdni ul. Bydgoskiej oscylują w przedziale 51,5–52,5 m
npm. W trakcie postępującej urbanizacji opisywanego terenu pierwotne zbocze tarasu nachylonego w kierunku południowym do współczesnej doliny rzeki Wisły podlegało licznym przeobrażeniom.
W przeszłości strefa krawędziowa tarasu była miejscem eksploatacji surowców mineralnych czego efektem były rozległe i głębokie wyrobiska. Natomiast w okresie likwidacji umocnień ziemnych usytuowanych po zachodniej stronie Starego Miasta oraz budowy niecki portu zimowego, przemieszczane grunty wykorzystane zostały do stopniowej makroniwelacji strefy zboczowej tarasu. W okresie tym nadbudowana została również powierzchnia terenu wzdłuż jezdni ul. Rybaki. Z
tego względu w południowej części Ogrodu Zoobotanicznego, gdzie zlokalizowane zostało ujęcie wody, warstwa piaszczystych gruntów nasypowych osiąga miąższości do około 2,5–3,5 m. Prawdopodobnie pierwotna powierzchnia morfologiczna występowała na rzędnych 40,5–41,0 m npm. Ze względu na warunki sedymentacji osadów budujących tarasy
akumulacyjne, u podstawy tarasu IV występowały liczne obniżenia morfologiczne oraz starorzecza. Jedno z tego typu
obniżeń powierzchni tarasu prawdopodobnie występowało po południowej stronie stawu znajdującego się w południowej
części Ogrodu Zoobotanicznego. Zostało ono zakumulowane osadami facji pozakorytowej, reprezentowanymi przez gliny
pylaste laminowane pyłem i namuły (mada rzeczna) oraz gytią pylastą.
Ze względu na stopniową zabudowę mieszkaniową po południowej stronie ul. Rybaki oraz budowę sieci infrastruktury podziemnej wzdłuż jezdni ulicy, warstwa piaszczystych gruntów nasypowych nadbudowujących pierwotną powierzchnię morfologiczną podlegała dalszym przemieszczeniom w obrębie likwidowanych wykopów budowlanych.
Głównym elementem sieci hydrograficznej w opisywanej części miasta Torunia jest współczesna dolina Wisły. Stanowi ona regionalną bazę drenażu zarówno dla wód powierzchniowych (Struga Toruńska – tzw. stare koryto; vide: zał. Nr
4.1) jak i wód gruntowych spływających z obszaru tarasu IV generalnie w kierunku południowym. Szczególnie intensywny
odpływ wody funkcjonuje w okresie wysokich stanów wody gruntowej oraz bezpośrednio po wiosennych roztopach. Przy
czym znaczna wielkość deniwelacji pomiędzy powierzchnią tarasu IV i powierzchnią stropową niżej zalegających osadów
słaboprzepuszczalnych, a średnimi stanami wody w Wiśle (około 35,1–35-4 m npm) wymusza kierunek o intensywność
odpływu wody gruntowej. Czynniki te wraz z budową geologiczną tarasu (znacznej miąższości pokrywa osadów piaszczystych zalegających na iłach plioceńskich oraz glinach piaszczystych) decyduje o stosunkowo głębokim położeniu
swobodnego zwierciadła wody gruntowej w poziomie tarasu IV. Natomiast w dolnej części zbocza tarasu, w sąsiedztwie
miejsca lokalizacji projektowanego otworu, woda gruntowa w pierwszej połowie lipca 2010 r. stabilizowała się w przedziale głębokości 1,2–2,0 m ppt. Przy czym w okresie tym stany woda w korycie Wisły kształtowały się na poziomie 300–320
cm (dane wg wodowskazu w Toruniu).
Podczas długotrwałego utrzymywania się stanów powodziowych w dolinie Wisły odnotowuje się stopniowe ograniczenie odpływu wody gruntowej oraz infiltracyjne zasilanie warstwy wodonośnej w części tarasu nadzalewowego bezpoHYDROS
8
średnio przylegających do koryta Wisły. Infiltracyjne zasilanie wynika z różnicy poziomu wód powierzchniowych i podziemnych. Maksymalne stany wody odnotowane na wodowskazie w Toruniu zamieszczono poniżej w tab. 1.
Tab. 1 Stany charakterystyczne rzeki Wisły - wodowskaz Toruń (km 734,7)
1946-1980 r.
1988-2005 r.
stan maksymalny
41,75 m npm
39,74 m npm (03.2005 r.)
stan maksymalny
39,76 m npm (04.2006 r.)
stan maksymalny
40,56 m npm (05.2010 r.)
W trakcie powodzi w maju br. przy nie przerwanych wałach w rejonie Płocka poziom wody wynosiłby prawdopodobnie około 41,1–41,5 m npm. Ze względu na położenie zwierciadła wody gruntowej w południowej części Ogrodu Zoobotanicznego, wysokie stany wody w korycie Wisły szczególnie przy długotrwałym utrzymywaniu się fali powodziowej, mają
istotny wpływ na warunki hydrogeologiczne w obszarze lokalizacji planowanego ujęcia.
Zgodnie z mapą podziału hydrograficznego w skali 1: 50 000 (wycinek mapy zamieszczony w opracowaniu – zał. Nr
4.1) obszar projektowanych prac geologicznych położony jest w zlewni cząstkowej 29139, obejmującej zlewnię bezpośrednią Wisły na odcinku od Małej Wisełki do Kanału Zielona Struga.
3.3 Budowa geologiczna i warunki hydrogeologiczne
Opis budowy geologicznej oraz warunków hydrogeologicznych w południowej części Ogrodu Zoobotanicznego w
Toruniu, gdzie zlokalizowano projektowane ujęcie (otwór eksploatacyjny Nr 2) opracowano na podstawie wyników zrealizowanych w pierwszej połowie lipca br. prac terenowych oraz dostępnych geologicznych materiałów archiwalnych. Ze
względu na cel i zakres projektowanych prac w opisie budowy geologicznej scharakteryzowano utwory czwarto- i trzeciorzędowe oraz kredy górnej. Wykonane dotychczas w obszarze lokalizacji Ogrodu Zoobotanicznego otwory geotechniczne
i badawcze pozwoliły na rozpoznanie strefy przypowierzchniowej w rejonie lokalizacji otworu studziennego Nr 2. Ze
względu na stosunkowo płytkie położenie zwierciadła wody gruntowej w południowej części terenu Ogrodu Zoobotanicznego, zarówno otwory geotechniczne wykonane w lipcu br. jak i otwory archiwalne zakończone zostały w strefie saturacji
warstwy osadów fluwialnych budujących taras akumulacyjny. Umożliwiły one wyznaczenie lokalnego kierunku przepływu
wody gruntowej oraz amplitudy naturalnych jego wahań w okresie wieloletnim. jednocześnie potwierdziły one znaczne
lokalne zróżnicowanie morfologiczne powierzchni stropowej osadów plioceńskich.
W południowej części Ogrodu Zoobotanicznego od powierzchni terenu do głębokości ok. 1,6 m ppt (otwór 03/10 – vide: zał. Nr 2) oraz około 2,8–3 m ppt w rejonie miejsca lokalizacji otworów 02/10 i 03/10 występują grunty nasypowe reprezentowane przez piaski drobne z lokalnie zmienną zawartością humusu i sporadycznie domieszką gruzu. Warstwa
nasypu niebudowlanego charakteryzuje się niskimi wartościami stopnia zagęszczenia w przedziale wartości ID(n) = 0,35–
0,40. Wilgotność gruntów w strefie aeracji uzależniona jest od bieżących warunków meteorologicznych (aktualnej wielkości i intensywności opadów oraz temperatury powietrza). Litologia osadów budujących nasypy (dominują grunty piaszczyste) umożliwia bezpośrednią infiltrację wód opadowych i roztopowych. Lokalnie w części przyspągowej gruntów nasypowych występują domieszki gliny piaszczystej i pylastej oraz iłu plioceńskiego.
W sąsiedztwie miejsca lokalizacji otworu geotechnicznego 03/10 (07.2010 r.), poniżej gruntów nasypowych zachowało się przewarstwienie namułów gliniastych w stanie plastycznym i gliny pylastej laminowanej pyłem (mada rzeczna)
rozdzielonych około 0,3 m przewarstwieniem gytii pylastej. Osady te wypełniają lokalne obniżenie pierwotnej powierzchni
morfologicznej tarasu, które prawdopodobnie stanowiło odcinek płytkiego starorzecza. Natomiast zarówno po północnej
HYDROS
9
stronie stawu (otw. 01/10) jak i po jego południowo-wschodniej stronie (otw. 02/10) warstwa gruntów nasypowych zalega
bezpośrednio na fluwialnych piaskach średnich. W południowej części Ogrodu Zoobotanicznego miąższość zawodnionych osadów fluwialnych uzależniona jest przede wszystkim od lokalnego ukształtowania powierzchni stropowej niżej
zalegających plioceńskich iłów pstrych. W profilu otworu badawczego 02/10 (07.2010 r.) nawodnione piaski średnioziarniste o miąższości 3,0 m przewiercone zostały w interwale 2,6–5,5 m ppt, a ich spąg występuje na rzędnej 37,85 m npm.
Osady piaszczyste w strefie przypowierzchniowej są generalnie średniozagęszczone, a ich średnie wartości współczynnika kształtują się na poziomie k = 0,00015–0,00025. W obszarze przylegającym do południowej części Ogrodu Zoobotanicznego osady fluwialne i fluwioglacjalne wypełniające współczesną dolinę Wisły charakteryzują się bardzo dużą zmiennością zarówno miąższości jak i wykształcenia litologicznego związanego z charakterem sedymentacji.
Zwierciadło wody w obszarze lokalizacji projektowanego ujęcia w pierwszej połowie lipca br. stabilizowało się na
rzędnych od około 41,6–41,7 m npm po północnej stronie stawu, do 41,35 m npm w sąsiedztwie miejsca wytypowanego
na wykonanie otworu studziennego. Przy czym generalnie woda gruntowa w obszarze badań charakteryzuje się swobodnym zwierciadłem. Jedynie w strefie występowania gruntów słaboprzepuszczalnych (rejon po południowo-zachodniej
stronie stawu – profil otworu geotechnicznego 03/10) napinane jest przez warstwę gliny pylastej, której spąg nawiercono
na głębokości 2,6 m ppt (rzędna 40,1 m npm). Ze względu na intensywne drenujące oddziaływanie współczesnej doliny
Wisły lokalny kierunek spływu wody gruntowej w południowej części Ogrodu Zoobotanicznego skierowany jest na południowy-wschód (vide: zał. Nr 2) ze średnim spadkiem hydraulicznym I = 0,006÷0,009. Wpływ na lokalny układ hydroizohips w opisywanej części ogrodu ma również usytuowanie zbiornika wodnego, którego zwierciadło wody występowało na
rzędnej 41,57 m npm (vide: zał. Nr 2). Przy czym powyższe wartości dotyczą stanów wody w korycie Wisły oscylujących
w przedziale wartości 300÷320 cm (pomiar na wodowskazie w Toruniu – dane IMiGW w Warszawie). W okresie występowania stanów wysokich w korycie Wisły (stany powodziowe) należy oczekiwać znacznie wyższego poziomu wody
gruntowej związanego z ograniczeniem odpływu gruntowego oraz infiltracyjnym zasilaniem wody gruntowej z cieku powierzchniowego.
W trakcie wezbrania powodziowego w maju br. poziom wody na wodowskazie w Toruniu osiągną +858 cm, tj. rzędną 40,56 m npm. Natomiast wg prognoz fala kulminacyjna w niesprzyjających warunkach mogła osiągnąć rzędną w przedziale 41,1–41,5 m npm.
Zalegające w spągu osadów czwartorzędowych plioceńskie iły pstre charakteryzują się bardzo zmienną miąższością, a przede wszystkim ukształtowania powierzchni stropowej. W profilu otworu hydrogeologicznego BH 332 (vide: zał.
Nr 1), usytuowanego na terenie byłego basenu „Wisła” przy ul. Bulwar Filadelfijski w Toruniu, warstwę iłów plioceńskich o
miąższości 14 m przewiercono w interwale głębokości 14,0–28,0 m ppt. W ich spągu zalegają słaboprzepuszczalne osady mioceńskie wykształcone w postaci iłów, mułków, mułków piaszczystych z pyłem węgla brunatnego i przewarstwieniami węgla brunatnego. Spąg serii osadów słaboprzepuszczalnych w otworze BH 322 nawiercono na głębokości 34,0 m
ppt. Natomiast w interwale głębokości 34,0–46,0 m ppt przewiercono warstwę osadów nawodnionych opisanych jako
pospółka piaszczysta (piasek różnoziarnisty ze żwirem) z przewarstwieniami mułków. Napięte zwierciadło wody podziemnej nawiercone w obrębie ww osadów ustabilizowało się na głębokości 1,8 m ppt, tj. rzędnej 39,1 m npm. W miejscu
lokalizacji otworu hydrogeologicznego Nr 2 zlokalizowanego na terenie Ogrodu Zoobotanicznego odpowiada to głębokości na poziomie około 4,2–4,5 m ppt. W skrajnej, południowej części terenu użytkowanego przez Ogród Zoobotaniczny
przewiduje się jej występowanie w interwale głębokości od około 36,0 m ppt do około 49–52 m ppt. Warstwa nawodnioHYDROS
10
nych osadów piaszczystych o podobnym wykształceniu litologicznym w obrębie utworów mioceńskich opisywana jest
sporadycznie. Wypełnia ona wąską, kopalną dolinę, której przebieg w obrębie miasta Torunia nie został szczegółowo
rozpoznany.
W profilu otworu hydrogeologicznego BH 322 w spągu nawodnionych osadów piaszczystych zachowała się około 9
m warstwa reprezentująca osady facji brunatnowęglowej zbudowana z przewarstwień mułów, mułków piaszczystych i
ilastych, iłów, iłów węglistych z pyłem węgla brunatnego i nieregularnych przewarstwień węgli brunatnych. Osady te
przewiercono w interwale głębokości 46,0–55,0 m ppt. W sąsiedztwie miejsca lokalizacji projektowanego na terenie
Ogrodu Zoobotanicznego otworu hydrogeologicznego Nr 2 przewiduje się występowanie analogicznie wykształconych
osadów mioceńskich w przedziale około 52–57 m ppt.
Poniżej występuje około 1–3 m warstwa ilastej zwietrzeliny osadów węglanowych przykrywająca osady kredy górnej
reprezentowane przez margle, margle ilaste z nieregularnymi przewarstwieniami opoki, opoki marglistej oraz wapieni. W
projektowanym otworze hydrogeologicznym Nr 2 w, którym przewidywane jest ujęcie do eksploatacji mioceńskiej warstwy
wodonośnej, nie przewiduje się nawiercenia osadów wieku górnokredowego.
Ze względu na sposób wykorzystania wody podziemnej oraz w celu ograniczenia kosztów jego wykonania, otwór
hydrogeologiczny wykonany zostanie metodą obrotową z prawym obiegiem płuczki wiertniczej. W pierwszym etapie odwiercony zostanie małośrednicowy otwór pilotażowy, który potwierdzi przewidywany profil litologiczny w strefie przewidzianej do zafiltrowania. Umożliwi on dostosowanie planowanej konstrukcji technicznej otworu (długości części roboczej
kolumny filtra) do rzeczywistych warunków napotkanych w otworze.
W opracowaniu wykorzystano między innymi wyniki archiwalnych otworów hydrogeologicznych i geotechnicznych
zrealizowanych w obszarze przylegającym do terenu użytkowanego przez Ogród Zoobotaniczny w Toruniu.
3.4 Jakość wody podziemnej poziomu czwartorzędowego
W rejonie lokalizacji projektowanego otworu hydrogeologicznego trzeciorzędowa warstwa wodonośna dotychczas
nie była ujmowana do eksploatacji. W związku z tym brak informacji o parametrach fizyko-chemicznych wody w obrębie
przewidzianej do zafiltrowania warstwy wodonośnej. W obszarze lokalizacji projektowanego ujęcia warstwa wodonośna
zasilana jest poprzez przesączanie przez kompleks osadów słaboprzepuszczalnych oraz przepływ wody podziemnej w
obrębie kopalnej doliny. Sposób zasilania warstwy wodonośnej oraz wykształcenie litologiczne osadów słaboprzepuszczalnych znacząco wpływa na parametry jakościowe wody.
W zakresie prac geologicznych związanych z realizacją projektowanego otworu eksploatacyjnego Nr 2 przewidziano
pobranie próbki wody w trakcie końcowej fazy pompowania pomiarowego otworu i wykonanie analizy fizyko-chemicznej w
zakresie określonym w przedłożonym opracowaniu.
Uwzględniając planowany sposób wykorzystania wody pobieranej z ujęcia (otworu eksploatacyjnego Nr 2) przede
wszystkim do uzupełnienia poziomu w zbiorniku wodnym (staw) oraz jej wykorzystanie do celów gospodarczych nie
przewiduje się budowy instalacji uzdatniającej. Woda pobierana z ujęcia będzie wykorzystywana bez poddawania jej
procesom uzdatniania technologicznego.
Natomiast przy wykorzystaniu wody do picia i na cele socjalne występuje konieczność, aby jej parametry jakościowe
(fizyko-chemiczne) i bakteriologiczne spełniały wymagania normy dla wody przeznaczonej do spożycia 2.
2
Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez
ludzi – Dz.U. Nr 61, poz. 417
HYDROS
11
4. Zakres projektowanych prac geologicznych
4.1 Przewidywane warunki geologiczne
Projektowany otwór hydrogeologiczny Nr 2 zlokalizowany został w południowej części Ogrodu Zoobotanicznego
przy ul. Bydgoskiej w Toruniu (lokalizacja otworu – vide: zał. Nr 2). Na podstawie dotychczasowego rozpoznania
hydrogeologicznego w rejonie lokalizacji projektowanego ujęcia przewiduje się występowanie trzeciorzędowej (mioceńskiej) warstwy wodonośnej w przedziale głębokości około 36÷51 m ppt. Warstwa
ta w obszarze lokalizacji projektowanego otworu studziennego Nr 2 charakteryzuje się znaczą pionową zmiennością
wykształcenia litologicznego oraz miąższości. Wypełnia ona wąską i głęboką rynnę erozyjną w słaboprzepuszczalnych
osadach trzeciorzędowych. Napięte zwierciadło wody w profilu otworu archiwalnego BH 322 nawiercone 34,0 m ppt,
ustabilizowało się na głębokości 1,8 m ppt (rzędna około 39,1 m npm). W obszarze lokalizacji projektowanego otworu
hydrogeologicznego Nr 2 odpowiada to głębokości około 4,0–4,2 m ppt. Ze względu na kompleks osadów słaboprzepuszczalnych zalegających w stropie przewidzianej do zafiltrowania warstwy wodonośnej, bieżące stany wody w Wiśle
nie mają wpływu na położenie ustabilizowanego zwierciadła wody w ujmowanej warstwie.
Uśrednione wartości współczynnika filtracji przewidywanej do zafiltrowania mioceńskiej warstwy wodonośnej, w
zależności od jej wykształcenia granulometrycznego, wynoszą k = 0,00015÷0,00020 m/s, przy przewidywanym znacznym zróżnicowaniu wydajności jednostkowej wynoszącej około q = 3÷8 m3/h/m. W miejscu lokalizacji otworu eksploatacyjnego przewidywany jest profil litologiczny osadów zamieszczony poniżej w zestawieniu tabelarycznym oraz na załączniku graficznym Nr 3.
Tab. 2 Przewidywany profil litologiczny projektowanego otworu rozpoznawczo-eksploatacyjnego Nr 2
Ogród Zoobotaniczny, Toruń, ul. Bydgoska – Ht ≅ 43,3–43,5 m npm
Głębokości
Litologia
Stratygrafia
(m ppt)
nasyp niebudowalny: piasek drobny i średni z humusem, barwy szarej, w spągu
0,0 – 1,0
Q - holocen
piasek średni z gliną i domieszką humusu, jasno-szary.
piasek średnioziarnisty z przewarstwieniami piasku drobnoziarnistego, jasno1,0 – 2,5 szary, nawodniony od głębokości około 2,0 m ppt. Położenie zwierciadła wody
Q - holocen
gruntowej uzależnione od aktualnych stanów wody w Wiśle.
2,5 – 3,0 ił barwy jasno-żółtej – zwietrzelina plioceńskich iłów pstrych
Tr - pliocen
ił pstry, szaro-niebieskawy z przebarwieniami żółto-czerwonymi oraz ił barwy
3,0 – 13,0 wiśniowej, półzwarty, trudnourabialny, w kontakcie z wodą zwiększa objętość
Tr - pliocen
powodując zaciskanie rur otworu
piasek drobnoziarnisty na pograniczu piasku pylastego
13,0 – 14,0
Tr - pliocen
jasno-szary, nawodniony
ił pstry, szaro-niebieskawy z przebarwieniami niebieskawo-szarymi, półzwarty,
14,0 – 27,0
Tr - pliocen
trudnourabialny, w kontakcie z wodą zwiększa objętość
ił twardoplastyczny i półzwarty, trudnourabialny, ciemno-brązowy,
27,0 – 36,0 w kontakcie z wodą zwiększa objętość, przewarstwienia mułków, mułków piaszTr - miocen
czystych i ilastych z pyłem węgla brunatnego barwy ciemno-brązowej
piaski średnio-, drobno- i gruboziarniste, słabo wysortowane, nawodnione z
nieregularnymi przewarstwieniami pospółki piaszczystej i mułków piaszczys36,0 – 51,0
Tr – miocen
tych. W części przyspągowej piaski gruboziarniste z średnioziarniste słabo
wysortowane, nawodnione, z okruchami wapieni i skał krystalicznych
mułki, mułki piaszczyste, warstwowane z pyłem węgla brunatnego, barwy ciem- Tr – oligocen
51,0 – 57,0
no-brązowej, przewarstwienia iłu i iłu pylastego z pyłem węgla brunatnego
/miocen
ilasta zwietrzelina margli i wapieni marglistych, jasno-szaro-biała
Tr – oligocen
57,0 – 60,0
/miocen
60,0 – 70,0 margle, opoki margliste i wapienie margliste, barwy jasno-szaro-białej
Kg
HYDROS
12
Tab. 2 Warstwy wodonośne w profilu projektowanego otworu
Interwał głębokości warstwy
Zwierciadło wody (m ppt)
Warstwa
wodonośnej (m ppt)
nawiercone
ustabilizowane
ok. 2,0 m ppt
ok. 2,0 m ppt
I
około 2,0 ÷ 2,5 m ppt
41,3 m npm
ok. 13,0 m ppt
brak danych
II
około 13,0 ÷ 14,0 m ppt
ok. 36,0 m ppt
ok. 4,0–4,2 m ppt
III
około 36,0 ÷ 51,0 m ppt
około 39,0 m npm
ok. 60,0 m ppt
ok. 1,5–2,5 m ppt
IV
około 60,0 ÷ 150 m ppt
4.2 Obliczenia hydrogeologiczne; założenia projektowe
Uwzględniając przewidywane warunki hydrogeologiczne w miejscu lokalizacji projektowanego otworu hydrogeologicznego Nr 2, do założeń projektowych przyjęto wydajność eksploatacyjną studni na minimalnym poziomie około
Q ≅ 30÷36 m3/h (500÷600 dm3/min). W celu wykonania studni eksploatacyjnej przewiduje się odwiercenie otworu metodą
obrotową na płuczkę wiertniczą z prawym obiegiem. Ze względu na przewidywane wykształcenie litologiczne w projektowanym otworze przewiduje się zafiltrowanie warstwy wodonośnej w interwale głębokości 36,0–50,0 m ppt.
W trakcie robót geologicznych przewidziano zabudowanie 2 odcinków filtra o długości rury L = 6,0 m każdy z odcinków i łącznej długości części roboczej wynoszącej około Lf = 11,2–11,4 mb. W przewidzianym do zafiltrowania interwale
głębokości woda podziemna występuje pod znacznym ciśnieniem hydrostatyczny. Przewiduje się ustabilizowanie napiętego zwierciadła wody na głębokości około 4,0÷4,2 m ppt.
Założenia projektowe: Ogród Zoobotaniczny - otwór studzienny Nr 2
♦
♦
otwór wykonany świdrem gryzerem średnicy ∅ 320÷350 mm, zafiltrowany kolumną filtra wykonaną z rur PCV
Dn 225 mm / dn 195 mm, gwint trapezowy
przewidywana wydajność eksploatacyjna na poziomie Q = 30÷36 m3/h (500÷600 dm3/min)
♦
średnica części czynnej filtra: Dn 225 mm / dn 195 mm (filtr szczelinowy pokryty siatką filtracyjną, rura PCV np. typu
Pol-Bud lub analogiczne typu Pancera, Stuwe lub Aquamat), filtr szczelinowy ze szczeliną szerokości ≠ 3,0 mm.
Część robocza filtra pokryta nylonową siatkową filtracyjną nr 12 montowaną na podkładzie z drutu średnicy ∅ 3 mm
pokrytego twardym tworzywem sztucznym względnie linki z twardego tworzywa sztucznego średnicy ∅ 3,0÷
3,5 mm. Odcinek części roboczej filtra oraz rura podfiltrowa i nadfiltrowa montowane na złącze gwintowane. Przewidziano zabudowanie dwóch odcinków filtra o łącznej długości części roboczej wynoszącej Lf = 11,2–11,4 m.
♦
średnica zewnętrzna części roboczej filtra (rury PCV): Dn = 230 mm (po osiatkowaniu)
♦
uśredniony współczynnik filtracji ujmowanej warstwy wodonośnej: k = 0,00015÷0,00020 m/s tj. 0,54÷0,72 m/h
Dopuszczalną prędkość wlotową wody do filtra obliczono ze wzoru Sichardta dla studni przewidzianych do eksplo-
atacji stałej oraz eksploatacji okresowej do kilku godzin na dobę:
1o Vdop. = √k / 30 = 0,000408÷0,0004714 m/s tj. 1,47÷1,70 m/h
2o Vdop. = √k / 15 = 0,000816÷0,0009428 m/s tj. 2,94÷3,39 m/h
Przewidywaną wydajność eksploatacyjną studni obliczono wg wzoru:
Lf
– minimalna długość części czynnej filtra (Lf = 11,2 m; Pf = 8,1 m2)
Qekspl. – wydajność eksploatacyjna studni (m3/h)
Qekspl. = Lf π * Df * Vdop.
Df – średnica zewnętrzna filtra z osiatkowaniem (0,23 m)
D
– średnica zewnętrzna filtra z osiatkowaniem i obsypką (0,33 m)
P
– powierzchnia filtra z obsypką (P = 11,6 m2)
Vdop. – prędkość dopuszczalna dopływu wody do filtra (m/h)
HYDROS
o
13
3
1 dla Vdop. = √k / 30 – V = 1,60 m/h – Qekspl. ≅ 18,6 m /h
2o dla Vdop. = √k / 15 – V = 3,10 m/h – Qekspl. ≅ 36,0 m3/h
Przy przewidywanej minimalnej wydajności jednostkowej (q) na poziomie q = 4÷6 m3/h/m oraz wydajności eksploatacyjnej studni na poziomie Q ≅ 30÷36 m3/h, wielkość depresji w otworze wyniesie s = 6,0÷7,5 m. W związku z powyższym w trakcie pompowania pomiarowego pompę głębinową przewiduje się zabudować w odcinku rury nadfiltrowej z
wlotem na głębokości około 26–30 m, tj. powyżej górnej krawędzi części roboczej filtra. Pozwoli to na podjecie próby
przepompowania otworu (w szczególności w trakcie pompowania oczyszczającego) z większą wydajnością od zakładanej
w projekcie.
Po zabudowaniu kolumny filtra przewiduje się wykonanie izolacji ujmowanej warstwy wodonośnej. Izolację proponuje się wykonać z wykorzystaniem ilastego urobku, ewentualnie z domieszką bentonitu granulowanego.
4.3 Realizacja projektowanych prac geologicznych
Studnia Nr 2 – otwór rozpoznawczo-eksploatacyjny
W celu wykonania projektowanego otworu studziennego Nr 2 zlokalizowanego w południowej części Ogrodu Zoobotanicznego w Toruniu, przewiduje się wykonanie otworu rozpoznawczo-eksploatacyjnego do głębokości całkowitej około
50,0 m ppt. Ze względu na ograniczone zapotrzebowanie na wodę wykorzystywaną do celów uzupełnienia wody w zbiorniku powierzchniowym (staw) oraz w celu ograniczenia kosztu wykonania otworu studziennego przewiduje się jego odwiercenie metodą obrotową na naturalną płuczkę wiertniczą z prawym obiegiem, bez rdzeniowania. Przed rozpoczęciem
wiercenia należy przygotować zapas płuczki wiertniczej w ilości około 1 m3 z zastosowaniem pylistego bentonitu sodowego do uzyskania niezbędnych parametrów reologicznych płuczki.
Ze względu na zagrożenie bakteriologicznego zanieczyszczenia użytkowej warstwy wodonośnej
poziomu trzeciorzędowego niedopuszczalne jest stosowanie dodatków płuczkowych zwiększających
lepkość płuczki i polepszających jej właściwości reologiczne, które zawierają skrobię lub celulozę i
ich produkty modyfikowane (np. Viscopol, Anticol, karboksymetyloceluloza, skrobia modyfikowana itp.). Niekontrolowany rozwój zanieczyszczeń bakteryjnych może doprowadzić do ich rozprzestrzenienia się zarówno w strefie przyotworowej wykonywanego otworu, jak i ich przemieszczanie zgodnie z kierunkiem przepływu w ujmowanej warstwie wodonośnej.
W celu zabudowania kolumny filtracyjnej umożliwiającej zamontowanie agregatu pompowego otwór wykonywany
metodą obrotową winien zostać rozwiercony do średnicy docelowej świdrem gryzerem średnicy Dn 320÷350 mm. Przy
dowiercaniu otworu poniżej głębokości około 45–47 m ppt zalecane jest zmniejszenie prędkości wiercenia (postępu pionowego). Na bieżąco należy kontrolować barwę płuczki oraz skład litologiczny urobku. Umożliwi to ewentualnie wczesne
podjecie decyzji w przypadku napotkania ilastej zwietrzeliny osadów kredy górnej, względnie precyzyjne określenie
głębokości występowania stropu mioceńskich osadów słaboprzepuszczalnych występujących poniżej ujmowanej warstwy
wodonośnej. Po osiągnięciu przewidywanej głębokości docelowej otworu, tj. 50,0 m ppt, winien on zostać przerobiony na
zmniejszonych obrotach.
Projektowany otwór hydrogeologiczny Nr 2 wykonywany będzie dwuetapowo. W pierwszym etapie zalecane jest
wykonanie małośrednicowego otworu pilotażowego, którego celem będzie uszczegółowienie profilu litologicznego w miejscu lokalizacji otworu rozpoznawczo-eksploatacyjnego oraz określenie wykształcenia granulometrycznego osadów piaszczystych w strefie przewidzianej do zabudowania części roboczej filtra. Otwór pilotażowy zaleca się odwiercić świdrem
HYDROS
14
gryzerem sernicy Dn 120–160 mm. Przed zakończeniem wiercenia zaleca się pobrać 2–3 próbek płuczki wiertniczej do
słoików o pojemności 0,9÷1,0 dm3 w celu skontrolowania szybkości osiadania pozostałości urobku oraz ilastej zawiesiny.
Po wykonaniu otworu i jego „przerobieniu” zalecana jest kontrola jego średnicy. Na dno otworu proponuje się opuścić odcinek stalowej rury o długości około 3÷4 m i średnicy zewnętrznej około 250÷260 mm. Uwzględniając możliwość
zabudowania pomp głębinowych o średnicy korpusu ∅ 150 mm, minimalna średnica wewnętrzna kolumny filtra (rury
nadfiltrowej do, której opuszczony zostanie agregat pompowy) winna wynosić około 190÷195 mm (przy zasysaniu strumienia wody na wlocie pompy skierowanym w dół, wzdłuż bloku silnika).
Przewidywana konstrukcja kolumny filtra (wymiary minimalne kolumny filtracyjnej):
♦ rura podfiltrowa: rura PCV średnicy dn 195 mm/ Dn 225 mm (Pol-Bud: DN 200 typoszeregu SBF-K) względnie rury
PCV typu Pancera ( ∅ 225 mm, grubość ścianki rury ≠ 10,8 mm) lub Aquamat, długości 1,0÷1,5 m odcinek rury podfiltrowej ze złączem gwintowanym - gwint trapezowy,
♦ część czynna filtra: filtr szczelinowy ze szczeliną ≠ 2÷3 mm (np. Pol-Bud: DN 200 typoszeregu SBF-K lub typu Pancera, Stuwe, Aguamat), z drutem podkładowym średnicy 2,5÷3 mm oraz pokryty nylonową siatką filtracyjną Nr 12
(dobrana do granulacji filtrowanej warstwy wodonośnej), rura PCV ∅ 225 mm/ dn 195 mm. Długość filtra Lf = 11,2–
11,4 m (2 odcinki filtra wykonanego na rurach o długości po 6,0 m każdy łączone gwintem trapezowym). Średnica mufy połączeniowej około Dn 245–247 mm.
Zabudowanie filtra szczelinowego pozwoli na zwiększenie przepustowości filtra. Przy rozwierceniu otworu świdrem
gryzerem średnicy 320–350 mm przewiduje się wykonanie obsypki filtracyjnej o granulacji ziarna 2–3 mm. Zalecane jest
zastosowanie obsypki filtracyjnej o frakcji 2÷3 mm ze złoża „Biała Góra” k/ Tomaszowa Mazowieckiego.
♦ rura nadfiltrowa: rura PCV średnicy dn 195 mm/ Dn 225 mm z połączeniem gwintem trapezowym typu np.
Pol-Bud (np. Pol-Bud: DN 200 typoszeregu SBF-K), Pancera, Stuwe, Aquamat do czasu wykonania obudowy
wyprowadzona powyżej powierzchni terenu.
Przestrzeń pomiędzy ociosem otworu oraz rurą nadfiltrowa, powyżej warstwy obsypki filtracyjnej wykonanej do wysokości około 1,5–2,0 m powyżej górnej krawędzi części roboczej filtra, zostanie wypełniona urobkiem piaszczysto-ilastym
uzyskanym w trakcie wiercenia otworu (urobek zgromadzony w dole płuczkowym). Bezpośrednio po zabudowaniu kolumny filtracyjnej do otworu należy opuścić pompę głębinową na głębokość około 28÷30 m ppt i rozpocząć pompowanie
oczyszczające.
W celu ograniczenia możliwości bezpośredniego przesączania infiltrujących wód opadowych i roztopowych wzdłuż
zabudowanej kolumny rur eksploatacyjnych, proponuje się wykonanie uszczelnienia z zastosowaniem granulowanego
bentonitu (np. Compaktonit 200 (6mm), Bentogrunt, Volclay granulowany) w interwale głębokości 5÷8 m ppt.
Ze względu na zastosowaną technologię wykonywania otworu (metodą obrotową z wykorzystaniem prawego obiegu
płuczki wiertniczej) pobór próbek przewiercanych gruntów oraz określenie głębokości występowania poszczególnych
warstw litologicznych jest znacznie utrudniony. Z tego względu w zakresie prac przewidziano pobieranie próbek z koryta
odprowadzającego płuczkę z wykonywanego otworu do dołu płuczkowego.
Ostateczną głębokość wykonywanego otworu określi dozór hydrogeologiczny w trakcie jego przewiercania. Projekt
geologiczno-techniczny otworu hydrogeologicznego Nr 2 przedstawiono na załączniku graficznym Nr 3 , natomiast jego
szczegółową lokalizację na załączniku graficznym Nr 2 (plan sytuacyjno-wysokościowy).
HYDROS
15
Obudowa studni wykonana zostanie z prefabrykowanych kręgów betonowych o przewidywanej średnicy wewnętrznej dn 1,2÷1,4 m wg oddzielnego projektu. W głowicy osłaniającej wylot kolumny rury eksploatacyjnych należy wykonać
otwór pomiarowy średnicy dn 50 mm umożliwiający wykonywanie okresowych pomiarów głębokości zwierciadła wody w
trakcie pracy pompy głębinowej oraz jej postoju. Otwór pomiarowy należy wykonać jak najbliżej wewnętrznej krawędzi
rury nadfiltrowej i wyposażyć w zamknięcie. Na rurociągu tłoczącym dostarczającym wodę ze studni do wewnętrznej sieci
wodociągowej należy zamontować: zawór zwrotny (względnie elektrozawór), manometr (kontrola ciśnienia tłoczonej
wody), kulowy zawór przelotowy (zasuwa regulacyjna) umożliwiający regulację wydajności pompy głębinowej oraz kurek
spustowy średnicy 15÷20 mm z zaworem kulowym, który umożliwi pobieranie próbek wody nieuzdatnionej do okresowych kontrolnych analiz fizyko-chemicznych i ewentualnie bakteriologicznych wody podziemnej. Zgodnie z przepisami
ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne, w celu rejestrowania ilości pobieranej wody z otworu należy zamontować
wodomierz. Zalecane jest zamontowanie wodomierza o przepływie dostosowanym do wydajności eksploatacyjnej otworu
studziennego, który umożliwi pomiar aktualnej wydajności pompy głębinowej oraz rejestrowanie ilości pobieranej wody
podziemnej.
4.4 Opróbowanie projektowanego otworu rozpoznawczo – eksploatacyjnego
Badania laboratoryjne
Ze względu na zastosowaną technologię wykonywania otworu hydrogeologicznego Nr 2 metodą obrotową z wykorzystaniem prawego obiegu płuczki wiertniczej, pobór próbek przewiercanych gruntów oraz określenie głębokości występowania poszczególnych warstw litologicznych jest znacznie utrudniony. W związku z tym próbki urabianych gruntów w
trakcie wiercenia otworu należy pobierać z koryta odprowadzającego płuczkę z otworu do dołu płuczkowego. Próbki ze
względu na ich konsystencję należy pobrać do worków z folii PE lub HDPE.
Opis przewiercanych osadów na podstawie materiału wynoszonego przez płuczkę z otworu, zmian parametrów
płuczki i jej barwy oraz postępu w głębieniu otworu umożliwi jedynie ogólną charakterystykę przewiercanych utworów.
Podczas wiercenia otworu należy zwrócić szczególną uwagę na głębokość występowania stropu i spągu osadów słabo
przepuszczalnych. Natomiast ze względu na możliwość znacznych deniwelacji powierzchni stropowej osadów kredy
górnej, przy zagłębieniu otworów poniżej głębokości 45÷47 m ppt należy na bieżąco kontrolować barwę płuczki oraz
skład litologiczny wynoszonego urobku. W przypadku jej zmiany na szaro-białą należy zaprzestać dalszego głębienia
otworu i przystąpić do jego zarurowania.
Ze względu na technologię prac wiertniczych w takcie prowadzonych prac nie przewiduje się wykonywania pomiarów ustabilizowanego zwierciadła wody gruntowej w otworze. Próbki wody poziemnej do badań laboratoryjnych pobrane
zostaną w końcowej fazie pompowania pomiarowego otworu studziennego.
Pobrane w trakcie robót geologicznych próbki gruntu kwalifikuje się jako próbki czasowego przechowywania. W
związku z tym po przyjęciu dokumentacji hydrogeologicznej podlegają one likwidacji – zgodnie z rozporządzeniem
Ministra Środowiska z dnia 19 grudnia 2001 r. w sprawie gromadzenia i udostępniania próbek i dokumentacji geologicznych (Dz.U. Nr 153, poz. 1780).
W końcowej fazie pompowania pomiarowego projektowanego otworu studziennego, należy pobrać próbkę wody do
badań laboratoryjnych (próbka o objętości 5 dm3 – pojemnik PE lub PET). Ze względu na przeznaczenie projektowanego
otworu Nr 2, analizę fizyko-chemiczną próbki wody proponuje się wykonać w następującym zakresie parametrów:
mętność, barwa, zapach, odczyn pH, amoniak, azotyny, azotany, żelazo ogólne, mangan, wapń,
HYDROS
16
magnez, chlorki, siarczany, przewodność elektrolityczna właściwa, twardość ogólna, utlenialność –
ChZT (KMnO4), substancje rozpuszczone, zawiesina mineralna. Oznaczone parametry pozwolą na ocenę
parametrów jakościowych wody ujmowanej projektowaną studnią oraz stopnia zagrożenia kolmatacją chemiczną. Ze
względu na przewidywany sposób wykorzystania wody podziemnej nie przewiduje się wykonywania analizy bakteriologicznej próbki wody.
4.5 Pompowanie otworu
W celu oczyszczenia strefy przyotworowej, po zafiltrowaniu projektowanego otworu należy wykonać pompowanie
oczyszczające ze stopniowo wzrastającą wydajnością od osiągnięcia wydajności maksymalnej wynoszącej co najmniej
Q = 30÷36 m3/h i uzyskania klarownej wody w czasie co najmniej 24 godzin. Ze względu na przewidywane zróżnicowanie
granulometryczne ujmowanej warstwy wodonośnej pompowanie należy prowadzić z krótkimi przerwami, tzw. zrywami, co
umożliwi usuniecie dużych ilości najdrobniejszych frakcji ze strefy przyotworowej. Podczas końcowej fazy pompowania
oczyszczającego prowadzonego z maksymalną wydajnością, po wykonaniu 10÷15 minutowych przerw w pompowaniu
należy 2÷3 krotnie skontrolować ilość zawiesiny mineralnej. Jej zawartość winna wynosić poniżej 10÷15 mg/dm3.
Po zakończeniu pompowania oczyszczającego należy zmierzyć szybkość i czas stabilizacji zwierciadła wody w
otworze. Następnie otwór należy zdezynfekować poprzez zachlorowanie wodnym roztworem podchlorynu sodu względnie
chloraminy i pozostawić pod działaniem środka dezynfekującego na okres 20÷24 godzin.
Pompowanie badawcze projektowanego otworu przewiduje się wykonać na co najmniej dwóch stopniach pomiarowych. W zakresie prac przewiduje się wykonanie pompowania pomiarowego na trzech stopniach pompowania z wielkościami: Q1 ≅ 1/3 Qmaks, Q2 ≅ 2/3 Qmaks., oraz Q3 ≅ Qmaks., tj. maksymalną wydajnością uzyskaną w trakcie pompowania
oczyszczającego (względnie zamontowanego agregatu pompowego). Przy zakładanych parametrach hydrogeologicznych warstwy wodonośnej przewidzianej do zafiltrowania, pompowanie otworu wykonane zostanie z wydajnością:
Q1 ≅ 1/3 Qmax.
Q2 ≅ 2/3 Qmax.
Q3 ≅ Qmax.
tj. około 12÷15 m3/h
t1 = 12 godzin
t1 = 16 godzin
t2 = 24 godzin
Do pomiaru wydajności agregatu pompowego opuszczonego do otworu w czasie pompowania pomiarowego
należy zastosować sprawny wodomierz zamontowany na rurociągu odprowadzającym wodę ze studni oraz zasuwę
umożliwiającą regulację ilości pompowanej wody. Uwzględniając ilość wody wymagającą odprowadzenia w trakcie pompowania oczyszczającego i pompowania pomiarowego, wodę należy odprowadzić rurociągiem średnicy 100÷
160 mm (np. węże strażackie lub rurociąg) do stawu z przelewem względnie bezpośrednio do studni odpływowej kanalizacji wód deszczowych. Na zakończenie pompowania pomiarowego należy wykonać pomiar szybkości i czasu stabilizacji
zwierciadła wody w otworze.
Po zakończeniu pompowania pomiarowego należy wykonać kontrolę wielkości zasypu, a w przypadku gdy jego
miąższość przekroczy 0,5 m rurę podfiltrową należy oczyścić.
Zgodnie z art. 124, ust. 9 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. (Dz.U. 115, poz. 1229 ze zmianami – tekst jednolity)
„odprowadzenie wód z wykopów budowlanych lub z próbnych pompowań otworów hydrogeologicznych” nie wymaga
uzyskania pozwolenia wodnoprawnego. Przed rozpoczęciem prac geologicznych wykonawca robót winien uzgodnić
warunki odprowadzenia pompowanej wody z właścicielem sieci kanalizacji deszczowej w ul. Rybaki – Toruńskie Wodociągi Sp. z oo., Toruń, ul. Rybaki 31/35.
HYDROS
17
5. Prace geodezyjne
♦ Miejsce lokalizacji projektowanego otworu eksploatacyjnego należy wyznaczyć metodą domiarów prostokątnych w
oparciu o plan sytuacyjno-wysokościowy w skali 1: 500, w uzgodnieniu z inwestorem ujęcia wody.
♦ Po zakończeniu całości inwestycji (wykonaniu studni, obudowy otworu oraz rurociągu tłoczącego i przyłącza zasilania elektroenergetycznego) w ramach powykonawczej ewidencji geodezyjnej należy wytyczyć wykonany otwór i zaniwelować górną krawędź obudowy otworu (płyty nastudziennej). Niwelację wykonać w dowiązaniu do reperu państwowej sieci geodezyjnej względnie do reperu roboczego o znanej rzędnej. Po ułożeniu w wykopie rurociągu tłoczącego wodę do wewnętrznej sieci wodociągowej oraz kabla elektroenergetycznego zasilającego zamontowaną w
studni pompę głębinową i kabla sterującego (przed zasypaniem wykopów) należy wykonać inwentaryzację geodezyjną i nanieść je na planie sytuacyjno-wysokościowym w skali 1: 500.
6. Ocena zagrożenia środowiska naturalnego w związku z realizacją
projektowanych prac geologicznych
Ze względu na charakter projektowanych prac geologicznych oraz istniejące zagospodarowanie otaczającego
terenu, przy zachowaniu zasad wykonywania wierceń geologicznych oraz przestrzeganiu warunków BHP, nie przewiduje
się negatywnego ich oddziaływania na środowisko. Projektowana konstrukcja otworu rozpoznawczo-eksploatacyjnego
uwzględnia konieczność odizolowania poszczególnych warstw wodonośnych przewierconych w trakcie wykonywania
otworu. W związku z tym nie istnieje niebezpieczeństwo niekontrolowanego połączenia różnych poziomów wodonośnych
i wody podziemnej o zróżnicowanych parametrach fizyko-chemicznych. Wiercenie otworu wykonane zostanie systemem
mechanicznym obrotowym na płuczkę wiertniczą z prawym obiegiem, bez rdzeniowania.
Prace geologiczne winny być wykonywane zgodnie z instrukcją wierceń hydrogeologicznych. Realizowane prace
geologiczne będą wykonywane, kierowane i dozorowane przez osoby posiadające kwalifikacje wymagane na poszczególnych stanowiskach pracy. Prace związane z wykonywaniem projektowanych robót należy wykonywać zgodnie z
następującymi zaleceniami:
1. Wszystkie urządzenia techniczne wykorzystywane w trakcie prowadzenia prac wiertniczych muszą być sprawne technicznie. Montaż i przygotowanie wiertnicy do pracy należy wykonać zgodnie z instrukcją fabryczną zastosowanego
urządzenia. Szczególną uwagę należy zwrócić na stan techniczny siłowników hydraulicznych i pompy hydraulicznej
oraz ewentualne wycieki oleju hydraulicznego, które należy niezwłocznie usunąć.
2. Pracowników wykonujących prace należy wyposażyć w indywidualne środki ochrony osobistej (kaski, okulary ochronne, obuwie, rękawice ochronne) – wyposażenie należy dostosować indywidualnie do stanowiska pracy. Pracownicy
obsługujący urządzenie, którzy wchodzą na maszt wiertnicy winni być wyposażeni w kaski ochronne oraz szelki bezpieczeństwa z amortyzatorami, posiadające wymagany certyfikat bezpieczeństwa lub deklarację zgodności z normą.
3. Pracowników wykonujący prace geologiczne należy przeszkolić w zakresie warunków zachowania BHP w trakcie prowadzonych robót geologicznych.
4. W trakcie prac na obiekcie nie wolno palić tytoniu i używać otwartego ognia.
5. Urządzenie wiertnicze z silnikiem spalinowym należy wyposażyć w sprawną gaśnicę oraz koc gaśniczy.
6. Miejsce wykonywania prac wiertniczych należy oznakować. W celu ograniczenia dostępu osób postronnych, strefę
prowadzonych prac należy wydzielić przez oznakowanie taśmą ostrzegawczą w kolorze biało-czerwonym umocowaną
na wysokości 0,8÷1,2 m ponad podłożem gruntowym.
HYDROS
18
7. Szczególną uwagę należy zachować w trakcie montażu poszczególnych odcinków rur oraz operowania narzędziami
wiercącymi.
8. Ze względu na możliwość występowania niezewidencjonowanego uzbrojenia podziemnego (linie elektroenergetyczne,
telefoniczne, itp.) wiercenie otworu należy poprzedzić wykopem kontrolnym do głębokości 1,2÷1,5 m ppt lub do
poziomu nie przemieszczonego gruntu rodzimego. Wykop wykonany zostanie w trakcie montażu siłowników hydraulicznych.
9. W trakcie prowadzonych prac nie przewiduje się możliwości dopływu wód podziemnych pod ciśnieniem artezyjskim.
10. Po zakończeniu prac geologicznych oraz wykonaniu obudowy studni, przyłącza wodociągowego i elektroenergetycznego, powierzchnia terenu wokół otworu zostanie uporządkowana i zagospodarowana zgodnie z przeznaczeniem
przewidzianym w projekcie zagospodarowania działki.
7. Prace kameralne
Wyniki przeprowadzonych prac i badań geologicznych, w tym wyniki pompowania pomiarowego otworu oraz wyniki
badań laboratoryjnych próbki wody podziemnej przedstawione zostaną w dokumentacji hydrogeologicznej określającej
wydajność eksploatacyjną otworu studziennego Nr 2. Dokumentacja opracowana zostanie zgodnie z § 6.1 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 3 października 2005 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać
dokumentacje hydrogeologiczne i geologiczno-inżynierskie (Dz.U. Nr 201, poz. 1673). Opracowaną dokumentację hydrogeologiczną wraz z kartą informacyjną dokumentacji należy przekazać właściwemu terytorialnie i kompetencyjnie organowi administracji geologicznej w celu jej przyjęcia.
W wyniku prac kameralnych opracowana zostanie część tekstowa oraz załączniki graficzne: mapy, karta otworu hydrogeologicznego, zestawienia tabelaryczne oraz wyniki badań laboratoryjnych.
8. Kolejność wykonywania robót geologicznych – harmonogram prac
1. Po zatwierdzeniu projektu prac geologicznych, planowany termin rozpoczęcia i zakończenia prac terenowych wykonawca prac winien przedstawić w zgłoszeniu wykonania robót geologicznych w terminie 14 dni przed rozpoczęciem
prac terenowych do:
♦ Urzędu Miasta Torunia oraz
♦ Okręgowego Urzędu Górniczego w Poznaniu
2. Wiercenie hydrogeologicznego otworu eksploatacyjnego należy realizować zgodnie z zakresem określony w przedłożonym projekcie prac geologicznych. Czas robót uzależniony od napotkanych warunków geologicznych.
Przewidywany czas wykonywania robót terenowych – 3÷5 dni roboczych.
3. W trakcie wiercenia otworu studziennego należy pobrać próbki gruntu i wody podziemnej zgodnie z zakresem określonym w przedłożonym projekcie prac geologicznych.
Przewidywany czas wykonywania robót terenowych – jw.
4. Po zafiltrowaniu otworu należy wykonać pompowanie oczyszczające i pompowanie pomiarowe studni oraz jej dezynfekcję. Szczegółowy zakres prac określony w projekcie prac geologicznych ewentualnie skorygowany zostanie przez
dozór hydrogeologiczny w zależności od stwierdzonych rzeczywistych parametrów przewierconej warstwy wodonośnej i wyników pompowania oczyszczającego.
Przewidywany czas wykonywania robót terenowych – 6÷8 dni robocze.
HYDROS
19
5. Pobraną próbkę wody podziemnej należy niezwłocznie przekazać do badań laboratoryjnych w celu wykonania analizy
fizyko-chemicznej w zakresie podstawowym. Zakres oznaczeń określony w części tekstowej niniejszego opracowania.
Przewidywany czas wykonywania badań laboratoryjnych – 5÷7 dni roboczych.
6. Wykonać pomiary geodezyjne – niwelacja miejsca lokalizacji otworu, płyty nastudziennej oraz ewidencja geodezyjna
trasy rurociągu i kabli zasilania elektrycznego zostanie zewidencjonowana po zakończeniu prac budowlanych związanych z wykonaniem obudowy otworu studziennego.
Przewidywany czas wykonywania robót terenowych – 1 dzień roboczy.
7. Prace kameralne, zestawienie wyników prac terenowych i badań laboratoryjnych, opracowanie dokumentacji hydrogeologicznej: części tekstowej oraz załączników graficznych.
Przewidywany czas realizacji – 10÷14 dni roboczych.
8. Przekazanie dokumentacji hydrogeologicznej w terminie 30 dni od zakończenia robót terenowych do właściwego terytorialnie organu administracji geologicznej.
9. Wnioski i zalecenia
1. W przedstawionym do zatwierdzenia projekcie prac geologicznych zaprojektowano niezbędny zakres prac w celu
wykonania otworu eksploatacyjnego (studni Nr 2) dostarczającego wodę do zbiornika wodnego (stawu) usytuowanego w południowej części Ogrodu Zoobotanicznego oraz dla potrzeb gospodarczych obiektu. Szczegółową lokalizację
obiektu na terenie, którego wykonywane będą prace geologiczne zamieszczono na załączniku graficznym Nr 2 (plan
sytuacyjno-wysokościowy). Inwestorem projektowanych prac związanych z realizacją otworu studziennego oraz jego
przyszłym użytkownikiem jest:
2. Zgodnie z przedłożonym do zatwierdzenia projektem prac geologicznych planowane jest odwiercenie otworu rozpoznawczo-eksploatacyjnego Nr 2 do głębokości całkowitej około 50 m ppt. Otwór przewiduje się wykonać metodą
obrotową na płuczkę wiertniczą z prawym obiegiem, bez rdzeniowania. Konstrukcję otworu przedstawiono na
załączniku graficznym Nr 3 oraz szczegółowo opisano w części tekstowej projektu. Do eksploatacji przewiduje się
ujęcie trzeciorzędowej warstwy wodonośnej występującej w przewidywanym przedziale głębokości około 36÷51 m
ppt. Otwór wykonany zostanie jako studnia niedogłębiona ujmująca górną i środkową część warstwy wodonośnej,
zgodnie z opisem zamieszczonym w niniejszym projekcie prac geologicznych. Wylot kolumny rur eksploatacyjnych
osłonięty zostanie szczelną głowicą i obudową wykonaną z prefabrykowanych kręgów betonowych według oddzielnego projektu (schemat obudowy otworu – zał. Nr 11), względnie jako prefabrykowana obudowa wykonana z tworzywa sztucznego (np. typu Lange).
3. Po zakończeniu prac otwór należy zdezynfekować poprzez chlorowanie wodnym roztworem podchlorynu sodu
względnie chloraminy i pozostawić pod działaniem środka dezynfekującego na okres 18÷24 godzin. Ilość zastosowanego do dezynfekcji podchlorynu sodu winna zapewnić jego stężenie na poziomie 270÷350 mg/dm3 odkażanej
wody w otworze.
3. Szczegółowy zakres opróbowania otworu, badań laboratoryjnych próbki wody oraz pompowania oczyszczającego i
pomiarowego określony został w części tekstowej przedstawionego do zatwierdzenia projektu.
HYDROS
20
4. Prace geologiczne, których zakres przedstawiono w niniejszym projekcie, należy prowadzić pod nadzorem uprawnionego hydrogeologa.
5. Uwzględniając przewidywane wykształcenie warstwy wodonośnej i jej miąższość oraz konstrukcję i przeznaczenie
otworu, jego przewidywana wydajność eksploatacyjna wyniesie Q ≅ 30÷36 m3/h.
6. Przedłożony projekt prac geologicznych wykonano w 6 egzemplarzach, z czego 4 egz. należy przedłożyć we właściwym organie administracji geologicznej, w celu jego zatwierdzenia – Wydział Środowiska i Zieleni Urzędu Miasta
Torunia.
7. Zgodnie z art. 124, ust. 9 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. (Dz.U. 115, poz. 1229 ze zmianami) „odprowadzenie wód z
wykopów budowlanych lub z próbnych pompowań otworów hydrogeologicznych” nie wymaga uzyskania pozwolenia
wodnoprawnego. Przy odprowadzeniu pompowanej wody podczas pompowania oczyszczającego i pomiarowego
bezpośrednio do kolektora deszczowego w ul. Rybaki wymagane jest uzgodnienie warunków odprowadzenia wody ze
służbami technicznymi Toruńskich Wodociągów Sp. z oo., Toruń, ul. Rybaki Nr 31/35.
8. Wnioskuje się o upoważnienie geologa dozoru do korygowania projektu prac geologicznych w zakresie czasu pompowania pomiarowego otworu oraz doboru parametrów filtra i głębokości całkowitej otworu w zakresie 30 % głębokości
projektowanej, w zależności od rzeczywistych warunków geologicznych i hydrogeologicznych stwierdzonych w czasie
jego wiercenia.
9. Wyniki prac przedstawione zostaną w formie dokumentacji hydrogeologicznej określającej wydajność eksploatacyjną
otworu studziennego, zawierającej wyniki prac związanych z wykonaniem studni eksploatacyjnej. Dokumentacja
opracowana zostanie zgodnie z § 6.1 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 3 października 2005 r. w sprawie
szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać dokumentacje hydrogeologiczne i geologiczno-inżynierskie.
(Dz.U. Nr 201, poz. 1673) i wraz z kartą informacyjną dokumentacji przesłana do właściwego terytorialnie i kompetencyjnie organu administracji geologicznej.
10. Przy lokalizacji projektowanego otworu eksploatacyjnego uwzględniono możliwość wyznaczenia niezbędnej strefy
ochrony bezpośredniej otworu (ochrony sanitarnej). Ze względu na zagospodarowanie powierzchni terenu oraz sposób wykorzystania pobieranej wody podziemnej, nie przewiduje się indywidualnego wygrodzenia strefy ochrony bezpośredniej wokół otworu. Po wykonaniu otworu powierzchnia terenu wokół niego zostanie wyprofilowana ze spadkiem
zapewniającym w przyszłości odpływ wód opadowych i roztopowych z bezpośredniego sąsiedztwa projektowanego
ujęcia. Uwzględniając sposób wykorzystania wody podziemnej eksploatowanej projektowanym otworem, sposób
użytkowania gruntów w otoczeniu ujęcia oraz warunki zasilania infiltracyjnego warstwy wodonośnej, strefa ochrony
pośredniej ujęcia (strefy ochrony ilościowej i jakościowej) nie będzie wyznaczana.
11.
Podstawą
prawną
wykonania
przedstawionego
projektu
prac
geologicznych
jest
ustawa
z
dnia
4 lutego 1994 r. (Dz.U. Nr 27, poz. 96, 1994 r. ze zmianami) Prawo geologiczne i górnicze oraz rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 19.12.2001r. (Dz.U. Nr 153, poz. 1777) w sprawie projektów prac geologicznych.
12. Zgodnie z art. 33, ust. 3 Ustawy Prawo geologiczne i górnicze wnioskuje się o zatwierdzenie przedstawionego projektu
prac geologicznych na czas oznaczony, tj. na okres 2 lat od daty wydania decyzji zatwierdzającej projekt.
*
*
*
HYDROS
21
10. Materiały wykorzystane w opracowaniu
1. Materiały archiwalne Wojewódzkiego Archiwum Geologicznego Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu: profile archiwalnych otworów hydrogeologicznych i badawczych
2. Niewiarowski W., Pasierbski M., Tomczak A.. - Mapa Geologiczna Polski w skali 1: 200 000; A - mapa utworów powierzchniowych, ark. Toruń, Wyd. Geol., Warszawa, 1978 r.
3. Wilczyński A. - Mapa Geologiczna Polski w skali 1: 200 000; B - mapa bez utworów czwartorzędowych, ark. Toruń,
Wyd. Geol. 1978 r.
4. Wilczyński A., Dmoch I. - Mapa Hydrogeologiczna Polski w skali 1: 200 000, ark. Toruń, 1983 r.
5. Mapa hydrogeologiczna Polski w skali 1: 50 000, ark. 321 - Toruń, PIG, Warszawa, 2002 r.
6. Mapa podziału hydrograficznego Polski (MPHP), IMiGW, Warszawa
7. Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. Prawo geologiczne i górnicze. – Dz.U. Nr 27, poz. 96, 1994r. ze zmianami
8. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 19 grudnia 2001 r. w sprawie projektów prac geologicznych. –
Dz.U. Nr 153, poz. 1777, 2001 r.
9. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 3 października 2005 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać dokumentacje hydrogeologiczne i geologiczno-inżynierskie. (Dz.U. Nr 201, poz. 1673)
10. Kleczkowski A.S. i inni - Mapa obszarów Głównych Zbiorników Wód Podziemnych (GZWP) w Polsce wymagających
szczególnej ochrony. (1: 500 000) - Kraków, 1990.
HYDROS
22
Spis załączników
Załącznik Nr:
1. Mapa dokumentacyjna w skali 1: 10 000; Toruń, ul. Bydgoska – ul. Rybaki
Ogród Zoobotaniczny (lokalizacja terenu projektowanej inwestycji)
2. Plan sytuacyjno-wysokościowy w skali 1: 500, Toruń, ul. Bydgoska – ul. Rybaki
Ogród Zoobotaniczny – lokalizacja projektowanego otworu studziennego
3. Projekt geologiczno-techniczny otworu hydrogeologicznego: otwór eksploatacyjny: studnia Nr 1
Toruń, ul. Bydgoska – ul. Rybaki; Ogród Zoobotaniczny
4.1 Mapa podziału hydrograficznego Polski w skali 1: 50 000 (wycinek);
Toruń, ul. Bydgoska – ul. Rybaki; Ogród Zoobotaniczny – lokalizacja terenu projektowanej inwestycji
4.2 Objaśnienia do mapa hydrograficzna Polski w skali 1: 50 000
5.1 Mapa geomorfologiczna Polski w skali 1: 50 000; wycinek ark. Toruń (A. Tomczak, 1965 r.)
5.2 Objaśnienia do mapy geomorfologicznej Polski w skali 1: 50 000
6.1. Mapa geologiczno – gospodarcza Polski w skali 1: 50 000; ark. 321– Toruń (wycinek mapy głównej)
6.2 Objaśnienia do mapa geologiczno-gospodarcza Polski w skali 1: 50 000, ark. 321 – Toruń
7.1 Mapa hydrogeologiczna Polski w skali 1: 50 000, Toruń, ul. Bydgoska Nr 7
Ogród Zoobotaniczny – lokalizacja projektowanego ujęcia wody
7.2 Objaśnienia do mapy hydrogeologicznej Polski w skali 1: 50 000, ark. 321 - Toruń
7.3 Przekrój hydrogeologiczny II – II
wg Objaśnienia do mapy hydrogeologicznej Polski w skali 1: 50 000, ark. 321 - Toruń
8. Mapa granic obszaru Natura 2000 i obszarów chronionych w skali 1: 50 000
„Dolina Dolnej Wisły” – PLB 04 0003
9. Jednolite części wód podziemnych – JCWPd Nr 44 (2008 r.)
10.1 Pol-Bud: rury i filtry studzienne z tworzyw sztucznych - PCV
11. Schemat obudowy studni Nr 2 (projekt): Ogród Zoobotaniczny, Toruń, ul. Bydgoska Nr 7
HYDROS

studni Nr 2 ujęcia wody podziemnej z utworów

Transkrypt

Podobne dokumenty

Regulamin konkursu - Ogród Zoobotaniczny w Toruniu

Ref. A327425..0

Pudełko metalowe - M5 Wymiar produktu: 95 x 59 x 22 mm Wymiar

Gąbka mikrofonowa mała czarna MIK1576A

akcesoria CA

Zestaw świeczników kwadratowych. Zestaw czterech świeczników

M6 na magazynie

cennik wiercenia HILTI do 31.12.2013 - Pol-Klima