Przedszkole Miejskie nr 16 im. Kornela Makuszyńskiego

Przedszkole Miejskie nr 16 im. Kornela Makuszyńskiego
ul. Henryka Sucharskiego 2, 87-100 Toruń
tel.: 56 623 02 56 fax: 56 655 84 34
email: [email protected]
strona internetowa: http://www.pm16.com.pl/
INNOWACJE PEDAGOGICZNE I SYSTEMY
Innowacja pedagogiczna polegająca na integracji dzieci pełnosprawnych ze słabo słyszącymi (aktualnie
stanowiąca ofertę programową przedszkola)
mgr Elżbieta Chmielewska, mgr Iwona Malcahn
W życiu najistotniejszą rzeczą nie jest to, co dała nam natura, ale to, co potrafimy z tym uczynić, jakich
dokonamy wyborów. Dla człowieka niepełnosprawnego liczba tych wyborów może być mniejsza, ale tak jak
my wszyscy i on ma w obrębie tych ograniczeń autonomię. Niestety w naszym społeczeństwie nadal dominują
tendencje selektywne i segregacyjne. Dzieci niepełnosprawne spotkać się mogą z różnymi reakcjami ze strony
innych osób, mogą to być reakcje agresywne, przejawiane w postaci drwin czy szyderstw, jednakże często
spotyka się formy zachowań pseudopozytywnych, jak: nadmierne współczucie, nadmierny podziw, litość,
przesadna chęć niesienia pomocy. Bardzo ważne jest ukształtowanie prawidłowej postawy wobec
niepełnosprawności, na którą składa się akceptacja odmienności i gotowość rozumnej pomocy.
Dzieci w wieku przedszkolnym nie posługują się jeszcze stereotypami w myśleniu i ocenie innych ludzi,
nie posiadają przesądów na temat kalectwa. Są bardzo tolerancyjne wobec odmienności, zachowania i wyglądu
rówieśników. Ich spontaniczność powoduje, iż pomoc rówieśnikom mniej sprawnym staje się integralną
częścią kontaktów z nimi. Oznacza to, że dzieciom zdrowym wystarczy dać możliwość kontaktu z
niepełnosprawnymi kolegami, w taki sposób, żeby mogły poznać ich zdolności jak i ograniczenia oraz
dostarczyć podstawy wiedzy o potrzebach i możliwościach dzieci niepełnosprawnych, aby sprzyjać
wykształceniu się u nich pozytywnej postawy wobec osób niepełnosprawnych.
Celami innowacji są m.in. sprzyjanie tendencji do gruntownego poznawania możliwości swoich i innych,
sprzyjanie rozwijaniu tolerancji wobec odmienności drugiego człowieka, kształtowanie umiejętności
współdziałania w grupie składającej się z autonomicznych jednostek, umożliwienie każdemu dziecku
samorealizacji oraz, co oczywiste, kształtowanie właściwej postawy wobec osób niepełnosprawnych.
Aby zapewnić odpowiednią częstość kontaktów należy stopniowo (w związku z okresem adaptacji
dziecka na początku roku szkolnego) zwiększać ilość sytuacji integracyjnych aż do osiągnięcia stanu, gdy
dzieci niepełnosprawne oprócz zajęć specjalistycznych i indywidualnych terapii, większość czasu spędzać będą
wraz ze swymi pełnosprawnymi rówieśnikami, czyli wspólnie uczestniczyć w zajęciach, wycieczkach,
wizytach w teatrze, uroczystościach przedszkolnych, balach itp.
Dziecko powinno zrozumieć, że każdy człowiek jest inny i ma prawo do tej odmienności, a
niepełnosprawność jest jeszcze jedną cechą, wyróżniającą nasze stosunki społeczne. Aby zapobiec
„sztuczności” kontaktów, ale jednocześnie czuwać nad procesem kształtowania się postaw dzieci sprawnych i
niepełnosprawnych, należy zachować właściwe proporcje między spontanicznymi i stymulowanymi sytuacjami
integracyjnymi, czyli oprócz zabaw dowolnych, należy zaplanować sytuacje, podczas których dzieci będą
wykazywać się tolerancją wobec czyjejś odmienności. W naszym przedszkolu dzieci z oddziału specjalnego
integrują się z oddziałem dzieci 5-letnich.
„Pomóż mi zrobić to samemu…” – innowacja pedagogiczna włączająca metodę Marii Montessori w
system wspierania potrzeb edukacyjnych dzieci niesłyszących i słabo słyszących
mgr Elżbieta Chmielewska
Specyfika pracy rewalidacyjnej z dzieckiem niesłyszącym lub słabo słyszącym uwarunkowana jest
występowaniem w jego rozwoju pierwotnych i wtórnych następstw uszkodzenia słuchu. Praktycznie każda ze
sfer rozwoju uzależniona jest od bodźców słuchowych czy to w postaci bezpośredniej na nie reakcji, czy też
przez wykorzystanie ich do ukształtowania systemu komunikacji lub zasobu pojęć.
Przedszkole Miejskie nr 16 im. Kornela Makuszyńskiego w roku szkolnym 2007/2008 otrzymało zestaw
materiałów Montessori, zakupionych w ramach projektu współfinansowanego ze środków Europejskiego
Funduszu Społecznego. W związku z tym sala oddziału specjalnego została dostosowana do wymagań metody
Marii Montessori i była bodźcem do stworzenia innowacji i pracy z wykorzystaniem metod Montessori.
Integralną częścią przygotowanego otoczenia jest nauczyciel, który jest twórcą i organizatorem, powinien
wspierać indywidualny rozwój dziecka, być jego przyjacielem, tłumaczem i interpretatorem skomplikowanego
świata.
Cele główne innowacji to stworzenie dogodnych warunków do wszechstronnego rozwoju dziecka
zgodnego z jego okresami szczególnej wrażliwości, wdrażanie wychowanków do przestrzegania ogólnie
przyjętych zasad pedagogiki Marii Montessori, mających na celu: rozwijanie samodzielności i wiary we własne
siły, kształtowanie szacunku do porządku i do pracy, zamiłowania do ciszy i w tej atmosferze do pracy
indywidualnej i zbiorowej, osiąganie długotrwałej koncentracji nad wykonywanym zadaniem, wypracowanie
postawy posłuszeństwa opartego na samokontroli, a nie na zewnętrznym przymusie, uniezależnienie od
nagrody, formowanie postaw wzajemnej pomocy bez rywalizacji, szacunku do pracy innych, rozwijanie
indywidualnych uzdolnień i umiejętności współpracy, osiąganie spontanicznej samodyscypliny wynikającej z
dziecięcego posłuszeństwa, angażowanie rodziców dziecka w proces jego wychowania.
System wspierania dziecka zdolnego
mgr Ewa Augustyniak, mgr Marlena Buze, mgr Agnieszka Janecka, mgr Iwona Malcahn
System Wspierania Dziecka Zdolnego przyczynił się do kształtowania w naszej placówce świadomości
potrzeby rozwijania potencjału twórczego wychowanków zdolnych. Wielką rolę odgrywa nauczyciel i jego
metody pracy we wczesnej edukacji wobec dzieci zdolnych. Dziecko zdolne to uczeń osiągający lepsze wyniki
od swoich rówieśników wtedy, gdy zachowane są jednakowe dla wszystkich warunki pracy lub uzyskujące te
same, co inni wyniki przy mniejszym wysiłku, zawdzięcza to wyższemu niż u innych rozwojowi takich
zdolności, jak: myślenie, zdolność obserwacji, wyobraźnia, pamięć, uwaga, sprawności manualne i ruchowe.
System wspierania dziecka zdolnego opracowany przez nauczycielki zawiera ogólną charakterystykę
dziecka zdolnego, a w nim podstawowe pojęcia i zagadnienia dotyczące rozwoju zdolności intelektualnych oraz
czynniki współdecydujące np.: osobowość, lepsze warunki życia i aktywność jednostki, opis dziecka zdolnego
w środowisku rodzinnym i szkolnym oraz rolę, jaką mają do spełnienia rodzice i wychowawcy, sposób
diagnozy dziecka zdolnego, opis jak rozpoznajemy dziecko zdolne w naszym przedszkolu np. dzięki
wykorzystaniu różnych arkuszy obserwacji, jak i obserwacji dziecka podczas sytuacji w ciągu pobytu dziecka
w przedszkolu (zabawy i zajęcia, czas wolny, wypowiedzi, kontakty interpersonalne, tańce, śpiew,
wykonywanie zadań, prace plastyczne, zajęcia ruchowe), metody i formy pracy z dzieckiem zdolnym,
kalejdoskop metod pracy z dzieckiem zdolnym. Zostało ukazane wspieranie jego rozwoju w procesie
wychowawczo–dydaktycznym.
Społeczeństwo potrzebuje ludzi zdolnych, dlatego też, jeśli w naszym otoczeniu pojawiły się dzieci
zdolne powinniśmy zwrócić uwagę na rozwój ich predyspozycji poprzez stosowanie różnorodnych metod i
form pracy ze szczególnym uwzględnieniem metod aktywizujących.