przewodnik dydaktyczny - I Wydział Lekarski Warszawskiego

Transkrypt

przewodnik dydaktyczny - I Wydział Lekarski Warszawskiego
WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY
PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY
DLA STUDENTÓW II ROKU
I WYDZIAŁU LEKARSKIEGO
Rok akademicki 2013 / 2014
Opracowanie edytorskie i druk:
Oficyna Wydawnicza Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
Zam. ...... / 2013
nakład 350 egz.
tel. 22 5720 327
e-mail: [email protected]
www.oficynawydawnicza.wum.edu.pl
Spis treści
.
WŁADZE WARSZAWSKIEGO UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO.......3
.
PODZIAŁ ROKU AKADEMICKIEGO 2013/2014 ........................................4
3.
SKŁAD ZARZĄDU SAMORZĄDU STUDENTÓW WUM
W KADENCJI 2012-2014.................................................................................5
4.
Plan studiów na rok akademicki 2013/2014.................................6
5.
Biochemia.....................................................................................................7
6.
Biostatystyka i informatyka medyczna....................................14
7.
Cytofizjologia..........................................................................................18
8.
Etyka lekarska z elementami filozofii medycyny.............22
.
Fizjologia z elementami patofizjologii......................................24
0. Genetyka......................................................................................................30
. Historia Medycyny.................................................................................33
. Immunologia..............................................................................................35
3. Język Obcy w Medycynie:
język angielski/francuski/niemiecki/rosyjski w medycynie..............................37
RAMOWY PROGRAM PRAKTYK DLA STUDENTÓW II ROKU
WYDZIAŁU LEKARSKIEGO
Po II roku studiów studenta obowiązuje 4 tygodniowa praktyka / 20 dni roboczych – 140 godzin /
w zakresie lecznictwa otwartego, w gabinetach lekarskich lekarza rodzinnego – 2 tygodnie, oraz pomocy doraźnej w izbie przyjęć lub pogotowiu ratunkowym – 2 tygodnie.
Kierownicy / dyrektorzy przychodni i stacji pogotowia ratunkowego / ustalają szczegółowy zakres i harmonogram praktyki oraz sprawuje kontrolę nad pracą studenta.
Opiekunem praktyki studenckiej winien być lekarz o odpowiednim przygotowaniu zawodowym
i ogólnym.
Nieobecność studenta w pracy może być usprawiedliwiona formalnym zwolnieniem lekarskim.
Choroba dłuższa niż 1 tydzień powoduje konieczność przedłużenia praktyki o odpowiedni okres
czasu.
W miarę możliwości student pod nadzorem opiekuna winien wykonywać wszystkie czynności
pielęgnacyjne w Przychodni.
Odbycie praktyki potwierdza opiekun, a praktykę zalicza Kierownik / Dyrektor przychodni i stacji
pogotowia ratunkowego.
Celem praktyki w gabinecie lekarza rodzinnego jest:
1 / Zapoznanie się z tokiem rejestrowania chorych, rodzajami dokumentacji i systemem prowadzenia
kartotek w przychodni.
2 / Zaznajomienie się z zasadami wydawania zwolnień lekarskich, zaświadczeń, skierowań do badań
specjalistycznych oraz sposobami ich wypełnienia.
3 / Opanowanie sposobu przygotowania materiałów opatrunkowych i narzędzi do sterylizacji.
4 / Zapoznanie się z pracą w gabinetach zabiegowych, w tym samodzielne wykonywanie wstrzyknięć podskórnych, śródskórnych i domięśniowych.
5 / Zapoznanie się z techniką desmurgii i gipsowania.
6 / Zapoznanie się teoretyczne i w miarę możliwości praktyczne z zasadami udzielania pierwszej
pomocy w nagłych wypadkach.
7 / Pomoc przy wykonywaniu przez lekarza drobnych zabiegów.
8 / Asysta lekarzowi przyjmującemu pacjentów w przychodni.
Celem praktyki w izbie przyjęć lub pogotowiu ratunkowym jest:
1 / Zapoznanie z zakresem czynności działu pomocy doraźnej.
2 / Asystowanie przy udzielaniu pierwszej pomocy chorym oraz przy badaniu chorych.
3 / Udział w charakterze sanitariusza w wyjazdach karetki ogólnej, reanimacyjnej, wypadkowej, pediatrycznej i ginekologiczno-położniczej.
4 / Zdobycie umiejętności w stanach zagrożenia życia.
WŁADZE WARSZAWSKIEGO UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO
REKTOR – prof. dr hab. MAREK KRAWCZYK
Prorektorzy
PROREKTOR ds. DYDAKTYCZNO–WYCHOWAWCZYCH
– prof. dr hab. MAREK KULUS
PROREKTOR ds. NAUKI I WSPÓŁPRACY Z ZAGRANICĄ
– prof. dr hab. SŁAWOMIR MAJEWSKI
PROREKTOR ds. KLINICZNYCH, INWESTYCJI i współpracy z regionem
– prof. dr hab. SŁAWOMIR NAZAREWSKI
PROREKTOR ds. KADR – prof. dr hab. RENATA GÓRSKA
DZIEKAN I WYDZIAŁU LEKARSKIEGO
– prof. dr hab. MIROSŁAW WIELGOŚ
Prodziekan I Wydziału Lekarskiego ds. I / II/ III r.
– prof. dr hab. Barbara Górnicka
Prodziekan I Wydziału Lekarskiego ds. IV / V / VI r.
– prof. dr hab. Krzysztof Zieniewicz
Prodziekan I Wydziału Lekarskiego ds. studiów licencjackich
– prof. dr hab. Kazimierz Niemczyk
Prodziekan I Wydziału Lekarskiego ds. Przewodów Doktorskich
– dr hab. Paweł Włodarski
Prodziekan I Wydziału Lekarskiego ds. Nauki
– prof. dr hab. Krzysztof Filipiak
WŁADZE UCZELNI urzędują w budynku przy ul. Żwirki i Wigury 61.
Przewodniczący Rady Pedagogicznej II r. – dr Tomasz Stokłosa
Kierownik dziekanatu – mgr Joanna Kwiatkowska, tel. (22) 57 20 208,
fax (22) 57 20 266, pok. 208.
SEKRETARIAT I WYDZIAŁU LEKARSKIEGO
Sprawy studenckie I r. studiów mgr Danuta Bogucka, pok. 213 d, przyjmuje w poniedziałek,
wtorek, czwartek, piątek w godz. 1030–1500, tel. (22) 57 20 210, fax (22) 57 20 266.
SEKCJA SPRAW BYTOWYCH STUDENTÓW tel. (22) 57 20 814, 57 20 815.
Przychodnia dla studentów WUM: Niepubliczny ZOZ Centrum Medyczne WUM
ul. Banacha 1 a, tel. (22) 599 18 01, 02-03.
PODZIAŁ ROKU AKADEMICKIEGO 2013/2014
Na podstawie Zarządzenia nr 11/2013 Rektora WUM z dnia 21 lutego 2013 r. oraz Zarządzenia
nr 61/2013 Retora WUM z dnia 24 lipca 2013 r.
SEMESTR ZIMOWY
30.09.2013 22.12.2013
zajęcia dydaktyczne
23.12.2013 06.01.2014
wakacje zimowe
07.01.2014 26.01.2014
zajęcia dydaktyczne
27.01.2014 02.02.2014
sesja egzaminacyjna zimowa
03.02.2014 09.02.2014
przerwa semestralna
10.02.2014 16.02.2014
sesja poprawkowa
12 tygodni
3 tygodnie
SEMESTR LETNI
17.02.2014 19.04.2014
zajęcia dydaktyczne
20.04.2014 27.04.2014
wakacje wielkanocne
28.04.2014 07.06.2014
zajęcia dydaktyczne
08.06.2014 29.06.2014
sesja egzaminacyjna letnia
01.09.2014 07.09.2014
sesja poprawkowa
9 tygodni
6 tygodni
Warszawski Uniwersytet Medyczny
SAMORZĄD STUDENTÓW
ul. Oczki 5, pok. 307
02-007 Warszawa
tel./faks: +48 22 62 88 306
SkųadZarzČduSamorzČduStudentówWUMwkadencji2012Ͳ2014:
PrzewodniczČcy
TomaszZawadzki,Vrok,IWLkieruneklekarski,
Tel.Kom.:510Ͳ051Ͳ468
WiceprzewodniczČcy
1.MarcinWojciechowski,IrokdrugiegostopniaWNOZ,
Tel.Kom.:531Ͳ299Ͳ999
2.PiotrSobieraj,VIrok,IWLkieruneklekarski,
WiceprzewodniczČcy,PrzewodniczČcyKomisjiDydaktyki
MaciejPawliszewski,Vrok,IWLkieruneklekarski,
Tel.Kom.:531Ͳ299Ͳ999
PrzewodniczČcyKomisjiInformacjiiPromocji
MarcinWojciechowski,IrokdrugiegostopniaWNOZ,
Tel.Kom.:531Ͳ299Ͳ999
PrzewodniczČcyKomisjiKultury
MichaųGontkiewicz,VIrok,IWLkieruneklekarski
Tel.Kom.:604Ͳ840Ͳ013
PrzewodniczČcaKomisjiSportuiTurystyki
EwaSzymczyk,IVrokkieruneklekarski,
Tel.Kom.:509Ͳ296Ͳ222
Sekretarz
MartaPieŷkowska,IIIrok,zdrowiepubliczne,
Wiħcejinformacjinastroniehttp://www.samorzad.wum.edu.pl/
15
17
3
Biochemia
Fizjologia z patofizjologią
Immunologia
Język franc., niem., ros.,
ang. w medycynie (1 język
do wyboru)
2
2
2
2
4
4
Etyka lekarska
z elementamii filozofii
Genetyka
Biostatystyka i informatyka
Historia medycyny
Praktyki zawodowe
Fakultet
R a z e m (maksymalnie)
przedmioty:
3
3
Cytofizjologia
Nazwa przedmiotu
ECTS
Plan studiów na rok akademicki 2013/2014
c
2
1
1
1
c
2
c
c
1
zaliczenie
zaliczenie
zaliczenie
zaliczenie
zaliczenie
zaliczenie
egzamin
egzamin
egzamin
egzamin
egzamin
165,0 222,0 328,0
855,0
21,0
17,0
60,0
130,0
75,0
25,0
60,0
20,0
8,0
16,0
23,0
30,0
55,0
10,0
sem. ćwicz.
20,0
4,0
24,0
17,0
40,0
50,0
10,0
wyk.
w tym:
40,0
140
60,0
25,0
25,0
40,0
60,0
40,0
200,0
180,0
45,0
Semestr
Wymiar godzin
(1 zimowy,
Forma
obowiązujących
2 letni,
zaliczenia
studenta
c oznacza
(maksymalny)
1 i 2)
ROK STUDIÓW II
140
140
prak.
zaw.
1 ME
1 MF
1WY
2 MC
S1
1 M19
1 MA
1WK
1 M17
1 M15
Kod
jednostki
c. kurs
c. kurs
10
20
20
10
10
10
10
10
10
Zakład Bioetyki
i Humanistycznych Podstaw
Medycyny
Zakład Genetyki Medycznej
Zakład Informatyki
Medycznej i Telemedycyny
Zakład Historii Medycyny
20
20
20
20
20
20
sem. ćwicz.
20
c. kurs
c. kurs
c. kurs
c. kurs
c. kurs
c. kurs
wyk.
Minimalna liczba
studentów w grupie
na zajęciach
Studium Języków Obcych
Katedra i Zakład Histologii
i Embriologii (80%)
Zakład Transplantologii
i Centralny Bank Tkanek
(20%)
Katedra i Zakład Biochemii
Katedra i Zakład Fizjologii
Doświadczalnej i Klinicznej
Zakład Immunologii
Jednostka dydaktyczna
prowadząca zajęcia
I Wydział Lekarski – studia 6 letnie stacjonarne i niestacjonarne (d. wieczorowe)
Rok akademicki: 2013/2014
Kierunek:
Lekarski
Specjalność:
Rok studiów,
II rok,
semestr:
semestr III i IV
Tryb studiów:
Stacjonarne
Nazwa przedmiotu:
Biochemia
Typ przedmiotu:
Poziom przedmiotu
Język wykładowy:
Nazwa jednostki
dydaktycznej
prowadzącej zajęcia:
Imię i nazwisko
Kierownika Zakładu
Imię i nazwisko
Osoby odpowiedzialnej
za dydaktykę:
Rodzaj zajęć:
Łączna liczba godzin
Liczba godzin:
Liczba punktów ECTS
Metody dydaktyczne:
(organizacja zajęć)
obowiązkowy ogólny
zaawansowany
Język polski
Katedra i Zakład Biochemii
ul. Banacha 1a, 02-097 Warszawa
prof. dr hab. Anna Barańczyk- Kuźma
dr Maria Szumiło
dr hab. Iwonna Rahden-Staroń
dr Beata Gajewska
lek. Wojciech Graboń
dr Marzenna Gutowicz
mgr Małgorzata Chołojczyk
Wykłady, ćwiczenia laboratoryjne, seminaria
180
wykłady:
ćwiczenia:
seminaria:
50
75
55
15 pkt ECTS
– godziny kontaktowe: 180 h (50 h wykłady; 75 h ćwiczenia; 55 h seminaria)
= 5, 6 pkt ECTS
– przygotowanie do ćwiczeń – 50 h;
– przygotowanie do seminariów – 70 h;
– przygotowanie do sprawdzianów – 120 h;
– przygotowanie do egzaminu – 42h; razem 282 h = 9, 4 pkt ECTS
razem: 5, 6 + 9, 4 = 15, 0 pkt. ECTS
Zajęcia odbywają się w III i IV semestrze studiów medycznych i obejmują łącznie 170 godz. wykładów, seminariów i ćwiczeń laboratoryjnych.
Wykłady: 2 x w tygodniu po 2 godz. (razem 50 godz.)
Seminaria: 1 x w tygodniu po 2, 5 godz. (razem 55 godz.)
Ćwiczenia laboratoryjne: 1 x w tygodniu po 5 godz. (razem 75 godz.).
Tematy wykładów:
1. Białka
2. Białka
3. Enzymy
4. Enzymy
5. Utlenianie tkankowe
6. Utlenianie tkankowe
7. Trawienie i wchłanianie
8. Węglowodany jako źródło energii
9. Metabolizm węglowodanów
10.Metabolizm węglowodanów
11.Metabolizm węglowodanów
Metody dydaktyczne:
(organizacja zajęć)
12.Lipidy jako źródło energii
13.Metabolizm lipidów
14.Metabolizm lipidów
15.Metabolizm lipidów
16.Przemiany aminokwasów
17.Przemiany aminokwasów
18.Przemiany aminokwasów
19.Krew – składniki, funkcje
20.Krew – transport gazów
21.Biochemia krwinki czerwonej
22.Funkcje biochemiczne nerki
23.Odrębność metaboliczna wątroby
24.Nukleotydy purynowe i pirymidynowe
25.Witaminy
26.Hormonalna regulacja procesów metabolicznych
Tematy seminariów i ćwiczeń laboratoryjnych:
1. Białka. Podział białek i ich właściwości. Struktura I, II, III i IV- rzędowa
białek. Typy struktury II-rzędowej (α-helisa, struktura pofałdowanej kartki)
na przykładzie wybranych białek: kolagenu, elastyny, keratyny, mioglobiny,
lizozymu. Struktura IV-rzędowa białek (pojęcie podjednostek, rola jonów metali).
Hemoglobina – budowa, rola, hemoglobiny patologiczne. Kolageny. Insulina.
Metody izolowania białek z materiału biologicznego. Denaturacja białek.
2. Enzymy. Budowa enzymu, mechanizm działania enzymów, kinetyka reakcji
enzymatycznej, zjawisko allosterii. Klasyfikacja enzymów, koenzymy.
Regulacja aktywności enzymatycznej. Enzymy diagnostyczne. Izoenzymy i ich
znaczenie diagnostyczne.
3. Utleniania biologiczne. Związki wysokoenergetyczne, łańcuch oddechowy,
cykl Krebsa. Pojęcie wiązania bogatego w energię. Związki wysokoenergetyczne
i ich rola w metabolizmie komórki (np. ATP, ADP, fosfoenolopirogronian,
fosfokreatyna, 1, 3-bisfosfoglicerynian). Łańcuch oddechowy, fosforylacja
oksydacyjna i fosforylacja substratowa. Inhibitory łańcucha oddechowego:
inhibitory transportu elektronów, inhibitory fosforylacji oksydacyjnej, związki
rozprzęgające łańcuch oddechowy. Oksydacyjna dekarboksylacja α-ketokwasów.
Cykl Krebsa – reakcje, enzymy, koenzymy, znaczenie.
4. Budowa genomu. Procesy replikacji i transkrypcji. Struktura chromatyny.
Białka histonowe i niehistonowe. Substraty i enzymy procesu replikacji
(polimerazy DNA, primaza, ligazy, endonukleazy, topoizomerazy, telomeraza).
Substraty i enzymy procesu transkrypcji. Modyfikacje potranskrypyjne.
5. Biosynteza białka. Regulacja ekspresji genetycznej. Wirusy. Aktywacja
aminokwasów. Budowa rybosomów. Etapy syntezy białka. Synteza białek
sekrecyjnych i błonowych. Modyfikacje potranslacyjne. Sortowanie
białek w komórce. Regulacja ekspresji genetycznej w organizmach proi eukariotycznych. Wirusy DNA i RNA. Interferon – mechanizm działania
i wykorzystanie w terapii (działanie przeciwwirusowe, przeciwnowotworowe,
stwardnienie rozsiane).
6. Węglowodany – trawienie, przemiany. Trawienie i wchłanianie
węglowodanów w przewodzie pokarmowym. Glikoliza, glukoneogeneza, szlak
pentozofosforanowy, fermentacja alkoholowa. Centralna rola glukozo-6-fosforanu
w przemianach węglowodanów. Biosynteza i rola “aktywnej glukozy” (UDPG).
Synteza i degradacja glikogenu (zaburzenia). Przemiany galaktozy i fruktozy
(zaburzenia). Regulacja poziomu cukru we krwi – działanie insuliny i glukagonu.
Proteoglikany.Glikozaminoglikany (kwas hialuronowy, heparyna, siarczany
chondroityny, siarczan heparanu). Glikoproteiny – budowa, synteza, funkcje.
Metody dydaktyczne:
(organizacja zajęć)
7. Lipidy – trawienie, przemiany. Trawienie i wchłanianie lipidów w przewodzie
pokarmowym. Utlenianie kwasów tłuszczowych (proces β-oksydacji). Biosynteza
kwasów tłuszczowych (lipogeneza). Przemiany wielonienasyconych kwasów
tłuszczowych. Biosynteza i rola prostaglandyn, prostacyklin, tromboksanów
i leukotrienów (procesy lipo- i cyklooksygenacji). Przemiany triacylogliceroli
w wątrobie i tkance tłuszczowej – regulacja hormonalna lipolizy. Biosynteza
i rozpad fosfolipidów glicerolowych i sfingolipidów. Centralna rola acetylo-CoA
w metabolizmie komórki. Powstawanie ciał ketonowych (ketogeneza) w wątrobie
i tkankach pozawątrobowych. Połączenia przemian lipidów i węglowodanów.
Metabolizm cholesterolu. Kwasy żółciowe. Hormony steroidowe. Witamina D3.
Metabolizm lipoprotein osocza (chylomikrony, VLDL, LDL, HDL). Zaburzenia
metabolizmu lipoprotein osocza i ich skutki (miażdżyca).
8. Białka – trawienie i wchłanianie. Ureogeneza. Trawienie i wchłanianie
białek w przewodzie pokarmowym. Aminokwasy egzo- i endogenne. Białka
pełno- i niepełnowartościowe. Bilans azotowy. Degradacja białek w komórce.
Rola ubikwityny. Ogólne reakcje aminokwasów: mechanizm reakcji, enzymy,
koenzymy: oksydacyjna deaminacja (dehydrogenaza glutaminianowa,
oksydazy aminokwasowe, dehydratazy), transaminacja; dekarboksylacja
(aminy biogenne). Usuwanie azotu z organizmu – proces ureogenezy; synteza
i rola glutaminy w ustroju (mózg, wątroba, nerka).
9. Aminokwasy – przemiany. Katabolizm szkieletów węglowych aminokwasów: glicyna,
alanina, seryna, arginina, histydyna, fenyloalanina, tyrozyna, tryptofan, metionina,
cysteina, kwas glutaminowy, kwas asparaginowy. Rola fragmentów jednowęglowych
(kwas foliowy). Wykorzystanie szkieletu węglowego aminokwasów (aminokwasy
gluko- i ketogenne). Wrodzone wady metaboliczne w przemianach aminokwasów.
Biologicznie czynne pochodne aminokwasów: hormony tarczycy, aminy katecholowe,
aminy indolowe, poliaminy, kreatyna i kreatynina, cholina i acetylocholina.
Międzynarządowa wymiana aminokwasów (mięśnie, wątroba, mózg, nerka).
10.Krew. Składniki i funkcje krwi. Białka osocza i ich funkcje. Hemoglobina
– rodzaje, budowa, udział w transporcie gazów (tlenu, dwutlenku węgla). Bufory
krwi. Synteza hemu – zaburzenia (porfirie). Katabolizm hemu. Krążenie bilirubiny.
Żółtaczki. Metabolizm erytrocytów. Rola glutationu. Enzymopatie krwinkowe.
11.Nerka. Powstawanie moczu. Rola nerki w utrzymaniu homeostazy organizmu
(udział nerek w utrzymaniu stałego pH krwi, regulacji gospodarki wodnej
i elektrolitowej). Substancje progowe i bezprogowe. Selektywna reabsorpcja
glukozy, aminokwasów (cykl γ-glutamylowy), jonów (HCO3-, Na+, K+, HPO4-2).
Regulacja gospodarki wodnej i elektrolitowej (aldosteron, wazopresyna) Klirens
nerkowy. Udział nerek w utrzymaniu stałego pH krwi. Zaburzenia równowagi
kwasowo-zasadowej – kwasice i zasadowice (metaboliczne i oddechowe).
12.Nukleotydy purynowe i pirymidynowe. Budowa i znaczenie w metabolizmie
nukleotydów purynowych i pirymidynowych – regulacja syntezy. Katabolizm
nukleotydów purynowych i pirymidynowych. Rezerwowe („salvage”) reakcje
syntezy nukleotydów purynowych i pirymidynowych. Zaburzenia przemian
nukleotydów purynowych (dna moczanowa, zespół Lesch-Nyhana).
13.Witaminy. Witaminy rozpuszczalne w wodzie: z grupy B (B1, B2, B3, B6,
B12), kwas foliowy, witamina H, witamina C – budowa, udział w przemianach,
objawy niedoboru. Związki witaminopodobne: wielonienasycone kwasy
tłuszczowe (wit. F), ubichinon, cholina, karnityna, kwas p-aminobenzoesowy,
bioflawonoidy. Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach: witaminy A, D3, K i E
– budowa i funkcje.
14.Współzależność szlaków metabolicznych. Działanie hormonów. Regulacja
metabolizmu na poziomie enzymu. Regulacja na poziomie komórki i organizmu.
Współzależność torów metabolicznych. Kompartmentacja metaboliczna komórki.
Wpływ hormonów na metabolizm komórkowy: hormony steroidowe, hormony
białkowe, peptydowe i pochodne aminokwasów.
Metody dydaktyczne:
(organizacja zajęć)
ZASADY I FORMY OCENY WYNIKÓW NAUCZANIA
1. Student powinien być przygotowany do każdego zajęcia w oparciu o podaną
literaturę
2. Wszystkie nieobecności należy usprawiedliwiać, a ustalenie ich odrabiania
należy uzgodnić (w jak najkrótszym terminie) z osobą odpowiedzialną za
dydaktykę
3. Zaliczenie zajęć, udokumentowane podpisem w indeksie, odbywa się pod
koniec semestru IV (w maju)
4. Warunkiem zaliczenia i dopuszczenia do egzaminu jest:
– obecność na wszystkich ćwiczeniach i seminariach
– uzyskanie oceny co najmniej dostatecznej ze wszystkich ćwiczeń
i seminariów tematycznych oraz trzech sprawdzianów.
5. Planowane są trzy sprawdziany:
I – białka, enzymy, utlenianie tkankowe, kwasy nukleinowe (listopad/grudzień) – test.
II – cukry, lipidy – statyka, przemiany (styczeń) – ustny.
III – aminokwasy, białka, krew, mocz, witaminy, ksenobiotyki, hormony
(kwiecień) – ustny.
Egzamin z biochemii jest egzaminem testowym, obejmuje 100 pytań opartych
o technikę wyboru
LITERATURA
1 R.K. Murray, D.K. Granner, V.W. Rodwell. Biochemia Harpera. PZWL, 2008.
Alternatywnie:
2. E. Bańkowski. Biochemia. Podręcznik dla studentów uczelni medycznych.
Wydawnictwo Medyczne, Urban & Partner, Wrocław, 2009
3. L. Stryer. Biochemia. PWN, 2005
4. J. Koolman, K-H. Rohm. Biochemia. Ilustrowany przewodnik. PZWL, 2005
5. Skrypty opracowane przez zespół dydaktyczny Katedry i Zakładu Biochemii
KOŁO NAUKOWE
W Katedrze i Zakładzie Biochemii działa studenckie koło naukowe:
Koło Naukowe Studentów I Wydziału Lekarskiego – opiekun lek. Wojciech Graboń.
Członkowie kół naukowych pogłębiają swoją wiedzę teoretyczną i praktyczną
z biochemii w formie spotkań referatowo – dyskusyjnych, prac badawczych w laboratorium oraz uczestniczą w prowadzeniu zajęć dydaktycznych.
Wymagania wstępne
Cele kształcenia
Efekty kształcenia
- w zakresie wiedzy
student:
Poznanie budowy chemicznej organizmów żywych, procesów chemicznych
i energetycznych zachodzących w tych organizmach oraz ich współdziałania i regulacji na poziomie molekularnym. Zdobyta wiedza powinna ułatwić zrozumienie
mechanizmów funkcjonowania organizmu człowieka w warunkach fizjologicznych
i patologicznych.
– opisuje gospodarkę wodno-elektrolitową w układach biologicznych, skład
płynów ustrojowych
– opisuje równowagę kwasowo-zasadową i jej znaczenie w homeostazie
ustrojowej;
– opisuje funkcje lipidów i polisacharydów w strukturach komórkowych
i pozakomórkowych;
– charakteryzuje struktury I-, II-, III- oraz IV-rzędowe białek; zna modyfikacje
potranslacyjne i funkcjonalne białka oraz ich znaczenie;
10
- w zakresie wiedzy
student:
- w zakresie
umiejętności student:
– opisuje procesy replikacji, naprawy i rekombinacji DNA, transkrypcji
i translacji, oraz degradacji DNA, RNA i białek; zna podstawowe koncepcje
regulacji ekspresji genów, w tym regulacji epigenetycznej;
– opisuje podstawowe szlaki kataboliczne i anaboliczne, sposoby ich regulacji
oraz wpływ czynników genetycznych i środowiskowych;
– zna profile metaboliczne podstawowych narządów i układów;
– zna pojęcia: potencjał oksydacyjny organizmu i stres oksydacyjny;
– zna enzymy biorące udział w trawieniu, mechanizm wytwarzania kwasu
solnego w żołądku, rolę żółci w procesie trawienia, mechanizm wytwarzania
kwasu solnego żołądku, rolę żółci, przebieg wchłaniania produktów
trawienia oraz zaburzenia z nimi związane;
– zna konsekwencje niewłaściwego odżywiania, w tym długotrwałego
głodowania, przyjmowania zbyt obfitych posiłków oraz stosowania
niezbilansowanej diety;
– zna konsekwencje niedoboru witamin lub minerałów oraz ich nadmiaru
w organizmie;
– zna mechanizm działania hormonów, oraz konsekwencje zaburzeń reakcji
hormonalnej w zakresie biochemii;
– zna zasady prowadzenia badań naukowych, obserwacyjnych
i doświadczalnych oraz badań in vitro w dziedzinie biochemii;
– potrafi przewidzieć kierunek procesów biochemicznych w zależności
od stanu energetycznego komórek;
– posługuje się podstawową techniką laboratoryjną, takimi jak
np. chromatografia jonowymienna, bibułowa, cienkowarstwowa\
elektroforeza, immunoelektoforeza;
– korzysta z baz danych, w tym internetowych, i wyszukuje potrzebną
informację za pomocą dostępnych narządów;
– umie zaplanować i wykonać proste badanie naukowe z dziedziny biochemii
oraz zinterpretować jego wyniki i wyciągnąć wnioski;
– posiada umiejętność samokształcenia i współdziałania w grupie
- w zakresie kompetencji
personalno-społecznych
Metody oceny pracy
Egzamin po IV semestrze
studenta (forma
i warunki zaliczenia
przedmiotu)
Literatura
Literatura i materiały obowiązkowe:
obowiązkowa:
1. R.K. Murray, D.K. Granner, P.A. Mayes, V.W. Rodwell. Biochemia Harpera.
PZWL, 2008.
Alternatywnie:
1. E. Bańkowski. Biochemia. Podręcznik dla studentów uczelni medycznych.
Wydawnictwo Medyczne, Urban & Partner, Wrocław, 2009.
2. L. Stryer. Biochemia. PWN, 2009.
3. J. Koolman, K-H. Rohm. Biochemia. Ilustrowany przewodnik. PZWL, 2005.
4. Murray R.K., Granner D.K., Mayes P.A., Rodwell V.W. Biochemia Harpera
Ilustrowana. PZWL, 2008.
Literatura
Skrypty opracowane przez zespół dydaktyczny Katedry i Zakładu Biochemii WUM:
uzupełniająca:
1. Biochemia. Skrypt dla studentów I Wydziału Lekarskiego, (red. BarańczykKuźma A.), Oficyna Wydawnicza WUM w Warszawie, Wydanie III
(poprawione), 2010.
2. Biochemia. Pytania testowe dla studentów medycyny. Cz. I (red. BarańczykKuźma A.), Oficyna Wydawnicza WUM w Warszawie, Wyd.I, 2009.
3. Biochemia. Pytania testowe dla studentów medycyny. Cz. II (red. BarańczykKuźma A.) Oficyna Wydawnicza WUM w Warszawie, Wyd.I, 2009.
Koło naukowe
Koło Naukowe Studentów I Wydziału Lekarskiego – opiekun lek. Wojciech Graboń
11
Regulamin:
2013/2014
Wszystkie zajęcia są obowiązkowe.
Zasady obowiązujące na ćwiczeniach laboratoryjnych
1. Obowiązuje noszenie fartucha i plakietki z nazwiskiem oraz posiadanie zeszytu
i skryptu do ćwiczeń.
2. Ćwiczenia rozpoczynają się krótkim sprawdzianem (do 15 min) punktualnie
o 10.30 i 15.00. Spóźnienie do 15 min skraca czas pisania sprawdzianu,
a powyżej 15 min student nie jest przyjmowany na zajęcia.
3. Jest 9 ćwiczeń merytorycznych. Każde ćwiczenie jest oceniane na podstawie
pisemnego sprawdzianu i wykonanych oznaczeń. Ostateczne ocena
każdego ćwiczenia zawarta jest w skali punktowej 0-6. Maksymalna liczba
uzyskanych punktów wynosi; 54 – do zaliczenia niezbędne jest uzyskanie
33 punktów (ok. 60%).
Ocen z ćwiczeń nie poprawia się.
4. W uzasadnionych przypadkach (zwolnienie lekarskie poświadczone
w książeczce zdrowia, wypadek losowy) możliwe jest odrobienie ćwiczenia
w tym samym tygodniu, po uprzednim uzgodnieniu terminu/grupy tylko
z mgr Małgorzatą Chołojczyk.
5. Poprawkowe zaliczanie ćwiczeń w formie ustnej odbywa się po ich
zakończeniu i obejmuje materiał ze wszystkich tematów.
Zasady obowiązujące na seminariach
1. Obecność obowiązkowa na wszystkich seminariach.
2. W uzasadnionych przypadkach (zwolnienie lekarskie poświadczone
w książeczce zdrowia, wypadek losowy) możliwe jest odrobienie seminarium
w tym samym tygodniu, tylko po uprzednim uzgodnieniu terminu/grupy
z dr Beatą Gajewską.
3. Nieobecności nieusprawiedliwione i/lub brak aktywności (pozytywnych
ocen) podczas zajęć skutkują ich niezaliczeniem.
4. Poprawkowe zaliczanie seminariów odbywa się z całości materiału, pod koniec
II semestru (w maju).
Zaliczanie biochemii
W ciągu roku akademickiego są 3 kolokwia: I testowe, II i III ustne.
Zaliczenie poprawkowe każdego niezdanego kolokwium odbywa się pod koniec
II semestru (tego samego dnia, w maju) – średnią z kolokwiów liczy się tylko
z ocen ostatecznych (poprawionych).
Warunki dopuszczenia do egzaminu końcowego
– zaliczenie ćwiczeń
– zaliczenie seminariów
– zaliczenie najmniej dwóch z trzech kolokwiów.
12
Regulamin:
Egzamin końcowy
test w sesji letniej
Na podstawie średniej z pracy całorocznej doliczane są dodatkowe punkty do wyników zdanego testu:
Regulamin dydaktyczny z Biochemii dla studentów IWL
Średnia ocena
Liczba punktów
5,0
4,5
4,0
8,0
4,0
2,0
Ściąganie na zaliczeniach i egzaminie jest niedopuszczalne i będzie skutkowało
otrzymaniem oceny niedostatecznej.
Prof. dr hab. Anna Barańczyk-Kuźma
Kierownik Katedry i Zakładu Biochemii
13
Rok akademicki: 2013/2014
Kierunek:
Specjalność:
Rok studiów,
semestr:
Tryb studiów:
Nazwa przedmiotu:
Lekarski
Typ przedmiotu:
Poziom przedmiotu
Język wykładowy:
Nazwa jednostki
dydaktycznej
prowadzącej zajęcia:
Imię i nazwisko
Kierownika Zakładu
Imię i nazwisko
Osoby odpowiedzialnej
za dydaktykę:
Rodzaj zajęć:
Łączna liczba godzin
Liczba godzin:
obowiązkowy ogólny
zaawansowany
Język polski
Zakład Informatyki Medycznej i Telemedycyny
Ul. Banacha 1a, 02-097 Warszawa, blok E, II piętro
Liczba punktów ECTS
Metody dydaktyczne
(organizacja zajęć)
II rok,
semestr III/ IV
Stacjonarne/ niestacjonarne
Biostatystyka i informatyka medyczna
prof. dr hab. Robert Rudowski
dr. Janusz Sierdziński
wykłady i ćwiczenia
25
wykłady:
ćwiczenia:
seminaria:
4
21
2
Tematyka wykładów: (2 x 2 godziny)
1. Zaawansowane systemy informatyczne wykorzystywane w medycynie.
Telemedycyna. Badania kliniczne. Cel badania, podział badań
naukowych, rodzaje błędów.
• Opis wybranych medycznych systemów informatycznych. Omówienie
możliwości współczesnej telemedycyny. Internet jako narzędzie
do wyszukiwania informacji i danych medycznych – medyczne bazy danych.
• Rodzaje badań klinicznych:
– podział ze względu na cel badania, na przykład diagnostyczne,
prognostyczne, interwencyjne.
– podział na podstawie sposobu zbierania danych – opisowe, kohortowe,
przekrojowe i eksperymentalne.
– podział ze względu na wiarygodność i jakości dowodów naukowych.
Błędy systematyczne i losowe.
2. Planowanie badania – algorytm postępowania. Analiza opisowa, rodzaje
zmiennych, podstawowe pojęcia statystyczne. Testy statystyczne i ich
wybór.
• Próba a populacja. Przedział ufności. Weryfikacja hipotez. Zmienne
ilościowe, jakościowe, daty i inne. Braki danych. Operacje na zmiennych.
• Planowanie badania statystycznego. Podstawowe pojęcia statystyczne.
Analiza opisowa. Omówienie podstawowych testów statystycznych – wybór
testu ze względu na rodzaj zmiennych.
14
Metody dydaktyczne
(organizacja zajęć)
Wymagania wstępne
Cele kształcenia
Efekty kształcenia
- w zakresie wiedzy
student:
- w zakresie umiejętności
student:
Tematyka ćwiczeń: (7 x 3 godziny)
1. Internet medyczny. Internetowe bazy medyczne dostępne dla studentów
WUM. Podstawy Evidence Based Medicine (EBM) – baza literaturowa
Cochrane i inne źródła literatury medycznej publikujące artykuły zgodnie
z zasadami EBM.
2. Obrazowanie medyczne. Podstawowe właściwości formatu DICOM
i systemu PACS. Podstawy edycji obrazu w programie graficznym. Omówienie
podstawowych formatów, ich metody kompresji i właściwości.
3. Opis narzędzi do tworzenia i korzystania z baz danych. Operacje
na zmiennych. Przetwarzanie danych. Baza danych – tworzenie
i zbieranie danych. Przetwarzanie oraz przygotowanie danych do analizy.
Zmienne ilościowe, jakościowe, daty i inne. Braki danych. Błędy
systematyczne i losowe.
4.Podstawowe pojęcia statystyczne. Omówienie podstawowych pojęć
statystycznych na wybranych przykładach medycznych.
5. Analiza opisowa. Rodzaje statyk opisowych. Rozkład normalny. Tabele
liczności. Wykresy funkcji. Liczebność próby.
6. Omówienie testów statystycznych. Wybór testu statycznego ze względu
na rodzaj zmiennych.
7. Zaliczenie. Prezentacja wyników samodzielnej prostej opisowej analizy
statystycznej. Zaliczenie wiedzy teoretycznej – test.
Informatyka i rachunek prawdopodobieństwa na poziomie szkoły średniej.
– Celem zajęć jest przekazanie studentom podstaw wiedzy z biostatystyki
i informatyki medycznej w celu realizacji medycyny opartej na dowodach
naukowych (ang. Evidence Based Medicine);
– Student pozna zaawansowane metody informatyczne wykorzystywane
w medycynie, w tym medyczne bazy danych, systemy klasyfikacji
i kodowania, elektroniczną historię choroby.
– Pozna funkcje programów, które są przydatne w praktyce medycznej
i w trakcie prowadzenia badań naukowych.
– zna podstawowe metody informatyczne i biostatystyczne wykorzystywane
w medycynie, w tym medyczne bazy danych, arkusze kalkulacyjne,
podstawy grafiki komputerowej,
– zna podstawowe metody analizy statystycznej wykorzystywane w badaniach
populacyjnych i diagnostycznych;
– zna możliwości współczesnej telemedycyny jako narzędzia wspomagania
pracy lekarza;
– korzysta z baz danych, w tym internetowych i wyszukuje potrzebną
informację za pomocą dostępnych narzędzi;
– potrafi wybrać odpowiedni test statystyczny, przeprowadzić podstawowe
analizy statystyczne oraz posługuje się odpowiednimi metodami
przedstawiania wyników; interpretuje wyniki meta analizy; przeprowadza
analizę prawdopodobieństwa przeżycia;
– wyjaśnia różnice pomiędzy badaniami prospektywnymi i retrospektywnymi,
randomizowanymi i kliniczno-kontrolnymi, opisami przypadków
i badaniami eksperymentalnymi oraz szereguje je według wiarygodności
i jakości dowodów naukowych;
- w zakresie kompetencji Wykorzystuje środki elektroniczne do komunikacji z pacjentami i lekarzami.
personalno-społecznych
15
Metody oceny pracy
studenta (forma
i warunki zaliczenia
przedmiotu)
Literatura
obowiązkowa:
Literatura
uzupełniająca:
Koło naukowe
Regulamin:
Zaliczenie
Literatura i materiały obowiązkowe:
1. Biostatystyka, autor Andrzej Stanisz.
2. Podręcznik „Informatyka Medyczna” pod red. R. Rudowskiego, PWN,
Warszawa 2003.
3. Zasoby Zakładu Informatyki Medycznej i Telemedycyny (http://moodle.wum.edu.pl):
• Wprowadzenie do Excela, Excel-Podstawy obliczeń statystycznych,
Statystyka opisowa, Statystyka zaawansowana, SAS – Janusz Sierdziński
• Systemy Klasyfikacji i Kodowania – Joanna Michalik
• Wstęp do podstaw statystyki na podstawie artykułów w Medycynie
Praktycznej (od 1998/07 do 2002/09) – Tomasz Koziński
Książki:
1. „Biocybernetyka i Inżynieria Biomedyczna” 2000 (Red. M. Nałęcz), t.7.
Systemy komputerowe i teleinformatyczne w służbie zdrowia (Red. E. Kącki,
J.L. Kulikowski, A. Nowakowski, E. Waniewski). Exit, Warszawa 2002.
2. „Podstawy EBM czyli medycyny opartej na danych naukowych dla lekarzy
i studentów”, autorzy: Piotr Gajewski, Roman Jaeschke, Jan Brożek.
3. „Prawo medyczne”, autor Mirosław Nestorowicz.
4. „Zasady planowania i prowadzenia badań naukowych w medycynie”, autor
Wiesław Jędrychowski.
Czasopisma:
1. Cykl artykułów na temat statystyki medycznej. A. Stanisz. Portal Medycyna
Praktyczna (http://www.mp.pl/artykuly/index.php? lid=356&all=1&s=2)
2. Cykl artykułów na temat EBM. Portal Medycyna Praktyczna (http://www.
mp.pl/artykuly/index.php? lid=357&all=1&s=1)
Przy Zakładzie istnieje Studenckie Koło Naukowe Informatyki i Telemedycyny.
1. Obecność na zajęciach i przepisy BHP
oObecność na zajęciach (ćwiczenia, seminaria) jest obowiązkowa.
oNieobecność na zajęciach powinna być usprawiedliwiona w formie
zaświadczenia lekarskiego.
oNieobecność na więcej niż 1-ych zajęciach powoduje brak zaliczenia.
oSpóźnienia przekraczające 15 minut będą traktowane jak nieobecność.
oW czasie ćwiczeń należy przestrzegać przepisów BHP.
2. Warunki zaliczenia
oStosuje się binarną skalę ocen – zal, nzal.
oZaliczenie ćwiczeń wymaga zaliczenia wszystkich ćwiczeń. Wyjątkowo
dopuszczalne jest niezaliczenie jednego ćwiczenia.
oJeżeli zaliczenie ćwiczenia kończy się niepowodzeniem, to istnieje
możliwość poprawy w terminie uzgodnionym z asystentem prowadzącym
ćwiczenia.
oPoszczególne ćwiczenia są zaliczane na podstawie samodzielnego
rozwiązania zadania związanego z tematem ćwiczeń.
oZaliczenie materiału przedstawianego na wykładach odbywa się na podstawie
testu elektronicznego przeprowadzonego na ostatnich zajęciach.
oTest można zdawać dwukrotnie. W przypadku braku zaliczenia w obu
terminach, studentowi przysługuje prawo zdawania w trzecim terminie,
wyznaczonym przez Kierownika Zakładu (uzgodnionym z Radą
Pedagogiczną).
16
Regulamin:
oKońcowe zaliczenie przedmiotu wymaga zaliczenia wszystkich rodzajów
zajęć: wykładów, ćwiczeń i seminariów (jeżeli są one prowadzone).
oZaliczenia muszą zakończyć się przed sesją egzaminacyjną.
3. Zasady zaliczenia przedmiotu dla osób, które powtarzają rok, miały zajęcia
na innym kierunku studiów WUM lub zaliczyły przedmiot w trakcie studiów
na innej uczelni.
oZgodnie z Regulaminem Studiów, student powtarzający rok studiów
uzyskuje zaliczenie, o ile w roku poprzednim otrzymał ocenę co najmniej
dostateczną.
oOsoby posiadające zaliczenie przedmiotu w trakcie studiów na innym
kierunku WUM muszą wystąpić do Kierownika Zakładu z podaniem.
Podanie musi zawierać numer albumu studenta oraz rok, w którym zaliczał
przedmiot. Należy również załączyć ksero Indeksu (strona z danymi
osobowymi i z zaliczeniem).
oOsoby, które zaliczały przedmiot na innych uczelniach muszą złożyć
podanie, ksero Indeksu (strona z danymi osobowymi i z zaliczeniem) oraz
dołączyć program zajęć, na podstawie którego otrzymał zaliczenie.
oPodania będą przyjmowane tylko przez pierwszy miesiąc danego semestru.
oDo czasu uzyskania decyzji, student musi uczestniczyć w zajęciach.
17
Rok akademicki: 2013/2014
Kierunek:
Specjalność:
Rok studiów,
semestr:
Tryb studiów:
Nazwa przedmiotu:
Lekarski
Typ przedmiotu:
Poziom przedmiotu
Język wykładowy:
Nazwa jednostki
dydaktycznej
prowadzącej zajęcia:
obowiązkowy
zaawansowany
Język polski
Katedra i Zakład Histologii i Embriologii
CENTRUM BIOSTRUKTURY
02-004 Warszawa, ul. Chałubińskiego 5 (budynek Anatomicum)
STRONA INTERNETOWA: http://histologia.wum.edu.pl
Imię i nazwisko
Kierownika Zakładu
Imię i nazwisko
Osoby odpowiedzialnej
za dydaktykę:
Rodzaj zajęć:
Łączna liczba godzin
Liczba godzin:
Liczba punktów ECTS
Metody dydaktyczne
(organizacja zajęć)
Wymagania wstępne
Rok drugi, semestr III
Stacjonarne/ niestacjonarne
Cytofizjologia
Sekretariat przyjmuje studentów w godz. 9: 30 – 14: 00 i w razie potrzeby umawia
na spotkanie z Kierownikiem Katedry, (tel./fax 22629-52-82).
prof. dr hab. n. med. Jacek Malejczyk
prof. dr hab. n. med. Jacek Malejczyk
Wykłady, seminaria, ćwiczenia
Ćwiczenia i seminaria z histologii odbywają się w salach mikroskopowych
na I piętrze budynku Anatomicum przy ul. Chałubińskiego 5. Wykłady odbywają
się w sali im. prof. Ludwika Paszkiewicza w tym samym budynku.
45
wykłady:
ćwiczenia:
seminaria:
10
25
10
4
Organizacja zajęć
1. Studenci przystępują do ćwiczeń przygotowani. Zakres materiału objętego
ćwiczeniem jest podany w Programie Zajęć.
2. W trakcie ćwiczeń studenci omawiają z asystentem zagadnienia objęte tematem
ćwiczenia oraz oglądają preparaty mikroskopowe, schematy i elektronogramy.
Warunkiem zaliczenia ćwiczenia jest obecność na zajęciach, wykazanie się
wiedzą z zakresu omawianego tematu.
3. Mikroskopy są rozmieszczone na stołach, lub wypożycza się je pod zastaw
legitymacji studenckiej. Po zakończeniu oglądania preparatów należy wyłączyć
oświetlenie mikroskopu i przykryć mikroskop pokrowcem. Wynoszenie
mikroskopów lub ich części z sal ćwiczeniowych jest zabronione.
4. W czasie ćwiczeń należy przestrzegać przepisów BHP.
Zdany egzamin z przedmiotu: Histologia i embriologia.
18
Cele kształcenia
Efekty kształcenia
- w zakresie wiedzy
student:
- w zakresie
umiejętności student:
1. Przedstawienie procesów dotyczących regulacji różnicowania i funkcji
poszczególnych komórek i ich populacji;
2. Przedstawienie mechanizmów cyklu komórkowego, mechanizmu kontrolującego
proliferację komórek oraz skutki ich zaburzeń, często prowadzące do rozwoju
nowotworów;
3. Przedstawienie molekularnych mechanizmów procesu apoptozy i odbierania
przez komórki sygnałów ze środowiska, przekazywania ich do wnętrza komórki
i regulacji procesów wewnątrzkomórkowych;
4. Omówienie współczesnych poglądów na starzenie się komórek oraz wskazanie,
dlaczego komórki nowotworowe uważane są za nieśmiertelne;
5. Przedstawienie podstawowych metod histochemicznych
i immunocytochemicznych stosowanych we współczesnej diagnostyce
mikroskopowej;
6. Omówienie budowy narządu zębowego z uwzględnieniem danych dotyczących
regulacji jego powstawania i różnicowania się w świetle nowych osiągnięć
budowy komórki;
7. Przedstawienie metod konserwacji tkanek przeznaczonych do przeszczepiania
w celach leczniczych i omówienie zachowania się takich przeszczepów
w organizmie.
8. Przedstawianie podstaw biologii molekularnej oraz podstawowych
molekularnych metod badawczych wykorzystywanych we współczesnej
diagnostyce medycznej.
– zna funkcje nukleotydów w komórce;
– zna funkcje genomu, transkryptomu i proteomu człowieka oraz podstawowe
metody stosowane w ich badaniu; opisuje procesy replikacji DNA,
transkrypcji i translacji, regulacji ekspresji genów;
– zna procesy takie jak: cykl komórkowy, proliferacja, różnicowanie i starzenie
się komórek, apoptoza i nekroza oraz ich znaczenie dla funkcjonowania
organizmu; wyjaśnia różnice pomiędzy mitozą i mejozą;
– zna podstawowe metody stosowane w badaniu genomu, transkryptomu
i proteomu człowieka;
– zna sposoby komunikacji między komórkami, między komórką a macierzą
zewnątrzkomórkową; oraz szlaki przekazywania sygnałów komórce
i przykłady zaburzeń w tych procesach prowadzące do rozwojów
nowotworów i innych chorób;
– zna procesy takie jak: cykl komórkowy, proliferacja, różnicowanie i starzenie
się komórek, apoptoza i nekroza oraz ich znaczenie dla funkcjonowania
organizmu;
– posiada podstawową wiedzę na temat komórek macierzystych i ich
zastosowania w medycynie;
– opisuje budowę lipidów i polisacharydów w błonach komórkowych;
– zna mechanizmy starzenia się organizmu na poziomie komórkowym;
– zna zasady prowadzenia badań naukowych, obserwacyjnych
i doświadczalnych oraz badań in vitro służących rozwojowi medycyny
w dziedzinie cytofizjologii;
– zna zasady konserwacji tkanek przeznaczonych do przeszczepiania w celach
leczniczych
– umie wykonać i zaplanować proste badania naukowe z dziedziny
cytofizjologii oraz zinterpretować jego wyniki i wyciągnąć wnioski;
19
- w zakresie
kompetencji
personalnospołecznych:
Treści merytoryczne
przedmiotu:
Metody oceny pracy
studenta (forma
i warunki zaliczenia
przedmiotu)
Literatura
obowiązkowa:
Literatura
uzupełniająca:
Koło naukowe
–
–
–
–
powinien znać zasady pracy w zespole;
wykazuje umiejętność i nawyk samokształcenia;
rozumie potrzebę ustawicznego kształcenia;
wykazuje zdolność komunikowania się ze specjalistami reprezentującymi
nauki morfologiczne;
– potrafi wytłumaczyć podstawowe terminy morfologiczne pacjentowi;
Tematy wykładów:
Semestr III (zimowy)
1. Cholesterol.
2. Metody badania DNA od Cricka do Crichtona.
3. Naprawa DNA.
4. Interferencja RNA.
5. Proteasomy i ubikwityna w medycynie.
6. Mitochondria, nie tylko maszyna do wytwarzania energii.
7. Cząsteczki adhezyjne, potencjalny cel terapii.
8. Rola cytokin w zdrowiu i chorobie.
9. Zjawisko transformacji nabłonkowo-mezenchymalnej, fizjologiczne
i patologiczne znaczenie tego zjawiska.
10.Mechanizmy uzależnień.
Tematy seminariów i ćwiczeń:
1. Jądro komórkowe. Replikacja, transkrypcja, naprawa DNA.
2. Od DNA do białka, kontrola ekspresji.
3. Błony komórkowe i transport przez błony.
4. Przedziały komórkowe, transport pęcherzykowy.
5. Cytoszkielet i ruch komórek.
6. Przekaźnictwo sygnałów.
7. Cykl komórkowy i podział komórki.
8. Starzenie się i śmierć komórek.
9. Różnicowanie komórek.
10.Mechanizmy onkogenezy.
11.Terapia komórkowa.
12.Bankowanie komórek i tkanek na potrzeby kliniczne.
• Warunkiem zaliczenia ćwiczeń jest obecność na zajęciach i wykazanie się
wiedzą z zakresu omawianego tematu.
• Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest zaliczenie wszystkich ćwiczeń.
• Egzamin końcowy odbywa się po trzecim semestrze.
• Egzamin w formie testu.
Szczegółowe informacje dotyczące warunków zaliczenia zamieszczone są w Regulaminie.
Literatura i materiały obowiązkowe:
1. pod redakcją Kawiak J., Zabel M. „Seminaria z Cytofizjologii dla studentów
medycyny, weterynarii i biologii”, Urban & Partner, 2009.
2. Alberts B. at all – tłumaczenie pod redakcją Kmita H., Wojtaszek P. „Podstawy
biologii komórki”, Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa 2005.
1. Sawicki W, Malejczyk J..: Histologia, PZWL Warszawa, 2012.
2. Wheater – Histologia podręcznik i atlas, Elsevier Urban & Partner 2010,
wydanie I polskie.
Przy Katedrze i Zakładzie Histologii i Embriologii działają dwa koła studenckie:
1. SKN Opiekunami Koła są dr Izabela Młynarczuk-Biały i dr Ryszard Galus
http://histologia.wum.edu.pl – Studenckie Koło Naukowe
2. SKN Inżynierii Tkankowej Opiekunem Koła jest prof. dr hab. Małgorzata
Lewandowska-Szumieł [email protected]
20
Regulamin:
Regulamin
1. Obecność na zajęciach jest obowiązkowa.
• Dni, w których wyznaczono termin odbywania się ćwiczeń, są dniami zajęć
obowiązkowych.
• Dopuszcza się nieobecności na trzech zajęciach w semestrze, bez względu
na przyczynę nieobecności. Nieobecność na 4 zajęciach powoduje
niezaliczenie semestru i niedopuszczenie do egzaminu.
• Zajęcia niezaliczone z powodu nieobecności lub nieprzygotowania do zajęć
należy zaliczyć w formie ustalonej z prowadzącym ćwiczenia. Dotyczy to
również zajęć odwołanych przez Władze Uczelni.
• Ćwiczenia rozpoczynają się objaśnieniami, na których obecność jest
obowiązkowa.
• Spóźnienia przekraczające 15 minut będą traktowane jak nieobecność.
2. Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest zaliczenie wszystkich ćwiczeń.
3. Egzamin końcowy odbywa się po trzecim semestrze w zimowej sesji
egzaminacyjnej.
• Egzamin składa się z części teoretycznej w formie testu.
• Kryteria zaliczenia testu określa każdorazowo Kierownik Katedry.
• Test jest złożony z 60 pytań z zakresu przewidzianego programem.
4. Drugi termin egzaminu odbywa się w sesji poprawkowej. W razie niezaliczenia
tego egzaminu Dziekan może wyznaczyć egzamin komisyjny.
5. W przypadku nieobecności na egzaminie lub kolokwium spowodowanej
przyczynami zdrowotnymi, Student zobowiązany jest dostarczyć zwolnienie
lekarskie w ciągu trzech dni roboczych od dnia wyznaczonego egzaminu.
6. Studenci, dla których język polski jest językiem obcym podlegają takim samym
kryteriom oceny i zdają egzamin w formie testu.
Stanowisko Katedry w sprawie ściągania na egzaminach i kolokwiach
Ściąganie na egzaminach i kolokwiach jest naruszeniem zasad etyki oraz Regulaminu studiów WUM. Osoby aktywnie i biernie uczestniczące w tym procederze będą
karane usunięciem z egzaminu, z oceną niedostateczną. Dodatkowo Zakład wdroży
postępowanie dyscyplinarne wobec osób ściągających.
Osoby aktywnie ściągające to osoby, które odpisują wyniki od innych studentów, bądź korzystające w czasie egzaminu z niedozwolonych notatek lub urządzeń
elektronicznych służących do komunikowania się lub do przechowywania danych.
Wnoszenie takich urządzeń na egzaminy jest zabronione.
Poprzez bierny udział w ściąganiu rozumie się ułatwianie odpisywania własnych
odpowiedzi innym uczestnikom egzaminu. Student jest zatem zobowiązany dochować należnej staranności, aby uniemożliwić innym odpisywanie swoich odpowiedzi.
Kierownik Katedry obliguje Studentów i Egzaminatorów do ścisłego przestrzegania tych zasad.odpisywanie swoich odpowiedzi.
Kierownik Katedry obliguje Studentów i Egzaminatorów do ścisłego przestrzegania tych zasad.
Stanowisko Katedry w sprawie formy zaliczenia przedmiotu
Wszystkie zaliczenia odbywają się w formie testu. Także studenci, dla których
język polski jest językiem obcym podlegają takim samym kryteriom oceny i zdają
kolokwia i egzamin w formie testu.
21
Rok akademicki: 2013/2014
Kierunek:
Specjalność:
Rok studiów,
semestr:
Tryb studiów:
Nazwa przedmiotu:
Lekarski
Typ przedmiotu:
Poziom przedmiotu
Język wykładowy:
Nazwa jednostki
dydaktycznej
prowadzącej zajęcia:
Imię i nazwisko
Kierownika Zakładu
Imię i nazwisko
Osoby odpowiedzialnej
za dydaktykę:
Rodzaj zajęć:
Łączna liczba godzin
Liczba godzin:
obowiązkowy ogólny
zaawansowany
Język polski
Zakład Bioetyki i Humanistycznych Podstaw Medycyny
Ul. Żwirki i Wigury 63
Centrum Biblioteczno Informacyjne
prof. dr hab. n. med. Tomasz Pasierski
Liczba punktów ECTS
Metody dydaktyczne
(organizacja zajęć)
Wymagania wstępne
Cele kształcenia
Efekty kształcenia
- w zakresie wiedzy
student:
- w zakresie umiejętności
student:
- w zakresie kompetencji
personalno-społecznych
II rok,
semestr I
Stacjonarne/ niestacjonarne
Etyka lekarska
z elementami filozofii medycyny
prof. dr hab. n. med. Tomasz Pasierski
Wykłady, seminaria
40
wykłady:
24
2
ćwiczenia:
0
seminaria:
16
Wykład, dyskusja seminaryjna, prezentacja ustna krytycznego komentarza
do kazusu etycznego, praca w grupie.
brak
Wykłady: Zapoznanie studentów z wybranymi zagadnieniami z zakresu filozofii
medycyny, elementami metodologii nauk i teorii prawdy, filozoficznymi podstawami etyki lekarskiej, podstawowymi pojęciami etyki lekarskiej oraz etycznymi
i prawnymi warunkami wykonywania zawodu lekarza. Seminaria: Umiejętność
krytycznego analizowania medycznych problemów etycznych na podstawie treści
wykładu, lektur artykułów naukowych i dyskusji nad kazusami. Kształtowanie opartego na obowiązujących standardach etyczno-prawnych poczucia odpowiedzialności etycznej za podejmowane decyzje kliniczne.
– zna i rozumie główne pojęcia, teorie, zasady i reguły etyczne służące jako
ogólne ramy właściwego interpretowania i analizowania zagadnień moralnomedycznych;
– zna zasady altruizmu i odpowiedzialności klinicznej i ma świadomość zasad
funkcjonowania zespołu terapeutycznego;
– przestrzega wzorców etycznych w działaniach zawodowych;
– posiada zdolność rozpoznawania etycznych wymiarów decyzji medycznych
i odróżniania aspektów faktualnych od normatywnych.
– ma poczucie odpowiedzialności wobec pacjentów, współpracowników
i innych członków społeczeństwa;
– wykazuje aktywność w rozwiązywaniu problemów etycznych związanych
z medycyną;
– potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role.
22
Metody oceny pracy
studenta (forma
i warunki zaliczenia
przedmiotu)
Literatura
obowiązkowa:
Zaliczenie na podstawie: testowy sprawdzian znajomości treści wykładu; aktywność (w tym obecność, przygotowanie, udział w dyskusjach i pracach na seminariach); przygotowanie i wygłoszenie analizy kazusu etycznego na seminarium.
Literatura
uzupełniająca:
Koło naukowe
Regulamin:
kazusy z zakresu etyki lekarskiej dostarczone przez wykładowcę, wybrane artykuły
naukowe z zakresu filozofii medycyny i bioetyki.
Wybrane fragmenty z:
1. Wulff, Henrik R.; Pedersen, Stig Andur; Rosenberg, Raben, Filozofia
Medycyny. Wprowadzenie, przeł. Zbigniew Szawarski, Wydawnictwo Naukowe
PWN, Warszawa 1993.
2. Beauchamp, Tom L.; Childress, James F., Zasady etyki medycznej, Warszawa,
Książka i Wiedza 1996.
3. Gillon, Raanan, Etyka lekarska. Problemy filozoficzne, przeł. Anna
Alichniewicz i Anna Szczęsna, Warszawa, Wydawnictwo Lekarskie PZWL
1997.
4. K. Szewczyk, Bioetyka. Podręcznik akademicki. T. 1, Warszawa, Wydawnictwo
Naukowe PWN 2009.
23
Rok akademicki: 2013/2014
Kierunek:
Specjalność:
Rok studiów,
semestr:
Tryb studiów:
Nazwa przedmiotu:
Typ przedmiotu:
Poziom przedmiotu
Język wykładowy:
Nazwa jednostki
dydaktycznej
prowadzącej zajęcia:
Imię i nazwisko
Kierownika Zakładu
Imię i nazwisko
Osoby odpowiedzialnej
za dydaktykę:
Rodzaj zajęć:
Łączna liczba godzin
Liczba godzin: 130
Liczba punktów ECTS:
Lekarski
II rok,
semestr III i IV
Stacjonarne
niestacjonarne
Fizjologia z elementami patofizjologii
obowiązkowy ogólny
zaawansowany
Język polski
Katedra i Zakład Fizjologii Doświadczalnej i Klinicznej
ul. Pawińskiego 3C Warszawa
dr hab. n. med. Agnieszka Cudnoch-Jędrzejewska
dr n. med. Liana Puchalska
wykłady, ćwiczenia, seminaria
200
wykłady:
ćwiczenia:
seminaria:
40
130
30
Przedmiot: Fizjologia z elementami patofizjologii
1. Godziny kontaktowe: 200 h (wykłady 30, ćwiczenia 55, seminaria 45).
2. Czas na zapoznanie się ze wskazaną lekturą (7 stron tekstu naukowego = 1 h),
(500 str. fizjologia + 300 str. patofizjologia) 200 h.
3. Rozwiązywanie zadań tematycznych w ramach przygotowania do ćwiczeń
(samodzielna praca poza godzinami zajęć) 20 h.
4. Przygotowanie referatów tematycznych w oparciu o najnowsze dostępne dane
z piśmiennictwa 20 h.
5. Przygotowanie do seminariów sprawdzających 60 h (4 seminaria sprawdzające
po 15 h każde).
6. Przygotowanie do egzaminu 60 h.
Razem 540 h
17 ECTS
Metody dydaktyczne
(organizacja zajęć)
Wymagania wstępne
Zajęcia prowadzone są w formie: (i) obowiązkowych wykładów autorskich, które prowadzone są w blokach tematycznych oraz przekazują informacje dotyczące
najnowszych osiągnięć medycyny z zakresu omawianych zagadnień, (ii) ćwiczeń,
podczas których studenci w czasie samodzielnej pracy zespołowej i konsultacji
z asystentem zdobywają wiedzę poprzez: badanie czynności narządów i układów
organizmu zdrowego człowieka, korzystanie z programów multimedialnych, prezentujących fizjologiczne i patofizjologiczne procesy zachodzące w ludzkim organizmie, interpretację objawów chorobowych i wyników badań diagnostycznych
na podstawie praktycznych przykładów, tzw. „case study” oraz (iii) seminariów
sprawdzających.
Znajomość anatomii człowieka, biofizyki, biologii komórki, histologii, cytofizjologii, chemii, biochemii.
24
Cele kształcenia
Celem nauczania fizjologii jest poznanie mechanizmów umożliwiających prawidłowe funkcjonowanie organizmu człowieka, wytworzenie umiejętności kojarzenia procesów i myślenia o poszczególnych narządach i układach, jako o elementach
całego organizmu oraz poznanie mechanizmów umożliwiających integrację poszczególnych funkcji. Nauczanie fizjologii ma również na celu poznanie możliwości
adaptacyjnych organizmu człowieka zdrowego i chorego do naturalnych obciążeń
życia codziennego oraz do warunków ekstremalnych. Celem nauczania patofizjologii jest poznanie zmian zachodzących w organizmie pod wpływem czynników
patogennych i zrozumienie wywołujących je przyczyn. Program nauczania fizjologii i patofizjologii jest dostosowany do programu medycyny translacyjnej i daje
podstawy dla wszechstronnej krytycznej analizy i zrozumienia objawów i mechanizmów chorób oraz dla prawidłowego postępowania profilaktycznego, terapeutycznego i rehabilitacyjnego w klinice. Podczas nauki fizjologii i patofizjologii student
powinien zdobyć umiejętność przeprowadzenia badania najważniejszych układów
i narządów organizmu oraz interpretacji podstawowych objawów chorobowych
i wyników badań laboratoryjnych.
Bloki tematyczne i zakres poruszanych zagadnień.
Program ćwiczeń i seminariów
1. Fizjologia i patofizjologii komórki. Komórka nerwowa.
2. Układy neurotransmisyjne mózgu. Autonomiczny układ nerwowy.
3. Fizjologia i patofizjologia układów sensorycznych
4. Narządy zmysłu.
5-6. Fizjologia i patofizjologia układu ruchowego.
7. Rytmy biologiczne. Fizjologia i patofizjologia snu i czuwania. Czynność
bioelektryczna mózgu (EEG). Fizjologia zachowania. Zjawisko stresu.
8. Organizacja układu limbicznego. Uczenie się i pamięć.
9. Fizjologia i patofizjologia krwi
10-15. Fizjologia układu sercowo-naczyniowego.
16-17. Fizjologia układu oddechowego
Fizjologia kliniczna układu oddechowego. Patofizjologia chorób układu
oddechowego (17).
18.Fizjologia i patofizjologia układu moczowego
19.Fizjologia i patofizjologia gospodarki wodno-elektrolitowej i równowagi
kwasowo-zasadowej
20. Energetyka spoczynkowa i wysiłkowa. Termoregulacja.
21. Fizjologia i patofizjologia układu pokarmowego
24. Fizjologia i patofizjologia układu rozrodczego, ciąży, porodu. Laktacja
25.Fizjologia noworodka oraz wieku starczego. Choroby cywilizacyjne
26.Fizjologiczne podstawy najczęściej używanych w klinice testów
diagnostycznych – ćwiczenie podsumowujące.
Tematy wykładów
1. Wprowadzenie do fizjologii. Historia katedry. Podstawy regulacji procesów
fizjologicznych na poziomie komórek, narządów i całego organizmu
2. Transport przez błonę komórkową. Receptory błonowe i wewnątrzkomórkowe
i układy przekaźników wewnątrzkomórkowych. Zaburzenia transportu jonów
oraz funkcji receptorów i przekaźników wewnątrzkomórkowych
3. Choroby neurodegeneracyjne. Zjawisko stresu
4. Zaburzenia pamięci i stanów świadomości
5. Objawy kliniczne uszkodzenia mózgu w wybranych jednostkach chorobowych
6. Patofizjologia choroby wieńcowej
7. Zaburzenia krążenia mózgowego. Udar krwotoczny i niedokrwienny mózgu
25
Cele kształcenia
8. Krótko i długoterminowa regulacja ciśnienia tętniczego. Nadciśnienie tętnicze
9. Zaburzenia pobudzenia i przewodzenia w sercu. Mechanizm powstawania
arytmii
10.Patofizjologia niewydolności serca
11.Patofizjologia najczęstszych wad serca
12.Podstawowe testy diagnostyczne w kardiologii – grania między fizjologią
i patofizjologią
13.Zaburzenia hemostazy – punkt widzenia lekarza praktyka
14.Podstawowe testy diagnostyczne układu oddechowego – granica między
fizjologią i patofizjologią
15.Patofizjologia najczęstszych chorób układu oddechowego
16.Patofizjologia układu moczowego. Najczęstsze jednostki chorobowe.
Podstawowe testy diagnostyczne
17.Patofizjologiczne podstawy objawów klinicznych najczęściej występujących
u chorych z patologią układu pokarmowego
18.Choroby metaboliczne – podstawy patofizjologiczne
19.Hormonalna regulacja gospodarki wapniowo-fosforanowej i zaburzenia
bilansu wapniowego
20.Adaptacja do wysiłku fizycznego w chorobach układu krążenia i oddychania
oraz w chorobach metabolicznych.
Tematy ćwiczeń
BLOK I
1. Fizjologia i patofizjologii komórki. Komórka nerwowa.
2. Układy neurotransmisyjne mózgu. Autonomiczny układ nerwowy.
3. Fizjologia układów sensorycznych. Czucie. Ból fizjologiczny i patologiczny
4. Narządy zmysłu. Wzrok. Słuch. Węch. Smak.
5. Fizjologia i patofizjologia układu ruchowego I. Fizjologia i patofizjologii
mięśni
6. Fizjologia i patofizjologia układu ruchowego II. Regulacja napięcia
mięśniowego. Odruchy rdzeniowe. Ponadrdzeniowa kontrola czynności
ruchowych. Zwoje podstawy. Układ przedsionkowy. Móżdżek
7. Rytmy biologiczne. Fizjologia i patofizjologia snu i czuwania. Czynność
bioelektryczna mózgu (EEG). Fizjologia zachowania. Zjawisko stresu.
8. Organizacja układu limbicznego. Uczenie się i pamięć.
9. Seminarium sprawdzające I w formie testowej.
BLOK II
10.Fizjologia i patofizjologia krwi
11.Fizjologia układu sercowo-naczyniowego I. Hemodynamika serca. Regulacja
siły skurczu mięśnia sercowego. Zasady krążenia krwi
12.Fizjologia układu sercowo-naczyniowego II. Podstawy elektrokardiografii
13.Fizjologia układu sercowo-naczyniowego III. Nerwowa i humoralna regulacja
czynności układu sercowo-naczyniowego
14.Fizjologia układu sercowo-naczyniowego IV. Rola śródbłonka w regulacji
światła naczyń. Regulacja krążenia w poszczególnych narządach.
Mikrokrążenie
15.Fizjologia układu sercowo-naczyniowego V. Patofizjologia układu krążenia
16.Fizjologia układu sercowo-naczyniowego VI. Adaptacja układu krążenia
do wysiłku fizycznego
17. Seminarium sprawdzające II w formie ustnej.
26
Cele kształcenia
Efekty kształcenia
- w zakresie wiedzy
student:
- w zakresie umiejętności
student:
Blok III
18.Fizjologia układu oddechowego I. Postawy anatomiczne i biofizyczne procesu
oddychania. Nerwowa i humoralna regulacja czynności układu oddechowego
19.Fizjologia układu oddechowego II. Fizjologia kliniczna układu oddechowego.
Patofizjologia chorób układu oddechowego
20.Fizjologia i patofizjologia układu moczowego
21.Fizjologia i patofizjologia gospodarki wodno-elektrolitowej i równowagi
kwasowo-zasadowej
22.Energetyka spoczynkowa i wysiłkowa. Termoregulacja
23. Seminarium sprawdzające III w formie pytań otwartych.
BLOK IV
24.Fizjologia i patofizjologia układu pokarmowego
25.Układ dokrewny I. Czynność endokrynna trzustki. Hormonalna regulacja
wzrostu i metabolizmu – podstawy fizjologiczne i patofizjologiczne
26.Układ dokrewny II. Oś podwzgórzeprzysadka-tarczyca. Oś podwzgórzeprzysadka-nadnerczy – fizjologia i patofizjologia
27.Fizjologia i patofizjologia układu rozrodczego, ciąży, porodu. Laktacja
28.Fizjologia noworodka oraz wieku starczego. Choroby cywilizacyjne
29.Fizjologiczne podstawy najczęściej używanych w klinice testów
diagnostycznych
30. Seminarium sprawdzające w formie testowej
31.Zaliczenie końcowe + konsultację.
– opisuje gospodarkę wodno-elektrolitową w układach biologicznych;
– zna prawa fizyczne opisujące przepływ cieczy oraz czynniki wpływające
na opór naczyniowy przepływu krwi;
– zna podstawy pobudzenia i przewodzenia w układzie nerwowym oraz
wyższe czynności nerwowe a także fizjologię mięśni prążkowanych
i gładkich oraz funkcje krwi;
– zna czynności i mechanizmy regulacji wszystkich narządów i układów
organizmu człowieka, w tym układu: krążenia, oddechowego, pokarmowego,
moczowego, i powłok skórnych oraz rozumie zależności istniejące między
nimi;
– zna mechanizm działania hormonów, oraz konsekwencje zaburzeń regulacji
hormonalnej;
– zna przebieg i regulację funkcji rozrodczych u kobiet i mężczyzn;
– zna mechanizmy starzenia się organizmu;
– zna podstawowe ilościowe parametry opisujące wydolność poszczególnych
układów i narządów, w tym: zakres normy i czynniki demograficzne
wpływające na wartość tych parametrów;
– wymienia postacie kliniczne najczęstszych chorób poszczególnych układów
i narządów, chorób metabolicznych oraz zaburzeń gospodarki wodnoelektrolitowej i kwasowo-zasadowej.
– potrafi wskazać związek między czynnikami zaburzającymi stan równowagi
procesów biologicznych a zmianami fizjologicznymi i patofizjologicznymi
– opisuje zmiany w funkcjonowaniu organizmu w sytuacji zaburzenia
homeostazy, w szczególności określa jego zintegrowaną odpowiedź
na wysiłek fizyczny, ekspozycję na wysoką i niską temperaturę, utratę krwi
lub wody, nagłą pionizację, przejście od snu do stanu czuwania;
– wykonuje proste testy czynnościowe oceniające organizm człowieka jako
układ regulacji stabilnej (testy obciążeniowe, wysiłkowe); interpretuje dane
liczbowe dotyczące podstawowych zmiennych fizjologicznych;
– umie zaplanować proste badania naukowe z dziedziny fizjologii.
27
- w zakresie kompetencji
personalno-społecznych
Metody oceny pracy
studenta (forma
i warunki zaliczenia
przedmiotu)
Literatura
obowiązkowa:
Literatura
uzupełniająca:
Koło naukowe
Regulamin:
Student uczy się współpracy w zespole w zakresie wykonywania badań i opracowywania wyników, rozwiązywania problemów klinicznych podczas wspólnego analizowania wyników badań, przygotowywania referatów i ich krytycznej dyskusji.
Egzamin po IV semestrze
Literatura i materiały obowiązkowe:
. Konturek S J. Podstawy Fizjologii. Elsevier, Urban i Partner 2007.
. Traczyk W., Trzebski A.: Fizjologia Człowieka z Elementami Fizjologii
Klinicznej, PZWL 2001.
3. Opuchlik A.M, Lubiński W. Patofizjologia, tom 1 i 2, Warszawa 2012, PZWL.
. Ganong W.F. Fizjologia, Warszawa 2007, PZWL.
. Damjanov I. Patofizjologia. Wrocław 2009, Elsevier, Urban i Partner.
3. Szczepańska-Sadowska E. – Skrypt do wykładów: Fizjologiczne podstawy
Endokrynologii Wyd. AM, 1999.
4. Szczepańska-Sadowska E., Koźniewska E.: Seminaria z Fizjologii., Wyd. AM,
cz. I 2000, cz. II, 2001.
Koło Naukowe Fizjologii Klinicznej. Opiekun: dr hab. Agnieszka Cudnoch-Jędrzejewska. Studenci biorą aktywny udział w badaniach naukowych Katedry, przygotowują referaty. Są współautorami prac naukowych.
Zajęcia odbywają się zgodnie z regulaminem obowiązującym studentów Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego i ze statutem WUM.
Regulamin wewnętrzny Katedry
1. Za całokształt procesu dydaktycznego odpowiada Kierownik Katedry oraz
powołany w tym celu Opiekun Dydaktyczny.
2. Na początku roku akademickiego student ma obowiązek zapoznać się
z regulaminem dydaktycznym oraz planem zajęć umieszczonym na stronie
internetowej Katedry.
3. Zajęcia z fizjologii obejmują: wykłady, ćwiczenia i seminaria sprawdzające.
4. Obecność studenta na wykładach, ćwiczeniach i seminariach jest obowiązkowa.
W roku akademickim dopuszcza się 2 nieobecności na ćwiczeniach, które
należy usprawiedliwić w sposób zgodny z regulaminem studiów na pierwszych
zajęciach po nieobecności oraz 1 nieobecność nieusprawiedliwiona.
5. Student przychodzi na zajęcia tylko ze swoją grupą dziekańską. Nie ma
możliwości przenoszenia się do innych grup akademickich na poszczególne
zajęcia. W przypadku, gdy student uczy się jednocześnie na dwóch kierunkach,
może zostać przeniesiony na cały semestr do innej grupy akademickiej.
W takiej sytuacji należy jednak przedstawić stosowne zaświadczenie.
6. Każda grupa dziekańska powinna posiadać grupowy e-mail w celu utrzymania
bieżącego kontaktu z Opiekunem Dydaktycznym.
7. Warunkami przystąpienia do ćwiczeń i ich zaliczenia są:
a.punktualne stawienie się na zajęciach oraz udział w wejściówce (forma
testowa);
b.posiadanie odpowiedniego stroju zgodnego z wymogami BHP.
8. O ocenach z poszczególnych wejściówek studenci będą informowani
na kolejnych zajęciach. Informacji na temat ocen i innych związanych
z zaliczeniami spraw nie będą udzielane telefoniczne.
28
Regulamin:
9. Student nie zalicza ćwiczenia lub seminarium, jeżeli w trakcie zajęć:
a.nie jest przygotowany do zajęć, co uniemożliwia mu czynny udział w tych
zajęciach;
b.utrudnia lub uniemożliwia pracę innym;
c.nie przestrzega zasad BHP;
d.samowolnie opuszcza zajęcia.
10.Warunkiem dopuszczenia do seminarium sprawdzającego jest zaliczenie
ćwiczeń i seminariów danego bloku tematycznego ze średnią 3.0.
11.Seminaria sprawdzające odbywają się na koniec każdego bloku tematycznego
(IV bloki), a ich termin oraz forma ustalone zostaną na początku roku
akademickiego.
Obowiązujący do seminarium sprawdzającego zakres materiału obejmuje:
a.wiadomości przekazane na ćwiczeniach;
b.wiadomości z wykładów, tematycznie związanych z danym blokiem ćwiczeń;
c.wiadomości zawarte we wskazanym piśmiennictwie.
12.Student ma prawo do maksymalnie dwóch terminów poprawkowych nie
zaliczonego seminarium sprawdzającego w terminach ustalonych przez
Opiekuna Dydaktycznego.
13.Niedopuszczenie do seminarium sprawdzającego w pierwszym terminie
z powodu nieosiągnięcia średniej 3.0 jest równoznaczne z utratą pierwszego
terminu.
14.Drugi termin seminarium sprawdzającego zostanie ustalony przez Opiekuna
Dydaktycznego.
15.Termin zaliczenia komisyjnego (III termin) zostanie ustalony przez Opiekuna
Dydaktycznego po zakończeniu całego kursu zajęć z fizjologii.
16.Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest zaliczenie wszystkich seminariów
sprawdzających z oceną minimum 3.0.
17.Egzamin końcowy jest w formie testowej w terminie ustalonym przez Radzę
Pedagogiczną.
18.Do punktów uzyskanych na egzaminie końcowym doliczane będą dodatkowe
punkty z poszczególnych kolokwiów, zaliczonych jedynie w I terminie (2 – 4
punkty począwszy od oceny dobrej).
19.Próg zaliczenia egzaminu końcowego zostanie ustalony komisyjnie przez
Kierownika Katedry i Opiekuna Dydaktycznego po uzyskaniu wyników
egzaminu.
20.Wyniki egzaminu końcowego zostaną podane do wiadomości studentów
w dniu następnym.
29
Rok akademicki: 2014/2015
Kierunek:
Lekarski
Specjalność:
Rok studiów,
II rok,
semestr:
semestr III i IV
Tryb studiów:
Stacjonarne/ niestacjonarne
Nazwa przedmiotu:
Genetyka
Typ przedmiotu:
Poziom przedmiotu
Język wykładowy:
Nazwa jednostki
dydaktycznej
prowadzącej zajęcia:
Imię i nazwisko
Kierownika Zakładu
Imię i nazwisko
Osoby odpowiedzialnej
za dydaktykę:
Rodzaj zajęć:
Łączna liczba godzin
Liczba godzin:
Liczba punktów ECTS
Metody dydaktyczne
(organizacja zajęć)
Wymagania wstępne
Cele kształcenia
obowiązkowy
zaawansowany
Język polski
Zakład Genetyki Medycznej WUM
Ul. Pawińskiego 3 C, Warszawa
prof. dr hab. n med. Rafał Płoski
dr JoannaKosińska
Ćwiczenia i seminaria
25
wykłady:
0
5
ćwiczenia:
17
seminaria:
8
Zajęcia odbywają się codziennie. Rozpoczynają się od 1 godzinnego seminarium, po którym następują 2 godziny ćwiczeń. Seminaria i ćwiczenia prowadzone
każdego dnia są powiązane tematycznie.
II. W13. Zna funkcje nukleotydów w komórce; opisuje struktury I- i ll-rzędową
DNA i RNA, wymienia oddziaływania stabilizujące te struktury; opisuje strukturę
chromatyny;
II. W15. Zna funkcje genomu, transkryptomu i proteomu człowieka oraz podstawowe
metody stosowane w ich badaniu; opisuje procesy replikacji, naprawy i rekombinacji
DNA, transkrypcji i translacji, oraz degradacji DNA, RNA i białek; zna podstawowe
koncepcje regulacji ekspresji genów, w tym regulacji epigenetycznej;
II. W26. Zna procesy takie jak: cykl komórkowy, proliferacja, różnicowanie i starzenie się komórek, apoptoza i nekroza oraz ich znaczenie dla funkcjonowania organizmu; wyjaśnia różnice pomiędzy mitozą i mejozą;
II. W24. Zna funkcjonowanie podstawowych szlaków przekazywania sygnałów
w komórce, a także przykłady zaburzeń w działaniu tych szlaków prowadzące
do rozwoju nowotworów i innych chorób.
Celem nauczania jest zapoznanie z teoretycznymi i laboratoryjnymi podstawami genetyki medycznej i klinicznej. Podczas zajęć główny nacisk jest położony
na naukę wykorzystania zdobytej wiedzy w praktyce. Studenci powinni nauczyć
się samodzielnego interpretowania podstawowych analiz genetycznych, zrozumieć
zasady poradnictwa genetycznego oraz poznać podstawowe techniki laboratoryjne
i statystyczne wykorzystywane w badaniach naukowych z zakresu genetyki człowieka.
Efekty kształcenia
30
- w zakresie wiedzy
student:
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
- w zakresie umiejętności
student:
–
–
–
–
–
zna podstawowe pojęcia z zakresu genetyki;
opisuje zjawiska sprzężenia i współdziałania genów;
opisuje prawidłowy kariotyp człowieka,
zna zasady dziedziczenia różnej liczby cech, dziedziczenia cech
ilościowych, niezależnego dziedziczenia cech oraz dziedziczenia
pozajądrowej informacji genetycznej;
opisuje aberracje autosomów i heterosomów będące przyczyną chorób,
w tym onkogenezy;
zna podstawy diagnostyki mutacji genowych i chromosomowych
odpowiedzialnych za choroby dziedziczne oraz nabyte, w tym
nowotworowe;
zna uwarunkowania genetyczne grup krwi człowieka oraz konfliktu
serologicznego w układzie Rh;
zna czynniki wpływające na pierwotna i wtórną równowagę genetyczna
populacji;
określa korzyści i zagrożenia wynikające z obecności w ekosystemie
organizmów modyfikowanych genetycznie (GMO);
zna genetyczne mechanizmy nabywania lekooporności przez komórki
nowotworowe.
analizuje krzyżówki genetyczne oraz rodowody cech i chorób człowieka
oraz ocenia ryzyko urodzenia się dziecka z aberracjami chromosomowymi;
identyfikuje wskazania do wykonania badań prenatalnych;
potrafi podjąć decyzję o potrzebie wykonania badań cytogenetycznych
i molekularnych;
wykonuje pomiary morfometryczne, analizuje morfogram i zapisuje
kariotypy chorób;
szacuje ryzyko ujawnienia się danej choroby u potomstwa w oparciu
o predyspozycje rodzinne i wpływ czynników środowiskowych.
II. U13. Korzysta z baz danych, w tym internetowych i wyszukuje potrzebną informację za pomocą dostępnych narzędzi w zakresie genetyki;
IV. U21 Krytycznie analizuje piśmiennictwo medyczne, w tym w języku angielskim, oraz wyciąga wnioski w oparciu o dostępne doniesienia literaturowe w zakresie genetyki.
- w zakresie kompetencji Potrafi przekazywać pacjentowi i jego rodzinie informacje o niekorzystnym rokowapersonalno-społecznych niu w zakresie chorób genetycznych (IV. U8).
Metody oceny pracy
Podstawą zaliczenia przedmiotu jest pisemne kolokwium organizowane ostatstudenta (forma
niego dnia po zajęciach lub w innym terminie o uzgodnieniu ze studentami. Wai warunki zaliczenia
runkiem dopuszczenia do kolokwium jest obecność na seminariach i zaliczenie
przedmiotu)
wszystkich ćwiczeń. W przypadku jednej nieobecności na ćwiczeniach/seminarium
zaliczenie jest możliwe na podstawie referatu i/lub rozmowy z asystentem. Przy
większej liczbie nieobecności należy je odrobić z inna grupą lub uzyskać zgodę
Dziekana na organizacje przez Zakład dodatkowych ćwiczeń/seminariów. Przedmiot kończy się egzaminem pisemnym w formie testu w sesji letniej po V semestrze. Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest zaliczenie kolokwium.
Literatura
Literatura i materiały obowiązkowe: Genetyka medyczna Jorde, Carem, Bamobowiązkowa:
shad, Tłum B Kałużewski, Urban&Partner 2013.
Literatura
uzupełniająca:
Koło naukowe
Książki: “Genetics in Medicine”, Thompson & Thompson, SAUNDERS, 2007,
ISBN 978-1-4160-3080-5.
Spotkania w piątki o 13 w Zakładzie. Warunkiem działania koła jest min. 5 osób
chętnych. Zainteresowani studenci proszeni są kontakt z kierownikiem Zakładu.
31
Regulamin Zakładu:
Regulamin odbywania zajęć z Genetyki na I Wydziale Lekarskim WUM.
Zajęcia z przedmiotu genetyka odbywają się w sali seminaryjnej Zakładu Genetyki Medycznej przy ul. Pawińskiego 3c.
Zajęcia odbywają się według harmonogramu ustalonego przez Dziekanat I Wydziału Lekarskiego WUM.
W części komputerowej sali seminaryjnej obowiązuje całkowity zakaz spożywania posiłków oraz napojów. Sala seminaryjna musi być pozostawiona w ładzie
i porządku.
Zaliczenie zajęć jest stwierdzeniem uczęszczania i aktywnego udziału w zajęciach.
Zaliczenie przedmiotu i dopuszczenie do egzaminu odbywać się będzie na podstawie uzyskania pozytywnej oceny z kolokwium przeprowadzonego w ostatnim
dniu zajęć.
Niezaliczenie lub nieobecność na kolokwium należy poprawić przed rozpoczęciem sesji egzaminacyjnej. Nie uzyskanie zaliczenia z kolokwium będzie skutkowało niedopuszczeniem do egzaminu.
Egzamin ma formę testu składającego się z 50 pytań. Ewentualne uwagi dotyczące treści pytań przyjmowane są jedynie w dniu bezpośrednio po egzaminie.
Wgląd w własną pracę jest możliwy w okresie 3 dni od ogłoszenia wyników egzaminu.
Indeksy powinny być złożone w sekretariacie Zakładu w wyznaczonym terminie.
Nie zgłoszenie się na egzamin bez usprawiedliwienia powoduje konieczność
zaliczenia w sesji poprawkowej.
32
Rok akademicki: 2013/2014
Kierunek:
Specjalność:
Rok studiów, semestr:
Tryb studiów:
Nazwa przedmiotu:
Lekarski
Typ przedmiotu:
Poziom przedmiotu
Język wykładowy:
Nazwa jednostki
dydaktycznej
prowadzącej zajęcia:
Adres:
Imię i nazwisko
Kierownika Zakładu
Imię i nazwisko
Osoby odpowiedzialnej
za dydaktykę:
Rodzaj zajęć:
Łączna liczba godzin
Liczba godzin:
obowiązkowy ogólny
zaawansowany
Język polski
Zakład Historii Medycyny
Ul. Żwirki i Wigury 63
Centrum Biblioteczno-Informacyjne
Tel. 225720474
Dr Hanna Celnik
II rok
Stacjonarne
Historia Medycyny
Dr Hanna Celnik
Wykłady, seminaria
40
wykłady:
20
ćwiczenia:
20
seminaria:
Liczba punktów ECTS
Metody dydaktyczne
(organizacja zajęć)
Wymagania wstępne
Cele kształcenia
Wykład, ćwiczenia prezentacje, praca w grupie.
Opanowanie wiedzy podstawowej z historii medycyny oraz zapoznanie studentów z rozwojem myśli lekarskiej na przestrzeni wieków.
Celem nauczania jest zapoznanie studentów z rozwojem myśli lekarskiej
na przestrzeni wieków.
Rozpoczynamy od przedstawienia wierzeń magicznych człowieka pierwotnego, onkologicznej teorii choroby, koncepcji choroby najdawniejszych cywilizacji (Babilonia, Egipt,
Chiny, Indie), Grecji (Hipokrates oraz powstanie egzystującej do początków XIX wieku
teorii humoralnej), Rzymu (Galen), Odrodzenia (Wesaliusz, Paracelsus, Paré, Fracastoro
i ich osiągnięcia dla rozwoju anatomii, fizjologii, chemii fizjologicznej i chirurgii).
Następnie omawiamy wiek XVII – odkrycie krążenia krwi (Serwato, Harvey
Malphigi) oraz powstanie irracjonalnych doktryn: jatrochemików i jatrofizyków.
Przedstawiając w taki sposób kolejne etapy rozwoju poglądów na istotę choroby
dochodzimy do współczesnych poglądów na omawiane sprawy.
Równolegle z przedstawieniem ewolucji poglądów na teorie choroby przedstawiamy rozwój myśli lekarskiej w zakresie lecznictwa, począwszy od najprymitywniejszych środków leczniczych człowieka pierwotnego, poprzez wynikające z patologii
humoralnej upusty krwi, środki wymiotne, napotne i przeczyszczające do postępów
diagnostyki, rozwoju wiedzy o leku, terapii, nauczania klinicznego, rozwoju specjalizacji a następnie postępów lecznictwa ostatniej doby.
Zwracamy uwagę na twórców i ich przeciwników, rozwój myśli deontologicznej, uwypuklamy rolę lekarza o szczególnych, godnych naśladownictwa cechach
charakteru (wzorce osobowe).
W trakcie seminariów, poświęconych rozwojowi myśli lekarskiej od czasów najdawniejszych, zwracamy szczególną uwagę na wkład lekarzy polskich do nauki światowej,
polską szkołę deontologiczną, szkolnictwo w czasach zaborów, nauczanie medycyny
w okresie okupacji hitlerowskiej oraz wybitne, godne naśladownictwa jednostki.
33
Cele kształcenia
Wykłady:
Obejmują ogólny program nauczania.
Seminaria i ćwiczenia: zapoznawanie studentów z literaturą źródłowo podręcznikową. (w tym przypadku nie ma żadnej różnicy pomiędzy seminarium a ćwiczeniami). Różnice dotyczą wyłącznie przedmiotów ściśle medycznych).
Efekty kształcenia
- w zakresie wiedzy
student:
Zna historie początków medycyny.
Zna medycynę najdawniejszych cywilizacji.
Zna charakterystyczne cechy medycyny średniowiecznej.
Zna cechy medycyny nowożytnej i jej najważniejsze odkrycia.
Zna proces kształtowania się dyscyplin medycznych oraz osiągnięcia czołowych
przedstawicieli medycyny polskiej i światowej.
Zna podstawy medycyny opartej na dowodach.
- w zakresie umiejętności Potrafi rozróżnić najważniejsze cywilizacje.
student:
Umie rozróżniać cechy i odkrycia medycyny średniowiecznej od nowożytnej.
Potrafi wyróżnić i dokonuje analizy największych przedstawicieli medycyny polskiej i światowej.
- w zakresie kompetencji Ma poczucie odpowiedzialności wobec pacjentów i współpracowników.
personalno-społecznych Potrafi współdziałać w grupie.
Metody oceny pracy
Egzamin ustny – sprawdzian znajomości wykładów i ćwiczeń
studenta (forma
i warunki zaliczenia
przedmiotu)
Literatura
1. T. Brzeziński: Historia medycyny, PZWL, Warszawa 1990.
obowiązkowa:
2. M. Łyskanowski, Z dziejów medycyny polskiej.
3. W. Szumowski: Historia medycyny, PZWL, Warszawa 1961.
Literatura
uzupełniająca:
Koło naukowe
Regulamin:
1. Dzieje I Wydziału Lekarskiego Akademii Medycznej w Warszawie (18092006)” tom I-II, pod redakcją Marka Krawczyka, Wydawnictwo Czelej, Lublin,
2007-2008.
2. Dzieje nauczania medycyny i farmacji w Warszawie (1789-1950), red. Marcin
Łyskanowski; red. Andrzej Stapiński; red. Andrzej Śródka, PZWL, Warszawa, 1990.
Obowiązkowe uczestniczenie w zajęciach wynikających z planu zajęć, przygotowanie się do zajęć oraz czynne w nich uczestnictwo, zdanie egzaminu, okazanie
szacunku pracownikom i przestrzeganie zasad współżycia koleżeńskiego. Student
może przenieść się, zmienić grupę dziekańską za zgodą kierownika Zakładu ze
względu na ważne okoliczności po przedłożeniu odpowiedniego dokumentu.
34
Immunologia
Rok akademicki 2013/2014
Kierunek: Lekarski
Rok studiów: 2; semestr 4
Tryb studiów: stacjonarne
Nazwa przedmiotu: Immunologia
Typ przedmiotu: obowiązkowy
Poziom przedmiotu: zaawansowany
Język wykładowy: Język polski
Nazwa jednostki dydaktycznej prowadzące zajęcia:
Zakład Immunologii Centrum Biostruktury (1 M19)
Imię i nazwisko Kierownika Zakładu: Jakub Gołąb
Imię i nazwisko Osoby odpowiedzialnej za dydaktykę
Rodzaj zajęć: Wykłady i seminaria
Liczba godzin z podziałem na wykłady, seminaria, ćwiczenia: wykłady 17 h, seminaria 23 h, ćwiczenia 0 h
Liczba punktów ECTS: 2
Metody dydaktyczne: audiowizualne
Wymagania wstępne: Znajomość histologii i anatomii
Założenia i cele przedmiotu: Celem nauczania immunologii jest zapoznanie studentów z funkcjami układu odpornościowego, mechanizmami odpowiedzi immunologicznej, udziałem procesów
immunologicznych w patogenezie określonych chorób i z niektórymi metodami używanymi do oceny
czynności układu odpornościowego.
Treści merytoryczne przedmiotu:
TEMATY WYKŁADÓW:
1. Wstęp. Najważniejsze elementy układu odpornościowego.
2. Komponenty odpowiedzi immunologicznej nieswoistej.
3. Główny układ zgodności tkankowej i jego znaczenie. Populacje limfocytów.
4. Dojrzewanie limfocytów.
5. Krążenie limfocytów.
6.Limfocyty T cytotoksyczne, komórki K i komórki NK.
7. Tkanka limfatyczna związana z błonami śluzowymi.
8. Cytokiny i regulacja odpowiedzi immunologicznej.
9. Immunologia transplantacyjna.
10.Relacje immunologiczne między matką a płodem.
11. Immunologia w nowoczesnej diagnostyce i badaniach naukowych.
12.Mechanizmy nadwrażliwości typu I.
13.Podstawy immunopatologii chorób alergicznych.
14.Immunoterapia nowotworów.
15.Przeciwciała monoklinalne – przełom w diagnostyce i terapii.
16.Odporność przeciwzakaźna.
17.Zespół nabytego niedoboru odporności AIDS.
TEMATY SEMINARIÓW:
1. Definicje podstawowe. Rola układu odpornościowego. Budowa narządów limfatycznych. Dojrzewanie i krążenie limfocytów. Budowa przeciwciał i receptorów limfocytów T rozpoznających
antygen.
35
2. Źródła różnorodności przeciwciał i receptorów limfocytów T rozpoznających antygen. Funkcje
efektorowe przeciwciał. Zastosowanie przeciwciał monoklonalnych i ich pochodnych.
3. Główny układ zgodności tkankowej. Prezentacja antygenów i indukcja odpowiedzi immunologicznej. Mechanizmy cytotoksyczności limfocytów.
4. Populacje i subpopulacje limfocytów, komórki NK. Cytokiny i ich receptory. Rola cytokin w aktywacji, proliferacji i różnicowaniu limfocytów. Udział cytokin w regulacji odpowiedzi immunologicznej humoralnej i komórkowej. Zastosowanie cytokin w medycynie.
5. Odpowiedź nieswoista. Funkcja układu dopełniacza. Interferony. Funkcje makrofagów i granulocytów. Odporność przeciwzakaźna.
6. Immunologia transplantacyjna. Mechanizmy odrzucania przeszczepów allogenicznych. Charakterystyka przeszczepów różnych narządów. Hamowanie odrzucania przeszczepów.
7. Nadwrażliwość i choroby alergiczne. Typy nadwrażliwości ze szczególnym uwzględnieniem nadwrażliwości typu I. Immunoterapia alergenem.
8. Zjawiska autoimmunizacyjne. Tolerancja immunologiczna i autotolerancja. Naturalne mechanizmy zabezpieczające przed autoagresją. Niektóre mechanizmy indukujące autoagresję.
9. Immunologia nowotworów. Ułatwnienie immunologiczne. Odpowiedź przeciwnowotworowa
układu odpornościowego. Immunoterapia nowotworów.
10.Pierwotne i wtórne niedobory odporności. Parametry immunologiczne w warunkach zdrowia.
Diagnostyka niedoborów odporności. Terapia genowa.
Metody oceny pracy studenta /forma i warunki zaliczenia przedmiotu/.
Literatura obowiązkowa:
1. Gołąb J., Jakóbisiak M., Lasek W., Stokłosa T. (red.) “Immunologia”, PWN, 2012.
Literatura uzupełniająca:
1.Lasek W. Immunologia – podstawowe zagadnienia i aktualności, PWN, 2009
2. Male D., Brostoff J., Roth D.B., Roitt I. Immunology. wyd. VII, Mosby. London. 2006.
3. Kindt T.J., Goldsby R.A., Osborne B.A., Kuby Immunology. W.H. Freeman and Co. New York.
2007.
4. Male D., Brostoff J., Roth D.B., Roitt I. Immunologia. Urban & Partner. Tłumaczenie wyd. VII
z 2006.
36
Rok akademicki: 2013/2014
Kierunek:
Specjalność:
Rok studiów, semestr:
Tryb studiów:
Nazwa przedmiotu:
Lekarski
Typ przedmiotu:
Poziom przedmiotu
Język wykładowy:
Nazwa jednostki
dydaktycznej
prowadzącej zajęcia:
Imię i nazwisko
Kierownika Zakładu
Imię i nazwisko Osoby
odpowiedzialnej
za dydaktykę:
Rodzaj zajęć:
Łączna liczba godzin
Liczba godzin:
Liczba punktów ECTS
obowiązkowy ogólny
zaawansowany
angielski/francuski/niemiecki/rosyjski w zależności od wyboru
Studium Języków Obcych
ul. Księcia Trojdena 2a, 02-109 Warszawa
Metody dydaktyczne
(Organizacja zajęć)
Wymagania wstępne
Cele kształcenia
II rok, semestr I i II
Stacjonarne/niestacjonarne
Język Obcy w Medycynie: język angielski/
francuski/niemiecki/rosyjski w medycynie
dr Maciej Ganczar
Ćwiczenia
60
wykłady:
4
ćwiczenia: 60
seminaria:
Metody podające:
• wprowadzenie informacyjne,
• metoda przewodniego tekstu,
• wyjaśnienie.
Metody problemowe:
• omówienie problemu.
Metody aktywizujące:
• metoda przypadków – analiza struktury języka i języka opisu przypadków,
• metoda sytuacyjna (odgrywanie ról),
• dyskusja dydaktyczna.
Metody eksponujące:
• film i nagrania audio.
Metody praktyczne:
• ćwiczenia językowe utrwalające,
• metoda projektów (plakat naukowy lub edukacyjny/prezentacja).
Zaliczenie lektoratu języka obcego w medycynie (60 h) zgodnie z sylabusem
zatwierdzonym dla I roku studiów na kierunku lekarskim w WUM.
Posługiwanie się wybranym językiem obcym na poziomie min. B2 według
ESOKJ w zakresie medycyny, z rozróżnieniem języka tekstów specjalistycznych
i komunikacji w środowisku zawodowym oraz języka w komunikacji z pacjentem.
Efekty kształcenia
37
- w zakresie wiedzy
student:
1. W wybranym języku obcym posługuje się nazwami najczęściej występujących
zaburzeń i jednostek chorobowych.
2. W wybranym języku obcym potrafi przedstawić mechanizmy patologiczne
3. W wybranym języku obcym posługuje się nazwami objawów przedmiotowych
i podmiotowych z rozróżnieniem terminów specjalistycznych i stosowanych
w komunikacji z pacjentami.
4. W wybranym języku obcym posługuje się nazwami podstawowych grup leków,
ich postaci i dróg podawania.
5. W wybranym języku obcym posługuje się nazwami badań diagnostycznych,
przedstawia i interpretuje ich wyniki.
6. W wybranym języku obcym posługuje się nazwami podstawowych zabiegów
z zakresu pierwszej pomocy, terapeutycznych, chirurgicznych, daje instrukcje
pacjentom, wyjaśnia naturę i cel zabiegu.
7. W wybranym języku obcym przedstawia prawa pacjenta obowiązujące
w Polsce porównując je do praw obowiązujących w krajach danego obszaru
językowego.
- w zakresie umiejętności 1. Krytycznie analizuje piśmiennictwo medyczne w wybranym języku obcym
student:
oraz wyciąga wnioski w oparciu o dostępną literaturę
2. Potrafi porozumieć się z pacjentem w jednym z języków obcych tzn. potrafi
a. W wybranym języku obcym przeprowadzić badanie podmiotowe
i przedmiotowe z pacjentem.
b. W wybranym języku obcym wyjaśnić pacjentowi istotę dolegliwości.
c. W wybranym języku obcym opisać stan pacjenta i postępowanie innemu
lekarzowi oraz przedstawić pisemny opis przypadku w różnych formatach
d. W wybranym języku obcym podać pacjentowi niezbędne informacje
i instrukcje podczas wykonywanej procedury/podawania leku.
e. W wybranym języku obcym przekazać podstawowe informacje o stanie
pacjenta innemu lekarzowi.
3. W wybranym języku obcym potrafi opracować i przedstawić plakat/prezentację
ekranową na tematy związane z medycyną i edukacją zdrowotną.
- w zakresie kompetencji 1. Potrafi nawiązać i utrzymać pełen szacunku kontakt z chorym
personalno-społecznych 2. Posiada świadomość własnych ograniczeń w dziedzinie znajomości języka
obcego i umiejętność stałego dokształcania się.
Metody oceny pracy
Warunkiem zaliczenia każdego semestru jest systematyczny, aktywny udział
studenta (forma
w zajęciach, obowiązkowa obecność na wszystkich 15 zajęciach w semestrze, poi warunki zaliczenia
zytywne oceny z pisemnego zaliczenia kończącego semestr oraz przedstawienie
przedmiotu)
plakatu lub prezentacji w oparciu o dodatkową lekturę.
Forma zaliczenia:
Zaliczenie pisemne – testy otwarte, testy krótkiej odpowiedzi, testy zamknięte
prawda-fałsz, dobieranie i uzupełnianie, transformacje zdań i parafraza tekstu, tłumaczenie z języka polskiego na wybrany język obcy.
Część ustna – opracowanie i przedstawienie plakatu/prezentacji ekranowej: procesy patologiczne, jednostka chorobowa i przypadki, metody diagnostyczne i terapeutyczne.
Skala ocen – numeryczna i słowna obowiązująca w WUM.
Egzamin końcowy po IV semestrze obejmujący zakres materiałów semestrów IIV: część pisemna i ustna – struktura i metody oceniana jak zaliczeń semestralnych.
38
Literatura
obowiązkowa:
Literatura i materiały obowiązkowe:
. J. angielski: J.Ciecierska, B. Jenike: English for Medicine, PZWL, 2007.
. J. francuski: T. Fassier, S. Talavera-Goy: Le français des medicines, PUG, 2008.
3. J. niemiecki: M. Ganczar, B. Rogowska: Medycyna. Język niemiecki. Ćwiczenia
i słownictwo specjalistyczne, Huber Polska, 2001.
4. J. rosyjski: R. Hajczuk: Ruskij jazyk w medycynie, PZWL, 2008.
Literatura
uzupełniająca:
Podręczniki:
J. angielski:
. M.H. Beers [ed.]. The Merck Manual of Diagnosis and Therapy, 19th ed.
. Eric H. Glendinning, A.S. Beverly Holmström, English in Medicine, Cambridge
University Press, 2010.
3. Eric H. Glendinning, R. Howard, Professional English in Use, Cambridge
University Press, 2010.
4. L. Murrey, I. B. Wilkinson, S. R. Rajogopalan Oxford Handbook of Clinical
Medicine, Oxford, 2010.
J. francuski:
. J. Mourlhon-Dallies, J. Tolas: Santé-medeciné.com, CLE International, Paris 2004.
J. niemiecki:
. U. Schrimpf, M.Bahnemann, Deutch fűr Ärztinnem and Ärzte, Springer, 2011.
J. rosyjski:
. D.A. Nelson-Anderson, I.B. Komers: Medicynskij sprawocznik, Sonters Publishing
Inc. 1995 Tłum. na język rosyjski, Wydawnictwo Sowa, Moskwa, 2001.
Czasopisma:
. J. angielski: The Lancet, BMJ, JAMA, Scientific American.
. J. francuski: www.doctissimo.fr.
3. J. niemiecki: Medical Tribune.
Regulamin:
1. Studenta obowiązuje obecność na wszystkich 15 zajęciach w semestrze.
Nieobecność usprawiedliwia jedynie zwolnienie lekarskie przedłożone
prowadzącemu w ciągu tygodnia po zakończeniu choroby.
2. W przypadku nieobecności student jest zobowiązany odrobić zajęcia w formie
uzgodnionej z prowadzącym.
3. Podstawę zaliczenia przedmiotu stanowią: udział we wszystkich zajęciach,
aktywne uczestnictwo oraz pozytywne cząstkowe oceny oraz pozytywna ocena
z testu końcowego (część pisemna i ustna)
4. W przypadku nieuzyskania zaliczenia w I terminie student ma prawo
do terminu poprawkowego (w okresie do 2 tygodni po I terminie).
W przypadku niezaliczenia poprawy studentowi przysługuje zaliczenie
komisyjne.
5. Terminy części pisemnej i ustnej ustalane są na początku semestru i podawane
do wiadomości studentów i Rady Pedagogicznej.
6. Po zakończonym czwartym semestrze student ma obowiązek przystąpić
do egzaminu – części pisemnej i ustnej. W przypadku niestawienia się
w wyznaczonym terminie, bądź niezaliczenia egzaminu, studentowi
przysługuje jeden termin poprawkowy w egzaminacyjnej sesji poprawkowej.
W przypadku niezaliczenia egzaminu w II terminie studentowi przysługuje
egzamin komisyjny.
39