Materiał wymagany do badań w kierunku zakażeń
Transkrypt
Materiał wymagany do badań w kierunku zakażeń
Materiał wymagany do badań w kierunku zakażeń wirusem MERS-CoV (hCoV-EMC/2012) wykonywanych w ramach nadzoru epidemiologicznego metodą RT-PCR. Badania diagnostyczne techniką Real-Time RT-PCR w kierunku zakażeń układu oddechowego wirusem MERS-CoV wykonywane są w laboratorium Zakładu Wirusologii NIZP-PZH. Zgłoszenia telefoniczne dotyczące zamiaru wykonania badań przyjmowane są w sekretariacie Zakładu Wirusologii w godz. od 800 do 1500 od poniedziałku do piątku. Formularz zlecenia badań (w załączeniu poniżej) jest ogólnie dostępny na stronie NIZP-PZH: http://www.pzh.gov.pl/page/index.php?id=35 Badania wykonywane są zgodnie z rekomendacjami WHO zamieszczonymi na stronie: (http://www.who.int/csr/disease/coronavirus_infections/LaboratoryTestingNovelCoronavirus_21Dec12. pdf) . Materiałem do badań w kierunku MERS-CoV są z wyboru: 1. próbki pobrane z dolnych dróg oddechowych takie jak aspiraty przeztchwicze (TTA), ewentualnie popłuczyny oskrzelikowo-pęcherzykowe (BAL); . 2. plwocina nieindukowana; 3. wymazy z nosogardła* lub aspiraty z nosogardła* 4. Światowa Organizacja Zdrowia zaleca ponadto pobranie do badań retrospektywnych 2 próbek surowicy/plazmy (pobrane na początku zachorowania oraz po ok. 1-2 tyg.) – do ewentualnych badań w serologicznych. * ujemny wynik poszukiwania wirusa MERS-CoV w materiałach z górnych dróg oddechowych (np. w wymazie) nie wyklucza zakażenia. Wskazane jest badanie materiałów z dolnych dróg oddechowych. Sposób pobrania, przechowywania i transportu materiału do badań w kierunku MERS-CoV Aspiraty przeztchawicze (TTA) - Pobranie zgodnie z procedurami medycznymi. Do laboratorium należy dostarczyć w ilości 2 – 4 ml w jałowej próbówce - najszybciej jak to możliwe po pobraniu (do 24 godzin), najlepiej w temperaturze chłodni (5 3o C) (transport na lodzie). Jeżeli próbka będzie przechowywana/transportowana dłużej niż 24 godziny, należy ją zamrozić i dostarczyć do laboratorium w warunkach uniemożliwiających rozmrożenie (transport na suchym lodzie). Popłuczyny oskrzelowo – pęcherzykowe (BAL) – jak powyżej; możliwość niższego stężenia wirusa w próbce w stosunku do TTA, ale materiał nadal jest polecany do badań; Plwocina nieindukowana – przechowywanie i transport jak powyżej; konieczność upewnienia się, że jest to materiał z dolnych dróg oddechowych (badanie mikroskopowe). Nie zaleca się indukowania plwociny ze względu na ryzyko zakażenia personelu. Aspiraty z nosogardła – transport i przechowywanie jak powyżej, Wymaz - należy pobrać używając zestawów transportowych przewidzianych specjalnie do pobierania materiału klinicznego w kierunku zakażeń wirusowych (wymazówka + podłoże w próbówce). Jałowa wymazówka powinna być wykonana w całości ze sztucznego tworzywa, tzn. patyczek plastikowy oraz wacik wykonany z materiału innego niż wata (dakron, czysta wiskoza, poliester lub sztuczny jedwab), ponieważ stosowanie innych wymazówek powoduje inhibicję reakcji PCR. W próbówce wolnej od DNA-az i RNA-az powinno być umieszczone jałowe podłoże (buforowany roztwór soli fizjologicznej – PBS lub płyn Hanks’a albo fizjologiczny roztwór soli). Uwaga: Stosowanie innych podłoży transportowych, np. bakteriologicznych uniemożliwia izolację wirusa z próbki. Przesyłanie próbki w nieodpowiedniej próbówce może spowodować uzyskanie fałszywie ujemnego wyniku. Jałową wymazówką należy pobrać głęboki wymaz z gardła i umieścić w probówce z podłożem (patrz opis powyżej). Próbówkę należy szczelnie zamknąć (w razie potrzeby uciąć patyczek wymazówki), jednoznacznie opisać (data pobrania, imię i nazwisko chorego) i przechowywać w temperaturze chłodni (5 ± 3 o C). Transport do laboratorium zgodnie z opisem umieszczonym powyżej. Surowica lub plazma w ilości około 1 ml; bez hemolizy, pobrana jałowo do szczelnie zamykanej probówki. Próbkę należy zamrozić i transportować w warunkach uniemożliwiających rozmrożenie lub przesłać na lodzie w czasie 24 godzin od pobrania. a. Pierwsza próbka surowicy – w fazie ostrej choroby – w trakcie 1 tygodnia od wystąpienia objawów b. Druga próbka surowicy – w fazie ozdrowieńczej – najlepiej 3 lub 4 tygodnie później Pełna krew – po pobraniu do pojemnika z EDTA transportowana na lodzie (bez zamrożenia) – maksymalnie do 24 godzin od pobrania. Materiał zalecany do badania jedynie w pierwszym tygodniu choroby Zalecenia dotyczące pakowania materiałów klinicznych (rysunek poniżej w załączeniu) znajdują się na stronie NIZP-PZH: http://www.pzh.gov.pl/page/fileadmin/user_upload/zaklady/wirusologia/instrukcja.pdf Ze względu na potencjalnie zakaźny charakter próbek materiału klinicznego obowiązują następujące zasady pakowania próbek (poziom BSL2): Pojemniki z materiałem do analizy powinny być zapakowane zgodnie z ogólną zasadą pakowania wymaganą dla zakaźnych patogenów. Obowiązuje zasada potrójnego opakowania. 1. naczynie zasadnicze zawierające materiał kliniczny powinno być: jednorazowe, z nietłukącego tworzywa sztucznego, odporne na zgniecenie; zamykane nakrętką z dodatkową uszczelką zapobiegającą wyciekowi materiału; otwierane i zamykane w nieskomplikowany sposób; 2. wtórne opakowanie: wykonane z odpornych na zgniecenie materiałów i hermetycznie zamknięte. Dopuszcza się możliwość umieszczenia w jednym opakowaniu wtórnym kilku naczyń zasadniczych z materiałem klinicznym pod warunkiem ich jednoznacznego oznakowania. Opakowanie wtórne musi mieć wymiary umożliwiające otwarcie go w boksie laminarnym (wymaganie BHP). Przed umieszczeniem w opakowaniu transportowym powierzchnia opakowania wtórnego powinna być wyjałowiona. Dokumentacja dołączona do próbek nie może być umieszczana w opakowaniu wtórnym. 3. opakowanie zewnętrzne: czyli opakowanie transportowe. W przypadku transportu materiałów w warunkach specjalnych (suchy lód, lód) powinno być odporne na dany czynnik. Musi być oznakowane i opisane w sposób identyfikujący klienta i umożliwiający nawiązanie z nim szybkiego kontaktu w przypadkach uszkodzenia próbek czy innych zdarzeń losowych. 4. dokumentacja dotycząca materiału: powinna być umieszczona oddzielnie, w zamkniętych kopertach i przytwierdzona do opakowania zewnętrznego. 1 – probówka z materiałem do badania 2 – opakownie zbiorcze szczelne 3 – opakowanie zewnętrzne termoizolacyjne Formularz nr PO-02/F06 Obowiązuje od dnia: 2009.02.23 ZLECENIE nr ........................../......................... w NIZP - PZH symbol laboratorium Klie nt: A. Zle ceniodawca: ............................................................................................................................................................................................. Adres: ul.................................................................................................................................................... nr domu......................................... kod.................................. miejscowość .............................................................. ............................................................................. Oddział:...................................................................................................... REGON/NIP*:... .......................................................................... B. Dane Pacjenta *** Imię i nazwisko pacjenta:.................................................................................................... ....................................................................... Data urodzenia......................................................................................... płeć* K M PESEL Adres zamieszkania: ul........................................................................................ nr domu.............................................. . nr lokalu............... kod............................................ miejscowość......................................................................................... nr telefonu...................................... Dane lekarza zlecającego badanie................................................................................................................. nr telefonu................................ Dane osoby pobierającej materiał do badania.................................................................................. ............................................................... 1. Wskazanie do wykonania badania (istotne kliniczne dane pacjenta).................................................................................................. .... ................................................................................................................................................................................................................. 2. Lp. Opis materiału i zakres badania: Rodzaj materiału Data i godzina pobrania próbki Uwagi Oczekiwany kierunek badania w NIZP - PZH Data i godzina przyjęcia próbki (wypełnia PPM w NIZP - PZH) 3. T ermin realizacji ........................................... Tryb wykonania badania: cito / zwykły* 4. Dodatkowa dokumentacja: skierowanie od lekarza, inne*: ...................................................................................................................... 5. Próbki po badaniu do dyspozycji Laboratorium tak / nie* 6. Przekazanie sprawozdania z badań: faksem** / pocztą / odbiór osobisty* 7. Miejsce przesłania wyniku: instytucja / pacjent / inne* ...................................................................... ..................................................... 8. Koszt realizacji zlecenia:........................................................................................................................................................................... 9. Klient ma prawo uczestniczyć w badaniu jako obserwator z uwzględnieniem ograniczeń wynikających z przepisów o hermetyzacji laboratorium Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie listy organizmów patogennych oraz ich klasyfikacji, a także środków niezbędnych dla poszczególnych stopni hermetyczności (Dz. U..212.1798 z 16 grudnia 2002r.). 10. Klient ma prawo do złożenia skargi w ciągu 14 dni od daty otrzymania sprawozdania. 11. Klient wyraża /nie wyraża* zgody na wykorzystanie wyników do celów opracowań syntetycznych. 12. Zmiana treści zlecenia wymaga formy pisemnej. 13. Klient zgadza się na przetwarzanie swoich danych osobowych w zakresie niezbędnym do realizacji zlecenia zgodnie z art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. Nr 101, poz. 926). ....................................................................... Klient - data/podpis ............................... ................................................................... Główny Księgowy - data/podpis (dla Klientów instytucjonalnych) ........................................ Rezultat przeglądu (wypełnia laboratorium w NIZP - PZH) Osoba przyjmująca zlecenie Osoba dokonująca przeglądu zlecenia pozytywny / negatywny * data/podpis data/podpis (wypełnia PPM w NIZP - PZH) (wypełnia NIZP - PZH) Szare pola formularza są wypełniane w NIZP - PZH *niepotrzebne skreślić **Wyniki badań mogą być wysłane na wskazany nr faksu po każdorazowym nadesłaniu imiennego zobowiązania do ochrony przetwarzanych informacji *** Zgodnie z Ustawą z dnia 5.12.2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz.U. Nr 234, poz. 1570) i Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 21 stycznia 2009 zmieniającym rozporządzenie w sprawie standardów jakości dla medycznych laboratoriów diagnostycznych i mikrobiologicznych( Dz.U. Nr 22, poz.128 ).