Rzepak ozimy

Transkrypt

Rzepak ozimy
Rzepak ozimy
Uwagi ogólne
W roku 2012 w ramach PDOiR w naszym województwie prowadzone były trzy
doświadczenia z rzepakiem ozimym zlokalizowane w ZDOO Ruska Wieś, SDOO Wrócikowo oraz
w ZPD Bałcyny (UWM). W doświadczeniach badano 25 odmian rzepaku z krajowego rejestru (KR)
i 16 z katalogu wspólnotowego (CCA). Aktualnie w KR znajdują się 94 odmiany, w tym 47
mieszańcowych.
W 2012 roku na Listę Zalecanych Odmian (LZO) w województwie wpisano odmiany
Sherlock, ES Mercure, Artoga, DK Example, a wycofano odmiany Adriana, NK Bold, Nelson oraz
NK Petrol. Aktualnie tworzą ją: Monolit, Bellevue, NK Pegaz, Sherlock, NK Octans, Visby,
Rohan, NK Technic, Abakus, ES Mercure, Artoga i DK Example.
Doświadczenia prowadzone były w 4 powtórzeniach na jednym poziomie agrotechnicznym.
W ZDOO Ruska Wieś była zastosowana pełna ochrona fungicydowa, w ZPD Bałcyny wykonano
jednokrotny oprysk fungicydowy natomiast we Wrócikowie nie stosowano ochrony przeciw
chorobom grzybowym (tabela 2). Obsada nasion na 1m2 uzależniona jest od wytycznych hodowcy
i wynosi zwykle od 50 do 60 szt/m2.
Doboru odmian do doświadczeń dokonał Wojewódzki Zespół PDOiR biorąc pod uwagę ich
przydatność do uprawy w trudnych warunkach naszego województwa. Celem badań było sprawdzenie
wartości gospodarczej wybranych odmian.
W doświadczeniach stosowano wybraną przez specjalistów chemiczną ochronę roślin w zakresie
zwalczania chwastów, szkodników i chorób grzybowych. Stosowane preparaty znajdowały się
w oryginalnych opakowaniach i były zarejestrowane w Polsce.
Wyniki doświadczeń
2012 był rokiem korzystnym do uzyskania wysokich plonów rzepaku ozimego. Średni plon
w poszczególnych punktach doświadczalnych był znacznie wyższy niż w latach ubiegłych i wyniósł
63,9 dt/ha dla województwa. Najwyższe plony w ostatnim roku uzyskano w Ruskiej Wsi
i w Bałcynach 68,7 dt/ha i 68,3 dt/ha natomiast we Wrócikowie były niższe i wynosiły 54,7 dt/ha.
W ZDOO Ruska Wieś do najlepiej plonujących, w minionym sezonie, można zaliczyć odmiany
mieszańcowe: NK Technic, NK Petrol i Nelson. Z odmian populacyjnych powyżej wzorca plonowały
Adriana, NK Pegaz oraz NK Diamond. W SDOO Wrócikowo powyżej wzorca z odmian
mieszańcowych plonowały: NK Petrol, Visby, NK Octans oraz Rohan, z odmian populacyjnych
znacznie powyżej wzorca plonował Sherlock. Z badanych odmian mieszańcowych w ZPD Bałcyny
powyżej wzorca plonowała Artoga i badana pierwszy rok populacyjna odmiana Pamela (tabela 4).
W roku 2012 średnio z trzech miejscowości najlepszy wynik uzyskały odmiany mieszańcowe
NK Petrol, NK Technic oraz NK Octans i Visby, wyróżniającą się odmianą populacyjną była Pamela.
Natomiast w ostatnim trzyleciu plonowaniem wyróżniały się odmiany populacyjne Adriana, Bellevue
i NK Pegaz , a z mieszańcowych Rohan, Visby, Abakus, NK Octans i NK Technic (tabela 5).
W minionym sezonie rośliny rzepaku były wyższe niż w latach ubiegłych. Nie
zaobserwowano większej presji chorób grzybowych. Wystąpiło jedynie porażenie zgnilizną
Twardzikowi, na którą mniej odporne okazały się Nelson, Visby, Abakus oraz Monolit.
Przezimowanie roślin rzepaku w naszym rejonie było dobre, niewielki udział roślin martwych
zanotowano tylko w ZDOO Ruska Wieś.
Tabela 1.
Lp.
Odmiana
Rok wpisania
do KR Odmian
w Polsce
Kod kraju
pochodzenia
Rzepak ozimy. Odmiany badane. Rok zbioru: 2012
2008
2008
2008
2008
2008
2009
2010
2010
2011
2011
FR
DE
PL
CH
CH
DE
CH
DE
DE
FR
2006
2008
2008
2008
2008
2009
2009
2009
2010
2010
2010
2011
2011
2011
2011
CH
CH
CH
DE
DE
DE
FR
DE
FR
DE
DE
DE
FR
DE
DE
Hodowca
(jednostka prowadząca hodowlę zachowawczą lub dla odmian zagranicznych krajowy przedstawiciel)
odmiany populacyjne
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
Adriana
Bellevue
Monolit
NK Bold
NK Pegaz
Chagall
NK Diamond
Sherlock
Andie
Pamela
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24
25
Nelson
NK Octans
NK Petrol
Rohan
Visby
Abakus
ES Mercure
NK Technic
Artoga
DK Example
Primus
DK Exfile
Dobrava
Inspiration
Rumba
F1
F1
F1
F1
F1
F1
F1
F1
F1
F1
F1
F1
F1
F1
F1
Limagrain Central Europe Societe Europeenne Sp. Europ. Oddz. w Polsce, ul. Ks.Piotra Wawrzyniaka 2; PL- 62-052 Komorniki
Saaten – Union Polska sp. z o.o. ul. Straszewska 70; PL- 62-100 Wągrowiec
Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR ul. Główna 20; PL- 99-307 Strzelce
Syngenta Seeds sp. z o.o. ul. Powązkowska 44C; PL- 01-797 Warszawa
Syngenta Seeds sp. z o.o. ul. Powązkowska 44C; PL- 01-797 Warszawa
Lantmännen SW Seed sp. z o.o. ul Terenowa 6g ; PL- 52-231 Wrocław
Syngenta Seeds sp. z o.o. ul. Powązkowska 44C; PL- 01-797 Warszawa
KWS Polska sp. z o.o. ul. Chlebowa 4/8; PL-61-003 Poznań
Dieckmann Seeds Polska sp. z o.o.; ul. Mikołaja Reja 4; PL-86-100 Świecie
Limagrain Central Europe Societe Europeenne Sp. Europ. Oddz. w Polsce, ul.Ks.Piotra Wawrzyniaka 2; PL- 62-052 Komorniki
odmiany mieszańcowe
Syngenta Seeds sp. z o.o. ul. Powązkowska 44C; PL- 01-797 Warszawa
Syngenta Seeds sp. z o.o. ul. Powązkowska 44C; PL- 01-797 Warszawa
Syngenta Seeds sp. z o.o. ul. Powązkowska 44C; PL- 01-797 Warszawa
Saaten – Union Polska sp. z o.o. ul. Straszewska 70; PL- 62-100 Wągrowiec
Saaten – Union Polska sp. z o.o. ul. Straszewska 70; PL- 62-100 Wągrowiec
Saaten – Union Polska sp. z o.o. ul. Straszewska 70; PL- 62-100 Wągrowiec
Rolagra, Błażej Springer ul. Chłapowskiego 22/14; PL- 63-100 Śrem
Syngenta Seeds sp. z o.o. ul. Powązkowska 44C; PL- 01-797 Warszawa
Limagrain Central Europe Societe Europeenne Sp. Europ. Oddz. w Polsce, ul. Ks.Piotra Wawrzyniaka 2; PL- 62-052 Komorniki
Monsanto Polska sp. z o. o. ul. Domaniewska 41; PL- 02-672 Warszawa
DSV Polska sp. z o.o.; ul. Straszewska 70; PL-62-100 Wągrowiec
DSV Polska sp. z o.o.; ul. Straszewska 70; PL-62-100 Wągrowiec
Limagrain Central Europe Societe Europeenne Sp. Europ. Oddz. w Polsce, ul. Ks.Piotra Wawrzyniaka 2; PL- 62-052 Komorniki
DSV Polska sp. z o.o.; ul. Straszewska 70; PL-62-100 Wągrowiec
DSV Polska sp. z o.o.; ul. Straszewska 70; PL-62-100 Wągrowiec
*- według „Listy odmian roślin rolniczych wpisanych do krajowego rejestru w Polsce’’
F1 - odmiana mieszańcowa
Tabela 2.
Rzepak ozimy. Warunki polowe doświadczeń. Rok zbioru: 2012
ZDOO Ruska Wieś
SDOO Wrócikowo
Miejscowość
pow. Ełk
pow. Olsztyn
Kompleks rolniczej
pszenny dobry
pszenny dobry
przydatności gleby
ZPD UWM Bałcyny
pow. Ostróda
pszenny dobry
Klasa bonitacji gleby
IV b
III b
III a
pH gleby w KCl
6,25
5,96
-
Przedplon
pszenica ozima
pszenica jara
miesz. zboż. strączkowa
Data siewu
22.08.11
26.08.11
24.08.11
50-60
50-60
50-60
26.07.12
26.07.12
25.07.12
Obsada nasion (szt./m2)
Data zbioru
Nawożenie mineralne
N
(kg/ha)
160
160
180
P2O5
(kg/ha)
80
100
80
K2O
(kg/ha)
140
130
120
Dolistne nawożenie mikroelementami (nazwa, dawka/ha)
Nawóz dolistny
(nazwa, dawka/ha)
Zaprawa nasienna (nazwa)
Herbicyd (nazwa,
dawka/ha)
Insektycyd (nazwa,
dawka/ha)
Fungicyd (nazwa,
dawka/ha)
-pierwszy zabieg
-drugi zabieg
Desykacja (nazwa,
dawka/ha)
Maximus extra PK
(3,5 kg); Ekolist Mono
Mangan (1,5 l); MaxiBor
Rzepak Extra (3kg)
21 (2 kg); Maximus extra
PK (3 kg)
Środki ochrony roślin
Colzor Trio 405 EC +
Butisan Star 416 SC
( 2 l + 1,5 l ); Targa Super
05 EC (1,5 l)
Fastac 100 EC ( 0,1 l);
Dursban Delta 200 CS
(1,5 l); Karate Zeon 050
CS (0,12 l); Mavrik 240
EW (0,2 l); Mospilan 20
SP (0,12 kg)
Alert 375 SE + Acanto
250 SC (0,8 l+0,6 l)
Alert Solo 250 EW +
Acanto 250 SC
(0,8 l+0,8 l)
Reglone 200 SL (3 l)
Basfoliar 12-4-6+S (8 l)
-
-
Butisan Star 416 SC ( 3 l);
Targa Super 05 EC ( 1,0 l)
Butisan Star 416 SC ( 2,5
l)
Patriot 100 EC (80 ml);
Proteus 110 OD ( 0,6 l);
Karate Zeon 050 CS (0,12
l); Mospilan 20 SP ( 0,12
kg)
Dursban 480 EC (0,6 l);
Proteus 110 OD ( 0,6 l),
Karate Zeon 050 CS ( 0,12
l); Trebon 30 EC (0,25 l)
-
-
-
-
-
Pictor 400 SC (0,5 l)
Reglone 200 SL (2,5 l)
-
Tabela3.
Rzepak ozimy. Wyniki ogólne doświadczeń. Rok zbioru 2012
Lp.
Wyszczególnienie
Ruska Wieś
Wrócikowo
Bałcyny
1.
Stan roślin po zimie (9°)
5,7
7,7
9
2.
Procent martwych roślin po zimie(%)
4,7
0
0
3.
Wysokość roślin (cm)
154
155
154
4.
Wysokość łanu przed zbiorem (cm)
138
111
141
5.
Początek kwitnienia (data)
04.05.
04.05.
01.05.
6.
Dojrzałość techniczna (data )
13.07.
13.07.
08.07.
7.
Wilgotność nasion podczas zbioru (%)
9,0
8,7
10,4
8.
Plon nasion (przy wilgotności 9%) (dt/ha)
68,7
54,7
68,3
Wyniki średnie z wszystkich badanych odmian
Skala 9° - 9 - oznacza stan najkorzystniejszy, 1- oznacza stan najmniej korzystny
Tabela 4.
Rzepak ozimy. Plon nasion odmian w miejscowościach ( % wzorca ). Rok zbioru 2012
Lp.
Odmiana
Wzorzec w dt/ha
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
Ruska Wieś
Wrócikowo
69,8
odmiany populacyjne
56,5
Bałcyny
70,9
Adriana
Bellevue
Monolit
NK Bold
NK Pegaz
Chagall w
NK Diamond
Sherlock
Andie
Pamela w
106
99
90
96
87
92
97
87
95
95
98
94
104
96
95
97
90
95
104
94
98
102
104
92
101
101
97
101
103
101
Nelson
NK Octans
NK Petrol
Rohan
Visby w
Abakus
ES Mercure
NK Technic
Artoga w
DK Example
Primus
DK Exfile
Dobrava
Inspiration
Rumba
106
101
101
101
112
101
109
119
100
102
111
92
102
113
100
104
109
92
82
84
85
114
104
101
100
94
105
99
86
94
95
95
97
99
91
100
90
89
97
101
98
96
102
106
96
odmiany mieszańcowe
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24
25
Kolejność odmian według lat badań
w
- wzorzec w 2012 roku
Tabela 5.
Rzepak ozimy. Plon nasion. ( % wzorca ). Lata zbioru: 2012-2010
Lp.
Odmiana
Plon nasion
Liczba
lat badań
Wzorzec w dt/ha
2012
2011
2010
2011-2012
2010-2012
65,7
35,8
50,3
50,7
50,6
odmiany populacyjne
1.
Adriana
3
99
93
102
96
98
2.
Bellevue
3
92
102
101
97
98
3.
Monolit
3
93
96
98
94
95
4.
NK Bold
3
95
95
101
95
97
5.
NK Pegaz
3
98
91
102
96
98
6.
Chagall w
3
94
85
99
91
93
7.
NK Diamond
2
98
98
-
98
-
8.
Sherlock
2
99
107
-
102
-
9.
Andie
1
99
-
-
-
-
10.
Pamela w
1
101
-
-
-
-
odmiany mieszańcowe
11.
Nelson
3
102
108
106
104
105
12.
NK Octans
3
105
109
109
106
107
13.
NK Petrol
3
108
97
111
104
106
14.
Rohan
3
101
121
114
109
111
15.
Visby w
3
104
116
110
109
109
16.
Abakus
3
101
112
114
107
109
17.
ES Mercure
3
84
106
104
91
96
18.
NK Technic
3
106
107
110
106
108
19.
Artoga w
2
100
111
-
104
104
20.
DK Example
2
94
119
-
102
-
21.
Primus
1
95
-
-
-
-
22.
DK Exfile
1
97
-
-
-
-
23.
Dobrava
1
92
-
-
-
-
24
Inspiration
1
99
-
-
-
-
25
Rumba
1
101
-
-
-
-
3
3
2
6
8
Liczba doświadczeń
w
- wzorzec w 2012 roku; 2011 – Casoar, Chagall, Visby, Artoga; 2010 - Castille, Casoar, Chagall
Tabela 6.
Rzepak ozimy. Ważniejsze właściwości rolniczo-użytkowe (odchylenia od wzorca). Lata zbioru:2010-2012
Lp.
Odmiana
Liczba lat
badań
Martwe
rośliny
po zimie
Wzorzec
Wysokość
roślin
%
Wysokość łanu
przed zbiorem
Początek
kwitnienia
(cm)
Dojrzałość
techniczna
(% roślin
porażonych)
(kolejny dzień roku)
2012
20102012
2012
20102012
2012
20102012
2012
20102012
1
5
153
135
131
116
124
126
195
2012
Zgnilizna
twardzikowa
20102012
2012
20102012
193
9
7
odmiany populacyjne
1.
Adriana
3
1
0
-3
1
-4
1
0
1
-1
0
-2
0
2.
Bellevue
3
0
-2
2
8
-1
8
1
2
1
1
0
0
3.
Monolit
3
-1
-4
-5
5
-16
-6
2
2
-1
0
5
3
4.
NK Bold
3
-1
4
0
3
0
1
1
1
1
1
-3
-2
5.
NK Pegaz
3
-1
-1
4
6
1
5
2
2
1
1
-3
-2
6.
Chagall
3
1
7
-3
0
-2
-2
0
0
-1
0
-1
-1
7.
NK Diamond
2
-1
-3
-6
-
-5
-
0
-
0
-
-2
-
8.
Sherlock
2
-1
-5
0
-
-10
-
-1
-
0
-
-2
-
9.
Andie
1
-1
-
-1
-
-8
-
0
-
-1
-
2
-
1
1
-
2
-
-3
-
1
-
2
-
-5
-
10.
w
w
Pamela
odmiany mieszańcowe
11.
Nelson
3
-1
-4
4
10
-1
7
-1
0
-1
0
11
5
12.
NK Octans
3
2
-2
7
12
-1
8
0
1
0
0
0
0
13.
NK Petrol
3
2
4
8
9
8
11
0
1
0
0
1
0
14.
Rohan
3
1
-4
-8
0
-6
3
-1
-1
0
0
0
0
15.
Visby
w
3
-1
-5
2
5
0
5
0
0
0
0
6
3
16.
Abakus
3
1
-4
-4
2
1
7
0
0
-1
-1
6
2
17.
ES Mercure
3
-1
-5
4
9
6
11
1
1
2
1
-1
0
18.
NK Technic
3
1
-3
5
9
2
10
0
0
-1
0
0
0
2
-1
-4
0
-
4
-
0
-
-1
-
1
-
w
19.
Artoga
20.
DK Example
2
2
-3
14
-
7
-
2
-
1
-
4
-
21.
Primus
1
2
-
-7
-
-4
-
0
-
0
-
-2
-
22.
DK Exfile
1
0
-
7
-
4
-
1
-
0
-
3
-
23.
Dobrava
1
0
-
4
-
5
-
0
-
0
-
4
-
24
Inspiration
1
0
-
5
-
2
-
1
-
0
-
-1
-
25
Rumba
1
-1
-
-2
-
1
-
-1
-
0
-
-2
-
1
3
3
9
3
9
3
9
2
8
3
5
Liczba doświadczeń
w
- wzorzec w 2012 roku; 2011 – Casoar, Chagall, Visby, Artoga; 2010 - Castille, Casoar, Chagall
Wyniki pochodzą jedynie z doświadczeń, w których wystąpiło dane zjawisko; wyższa wartość oznacza ocenę korzystniejszą