Zadanie 2.

Praca kontrolna z biologii
LO dla dorosłych
semestr IV
„Umiejętność może doprowadzić
Cię na szczyt, ale potrzebujesz charakteru, by na nim pozostać."
Zig Ziglar
Poniższa praca składa się z 25 zadań. Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów możliwą do uzyskania za
prawidłową odpowiedź. Za rozwiązanie zadań można otrzymać maksymalnie 50 punktów.
Zadanie 1. (0-2)
Korzystając z dodatkowych źródeł informacji, scharakteryzuj rozmieszczenie gadów na kuli
ziemskiej.
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
Zadanie 2. (0-2)
Wyjaśnij, jakie znaczenie mają błony płodowe w rozwoju gadów.
…………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………..
Zadanie 3. (0-2)
Wymień fizjologiczne cechy ptaków będące przystosowaniem do lotu.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Zadanie 4. (0-2)
Wyjaśnij, dlaczego mechanizm podwójnego oddychania stanowi przystosowanie ptaków do
lotu.
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
Zadanie 5. (0-3)
Podaj przykłady potwierdzające, że kształt ciała ssaka jest związany ze środowiskiem, w
którym żyje.
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………….
Zadanie 6. (0-3)
Podaj przykłady podziałów zwierząt, biorąc pod uwagę sposoby odżywiania się.
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………….
Zadanie 7. (0-1)
Porównaj otwarty układ krwionośny z zamkniętym układem krwionośnym.
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………….
Zadanie 8. (0-3)
Do podanych rzędów ssaków dopisz po dwie nazwy przedstawicieli.
Rząd: STEKOWCE
Rząd: OWADOŻERNE
Rząd: WALENIE
Rząd: GRYZONIE
Rząd: DRAPIEŻNE
Zadanie 9. (0-4)
Uzupełnij tabelę wpisując nazwę grupy bezkręgowców, do których pasuje podany opis układu
pokarmowego.
Nazwa grupy
bezkręgowców
Opis układu pokarmowego
występuje drożny układ pokarmowy, składa się z jelita przedniego,
środkowego, tylnego, zakończonego odbytem
w jelicie przednim pojawia się wole – rozszerzony odcinek służący do
przechowywania pokarmu; na granicy przełyku i jelita środkowego
znajduje się żołądek
niektóre odnóża głowowe przekształcone są w narządy gębowe,
pojawiły się też gruczoły, np. gruczoł wątrobowo-trzustkowy
wydzielający enzymy trawienne, u gatunków lądowych ślinowe; u
owadów występuje wole, w którym jest magazynowany pokarm i
zachodzi wstępne trawienie
występuje w układzie pokarmowym tarka, narząd, który mieści się w
gardzieli lub na języku i służy do zeskrobywania pokarmu
Zadanie 10. (0-2)
Wymień różnice w budowie układu pokarmowego roślinożercy i drapieżcy, a następnie
wyjasnij, z czego one wynikają.
źródło: Biologia na czasie (wyd. Nowa Era)
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Zadanie 11. (0-2)
Na rysunkach przedstawiono przedstawicieli różnych gromad kręgowców.
Uwaga: nie zachowano proporcji wielkości zwierząt.
źródło: CKE
Wpisz poniżej wszystkie numery, którymi na rysunkach oznaczono kręgowce:
a) należące do owodniowców:………..
b) stałocieplne:……………………………………….
Zadanie 12. (0-2 )
Na rysunku przedstawiającym miednicę człowieka literą X oznaczono połączenie pomiędzy
kośćmi miednicy.
źródło: www.wisarts.com
a) Podkreśl rodzaj połączenia oznaczonego na rysunku literą X.
ruchome,
stałe,
półruchome
b) Podaj nazwę kości miednicy tworzących połączenie w miejscu oznaczonym literą X.
......................................................................................................................................................
Zadanie 13. (0-1)
Uporządkuj wymienione rodzaje elementów morfotycznych krwi (krwinek) ze względu
na ich liczbę we krwi zdrowego człowieka, począwszy od najliczniejszych.
trombocyty, erytrocyty, leukocyty
1. ........................................ 2. .......................................
3. ........................................
Zadanie 14. (0-2)
Komórki okładzinowe ścian żołądka wydzielają kwas solny (HCl), który obniża pH
wypełniającej go treści pokarmowej do wartości pH ok. 2.
Wymień dwie funkcje, jakie pełni środowisko silnie kwasowe w żołądku.
1. ..................................................................................................................................................
2. ..................................................................................................................................................
Zadanie 15. (0-2)
Jedna z reguł żywieniowego dekalogu człowieka zaleca: „Co najmniej trzy razy dziennie jedz
warzywa i owoce, głównie świeże, mrożone lub suszone”.
Przedstaw dwa różne argumenty uzasadniające korzystny wpływ stosowania tej reguły
na zdrowie człowieka.
1. ..................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
2. ..................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
Zadanie 16. (0-2)
Wśród wymienionych funkcji zaznacz dwie, które pełni witamina C w organizmie
człowieka.
A. Neutralizuje wolne rodniki.
B. Bierze udział w syntezie protrombiny.
C. Ułatwia wchłanianie wapnia z pokarmu.
D. Wzmacnia włosowate naczynia krwionośne.
E. Bierze udział w wytwarzaniu barwnika wzrokowego.
Zadanie 17. (0-3)
W budowie kręgosłupa człowieka wyróżnia się pięć odcinków zbudowanych z kręgów, które
są ze sobą połączone za pomocą mięśni i więzadeł.
a) Uporządkuj wymienione w tabeli odcinki kręgosłupa w kolejności ich występowania.
Wpisz odpowiednio numery 2–5.
Nazwa odcinka kręgosłupa
Numer
piersiowy
guziczny
szyjny
1
krzyżowy
lędźwiowy
b) Wymień dwie funkcje, które pełni kręgosłup w organizmie człowieka.
1. ..................................................................................................................................................
2. ..................................................................................................................................................
Zadanie 18. (0-1)
W organizmie człowieka występują trzy rodzaje tkanki mięśniowej: gładka, poprzecznie
prążkowana szkieletowa oraz poprzecznie prążkowana mięśnia sercowego.
Podkreśl nazwy tych narządów, które są zbudowane głównie z tkanki mięśniowej
gładkiej.
macica, mięsień trójgłowy, pęcherz moczowy, przepona, serce, żołądek
Zadanie 19. (0-3)
Jelito cienkie jest najdłuższym odcinkiem przewodu pokarmowego człowieka. Treść
pokarmowa docierająca do jelita cienkiego jest w nim przesuwana i w tym czasie podlega
procesom trawienia chemicznego, a strawione składniki pokarmowe są wchłaniane
do nabłonka jelita, skąd są przekazywane do naczyń krwionośnych lub limfatycznych.
Podaj po jednym przykładzie cech budowy jelita, które są przystosowaniem do:
1. przesuwania treści pokarmowej ......................................................................................... ,
2. trawienia pokarmu ............................................................................................................... ,
3. wchłaniania strawionych składników pokarmowych .........................................................
................................................................................................. .
Zadanie 20. (0-1)
Oceń prawdziwość informacji dotyczących witamin. Wpisz w prawej kolumnie tabeli
literę P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub literę F, jeśli zdanie jest fałszywe.
2
Witamina A jest niezbędna do syntezy barwnika wzrokowego.
Wchłanianie witamin A, D, E i K może być zwiększone
przez obecność
tłuszczów w pokarmie.
3
Kuracja antybiotykiem może spowodować niedobory
witaminy C.
1
Zadanie 21. (0-2)
Nadciśnienie tętnicze jest chorobą przewlekłą, w której ciśnienie krwi w spoczynku
przekracza wartości graniczne uznane za prawidłowe. Zmiana stylu życia może obniżać
wartości ciśnienia tętniczego u osób z ciśnieniem podwyższonym i zapobiegać rozwojowi
choroby u osób, które mają do niej skłonności uwarunkowane genetycznie. W leczeniu
i profilaktyce choroby nadciśnieniowej zaleca się normalizację masy ciała oraz przestrzeganie
odpowiedniej diety.
Spośród podanych zaleceń żywieniowych wybierz dwa, które mogą zmniejszyć ryzyko
rozwoju nadciśnienia tętniczego.
Zaleca się ograniczyć
A. ilość spożywanej soli kuchennej (NaCl).
B. spożycie pokarmów bogatych w błonnik.
C. spożycie produktów bogatych w witaminy, zwłaszcza witaminę C.
D. spożycie produktów bogatych w tłuszcze nasycone, zwłaszcza wędlin.
E. spożycie pokarmów mlecznych, bogatych w związki wapnia i magnezu.
Zadanie 22. (0-1)
Płuca człowieka są parzystymi, pęcherzykowatymi narządami o płatowej budowie.
Podaj znaczenie pęcherzykowej budowy płuc dla efektywności wymiany gazowej.
…………………………………………………………………………………………………………
Zadanie 23. (0-1)
Tłuszcze podlegają trawieniu tylko w postaci zemulgowanej.
Podaj nazwę odcinka przewodu pokarmowego, w którym odbywa się emulgowanie
tłuszczów, i wyjaśnij, dzięki czemu zachodzi ten proces.
Nazwa odcinka ....................................................................................................................................
Wyjaśnienie ..........................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
Zadanie 24. (0-1)
Trzustka jest gruczołem wydzielania zewnętrznego oraz gruczołem wydzielania wewnętrznego (dokrewnego).
Wyjaśnij, na czym polega rola trzustki jako gruczołu wydzielania zewnętrznego.
............................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
Zadanie 25. (0-2)
Korzystając z dodatkowych źródeł informacji, podaj przyczyny obrzęków ciała związanych z
funkcjonowaniem układu limfatycznego.
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
PUNKTACJA: 0-19pkt – niedostateczny,
38-47pkt – dobry,
48-50pkt – bardzo dobry
20-25pkt – dopuszczający,
26-37pkt – dostateczny,