Transport Manager - Carter Lemon Camerons

98 ❙ PRAWO ❙ Transport manager
RAPORT
„ARESZTOWANIE” CIĘŻARÓWKI
POWODY, DLA KTÓRYCH BRYTYJSKIE WŁADZE MOGĄ
ZATRZYMAĆ POJAZD I JAK GO ODZYSKAĆ
KIEDY W BRYTANII
WEZMĄ CI CIĘŻARÓWKĘ…
W ostatnich miesiącach rośnie liczba zatrzymań polskich ciężarówek
w Wielkiej Brytanii i koszty związane z odzyskaniem tych pojazdów.
Polskie firmy transportowe od
wielu lat aktywnie przemierzają
mile brytyjskich autostrad, dowożąc
polskie artykuły do rozszerzającego
się grona nabywców. Wydawałoby
się, że lata doświadczenia pozwolą
im unikać problemów związanych
z zatrzymywaniem pojazdów
i towarów. Nic bardziej mylnego.
W
ręcz przeciwnie, ostatnie miesiące pokazały rosnący trend w ilości i kosztach
związanych z zatrzymanymi pojazdami.
Wzrost ten jest w dużej mierze związany z faktem,
że zarówno brytyjskie służby celne jak i urząd podatkowy mają szerokie uprawnienia i możliwości
narzucania kar, a ciągłe szkolenia i wzmacnianie
procedur oraz korzystanie z pomocy technologii
podniosło efektywność pracy brytyjskich służb
celnych i urzędu podatkowego.
Przemyt niejedno ma oblicze
Podstawy prawne zawarte zarówno w prawie
brytyjskim jak i przepisach europejskich są zbyt
szerokie i skomplikowane, aby je przeanalizować
w jednym artykule, jednakże najczęstszą podstawą zatrzymania pojazdu w Wielkiej Brytanii jest
podejrzenie o przemyt.
Przemyt może mieć różne oblicza: może to być
ułatwianie nielegalnego wjazdu obywateli spoza
UE do Wielkiej Brytanii, przemieszczenie towarów pomiędzy państwami z pominięciem opłat
celnych, akcyzy, podatku VAT i innych należności
wobec państwa lub też wwiezienie towaru, którego obrót jest w danym kraju zakazany przez prawo.
Dla przypomnienia – do towarów akcyzowych zalicza się przede wszystkim: alkohol, wyroby tytoniowe, perfumy, ropę naftową i jej pochodne.
Do towarów zakazanych zalicza się: broń, narkotyki, materiały radioaktywne, żywe zwierzęta wwożone bez koniecznych licencji, zakazane produkty
odzwierzęce oraz rzadkie kamienie szlachetne.
Dodatkowo za przemyt uznaje się wwożenie artykułów alkoholowych bądź tytoniowych, przeznaczonych do własnej konsumpcji, których ilość
przekracza określone normy.
Transport manager ❙ PRAWO ❙ 99
Uprawnienia brytyjskich służb
W sytuacjach, w których istnieją uzasadnione
podejrzenia o przemyt, służby graniczne i urząd
podatkowy mają szerokie uprawnienia do zatrzymania i przejęcia pojazdów, przyczep i ładunku.
Jeżeli więc służby podejrzewają, że nastąpiło wykroczenie bądź przestępstwo, to pierwszym krokiem będzie zatrzymanie pojazdu i jego ładunku
oraz przesłuchanie kierowcy. Dalsze kroki uzależnione są od tego, czy zatrzymanie kwalifikuje się
do sankcji karnych czy cywilnych.
W zależności od indywidualnych okoliczności
sprawy następuje decyzja co do podstaw do zatrzymania bądź zwolnienia kierowcy. Taki kierowca zostaje wyposażony w list do pracodawcy, który
zawiera informacje o zatrzymaniu pojazdu i ładunku, a także informacje o tym, co przewoźnik
może w tej sytuacji zrobić.
Działaj jak najszybciej
Podczas gdy służby rozpoczynają śledztwo
w sprawie zatrzymania, przewoźnik nie ma czasu do stracenia. Bardzo ważne, aby w tej sytuacji
działać bez zbędnej zwłoki, gdyż czas do wystąpienia o zwrot pojazdów i podważenia zasadności
zatrzymania jest ograniczony. Nawet doświadczony przewoźnik powinien zasięgnąć porady prawnej, zanim podejmie te kroki oraz skontaktuje się
z brytyjskimi służbami granicznymi bądź urzędem celnym.
Odpowiednia reprezentacja prawna od samego
początku może przyspieszyć proces i drastycznie
zmniejszyć koszty odzyskania pojazdów i uchronić przewoźnika przed potencjalnymi karami nałożonymi na niego przez urząd podatkowy.
Pomimo że literatura przygotowana przez urząd
celny i podatkowy zawiera informacje o tym,
co należy zrobić w momencie zatrzymania, to jednak informacja w niej zawarta jest niekompletna
i często wręcz niepomocna. Na etapie zatrzymania często nie jest wiadomo, jakie sankcje zostaną nałożone i jak na nie reagować, a urząd celny może prowadzić odrębne śledztwo od urzędu
podatkowego, dlatego też kroki, jakie należy powziąć, odnosząc się do sankcji nałożonych przez
te instytucje, mogą być różne. Przewoźnik może
starać się o odzyskanie pojazdu, ale może też wystąpić z wnioskiem o podważenie zasadności zatrzymania tegoż pojazdu. Wnioski te są osobnymi
wnioskami, które należy złożyć do innych instytucji w przeciągu miesiąca od daty zatrzymania.
O ile o zwrot pojazdu przewoźnik może wnioskować sam, o tyle w przypadku podważenia legalności zatrzymania pojazdu przewoźnik – jeśli nie
mieszka na terenie Wielkiej Brytanii – musi zaangażować brytyjskiego prawnika. Niestety ta informacja często dociera do przewoźnika zbyt późno,
żeby podjąć odpowiednie kroki w tym kierunku.
Przewoźnik – chłopiec do bicia
Nierzadko zdarza się, że trafiają do naszej kancelarii klienci kilka miesięcy po tym, jak udało im
się odzyskać zatrzymany pojazd od służb celnych.
Często zapomnieli już o tym incydencie, gdy nagle otrzymują pismo od urzędu podatkowego, który zakończył swoje śledztwo w tej sprawie i żąda
od przewoźnika, w zależności od sytuacji, zapłaty
należnego cła, akcyzy czy VAT wraz z karą i należnymi odsetkami. Żądanie to przychodzi po upływie terminu na wniesienie wniosku o podważenie
legalności.
Pomimo że zarówno pracownicy urzędu podatkowego i służb celnych skrupulatnie analizują
potencjalną winę każdego ogniwa w łańcuchu
transakcji, czyli zleceniodawcy, przewoźnika, kierowcy i klienta, to winą najczęściej obarczana jest
firma transportowa. Musi ona wykazać, że jako
przewoźnik wywiązała się ze wszystkich spoczywających na niej obowiązków oraz udowodnić, że
stopień kontroli przewożonego ładunku i możliwości udokumentowania kroków podjętych w tym
kierunku był w tym przypadku wystarczający.
Aby uniknąć zatrzymania pojazdów, przewoźnicy powinni z należytą dokładnością podchodzić
do każdej transakcji i na tyle, ile jest to możliwe,
sprawdzić wiarygodność swoich „partnerów”. Powinni zawsze mieć komplet dokumentów dotyczących danej transakcji oraz przestrzegać własnych
wewnętrznych procedur, chroniących ich przed
udziałem w nieuczciwych transakcjach.
Ciężarówka zatrzymana – co robić
Jeśli jednak do zatrzymania dojdzie, ważne, aby
przewoźnik podjął następujące kroki:
❙❙ jeśli kierowca nie został aresztowany – uzyskać od niego wszystkie informacje oraz dokumenty;
❙❙ jeśli kierowca został zatrzymany – skontaktować się z prawnikiem specjalizującym się
w prawie karnym i upewnić się, że będzie on
towarzyszył kierowcy w przesłuchaniu;
❙❙ skontaktować się z prawnikiem i przekazać
mu wszelkie informacje dotyczące zatrzymania oraz dokumenty dotyczące transakcji oraz
udzielić mu upoważnienia, aby jak najszybciej
i najsprawniej mógł skontaktować się ze służbami w imieniu klienta.
Ważne jest, aby urzędy od początku były świadome, że przewoźnika reprezentuje doświadczony
prawnik, który nie tylko nawiąże z nimi dialog
i będzie znał procedury, ale też będzie wiedział,
jakie informacje i w jaki sposób powinny być
przedstawione urzędom. Dodatkowo, urzędnicy
zajmujący się sprawą przewoźnika będą świadomi, że prawnik zadba, aby proces odzyskiwania
pojazdu przebiegł sprawnie i, co najważniejsze,
zgodnie z prawem.
Kate Boguslawska
NAJCZĘSTSZĄ PODSTAWĄ ZATRZYMANIA POJAZDU W WIELKIEJ BRYTANII JEST
PODEJRZENIE O PRZEMYT.
Autorka artykułu
Kate Boguslawska
jest partnerem
w londyńskiej kancelarii prawnej
Carter Lemon Camerons LLP.