Prognoza oddziaływania na srodowisko - tekst
Transkrypt
Prognoza oddziaływania na srodowisko - tekst
Prognoza oddziaływania na środowisko zmiany Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Miasto Puławy Jednostka Bilansowa „A” - część I Autor: mgr Wojciech Zaczkiewicz mgr inż. arch. Izabela Sobierajska Warszawa, maj 2015 r. SPIS TREŚCI I. WPROWADZENIE 1. Uwagi wstępne 2. Cel opracowania prognozy 3. Podstawowe założenia i metodyka pracy 4. Powiązania projektowanego dokumentu z innymi dokumentami dotyczącymi obszaru opracowania 5. Ogólna charakterystyka terenu opracowania II. CELE OCHRONY ŚRODOWISKA USTANOWIONE NA SZCZEBLU MIĘDZYNARODOWYM, WSPÓLNOTOWYM I KRAJOWYM, ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU ORAZ SPOSOBY, W JAKICH TE CELE I INNE PROBLEMY ŚRODOWISKA ZOSTAŁY UWZGLĘDNIONE PODCZAS OPRACOWYWANIA DOKUMENTU III. UWARUNKOWANIA ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO DO ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO I KULTUROWEGO 1. Uwarunkowania ekofizjograficzne 2. Uwarunkowania wynikające z dokumentów strategicznych gminy Puławy 3. Uwarunkowania wynikające z przepisów szczegółowych, w tym z ochrony obszarów i obiektów objętych odrębnym statusem prawnym IV. CHARAKTERYSTYKA USTALEŃ MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 1. Główne cele zmiany planu 2. Przeznaczenie - funkcje terenów 3. Ustalenia z zakresu ochrony i kształtowania środowiska przyrodniczego 4. Ustalenia w zakresie infrastruktury technicznej 5. Ustalenia z zakresu rozwoju systemów komunikacji. V. POTENCJALNE ZMIANY AKTUALNEGO STANU ŚRODOWISKA W PRZYPADKU BRAKU REALIZACJI PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO VI. ZAGROŻENIA ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO WYNIKAJĄCE Z PROJEKTU PLANU 1. Emisja gazów i pyłów do powietrza atmosferycznego 2. Hałas i wibracje 3. Odpady 4. Gospodarka wodno-ściekowa 5. Promieniowanie elektromagnetyczne 6. Osuwanie się mas ziemi 7. Zagrożenie powodzią 8. Nadzwyczajne zagrożenia środowiska VII. WPŁYW REALIZACJI ZAPISÓW PLANU NA POSZCZEGÓLNE ELEMENTY ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO 1. Powierzchnia terenu, grunty i gleby, eksploatacja surowców mineralnych 2 2. Warunki wodne 3. Szata roślinna i fauna 4. Warunki klimatyczne 5. Obszary dziedzictwa kulturowego, zabytki, dobra kultury współczesnej oraz dobra materialne 6. Obszary i obiekty chronione, systemy przyrodnicze, różnorodność biologiczna 7. Krajobraz 8. Transgraniczne oddziaływania na środowisko VIII. POWSTANIE ZAGROŻEŃ DLA ŚRODOWISKA I ZDROWIA LUDZI NA TERENIE OBJĘTYM PLANEM I W STREFIE JEGO POTENCJALNEGO ODDZIAŁYWANIA IX. ANALIZA PLANU POD KATEM REALIZACJI UWARUNKOWAŃ PRZYRODNICZYCH X. ZGODNOŚĆ ŚRODOWISKA PLANU Z PRZEPISAMI XI. ZGODNOŚĆ ZAPISÓW PLANU Z DOTYCZĄCYMI OBSZARU OPRACOWANIA PRAWA DOTYCZĄCYMI DOKUMENTAMI OCHRONY STRATEGICZNYMI XII. OPIS PRZEWIDYWANYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO WYNIKAJĄCYCH Z REALIZACJI USTALEŃ ZAPISÓW PLANU 1. Oddziaływanie bezpośrednie, pośrednie, wtórne, chwilowe, krótkoterminowe, średnioterminowe, długoterminowe, stałe 2. Oddziaływanie skumulowane i znaczące 3. Zasięg przestrzenny oddziaływań, odwracalność zjawisk XIII. ROZWIĄZANIA ELIMINUJĄCE, OGRANICZAJĄCE NEGATYWNE ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO LUB KOMPENSUJĄCE 1. Rozwiązania eliminujące negatywne oddziaływania 2. Rozwiązania alternatywne do rozwiązań przedstawionych w projekcie planu XIV. METODY ANALIZY SKUTKÓW REALIZACJI POSTANOWIEŃ PLANU ORAZ CZĘSTOTLIWOŚĆ ICH PRZEPROWADZANIA XV. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM 3 I. WPROWADZENIE 1. Uwagi wstępne Planowanie i zagospodarowanie przestrzenne we wszystkich sferach rozwojowych: społecznej, gospodarczej, ekologicznej - zapewnia sprzężenie długookresowego planowania i programowania z procesem realizacji inwestycji oraz przyjmuje za podstawę tych działań zrównoważony rozwój i ład przestrzenny. Zrównoważony rozwój rozumiany jest tutaj jako rozwój społeczno - gospodarczy, w którym następuje proces integrowania działań gospodarczych i społecznych, z zachowaniem równowagi przyrodniczej oraz trwałości podstawowych procesów przyrodniczych, w celu zagwarantowania możliwości zaspokajania podstawowych potrzeb poszczególnych społeczności lub obywateli zarówno współczesnego pokolenia, jak i przyszłych pokoleń. Przez ład przestrzenny należy natomiast rozumieć takie ukształtowanie przestrzeni, które tworzy harmonijną całość oraz uwzględnia w uporządkowanych relacjach wszelkie uwarunkowania i wymagania funkcjonalne: społeczno - gospodarcze, środowiskowe, kulturowe oraz kompozycyjno - estetyczne. Jednym z instrumentów dla tworzenia warunków zrównoważonego rozwoju i ładu przestrzennego, a także uwzględniającego wymagania ochrony środowiska jest Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego. „Prognoza” jest realizacją obowiązku określonego w art. 51. Ustawy z dnia 3 października 2008 roku o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 1235 z późn. zm.) oraz art. 17, ust. 4 Ustawy z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 199, późn. zm). 2. Cel opracowania prognozy Opracowanie „Prognozy oddziaływania na środowisko do zmiany Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Miasto Puławy Jednostka Bilansowa „A” – część I” ma na celu ocenę ustaleń zmiany planu w aspekcie ochrony walorów środowiska przyrodniczego, jak również określenie przewidywanych jego przekształceń i związanych z tym warunków życia ludzi wynikających z realizacji przyjętych ustaleń planu. 3. Podstawowe założenia i metodyka pracy Podstawowym założeniem prognozy, opracowywanej równocześnie z projektem planu jest poszukiwanie i wskazanie możliwości rozwiązań planistycznych najkorzystniejszych dla stanu środowiska, poprzez: − Identyfikację i ocenę najbardziej prawdopodobnych wpływów na biofizyczne i zdrowotne komponenty środowiska określonego obszaru, jakie może wywołać realizacja dyspozycji przestrzennych zawartych w projekcie planu, − Dyskusje i współprace autora prognozy z autorem projektu planu celem eliminacji rozwiązań i ustaleń niemożliwych do przyjęcia ze względu na ewentualne negatywne skutki dla środowiska lub zagrożenie dla zdrowia mieszkańców, − Pełne poinformowanie podmiotów planu, tj. wnioskodawców, społeczność lokalną i organy samorządu o skutkach wpływu ustaleń planu dla środowiska przyrodniczego. Zadanie to wymaga interdyscyplinarnej analizy procesów i zjawisk zachodzących w środowisku, przy uwzględnieniu zmian w szeroko rozumianym otoczeniu (niezwiązanym z planem), na które składa się system prawny, postęp cywilizacyjny i techniczny, zachowania i przemiany świadomości społeczności lokalnej itp. Analizy przeprowadzone w ramach prognozy oparto na założeniach, że: • Stanem odniesienia dla prognozy są: − Istniejący stan środowiska przyrodniczego i zagospodarowania terenu, określony 4 w opracowaniu ekofizjograficznym wykonanym dla terenu objętego planem, − Uwarunkowania wynikające z ustaleń projektu zmiany planu oraz Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego gminy miasta Puławy, • Działania związane z realizacją systemów technicznych na obszarze objętym planem realizowane będą zgodnie z zasadami przyjętymi w zmianie planu miejscowego. • Ocenę możliwych przemian komponentów środowiska przeprowadzono w oparciu o analizę ich funkcjonowania w istniejącej strukturze przestrzennej. • Etapem końcowym jest ocena skutku, czyli wynikowego stanu komponentów środowiska, powstałego na skutek przemian w jego funkcjonowaniu, spowodowanych realizacją ustaleń planu oraz sformułowanie propozycji zmian lub alternatywnej wersji ustaleń, wynikających z troski o osiągnięcie możliwie korzystnego stanu środowiska w warunkach projektowanego zagospodarowania przestrzennego obszaru. 4. Powiązania projektowanego dokumentu z innymi dokumentami dotyczącymi obszaru opracowania Projektowany dokument powiązany jest z następującymi opracowaniami: 1. Diagnoza stanu środowiska miasta Puławy – stan na koniec 2007 r. (2008 r.), 2. Plan Gospodarki Odpadami dla województwa lubelskiego 2017, 3. Uchwała Rady Miasta Puławy Nr LII/491/2010 z dnia 24 czerwca 2010 r. w sprawie "Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie gminy Miasto Puławy" (2010 r.) 4. Program Ochrony Środowiska dla gminy Miasto Puławy na lata 2012-2015 (2012 r.), 5. Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Miasta Puławy (2014 r.), 6. Opracowanie ekofizjograficzne do projektu Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Puławy (2004 r.), 7. Inwentaryzacja zieleni do projektu Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Puławy (2004 r.), 8. Prognoza oddziaływania na środowisko do miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy miast Puławy – jednostka planistyczna A - cześć 1. 9. Prognoza oddziaływania na środowisko do miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy miast Puławy – jednostka planistyczna A - cześć 2. 10. Opracowanie ekofizjograficzne miasta Puławy – jednostka planistyczna „A” (2011 r.). 5. Ogólna charakterystyka terenu opracowania Obszar opracowania obejmuje północno-wschodnią część miasta Puławy. Zgodnie z fizyczno-geograficzną regionalizacją Polski obszar miasta znajduje się na pograniczu dwóch prowincji fizyczno-geograficznych - Niżu Środkowoeuropejskiego i Wyżyny Małopolskiej, Północna część miasta leży na południowym krańcu Wysoczyzny Lubartowskiej, wchodzącej w skład Niziny Południowopodlaskiej (318.9). Południowa część miasta należy do Płaskowyżu Nałęczowskiego, który jest częścią Wyżyny Lubelskiej. Na wysokości Puław przebiega również granica pomiędzy dwoma mezoregionami doliny Wisły – na północ od miasta rozciąga się Dolina Środkowej Wisły, na południe – Małopolski Przełom Wisły. Teren opracowania w całości znajduje się na tarasie nadzalewowym Wisły. Powierzchnia tarasu nadzalewowego urozmaicona jest licznymi pagórkami wydmowymi, których wysokości względne osiągają wysokość 8 m, przy czym na obszarze planu nie występują wzgórza wydmowe. Obszar planu jest w bardzo dużym stopniu przekształcony antropogeniczne, ponad 60% jego powierzchni zajmują tereny produkcyjne. Teren opracowania położony jest na obszarze niecki lubelskiej wypełnionej zalegającymi prawie horyzontalnie osadami kredowymi, przykrytymi osadami trzeciorzędowymi i czwartorzędowymi. Skały kredowe reprezentowane są przez serie opok górnego mastrychtu charakteryzujące się zróżnicowaniem osadów. Najniżej występuje kreda pisząca o dużej zawartości węglanu wapnia. Na warstwie kredy zalegają wapienie margliste, opoki i margle – jest to najbardziej miąższa warstwa tego podpiętra. W najwyższej części górnego mastrychtu 5 występują opoki, margle i gezy, a lokalnie iły. Dominującą skałą w tej serii jest opoka porowata. Utwory kredowe występują na powierzchni lub blisko powierzchni w strefie krawędzi doliny Wisły. Fragmentarycznie utwory kredowe przykryte są osadami trzeciorzędowymi. W strefie przypowierzchniowej omawiany teren charakteryzuje się bardzo monotonną budową geologiczną. Największe rozprzestrzenienie na omawianym terenie mają piaski i żwiry tarasów nadzalewowych Wisły. Utwory te pochodzą z okresu stadiału leszczyńsko-pomorskiego zlodowacenia bałtyckiego. Na piaskach aluwialnych tarasu nadzalewowego często występują drobnoziarniste piaski eoliczne tworzące pagórki wydmowe lub pola piasków przewianych. Osady te powstały na przełomie plejstocenu i holocenu. Na obszarach zainwestowanych w strefie przypowierzchniowej, powszechnie występują nasypy. Na omawianym terenie objętym planem nie występują złoża surowców mineralnych. Zasadniczym elementem rejonu objętego planem jest rzeka Wisła, położona około 1,5 km na zachód od obszaru planu. W okolicach Puław, rzeka po opuszczeniu wyżyn południowopolskich nabiera typowego charaktery dla rzek nizinnych. Jej dolina rozszerza się do 12-15 km, zbocza tarasów łagodnieją, a wcięcie doliny dochodzi maksymalnie do 12 m. Wiąże się to przede wszystkim z głębszym zaleganiem skał górnokredowych, zanikających pod powierzchnią osadów czwartorzędowych. Zdecydowanie rozszerza się równina aluwialna, zmniejsza się natomiast równina fluwialna (taras nadzalewowy pokryty piaskami plejstoceńskim). Jak przystało na największą polską rzekę, Wisła transportuje ogromną ilość wody. Miarą tej wielkości jest średni w roku odpływ wody do Bałtyku. Odpływ roczny Wisły wg danych z 2006r. wynosił 62000 mln. m3. Analizując zasobność w wodę najlepiej określić „przydział wody” na jednego mieszkańca. Wartość realnie dostępnej wody przypadającej na jednego mieszkańca Polski wynosi ok. 560 m3 na rok. Charakterystyczną cechą reżimu hydrologicznego rzeki jest występowanie lat suchych i mokrych. W latach suchych występuje deficyt wody, który najczęściej występuje w obszarach, gdzie skoncentrowany jest wodochłonny przemysł (np. hutniczy, chemiczny, spożywczy) i znajdują się duże aglomeracje miejskie. W okresach mokrych realnym zagrożeniem są wezbrania. Wisła charakteryzuje się 60-krotną rozpiętością objętości przepływu: od 110 m3/s - przy wodzie bardzo niskiej, do ok. 7000 m3/s – dla wód powodziowych i 7750 m3/s dla wód stuletnich. Wezbrania letnie pojawiają się nieregularnie i są krótkotrwałe. Najczęściej zdarzają się w lipcu i sierpniu, rzadziej w kwietniu lub we wrześniu. Są one efektem letnich opadów i trwają krócej od wezbrań roztopowych. Wezbrania roztopowe, zwykle długotrwałe i wysokie wynikają z wczesnowiosennego spływu wód roztopowych, potęgowanego zatorami śryżowymi i krą lodową. Okres niskich przepływów przypadających na wrzesień i październik przedłuża się zwykle aż do niżówek grudniowych. Największą wartość przepływu wezbrania w wieloleciu 1921-1997 zanotowano w marcu 1924 roku. Wynosił on 5860 m3/s. Średni roczny przepływ na odcinku warszawskim wynosi 561 m3/s, co odpowiada jednostkowemu odpływowo 6,6 dm3/s/km2. W wieloleciu 1951-1997 największą wartość przepływu zaobserwowano w 1960 roku (5650 m3/s). Nieco mniejszą skalę miało wezbranie w 1997 roku – 5130 m3/s. Natomiast najniższe wartości poziomu lustra wody zanotowano w grudniu 1959 roku i na przełomie czerwca i lipca 1992 roku. Zmiany objętości przepływów wody w Wiśle związane są ściśle z pionowymi wahaniami zwierciadła wody w rzece, które w rocznym okresie dochodzą do 5 m, natomiast w warunkach ekstremalnych przekraczają 7 m. Najniższy poziom wody w XIX wieku, który wynosił 155 cm, odnotowano w 1863 roku. Według danych WIOŚ z 2012 roku wody rzeki Wisły w okolicy Puław pod względem biologicznym posiadają stan umiarkowany, pod względem fizykochemicznym poniżej dobrego oraz charakteryzują się umiarkowanym potencjałem ekologicznym. Obszar planu położony jest poza strefami powodziowymi wyznaczonymi od Wisły. W niewielkiej odległości na południe od omawianego terenu (ok. 0,5 km) przepływa prawy 6 dopływ Wisły, rzeka Kurówka. Rzeka ma długość 50 km, powierzchnia jej dorzecza wynosi 395,4 km² Źródła Kurkówki znajdują się w okolicach Piotrowic Wielkich. Przed powstaniem Zakładów Azotowych, Kurówka wpadała do Wisły w rejonie Wólki Profeckiej. Obecnie, z uwagi na lokalizację przemysłowego ujęcia wód powierzchniowych dla ZA, w okresie największego zanieczyszczenia jest ona kierowana przez system śluz i kanałów do Wisły poniżej ujęcia wody dla potrzeb ZA. W starym korycie Kurówki utrzymywany jest jedynie przepływ biologiczny. Średni przepływ Kurówki w rejonie BIOWET-u wynosi 1 m3/s. Według danych WIOŚ z 2012 roku wody rzeki Kurówki w okolicy Puław pod względem biologicznym posiadają stan umiarkowany, pod względem fizykochemicznym poniżej dobrego oraz charakteryzują się umiarkowanym potencjałem ekologicznym. Główne źródła zanieczyszczeń wód powierzchniowych Odbiornikiem ścieków z Zakładów Azotowych „Puławy" S. A. jest Wisła na 378 km długości (prawy brzeg). Wszystkie ścieki powstające w Zakładach podlegają oczyszczaniu na: Centralnej Oczyszczalni Ścieków Przemysłowych, Biologicznej Oczyszczalni Ścieków z Kaprolaktamu, Biologicznej Oczyszczalni Ścieków Fekalnych, Osadnikach typu „ Dywidag". Ścieki technologiczne obejmują : • ścieki organiczne w wytwórni kaprolaktamu podlegają oczyszczeniu w biologicznej oczyszczalni ścieków o przepustowości 10600 m3 / d. • ścieki technologiczne zawierające związki azotowe oczyszczane są w chemicznomechanicznej oczyszczalni ścieków przemysłowych o przepustowości 21600 m3/d. Ścieki sanitarno-bytowe oczyszczane są za pomocą osadników typu „Dywidag" oraz na biologicznej oczyszczalni ścieków fekalnych o przepustowości 60 m3 / h. Wody nadosadowe i pochłodnicze powstają z odcieków na składowisku popiołów przesyłanych z elektrociepłowni transportem hydraulicznym oraz z osadów podekarbonizacyjnych pochodzących ze stacji uzdatniania wody oraz obiegów chłodniczych. Wody nadosadowe po oczyszczeniu w osadnikach ziemnych mają skład zbliżony do wody wiślanej. Woda z otwartych obiegów chłodniczych łącznie z wodami deszczowymi, z uwagi na lepszą jakość niż woda wiślana, nie są poddawane oczyszczaniu. Wszystkie rodzaje ścieków oraz wody pochłodnicze odprowadzane są do kanału zrzutowego, a następnie przez otwarty zbiornik o powierzchni 23 ha, wpływają do Wisły w rejonie Wólki Gołębskiej. - Ładunki zanieczyszczeń (łącznie z zanieczyszczeniami Wisły) odprowadzane przez ZA „Puławy" (wg. Diagnozy stanu środowiska miasta Puławy) (kg/dobę) Rodzaje zanieczyszczeń 1988 2000 2005 2006 2007 BZT5 ChZTcr 3872 14685 272 1 208 393 1562 664 2223 527 1616 Azot amonowy 6882 2 044 2683 301 1 2839 Azot azotanowy 2720 730 907 1111 1 196 Azot organiczny 5915 518 486 494 520 Zawiesina 6861 - 126 731 1772 Chlorki 59261 2 394 2648 - 4191 Siarczany 29725 1 404 701 2107 480 Ogółem w 2007 r. Zakłady Azotowe „Puławy" S. A. odprowadziły 93 648 625 m3 ścieków. 7 Ilość odprowadzanych ścieków w latach 2000 – 2007 (wg. Diagnozy stanu środowiska miasta Puławy) Rok Ilość odprowadzonych ścieków [m3] 2000 77 735 000 2005 74 647 848 2006 91 997 399 2007 93 648 625 Od wielu lat Zakłady Azotowe „Puławy" S. A. podejmują działania mające na celu zminimalizowanie ilości odprowadzanych przez zakład ścieków oraz poprawę ich parametrów. W tym celu wdrożono wiele projektów racjonalizatorskich i wybudowano szereg instalacji, których zadaniem jest zawracanie do procesów produkcyjnych ścieków. Rezultatem tych działań jest odzysk pozostałych w ściekach produktów (instalacja hydrolizy ścieków - odzysk amoniaku, instalacja do redukcji zrzutów związków azotu, projekt powtórnego wykorzystania wód pochłodnicznych, instalacja MRU - oczyszczanie kondensatów procesowych z Wytwórni Melaminy I, II, III). Ponadto Zakłady Azotowe „Puławy" S. A. przeprowadziły w ostatnich latach modernizację kanalizacji fekalnej i przemysłowej w celu wyeliminowania ewentualnych przecieków do środowiska. Ścieki bytowe oraz ścieki komunalne na terenie miasta, za wyjątkiem BIOWET-u i Zakładów Azotowych „Puławy" S.A. (obecnie Grupa Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A.), zbierane są do miejskiego systemu kanalizacji sanitarnej i zostają odprowadzone do miejskiej Oczyszczalni Ścieków w Puławach przy ul. Komunalnej 35. Ścieki z szamb zlokalizowanych w dzielnicach nie posiadających kanalizacji są dowożone do oczyszczalni za pomocą sprzętu asenizacyjnego, gdzie poddawane są oczyszczaniu. Wody opadowe za pomocą kanalizacji deszczowej są zbierane z obszaru miasta i odprowadzane do oczyszczalni ścieków deszczowych (zlewnia obejmująca ok. 30% obszaru miasta) lub do separatora substancji ropopochodnych w ul. 6 Sierpnia (zlewnia obejmująca ok. 60% pozostałego obszaru miasta), a następnie do rzeki Wisły. Długość kanalizacji deszczowej w mieście wynosi ok. 35 km. Oczyszczalnia Ścieków Deszczowych działa od 1995 r., zlokalizowana jest w rejonie ulicy Mokrej. Średni przepływ ścieków w oczyszczalni wynosi ok. 7800 dm3/s. Do oczyszczalni odprowadzane są dwoma kolektorami ścieki deszczowe z południowych dzielnic miasta, w tym z dzielnicy Włostowie, Os. „Górna Niwa" i „Górna Kolejowa". Oczyszczalnia ta przyjmować będzie także ścieki deszczowe z terenów pod planowane budownictwo mieszkaniowe skupione w osiedlach: Piaski Włostowickie, Góry Kotrowe, Nad Sadzawkami i Skarpa Włostowicka. Wody deszczowe z płn.-wsch. i centralnej części miasta podczyszczane są przed odprowadzeniem do Wisły w separatorze substancji ropopochodnych. Miejska Oczyszczalnia Ścieków zlokalizowana jest w obszarze przemysłowym miasta Puławy przy ulicy Komunalnej między drogą Puławy - Dęblin, kanałem zrzutowym ZA i linią kolejową Warszawa - Lublin, czyli położona jest na zachód od obszaru objętego planem. Obecnie eksploatowana Oczyszczalnia Ścieków w Puławach pracuje w układzie mechaniczno – biologicznym. Na część mechaniczną składają się: kraty, piaskownik i osadniki wstępne. W skład części biologicznej wchodzą: komora defosfatacji, komora denitryfikacji oraz komary nitryfikacji z osadnikami wtórnymi. Przeróbka osadów polega na stabilizacji w WKF oraz mechanicznym odwadnianiu. Obecnie odwodniony osad jest częściowo wykorzystywany rolniczo. Po modernizacji Oczyszczalni Ścieków w Puławach, której zakończenie planowane jest na 2015 r., odwodniony osad będzie suszony i wywożony do spalania w Cementowni oraz wykorzystywany częściowo do rolniczego zagospodarowania. 8 Wyżej wymieniona Oczyszczalnia Ścieków Qdmax = 17500 m3/d, Qdśr = 13500 m3/d. w Puławach posiada przepustowość Oczyszczalnia Ścieków w Puławach posiad obowiązujące pozwolenie wodnoprawne na wprowadzanie oczyszczonych ścieków do kanału zrzutowego ścieków z Zakładów Azotowych „Puławy” S.A. (obecnie Grupa Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A.), który ma ujście do wód rzeki Wisły. Zakłady Azotowe w Puławach uzyskały pozwolenie zintegrowane na odprowadzanie ścieków do wód rzeki Wisły w dniu 31 grudnia 2004 roku. Eksploatowany przez Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji „Wodociągi Puławskie" Sp. z o. o. obiekt oczyszczalni zaspokaja całkowicie bieżące potrzeby miasta w zakresie oczyszczania ścieków, a także posiada docelową przepustowość hydrauliczną zdolną do oczyszczania dodatkowej ilości ścieków. Długość sieci kanalizacyjnej sanitarnej w Puławach na koniec 2007 r. wynosiła 1 10,6 km. W latach 2006 - 2007 r. wybudowano ok. 4 km kanalizacji sanitarnej. Obecnie ponad 97% mieszkańców miasta odprowadza ścieki komunalne do oczyszczalni ścieków systemem kanalizacji sanitarnej. Ilości ścieków oczyszczanych na miejskiej oczyszczalni oraz roczne ładunki zanieczyszczeń BZT5 i zawiesiny ogólnej w ściekach dopływających i oczyszczonych w latach 2000-2007 (wg. Diagnozy stanu środowiska miasta Puławy) Średni Ładunek BZT5 Przepływ Ładunek zawiesiny ogólnej przepływ Rok roczny dobowy Dopływ (m3/d) (t/r) (t/r) (m3) odpływ dopływ odpływ redukcja (t/r) (t/r) (%) redukcja (%) 2000 3393578 9272 818 93,2 93,2 1 163 36 96,9 2005 3251443 8908 1205 16 98,7 1383 29 97,93 2006 3201668 8771 1493 15 98,99 1678 32 98,08 2007 3131996 8581 1690 19 98,86 1841 39 97,86 Średnie stężenia i ładunki zanieczyszczeń w ściekach sanitarnych dopływających do Oczyszczalni Ścieków w Puławach BZT5 ChZT Zawiesina ogólna Nog. N anon. Pog. Rok 2010 Ładunek (kg/d) Stężenie (mg/dm3) 10 641 m3/d 4 184 10 105 6 066 960 583 156 399 947 581 92 56 14 Rok 2011 Ładunek (kg/d) Stężenie (mg/dm3) 8 894 m3/d 3 797 9 191 6 807 902 558 108 431 1 043 776 102 62 12 Rok 2012 Ładunek (kg/d) Stężenie (mg/dm3) 8 642 m3/d 3 532 9 189 5 235 939 503 113 413 1 064 610 108 61 13 Rok 2013 9 Ładunek (kg/d) Stężenie (mg/dm3) 10 092 m3/d 5 199 11 395 8 210 1 142 497 173 518 1 129 813 115 50 17 Średnia z prób z lat 2010-2013 Ładunek (kg/d) Stężenie (mg/dm3) 9 567 m3/d 4 025 9 743 6 360 944 535 173 421 1 018 665 99 56 18 Uwaga: Na potrzeby niniejszego bilansu założono, że w trakcie poboru prób ścieków sanitarnych dopływających do oczyszczalni, nie występował dopływ ścieków przemysłowych i dowożonych. Należy podkreślić, że efektywność oczyszczania ścieków w Miejskiej Oczyszczalni Ścieków jest wysoka i gwarantuje dotrzymanie warunków określonych w pozwoleniu zintegrowanym. Wody podziemne w rejonie Puław związane są z utworami czwartorzędu, trzeciorzędu oraz kredy. Znaczenie użytkowe posiada poziom kredowy i czwartorzędowy. Wody w strefie czynnej wymiany krążą przede wszystkim w utworach wieku kredowego, chociaż lokalnie mają znaczenie zasobowe również utwory czwartorzędowe, szczególnie w strefach wielkich dolin rzecznych. Jednak główny zbiornik stanowią skały węglanowe górnej kredy, wykształcone jako opoki, margle, wapienie margliste, gezy i kredy piszące. Wszystkie te rodzaje skał odznaczają się dużą porowatością, jednakże porty są na tyle małe, że ich przepuszczalność jest znikoma. Ruch wody odbywa się głównie szczelinami, których gęstość i rozwartość związane są z twardością skał oraz tektoniką. Główne linie tektoniczne pozwalają na przemieszczanie się wód na duże odległości. Rozwarte szczeliny i strefy dyslokacji stanowią rolę kolektorów drenujących i magazynujących zasoby wodne, w ich zasięgu stwierdza się najwyższe współczynniki filtracji, a także wydajności studni. Również w profilu pionowym kredy występują znaczące różnice w przepuszczalności skał, co wpływa na warunki ruchu wody. Naprzemianległe występowanie warstw skalnych silnie zawodnionych i słabo przepuszczalnych dało podstawę koncepcji szczelinowo-warstwowego charakteru wód w kredzie lubelskiej. Kredowy poziom wodonośny zasilany jest przez bezpośrednią infiltrację wód opadowych w miejscach wychodni skał węglanowych lub poprzez przepuszczalny nadkład czwartorzędowy. W szczelinowo-porowym zbiorniku wód podziemnych utrzymuje się zwykle swobodne zwierciadło wody, które najgłębiej występuje w strefach wierzchowinowych. Wody naporowe pietra kredowego występują w wypełnionych aluwiami kopalnych dolinach. W takich sytuacjach pierwsze, swobodne zwierciadło utrzymuje się w aluwiach, a drugie, w szczelinowo-porowych skałach węglanowych. Regularną bazę drenażu dla wód podziemnych kredowo-trzeciorzędowych stanowi głęboko wcięta dolina Wisły, w której zwierciadło wody podziemnej utrzymuje się na rzędnych około 115-118 m.n.p.m. Przeciętne wydajności jednostkowe studni wierconych, wynoszą w kredzie piszącej i w miękkich marglach 4 m3/d/1m depresji, a w opokach i marglach twardych 27 m3/d/1m depresji. We wszystkich dolinach rzecznych występują zawodnione utwory czwartorzędowe, przy czym dolina Wisły charakteryzuje się wysokimi zasobami wodnymi. Zasilanie poziomu czwartorzędowego odbywa się poprzez bezpośrednią infiltrację wód opadowych. Z uwagi na występowanie gruboziarnistych piasków ze żwirami, warunki przepływu wód podziemnych w głębszych partiach czwartorzędu są zwykle dobre, a wydajności pojedynczych studni mogą osiągać wartość 50 m3/h. Wody podziemne w obrębie objętym planem występują najczęściej na głębokości powyżej 4 m, w strefach pagórków wydmowych odpowiednio głębiej. Z uwagi na brak izolacji od powierzchni, pomimo dosyć głębokiego zalegania zwierciadła wód, pierwszy poziom wodonośny narażony jest na oddziaływania antropogeniczne. Z uwagi na duży stopień zainwestowania terenu miejscami naturalne warunki hydrogeologiczne są zaburzone. 10 Dla ujęcia wody „Włostowice” decyzją Prezesa Centralnego Urzędu Geologii z dnia 25.02.1980r. zatwierdzone zostały zasoby eksploatacyjne w wysokości Qe=1462 m3/h przy depresji s=2,5-19,5 m. Decyzją Wojewody Lubelskiego z dnia 8 stycznia 2007 r. udzielone zostało Miejskiemu Przedsiębiorstwu Wodociągów i kanalizacji „Wodociągi Puławskie” spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Puławach pozwolenie wodno prawne na pobór wód podziemnych z ujęcia komunalnego „Włostowice” w ilości Qdśr = 10 000 m3/d i Qhmax = 1 200 m3/h. Pobór wód podziemnych z ujęcia nie przekracza wydajności ustalonej w pozwoleniu wodno prawnym. Studnie na ujęciu „Włostowice” eksploatowane są z wydajnością do ok. 866 m3/h (04.07.2012r.), co zabezpiecza aktualne zapotrzebowanie na wodę miasta Puławy. Zestawienie wyników badań organoleptycznych, fizycznych i fizykochemicznych i mikrobiologicznych próbek wody pitnej (zmieszanej) pobranych z ujęcia komunalnego wody podziemnej „Włostowice” w Puławach w latach 2005-2012 r. Wyniki badania wody pitnej (zmieszanej) w Puławach l.p. PARAMETR 1 Barwa (Pt) 2 Odczyn 3 4 Twardość ogólna (CaCO3) Amonowy jon (N-NH4) Najwyższe dopuszczalne stężenie parametrów wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (*) 2005 2006 2007 II kwartał 2008 r. I kwartał 2009 r. I kwartał 2010 r. I półrocze 2011 r. – 05.04.2011 r. I półrocze 2012 r. – 20.03.2012 r. mg Pt/l 4,17 4,42 4,58 <5 <5 <5 <5 <5 akceptowalny pH 7,28 7,32 7,31 7,37 7,71 7,46 7,30 7,20 6,5-9,5 mg/l 350,25 362,05 370,00 355,00 365,90 359,00 350,00 432,00 60-500 0,061 0,043 0,059 <0,05 <0,05 <0,05 <0,06 <0,06 0,50 10,63 11,56 8,24 7,16 13,40 17,80 9,74 8,85 50 0,00 0,0022 0,0069 <0,03 <0,03 <0,03 0,013 <0,010 0,5 0,054 0,037 0,054 <0,06 0,07 <0,06 0,09 0,086 0,2 27,70 25,52 22,24 27,70 28,40 25,90 25,00 26,80 250 Jednostka mg/l 5 Azotany (NO3) mg/l 6 Azotyny (NO2) mg/l 7 Żelazo 8 Chlorki mg/l mg/l Badania wykonywane przez akredytowane laboratorium MPWiK „Wodociągi Puławskie” Sp. z o.o. w Puławach i Laboratorium EKO – Projekt z Pszczyny oraz WSSE Lublin (*) – wg Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. nr 61 poz. 417 z późn. zm.) Na terenie opracowania występują tereny o korzystnych warunkach gruntowo-wodnych dla lokalizacji zabudowy. W podłożu budowlanym występują grunty nośne, zwierciadło wód gruntowych zalega poniżej poziomu posadowienia budynków. Należy dodać, że stosunkowo duże powierzchnie na obszarze opracowania zajmują nasypy. Są to grunty o bardzo zróżnicowanych parametrach geotechnicznych, tak więc trudno je zaliczyć do którejś z powyższych gryp. Generalnie w obrębie występowania nasypów, przed posadowieniem obiektów budowlanych należy wykonać szczegółowe badania geologicznoinżynierskie podłoża. Puławy leżą na granicy trzech dzielnic: wschodniej (podlaskiej), radomskiej i lubelskiej. Omawiany obszar charakteryzuje klimat przejściowy pomiędzy morskim klimatem Europy Zachodniej i kontynentalnym klimatem Europy Wschodniej. Przeważają tu masy powietrza polarno-morskiego, a wiosną zwiększa się udział powietrza polarno-kontynentalnego i arktycznego. W bilansie rocznym dominują wiatry z kierunku zachodniego. Klimat jest nieco chłodniejszy od klimatu obszarów sąsiadujących od zachodu i odznacza się większymi kontrastami. Średnia temperatura roczna osiąga tu + 7,8 °C, przy czym średnia temperatura stycznia wynosi – 3,8 °C, a średnia temperatura lipca + 18,9 °C. Roczna suma opadów wynosi 550 mm. Czas zalegania pokrywy śnieżnej to 80-85 dni, dni letnich występuje ponad 100, a okres 11 wegetacyjny, trwający 210-220 dni w roku, jest jednym z najdłuższych w Polsce. Należy zaznaczyć, że w odniesieniu do naturalnych warunków klimatycznych, na terenach zurbanizowanych obserwuje się: mniejsze natężenie promieniowania całkowitego o ok.10 -20%, wzrost średniej temperatury powietrza o 0,5 - 3,00C oraz zmniejszenie amplitudy dobowej i rocznej, wzrost średniej temperatury minimalnej o 1,0 - 2,00C, wzrost częstości inwersji temperatury powietrza, niższą wilgotność względną powietrza, wzrost zachmurzenia nieba o 5 - 10%, wzrost rocznej sumy opadów o 5 - 15%, w tym większą liczbę opadów ulewnych i większą częstość burz, większą częstość występowania zamglenia (szczególnie w zimie), znacznie większe zapylenie i większa liczba jąder kondensacji oraz większe stężenie zanieczyszczeń gazowych (SO2 , CO2 , CO), mniejszą o 20 - 30% średnią prędkość wiatru i wzrost liczby dni z ciszą atmosferyczną o 5 - 20%, deformacje pola prędkości wiatru i jego kierunku. Podstawowe znaczenie dla kształtowania się warunków topoklimatycznych, ma wymiana energii zachodząca na powierzchni granicznej między atmosferą a podłożem. Zróżnicowanie topoklimatyczne terenu objawia się najsilniej w warunkach pogody radiacyjnej- bezchmurnej lub z małym zachmurzeniem i bezwietrznej. Wartości składowych bilansu cieplnego, a co za tym idzie różnorodność warunków topoklimatycznych zależą od: rzeźby terenu, rodzaju podłoża, jego pokrycia i uwilgotnienia, odsłonięcia horyzontu, itd. Czynniki wymienione na pierwszym miejscu odgrywają najistotniejszą rolę spośród cech charakterystycznych podłoża, prowadzą do wyodrębnienia typów klimatów- form wypukłych, płaskich i wklęsłych. Znaczny udział w modyfikacji naturalnych warunków klimatycznych obszaru ma wprowadzenie nań zabudowy, rodzaj zagospodarowania przestrzeni. Także dominującą funkcję w kształtowaniu klimatu przejmują duże powierzchnie leśne. Na omawianym terenie warunki topoklimatyczne są kształtowane głównie następujące czynniki: • obecność dużych kompleksów leśnych, • obecność rozległej formy dolinnej, • duży udział wód otwartych w pokryciu terenu, • niewielka odległość od terenów zwartej zabudowy miejskiej, • duży stopień zainwestowania terenu, • obecność obiektów odprowadzających do atmosfery znaczne ilości gazów i pyłow, • małe urozmaicenie rzeźby terenu, W obrębie terenu opracowania można wyróżnić dwa rejony o nieco odmiennych warunkach topoklimatycznych. Topoklimat terenów tarasów nazdalewowych Ze względu na formę terenu cechą wiodącą jest dosyć słaba wymiana ciepła między powierzchnią czynną a atmosferą wskutek turbulencji. Istnieją tu bardziej sprzyjające warunki do zalegania zimnego powietrza. Panują przeciętne warunki solarne i korzystne warunki termiczne. Najcieplejsze są tereny na glebach zwartych i średnio zwartych, na ogół umiarkowanie wilgotnych. Są to tereny o niewielkim zagrożeniu przymrozkami lokalnymi. Topoklimat obszarów zalesionych Lasy kształtują warunki klimatyczne i regulują bilans wodny. Zwarta powierzchnia leśna powoduje łagodzenie dobowych i rocznych ekstremów temperatury powietrza. Wilgotność powietrza jest na ogół wyższa, szczególnie w drzewostanie iglastym. Spada prędkość wiatrów. Wzmożona konwekcja nad powierzchnią czynną lasu wpływa na wzrost opadów atmosferycznych. Największe wartości bioklimatyczne mają dojrzałe drzewostany sosnowe i dębowe oraz stare drągowiny na suchych siedliskach. W drzewostanach młodych, o dużej zwartości, duże obciążenie dla organizmu stanowią upalne, bezwietrzne dni, stany przegrzania.. Wielkoprzestrzenne zbiorowiska leśne są cennymi obszarami zasilania i regeneracji 12 powietrza. Topoklimat w strefach koncentracji zabudowy Kształtuje się w wyniku oddziaływania czynników urbanizacyjnych. Modyfikująco wpływa: intensywna emisja zanieczyszczeń do atmosfery, emisja ciepła odpadowego lub traconego w procesach technologicznych i grzewczych, zakłócenie naturalnej równowagi termicznowilgotnościowej i radiacyjnej na skutek dużego udziału sztucznego podłoża i małej ilości zieleni, osłabienie wymiany powietrza przy zwartej zabudowie i zwiększonym tarciu zróżnicowanego podłoża. Można stwierdzić, że rodzaj zabudowy decyduje o przeciętnych wartościach promieniowania bezpośredniego i korzystnymi warunkami termiczno-wilgotnościowymi. W ciągu doby i w okresie zimy występują wyższe temperatury minimalne niż na obszarze otwartym. Zabudowa sprzyja rozwojowi lokalnej wymiany pionowej i poziomej powietrza, szczególnie w nocy, zmniejsza niebezpieczeństwo występowania lokalnych przymrozków radiacyjnych. Zieleń przydomowa optymalizuje warunki wilgotnościowe i zmniejsza możliwość występowania niekorzystnych stanów przegrzania organizmu w lecie. Stan czystości powietrza atmosferycznego i zagrożenie hałasem Stan czystości powietrza to jeden z wielu elementów decydujących o prawidłowym funkcjonowaniu środowiska przyrodniczego. Główne źródła zanieczyszczeń to emisje gazowe dominujące w strukturze zanieczyszczeń: w tym dwutlenek węgla, dwutlenek siarki, tlenki azotu, tlenek węgla, amoniak, węglowodory alifatyczne oraz aromatyczne. Zanieczyszczenia pyłowe pochodzą głównie ze spalania paliw, produkcji cementu oraz nawozów. Największy udział w emisji gazów stanowi dwutlenek węgla powstający głównie w procesach spalania jak również w Zakładach Azotowych” Puławy” S.A. Ujemne oddziaływanie przez ZA „Puławy” na wszystkie elementy środowiska, w tym areosanitarne, dodatkowe zagrożenie przez Elektrownię Kozienice sprawia iż, gmina w całości zaliczona została do Puławskiego Obszaru Zagrożenia Ekologicznego. Dodatkowo na stan powietrza na terenie gminy mają wpływ lokalne emisje zanieczyszczeń pyłowo-gazowych powstające w paleniskach domowych, ciepłowniach, kotłowniach. Wielkość emisji zanieczyszczeń wprowadzonych do powietrza w roku 2000 (poprzednia ocena stanu zanieczyszczeń powietrza) i w 2007 r., przez jednostki organizacyjne zlokalizowane w Puławach (m.in. zakłady przemysłowe i usługowe, instytuty, instytucje itp.), bez uwzględniania udziału emisji dwutlenku węgla, przedstawiała się następująco. Wielkość emisji zanieczyszczeń wprowadzonych do powietrza w Puławach w 2000r.- 2007 r. (wg Diagnozy stanu środowiska miasta Puławy) Rok Zanieczyszczenia pyłowe [Mg/rok] Zanieczyszczenia gazowe [Mg/rok] Emisja łączna [Mg/rok] 2000 1 634,5 1 1 105,2 12 739,7 2007 1 710,2 15 327,4 17 037,6 Wzrost emisji zanieczyszczeń pyłowych i gazowych w roku 2007 w stosunku do 2000 r. spowodowany został rozwojem produkcyjnym i wzrostem produkcji Zakładów Azotowych „Puławy" S.A. Wielkości emisji z wybranych podmiotów gospodarczych i instytucji z uwzględnieniem emisji dwutlenku węgla przedstawia się następująco: 13 Wielkość emisji zanieczyszczeń powietrza z wybranych jednostek organizacyjnych Puław w 2007 r. (wg Diagnozy stanu środowiska miasta Puławy) Lp. Nazwa Jednostki Organizacyjnej Emisja (Mg/rok) Ogółem pyłów i gazów Pyłów Gazów Ogółem w tym SO2 NO2 CO CO2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1. ZA „Puławy" 1 711 657,6 1691,6 1 709 966,0 10 555,9 4 341,4 380,7 1694 688,0 2. INS 32,4 8,7 23,7 - 23,7 - - 3. Biowet Sp. z o.o. 929,5 5,3 924,2 3,5 0,8 16,9 903,0 4. OPEC sp. z o.o. 133,5 - 133,5 - 0,1 - 133,4 5. Zakład Przemysłu Drzewnego 6,5 2,9 3,6 - 0,5 3,1 - 6. Mostostal Puławy 2,0 1,7 0,3 - 0,4 0,1 - 7. SPZOZ 0,9 - 0,9 - 0,4 0,1 0,4 Tendencje zmian wielkości emisji zanieczyszczeń z Zakładów Azotowych „Puławy" S.A. na przestrzeni lat 2000 -2007 przedstawiają tabela 3 oraz tabela 4. Tabela przedstawia wielkości emisji bez uwzględnienia emisji CO2, a tabela 4 z uwzględnieniem emisji CO2 Wielkość emisji zanieczyszczeń pyłowych i gazowych z ZA „Puławy" (Mg / rok) - bez uwzględnienia CO2 (wg Diagnozy stanu środowiska miasta Puławy) Zanieczyszczenie S.A. Lata 2000 2005 2006 2007 Emisja całkowita (pyły + gazy) 12 639,0 15 757,0 15 724,0 16 969,6 Gazy ogółem 1 1 030,o 13 877,0 13 857,9 15 278,0 Pyły całkowite 1 609,0 1880,3 1866,6 1691,6 Wielkość emisji zanieczyszczeń powietrza w Zakładach Azotowych „Puławy" S.A. w latach 2000 - 2006 (z uwzględnieniem CO2) (wg Diagnozy stanu środowiska miasta Puławy) Wielkość emisji w Mg/rok Rok Ogółem Pyłów Gazów Ogółem SO2 NO2 CO CO2 2000 1 097 352,0 1 609,0 1 095 743 7 830,0 2 998,0 202,0 1 084 713,0 2005 1 458 829,0 1 880,3 1 456 949 9 895,0 3 835,1 147,2 1 443 072,0 14 2006 1 534 922,0 1 866,6 1 533 062 9 923,1 3 750,9 183,9 1 519 204,0 2007 1 711 657,6 1 691,6 1 709 966 10 555,9 4 341,4 380,7 1 694 688,0 Należy zaznaczyć, że w latach 1985 - 2000 ZA „Puławy" ograniczyły o prawie 60% całkowitą emisję zanieczyszczeń pyłowych i gazowych (bez uwzględnienia CO2), w tym pyłowych o ok. 84 %, gazowych o 50 %. Przedsiębiorstwo w tym okresie zrealizowało „Program ochrony środowiska ZA Puławy" na lata 1985-2000 „ a w latach 2000 - 2003 kolejny program ekologiczny tzw. „Program dostosowawczy". Rezultatem realizacji wielonakładowych programów było ograniczenie lub eliminacja emisji przemysłowej i osiągnięcie przez Zakłady standardów środowiskowych. Szacuje się, że na terenie miasta istnieje około 2 200 prywatnych posesji wyposażonych w większości w indywidualne paleniska. Około 70 % tych posesji posiada przyłącza gazowe, pozostałe 30% do ogrzewania mieszkań wykorzystuje paliwo stałe lub korzysta z miejskiej sieci ciepłowniczej. Wielkość emisji zanieczyszczeń z gospodarstw domowych, drobnych zakładów usługowych i wytwórczych jest nieporównywalna z poziomem emisji przemysłowej i komunikacyjnej. W 2012 rok WIOŚ Lublin wykonał roczną ocenę jakości powietrza dla województwa lubelskiego. Ocena została wykonana w oparciu o następujące akty prawne: - ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska ( t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 1232 z późn. zm.); - rozporządzenie MŚ z dnia 2 sierpnia 2012 r. w sprawie stref, w których dokonuje się oceny jakości powietrza (Dz. U. z 2012 r., poz. 914); - rozporządzenie MŚ z dnia 13 września 2012 r. w sprawie dokonywania oceny poziomów substancji w powietrzu (Dz. U. z 2012 r., poz. 1032); - rozporządzenie MŚ z dnia 24 sierpnia 2012 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. z 2012 r., poz. 1031); Wynikiem oceny dla wszystkich substancji podlegających ocenie, jest zaliczenie strefy do jednej z poniższych klas: klasa A - jeżeli stężenia substancji na terenie strefy nie przekraczają odpowiednio poziomów dopuszczalnych bądź poziomów docelowych, klasa B - jeżeli stężenia substancji na terenie strefy przekraczają poziomy dopuszczalne lecz nie przekraczają poziomów dopuszczalnych powiększonych o margines tolerancji; klasa C- jeżeli stężenia substancji na terenie strefy przekraczają poziomy dopuszczalne powiększone o margines tolerancji, w przypadku gdy margines tolerancji nie jest określony - poziomy dopuszczalne bądź poziomy docelowe, natomiast dla parametru jakim jest poziom celu długoterminowego dla ozonu, przewidziane są: klasa D1 - jeżeli poziom stężeń ozonu nie przekracza poziomu celu długoterminowego, klasa D2 - jeżeli poziom stężeń ozonu przekracza poziom celu długoterminowego. Obszar miasta Puławy położony jest w tzw. strefie lubelskiej. 15 Wynikowe klasy stref dla poszczególnych zanieczyszczeń, uzyskane w ocenie rocznej dokonanej z uwzględnieniem kryteriów ustanowionych w celu ochrony zdrowia Lp. Nazwa strefy Kod strefy 1. Strefa lubelska PL0602 Symbol klasy wynikowej dla poszczególnych zanieczyszczeń dla obszaru całej strefy SO2 NO2 PM10 Pb C6H6 CO O3 As Cd Ni BaP PM2,5 A A C A A A D2 A A A A A Wynikowe klasy stref dla poszczególnych zanieczyszczeń uzyskane w ocenie rocznej dokonanej z uwzględnieniem kryteriów ustanowionych w celu ochrony roślin Lp. Nazwa strefy Kod strefy Symbol klasy wynikowej dla poszczególnych zanieczyszczeń w strefie SO2 1. Strefa lubelska PL0602 A NOx A O3 A Ponadnormatywne tło akustyczne utrzymywało się od wielu lat na obszarach zabudowy mieszkaniowej, położonych wzdłuż głównych dróg przelotowych poza obszarem planu objętych wojewódzkim monitoringiem środowiska - przy stale wzrastającym natężeniu ruchu samochodowego. W 2006 r. na terenie Puław zostały wykonane przez Inspekcję Ochrony Środowiska Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Lublinie pomiary hałasu komunikacyjnego w ramach wojewódzkiego programu monitoringu środowiska. Badania wykazały przekroczenia wartości dopuszczalnych przez obowiązujące przepisy tj. równoważnego poziomu hałasu A o wysokości 60 dB, we wszystkich siedmiu punktach pomiarowych, zlokalizowanych w strefie zabudowy mieszkaniowej przy głównych trasach komunikacyjnych. I tak: • na hałas o poziomie 70 - 75 dB narażone były ulice: Piłsudskiego, Piaskowa na hałas o poziomie 65-70 dB narażone były ulice: Wróblewskiego, Słowackiego, Lubelska • na hałas o poziomie 60-65 dB narażone były ulice: Włostowicka, Kazimierska. • Poziomy hałasów kolejowych należą do bardzo wysokich. Chwilowy poziom dźwięku A, w odległości 7,5 m od torów przejazdu pociągu, w zależności od jego prędkości wynosi 75-95 dB. Komunikacja kolejowa, mimo emisji hałasu o wyższych poziomach, jest oceniana jako mniej uciążliwa niż ruch drogowy. Oddziaływanie hałasu kolejowego dotyczy stosunkowo niewielkiej liczby ludności zamieszkałej w pobliżu trasy kolejowej. Źródłami hałasów przemysłowych, przenikających do środowiska, są : hale przemysłowe wskutek niedostatecznego ich izolowania obudową b) urządzenia usytuowane na terenie przemysłowym bez żadnej izolacji akustycznej np. wentylatory wyciągowe z kotłowni c) zrzuty mediów energetycznych (pary, sprężonego powietrza) d) środki transportu wewnętrznego. a) Największe zakłady prowadzące działalność gospodarczą na terenie Puław - najbardziej uciążliwe pod względem emitowanego hałasu - tj. Zakłady Azotowe „Puławy" (w obszarze planu), H + H Polska Sp. z o. o. (w obszarze planu), Zakład Usług Komunalnych (Zakład 16 Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych przy ul. Dęblińskiej 96 - poza obszarem planu), Miejski Zakład Komunikacji, Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji „Wodociągi Puławskie" - Komunalna Oczyszczalnia Ścieków (poza obszarem planu) położone są w północnej strefie działalności gospodarczej - z dala od osiedli mieszkaniowych; a Zakład Przemysłu Drzewnego (poza obszarem planu) położony jest we wschodniej strefie działalności gospodarczej, w której znajduje się większość obiektów usługowych. W mieście, poza obszarem planu, znajdują się również małe prywatne zakłady, zlokalizowane w budynkach mieszkalnych, głównie w strefach zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, stanowiące potencjalne zagrożenie dla środowiska przez emisję hałasu. Źródłem hałasu w małych zakładach mogą być: • • praca przy otwartych drzwiach i oknach powodująca przedostawanie się hałasu do zewnętrznego środowiska pojedyncze urządzenia bez zabezpieczeń akustycznych, pracujące poza budynkiem zakładu. Potencjalny obszar uciążliwego oddziaływania małych warsztatów jest na ogół nieduży. Jednakże w niesprzyjających warunkach mogą one stanowić źródło o dużej dokuczliwości dla pojedynczych rodzin. W celu eliminowania tych niedogodności, przy uzgadnianiu dokumentacji projektowych należy zwracać uwagę na wyposażenie zakładów w wentylację mechaniczną o dostatecznej wydajności oraz o zabezpieczenie akustyczne hałaśliwych urządzeń zlokalizowanych na zewnątrz pomieszczeń produkcyjnych. Przez teren opracowania przebiegają linie elektroenergetyczne. Wzdłuż nich wyznaczono strefę bezpieczeństwa w obrębie której nie należy lokalizować zabudowy oraz nie należy w strefie tej realizować zieleni wysokiej. Na całym obszarze występują gleby wytworzone z piasków luźnych. Są one w znacznej części zniszczone przez emisje pochodzące z Zakładów Azotowych, co skutkuje zachwianiem równowagi ekologicznej ekosystemów leśnych, a w skrajnych przypadkach całkowitym wylesieniem powierzchni. Od wielu lat część z tych zupełnie wylesionych terenów, po odpowiedniej rekultywacji, wykorzystywana jest pod uprawę roślin przeznaczonych do produkcji kompostów. Silnie falisty relief wydmowy, luźny skład granulometryczny gleb i obniżenie poziomu wód gruntowych sprawiają, że pomimo stopniowej redukcji emisji, ponowne zalesienie tego terenu jest praktycznie niemożliwe. Zgodnie z geobotanicznym podziałem Polski Puławy leżą na pograniczu dwóch krain: Krainy Mazowieckiej i Wyżyny Lubelskiej. Kraina Mazowiecka odznacza się: - brakiem występowania buka, jodły, klonu jaworu, jarząba brekini oraz obecnością naturalnych placówek modrzewia polskiego i świerka, - zanikiem we florze kserotermicznej gatunków pontyjskich i ilościowym przybytkiem roślin północno-wschodnich, - stopniowym zanikiem roślin atlantyckich, - panowaniem borów sosnowych o różnej przynależności socjologicznej oraz borów mieszanych z lipą drobnolistną, - rozpowszechnieniem roślinności torfowiskowej i piaskowej. Wyżynę Lubelską charakteryzuje przede wszystkim krajobraz lessowy na podłożu kredowym, urozmaicony w przełomie Wisły brzegami oraz licznymi parowami wciętymi głęboko w less i kredę. Za najbardziej charakterystyczny dla Wyżyny Lubelskiej uchodzi las dębowo - sosnowy z 17 berberysem. Zdegradowany w wyniku antropopresji zespół ten przekształca się w kwaśne sośniny. Na lepszych glebach gliniastych, a także w dolinach rzek i na zboczach występuje las dębowo - grabowy. Fitocenozy leśne w bliskim sąsiedztwie Zakładów Azotowych charakteryzują się szczątkowym drzewostanem złożonym z pojedynczych sosen i licznymi brzozami w warstwie podrostu. Prowadzone od kilkudziesięciu lat nasadzenia w lasach wokół Zakładów Azotowych rekompensują częściowo ubytki drzewostanu związane z oddziaływaniem ZA. Odsłonięte piaszczyste podłoże na wydmach, zrębach zupełnych lub poboczach dróg porastają murawy piaskowe z panującą szczotlichą siwą. Na podłożu piaszczystym z obecnością wapnia rozwijają się zbiorowiska z panującą strzęplicą siną. Specyficzne fitocenozy synantropijne występują w bezpośrednim otoczeniu ZA na podłożu piaszczystym z bardzo dużym udziałem azotu pochodzącego z emisji. W zamierającym lesie rozwijają się zbiorowiska zastępcze: zespół trzcinnika piaskowego i jeżyn, zespół z panującą nawłocią i zespół z wierzbówką kiprzycą. Na terenie odlesionym występują skupienia szczególnie odpornych gatunków nitrofilnych: szarłatu, stokłosy łuskowatej, łubinu, starca leśnego. Na terenach przemysłowych występują zespoły rozległe płaty całkowicie pozbawione roślinności. Na terenie gminy, poza obszarem planu, występuje zróżnicowanie gatunków zwierząt z fauną charakterystyczną dla występujących tu zespołów leśnych, zbiorowisk wodnych i przywodnych oraz gatunków charakterystycznych dla gospodarstw rolnych. Do obiektów najbardziej oddziaływujących na środowisko w tym rejonie należą ZA Puławy. Zakłady Azotowe „Puławy" S.A. wytwarzają, przy zastosowaniu procesów chemicznych, następujące, podstawowe produkty lub półprodukty: • chemii organicznej: melaminę, cykloheksanon, kaprolaktam, siarczan hydroksyloaminy, 32,5% roztwór mocznika, • chemii nieorganicznej: amoniak, tlen, wodór, dwutlenek węgla, nadtlenek wodoru, kwas siarkowy i oleum, kwas azotowy, • nawozy sztuczne na bazie azotu: mocznik, saletrę amonową, roztwór saletrzano- mocznikowy RSM, siarczan amonu. Produkty i półprodukty wytwarzane są w instalacjach: • amoniaku, tlenu, wodoru, ciekłego dwutlenku węgla i „suchego lodu", należących do Zakładu Amoniaku PAM w Pionie Agro PA, • mocznika - linia o wydajności 1700/2000 Mg/dobę i 3 linie o wydajności 500 Mg/dobę wraz z instalacją Absorpcji Finalnej, Zatężania roztworu mocznika 800 Mg/dobę, melaminy - Instalacja Melaminy I, Instalacja Melaminy II i Instalacja Melaminy III łącznie z instalacją odzysku melaminy MRU, nadtlenku wodoru - instalacja Nadtlenku Wodoru, 32,5% roztworu mocznika, należących do Zakładu Melaminy PCM w Pionie Chemia PC, • cykloheksanonu, kaprolaktamu, siarczanu amonu, siarczanu hydroksyloaminy, kwasu siarkowego i oleum, należących do Zakładu Kaprolaktamu PCK w Pionie Chemia PC, • amoniaku, kwasu azotowego, saletry amonowej i roztworu saletrzanomocznikowego RSM, należących do Zakładu Nawozów PAN w Pionie Agro PA. 18 Zakłady Azotowe „Puławy" S.A. eksploatują elektrociepłownię zakładową, instalację do spalania paliw o mocy nominalnej większej od 50 MW. Elektrociepłownia wytwarza ciepło i energię elektryczną na potrzeby własne Zakładów oraz energię cieplną dla potrzeb miasta Puławy. Instalacja Elektrociepłowni Zakładów Azotowych „Puławy" w Puławach zaliczana jest do kategorii instalacji w przemyśle energetycznym do spalania paliw o mocy nominalnej ponad 50 MWt, których eksploatacja wymaga uzyskania pozwolenia zintegrowanego. Główne produkty wytwarzane w instalacjach Zakładów Azotowych „Puławy" S.A. Produkty nawozowe W Zakładach Azotowych „Puławy" S.A. produkowane są jednoskładnikowe nawozy azotowe: mocznik, saletra amonowa, roztwór saletrzano-mocznikowy RSM i siarczan amonu. Mocznik nawozowy uzyskiwany jest przez syntezę amoniaku z dwutlenkiem węgla. Stosowany jest jako nawóz uniwersalny oraz jako dodatek do pasz. Znajduje również zastosowanie do wytwarzania żywic, klejów, środków farmaceutycznych. Saletra amonowa otrzymywana jest przez neutralizację kwasu azotowego amoniakiem. Roztwór saletrzano-mocznikowy RSM jest nawozem azotowym w formie roztworu wodnego, produkowanym w trzech rodzajach o różnych zawartościach azotu. Siarczan amonu jest produktem ubocznym w procesie wytwarzania kaprolaktamu. Stosowany jest jako nawóz przedsiewny o powolnym działaniu, uzupełnia niedobory siarki w glebie. Stosowany jest również jako produkt techniczny w przemysłach garbarskim, spożywczym, kosmetycznym. Produkty nienawozowe (chemikalia) Zakłady Azotowe „Puławy" S.A. produkują melaminę, nadtlenek wodoru, kaprolaktam oraz ciekły dwutlenek węgla. Melamina jest produktem otrzymywanym w procesie termicznego rozkładu mocznika do kwasu izocyjanowego, a następnie jego konwersji do melaminy. Wykorzystywana jest do wyrobu żywic syntetycznych w Polsce stosowanych przy wytwarzaniu laminatów dekoracyjnych i płyt drewnopochodnych dla przemysłu meblarskiego oraz do produkcji klejów, farb i lakierów. Kaprolaktam jest produktem stosowanym do produkcji tworzywa poliamidowego, które z kolei przerabiane jest na przędzę tekstylną, techniczną oraz do wytwarzania różnych artykułów technicznych i przemysłowych. Jest używany głównie do produkcji włókien i tworzyw poliamidowych wykorzystywanych w przemysłach: tekstylnym, samochodowym, elektronicznym i elektrotechnicznym. Nadtlenek wodoru stosowany jest jako wybielacz głównie w przemyśle celulozowopapierniczym oraz w przemyśle włókienniczym, a także jako środek bakteriobójczy, czyszczący, do produkcji kosmetyków, w technice wojskowej. Ciekły dwutlenek węgla jest produktem uzyskiwanym w procesach oczyszczania i skraplania gazowego dwutlenku węgla, który jest produktem ubocznym ze spalania metanu. Jest stosowany w przemyśle spożywczym (napoje gazowane), do mrożenia produktów spożywczych, w procesie ekstrakcji chmielu, do spawania i do celów gaśniczych. Półprodukty oraz inne produkty Pozostałymi produktami i półproduktami Zakładów Azotowych „Puławy" S.A. są: roztwór mocznika, kwas azotowy, kwas siarkowy, saletra amonowa w roztworze, stały dwutlenek węgla (suchy lód), amoniak w butlach, folia i worki polietylenowe, cykloheksanon, siarczan hydroksyloaminy, azot ciekły, wodór, woda amoniakalna i 32,5% roztwór mocznika. W Zakładzie Amoniaku PAM nie występują specjalne systemy do oczyszczania gazów odlotowych oraz ścieków. Ochrona środowiska realizowana jest poprzez stały nadzór służb 19 eksploatacyjnych nad utrzymaniem prawidłowych parametrów pracy urządzeń i aparatury. Parametry pracy rejestrowane są na bieżąco w komputerowym systemie DCS. Nie występuje oddziaływanie transgraniczne. Zakład Melaminy PCM Metody ochrony powietrza. Ochronę atmosfery zapewnia stosowanie następujących metod i technik: - z Wydziału Mocznika PCM1, jak i Wydziału Melaminy PCM2, powietrze i gazy odlotowe zawierające amoniak - przed wydmuchem do atmosfery - oczyszczane są w skruberach, a odzyskany amoniak zawracany jest do procesu, - powietrze z wieży granulacyjnej mocznika, oczyszczane jest w skruberach odpylania, wyposażonych w podwójne układy zraszania oraz specjalne teflonowo-stalowe demistery. Osiągany jest następujący stopień oczyszczania powietrza: do 10 mg/Nm3 zawartości amoniaku oraz do 55 mg/Nm zawartości pyłów mocznika. - w instalacjach Melamin, produkty uboczne, którymi są: amoniak (Melamina I) oraz roztwór karbaminianu (Melamina II i III), zawracane są do ponownego przerobu na instalacjach Mocznika, - w instalacjach Melaminy II i III: • wszystkie zawory bezpieczeństwa zrzucające strumienie zawierające amoniak w postaci roztworu lub oparów, są podłączone do skrubera wydmuchów, w którym są przemywane wodą dla uniknięcia przedostawania się amoniaku do atmosfery, • w układach do ogrzewania soli i dowthermu stosowane są niskoemisyjne palniki do spalania gazu ziemnego, a część energii jest odzyskiwana do podgrzewania powietrza wlotowego do spalania, • układy filtrów tkaninowych powietrza, zabudowane na wylocie z transportu pneumatycznego melaminy do silosów, pozwalają ograniczać emisję pyłów PM10 do oczekiwanej wartości 10 mg/Nm3, • zastosowano hermetyzację miejsc pyłotwórczych. - w instalacji Nadtlenku Wodoru: • do oczyszczania strumieni odwietrzeń i wydmuchów od rozpuszczalników organicznych zastosowano adsorbery ze złożem ceramiczno węglowym,posiadające następujące sprawności oczyszczania: - układ X -1511 A(B) w sekcji utleniania - 99,05%, - układ X - 1127 A(B) na sieci azotu - 99%. Metody ochrony środowiska wodnego. Ochronę środowiska wodnego zapewnia stosowanie następujących metod i technik: - ścieki technologiczne są zawracane do procesów produkcyjnych, gdzie są przetwarzane, przerabiane i/lub zagospodarowane. W instalacji Mocznika 1700/2000 Mg/dobę i instalacji 500 Mg/dobę ścieki technologiczne poddawane są oczyszczaniu w Sekcjach Hydrolizy i Destylacji, a w instalacjach: Melaminy II i III, odpowiednio w hydrolizerze R-6010 i kolumnie destylacyjnej ścieków C-6010 (Melamina II) oraz w hydrolizerze R- 6110 i kolumnie destylacyjnej C-6110 (Melamina III). - odzyskane kondensaty stosowane są do uzupełnienia obiegów wody chłodniczej. - wszystkie urządzenia i instalacje, które są potencjalnym źródłem ścieków przemysłowych zlokalizowano na szczelnych tacach lub posadzkach z wykładziną chemoutwardzalną. 20 - ścieki pochodzące z opadów deszczu (z pierwszych 15 min. opadu), z mycia posadzek, ewentualnych wycieków i inne, które dostaną się na tacę, będą odprowadzane siecią kanałów do zbiorników podziemnych: - V-A1 - w instalacji Mocznika 1700/2000 Mg/dobę, - V-A2 - w instalacji zatężania na liniach 500 Mg/dobę - D-138 w instalacji Melaminy II, - D-238 w instalacji Melaminy III, gdzie poddawane są kontroli analitycznej na zawartość azotu, - ścieki spełniające wymaganie zawartości azotu ogólnego - maks. 40 mgN/dm3, są odprowadzane do układu kanalizacji opadowej, a w przypadku wystąpienia wyższych stężeń azotu ogólnego, są odprowadzane poprzez kanalizację przemysłową do Centralnej Oczyszczalni Ścieków Z.A. „Puławy" S.A., skąd z innymi ściekami z Zakładów odprowadzane są kanałem zrzutowym do rzeki Wisły. - w Instalacji Odzysku Melaminy - MRU przeróbce poddawane będą roztwory macierzyste wytworzone w instalacji Melaminy II i III, w celu odzysku melaminy zawartej w tych strumieniach, za pomocą technologii Ultrafiltracji. - w/w instalacji przewiduje się także przeróbkę kondensatów wytworzonych w węzłach zatężania mocznika instalacji Melaminy II, Melaminy III oraz kondensatu wyprodukowanego w instalacji Melaminy I, w celu usunięcia zawartego w tych strumieniach amoniaku, mocznika i dwutlenku węgla. - ścieki technologiczne z Instalacji Nadtlenku Wodoru oczyszczane są w Biologicznej Oczyszczalni Ścieków należącej do Zakładu Kaprolaktamu PCK. - instalacje zlokalizowane są na szczelnych tacach, skąd ewentualne wycieki są zbierane w zbiornikach spustów i zawracane do ponownego przerobu w procesach technologicznych, natomiast ścieki z mycia instalacji odprowadzane są do kanalizacji przemysłowej, a następnie do Centralnej Oczyszczalni Ścieków Przemysłowych w Z.A. „Puławy" S.A. Zakład Kaprolaktamu PCK Ochronę środowiska wodnego zapewnia stosowanie następujących metod i technik: • Oczyszczanie ścieków technologicznych z całego Zakładu Kaprolaktamu PCK w Biologicznej Oczyszczalni Ścieków BOŚ metodą osadu czynnego z jednoczesnym usuwaniem związków azotu. Osiągana sprawność wyrażona jako ChZT (oznaczane metodą dwuchromianową) wynosi ok. 95,5%. • Instalacje wyposażone są w zbiorniki ścieków oraz neutralizator ścieków. • Oddzielona ze ścieków warstwa organiczna, razem z innymi pozostałościami z przerobu ropy naftowej stanowi paliwo dla Zakładu Elektrociepłowni PEC Z.A. „Puławy" S.A.. • Spusty ze wszystkich instalacji, poprzez zbiorniki spustów zawracane są do ponownego przerobu. • Wycieki oraz ścieki z mycia aparatury gromadzące się na tacach pod instalacjami, odprowadzane są do oczyszczalni w Biologicznej Oczyszczalni Ścieków. • Prowadzona jest kontrola analityczna ścieków gromadzonych w zbiornikach ścieków. • Kondensaty procesowe zagospodarowane są w instalacjach jako ciecz absorpcyjna. Zakład Nawozów PAN Ochronę atmosfery zapewnia zastosowanie następujących metod i technik: W Wydziale Kwasu Azotowego PAN2 gazy odlotowe z linii 1,2 i 3 oczyszczane są od 21 tlenków azotu w instalacji selektywnej katalitycznej redukcji przy użyciu amoniaku i w obecności katalizatora wanadowego firmy RHODIA. W przeliczeniu na NO2, uzyskuje się obniżenie zawartości tlenków azotu z poziomu 1 700 ppm obj. do poziomu 50-130 ppm obj. (odpowiednio: zima - lato). W Wydziale Kwasu Azotowego PAN2, w linii nr 4 gazy odlotowe oczyszczane są od tlenków azotu metodą specjalnego natlenienia czystym tlenem roztworu absorpcyjnego, celem zwiększenia stopnia przereagowania NO do NO2, a tym samym zwiększenia stopnia rozpuszczenia tlenków azotu w procesie absorpcji. Jest to metoda oczyszczania poprzez odzysk produktu. W procesie natlenienia uzyskuje się obniżenie NO2 z poziomu 1 700 ppm obj. do poziomu 600^ 800 ppm obj. W ramach projektu Wspólnych Wdrożeń (ang. Joint Implementation) na instalacji Kwasu Azotowego na linii 1,2,3 i 4 zamontowano selektywny katalizator rozkładu N2O tuż poniżej siatek platynowych i wychwytujących, w reaktorze katalitycznym, w strefie wysokiej temperatury reaktora (między 860 a 910°C). Jest to wtórna (drugorzędowa) metoda obniżenia poziomu emisji N2O. Kosze podtrzymujące katalizator, zamontowane w każdym reaktorze, są napełnione katalizatorem rozkładu N2O firmy BASF o nazwie „O3- 85 Extrudated Stars 6mm". Przy pomocy tego katalizatora stężenie N2O w gazie resztkowym można obniżyć od około 1000-1400 ppmv do wartości poniżej 300 ppmv. W Wydziale Saletry i RSM PAN3, do oczyszczania powietrza po wieżach granulacyjnych nr 1 i 2 zastosowana jest mokra metoda odpylania. Proces prowadzony jest w układzie skruberów z systemem podwójnego zraszania i specjalnymi demisterami amerykańskiej firmy BECO Eng. Co., o dużym rozwinięciu i zagęszczeniu powierzchni odkraplania. Uzyskuje się następujący stopień oczyszczania powietrza odlotowego: zawartość amoniaku: 44 mg/Nm3, zawartość pyłów saletry amonowej: 81 mg/ Nm . W Wydziale Saletry i RSM PAN3, do oczyszczania powietrza po chłodziarkach fluidalnych granulowanego produktu, zastosowano baterie wysoko sprawnych cyklonów. Uzyskuje się stopień oczyszczenia powietrza do zawartości: około 16 mg/Nm3 amoniaku i około 15 mg/Nm pyłów saletry amonowej." Metody ochrony środowiska wodnego. Kondensaty procesowe są zagospodarowywane na Wydziałach. Wszystkie urządzenia i instalacje, które są potencjalnym źródłem ścieków przemysłowych zlokalizowano na szczelnych tacach lub posadzkach z wykładziną chemoutwardzalną. Nadmiarowe kondensaty procesowe w Wydziale Saletry i RSM PAN3 są oczyszczane od związków azotowych w instalacji odwróconej osmozy, wybudowanej w oparciu o proces niemieckiej firmy UWATECH. Jest to metoda oczyszczania poprzez odzysk produktu. Osiągana sprawność procesu jest na poziomie 99%. Oczyszczony kondensat jest zagospodarowywany: jako woda do zraszania skruberów w instalacji odpylania wież granulacyjnych oraz do uzupełnienia obiegu wody chłodzącej. Zakład Elektrociepłowni PEC Metody ochrony powietrza Ochronę atmosfery zapewnia stosowanie następujących metod i technik: Spalanie węgla kamiennego o możliwie niskiej zawartości siarki (około 0,80% siarki całkowitej). - Współspalanie węgla z MEAKiem - półproduktem z procesu wytwarzania cykloheksanonu, będącym pozostałością z przerobu benzenu (ropy naftowej). Uzyskuje się obniżenie emisji SO2 o około 11%. - Zapobieganie powstawaniu tlenków azotu w komorze paleniskowej poprzez zastosowanie tzw. „wiru niskoemisyjnego", jako techniki spalania węgla. 22 - Usuwanie pyłów ze spalin w elektrofiltrach do poziomu stężeń 100 mg/ Nm3 Metody ochrony środowiska wodnego W Zakładzie Elektrociepłowni PEC zastosowane są następuj ące metody: - Oczyszczanie odpadowych wód poprzez sedymentacj ę cząstek stałych w poszczególnych kwaterach składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętnych - Uśrednianie, neutralizację chemiczną oraz biodegradację ścieków przemysłowych w Centralnej Oczyszczalni Ścieków (COŚP) - Efekt oczyszczania jest następujący: - ChZT - redukcja 10 - 30 %, - zawiesina - redukcja 90 - 95 %, - oleje - redukcja 90 - 92 %. - Oczyszczanie biologiczne ścieków fekalnych w Biologicznej Oczyszczalni Ścieków Fekalnych. Efekt oczyszczania: redukcja BZT5 i zawiesiny wynosi: 92 - 95 %. Zakład Logistyki PL Ochronę atmosfery zapewnia stosowanie następuj ących metod i technik: - Pakowaczki melaminy 40A1101, 40A1102A/B (3 sztuki) podłączone są do filtrów tkaninowych pulsacyjnych, które usuwają pyły melaminy ze sprawnością ok. 98 %. Zgodnie z obwiązującym Pozwoleniem Zintegrowanym dla ZA „Puławy”: Dopuszczalne wartości wskaźników zanieczyszczeń odprowadzanych z zakładu po zbiorniku - stawie III° biologicznego oczyszczania: - Zawiesiny ogólne 70 mg/l - bzt5 25 mgO2/l - ChZT 125 mgO2/l - Azot ogólny 40 mgN/l - w - Azot ogólny 30 mgN/l - w - Fosfor ogólny 10 mgP/l - Chlorki 1 000 mgCl/l - Siarczany 500 mgSO4 /l - Żelazo ogólne 10 mgFe/l - Miedź 0,5 mgCu/l - Substancje ekstrahujące się eterem 50 mg/l naftowym - Odczyn pH 6,5 - 9,0 - Arsen 0,1 mg As/l - Cynk 2,0 mg Zn/l - Chrom ogólny 0,5 mg Chr/l 23 Ustala się następujące ilości odpadów niebezpiecznych dopuszczonych do wytworzenia w ciągu roku: Lp. Rodzaj odpadu Kod odpadu Ilość wytworzonych odpadów [Mg/rok] 1. Kwas azotowy i azotawy 060105 20,0 2. Inne pozostałości podestylacyjne i poreakcyjne 070108 20,0 3. Inne zużyte sorbenty i osady pofiltracyjne 070110 40,0 4. Odpady farb i lakierów zawierających rozpuszczalniki organiczne lub inne substancje niebezpieczne 080111 0,5 5. Wodne roztwory wywoływaczy i aktywatorów 090101 1,0 6. Roztwory utrwalaczy 090104 1,0 7. Przeterminowane odczynniki fotograficzne 090180 0,2 8. Uwodnione szlamy z czyszczenia substancje niebezpieczne zawierające 100122 100,0 9. Emulsje olejowe chlorowcoorganicznych związków 130105 120,0 10. Mineralne oleje silnikowe, przekładniowe i niezawierające związków chlorowcoorganicznych smarowe 130205 400,0 11. Syntetyczne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe 130206 10,0 12. Oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe łatwo ulegające biodegradacji 130207 10,0 13. Inne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe 130208 10,0 14. Mineralne oleje i ciecze stosowane jako elektroizolatory oraz nośniki ciepła niezawierające związków chlorowcoorganicznych 130307 10,0 15. Syntetyczne oleje i ciecze stosowane jako elektroizolatory oraz nośniki ciepła inne niż wymienione w 130301 130308 1,0 16. Inne rozpuszczalniki lub mieszaniny rozpuszczalników 140603 30,0 17. Opakowania zawierające pozostałości substancji niebezpiecznych lub nimi zanieczyszczone (np. środkami ochrony roślin I i II klasy toksyczności - bardzo toksyczne i toksyczne) 150110 10,0 18. Sorbenty, materiały filtracyjne (w tym filtry olejowe nie ujęte w innych grupach), tkaniny do wycierania (np. szmaty, ścierki) i ubrania ochronne zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi (np. PCB) 150202 80,0 kotłów niezawierające 24 19. Filtry olejowe 160107 0,1 20. Zużyte urządzenia zawierające freony, HCFC, HFC 160211 10,0 21 Zużyte urządzenia zawierające niebezpieczne elementy inne niż wymienione w 160209 do 160212 160213 20,0 22. Niebezpieczne elementy lub części składowe usunięte ze zużytych urządzeń 160215 5,0 23 Nieorganiczne odpady zawierające substancje niebezpieczne 160303 50,0 24. Organiczne odpady zawierające substancje niebezpieczne 160305 40,0 25. Gazy w pojemnikach (w tym halony) zawierające substancje niebezpieczne 160504 5,0 26. Chemikalia laboratoryjne i analityczne (np. odczynniki chemiczne) zawierające substancje niebezpieczne, w tym mieszaniny chemikaliów laboratoryjnych i analitycznych 160506 2,0 27. Zużyte nieorganiczne chemikalia zawierające substancje niebezpieczne (np. przeterminowane odczynniki chemiczne) 160507 200,0 28. Zużyte organiczne chemikalia zawierające substancje niebezpieczne (np. przeterminowane odczynniki chemiczne) 160508 5,0 29. Baterie i akumulatory ołowiowe 160601 35,0 30. Baterie i akumulatory niklowo-kadmowe 160602 10,0 31. Selektywnie gromadzony elektrolit z baterii i akumulatorów 160606 20,0 32. Odpady zawierające ropę naftową lub jej produkty 160708 270,0 33. Odpady zawierające inne substancje niebezpieczne 160709 160,0 34. Zużyte katalizatory zawierające niebezpieczne metale przej ściowe lub ich niebezpieczne związki 160802 250,0 35. Kable zawierające ropę naftową, smołę i inne substancje niebezpieczne 170410 5,0 36. Gleba i ziemia zawierająca substancje niebezpieczne (np. PCB) 170503 200,0 37. Materiały izolacyjne zawierające azbest 170601 10,0 38. Materiały konstrukcyjne zawierające azbest 170605 12940 m2 39. Odpady niebezpieczne zestalone 190306 20,0 40. Inne odpady z budowy, remontów i demontażu (w tym odpady zmieszane) zawierające substancje niebezpieczne 170903 30,0 41. Tłuszcze i mieszaniny olejów z separacji olej/woda inne niż wymienione w 190809 190810 100,0 25 42. Szlamy zawierające substancje niebezpieczne z innego niż biologiczne oczyszczanie ścieków przemysłowych 190813 100,0 II. CELE OCHRONY ŚRODOWISKA USTANOWIONE NA SZCZEBLU MIĘDZYNARODOWYM, WSPÓLNOTOWYM I KRAJOWYM, ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU ORAZ SPOSOBY, W JAKICH TE CELE I INNE PROBLEMY ŚRODOWISKA ZOSTAŁY UWZGLĘDNIONE PODCZAS OPRACOWYWANIA DOKUMENTU Ochrona środowiska na szczeblu międzynarodowym i wspólnotowym realizowana jest w Polsce między innymi poprzez wprowadzanie w życie odpowiednich aktów prawnych, w tym ustaw i rozporządzeń. Za jedną z najważniejszych należy uznać ustawę z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko na podstawie, której sporządzona została niniejsza prognoza. Ustawa ta jest wynikiem wieloletnich dyskusji i ustaleń na szczeblu międzynarodowym. Już Konwencja o Różnorodności Biologicznej sporządzona w Rio de Janeiro w czerwcu 1992 r. wprowadza odpowiednie procedury wymagające wykonania oceny oddziaływania na środowisko projektów, które mogą mieć znaczenie dla różnorodności biologicznej. Szczególną wagę ma aspekt ekologiczny w planowaniu przestrzennym ujęty w Polityce Ekologicznej Państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do roku 2016. W jego świetle projekt planu powinien kształtować ład przestrzenny pozwalając jednocześnie na prowadzenie racjonalnej gospodarki. Przez ład przestrzenny należy rozumieć sposób ukształtowania przestrzeni tworzący harmonijną całość. Nie należy przy tym zapominać o zasadzie zrównoważonego rozwoju, o której mówi Konstytucja RP w artykule 5 – „Rzeczpospolita Polska (...) zapewnia ochronę środowiska, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju”. Pojęcie zrównoważonego rozwoju może być różnie definiowane. Generalnie zasada zrównoważonego rozwoju w planowaniu przestrzennym powinna przejawiać się dążeniem do takiego zagospodarowania, które z jednej strony ochroni zasoby środowiska, a z drugiej zapewni dalszy rozwój danego obszaru. Nie zawsze pełna realizacja założeń tej idei, szczególnie na niewielkich analizowanych obszarach, jest możliwa. Niekiedy wyższość nad aspektami środowiskowymi biorą potrzeby społeczno-gospodarcze i odwrotnie. Również w Koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju nacisk położony jest na ideę zrównoważonego rozwoju, przy czym „koncepcja przestrzennego zagospodarowania kraju przyjmuje takie rozumienie przyrody, które polega na stopniowym ograniczaniu tempa tworzenia nowych obszarów chronionych oraz upowszechnianiu rozwoju form ochrony przyrody, związanych z użytkowaniem terenu zgodnym z celami ekologicznymi, uwzględniających różne formy własności ziemi i różne metody zarządzania”. Koncepcja przedmiotowa sięga korzeniami do innego dokumentu ustalonego na szczeblu unijnym - Zrównoważona Europa dla lepszego świata: Strategia zrównoważonego rozwoju dla Unii Europejskiej. Dokument ten został przyjęty na szczycie Rady Europy w Goeteborgu w 2001 r., a podstawowe jego założenia dotyczą czterech celów strategicznych: • ograniczenia zmian klimatycznych i wzrostu znaczenia „zielonej” energii, • wzrostu bezpieczeństwa zdrowotnego, • usprawnienia systemu transportowego i gospodarowania przestrzenią, • odpowiedzialnego gospodarowania zasobami naturalnymi. Najważniejszymi ustaleniami w zakresie ochrony środowiska na szczeblu państw członkowskich są dyrektywy, wśród których jako najważniejsze należy wymienić: • dyrektywę Rady 79/40/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 r. w sprawie ochrony dzikich ptaków ze zmianami (Dyrektywa Ptasia); • dyrektywę Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory (Dyrektywa Siedliskowa). 26 Obie dyrektywy są podstawą prawną tworzenia sieci NATURA 2000, której celem jest zachowanie zagrożonych wyginięciem siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt w skali Europy. Oprócz ww. aktów prawnych na uwagę zasługują także: • dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2001/42/WE z 27 czerwca 2001 r. w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko; • dyrektywa Rady nr 85/337/EWG z 27 czerwca 1985 r. w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne. Elementem ochrony środowiska jest również kształtowanie i zachowanie cennych struktur krajobrazu. Przejawem znaczenia i roli tych działań są zapisy zawarte w Europejskiej Konwencji Krajobrazowej Rady Europy z 2001 roku, która zobowiązuje kraje Europy do ochrony oraz właściwego gospodarowania i planowania krajobrazów. Analizowany projekt planu nie leży w obrębie żadnego obszaru „Natura 2000” ani w jego bezpośrednim sąsiedztwie. Zapisy wymienionych dyrektyw zostały uwzględnione i niejako „skonsumowane” przez stanowiącą podstawę niniejszej prognozy ustawę o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. Analizowany projekt zmiany planu stara się realizować zasadę zrównoważonego rozwoju oraz kształtować ład przestrzenny. Pełne uzyskanie zamierzonego celu może być bardzo trudne do uzyskania na skutek dość niewielkiej powierzchni planu, istniejącego już jego otoczeniu zagospodarowania oraz często sprzecznych oczekiwań i dążeń mieszkańców. Pomimo wszystko cele ochrony środowiska na szczeblach międzynarodowym i krajowym zostały tu uwzględnione. Uwidacznia się to w próbie zapisania jak najbardziej racjonalnych zasad kształtowania przestrzeni, zachowujących najcenniejsze przyrodniczo elementy oraz powiązania ekologiczne. III. UWARUNKOWANIA ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO DO ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO I KULTUROWEGO 1. Uwarunkowania ekofizjograficzne - dostosowanie form użytkowania terenu do istniejącej rzeźby, - zalesianie, zadrzewianie bądź zakrzewianie terenów szczególnie narażonych na erozje wietrzną, - szczególna ochrona obszarów przywodnych, obejmująca zakaz wprowadzania nowych form użytkowania terenu skutkujących zmianą stosunków wodnych, - rozwój zabudowy usługowej i przemysłowej tylko pod warunkiem podłączenia do kanalizacji, - kontrolowane i ukierunkowane korzystanie z lasów, - bezwzględna ochrona unikalnych zespołów roślinności, - budowa pod drogami o nawierzchni utwardzonej systemu tuneli umożliwiających migrację drobnych zwierząt, - kształtowanie struktury funkcjonalno-przestrzennej wydobywającej istniejące walory przyrodnicze i krajobrazowe, - respektowanie ograniczeń wynikających z prawnej ochrony terenów podlegających tej ochronie, - powstrzymanie się od działań mogących pogorszyć warunki środowiska, - konsekwentne ograniczanie emisji zanieczyszczeń i uciążliwości związanych z obecnością Zakładów Azotowych, - rewitalizacja terenów zdegradowanych, - utrzymanie izolacji przestrzennej terenów i obiektów przemysłowych oraz komunikacyjnych, - ochrona i racjonalne użytkowanie środowiska przyrodniczego, ochrona bioróżnorodności, - dostosowanie przeznaczenia i użytkowania terenów do potencjału przyrodniczego środowiska, 27 - kształtowanie funkcjonalnych układów przestrzennych nowej zabudowy o wysokim standardzie obiektów i otoczenia. 2. Uwarunkowania wynikające z dokumentów strategicznych gminy Puławy Uwarunkowania wynikające z Programu Ochrony Środowiska gminy miasta Puławy 1. Poprawa jakości środowiska przyrodniczego i ładu przestrzennego 1.1.Ochrona stanu środowiska przyrodniczego (lub zachowanie zasobów różnorodności biologicznej) 1.2.Kształtowanie ładu przestrzennego 1.3.Rozwój systemów przyrodniczych 2. Poprawa jakości wód powierzchniowych i wód podziemnych 2.1.Racjonalna gospodarka wodami głębinowymi i powierzchniowymi 2.2.Ograniczanie zanieczyszczeń odprowadzanych do wód powierzchniowych i podziemnych 3. Ochrona powierzchni ziemi 3.1.Eliminowanie zanieczyszczeń gleby i ziemi 3.2.Optymalizacja systemu gospodarki odpadami 4. Poprawa jakości powietrza 4.1.Ograniczenie emisji komunikacyjnej 4.2.Ograniczenie emisji przemysłowych 4.3.Ograniczenie niskiej emisji 4.4.Wykorzystanie alternatywnych źródeł energii 5. Poprawa tła akustycznego 5.1.Zmniejszenie uciążliwości akustycznych występujących na terenie miasta 6.Poprawa bezpieczeństwa mieszkańców przed skutkami nadzwyczajnych zagrożeń 6.1. Ograniczanie zagrożenia mieszkańców Puław związanych ze skutkami katastrof naturalnych i zagrożeń cywilizacyjnych 7. Podniesienie atrakcyjności turystyczno-rekreacyjnej miasta przy uwzględnieniu dziedzictwa przyrodniczo - kulturowego 7.1.Rozwój funkcji rekreacyjno – turystycznych w zgodzie z wymogami ekologicznymi Uwarunkowania wynikające ze Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego gminy miasta Puławy Ochrona zasobów środowiska przyrodniczego jest szansa i środkiem jakościowego rozwoju Puław . Za główne kierunki działań w tym zakresie uznaje się ochronę obszarów i obiektów o najwyższych walorach przyrodniczych, objętych ochroną prawną (poza obszarem planu). Dotyczy to: • obszaru Specjalne Obszary Ochrony Siedlisk (Sieci Natura 2000) : Dom Dziecka w Puławach (poza obszarem planu), • udokumentowanych stanowisk cennych gatunków roślin i zwierząt; Objęcie ochroną bardzo cennych elementów środowiska przyrodniczego, to ochrona: • zbiorowisk leśnych, Ponadto za konieczne inne kierunki działań uznaje się: • sukcesywne eliminowanie źródeł zanieczyszczeń środowiska drogą likwidacji bądź restrukturyzacji obiektów uciążliwych, zmian technologii produkcji, przejścia na nieuciążliwe systemy grzewcze itp. • ochronę i kształtowanie krajobrazu przyrodniczego przez tworzenie warunków do maksymalnie zbliżonego do naturalnego funkcjonowania układów przyrodniczych we wzajemnych powiązaniach ekologiczno-przestrzennych i racjonalną gospodarkę zasobami przyrody uwzględniającą zależności i powiązania zachodzące w całym środowisku przyrodniczym pomiędzy jego poszczególnymi elementami składowymi. 28 • określenie zasad gospodarczego funkcjonowania terenów chronionych w taki sposób, aby nie następowała degradacja mechanizmów równowagi ekologicznej oraz dewastacja walorów krajobrazowych. 3. Uwarunkowania wynikające z przepisów szczegółowych, w tym z ochrony obszarów i obiektów objętych odrębnym statusem prawnym W niewielkiej odległości na południe (nieco ponad 0,5 km) znajduje się Obszar Natura 2000 specjalny obszar ochrony siedlisk PLH060055 „Puławy”. Obszar o powierzchni 1157 ha, został zatwierdzony Decyzją Komisji Europejskiej. Jest to kolonia nocków dużych, która zajmuje strych budynku, w którym znajduje się Dom Dziecka. Obszar obejmuje również żerowisko nietoperzy. Zgodnie z Kryteriami wyboru schronień nietoperzy do ochrony w ramach polskiej części sieci Natura 2000, obiekt uzyskał 17 punktów, co daje podstawy do włączenia go do sieci Natura 2000. Na terenie obszaru znajduje się kolonia rozrodcza gatunku nietoperzy z załącznika II Dyrektywy Siedliskowej. Największa kolonia nocka w woj. lubelskim. Do najpoważniejszych zagrożeń dla nietoperzy należą: uszczelnianie wlotów do kryjówek, remonty i przebudowa schronień, szczególnie w okresie ich rozrodu, wykorzystanie toksycznych środków ochrony drewna i nadmierne udostępnianie turystyczne kryjówek. Ponad to na terenach leśnych mogą występować stanowiska cennych gatunków roślin i zwierząt (kalina koralowa, bez koralowy, konwalia, narecznica samcza, trześlica, wawrzynek wilczełyko, marzanka wonna, kopytnik, lilia złotogłów). IV. CHARAKTERYSTYKA USTALEŃ MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 1. Główne cele zmiany planu Nadrzędnym celem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego jest ochrona i kształtowanie ładu przestrzennego oraz ponadlokanych i lokalnych interesów publicznych w zakresie komunikacji, inżynierii, z uwzględnieniem przepisów prawa w zakresie ochrony środowiska. Ponadto zadaniem planu jest regulacja działań inwestycyjnych na obszarze objętym planem, oraz określenie zasady wzajemnych powiązań funkcjonalnych i przestrzennych przy uwzględnieniu uwarunkowań środowiska i istniejącego zainwestowania oraz wymogów zawartych w odrębnych przepisach. Zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Jednostka Bilansowa „A” – część I podykotowana jest potrzebą doprecyzowania i uszczegółowienia zapisów planu dla terenu oznaczonego symbolem A1.4.P/SM/U w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego Jednostka Bilansowa „A” – część I, zatwierdzonego Uchwałą Nr XXXVI/388/2013 Rady Miasta Puławy z dnia 29 sierpnia 2013 r. (Dz. Urz. Woj. Lub. poz. 4162 z dnia 17 października 2013 r.) w sposób umożliwiający jednoznaczne kwalifikowanie działalności i funkcji możliwych do prowadzenia na tym terenie. 2. Przeznaczenie - funkcje terenów Ustala się następujące przeznaczenie terenów objętych zmianą planu: 1) P/SM/U - tereny produkcji, składów i magazynów oraz usług; 2) C - tereny urządzeń obsługi systemów ciepłowniczych - elektrociepłownia; Dla terenu oznaczonego symbolem A1.4.P/SM/U ustala się, że przeznaczeniem podstawowym terenów są tereny obiektów produkcyjnych, obiektów magazynowo składowych oraz usługowych. Zasady zagospodarowania terenu: 1) zachowuje się istniejąca zabudowę z prawem do rozbudowy, nadbudowy i przebudowy; 2) dopuszcza się realizację wielkogabarytowych obiektów składowo – magazynowych dla obsługi przeładunku towarów z linii kolejowej Warszawa - Dorohusk na transport samochodowy; 3) dopuszcza się realizację konstrukcji technologicznych, wież chłodniczych, anten, kominów, masztów oraz innych urządzeń niezbędnych do realizacji docelowego przeznaczenia terenu; 29 4) dopuszcza się realizację obiektów administracyjno-biurowych; 5) dopuszcza się realizacje obiektów obsługi systemów inżynieryjnych; 5a) zakazuje się realizacji zakładów przetwarzania i unieszkodliwiana odpadów, z wyjątkiem obiektów i instalacji związanych z obsługą istniejących na terenie obiektów oraz przetwarzających substancje powstałe w wyniku prowadzonej na terenie działalności; 6) zakazuje się realizacji usług oświaty, usług służby zdrowia i opieki społecznej z wyjątkiem ewentualnych gabinetów lekarzy zakładowych wbudowanych w kubatury obiektów administracyjnych; 6a) dopuszcza się realizację zabudowy w odległości mniejszej niż 3 m lub bezpośrednio przy granicy działki budowlanej. Ustala się następujące wskaźniki i zasady kształtowania zabudowy: 1) powierzchnia działki budowlanej wg potrzeb technologicznych i inwestorskich; 2) wysokość zabudowy nie większa niż: a) 20 m - dla zabudowy produkcyjnej (z wyjątkiem konstrukcji technologicznych, wież chłodniczych, anten, kominów, masztów dla których nie ustala się maksymalnej wysokości), b) 15 m - dla zabudowy usługowej, biurowej oraz magazynów i składów; 3) wskaźnik powierzchni biologicznie czynnej nie mniejszy niż 10%; 4) na działkach zainwestowanych , na których niemożliwe jest osiągnięcie minimalnego wskaźnika, dopuszcza się mniejszy udział powierzchni biologicznie czynnej; 5) wskaźnik powierzchni zabudowanej nie większy niż 90%. Dla terenu oznaczonego symbolem A1.5.C ustala się, że przeznaczeniem podstawowym terenu są obiekty i urządzenia obsługi systemu ciepłowniczego - elektrociepłownia. Zasady zagospodarowania terenu: 1) zachowuje się istniejącą zabudowę, z prawem do rozbudowy, nadbudowy i przebudowy; 2) dopuszcza się realizację usług administracji towarzyszącej funkcji podstawowej; 3) dopuszcza się realizację konstrukcji technologicznych, wież chłodniczych, anten, kominów, masztów oraz innych urządzeń niezbędnych do realizacji docelowego przeznaczenia terenu. Ustala się następujące wskaźniki i zasady kształtowania zabudowy: 1) ustala się, że cały teren stanowi jedna działkę budowlaną, 2) wysokość zabudowy nie większa niż do 20 m; 3) wskaźnik powierzchni biologicznie czynnej – nie określa się; 4) wskaźnik powierzchni zabudowanej nie większy niż 90%. 3. Ustalenia z zakresu ochrony i kształtowania środowiska przyrodniczego Na obszarze objętym zmianą planu miejscowego nie występują szczególne ustalenia z zakresu ochrony i kształtowania środowiska przyrodniczego. 4. Ustalenia w zakresie infrastruktury technicznej 1. Ustala się zaopatrzenie obszaru objętego planem w wodę z sieci wodociągowej, w oparciu o istniejące ujęcia wody położone w i poza obszarem planu. Dla terenów P/SM/U dopuszcza się realizację i zasilanie z własnych ujęć wody. 2. Ustala się objęcie systemem zbiorowej sieci kanalizacyjnej wszelkiej istniejącej i projektowanej zabudowy oraz odprowadzania ścieków do zbiorowej oczyszczalni ścieków. Dla terenów P/SM/U dopuszcza się odprowadzanie ścieków własnym, wewnętrznym systemem. Ustala się zakaz wprowadzania nieczyszczonych ścieków do wód powierzchniowych lub do gruntu oraz tworzenia i utrzymywania otwartych kanałów ściekowych. 3. Ustala się odprowadzanie wód deszczowych: Ustala się odprowadzanie wód deszczowych z dróg publicznych, terenów usługowych, składowo - magazynowych i parkingów siecią kanalizacji deszczowej do rowów melioracyjnych, zbiorników retencyjnych lub studni chłonnych po podczyszczeniu; Dopuszcza się retencję wód deszczowych w oparciu a urządzenia położone poza granicą planu, w tym w oparciu a naturalne odbiorniki wód deszczowych. Nakazuje się odprowadzanie nadmiaru wód deszczowych, przekraczających swoją ilością 30 chłonność gruntu, do sieci kanalizacji deszczowej. Obowiązuje wyposażenia instalacji służących dla odprowadzania i zrzutów wód opadowych w urządzenia podczyszczające, według przepisów odrębnych. Obowiązuje kształtowanie powierzchni działek w sposób zabezpieczający sąsiednie tereny i ulice przed spływem wód opadowych. 4. Ustala się zaopatrzenie w energię elektryczną wszystkich terenów zainwestowania w oparciu a istniejące i projektowane stacje elektroenergetyczne SN/nn. 5. Ustala się zaopatrzenie w gaz ziemny w oparciu o rozbudowaną istniejącą sieci średniego ciśnienia, na warunkach określonych przez zarządzającego siecią. 6. Do gospodarki odpadami należy stosować zasady określone w przepisach odrębnych w tym ustawie o odpadach i ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Ustala się zabezpieczenie możliwości segregowania odpadów w miejscu zbiorki, zgodnie z obowiązującymi przepisami szczegółowymi oraz przepisami prawa miejscowego obowiązującego w tym zakresie. 7. Ustala się, że istniejące i projektowane budynki będące w zasięgu istniejącej i projektowanej sieci ciepłowniczej będą zasilane w energię cieplną z tej sieci. Ustala się, że istniejące i projektowane budynki będące poza siecią ciepłowniczą będą posiadały własne indywidualne źródła ciepła, 5. Ustalenia z zakresu rozwoju systemów komunikacji. Dopuszcza się realizację dróg wewnętrznych, z nakazem zachowania istniejących dróg wskazanych na rysunku planu. V. POTENCJALNE ZMIANY AKTUALNEGO STANU ŚRODOWISKA W PRZYPADKU BRAKU REALIZACJI PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO Zmiana stanu i funkcjonowania poszczególnych komponentów środowiska jest uzależniona od nasilenia istniejących presji środowiskowych oraz od powstania nowych oddziaływań. Dokonując oceny potencjalnych zmian stanu środowiska w przypadku braku realizacji postanowień zmiany planu należy uwzględnić, iż nie wyklucza to dalszego rozwoju obszaru objętego zmianą planu i związanego z nim nowego inwestowania. Zarazem brak zapisów szczegółowych dotyczących planowania przestrzennego nie zmniejszy już istniejących uciążliwości wynikających z zagospodarowania terenu. Obszar opracowania jest obszarem na znacznej powierzchni przekształconym antropogenicznie i silnie zurbanizowany. Występują tu przede wszystkim obiekty przemysłowe, technicznej obsługi miasta oraz komunikacyjne. Duży udział przestrzenny mają też tereny zadrzewione w północnej części obszaru. Część naturalnych komponentów środowiska w toku rozwoju tego terenu uległo silnym przekształceniom. Fakt obowiązywania na obszarze planu miejscowego (zmienianego analizowaną zmianą) powoduje, że brak nowego planu nie zmieni nic w zakresie przekształceń środowiska przyrodniczego, będą one na obszarze objętym analizą postępowały według ustaleń planu obowiązującego. Równie istotna dla stanu środowiska jest kontrola nad rozwojem usług i przemysłu, których obecność jest nierozerwalnie związana z funkcjonowaniem tego rejonu miasta. Nadzór nad m.in. lokalizacją przedsięwzięć, stopniem ich uciążliwości, które regulują zapisy prawa miejscowego stwarza możliwość ograniczenia lub/i zapobiega powstaniu negatywnych wpływów na środowisko. W przypadku terenu objętego zmianą obowiązującego planu jest to niezwykle istotne ze względu na obecność ogromnych terenów przemysłowych oraz powierzchni aktywnych biologicznie o charakterze leśnym. Analizowana zmiana planu w tym zakresie nie wprowadza ustaleń dopuszczających pogorszenie warunków środowiskowych w stosunku do obowiązującego planu miejscowego. Ograniczenia możliwości realizacji funkcji związanych z przetwarzaniem i unieszkodliwianiem odpadów nie zmienia istotnie zapisów dotychczasowych. Brak realizacji postanowień zmiany planu jest obojętny dla postępujących procesów sukcesji. Jednakże znacznie większe niebezpieczeństwo stanowi niekontrolowany rozwój miasta, który może prowadzić do powstania nie tylko negatywnych oddziaływań na środowisko ale i 31 skutków skumulowanych i znacznie groźniejszych, bo trudnych do oszacowania w czasie trwania i efektach skutków synergicznych. VI. ZAGROŻENIA ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO WYNIKAJĄCE Z PROJEKTU PLANU 1. Emisja gazów i pyłów do powietrza atmosferycznego Realizacja ustaleń zmiany planu spowoduje na omawianym terenie pogorszenie stanu higieny atmosfery. Na obszarze objętym zmianą planu przeważająca część terenów przeznaczonych pod nową zabudowę przewidziana jest pod lokalizację produkcji, usług i magazynów. Zmiana planu nie wyklucza realizacji na omawianym obszarze przedsięwzięć znacząco oddziaływujących na środowisko oraz mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, jednak w przypadku realizacji tych inwestycji wymagane jest uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Należy zwrócić uwagę, że w poszczególnych obiektach emitujących zanieczyszczenia mogą być zachowane dopuszczalne normy emisji, natomiast w wyniku emisji z wielu obiektów może dojść do kumulacji zanieczyszczeń i w efekcie końcowym do przekroczenia dopuszczalnych norm na terenie objętym zmianą planem oraz na terenach przyległych do omawianego obszaru. W wyniku planowanego zainwestowania terenu w tym realizacji nowych odcinków dróg zbiorczych oraz zbiorczych parkingów (również dla samochodów ciężarowych), natężenie ruchu pojazdów samochodowych na tym terenie zdecydowanie zwiększy się. Biorąc pod uwagę rodzaj planowanych obiektów należy przypuszczać, że w ruchu samochodowym bardzo duży udział będą miały pojazdy ciężkie. Dlatego należy się spodziewać zwiększenia emisji zanieczyszczeń komunikacyjnych, a co za tym idzie pogorszenia stanu higieny atmosfery w obrębie obszarów przyległych do ciągów komunikacyjnych. W strefach oddziaływania dróg może dochodzić do kumulacji zanieczyszczeń komunikacyjnych z zanieczyszczeniami pochodzącymi z procesów technologicznych. Jak wspomniano wyżej planowane zainwestowanie może powodować oddziaływania Zanieczyszczenia powietrza (przy wiatrach północnych i północno-zachodnich) z terenu objętego zmianą planu mogą przemieszczać się na zwartą zabudowę miasta Puławy. Na etapie prognozy, bez informacji na temat profilu działalności poszczególnych obiektów oraz stosowanych technologii oraz urządzeń chroniących środowisko nie ma możliwości dokładnego określenia środków organizacyjnych i technicznych ograniczających ewentualne uciążliwe oddziaływania związane z emisją zanieczyszczeń. Można jedynie sformułować następujące, ogólne zalecenia, które zmniejszą ryzyko ponadnormatywnych emisji szkodliwych zanieczyszczeń: 1. W procesach technologicznych należy preferować niskoemisyjne źródła energii. 2. W procesach produkcyjnych należy stosować technologie oraz urządzenie maksymalnie ograniczające emisję zanieczyszczeń powietrza. 3. Tereny biologicznie czynne należy zagospodarować zielenią urządzoną, z dużym udziałem zieleni wysokiej. 4. Tereny położone poza nieprzekraczalnymi liniami zabudowy, wzdłuż granic poszczególnych wydzieleń funkcjonalnych należy zagospodarować pasami zieleni izolacyjnej. 5. Na terenach zabudowy mieszkaniowej (poza granicami zmiany planu) położonych w strefach potencjalnego oddziaływania omawianego obszaru należy prowadzić okresowy monitoring stanu powietrza. 6. Należy zastosować rozwiązania komunikacyjne zapewniające płynność ruchu pojazdów samochodowych. 7. Dla znacznej części nowych obiektów produkcyjnych, magazynowych i składowych prawdopodobnie konieczne będzie wykonanie raportu oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko. Na podstawie w/w raportów będzie możliwe szczegółowe określenie rozwiązań organizacyjnych i technologicznych ograniczających ewentualne uciążliwe oddziaływanie. 8. Na terenach produkcyjnych i magazynowo-składowych należy przeprowadzać okresowe przeglądy ekologiczne. 32 W fazie budowy poszczególnych obiektów mogą wystąpić okresowe uciążliwe oddziaływania związane z emisją zanieczyszczeń powietrza. Ilość emitowanych zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego, zależna od zastosowanych technologii robót, będzie stosunkowo niewielka, ograniczona do czasu budowy i z tendencją pochłaniania przez podłoże. Można, więc stwierdzić, że powstałe w trakcie prowadzenia prac budowlanych zanieczyszczenia powietrza nie będą miały praktycznie żadnego wpływu na otaczający teren w odległościach większych niż kilkadziesiąt metrów od granic terenu budowy i od osi głównych ciągów transportowych. Ponadto nastąpi emisja składników spalin związana z pracą maszyn budowlanych i środków transportu dostarczających materiały budowlane, emisja pyłów z manipulacji materiałami budowlanymi i ewentualnie składników związanych masami asfaltowymi. Zanieczyszczenia te będą niewielkie, odwracalne, czasowe (krótko lub średnioterminowe), niekumulujące się w środowisku i nieuniknione w przypadku realizacji obiektów budowlanych. 2. Hałas i wibracje W wyniku realizacji projektowanych obiektów nastąpi pogorszenie klimatu akustycznego. Zostaną zainstalowane nowe, zarówno punktowe jak i liniowe źródła hałasu. Na terenach usługowych za emisję hałasu będą odpowiedzialne: - procesy technologiczne, - urządzenia wentylacyjne, ewentualnie chłodnicze, - procesy załadunku i rozładunku towarów i materiałów, - ruch pojazdów po wewnętrznych drogach w obrębie obszarów produkcyjnych, usługowych i magazynowo-składowych. Istotnym źródłem hałasu będzie również hałas komunikacyjny pochodzący z istniejących i projektowanych ciągów komunikacyjnych oraz zbiorczych parkingów. W związku z planowaną zabudową należy się liczyć ze znaczącym wzrostem natężenia ruchu pojazdów samochodowych, w tym jak wspominano wyżej samochodów ciężkich, może zwiększyć się również częstotliwość kursowania pociągów towarowych. Charakterystyczną cechą ciągów komunikacyjnych, jako źródła liniowego jest jej silny wpływ na klimat akustyczny otoczenia. Ruch pojazdów jest na tyle potężnym źródłem emisji akustycznych, że udział tego hałasu np. w miejskim hałasie „ogółem” sięga 80%, a ponadnormatywny poziom hałasu obejmuje 21% obszaru Polski zamieszkałego przez 33% ludności. Przy ocenie uciążliwego oddziaływania należy pamiętać, że zjawisko to odbierane jest i wartościowane w sposób subiektywny. Według PZH skala subiektywnych ocen uciążliwego oddziaływania w zakresie emisji hałasu komunikacyjnego przedstawia się następująco: - mała uciążliwość L Aeq < 52 dB - średnia uciążliwość 52 < L Aeq < 62 dB - duża uciążliwość 62 < L Aeq < 70 dB - bardzo duża uciążliwość L Aeq > 70 dB. Do oceny klimatu akustycznego służy również skala pomocnicza względem norm zawartych w przepisach prawnych, która przedstawia się następująco: Lp. Opis 1 2 3 4 całkowity komfort akustyczny przeciętny komfort akustyczny przeciętne zagrożenie hałasem wysokie zagrożenie hałasem LAeq [dB] pora dnia < 50 50 ÷ 60 60 ÷70 > 70 pora nocy < 40 40 ÷ 50 50 ÷60 > 60 Istniejącym liniowym źródłem hałasu jest linia kolejowa. Rzeczywisty zasięg jej uciążliwego oddziaływania określony na podstawie badań terenowych nie został stwierdzony, dlatego też przyjęto standardowy zasięg uciążliwego oddziaływania tego typu obiektów wynoszący około 100 m. Tak jak w przypadku emisji zanieczyszczeń powietrza, może na terenie objętym zmianą 33 planu dochodzić do kumulacji uciążliwego oddziaływania w zakresie emisji hałasu. Istnieje niebezpieczeństwo do nakładania się hałasu z poszczególnych obiektów produkcyjnych, usługowych, magazynowo-składowych z hałasem komunikacyjnym. Na etapie prognozy, bez informacji na temat profilu działalności poszczególnych obiektów oraz stosowanych technologii oraz urządzeń chroniących środowisko nie ma możliwości dokładnego określenia środków organizacyjnych i technicznych ograniczających ewentualne uciążliwego oddziaływania związanego z emisją hałasu. Można jedynie sformułować następujące, ogólne zalecenia, które zmniejszą ryzyko ponadnormatywnych emisji hałasu: 1. W procesach technologicznych należy stosować nowoczesne i sprawne technicznie urządzenia. 2. W urządzeniach wentylacyjnych należy stosować osłony ograniczające emisję hałasu. 3. Tereny biologicznie czynne należy zagospodarować zielenią urządzoną, z dużym udziałem zieleni wysokiej. 4. Tereny położone poza nieprzekraczalnymi liniami zabudowy, wzdłuż granic poszczególnych wydzieleń funkcjonalnych należy zagospodarować pasami zieleni izolacyjnej. 5. Na terenach zabudowy mieszkaniowej (poza granicami zmiany planu) i związanej z długotrwałym pobytem ludzi (w obrębie zmiany planu) należy prowadzić okresowy monitoring klimatu akustycznego. 6. W przypadku stwierdzenie na terenach zabudowy mieszkaniowej przekroczenia dopuszczalnych norm emisji hałasu, w budynkach należy zastosować rozwiązania techniczne zapewniające komfort akustyczny. 7. Przy modernizacji istniejących ciągów komunikacyjnych wskazane jest stosowanie tzw. cichych asfaltów. 8. Dla znacznej części nowych obiektów produkcyjnych, magazynowych i składowych prawdopodobnie konieczne będzie wykonanie raportu oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko. Na podstawie w/w raportów będzie możliwe szczegółowe określenie rozwiązań organizacyjnych i technologicznych ograniczających ewentualne uciążliwe oddziaływanie. 9. Na terenach produkcyjnych i magazynowo-składowych należy przeprowadzać okresowe przeglądy ekologiczne. Na etapie realizacji nowych obiektów budowlanych i komunikacyjnych będą występowały dwa główne źródła emisji hałasu: maszyny budowlane o poziomie hałasu 80 - 100 dB(A); środki transportu samochodowego o poziomie hałasu około 90 dB(A). Roboty budowlane powinny być prowadzone w porze dziennej. Poziom dźwięku spowodowany pracą maszyn budowlanych i urządzeń technicznych może spowodować krótkoterminowe przekroczenia poziomu dopuszczalnego równoważnego w porze dziennej w terenie przyległym do granic terenu budowy. Hałas ten będzie charakteryzować duża dynamika zmian. Rzecz jasna w czasie realizacji nowych obiektów budowlanych nastąpi pogorszenie klimatu akustycznego związane z pracą maszyn budowlanych i środków transportu dostarczających materiały budowlane. Zmiana ta będzie jednak miała charakter czasowy (na czas prowadzenia robót), odwracalny, nieakumulujący się w środowisku i lokalizujący się raczej wokół skupionego frontu robót. Inwestor powinien zadbać, by maszyny budowlane były technicznie sprawne (przez co hałas mechanizmów jest zminimalizowany) oraz nie powinien prowadzić robót w godzinach nocnych. W fazie realizacji projektowanych obiektów, źródłem drgań mogą być prowadzone na powierzchni prace budowlane w postaci: - wbijania lub wwibrowywania w grunt ścianek szczelnych (stalowych grodzi lub pali), - zagęszczania gruntu lub drogowych warstw nawierzchniowych walcami wibracyjnymi, itp. Prace te mogą powodować uszkodzenia w budynkach i powinny być monitorowane (pomiary drgań) pod kątem wpływu drgań na konstrukcję najbliżej położonych budynków. 34 Na podstawie pomiarów drgań należy ustalić odległości i parametry pracy poszczególnych urządzeń (wibromłoty, walce wibracyjne) tak aby wykluczyć możliwość wystąpienia uszkodzeń w najbliższych budynkach. Zakłada się przy tym, że - ze względu na ograniczony czas występowania tych drgań - można będzie w odniesieniu do wpływu drgań na ludzi przebywających w budynkach dopuszczać okresowe przekroczenia granicy komfortu w ciągu dnia (prace te nie powinny być prowadzone w porze nocnej). Przejściowo może wystąpić pogorszenie warunków w zakresie wpływu drgań na ludzi przebywających w budynkach (naruszenie wymagań w zakresie zapewnienia wymaganego komfortu) usytuowanych przy trasach dojazdowych do placów budów, zwłaszcza podczas przejazdów pojazdów ciężarowych z wywożoną ziemią oraz dowożących beton. Wskazane jest przy lokalizacji placów budów i określaniu tras dojazdów pojazdów ciężarowych uwzględnienie zagadnienia ochrony przed drganiami. W fazie eksploatacji tras komunikacyjnych głównym źródłem drgań przekazywanych do otoczenia będzie ruch samochodowy. Intensywność drgań przekazywanych na sąsiednie budynki i związanych z ruchem samochodów jest zależna od: • konstrukcji i stanu pojazdów samochodowych, • konstrukcji i stanu nawierzchni, • sposobu poruszania się samochodów (prędkość, tor ruchu, zatrzymywanie się i ruszanie), • usytuowania trasy komunikacyjnej w stosunku do zabudowy (wykop, nasyp, taki sam poziom), • rodzaju i stanu podłoża, przez które propagują się drgania: budowa geotechniczna podłoża, warunki wodne w podłożu, występowanie przegród w gruncie, szczelin, infrastruktury podziemnej itp., • odległości i usytuowania budynku odbierającego drgania w stosunku do tras komunikacyjnych, • rodzaju i stanu budynku odbierającego drgania: typ budynku, jego konstrukcja i geometria, sposób posadowienia, stan zachowania obiektu, cechy dynamiczne konstrukcji (częstotliwości drgań własnych, tłumienie). Nie można także wykluczyć, że okresowo lub stale procesy produkcyjne nie będą wywoływały uciążliwego oddziaływania związanego z wibracjami. Jednak będzie to można stwierdzić dopiero po określeniu profilu działalności poszczególnych obiektów. 3. Odpady Na etapie projektu zmiany planu trudno jest określić ilość i jakość powstających odpadów. Można stwierdzić, że w stosunku do stanu aktualnego jakość odpadów zasadniczo się nie zmieni, natomiast zwiększy się ich ilość, w tym z dużym prawdopodobieństwem można prognozować zwiększenie się ilości odpadów niebezpiecznych. Na terenie objętym zmianą planu nowymi źródłami powstawania odpadów będą; • obiekty usługowe, • w małym stopniu również zbiorcze parkingi. Poza tym odpady będą powstawały w obrębie urządzeń infrastruktury technicznej, przede wszystkim związanych z podczyszczaniem ścieków opadowych i przemysłowych. Skład i ilość odpadów będą oczywiście zależały od profilu działalności poszczególnych obiektów usługowych. Na terenach nowej zabudowy usługowej i zbiorczych parkingów mogą powstawać odpady niebezpieczne. Dodatkowo w fazie prowadzenia robót budowlanych będą powstawać; • odpady opakowaniowe (15 01), • odpady materiałów i elementów budowlanych oraz infrastruktury drogowej (17 01), • odpady drewna, szkła i tworzyw sztucznych (17 02), • odpady asfaltów, smół i produktów smołowych (17 03), • odpady i złomy metaliczne oraz stopów metali (17 04), • gleba i ziemia (17 05), • odpady komunalne segregowane selektywnie (20 01), 35 Szczegółowe ilości wytwarzanych odpadów w oparciu o wskaźniki nagromadzenia wymaga dokładnych danych charakteryzujących prowadzone na danym terenie prace. Takie dane można uzyskać od władz odpowiedzialnych za wydawanie pozwoleń budowlanych. Dane muszą w pewnej mierze odzwierciedlać byłą, obecną i przyszłą działalność sektora budowlanego. Przybliżony skład odpadów z sektora budowlanego przedstawia się następującą; Składnik %wagowy Beton, cegły 57% Drewno i inne materiały palne 5% Papier, tektura, tworzywa sztuczne Poniżej 1% Metale 2% Pozostałe odpady niepalne 3% Pyły i frakcja drobna 26% Asfalt 7% Powstające odpady przed przekazaniem ich odbiorcom będą czasowo gromadzone w celu uzbierania większych ich partii, w wyznaczonych miejscach. Szczególną uwagę należy zwrócić na sposób postępowania z odpadami niebezpiecznymi. Odpady te powinny być gromadzone selektywnie, w pojemnikach posiadających szczelne zamknięcie zabezpieczające przed przypadkowym rozproszeniem podczas transportu, czynności załadunkowych i rozładunkowych. W planach realizacyjnych poszczególnych obiektów należy wyznaczyć miejsca zbiorczego gromadzenia odpadów przed przekazaniem ich odbiorcom: - miejsca na ustawienie kontenerów na odpady komunalne - pomieszczenie chłodzone, na odpady resztek artykułów spożywczych, - miejsca (zgodnie z planowanym systemem gromadzenia odpadów) na ustawienie kontenerów do selekcji odpadów opakowaniowych oraz odbieranych odpadów poużytkowych, - pomieszczenia wydzielone, w których gromadzone będą odpady niebezpieczne. 4. Gospodarka wodno-ściekowa Zasady gospodarowania wodą i zasady odprowadzenia ścieków regulują dwa najważniejsze akty prawne, są to: Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (z późniejszymi zmianami), Ustawa z dnia 22 kwietnia 2005. o zmianie Ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzeniu ścieków oraz zmianie innych Ustaw. Przepisy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzeniu ścieków określają zasady i warunki zbiorowego zaopatrzenia w wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi oraz zbiorowego odprowadzenia ścieków, w tym zasady działalności przedsiębiorstw wodnokanalizacyjnych. Źródła wytwarzanych ścieków Na terenie objętym zmianą planu będą głównie powstawać ścieki przemysłowe oraz wody opadowe. Odbiorniki ścieków Ustala się objęcie systemem gminnej lub wewnętrznej sieci kanalizacyjnej wszelkiej istniejącej i projektowanej zabudowy. Ustala się odprowadzanie wód deszczowych z dróg publicznych, terenów zabudowy usługowej parkingów siecią kanalizacji deszczowej do rowów melioracyjnych, zbiorników retencyjnych lub studni chłonnych po podczyszczeniu, Obowiązuje wyposażenia instalacji służących dla odprowadzania i zrzutów wód opadowych w urządzenia podczyszczające, według przepisów odrębnych. 5. Promieniowanie elektromagnetyczne Przez teren opracowania nie przebiegają napowietrzne wytwarzające pole elektromagnetyczne. 36 linie wysokiego napięcia 6. Osuwanie się mas ziemi Teren opracowania charakteryzuje się mało urozmaiconą rzeźbą. Nie występują tu stoki o dużych nachyleniach, skarpy lub podcięcia erozyjne. Tak, więc brak jest tu stref narażonych na uruchomienie powierzchniowych ruchów masowych. 7. Zagrożenie powodzią Tereny położone są poza strefą bezpośredniego zagrożenia powodziowego. 8. Nadzwyczajne zagrożenia środowiska Obszarami, na których mogą w obrębie miasta wystąpić nadzwyczajne zagrożenia środowiska są: 1. Tereny zabudowy technicznej i usługowej, 2. Tereny położone w bezpośrednim sąsiedztwie urządzeń infrastruktury technicznej (gazociąg wysokoprężny), 3. Tereny komunikacyjne. Możliwość powstawania nadzwyczajnych zagrożeń środowiska w tych rejonach wymaga; wytypowania obszarów szczególnej wrażliwości ekologicznej oraz ewentualnego wdrażania doraźnych środków łagodzących, opracowanie wytycznych dla potrzeb ratownictwa ekologicznego, opracowania wniosków dla potrzeb wprowadzenia zmian lub opracowania lokalnych planów operacyjno-ratowniczych dla potrzeb ograniczenia skutków awarii i katastrof, zabezpieczenie obiektów i obszarów prawnie chronionych, Prowadzący obiekt o dużym ryzyku powstania nadzwyczajnego zagrożenia środowiska jest obowiązany do opracowania i wdrożenie systemu bezpieczeństwa stanowiącego element ogólnego systemu zarządzania i organizacji obiektu. W systemie bezpieczeństwa należy uwzględnić; określenie, na wszystkich poziomach organizacji, obowiązków pracowników odpowiedzialnych za działania na wypadek awarii przemysłowej, szkolenia pracowników, których obowiązki są związane z funkcjonowaniem instalacji, w której znajduje się substancja niebezpieczna, systematyczną analizę zagrożeń awarią przemysłową oraz prawdopodobieństwa jej wystąpienia, instrukcje bezpiecznego funkcjonowania instalacji, w której znajduje się substancja niebezpieczna, analizę przewidywanych sytuacji awaryjnych, służących należytemu opracowaniu planów operacyjno-ratowniczych, prowadzenia monitoringu funkcjonowania instalacji, w której znajduje się substancja niebezpieczna, systematyczną ocenę programu zapobiegania awariom oraz systemu bezpieczeństwa, prowadzoną z punktu widzenia ich aktualności i skuteczności, Prowadzący obiekt o dużym ryzyku jest obowiązany, przed uruchomieniem obiektu, do przedłożenia raportu o bezpieczeństwie komendantowi wojewódzkiemu Państwowej Straży Pożarnej i wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska. Raport o bezpieczeństwie podlega, co najmniej raz na 5 lat, analizie i ewentualną zmianą. VII. WPŁYW REALIZACJI ZAPISÓW PLANU NA POSZCZEGÓLNE ELEMENTY ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO 1. Powierzchnia terenu, grunty i gleby, eksploatacja surowców mineralnych Powierzchnia ziemi, grunty i gleby na skutek działalności człowieka przekształceniom oraz częściowej degradacji. podlegają Ze względu na płaski teren i brak wyraźniejszych pagórków minimalne przekształcenia 37 rzeźby terenu będą bardzo słabo dostrzegalne i nie istotne z punktu widzenia walorów krajobrazowych. Na obszarach pozbawionych drobnych form morfologicznych można się spodziewać powstawania nasypów z gruntu wybranego pod fundamenty i piwnice nowych obiektów budowlanych oraz z wykopów pod urządzenia podziemnej i naziemnej infrastruktury technicznej. Prace ziemne będą na ogół dotyczyć strefy przypowierzchniowej gruntu, a grunt z wykopów budowlanych będzie prawdopodobnie częściowo wywożony oraz w części będą z niego formowane nasypy na miejscu. W efekcie końcowym tych prac powierzchnia terenu zostanie miejscami nieznacznie podniesiona, bez zasadniczego wpływu na jego ogólną konfigurację. W wyniku realizacji ustaleń zmiany planu nastąpi ograniczenie powierzchni biologicznie czynnej, stopień ograniczenia będzie zróżnicowany w zależności od rodzaju projektowanej zabudowy. Nieodwracalnych przekształceń warunków gruntowych należy spodziewać się w miejscach lokalizacji budynków oraz elementów obsługi technicznej, takich jak drogi, czy elementy infrastruktury. Przeobrażeniu ulegnie strefa, w której właściwości geologiczno-gruntowe mają wpływ na projektowanie, realizację i eksploatację inwestycji, bowiem naturalna gleba nie spełnia technicznych wymogów lokalizacji budynku, czy realizacji elementów infrastruktury komunikacyjnej. Skutkiem powstania nowych obiektów będą zatem, zmiany warunków podłoża, usunięcie warstwy próchniczej oraz zagęszczanie i uszczelnianie gruntów. 2. Warunki wodne Pod wpływem działalności inwestycyjnej istotnym przekształceniom ilościowym i jakościowym ulegają przede wszystkim wody gruntowe I-szego poziomu wodonośnego. Potencjalne zagrożenia dla stanu czystości wód podziemnych mogą w przyszłości płynąć z niewłaściwej gospodarki wodno-ściekowej i zanieczyszczeń komunikacyjnych związanych z ruchem pojazdów i parkowaniem. Poziom wód gruntowych na przeważającej części terenu zalega na znacznej głębokości, jednak jest nieizolowany od powierzchni warstwą słabo przepuszczalną. Tak, więc istnieje zagrożenie przedostania się nieczystości do wód gruntowych. Zmiana planu ustala zasadę podłączenia wszystkich obiektów do kanalizacji sanitarnej, tak więc zagrożenie dla wód gruntowych może tylko wystąpić w sytuacjach awaryjnych . Ustalenia zmiany planu w pełni zabezpieczają wody gruntowe przed zanieczyszczeniem substancjami ropopochodnymi. Obniżenie zwierciadła wód gruntowych lub nawet likwidacja warstwy wodonośnej może nastąpić w wyniku następujących działań występujących łącznie lub pojedynczo: ograniczenie infiltracyjnego zasilania warstwy wodonośnej drenaż powierzchniowy lub podziemny odcięcie podziemnego dopływu wód pobór wody podziemnej W przypadku omawianego terenu nastąpi niewielkie uszczelnienie podłoża. Biorąc jednak pod uwagę powierzchnię terenu objętego zmianą planem jak również stopień uszczelnienia podłoża, sytuacja tak nie spowoduje obniżenia się poziomu wód gruntowych. Projektowane zmiany w planie miejscowym nie będą generować zagrożeń ilościowych i jakościowych dla wód podziemnych i powierzchniowych z uwagi na włączenia do istniejącej sieci miejskiej. Projektowana zmiana planu nie wpłynie na spełnienie celów środowiskowych dla jednolitych części wód podziemnych i powierzchniowych. 3. Szata roślinna i fauna Teren objęty zmianą planu cechuje się niskimi walorami przyrodniczymi. Na omawianym terenie nie występują stanowiska roślin rzadkich i chronionych zwierząt. Istniejące na obszarze zmiany planu, mocno przekształcone i zdegradowane elementy środowiska przyrodniczego poddane są w omawianym rejonie bardzo silnej presji antropogenicznej – zlokalizowane tu są wielkie zakłady przemysłowe, urządzenia infrastruktury technicznej oraz ciągi komunikacyjne o dużym natężeniu ruchu pojazdów mechanicznych. 38 Realizacja ustaleń zmiany planu spowoduje dalsze zwiększenie antropogenicznych oddziaływań na rośliny i zwierzęta. Będzie to się wiązało przede wszystkim z planowanym nowym zainwestowaniem. Trzeba podkreślić, że nowe zainwestowanie przewidziane jest na terenach o małej wartości przyrodniczej tzn. głównie na nieużytkach. Najcenniejsze elementy szaty roślinnej, lasy i zespoły zieleni półnaturalnej, zostają zachowane. 4. Warunki klimatyczne Nieuniknioną konsekwencją zakładanego procesu urbanizacji terenu objętego zmianą planu będzie przekształcenie warunków topoklimatycznych (klimatu lokalnego) terenów dotychczas niezainwestowanych, sąsiadujących od północy z terenami produkcyjnymi. Zmiana obecnego charakteru zagospodarowania części terenów (tereny otwarte, niezabudowane, tereny zakrzewione i zadrzewione) wpłynie niewątpliwie modyfikująco na warunki klimatu lokalnego. Wprowadzenie nowej zabudowy będzie sprzyjać rozwojowi lokalnej wymiany pionowej i poziomej powietrza, szczególnie w nocy. Zmniejszy się również niebezpieczeństwo występowania przymrozków radiacyjnych. Negatywnym zjawiskiem będzie ograniczenie przewietrzania terenów otwartych dotychczas, pozbawionych zabudowy. W odniesieniu do naturalnych warunków klimatycznych, na terenach zurbanizowanych obserwuje się: mniejsze natężenie promieniowania całkowitego o ok.10 -20%, wzrost średniej temperatury powietrza o 0,5 - 3,00C oraz zmniejszenie amplitudy dobowej i rocznej, wzrost średniej temperatury minimalnej o 1,0 - 2,00C, wzrost częstości inwersji temperatury powietrza, niższą wilgotność względną powietrza, większą częstość występowania zamglenia (szczególnie w zimie), znacznie większe zapylenie i większa liczba jąder kondensacji oraz większe stężenie zanieczyszczeń gazowych (SO2 , CO2 , CO), mniejszą o 20 - 30% średnią prędkość wiatru i wzrost liczby dni z ciszą atmosferyczną o 5 - 20%, deformacje pola prędkości wiatru i jego kierunku. 5. Obszary dziedzictwa kulturowego, zabytki, dobra kultury współczesnej oraz dobra materialne W granicach zmiany planu nie występują obiekty zabytkowe. Realizacja ustaleń zmiany planu nie spowoduje negatywnego oddziaływania na dobra materialne. 6. Obszary i obiekty chronione, systemy przyrodnicze, różnorodność biologiczna W pobliżu terenu objętego zmianą planu ( w odległości ok. 0,5 km) znajduje się SOO Natura 2000 „Puławy” PLH 060055. Prognozowanie wpływu projektowanego zainwestowania na cele ochrony obszaru Natura 2000 przeprowadzono integrując informację odnośnie podstawowych elementów analizowanego układu. W szczególności: - dokonano identyfikacji możliwych niekorzystnych oddziaływań w oparciu o parametry techniczne przedsięwzięcia oraz wyniki publikowanych badań nad wpływem określonych czynników siedliska, - ustalono zasięg przestrzenny możliwych niekorzystnych oddziaływań, - określono walory siedliskowe w strefie możliwych niekorzystnych oddziaływań, - ustalono wskaźniki oceny istotności oddziaływań. Wskaźniki istotności negatywnych oddziaływań inwestycji na integralność obszaru Natura 2000 Prognoza istotności oddziaływania zidentyfikowanych w trakcie oceny czynników mogących potencjalnie negatywnie wpływać na obszar Natura 2000 opierała się na oszacowaniu ryzyka wystąpienia oraz natężenia (zakresu) możliwych zmian w niżej wymienionych kluczowych wskaźnikach determinujących integralność obszaru: 1. Zajęcie i zmiany użytkowania terenu. 2. Emisja hałasu na etapie budowy i eksploatacji obiektów. 39 3. Wzrost natężenia ruchu pojazdów. 4. Emisja drgań. 5. Emisja zanieczyszczeń powietrza. 6. Zmiany ilości i jakości wód powierzchniowych. 7. Zmiany poziomu wód gruntowych. 8. Zmiany ukształtowania terenu. 9. Wzrost penetracji terenu. 10. Bezpośrednia śmiertelność zwierząt. 11. Bezpośrednie niszczenie siedlisk i wyrąb zadrzewień jak również fragmentów lasu. W praktyce, wiele z tych czynników zazwyczaj oddziałuje łącznie i często trudno prognozować efekty ich działania w oderwaniu od oddziaływań sprzężonych. Stąd też, przy prognozowaniu istotności możliwych oddziaływań, powyższy podział nie zawsze jest ściśle utrzymany. Część z tych oddziaływań jest ograniczona do okresu budowy poszczególnych obiektów, ale wiele z nich będzie utrzymywać się również (choć w zmienionym zakresie czy natężeniu) na etapie eksploatacji. Zajęcie i zmiany użytkowania terenu Realizacja zmiany planu nie spowoduje zajęcia i zmiany użytkowania terenu w obrębie obszaru chronionego. Wzrost natężenia ruchu pojazdów Realizacja nowej zabudowy generować będzie (w fazie budowy jak i eksploatacji) dodatkowy ruch pojazdów, na ciągach komunikacyjnych przebiegających w pobliżu obszaru chronionego. Ruch drogowy niekorzystnie oddziałuje na zwierzęta i ich siedliska, a wachlarz negatywnych czynników obejmuje m.in. degradację siedlisk w skutek hałasu, podwyższoną śmiertelność w wyniku kolizji z pojazdami, efekt bariery, przebudowę składu zgrupowań. Wzmożony ruch pojazdów oznacza m.in. wzrost hałasu, spadek średniej prędkości pojazdów, wzrost emisji spalin i zanieczyszczeń, zwiększenie stężenia pyłów w powietrzu. Wpływ tego źródła hałasu powinien mieć ograniczony wymiar przestrzenny i nie będzie znacząco zmieniać wskaźników integralności obszaru. Podwyższone stężenia spalin silników samochodowych, pyłów oraz zanieczyszczeń ropopochodnych podłoża będą negatywnie oddziaływać na siedliska, choć trudno ocenić zakres i natężenie tych efektów. Zapewne łączne, negatywne efekty podwyższonego natężenia ruchu pojazdów w tym rejonie nie będą znacząco negatywnie oddziaływać na integralność całego obszaru chronionego. Wzrost ludzkiej penetracji terenu Realizacja ustaleń zmiany planu nie spowoduje tego typu oddziaływań. Hałas Nie należy się spodziewać, że realizacja zabudowy może doprowadzić do przekroczeń norm emisji hałasu. Jednak realizacja zmiany planu spowoduje pogorszenie się klimatu akustycznego. Zasięg jak również intensywność tych oddziaływań będzie zależał przede wszystkim od profilu działalności zlokalizowanych tam obiektów, co na etapie projektu zmiany planu nie jest określone. Emisja zanieczyszczeń powietrza Dodatkowe zanieczyszczenia powietrza, generowane przez pracujący przy budowie poszczególnych obiektów sprzęt oraz samochody transportowe mogą niekorzystnie oddziaływać na stan siedlisk i populację zwierząt w granicach obszaru chronionego. Nie przewiduje się jednak przekroczeń wymaganych standardów jakości powietrza, co pozwala prognozować punktowe efekty emisji zanieczyszczeń powietrza, generowane w rejonach placów budowy jako nieznaczące dla obszaru Natura 2000. Na etapie projektu zmiany planu, nie znając profilu działalności obiektów jak również technologii, nie można stwierdzić czy zostaną przekroczone dopuszczone normy zanieczyszczenia powietrza, należy jednak założyć, że na etapie opracowywania raportów oddziaływania na środowisku zagrożenia takowe zostaną zminimalizowane. Odpady oraz zmiany jakości i ilości wód powierzchniowych Odpady powstające na etapie budowy oraz w trakcie eksploatacji powinny być utylizowane w sposób nie stanowiący zagrożenia dla celów ochrony Obszaru Natura 2000. 40 Nie przewiduje się wystąpienia zmian w ilości lub w obiegu wód powierzchniowych. W szczególności brak jest przesłanek prognozowania znaczącego wpływu przedsięwzięcia na reżim hydrologiczny wód powierzchniowych i podziemnych. Zmiany poziomu zwierciadła wód gruntowych Realizacja projektowanej zabudowy nie będzie wpływać na poziom wód gruntowych. Zmiany ukształtowania terenu Brak oddziaływań. Bezpośrednie niszczenie siedlisk i wycinka zadrzewień Realizacja ustaleń zmiany planu nie spowoduje bezpośredniego niszczenia siedlisk i wycinki zadrzewień na obszarze chronionym. Bezpośrednia śmiertelność zwierząt Charakterystyka przedsięwzięcia nie obejmuje działań wiążących się z ryzykiem bezpośredniej śmiertelności zwierząt o rozmiarach stanowiących zagrożenie dla korzystnego stanu ochrony populacji zwierząt w obrębie obszaru Natura 2000. Wprowadzenie nowej zabudowy oraz nowych wewnętrznych ciągów komunikacyjnych nie spowoduje likwidacji miejsc bytowania lokalnej fauny, gdyż ze względu na silną degradację środowiska w sąsiedztwie Zakładów Azotowych w obszarze objętym zmianą planu nie występują istotne, wartościowe siedliska zwierząt. Pogorszenie warunków aerosanitarnych, akustycznych, zmniejszenie powierzchni biologicznie czynnej, wprowadzenie barier utrudniających przemieszczanie się zwierząt, likwidacja szaty roślinnej spowodują, że większość zwierząt okresowo pojawiających się obecnie w terenach przeznaczonych pod nowe zainwestowanie zostanie zmuszonych do przeniesienia się w inne rejony. Realizacja ustaleń zmiany planu nie spowoduje zmniejszenia różnorodności biologicznej omawianego terenu. 7. Krajobraz Teren objęty opracowaniem charakteryzuje się zróżnicowaniem zainwestowania i zagospodarowania, czego konsekwencją jest różny charakter krajobrazu oraz stopień jego antropogenicznego przekształcenia: W granicach opracowania wyróżnić można następujące jednostki funkcjonalne: tereny przyrodniczo czynne, o charakterze półnaturalnym – w części północnej obszaru, tereny zurbanizowane, przemysłowe, infrastruktury technicznej, występuje tu krajobraz miejski o charakterze industrialnym. Występujące w obszarze zmiany planu tereny przyrodnicze, o przeciętnych walorach przyrodniczo-krajobrazowych to tereny leśne położone na północny-wschód od Zakładów Azotowych - znacznie przekształcone ze względu na wieloletnie oddziaływanie ZA, które to oddziaływanie jest obecnie systematycznie zmniejszane. W wyniku realizacji zapisów zmiany planu w części powierzchni obszarów do tej pory niezainwestowanych, przeznaczonych pod nową zabudowę, zajdą przekształcenia krajobrazu. Zostaną wprowadzone obiekty kubaturowe i dominanty widokowe oraz zostanie zlikwidowana obecna szata roślinna, miejscami niewielkiemu przekształceniu ulegnie istniejąca szata roślinna. 8. Transgraniczne oddziaływania na środowisko Dla omawianego przedsięwzięcia, wyklucza się możliwość transgranicznego oddziaływania na środowisko z uwagi na odległość lokalizacji przedsięwzięcia od najbliższej granicy UE z Republiką Ukraina i Republiką Białoruś która wynosi około 150 km. VIII. POWSTANIE ZAGROŻEŃ DLA ŚRODOWISKA I ZDROWIA LUDZI NA TERENIE OBJĘTYM PLANEM I W STREFIE JEGO POTENCJALNEGO ODDZIAŁYWANIA Na terenie opracowania można wskazać tereny, których aktualne i projektowane zagospodarowanie stwarza konflikty z uwarunkowaniami przyrodniczymi o zróżnicowanym stopniu natężenia: brak konfliktów – brak, 41 niewielkie – brak, średnie –tereny infrastruktury technicznej związane z gospodarką wodno-ściekową, urządzenie elektroenergetyczne, ciepłownicze oraz gazownicze, parkingi dla samochodów osobowych, drogi wewnętrzne ZA, duże – tereny produkcyjno-usługowe, magazynowo-składowe, usług uciążliwych, tereny obiektów infrastruktury technicznej. Większość niekorzystnych oddziaływań na środowisko przyrodnicze należy zaliczyć do nieuniknionych, wynikających z potrzeb rozwoju tego rejonu: uszczelnienie powierzchni gruntów przez zabudowę, ciągi komunikacyjne, która spowoduje zmiany obiegu wody, zmniejszenie zasilania gruntowego, zwiększenie spływu powierzchniowego, pogorszenie stanu higieny atmosfery i warunków akustycznych, zwiększenie uciążliwego oddziaływania związanego z wibracjami, stworzenie barier ekologicznych dla migrujących zwierząt wzdłuż tras komunikacyjnych i ciągów zabudowy, zwiększenie ilości wytwarzanych odpadów i ścieków, możliwość wytwarzania ścieków i odpadów niebezpiecznych, wzrost zapotrzebowania na wodę, możliwość (ograniczonych) oddziaływań na Obszar Natura 2000. Jakakolwiek działalność gospodarcza może wiązać się z potencjalnym zagrożeniem dla środowiska, jednak bezpośrednie uciążliwe oddziaływania mogą być ograniczone przez rozwiązania techniczno-organizacyjne. Natomiast uciążliwości pośrednie ograniczane są ustaleniami zmiany planu, w związku z tym ważna jest jego realizacja w zakresie budowy dróg, systemów zaopatrzenia w wodę, odprowadzenia ścieków sanitarny i deszczowych, systemów i sposobów ogrzewania, segregowania odpadów stałych w miejscach ich powstawania, zachowania wysokości zabudowy, wskaźników terenów biologicznie czynnych. Zagrożenie dla środowiska może, więc wynikać przede wszystkim z braku kompleksowej realizacji zapisów zmiany planu. Na omawianym terenie miasta negatywne oddziaływania na ludzi będą wiązać się przede wszystkim z pogorszeniem stanu higieny atmosfery, klimatu akustycznego i wibracjami. Na szczególne negatywne oddziaływania mogą być narażone osoby znajdujące się jednocześnie w strefie oddziaływania dróg, linii kolejowej i obiektów produkcyjnych, może tu okresowo zachodzić zjawisko nakładania się uciążliwych oddziaływań. W tabeli przestawiona została prognoza oddziaływania na sąsiednie tereny, w której określony został charakter oddziaływań: korzystny – w przypadku gdy ustalenia mają jednostronny korzystny wpływ wynikający z pełnionych funkcji zgodnych z warunkami środowiska przyrodniczego, obojętny – gdy projektowane funkcje zagospodarowania na terenie objętym planem i poza jego granicami są takie same albo o zbliżonym charakterze, stanowią ich uzupełnienie lub nie powodują oddziaływań mało korzystny – w przypadku gdy projektowane zagospodarowanie stwarza konflikty z cechami środowiska przyrodniczego lub obniża standard życia mieszkańców, bardzo niekorzystny – istnieje duży konflikt z cechami środowiska przyrodniczego, obniżający standard życia mieszkańców, wymagający działań z zakresu jego ograniczenia, skrajnie niekorzystny – w przypadku gdy ustalenia planu lub zagospodarowanie poza jego granicami mogą spowodować nieodwracalne skutki w środowisku, bądź jego degradację mimo podjęcia działań w zakresie ich ograniczenia. Projekt planu Tereny zabudowy usługowej Tereny infrastruktury technicznej Zagospodarowanie terenów w otoczeniu - położonych poza obszarem planu Lasy i zieleń Zabudowa Tereny rolne Doliny rzeczne naturalna mieszkaniowa MK MK MK MK MK MK O 42 MK Tereny komunikacyjne MK MK MK MK Rodzaj oddziaływania: O – obojętne MK – mało korzystne IX. ANALIZA PLANU POD KATEM REALIZACJI UWARUNKOWAŃ PRZYRODNICZYCH W rozwiązaniach planistycznych położono nacisk na ograniczenie niekorzystnego charakteru i intensywności zmian w środowisku. Ustalenia zmiany planu porządkują zasady zagospodarowania wprowadzając szereg zapisów mających na celu ograniczenie przekształceń środowiska przyrodniczego. Plan kładzie szczególny nacisk na: − ograniczenie niekorzystnego charakteru i intensywności zmian w środowisku, - maksymalne ograniczenie niekorzystnego wpływu projektowanego zainwestowania na ludzi. Zmiana planu wykazuje wysoki stopień zgodności z analizami, wnioskami i wytycznymi opracowania ekofizjograficznego. X. ZGODNOŚĆ PLANU Z PRZEPISAMI PRAWA DOTYCZĄCYMI OCHRONY ŚRODOWISKA W prognozie przeanalizowano i oceniono zgodność zapisów zmiany planu z celami ochrony środowiska na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym i krajowym istotne z punktu widzenia projektowanego dokumentu, oraz sposoby, w jakich te cele i inne problemy środowiska zostały uwzględnione podczas opracowywania dokumentu. W wyniku przeprowadzonych analiz stwierdzono zgodność z wymogami stawianymi przez zapisy zawarte w dokumentach najwyższej rangi. XI. ZGODNOŚĆ ZAPISÓW PLANU Z DOTYCZĄCYMI OBSZARU OPRACOWANIA DOKUMENTAMI STRATEGICZNYMI Zapisy zmiany planu z zakresu ochrony środowiska przyrodniczego, kulturowego, priorytetów z zakresu rozbudowy i modernizacji infrastruktury technicznej i komunikacyjnej, wykazują pełną zgodność z celami strategicznymi i nakreślonymi kierunkami działań w w/w dziedzinach określonych w dokumentach strategicznych rangi wojewódzkiej, powiatowej i gminnej jak również w Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego gminy miasta Puławy. XII. OPIS PRZEWIDYWANYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO WYNIKAJĄCYCH Z REALIZACJI USTALEŃ ZAPISÓW PLANU 1. Oddziaływanie bezpośrednie, pośrednie, wtórne, chwilowe, krótkoterminowe, średnioterminowe, długoterminowe, stałe Dla większości przedsięwzięć przewidywanych w zmianie planu bezpośrednie oddziaływanie na środowisko będzie ograniczone do najbliższego sąsiedztwa, a zatem przed określeniem konkretnych lokalizacji możliwe jest jedynie wskazanie kluczowych czynników, które będą lub potencjalnie mogą wpływać na zmiany stanu środowiska. Poniżej przedstawiono te skutki realizacji ustaleń projektu zmiany planu, które przewiduje się, iż będą wywierać najbardziej znaczące oddziaływanie na środowisko wraz z identyfikacją oddziaływania. 43 Ludzie System przyrodniczy, różnorodność biologiczna, Obszary i obiekty chronione Krajobraz Rośliny Świat zwierząt Klimat Wody powierzchniowe i podziemne - b, c - - - b, c Wzrost emisji zanieczyszczeń Zmiana wartości krajobrazowych Zakłócenie bytu fauny Wytwarzanie odpadów budowlanych Sztuczne obniżenie zwierciadła wód gruntowych Prace ziemne b, c, k - p, c, k - w, c, k - - b, c, k - - - - b, c, k - - - - - - w, k - b, c, d b, st - - b, c, k, - b, k, ś, d - b, c, k b, k, ś, d - - b, c, d - - - - - - - - - - - b, c b, k, ś, d st b, st w, c, ś - - - b, k, ś, d st - - p, st b, w, c, k, st - - - Skutki realizacji ustaleń planu Rośliny Krajobraz p Świat zwierząt Klimat -- Wody powierzchniowe i podziemne Zmiana warunków gruntowych b, st Ludzie - System przyrodniczy, różnorodność biologiczna, Obszary i obiekty chronione - Komponent ETAP EKSPLPATACJI Powierzchnia ziemi, gleby - Powierzchnia ziemi, gleby Wzrost emisji hałasu i wibracji Powietrze atmosferyczne ETAPY BUDOWY NOWYCH OBIEKTÓW Skutki realizacji ustaleń planu Powietrze atmosferyczne Komponent Wzrost emisji hałasu i wibracji - - - - b, c, st - - - b, c, st Wzrost emisji zanieczyszczeń Zmiana wartości krajobrazowych Ograniczenie powierzchni biologicznie czynnej Zwiększenie ilości odpadów Wzrost poboru wody Zakłócenie bytu fauny b, st w w w b, st b, st - - b, st - - - - p, st - - b, st p, st b, st p, d, st w, st w, d, st b, d, st b, st b, st - b, st w, d p, st p, d - - - - - - - b, d - w, d - w p, d w p, d - - p, st w - Charakterystyka oddziaływań b – bezpośrednie, p – pośrednie, w – wtórne, c – chwilowe, k – krótkoterminowe, ś – średnioterminowe, d – długoterminowe, st – stałe 44 2. Oddziaływanie skumulowane i znaczące Jak wspominano wyżej do kumulacji oddziaływań w zakresie emisji zanieczyszczeń powietrza i hałasu, może dochodzić w strefach nakładania się uciążliwych oddziaływań pochodzących ciągów komunikacyjnych, zbiorczych parkingów i obiektów produkcyjnousługowych. Na etapie projektu zmiany planu brak jest podstaw do określenia znaczących oddziaływań na środowisko, choć takich oddziaływań nie można wykluczyć - uniknięcie tych oddziaływań będzie możliwe na etapie sporządzania raportów oddziaływania na środowisko dla poszczególnych inwestycji dających wytyczne, co do najkorzystniejszego dla środowiska sposobu realizacji tych inwestycji. Oddziaływania takie w przyszłości związane mogą być z projektowanymi i istniejącymi obiektami przemysłowo-usługowymi, infrastruktury technicznej oraz terenami komunikacyjnymi. 3. Zasięg przestrzenny oddziaływań, odwracalność zjawisk Realizacja ustaleń projektu zmiany planu wpływa, w zróżnicowany sposób, na poszczególne komponenty środowiska (powietrze, powierzchnię ziemi, glebę, kopaliny, wody powierzchniowe i podziemne, klimat, zwierzęta i rośliny) i na ich wzajemne powiązania oraz na ekosystemy i krajobraz. Zróżnicowanie skutków można usystematyzować jako, w zależności od: ⇒ odwracalności zjawisk — odwracalne — nieodwracalne (O) (N) ⇒ zasięgu przestrzennego oddziaływania — regionalne — ponadlokalne — lokalne (R) (P) (L) Oczywiście oddziaływania te będą zależeć od planowanego przeznaczenia terenu. 1 – Tereny usługowe oraz infrastruktury technicznej - powierzchnia ziemi i gleby: degradacja powierzchni glebowej - oddziaływanie negatywne ( N, L), intensyfikacja procesów erozyjnych na powierzchniach odkrytych - oddziaływanie negatywne (O, L), przekształcenia właściwości wilgotnościowych gleb - oddziaływanie negatywne (N, L), ograniczenie powierzchni biologicznie czynnej - oddziaływanie negatywne (O, L), możliwość zanieczyszczenia gleb – oddziaływanie negatywne (O,L), - wody podziemne: możliwość zanieczyszczenia (w sytuacja nadzwyczajnych) wód gruntowych – oddziaływanie negatywne (O, P) - wody powierzchniowe: możliwość pośredniego zanieczyszczenia (w sytuacja nadzwyczajnych) wód powierzchniowych – oddziaływanie negatywne (O, P) - klimat i jakość powietrza: przekształcenie warunków topoklimatycznych - oddziaływanie negatywne ( N, L), pogorszenie stanu higieny atmosfery i klimatu akustycznego - oddziaływanie negatywne ( O, L) - szata roślinna i zwierzęta: 45 ograniczenie miejsc bytowania lokalnej fauny - oddziaływanie negatywne (N, L), ograniczenie możliwości migracji zwierząt i roślin – oddziaływanie negatywne (N, P), degradacja istniejącej szaty roślinnej - oddziaływanie obojętne (N, L), zmiana warunków siedliskowych szaty roślinnej - oddziaływanie negatywne ( N, L), - krajobraz, system powiązań przyrodniczych, różnorodność biologiczna i obszary prawnie chronione: wprowadzenie zabudowy kubaturowej na tereny otwarte - oddziaływanie negatywne ( N, L), możliwość migracji zanieczyszczeń z terenów przemysłowych na tereny prawnie chronione – oddziaływanie negatywne (O, P), 2 – Tereny komunikacje - powierzchnię ziemi i gleby; całkowita degradacja gleb - oddziaływanie negatywne ( N, L), częściowe przekształcenie naturalnej rzeźby terenu - oddziaływanie negatywne (N, L), całkowita likwidacja powierzchni biologicznie czynnej - oddziaływanie negatywne ( N, L), sztuczne zagęszczenie gruntów – oddziaływanie negatywne (N, L), wprowadzenie gruntów nasypowych – oddziaływanie negatywne (N, L) - wody podziemne; częściowe ograniczenie infiltracyjnego zasilania strefy przypowierzchniowej oddziaływanie negatywne (N, L), - wody powierzchniowe: brak oddziaływań, - klimat i jakość powietrza; pogorszenie stanu higieny atmosfery i klimatu akustycznego - oddziaływanie negatywne ( N, L), - szata roślinna i zwierzęta; ograniczenie miejsc bytowania lokalnej fauny - oddziaływanie negatywne ( N, L), całkowita degradacja istniejącej szaty roślinnej- oddziaływanie obojętne ( N, L), - krajobraz, system powiązań przyrodniczych, obszary chronione, różnorodność biologiczna: pogorszenie walorów krajobrazowych – oddziaływanie negatywne (N, L), zaburzenie ciągłości systemu powiązań przyrodniczych – oddziaływanie negatywne (O, P), XIII. ROZWIĄZANIA ELIMINUJĄCE, OGRANICZAJĄCE NEGATYWNE ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO LUB KOMPENSUJĄCE 1. Rozwiązania eliminujące negatywne oddziaływania Ograniczanie negatywnych oddziaływań powinno być stosowane zarówno na etapie budowy jak i eksploatacji poszczególnych inwestycji. Ze względu na zasady wyboru projektów, a w szczególności na skalę możliwych do zaistnienia konfliktów społecznych, największą uwagę należy zwrócić na kwestie ochrony środowiska przyrodniczego i warunków życia ludzi. Do podstawowych działań ograniczających należą: ograniczenie zajęcia terenu, prawidłowe zabezpieczenie techniczne sprzętu i placu budowy, 46 stosowania odpowiednich technologii, materiałów i rozwiązań konstrukcyjnych, dostosowanie terminów prac do terminów rozrodu zwierząt, dostosowanie terminów prac do cyklu wegetacyjnego roślin, W przypadku zaistnienia niebezpieczeństwa nieodwracalnego zniszczenia szczególnie cennych elementów przyrody, konieczne jest podjęcie zawczasu działań kompensacyjnych. Do najczęściej stosowanych rozwiązań należeć będą: odtwarzanie zniszczonych siedlisk w miejscach zastępczych, sztuczne zasilanie osłabionych populacji, tworzenie alternatywnych połączeń przyrodniczych i różnorodnych tras migracji zwierząt, Należy zaznaczyć, że na etapie oceny projektu zmiany planu nie jest możliwe oszacowanie konieczności prowadzenia ewentualnych prac kompensacyjnych, które powinny zostać wykonane w związku z planowanymi inwestycjami na terenach dotychczas niezainwestowanych. Takie ustalenia mogą zostać dokonane na etapie raportu oddziaływania na środowisko lub w przypadku wystąpienia szkody w środowisku w rozumieniu Ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie (t.j. Dz. U. z 2014 r. poz. 1789, z późn. zm.). Dokładne kryteria oceny wystąpienia szkody w środowisku oraz prowadzenia działań naprawczych określają akty wykonawcze tej Ustawy: Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 kwietnia 2008 r. w sprawie kryteriów oceny wystąpienia szkody w środowisku (Dz. U. Nr 82, poz. 501) oraz Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 4 czerwca 2008 r. w sprawie rodzajów działań naprawczych oraz warunków i sposobów ich prowadzenia (Dz. U. Nr 103, poz. 664). 2. Rozwiązania alternatywne do rozwiązań przedstawionych w projekcie planu Z przedstawionych powyżej analiz wynika, że potencjalny negatywny wpływ ustaleń zmiany planu na środowisko przyrodnicze będzie wynikał z wprowadzenia na tereny do tej pory niezinwestowane zabudowy (przede wszystkim produkcyjno-usługowej), co wiązać się będzie z przekształceniami w środowisku typowymi dla terenów nowych inwestycji głównie z zakresu emisji zanieczyszczeń powietrza, hałasu i wibracji. Planowane zainwestowanie może również oddziaływać na stan ilościowy i jakościowy wód podziemnych, choć nowe zmiany nie będą trwale niekorzystne, raczej związane będą z możliwością wystąpienia potencjalnych awarii. Przy czym istniejące zagospodarowanie obszaru i tak stwarza potencjalnie większe ryzyko wystąpienia awarii i związanych z nimi potencjalnych zagrożeń niż zainwestowanie przewidywane jako realizacji ustaleń planu dla nowych terenów inwestycyjnych. Zapisy analizowanego projektu zmiany planu obowiązującego nie zmieniają zakresu wpływu ustaleń planu obowiązującego. Należy jednocześnie podkreślić, że rozwój technologii jak i wzrost świadomości ekologicznej będą przyczyniały się do sukcesywnego ograniczania oddziaływania na stan wód tak projektowanego jak i już istniejącego zagospodarowania obszaru. W trakcie sporządzania prognozy nie napotkano na trudności wynikające z niedostatków techniki lub luk we współczesnej wiedzy. XIV. METODY ANALIZY SKUTKÓW REALIZACJI POSTANOWIEŃ PLANU ORAZ CZĘSTOTLIWOŚĆ ICH PRZEPROWADZANIA Analizę skutków realizacji postanowień zmiany planu można wykonać w ramach oceny aktualności studium i planów sporządzanych przez władze samorządowe. Opracowania takie opierają się m.in. na analizie obowiązujących planów miejscowych, stopniu ich realizacji oraz rejestru decyzji o pozwoleniu na budowę, wydawanych na podstawie obowiązujących planów. Bada się również aktualne funkcjonowanie środowiska przyrodniczego. Obowiązek wykonywania takich analiz wynika z ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2015 r., poz. 199, z późn. zm.). Przy tworzeniu tego typu opracowań należy zwrócić szczególną uwagę na stopień realizacji zapisów zmiany planu w zakresie urządzania zieleni, krajobrazu i zachowania powierzchni biologicznie czynnej. Ocenę aktualności studium i planów sporządza się co najmniej raz w czasie kadencji Rady Gminy. Z tą samą częstotliwością wykonywana byłaby analiza skutków realizacji postanowień planu. 47 Dodatkowym instrumentem analizy skutków realizacji projektowanego dokumentu jest również monitoring środowiska prowadzony przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska. Organ ten wykonuje zadania wynikające z Państwowego Programu Monitoringu Środowiska oraz innych zadań określonych w odrębnych ustawach. Wyniki oceny stanu środowiska publikowane przez WIOŚ mogą być jedną z metod analizy skutków wdrożenia planu obrazującą zmiany parametrów jakościowych opisujących stan wód, powietrza, gleb, fauny, flory itp. XV. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM Potrzeba sporządzenia opracowania pt. „Prognoza oddziaływania na środowisko do zmiany Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego gminy Miasto Puławy Jednostka Bilansowa „A” – część I” wynika z art. 51. Ustawy z dnia 3 października 2008 roku o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 1235 z późn. zm.). Opracowana prognoza ma na celu wykazanie, czy przyjęte w projekcie zmiany planu rozwiązania niezbędne dla zapobiegania powstawania zagrożeń środowiska, spełniają swoją rolę oraz w jakim stopniu warunki realizacji ustaleń planu mogą oddziaływać na środowisko. Zgodnie z zapisami ustawowymi rolą prognozy nie jest ocena przyjętych w planie rozwiązań planistycznych, a sprawdzenie czy w przyjętych rozwiązaniach zabezpieczony został we właściwy sposób interes środowiska przyrodniczego i kulturowego. Generalnie zakres dokumentacji prognozy obejmuje następujące problemy: - analizę środowiska, - identyfikację zagrożeń i potencjalnych konfliktów, - ocenę projektu w kontekście przewidywanych zagrożeń, - ewentualne formułowanie alternatywnych propozycji. Teren opracowania obejmuje północno-wschodnią część miasta Puławy. 1. Teren opracowania charakteryzuje się mało zróżnicowanymi walorami przyrodniczymi i krajobrazowymi. 2. Na przeważającej części obszaru planu występują obiekty, które należą do przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko, należą do nich przede wszystkim Zakłady Azotowe - ich oddziaływanie na środowisko jest systematycznie monitorowane. 3. W niewielkiej odległości (ok. 0,5 km) od terenu opracowania znajduje się obszar Natura 2000. 4. Na przeważającej części terenu panują korzystne i bardzo korzystne warunki gruntowo-wodne dla lokalizacji zabudowy. Nadrzędnym celem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego jest ochrona i kształtowanie ładu przestrzennego oraz ponadlokanych i lokalnych interesów publicznych w zakresie komunikacji, inżynierii i ochrony środowiska. Zmiana planu ustała zasady ochrony i kształtowania ładu przestrzennego poprzez ustalenia dotyczące kształtowania zabudowy. Ustala się następujące przeznaczenie terenów objętych planem: 1. P/SM/U - tereny produkcji, składów i magazynów oraz usług; 2. C - tereny urządzeń obsługi systemów ciepłowniczych - elektrociepłownia; Ze względu na stan zagospodarowania terenów odstąpienie od realizacji ustaleń zmiany planu nie wpłynie na polepszenie stanu środowiska przyrodniczego. W przypadku realizacji omawianej zmiany planu nie wystąpią istotne przekształcenia środowiska przyrodniczego, które obecnie jest w obszarze planu już mocno przekształcone. Większość terenów pozostanie w dotychczasowym użytkowaniu (teren Zakładów Azotowych), zaś nowe zainwestowanie będzie stanowiło kontynuację i uzupełnienie istniejącego zespołu produkcyjnego. 48 Przewidywane jest niewielkie zwiększenie rozmiarów emisji zanieczyszczeń, hałasu i wibracji wiążące się z funkcjonowaniem nowych terenów zabudowy usługowej wyposażonych w drogi dojazdowe oraz zbiorczych parkingów, a tym samym i wzrostem natężenia ruchu samochodowego. Lokalnie może dochodzić do chwilowych kumulacji zanieczyszczeń powietrza oraz uciążliwości hałasowych. Na omawianym terenie zostaną zainstalowane nowe punktowe i liniowe źródła hałasu. W stosunku do stanu aktualnego powstaną nowe źródła wytwarzania ścieków i odpadów. Na terenie objętym zmianą planem nie występują obszary zagrożone uruchomieniem powierzchniowych ruchów masowych. Zwarte powierzchnie leśne należą do terenów o szczególnym stopniu zagrożenia pożarowego. Na omawianym terenie występują jak również powstaną nowe obiekty związane z ryzykiem wystąpienia awarii. Bardzo niewielkie i nieistotne z punktu widzenie walorów krajobrazowych przekształcenia rzeźby terenu mogą wystąpić w obrębie dwóch pagórków wydmowych, na których dopuszcza się lokalizację urządzeń infrastruktury technicznej i na małych fragmentach zabudowy. Na większości terenów przeznaczonych pod nową zabudowę oraz drogi publiczne powierzchnia biologicznie czynna zostanie ograniczona w znacznym stopniu. Na omawianym terenie nie występują tereny użytkowane rolniczo ani gleby przydatne dla celów rolniczych, nie nastąpi zmniejszenie areału gruntów rolnych. W wyniku planowanego zainwestowania nie przewiduje się trwałego obniżenia poziomu wód gruntowych, natomiast w sytuacjach awaryjnych istnieje niebezpieczeństwo ich czasowego zanieczyszczenia. Nie zostaną zlikwidowane cenne miejsca bytowania lokalnej fauny, ze względu na brak wartościowych siedlisk w obszarze przeznaczonym dla przekształceń. Realizacja nowej zabudowy, ogrodzeń poszczególnych działek oraz zwiększenie natężenia ruchu samochodów spowodują powstanie nowych barier utrudniających przemieszczanie się zwierząt. Jednakże przekształcenia te nie będą miały większej skali ze względu na obecne, znaczne przekształcenie obszaru objętego zmianą planu. Jednocześnie należy przypuszczać, że tereny biologicznie czynne zostaną zagospodarowane zielenią urządzoną z udziałem zieleni wysokiej. Zmiana obecnego charakteru zagospodarowania terenów wpłynie niewątpliwie modyfikująco na warunki klimatu lokalnego, zmiany te nie będą miały charakteru zmian trwale niekorzystnych. W granicach zmiany planu nie występują obiekty zabytkowe. Istniejące i projektowane zainwestowanie nie będzie oddziaływać niekorzystnie na obszar Natura 2000. Krajobraz w wyniku realizacji ustaleń zmiany planu zostanie miejscami przekształcony, nawiązując do istniejącego i przeważającego w obszarze planu. Realizacja zapisów zmiany planu nie spowoduje transgranicznych oddziaływań na środowisko przyrodnicze. W wyniku przeprowadzonych analiz stwierdzono zgodność zapisów zmiany planu z przepisami dotyczącymi ochrony środowiska oraz z dokumentami strategicznymi rangi wojewódzkiej, powiatowej i gminnej jak również ze Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego gminy Puławy. Realizacja ustaleń zmiany planu może spowodować wystąpienie na omawianym terenie oraz na terenach przyległych oddziaływań znaczących i skumulowanych. Stosując odpowiednie 49 rozwiązania organizacyjne, technologiczne oraz urządzenia chroniące środowisko, zasięg i intensywność w/w oddziaływań można znacznie ograniczyć tak, aby nie były one trwale niekorzystne dla środowiska przyrodniczego. . Reasumując: należy uznać, iż nowe zainwestowanie terenu nie pogorszy stanu środowiska przyrodniczego w stosunku do już zaistniałych w nim zmian, związanych z funkcjonowaniem od ponad 50-ciu Zakładów Azotowych. Jednocześnie, ze względu na działania proekologiczne, prowadzone przez Zakłady Azotowe, w tym zmiany technologiczne prowadzące do systematycznego zmniejszania emisji i oddziaływania na otoczenie, należy spodziewać się postępowania renaturalizacji terenów przyrodniczych sąsiadujących z Zakładami Azotowymi, w tym kompleksów leśnych położonych poza obszarem zmiany planu. Za najistotniejsze, z punktu widzenia ochrony środowiska, należy uznać monitorowanie następujących dziedzin i zagadnień: 1. Obserwacje zmian w strukturze użytkowania gruntów (wielkość powierzchni zainwestowanych, kubatury nowych obiektów budowlanych). Zagadnienia te powinny być monitorowane na bieżąco przez samorząd lokalny 2. Obserwacje zmian jakości poszczególnych komponentów środowiska zarówno na terenie objętym zmianą planu jak i na terenach przyległych. Ze szczególnym uwzględnieniem stanu higieny atmosfery, klimatu akustycznego, stanu jakościowego wód podziemnych według powierzchniowych. WIOŚ według własnego harmonogramu. 3. Obserwacje stanu technicznego infrastruktury, ze szczególnym uwzględnieniem urządzeń do odprowadzania i unieszkodliwiania ścieków. Zarządzający siecią według własnego harmonogramu. 50