Jessica i Jeremie – nowe instrumenty finansowe dla firm i
Transkrypt
Jessica i Jeremie – nowe instrumenty finansowe dla firm i
Biuletyn Informacyjny Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013 nasz region Nr 2/2008 ISSN 1733-6473 EGZEMPLARZ BEZPŁATNY ROZWIJA SIĘ Z EUROPĄ WOJEWÓDZTWO WIELKOPOLSKIE UNIA EUROPEJSKA EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU REGIONALNEGO Projekt finansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013 FUNDUSZE EUROPEJSKIE – DLA ROZWOJU INNOWACYJNEJ WIELKOPOLSKI » Jessica i Jeremie – nowe instrumenty finansowe dla firm i samorządów » Priorytet III „Środowisko przyrodnicze” – działania WFOŚiGW » Konferencja „Światowe Dni Innowacji w Wielkopolsce” » Budowa Wielkopolskiej Sieci Szerokopasmowej FOT. 2X EMANUELA I DAWID TATARKIEWICZOWIE/ODONATA Światowe Dni Innowacji Na zdjęciach: Uroczystego otwarcia Światowych Dni Innowacji dokonał Marek Woźniak, Marszałek Województwa Wielkopolskiego. Efektowne widowisko multimedialne autorstwa Zbigniewa i Ewy Łowżyłów rozpoczęło wieczorny wernisaż wystawy Design=Innowacja w Starej Drukarni. Po co nam design? Sala wypełniła się po brzegi, organizatorzy dostawiali dodatkowe krzesła. W czwartek 11 września temat DESIGN = INNOWACJA i nazwiska wykładowców o międzynarodowej renomie przyciągnęły do poznańskiego Hotelu Andersia sporą grupę gości. Spotkali się tu i dyskutowali zarówno projektanci, naukowcy, przedstawiciele instytucji zrzeszających designerów, przedsiębiorcy i reprezentanci instytucji wsparcia, jak i – co budzi wiele nadziei – liczna grupa młodych adeptów tego zawodu przyszłości. Konferencja odbywała się w ramach Światowych Dni Innowacji. Czytaj na str. 4 WOJEWÓDZTWO WIELKOPOLSKIE UNIA EUROPEJSKA EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU REGIONALNEGO W numerze: 4 | Design = Innowacja Nowoczesne wzornictwo przemysłowe rewolucjonizuje gospodarkę FOT. ARCHIWUM UMWW 7 | Kronika Światowych Dni Innowacji 8 | Jessica i Jeremie Nowe instrumenty finansowe dla samorządów i przedsiębiorców 9 | Wysyp wniosków Olbrzymie zainteresowanie przedsiębiorców działaniem 1.2 Szanowni Państwo, Unijne pieniądze pozwalają realizować marzenia o ochronie środowiska w regionie 12 | Inwestycje w przyszłość Rusza realizacja kluczowych projektów w Wielkopolsce 14 | Wielkopolska i szerokopasmowy Internet Blisko 100 milionów euro na budowę infrastruktury telekomunikacyjnej w Wielkopolsce w latach 2009-2013 15 | Aktualności Rondo Kaponiera, tramwaje i transport publiczny • Konkurs fotograficzny • Rusza akcja „Proste Fundusze” FOT. EMANUELA I DAWID TATARKIEWICZOWIE/ODONATA Wystawa „Design = Innowacja” w poznańskiej Starej Drukarni Wielkopolska zawsze była i jest znana z gospodarności i przedsiębiorczości. Od pewnego czasu marką naszego regionu staje się innowacyjność i kreatywność. O tych cechach Wielkopolan po raz pierwszy na szerszą skalę mówiliśmy w listopadzie ubiegłego roku podczas Wielkopolskiego Tygodnia Innowacji. Tegoroczna edycja organizowana w dniach 8-12 września miała już dużo szerszy charakter. Nadaliśmy tej imprezie przydomek „Światowe”, gdyż zaprosiliśmy na nią gości nie tylko z Unii Europejskiej, lecz także z Indii, Rosji, Ukrainy oraz Stanów Zjednoczonych. Większy rozmach inicjatywy miał nie tylko wypromować nasz region, lecz także umożliwić jej uczestnikom poznanie dobrych światowych praktyk i nawiązanie międzynarodowych kontaktów. Podczas kilku dni obejmujących konferencje, dyskusje, warsztaty i wystawy omawialiśmy takie tematy, jak konkurencyjność, Strategia Lizbońska, rozwój sektora kreatywnego czy nowoczesna inżynieria finansowa. Ponadto poruszone zostało tak istotne dla rozwoju gospodarczego zagadnienie, jak tworzenie klastrów skupiających różne podmioty życia gospodarczego wokół określonych branż gospodarki i ich wpływ na rozwój i poprawę pozycji konkurencyjnej regionów. Po raz kolejny pokazaliśmy, że siłą Wielkopolski może być design. Żyje tu i pracuje wielu zdolnych projektantów, którzy gotowi są do podjęcia współpracy z wielkopolskimi firmami. Dla sektora biznesowego inwestowanie w design to wzrost jakości produktów i usług oferowanych przez przedsiębiorstwa oraz najszybsza droga do poprawy konkurencyjności. Cieszy mnie, że mogliśmy też porozmawiać o nowoczesnych instrumentach finansowych wspierających rozwój regionu. Wielkopolska plasuje się w krajowej awangardzie wdrażania programu JEREMIE. Jest to inicjatywa Komisji Europejskiej, wdrażana przy współpracy Europejskiego Banku Inwestycyjnego i Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego, która ma zachęcić państwa członkowskie i regiony UE do przeznaczenia części przyznanych im funduszy na instrumenty wsparcia finansowego małych i średnich przedsiębiorstw (pomoc techniczna, pożyczki, venture capital – kapitał ryzyka, poręczenia). Głównym założeniem inicjatywy JESSICA jest natomiast wsparcie projektów dotyczących zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich i szeroko rozumianej rewitalizacji. JESSICA umożliwi samorządom lokalnym realizację projektów, które przyczynią się do odnowy obszarów zdegradowanych na terenie miast. Wielkopolska już zdecydowała, że pójdzie tą drogą. NASZ REGION • Biuletyn Informacyjny WRPO Województwa Wielkopolskiego wydawany jest na zamówienie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego, al. Niepodległości 18, 61-713 Poznań Departament Polityki Regionalnej, ul. Przemysłowa 46; 61-541 Poznań tel.: (061) 65 80 600 i faks: (061) 65 80 605 • e-mail: [email protected] • www.wrpo.wielkopolskie.pl Leszek Wojtasiak Wicemarszałek Województwa Wielkopolskiego Wydawca: Smartlink Sp. z o.o. ul. Kościerzyńska 7, 60-446 Poznań e-mail: [email protected], www.funduszeonline.pl Redakcja: Jerzy Gontarz, Julia Hoffmann, Andrzej Szoszkiewicz Projekt i skład: Alina Merha • Druk: Poligrafia Janusz Nowak Biuletyn NASZ REGION jest wydawany ze środków Unii Europejskiej z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Pomocy Technicznej Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013 | nasz region | 2/2008 10 | EkoWielkopolska 3 Światowe Dni Innowacji w Wielkopolsce FOT. 2X JAKUB JUSZCZAK Najtańszą metodą podniesienia innowacyjności produktów jest zastosowanie wzornictwa przemysłowego. Rozumie to coraz więcej właścicieli polskich firm, przeznaczając coraz większe kwoty na wdrażanie nowych wzorów. Rozumie, ale… nie bardzo wie, jak współpracować z projektantami. DESIGN = INNOWACJA ir George Cox, przewodniczący rady nadzorczej brytyjskiego Design Council (odpowiednik naszego Instytutu Wzornictwa Przemysłowego), przygotował w 2005 r. raport o wpływie wzornictwa na konkurencyjność gospodarki. Rządzący nie mieli wątpliwości. Szybko powstał program wsparcia projektów wzorniczych. Program odniósł sukces. Objął 6,5 tys. firm. 73% z nich zdecydowało się na samodzielne finansowanie kolejnego wdrożenia nowego wzoru. | nasz region | 2/2008 S 4 Nasze bolączki i możliwości Polska podążyła ścieżką przetartą przez Brytyjczyków. Ministerstwo Gospodarki za- mówiło w Instytucie Wzornictwa Przemysłowego raport nie tylko pokazujący korzyści z upowszechniania designu, ale także badający kondycję polskiego wzornictwa i jego obecną rolę w sektorze przemysłowym. Co ujawnił raport? 80% firm deklaruje, że w ciągu najbliższego roku wprowadzi na rynek nowy produkt. Firmy określające wzornictwo jako kluczowe dla swojego rozwoju wdrożyły cztery razy więcej wzorów niż wszystkie pozostałe. 93% liderów wzornictwa w Polsce zamierza zamówić w przyszłym roku nowy projekt wzorniczy. 89% firm wskazało jakość jako najważniejszy czynnik mający wpływ na sprzedaż. 89% firm modyfikuje istniejące na rynku wzory. Ale są też negatywne zjawiska: 11% przyznaje się do… kopiowania cudzych pomysłów. Raport pozwolił jasno określić problemy i potrzeby polskiego rynku wzornictwa. Wskazał przyczyny słabego rozwoju tej branży, czyli brak konkretnych zasad i metod współpracy firm z projektantami, niewiedzę przedsiębiorców na temat stawek płacowych projektantów oraz brak świadomości znaczenia trafionego wzoru w drodze do sukcesu. Wnioski z raportu pozwoliły IWP opracować projekt indywidualny w ramach PO IG i ukierunkowały drogę do realizacji założeń mających na celu wzmocnienie zna- Wielkopolskie Centrum Designu Świadomość potrzeby dobrego wzornictwa i tworzenia nowych standardów odżywa również w regionach. We wrześniu, podczas Światowych Dni Innowacji 2008 zorganizowanych przez Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego, wiele miejsca poświęcono tej problematyce. Na konferencji „Design = innowacja” spotkali się i dyskutowali z sobą projektanci, przedstawiciele instytucji zrzeszających designerów, przedsiębiorcy i przedstawiciele instytucji wsparcia. Design to nie tylko modne opakowanie produktu. Istotą współczesnego designu jest innowacyjność, dostarczanie całkowicie nowych rozwiązań. Design przeżywa w ostatnich latach rozkwit i staje się jedną z najbardziej dochodowych gałęzi gospodarki. Branże kreatywne, które reprezentują projektanci, wydawcy, agencje reklamowe, są dziś tak samo dochodowe jak handel paliwem. Jednakże w świadomości polskich przedOd lewej: dr Thomas Lockwood, Zuzanna Skalska, Karen Blincoe. Znawcy designu z uwagą słuchali wystąpień swoich kolegów Ważne pojęcia Wzorem użytkowym jest „nowe i użyteczne rozwiązanie o charakterze technicznym, dotyczące kształtu, budowy lub zestawienia przedmiotu o trwałej postaci” (Prawo własności przemysłowej, art. 94 ust. 1) Pojęcie „wzoru użytkowego” (podobnie jak wynalazku) jest ściśle związane z innowacyjnym charakterem rozwiązania technicznego. Wzory przemysłowe uwypuklają wygląd przedmiotu. „Wzorem przemysłowym jest nowa i posiadająca indywidualny charakter postać wytworu lub jego części, nadana mu w szczególności przez cechy linii, konturów, kształtów, kolorystykę, strukturę lub materiał wytworu oraz przez jego ornamentację” (Prawo własności przemysłowej, art. 102 ust. 1). Wzornictwo przemysłowe to „działania twórcze, uwzględniające czynniki technologiczne, marketingowe, społeczne, kulturowe, ergonomiczne i ekologiczne, polegające na projektowaniu formy powielanych w produkcji przedmiotów” (Michał Stefanowski, 2005). Źródło: www.winnowa.pl siębiorców, zwłaszcza tych prowadzących małe firmy, wzornictwo wciąż uchodzi za wymysł i fantazję. Ten stan rzeczy doskonale opisuje popularne stwierdzenie: „Jedyne, co zarząd firmy wie na temat designu, to olbrzymia kwota, jaką za niego płaci”. Dlaczego jednak płaci? – Design stał się wyznacznikiem innowacyjności i konkurencyjności – mówi dr Marcin Chłodnicki z Akademii Ekonomicznej w Poznaniu. – Designerzy przynoszą przedsiębiorstwom największy zwrot z inwestycji. Dzięki swej kreatywności tworzą olbrzymią wartość dodaną – pozornie z niczego. W Polsce ta branża dopiero raczkuje, nie ma nawet podręcznika na temat nowoczesnego projektowania, ani świadomej polityki w tym zakresie. Rozwój designu jest jednak koniecznością i będzie musiał nastąpić także u nas. W jednym wypada się nie zgodzić. Świadoma polityka w tym obszarze już się pojawiła. Świadczy o tym raport opracowany przez Instytut Wzornictwa Przemysłowego, nowe instrumenty wsparcia projektów wzorniczych, a także takie inicjatywy jak Śląska Sieć na rzecz Wzornictwa czy Światowe Dni Innowacji w Wielkopolsce, które zorganizowano właśnie pod hasłem DESIGN = INNOWACJA. – Design to sztuka odpowiedzialnego projektowania rzeczy pięknych i użytecznych. Odkrywania często nieuświadomionych, trudnych do wyrażenia potrzeb klientów, które można poznać jedynie w bezpośrednim kontakcie z przyszłym użytkownikiem. To bardzo trudne i łatwo przekroczyć granicę intymności – mówi Tomek Rygalik, polski projektant i wykładowca Royal College of Art w Londynie. – Aby dobrze zaprojektować umywalkę albo sedes do nowoczesnej i maksymalnie funkcjonalnej łazienki, spędziłem kilka tygodni, dzień po dniu, w domu człowieka z uszkodzonymi stawami biodrowymi, obserwując wszystkie jego codzienne czynności. Zobaczyłem wtedy nawet to, czego on sam – zapytany w wywiadzie – nie potrafiłby mi świadomie powiedzieć, bo człowiek nie myśli o ciągle powtarzanych ruchach, ich kolejności itp. Jeśli po takim „badaniu” zaprojektuję wzory ułatwiające mu życie, będą one wygodne także dla osób zdrowych. | nasz region | 2/2008 czenia i rozwój wzornictwa w Polsce. Raport potwierdził potrzebę ochrony nowych wzorów przemysłowych i użytkowych. Między innymi tego dotyczy ogłoszony w czerwcu tego roku konkurs do działania 5.4 „Zarządzanie własnością intelektualną” w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka (PO IG). Opracowano też specjalną formę wsparcia projektów wzorniczych w PO IG (działanie 4.2, do którego nabór wniosków szybko został wstrzymany z powodu wyczerpania alokacji). Polskie wzornictwo dąży do profesjonalizmu. – Z raportu jasno wynika, czego nam dziś potrzeba: projektanci powinni mówić językiem rynkowym i być członkami zespołów pracujących w firmach nad nowymi wdrożeniami. Projektant musi umieć rozmawiać ze specjalistami różnych dziedzin oraz z przedsiębiorcą – mówi Beata Bochińska, prezes Instytutu Wzornictwa Przemysłowego. – Przedsiębiorca z kolei chce wiedzieć, jak wygląda cały cykl życia zaprojektowanego produktu, jak i kiedy go testować, jak wygląda etap prototypowania i modelowania, w którym momencie prosić konsumentów o opinię (na pewno nie na końcu). Zarządy firm chcą wprowadzać nowe produkty i korzystać z projektantów, ale w formie uporządkowanej współpracy. W przedsiębiorstwach nie ma czasu na eksperymenty i pokazywanie przedmiotów na wystawach. Wyroby muszą trafiać do dystrybucji. 5 Przerwa kawowa była świetną okazją do dalszej dyskusji z Tomkiem Rygalikiem (z lewej) gającego biodegradacji czy o tankowcach zaopatrzonych w żagle. | nasz region | 2/2008 FOT. JAKUB JUSZCZAK Nowe standardy 6 Tomek Rygalik, po kilkunastu latach spędzonych za granicą (USA i Wielka Brytania), powoli przenosi swoją działalność do Łodzi. Bo – jak twierdzi – w Polsce już można się utrzymać z projektowania. To pokazuje, że nasze firmy są coraz bardziej świadome potrzeby współpracy z designerami, że rodzi się zapotrzebowanie na wzory użytkowe i przemysłowe. Designer to nie jest osoba od projektowania pięknych przedmiotów. Dziś to multidyscyplinarny specjalista, pośrednik pomiędzy biznesem a zwykłym człowiekiem, nowego typu artysta znający się na surowcach, procesach technologicznych i społeczeństwie, wyczuwający, a często wyprzedzający zapotrzebowanie odbiorców. Korzysta z pracy „trendwatcherów” (obserwatorów trendów), którzy podróżują po świecie, odwiedzając kilkadziesiąt prestiżowych imprez targowych rocznie, analizują zaobserwowane tendencje w najważniejszych branżach przemysłu, polityce, kulturze i środowisku, a następnie przedstawiają prognozę na przyszłość. W Europie Zachodniej projektanci różnych branż (np. motoryzacja, grafika, architektura, telekomunikacja, elektronika) zaczynają współpracować z sobą w centrach designu. Jedno z nich – Dutch Design Week Eindhoven – mieści się w Północnej Brabancji (Holandia), zwanej Europejską Doliną Krzemową. – Całe to pracowite, protestanckie społeczeństwo zamieniło się w „społeczeństwo wiedzy” – mówi Zuzanna Skalska, polska projektantka, trendwatcher i wykładowca na Wydziale Wzornictwa Przemysłowego Politechniki w Eindhoven. – To tutaj wyprodukowano pierwszą na świecie żarówkę i wymyślono płytę CD. Tutaj skupia się olbrzymia liczba firm wytwarzających wysokie technologie. Północna Brabancja stała się też ośrodkiem najwyższej klasy designu, m.in. dlatego, że istnieją tu bardzo dobre szkoły projektowania. Design, nazywany także „ekonomią twórczą”, jest źródłem olbrzymich dochodów. – Innowacja to pomysł plus projekt. Najważniejsze jest odkrycie, jak myślą i czują klienci – twierdzi z kolei dr Thomas Lockwood, prezes Design Management Institute w Bostonie (USA). Zapytany, co sądzi o projektach studentów ASP prezentowanych w Centrum Designu w Starej Drukarni w Poznaniu, odpowiedział, że mamy zdolnych projektantów, ale ich pomysłami musimy teraz zainteresować producentów i klientów. A to równie skomplikowane jak samo projektowanie, a może nawet trudniejsze. Eksperci zgodnie podkreślają, że epoka nieodpowiedzialnego projektowania musi jak najszybciej przeminąć, że pomysły w rodzaju komórki jednorazowego użytku powinny być eliminowane już w chwili ich narodzin. – Mamy za sobą 100 lat industrializacji i 15 lat globalizacji. Dały one wzrost i zysk, ale też spowodowały gigantyczne szkody dla planety i człowieka – twierdzi Karen Blincoe, projektantka i wykładowca, założyciel oraz dyrektor Międzynarodowego Centrum Innowacji@Sustainability w Danii. – Długo tak nie pociągniemy! Nie żyjemy w epoce homo sapiens, niestety. To raczej era homo stupidus (człowiek głupi). Jedynym rozwiązaniem jest design zrównoważony, eco-design, który zapewnia rozwój, a nie prowadzi do zniszczeń. Musimy całkowicie zmienić nasz sposób myślenia i przestawić się na „gospodarkę zamkniętego koła”, funkcjonującą podobnie jak przyroda. W naturze istnieje nieustanne krążenie materii – z przejrzałych jabłek powstaje kompost, który następnie odżywia jabłoń, nic się nie marnuje. Dlatego myśli się o produktach typu płyta CD wykonana z materiału ule- Światowe Dni Innowacji z pewnością pokazały najnowsze trendy w projektowaniu, a przy okazji – miejsce Polski… gdzieś w ogonie. Ale nie jest tak źle. Tomek Rygalik podczas warsztatów z design management „Integracja wokół produktu” przekonywał, że jeśli firma jest świadoma swoich braków, to znajduje się w świetnej sytuacji wyjściowej. Zdaje się, że w Polsce nie brakuje takich firm, które zidentyfikowały już swoje potrzeby w zakresie wzornictwa. Potwierdza to omawiany wcześniej raport. Instytut Wzornictwa Przemysłowego stara się wypełnić lukę w tym obszarze. W ramach programu Innowacyjna Gospodarka rozpoczął realizację projektu indywidualnego „Zaprojektuj swój zysk”. Będzie on realizowany w trzech obszarach: metodyka (zostanie opracowany pierwszy podręcznik projektowania nowego produktu, oparty na polskich doświadczeniach), część promocyjno-upowszechnieniowa (pokazanie dobrych praktyk i nauka na przykładach, jak kalkulować zysk z wdrożenia nowego wzoru) oraz narzędzia internetowe (baza projektantów z ich referencjami, szkolenia e-learningowe, materiały edukacyjne, digitalizacja i udostępnienie zbiorów poprzez stronę internetową). W te działania wpisują się warsztaty dla projektantów, przedsiębiorców oraz obu grup jednocześnie. Dodatkowo IWP, korzystając z finansowania Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, uruchomił właśnie w partnerstwie z SGH pierwsze w Europie studia podyplomowe z zakresu design management. Są one przeznaczone zarówno dla absolwentów kierunków projektowania, jak i dla absolwentów zarządzania. Nie każda osoba kończąca studia w zakresie wzornictwa chce się zajmować bezpośrednio projektowaniem. Studia są szansą dla tych, którzy chcieliby w przyszłości zarządzać projektowaniem. Te przedsięwzięcia będą tworzyć nowe standardy współdziałania. Za kilka lat nikt się nie będzie zastanawiał, w jaki sposób wdrożyć nowy wzór. Sięgnie po gotową ofertę i skorzysta z pomocy specjalistów od wdrażania nowych wzorów. Jasne jest dziś, że wzornictwo to dźwignia konkurencyjności gospodarki – pokazują to m.in. kraje skandynawskie. My musimy się jeszcze nauczyć, jak za tę dźwignię pociągnąć. Jerzy Gontarz Współpraca: Julia Hoffmann Światowe Dni Innowacji w Wielkopolsce Kronika Światowych Dni Innowacji dniach 8-12 września 2008 roku odbyły się, zorganizowane przez Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego, Światowe Dni Innowacji. Głównym celem tej z rozmachem zaplanowanej imprezy było promowanie innowacyjnych działań podejmowanych w krajach i regionach Unii Europejskiej oraz budowanie kultury innowacji w społeczeństwach. Program obejmował konferencje, dyskusje, warsztaty i wystawy. Udział wzięli przedstawiciele Niemiec, Szwecji, Wielkiej Brytanii, Hiszpanii, Włoch, Holandii i Danii oraz reprezentanci krajów nie będących członkami Unii Europejskiej – goście z Indii, Rosji, Ukrainy oraz Stanów Zjednoczonych. Omówiono m.in. możliwości wpływania na konkurencyjność regionu poprzez politykę regionalną, obejmującą rozwój gospodarki, instrumenty wsparcia finansowego i sektor kreatywny, do którego należy design (wzornictwo). Ponadto poruszano kwestie tworzenia klastrów, skupiających różne podmioty życia gospodarczego wokół określonych branż gospodarki i ich wpływu na rozwój oraz poprawę pozycji konkurencyjnej regionów. n Tematem przewodnim Światowych Dni Innowacji była Strategia Lizbońska, czyli rozwój i konkurencyjność. Taki właśnie tytuł nosiła konferencja inaugurująca to wydarzenie w dniu 8 września. Tego samego dnia odbył się również wernisaż międzynarodowej wystawy „Design = Innowacja”. Prace projektantów (w tym studentów poznańskiej ASP) zaprezentowane w nowotworzonym Centrum Designu w Starej Drukarni w Poznaniu wzbudziły żywe zainteresowanie. n We wtorek, 9 września, eksperci krajowi i zagraniczni poświęcili uwagę instrumentom finansowym dla małych i średnich przedsiębiorstw, a także problemowi finansowania innowacyjnych i często ryzykownych projektów. Dyskusję wywołała poważna różnica zdań na temat tzw. luki finansowej, w którą wpada wiele firm nie kwalifikujących się do korzystania z dotacji unijnych i nie uznawanych przez instytucje finansowe za wiarygodnych partnerów. Poruszono też kwestię możliwości wspierania MSP przez sektor publiczny na różnych poziomach. n W środę, 10 września, odbyły się równolegle 2 konferencje. W Poznaniu tematem sympozjum były wchodzące w decydującą fazę przygotowania do wdrożenia dwóch nowych instrumentów finansowych JESSICA i JEREMIE. Z kolei budowa sieci współpracy na rzecz rozwoju turystyki oraz korzyści, jakie mogą z nich osiągać zaangażowane strony, stanowiły przedmiot dyskusji gości, którzy spotkali się w Chodzieży. Przedstawiciel Kraju Basków przedstawił historię tworzenia baskijskiego klastra turystycznego, zaś gospodarze spotkania zaprezentowali koncepcję klastra budowanego wokół rzeki przez gminy i powiaty dorzecza Noteci. n Czwartek, 11 września, poświęcono przeżywającemu intensywny rozwój designowi. Konferencja wzbudziła olbrzymie zainteresowanie. Wypowiadali się głównie praktycy, wybitni specjaliści z USA, Niemiec, Holandii, Wielkiej Brytanii, Danii, Szwecji i Polski. Podkreślali m.in. konieczność wprowadzenia zasadniczych zmian w myśleniu o projektowaniu, mówili o zarządzaniu designem, wzornictwie zrównoważonym i ekodesignie, a zwłaszcza o roli wzornictwa w umacnianiu konkurencyjności firm i zwiększaniu ich zysków. n Światowe Dni Innowacji zakończyły się w piątek 12 września warsztatami dla menedżerów i projektantów z zakresu zarządzania designem („Integracja wokół produktu”), prowadzonymi przez Tomka Rygalika – polskiego projektanta, wykładowcę Royal College of Art w Londynie. Pięć zespołów pracowało nad koncepcją nowej oferty hipotetycznie zawiązanych konsorcjów. Świetne ćwiczenie rozwijające umiejętności współpracy i określania wspólnych celów. Równolegle Urząd Marszałkowski zorganizował „Drzwi Otwarte” w innowacyjnych firmach Wielkopolski, adresowane do uczniów i studentów kierunków technicznych. FOT. JULIA HOFFMANN W Ochrona wód zlewni rzeki Noteć to podstawa do budowania klastra turystycznego w pólnocnej Wielkopolsce | nasz region | 2/2008 FOT. 2X EMANUELA I DAWID TATARKIEWICZOWIE/ODONATA „Suknia” Elżbiety Cios z Pracowni Projektowania Ubioru dr Sławomiry Chorążyczewskiej (ASP w Poznaniu) Dr Christian Ketels z Harvard Business School: – Innowacja to przekształcanie idei w pieniądze 7 Instrumenty finansowe JESSICA i JEREMIE – szansa dla samorządów i przedsiębiorców Przygotowania do wdrożenia dwóch nowych instrumentów finansowych JESSICA i JEREMIE wchodzą w decydującą fazę. Powstaje harmonogram działań, przygotowano ekspertyzy prawne, trwają rozmowy w zainteresowanych regionach oraz konsultacje z zagranicznymi partnerami. września w Poznaniu, w ramach Światowych Dni Innowacji, dyskutowano na temat nowych instrumentów finansowych JESSICA i JEREMIE. Obie konferencje otworzył ich gospodarz, wicemarszałek województwa Leszek Wojtasiak, podkreślając, że Wielkopolska jest liderem, który zachęca pozostałe regiony do wdrażania tych inicjatyw. 10 Głównym założeniem inicjatywy JESSICA jest wsparcie projektów dotyczących zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich i szeroko rozumianej rewitalizacji. – Warto podkreślić, że zainwestowane pieniądze są odnawialne, a będą pochodziły ze środków priorytetu IV Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego – mówił Rafał Rybacki z Europejskiego Banku Inwestycyjnego. – Nadal nie wiemy, jak będzie wyglądała perspektywa finansowa 2013-2020, ale trwają dyskusje, by odejść od wsparcia bezpośredniego, tj. dotacji, i skierować się ku instrumentom pożyczkowym. Dlatego JESSICA jest tak ważna – podkreślił Jaroslav Straka z Komisji Europejskiej. JESSICA umożliwi samorządom lokalnym zrealizowanie projektów, które przyczynią się do rewitalizacji obszarów zdegradowanych na terenie miast. Pozwoli to nie tylko odnowić tkankę miejską, ale rówMarcin Pilarczyk, zastępca dyrektora Departamentu Wdrażania Programu Regionalnego Urzędu Marszałkowskiego w Poznaniu: nicjatywa JEREMIE ma poprawić dostęp do funduszy wsparcia rozwoju MŚP. Wielkopolscy przedsiębiorcy zyskają podobne możliwości finansowania, jakie istnieją w innych krajach UE. Zamierzamy rozszerzyć istniejące fundusze o nowoczesne finansowe instrumenty wsparcia biznesu np. pożyczki globalne, poręczenia portfelowe, regwarancje, finansowanie przedsięwzięć typu mezzanine, tj. pożyczka uzupełniona o instrument kapitałowy (np. udziały). Wielkopolska zarezerwowała na ten cel w WRPO 60 mln euro. | nasz region | 2/2008 I 8 FOT. 2X PIOTR RATAJCZAK JESSICA dla samorządów Wśród ekspertów prowadzących obrady znaleźli się m.in.: przedstawiciele Komisji Europejskiej, Urzędu Marszałkowskiego w Poznaniu oraz goście z zagranicy nież stworzyć nowe miejsca pracy. Powstaną sklepy, kawiarnie, a także punkty usługowe dla mieszkańców rewitalizowanych obszarów. – Do końca 2008r. chcielibyśmy podpisać umowę, a pod koniec 2009r. program mógłby już ruszyć – poinformował Radosław Krawczykowski, zastępca dyrektora Departamentu Wdrażania Programu Regionalnego Urzędu Marszałkowskiego w Poznaniu. JEREMIE dla firm Inicjatywa pozwala nie tylko na efektywniejsze wykorzystanie funduszy unijnych na rzecz rozwoju firm, ale także na zwiększenie funduszy przez możliwość zaangażowania dodatkowych środków. Otóż pieniądze z inicjatywy JEREMIE zostaną przynajmniej czterokrotnie wykorzystane. W okresie 2008-2013 przeznacza się ok. 240 mln euro na poprawę dostępu dofinansowania sektora przedsiębiorstw w Wielkopolsce. Pieniędzmi będzie zarządzać jedna, wyspecjalizowana instytucja finansowa (fundusz powierniczy), która po 2013 r. nadal będzie działać, udzielając wsparcia małym i średnim firmom. – W praktyce inicjatywa JEREMIE oznacza utworzenie funduszu powierniczego, który za pomocą tzw. „pośredników finansowych” będzie wspierał sektor przedsiębiorstw – tłumaczył Piotr Stołowski z JEREMIE. Piotr Ratajczak Fundusze dla przedsiębiorców Wysyp wniosków Przedsiębiorcy nie zawiedli. Konkurs dla działania 1.2 „Wsparcie rozwoju MSP”, umożliwiający wsparcie firm z sektora małych i średnich przedsiębiorstw, cieszył się nadspodziewanym zainteresowaniem. W odpowiedzi na ogłoszony 20 czerwca 2008 r. i trwający do 25 lipca 2008 r. nabór napłynęły 672 wnioski o dofinansowanie projektów. sięgnęła 5,67 mln zł, a wnioskowana kwota dofinansowania – 2,2 mln zł. W ramach swoich projektów przedsiębiorcy najczęściej planują zakup środków trwałych (wyposażenie, maszyny) umożliwiających wprowadzenie na rynek nowych produktów lub zaoferowanie nowych usług, co oczywiście powinno się przekładać na wzrost konkurencyjności firmy. Błędy, które często popełniają wnioskodawcy, to niekompletna dokumentacja, brak podpisów, paraf, prawidłowego potwierdzenia „za zgodność z oryginałem”, błędy rachunkowe, niepoprawne zapisy W Liczba wniosków z∏o˝onych przez beneficjentów z województwa wielkopolskiego Liczba wniosków z∏o˝onych przez beneficjentów spoza województwa wielkopolskiego 5 z∏otowski 3 Warszawa 11 pilski 10 chodzieski 9 czarnkowsko-trzcianecki 6 mi´dzychodzki 4 wàgrowiecki pow. krakowski 1 1 Kraków 6 obornicki 10 szamotulski 17 nowotomyski 114 Poznaƒ 8 grodziski 9 wolsztyƒski 165 poznaƒski 11 gnieênieƒski 36 koniƒski 6 s∏upecki 9 Leszno 9 Konin 16 6 Êredzki wrzesiƒski 19 koÊciaƒski leszczyƒski 14 1 ¸ódê pow. milicki 1 Wroc∏aw 1 8 Êremski 7 gostyƒski 7 kolski wskaźników dotyczących produktów i rezultatów. To się nie zmieniło w porównaniu z poprzednim okresem programowania. – Jesteśmy na etapie oceny formalnej, wysyłamy pisma z prośbą o uzupełnienia lub korekty. Projektodawca musi je nam dostarczyć w ciągu 5 dni. Ze względu na dużą liczbę wniosków ocenę formalną przedłużyliśmy do 10 listopada – mówi Marlena Sierszchulska, naczelnik Wydziału Oceny Formalnej w Departamencie Wdrażania Programu Regionalnego UMWW. Wśród wnioskodawców ubiegających się o dofinansowanie w ramach działania 1.2 są także firmy pochodzące spoza Wielkopolski (patrz mapa). Zgodnie bowiem z kryteriami wyboru projektów, o uzyskanie dotacji w ramach działań 1.1 i 1.2 Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego mogą się ubiegać podmioty posiadające siedzibę lub prowadzące działalność na terenie województwa wielkopolskiego. 3 września 2008 r. zakończyła się ocena formalna wniosków złożonych w pierwszym konkursie do działania 1.1 „Rozwój mikroprzedsiębiorstw” (projekty inwestycyjne i specjalistyczne projekty doradcze). Spośród 220 złożonych wniosków 122 odpadły ze względu na błędy formalne. 98 projektów (w tym 1 doradczy) przekazano do dalszej oceny. W ramach tego konkursu mikroprzedsiębiorcy mają do podziału 8 mln zł. (JG) Liczba i wartoÊç wniosków z∏o˝onych w ramach konkursu do dzia∏ania 1.2 Wsparcie roswoju MÂP Schemat I – Projekty inwestycyjne 9 jarociƒski 17 kaliski 7 pleszewski 11 krotoszyƒski 14 rawicki powy˝ej 20 wniosków 27 ostrowski 10 turecki 651 wniosków Schemat II – Specjalistyczne projekty doradcze 21 wniosków 5 672 972,26 z∏ 741 141 656 z∏ 15 Kalisz 324 049 004,07 z∏ 8 ostrzeszowski 2 195 465 z∏ 10-20 wniosków 1-9 wniosków 5 24 k´piƒski liczba z∏o˝onych wniosków w powiecie INFOGRAFIKA: MARIUSZ MAMET/MAC MAP ca∏kowita wartoÊç projektów wnioskowana kwota dofinasowania ∏àczna wartoÊç projektów wnioskowana kwota dofinasowania | nasz region | 2/2008 ramach I naboru do działania 1.2 uruchomiono dwa spośród trzech schematów pomocowych: projekty inwestycyjne (schemat I) i specjalistyczne projekty doradcze (schemat II). Alokacja na konkurs wynosiła 35 mln euro, w tym 33 mln na projekty do schematu I i 2 mln euro na projekty do schematu II. Przedsiębiorcy złożyli 651 projektów inwestycyjnych o łącznej wartości 741,14 mln zł. Wnioskowana kwota dofinansowania przekroczyła 324 mln zł. Specjalistycznych projektów doradczych zgłoszono mniej – 21 wniosków. Ich łączna wartość 9 Środowisko przyrodnicze Znamy pierwszych beneficjentów działania 3.3 „Wsparcie ochrony przyrody” Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego. Wkrótce poznamy kolejne projekty, które otrzymają wsparcie w tym obszarze. ealizację Priorytetu III „Środowisko przyrodnicze” Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego (WRPO) powierzono Wojewódzkiemu Funduszowi Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu. Instytucja ta ma odpowiednie doświadczenie i kadry przygotowane do obsługi tego typu projektów. Priorytet III to kompleksowa propozycja poprawy stanu środowiska naszego regionu. Chodzi o zmniejszenie ilości zanieczyszczeń odprowadzanych do wód, ziemi i emitowanych do atmosfery, poprawę jakości powietrza, wód i gruntów, wzrost racjonalności gospodarowania zasobami środowiska, rekultywację te- R niamy dobrych specjalistów, owocnie współpracujemy z samorządami. Myślę, że dzięki temu Fundusz może występować teraz w nowej roli – Instytucji Wdrażającej wybrane priorytety w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko oraz Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego. Mam nadzieję, że będziemy dobrym partnerem dla beneficjentów z Wielkopolski. Pierwsze konkursy W tym roku WFOŚiGW przeprowadził już dwa konkursy w ramach działania 3.3 „Wsparcie ochrony przyrody” WRPO. Do rozdysponowania w pierwszym przewi- • Odbudowa zdegradowanych siedlisk nieleśnych, leśnych i wodnych oraz czynna ich ochrona • Budowa infrastruktury na obszarach chronionych (w tym Natura 2000) oraz wyposażenie centrów edukacji ekologicznej • Ochrona gatunków o zagrożonych pulach genowych • Kampanie promocyjne i informacyjne oraz imprezy masowe na poziomie ponadpowiatowym • Przejścia dla zwierząt i przepławki dla ryb • Plany ochrony dla obszarów chronionych, w tym Natura 2000. EkoWielkopolska renów zdegradowanych, a także ochronę przyrody. Ważnym obszarem interwencji jest zapewnienie optymalnego poziomu bezpieczeństwa środowiskowego i technologicznego. Przewidziano także działania na rzecz wzrostu udziału energii odnawialnej. Na realizację siedmiu działań w ramach priorytetu III „Środowisko przyrodnicze” przeznaczono 173,9 mln euro z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (stanowi to 13,66% alokacji EFRR na WRPO). | nasz region | 2/2008 Partner dla beneficjenta 10 Od 15 lat WFOŚiGW w Poznaniu działa na rzecz ochrony środowiska i przywracania walorów środowisku przyrodniczemu w Wielkopolsce. – Zaczynaliśmy z majątkiem 13 mln zł, a dziś wynosi on już 400 mln zł. Te środki przeznaczamy na wspieranie działań proekologicznych w regionie – mówi dr Przemysław Gonera, prezes WFOŚiGW w Poznaniu. – Jesteśmy przede wszystkim partnerem samorządów, którym oferujemy pożyczki, dopłaty, pożyczki częściowo umarzalne oraz dopłaty do odsetek od kredytów. Przez wszystkie lata działalności wsparliśmy przedsięwzięcia proekologiczne kwotą 1,3 mld zł. Wartość tegorocznego dofinansowania wyniesie, jak szacujemy, około 200 mln zł. O skuteczności działania i trafności decyzji świadczy też to, że nigdy nie musieliśmy uruchamiać funduszu rezerwowego. Zatrud- dziano 4,8 mln zł, a w drugim – 7 mln zł. Były adresowane do szerokiego kręgu potencjalnych beneficjentów: od jednostek samorządu terytorialnego i ich związków, przez PGL Lasy Państwowe, przedsiębiorców, instytucje naukowe, szkoły wyższe, organizacje pozarządowe, po zarządców dróg i linii kolejowych. – Oczekiwaliśmy, że wniosków o dofinansowanie projektów z zakresu wsparcia ochrony przyrody będzie więcej. Oba konkursy nie wyczerpały alokacji – mówi Krzysztof Mączkowski, wiceprezes WFOŚiGW w Poznaniu. – W trakcie pierwszego konkursu złożono 11 wniosków. Przyczyną niewielkiej ich liczby mógł być krótki, miesięczny termin. Nie wszystkie zainteresowane podmioty zdążyły przygotować dokumentację. Przed drugim naborem zorganizowaliśmy kolejne szkolenie. Konkurs przedłużyliśmy do dwóch miesięcy, ale niestety nałożył się on na wakacje i wpłynęło znowu tylko 11 wniosków o dofinansowanie. Są to projekty budżetowo niewielkie, największy z już zatwierdzonych do dofinansowania ma wartość całkowitą ok. 450 tys. zł (przy kwocie dofinansowania 261 tys. zł). Jednakże alokacja na całe działanie jest nieduża (łącznie z wkładem krajowym: 8,3 mln euro) i w trakcie zaplanowanych 4 lub 5 konkursów powinniśmy rozdysponować środki. W działaniu 3.3 „Wsparcie ochrony przyrody” można realizować sześć rodzajów projektów: Już dokonano wyboru projektów z pierwszego konkursu. Do dofinansowania rekomendowano sześć projektów o łącznej wartości kosztów kwalifikowanych w wysokości 1,66 mln zł i wartości wsparcia 1,1 mln zł. – Są to bardzo ciekawe projekty, dotyczą wielu obszarów: budowy szlaku edukacji ekologicznej, zadrzewienia dróg śródpolnych, kampanii informacyjno-promocyjnych. W tej puli naboru widać całą różnorodność tego działania. W pierwszym konkursie wsparcie przyznano trzem projektom edukacyjnym i promocyjnym. Moim zdaniem, każdy projekt edukacyjny i promujący zasady ekorozwoju jest niezwykle cenny. Cały czas powinniśmy pracować nad zwiększaniem świadomości i odpowiedzialności społecznej za własne środowisko. W odpowiedzi na drugi konkurs wpłynęły projekty o łącznej wartości prawie 4,3 mln zł. Wnioskowano w nich o dofinansowanie 2,5 mln zł. – W trakcie oceny formalnej projektodawcy mogą dokonywać korekt projektów (jeden raz). Właśnie jesteśmy na tym etapie – mówi Krzysztof Mączkowski. – Niedługo zakończymy ocenę formalną i rozpoczniemy ocenę merytoryczną poprawnie przygotowanych aplikacji. Sądzę, że w październiku lub listopadzie poznamy beneficjentów drugiego konkursu. Wśród beneficjentów WRPO znalazły się Lasy Państwowe, które nie mogły aplikować do ZPORR. – Lasy Państwowe zgła- FOT. JERZY GONTARZ Krzysztof Mączkowski, wiceprezes WFOŚiGW w Poznaniu: – Możemy teraz realizować nasze marzenia dotyczące ochrony środowska za unijne pieniądze szają istotne projekty związane z ochroną i kształtowaniem przyrody, edukacją ekologiczną czy też dotyczące odbudowy zdegradowanych siedlisk leśnych – dodaje wiceprezes Krzysztof Mączkowski. Kłopot z pomocą publiczną Dlaczego WFOŚiGW zdecydował się na razie na przeprowadzenie konkursów tylko w jednym działaniu? – W ramach priorytetu III WRPO dwa działania 3.3 „Wsparcie ochrony przyrody” i 3.4 „Gospodarka wodno-ściekowa” nie są objęte pomocą publiczną. Pozostałe mogą zostać nią objęte. Czekamy na odpowiednie decyzje rządu o określeniu tych zasad i dlatego wstrzymujemy się z uruchomieniem konkursów do pozostałych działań. W wypadku działania 3.4 mieliśmy inny pro- blem – dwa rodzaje beneficjentów: podmioty wpisane do Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych i podmioty oczekujące na wpis do KPOŚK. Nie do końca było wiadomo, czy te drugie mogą występować o dofinansowanie w ramach działania „Gospodarka wodno-ściekowa”. Zarząd Województwa właśnie podjął decyzję o dopuszczeniu tych podmiotów do konkursu. Wątpliwości zniknęły i nabór zostanie wkrótce ogłoszony – wyjaśnia wiceprezes WFOŚiGW. System Promocją działań i obsługą unijnych projektów zajmuje się Dział Funduszy Europejskich WFOŚiGW. Projekty składane do priorytetu I i II Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko są całkowi- cie obsługiwane przez ten dział. Natomiast ścieżka oceny projektów w ramach WRPO jest zbliżona do tej stosowanej dotychczas przez Fundusz w programach krajowych. W wypadku PO IiŚ Fundusz będzie obsługiwał mniej projektów, ale wartościowo większych. Natomiast do WRPO będzie wpływać duża liczba różnorodnych i wartościowo drobniejszych projektów. Dodatkowe urozmaicenie polega na sporej liczbie typów potencjalnych beneficjentów. Ubiegający się o dotacje z WRPO będą mieli do czynienia z konkursami jednostopniowymi (bez preselekcji wniosków) i dwustopniowymi (z preselekcją). Konkursy jednostopniowe dotyczą działań 3.3 „Wsparcie ochrony przyrody”, 3.5 „Wzmocnienie ochrony przeciwpowodziowej zagrożonych obszarów oraz zwiększenie retencji na terenie województwa” oraz 3.6 „Poprawa bezpieczeństwa środowiskowego i ekologicznego”. Nabór do pozostałych działań jest objęty systemem preselekcji. Fundusz dla beneficjentów Projektodawcy nie tylko wnioskują do Funduszu o dotacje unijne, ale także ubiegają się w nim o pożyczki na częściowe sfinansowanie tych inwestycji. To pozwala Funduszowi się zorientować, jakiego typu inwestycje są przygotowywane na konkursy. – Mamy w ofercie pożyczkę – w 100% zwrotną, ale pozwalającą beneficjentowi dokonać montażu finansowego. Projektodawcy z wyprzedzeniem ubiegają się u nas o takie pożyczki. Na podstawie dotychczasowych obserwacji spodziewamy się wielu projektów z dawnej listy indykatywnej PO IiŚ – mówi K. Mączkowski. – Z pewnością fundusze unijne pozwolą zainicjować wiele działań, którymi nie zajęlibyśmy się bez dodatkowego wsparcia. Jerzy Gontarz Nazwa beneficjenta Tytuł projektu Kwota całkowita Kwota dofinansowania 1. PGL Lasy Państwowe Nadleśnictwo Konstantynowo Konstantynowo 1, 62-053 Pecna Doposażenie ścieżki edukacyjnej biegnącej w leśnictwie Grzybno na obszarze Natura 2000 147 010,00 84 350,00 2. Miasto Poznań pl. Kolegiacki 17, 61-841 Poznań Kampania informacyjno-edukacyjna dla mieszkańców Wielkopolski o zmianach klimatu na świecie i o zagrożeniach z tym związanych 399 999,00 279 999,30 3. Powiat Turecki ul. Kaliska 59, 62-700 Turek Kampania promocyjno-informacyjna Powiatu Tureckiego na rzecz ochrony przyrody 102 000,00 71 400,00 4. PGL Lasy Państwowe Nadleśnictwo Jarocin ul. Kościuszki 43, 63-200 Jarocin Infrastruktura i wyposażenie ośrodka edukacyjnego „Centrum Zarządzania Łęgami” w Czeszewie 454 080,00 261 800,00 5. Gmina Wolsztyn Rynek 1, 64-200 Wolsztyn Budowa Szlaku Żurawiego wokół Jeziora Wolsztyńskiego służącego promocji obszarów chronionych w Gminie Wolsztyn 396 443,66 276 810,56 6. Powiat Kościański al. Kościuszki 22, 64-100 Kościan Zadrzewianie dróg śródpolnych na terenie Parku Krajobrazowego im. gen. D. Chłapowskiego 165 535,00 115 874,50 | nasz region | 2/2008 Lista projektów wyłonionych do dofinansowania w ramach działania 3.3 WRPO 11 Projekty kluczowe WRPO Inwestycje w przyszłość Rusza realizacja projektów kluczowych dla rozwoju naszego województwa, które uzyskają wsparcie w ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego 2007-2013. Na Indykatywną Listę Projektów Kluczowych Zarząd Województwa zatwierdził już 22 przedsięwzięcia o łącznej wartości ponad 418 milionów euro. Projekty te mogą otrzymać unijne dofinansowanie w wysokości 28 – 85% wartości przedsięwzięcia. rojekty kluczowe mają charakter strategiczny dla rozwoju regionu. Wybiera je Zarząd Województwa, a jednym ze źródeł ich wyboru jest System Ewidencji Przedsięwzięć. Ponadto na liście ujęto również niezależnie zgłaszane projekty, które w znaczący sposób wpłyną na zrównoważony rozwój województwa. Propozycje kluczowych przedsięwzięć były poddane konsultacjom społecznym, m.in. na konferencjach regionalnych oraz poprzez ankietę internetową. Wpisanie inwestycji na listę projektów indywidualnych jest warunkową deklaracją jego realizacji i zarezerwowaniem środ- PWSZ KALISZ P Zarządzającą, w której m.in. zawarty jest termin złożenia dokumentacji aplikacyjnej. Dokumentacja obejmuje wniosek o dofinansowanie projektu oraz takie załączniki jak studium wykonalności, harmonogram realizacji, pozwolenie na budowę, dokumentacja związana z oceną oddziaływania projektu na środowisko, a tam gdzie to konieczne – raport w sprawie oddziaływania na środowisko. Gwarancją przyznania dotacji jest dopiero podpisanie właściwej umowy o dofinansowanie po pozytywnym przejściu oceny merytorycznej. Analizując listę 22 projektów zatwierdzonych już przez Zarząd Województwa | nasz region | 2/2008 Wizualizacja budynku PWSZ w Kaliszu 12 ków na finansowanie przedsięwzięcia. Projekty te nie podlegają późniejszej procedurze konkursowej i nie będą konkurowały o dofinansowanie z pozostałymi przedsięwzięciami. Należy jednak pamiętać, że podlegają one ocenie formalnej i merytorycznej, według tych samych kryteriów co projekty składane w procedurze konkursowej. Po umieszczeniu projektu na liście, beneficjent podpisuje preumowę z Instytucją łatwo dojść do wniosku, że w najbliższych latach nasz region stawia na rozwój infrastruktury transportowej (w tym zwłaszcza transport publiczny) oraz na rozwój bazy dydaktycznej szkół wyższych Wielkopolski. Największym projektem jest zakup taboru kolejowego dla regionalnych przewozów pasażerskich, którego orientacyjna wartość wynosi prawie 147 milionów euro, z czego ponad 73 mln euro pochodzić bę- dzie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego . Pierwszą preumowę z Zarządem Województwa Wielkopolskiego podpisały władze Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Prezydenta Stanisława Wojciechowskiego w Kaliszu. Kwota prawie 4 milionów euro z Europejskiego Programu Rozwoju Regionalnego wesprze adaptację trzech budynków powojskowych na potrzeby dydaktyczno-laboratoryjne i administracyjno-socjalne Instytutu Politechnicznego. To ważna inwestycja, gdyż cieszące się coraz większym zainteresowaniem kierunki techniczne nie miały dotąd własnych pomieszczeń. Studenci korzystają na razie z obiektów wypożyczanych, które nie zawsze odpowiadają wysokim potrzebom dydaktycznym. Druga podpisana umowa dotyczy projektu Rozbudowa budynku dydaktycznego na potrzeby kształcenia medycznego i okołomedycznego w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej im. Stanisława Staszica w Pile wraz z wyposażeniem. Celem projektu jest dostosowanie oferty edukacyjnej uczelni do potrzeb rynku pracy w obszarze zawodów medycznych i okołomedycznych, takich jak pielęgniarstwo, ratownictwo medyczne i fizjoterapia. Pilska PWSZ planuje stworzenie podstawowych specjalistycznych obiektów dydaktycznych służących edukacji na obecnych i nowych kierunkach kształcenia medycznego i okołomedycznego oraz wyposażenie ich w nowoczesny sprzęt i pomoce optymalizujące proces kształcenia. Wszystkie instytucje, których przedsięwzięcia zostały umieszczone na liście projektów kluczowych, czeka bardzo ważny okres realizacji inwestycji. Na nie głównie zwrócona będzie uwaga władz województwa i mieszkańców Wielkopolski. Od ich powodzenia zależy bowiem w dużej mierze przyszłość naszego regionu. Andrzej Szoszkiewicz Wykaz Indywidualnych Projektów Kluczowych dla Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013 przyjęty przez Zarząd Województwa Wielkopolskiego 18 kwietnia i 24 lipca 2008 r. 1. Droga Nr 434, budowa obwodnicy m. Krobia o dł.1,9 km Orientacyjny koszt projektu (w euro) 3 646 007,55 Przewidywany poziom dofinansowania Przewidywany okres realizacji Instytucja odpowiedzialna za realizację 85% 2007-2008 Wielkopolski Zarząd Dróg Wojewódzkich w Poznaniu 2. Modernizacja linii kolejowej nr 357 Sulechów – Luboń na terenie województwa wielkopolskiego 31 720 000 50% 2007-2011 PKP Polskie Linie Kolejowe SA Oddział Regionalny w Poznaniu 3. Modernizacja linii kolejowej nr 356 Poznań-Wschód – Bydgoszcz na terenie województwa wielkopolskiego mającej duże znaczenie w obsłudze połączeń małych miejscowości z aglomeracją poznańską na odcinku Poznań-Wschód – Gołańcz – Etap I 48 800 000 50% 2007-2011 PKP Polskie Linie Kolejowe SA Oddział Regionalny w Poznaniu 146 960 000 50% 2008-2011 Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego 24 540 000 85% 2008-2013 Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Nadnoteckich 4 390 000 70% IV kwartał 2008-2013 Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Poznaniu 33,22% 2007-2013 Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Gnieźnie 4. Zakup taboru kolejowego dla regionalnych pasażerskich przewozów kolejowych 5. Ochrona wód zlewni rzeki Noteć 6. Modernizacja Kanału Ślesińskiego w km 0,00 do 32,00 poprzez remont śluz w Koszewie, Gawronach, Pątnowie i Morzysławiu oraz roboty pogłębiarsko-udrożnieniowe 7. Adaptacja obiektów pokoszarowych na potrzeby dydaktyczno-naukowe PWSZ w Gnieźnie 11 355 893,71 8. Rozbudowa budynku dydaktycznego J na potrzeby kształcenia medycznego i okołomedycznego w PWSZ im. Stanisława Staszica w Pile wraz z wyposażeniem 2 371 110,61 75% 2007-2012 Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Staszica w Pile 9. Adaptacja obiektów powojskowych na potrzeby dydaktyczno-laboratoryjne i rekreacyjno-sportowe PWSZ w Kaliszu 5 309 489,55 75% 2008-2009 Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Prezydenta Stanisława Wojciechowskiego w Kaliszu 10. Budowa auli wielofunkcyjnej z zespołem sal wykładowych Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. J.A. Komeńskiego w Lesznie 6 718 998,41 75% II kwartał 2009-IV kwartał 2011 Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. J.A. Komeńskiego w Lesznie 11. Budowa Centrum Wykładowo-Dydaktycznego w Koninie 2 640 245,29 75% 2008-2009 Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Koninie 12. Budowa budynku dydaktycznego Akademii Wychowania Fizycznego im. Eugeniusza Piaseckiego w Poznaniu 17 130 900 75% 2006-2011 Akademia Wychowania Fizycznego im. Eugeniusza Piaseckiego w Poznaniu 13. Rozbudowa Wyższej Szkoły Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa w Poznaniu 12 207 585,74 40% marzec 2008 marzec 2009 Wyższa Szkoła Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa w Poznaniu 14. Rozbudowa zabytkowego gmachu Teatru Wielkiego im. Stanisława Moniuszki w Poznaniu o wielofunkcyjną salę prób 8 000 000 70% 2008-2010 Teatr Wielki im. Stanisława Moniuszki w Poznaniu 15. Rewaloryzacja Wzgórza Lecha w Gnieźnie 3 870 000 70% 2009-2011 Archidiecezja Gnieźnieńska 16. Rezerwaty Archeologiczne dot. Początków Państwa Polskiego – Ostrów Lednicki, Giecz, Grzybowo 3 126 000 70% 2007-2010 Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy 17. Przedłużenie linii tramwajowej z pętli Zawady do stacji Poznań-Wschód 28 000 000 28,57% 2008-2012 Urząd Miasta Poznania 18. Budowa trasy tramwajowej Os. Lecha – Franowo wraz z nową zajezdnią tramwajową na Franowie oraz modernizacja trasy tramwajowej Kórnicka – Os. Lecha – Rondo Żegrze 38 000 000 80% 2008-2012 Urząd Miasta Poznania 19. Przedłużenie trasy Poznańskiego Szybkiego Tramwaju (PST) do Dworca Zachodniego w Poznaniu 15 000 000 80% 2008-2012 Urząd Miasta Poznania 20. Budowa Wielkopolskiej Sieci Szerokopasmowej 47 000 000 85% 2009-2013 Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego 21. Wzmocnienie potencjału rozwojowego Wielkopolski poprzez zastosowanie technologii informacyjnych w działalności instytucji publicznych na rzecz budowania infrastruktury społecznej i gospodarczej regionu 3 915 000 85% 2008-2010 Komenda Wojewódzka Policji w Poznaniu 22. Program leczenia ostrych pęknięć tętniaków aorty i ostrej zatorowości płucnej 1 782 000 75% 2009 Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu | nasz region | 2/2008 Tytuł projektu 13 Projekty kluczowe WRPO Wielkopolska i szerokopasmowy Internet Promocja dobrych rozwiązań oraz zachęty inwestycyjne dla przedsiębiorstw umożliwią i przyśpieszą dostęp do szerokopasmowego Internetu – to wnioski płynące z konferencji pt. „Szerokopasmowy Internet rozwiązaniem na przyszłość Wielkopolski”. Spotkanie odbyło się 5 września br. w Wyższej Szkole Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa w Poznaniu. konferencji, której uroczystego otwarcia dokonał wicemarszałek Leszek Wojtasiak, wzięło udział ponad 200 przedstawicieli samorządu terytorialnego, organizacji pozarządowych, uczelni wyższych oraz instytucji otoczenia biznesu, zainteresowanych rozwojem szerokopasmowego Internetu. W ten sposób zainaugurowane zostały prace nad projektem kluczowym w ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego pt. „Budowa Wielkopolskiej Sieci Szerokopasmowej”. – W latach 90. gminy wzięły na siebie ciężar telefonizacji, a dzisiaj samorządy chcą budować dostęp do szerokopasmowego Internetu. To dobry kierunek rozwoju – stwierdziła Anna Streżyńska, prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej. W Likwidacja tzw. białych plam Tomasz Żłobicki, dyrektor Biura Obsługi Funduszy Urzędu Marszałkowskiego w Poznaniu ealizacja projektu „Wielkopolska Sieć Szerokopasmowa” pozwoli na zapewnienie dostępu do Internetu szerokopasmowego dla co najmniej 90% mieszkańców województwa, pozwoli na likwidację obszarów wykluczenia cyfrowego oraz da szansę rozwoju małym i średnim przedsiębiorstwom, których działalność przestanie być uzależniona od lokalizacji firmy. Prace projektowe i budowa sieci telekomunikacyjnej są szansą dla lokalnych przedsiębiorców telekomunikacyjnych. Spodziewany wzrost konkurencyjności powinien spowodować spadek cen dostępu do Internetu, co często jest jeszcze barierą dla części społeczeństwa. R Dotacje unijne na budowę infrastruktury Arkadiusz Kurek z Urzędu Komunikacji Elektronicznej zaprezentował technologię WiMax (w kontekście ogłaszanych obecnie przetargów na licencjonowane częstotliwości 3600 – 3800 MHz). Omówiono zalety i wady systemu oraz wymagania stawiane podmiotom, które zdecydują się wziąć udział w przetargach. Przedstawiciele Ministerstwa Rozwoju Regionalnego oraz Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji przybliżyli zasady przyznawania dotacji unijnych w ramach PO Innowacyjna Gospodarka (beneficjenci, | nasz region | 2/2008 FOT. 2X PIOTR RATAJCZAK Tomasz Żłobicki, dyrektor Biura Obsługi Funduszy Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego, przedstawił wstępne założenia Wielkopolskiej Sieci Szerokopasmowej, a więc przewidywane środki, podjęte już działania, harmonogram przyszłych działań, a także szanse i zagrożenia projektu. – Realizacja zadania po- zwoli zlikwidować tzw. białe plamy, tj. takie miejsca na terenie Wielkopolski, gdzie operatorom ze względów ekonomicznych nie opłaca się świadczyć usług dostępu do szerokopasmowego Internetu – powiedział dyrektor Tomasz Żłobicki. Szacowany budżet projektu to 47 mln euro na lata 2009-2013. Drugie tyle powinno zostać zainwestowane przez operatorów i jednostki samorządu, którzy mogą skorzystać z dotacji unijnych w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka. 14 grupy docelowe, cele działania i kryteria oceny projektów), które mogą zostać wykorzystane do budowy infrastruktury telekomunikacyjnej. Na zakończenie konferencji zaproponowano utworzenie Grupy Roboczej, której zadaniem będzie konsultowanie i opiniowanie działań związanych z realizacją projektu „Budowa Wielkopolskiej Sieci Szerokopasmowej”. Piotr Ratajczak W konferencji udział wzięło udział ponad 200 przedstawicieli samorządu terytorialnego, organizacji pozarządowych, uczelni wyższych oraz instytucji otoczenia biznesu Aktualności Rondo Kaponiera, tramwaje i transport publiczny czesnego, niskopodłogowego taboru tramwajowego w Poznaniu (40 tramwajów), Przebudowa węzła komunikacyjnego Rondo Kaponiera, a także Odnowa infrastruktury transportu publicznego w związku z organizacją EURO 2012 w Poznaniu. W wyniku nowego naboru projektów do działania 6.4 PO Innowacyjna Gospodarka zatwierdzono 13 projektów na liście pod- stawowej i 12 na rezerwowej. W rezerwie są 2 projekty z Wielkopolski: Interaktywne Centrum historii Ostrowa Tumskiego w Poznaniu – kolebki państwowości i chrześcijaństwa w Polsce oraz projekt powiatu gnieźnieńskiego: Szlakiem piastowskim – od Gada, Pradziada do Wenecji, Paryża i Rzymu. Na liście podstawowej znalazł się projekt Południowo-zachodni Szlak Cysterski. FOT. 3X PIOTR RATAJCZAK Zakończyła się kolejna weryfikacja listy projektów kluczowych do Programów: Infrastruktura i Środowisko, Innowacyjna Gospodarka i Rozwój Polski Wschodniej. Zyskał na tym niewątpliwie Poznań, który może otrzymać pieniądze na 3 zadania: zakup 40 nowoczesnych niskopodłogowych tramwajów, przebudowę węzła komunikacyjnego Rondo Kaponiera, a także odnowę infrastruktury transportu publicznego w związku z organizacją EURO 2012. Indywidualne projekty kluczowe to najważniejsze inwestycje, które w najbliższych latach mają szansę na dofinansowanie ze środków unijnych bez konieczności udziału w konkursie. Stanowią one przedsięwzięcia o strategicznym znaczeniu, których wdrożenie w istotny sposób przyczynia się do przyspieszenia rozwoju społeczno-gospodarczego kraju. Obecnie na listach projektów kluczowych znajduje się 531 zadań o całkowitej wartości ok. 187,5 mld złotych. Minister rozwoju regionalnego Elżbieta Bieńkowska ogłosiła niedawno wyniki 2. kontroli list projektów kluczowych, dzięki czemu dodatkowe pieniądze na inwestycje mogą trafić do Wielkopolski. W Programie IiŚ dodano do listy 27 projektów, w tym 3 z Poznania: Zakup nowo- Poznań może otrzymać pieniądze m.in. na zakup 40 nowoczesnych niskopodłogowych tramwajów. Konkurs fotograficzny Rusza akcja „Proste Fundusze” Do 15 września br. można było wziąć udział w konkursie fotograficznym „ZPORRe zmiany w regionach”, organizowanym przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego. Zwycięskie fotografie zostaną zaprezentowane podczas konferencji zamykającej ZPORR w Zamku Królewskim w Warszawie, 30 października 2008r. Celem konkursu jest ukazanie zmian, jakie nastąpiły w Polsce dzięki realizacji ZPORR oraz skierowanie uwagi uczestników konkursu na wykorzystanie funduszy unijnych w ich najbliższym otoczeniu. Opublikowane w Internecie zdjęcia mają również uświadomić społeczeństwu, że tego typu wsparcie jest udzielane w całym kraju, oraz pokazać miejsca, gdzie poprawę warunków życia już widać. Fotografie zgłoszone do Konkursu przedstawiają związane z projektami ZPORR elementy krajobrazu oraz architektury i infrastruktury, która powstała przy udziale środków finansowych dostępnych w ramach ZPORR; zmiany lub nowe sytuacje i zachowania ludzkie, nowe możliwości jednostek i całego społeczeństwa; zmianę funkcji miejsc, obiektów i podmiotów powstałą w wyniku realizacji tych projektów. Od 22 września do 6 października br. na stronie internetowej www.foto.zporr.gov.pl. trwa internetowe głosowanie, w którym można oddać głos na wybrane zdjęcia. Dostępny jest tam również regulamin konkursu oraz lista projektów zrealizowanych w ramach ZPORR. W Ministerstwie Rozwoju Regionalnego uruchomiony został adres poczty elektronicznej [email protected]. To kanał kontaktu i zbierania informacji o wszelkich przypadkach nadmiernej komplikacji procedur w instytucjach mających styczność z beneficjentami. Wszyscy, którzy mają uwagi i pomysły na uproszczenie procedur, mogą przesyłać je na adres elektroniczny lub pocztowy Ministerstwa Rozwoju Regionalnego z dopiskiem na kopercie „Proste Fundusze”. Jeżeli jesteś beneficjentem projektu funduszy strukturalnych, pracujesz przy wdrażaniu lub rozliczaniu projektów, jesteś urzędnikiem obsługującym proces wdrażania projektów – możesz przyczynić się do uproszczenia dostępu i rozliczania środków funduszy strukturalnych. Informacje będą trafiać do Departamentu Koordynacji i Zarządzania Podstawami Wsparcia Wspólnoty, który będzie je przedkładał pod obrady zespołu ekspertów przy MRR, lub też przekazywał specjalnie powołanym grupom ds. uproszczeń systemu. O czym należy pamiętać: • uruchamiany kanał kontaktu nie jest kolejną ścieżką odwoławczą od decyzji instytucji dystrybuujących środki funduszy strukturalnych, • należy precyzyjnie opisać problem, podając nazwę programu operacyjnego, działania czy schematu pomocy oraz instytucji, których dotyczy, • przekazywane informacje i pomysły muszą ograniczyć się wyłącznie do programów nowej perspektywy 2007-2013, • nie wszystko da się uprościć. Trzeba się niejednokrotnie pogodzić z wymogami stawianymi przez Komisję Europejską czy krajowy system finansów publicznych. Aktualności opracował Piotr Ratajczak Dokąd po informacje W województwie wielkopolskim działa już sieć punktów informacyjnych (PI) Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego 2007-2013. W PI dowiesz się, jak skorzystać ze wsparcia finansowego w ramach WRPO na lata 2007-2013, otrzymasz odpowiedzi na każde pytanie dotyczące Programu oraz materiały informacyjne w wersji drukowanej i elektronicznej, a także poznasz tryb i wymagane terminy złożenia wniosku aplikacyjnego. Główny punkt informacyjny WRPO: l Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego ul. Strzelecka 49, 61-846 Poznań hol budynku Victoria Center tel. 061 858 12 27 i 061 858 12 37 mail: [email protected] Pozostałe punkty informacyjne WRPO: l Gnieźnieńska Agencja Rozwoju Gospodarczego Sp. z o.o. ul. Rynek 10/1, 62-200 Gniezno tel. 061 425 02 90, faks 061 426 45 34 mail: [email protected] l Starostwo Powiatowe w Lesznie plac Kościuszki 4b, 64-100 Leszno pokój nr 114 tel. 065 525 69 66, 065 529 68 06 mail: [email protected] l Starostwo Powiatowe w Jarocinie al. Niepodległości 10-12, 63-200 Jarocin pokój nr 5A tel. 062 747 19 74, faks 062 747 33 37 mail: [email protected] l Starostwo Powiatowe w Międzychodzie ul. 17 stycznia 143, 64-400 Międzychód tel. 095 748 87 48 mail: [email protected] l Starostwo Powiatowe w Kaliszu pl. św. Józefa 5, 62-800 Kalisz pokój 201 tel./ faks 062 501 42 03 mail: [email protected] l Starostwo Powiatowe w Kole ul. Sienkiewicza 21/23, 62-600 Koło pokój nr 304 tel. 063 26 17 811 mail: [email protected] l Starostwo Powiatowe w Koninie al. 1 Maja 9, 62-510 Konin pokój nr 167 tel. 063 240 32 76, faks 063 240 32 23 [email protected] l Starostwo Powiatowe w Nowym Tomyślu ul. Poznańska 33, 64-300 Nowy Tomyśl budynek B, pokój nr 6 tel. 061 44 26 676, faks 061 44 23 589 mail: [email protected] l Starostwo Powiatowe w Ostrzeszowie ul. Zamkowa 31, 63-500 Ostrzeszów tel. 062 732 07 45 mail: [email protected] l Starostwo Powiatowe w Pile al. Niepodległości 33/35, 64-920 Piła pok. 319 (III piętro) tel./faks 067 210 94 83 mail: [email protected] l Starostwo Powiatowe w Wągrowcu ul. Kościuszki 15, 62-100 Wągrowiec pokój 101 tel. 067 26 80 508, faks 067 262 78 88 mail: [email protected] www.wrpo.wielkopolskie.pl