AIR LIQUIDE

Rozwój rynku gazów technicznych w Polsce.
Wykorzystanie gazów ( tlen, azot, argon) w procesach
produkcyjnych AMP/Kraków
Kraków- Czerwiec 2012
Zastosowanie gazów technicznych
METALURGIA
•
•
•
•
Procesy wysokotemperaturowe (wytapianie, spalanie, dotlenianie, świeżenie, oczyszczanie)
Obróbka cieplna (nawęglanie, cyjanowanie, spiekanie)
Rafinacja (rafinowanie, odtlenianie, odsiarczanie, wprowadzanie pierwiastków stopowych)
Produkcja szkła (nagrzewanie tlenowo – gazowe, gazy ochronne do produkcji szkła floatacyjnego)
PRZEMYSŁ CHEMICZNY
•
Gazy reakcyjne dla produkcji
•
Gazy obojętne dla ochrony przed pożarami
•
Procesy kriotechniczne dla kontrolowanego zamrażania
•
Tlen do procesów spalania
•
Gazy specjalne do użytku laboratoryjnego
TECHNOLOGIE ŻYWNOŚCI
•
Technologie chłodzenia (szybkie zamrażanie, chłodzenie podczas transportu)
•
Biotechnologia (zamrażanie substancji biologicznych i żywych komórek)
•
Napoje (konserwacja napojów, stabilizacja ciśnienia w cienkościennych puszkach z napojami)
•
Pakowanie i magazynowanie
TECHNOLOGIE PROCESÓW PRZEMYSŁOWYCH
•
Zobojętnianie (procesy zapobiegania wybuchom i pożarom tlącego pyłu)
•
Technologie kriogeniczne (recykling tworzyw sztucznych lub zamrażanie gruntu)
TECHNOLOGIE OCHRONY ŚRODOWISKA
•
Uzdatnianie wody pitnej, oczyszczalnie ścieków,
•
Ochrona ujęć wodnych, hodowla ryb,
•
Kontrola emisji, usuwanie odpadów specjalnych,
c h e m ik a lia
p ro c e n to w a sp rzed a ż
p ro d uk c ja m e ta lo w
3%
6%
11%
10%
19%
e le k tro n ik a
s łu żb a zd ro w ia
18%
3%
15%
15%
la b o ra to ria
p rze m ys ł h u tn ic zy
Zapotrzebowanie na gazy techniczne w Polsce 2010 rok
p rze m ys ł s p o żyw c z
Rok: 2002
Prywatyzacja „Polgazów” - 1992r
1990
- decyzja Ministra Przemysłu i Przekształceń o prywatyzacji sektora gazów technicznych „Polgaz” – 11
zakładów. Zatrudnionych było 2,5tys. osób .Udział w produkcji g. techicznych wynosił < 30%.
Pozostałe 70% wytwarzały : Huty Sendzimir, Katowice,
Zakłady Chemiczne: Kędzieżyn, Puławy, Tarnów.
1991/92 - ocenę i wycenę dokonały dwie firmy konsultingowe z W. Brytanii : Bain and Company i Samuel Montaga.
Obie przygotowały przetarg Polgazów.
1992
- utworzono 4 pakiety prywatyzacyjne :
I – Polgazy : Wrocław, Poznań, Siewierz - The BOC
II – Polgazy : Mielec, Pszczyna
- Linde AG
III – Polgazy : Warszawa, Gliwice
- Liquide Carbonic USA
IV – Polgazy : Kościerz, Lódz
- AGA Szwecja
Załogi Polgazów : Police, Łódź, Bydgoszcz, Gdańsk nie zgodziły się na prywatyzację.
Utworzyły spółki pracownicze. W 2005r zostały przejęte przez firmy Linde i Messer.
Ze sprzedaży uzyskano 50mln.USD.
Inwestorzy zobowiązali się zainwestować dalsze 150mlnUSD
Gdańsk
Police
Bydgoszcz
Poznań
Warszawa
Kościan
Wrocław
Gliwice
Brzeg
-
Siewierz
Pszczyna
BOC
LINDE
Liquid Carbonic
AGA
wyłączone z prywatyzacji
1992
rok- prywatyzacja ‘POLGAZÓW”
!
Mielec
Konsolidacja rynku gazów technicznych w Polsce lata 1993-2007
1993
AIR Products
Carbonic
BOC
1995/6
AIR Products
Tagaz Tarn. G.
Air Products
Praxair
BOC
AGA
Linde
2000/06
AGA
Polgaz Gdańsk
Eurogaz Bydgoszcz
Linde
Gryfgaz Police
Gryfgaz Police
Messer
Messer
BOC
Linde
Airgaz
Air Liquide
Messer
Air Liquide
2007
LINDE
1879 - Carl von Linde zakład w Wiesbaden spółka „Lindes Eismaschinnen Geselschaft.
1902 - C. Linde opatentowuje metodę separacji powietrza
1905 - powstaje pierwsza tlenownia kriogeniczna w Hollnigchskrenth
Produkcja 100Nm3 /h i sprzedaż w butlach
1910 - Linde kontynuuje pierwszy w świecie dwukomorowy agregat rektyfikacyjny do produkcji tlenu i azotu
1933 - Niemcy zużywają ponad 5mln m3 tlenu
2001 - Linde przejmuje szwedzka firma AGA, a w 2005 brytyjska BOC za wyjątkiem Polski
1992 - Linde wchodzi do Polski i zakupuje jeden z pakietów prywatyzacyjnych Polgazów (Mielec, Pszczyna) i tworzy
Spółkę „ Linde Gaz – Polska”
2002 - Linde wykupuje Hydrogaz - Polska i staje się właścicielem terminalu CO2 w Gdańsku
W Polsce firma zainwestowała ok. 200 mln Euro.
Zatrudnia ok. 500 osób. Ma siedzibę w Krakowie.
Duże jednostki produkcyjne w Warszawie i Kobierzycach i Napełnialnie Butli w Tarnowie i Pszczynie
AIR LIQUIDE - Francja
1888 - polscy uczeni K. Olszewski i Z. Wróblewski jako pierwsi na świecie skroplili powietrze oraz wydzielili tlen i azot
w skali laboratoryjnej.
1902 - Georg Cloude rozpoczyna prace nad produkcją tlenu i azotu na skalę przemysłową i zakłada spółkę Air Liquide
– Francja.
1905 - zostaje uruchomiona pierwsza jednostka produkcyjna we Francji..
1913 - zakłada w Warszawie spółkę PERUN produkującą urządzenia do spawania oraz wytwornice acetylenu.
1995 - podpisano kontrakt na budowę jednostki w Hucie Sendzimira.
ASU-5 uruchomiono 13.02.1997 i pracuje do dziś dla potrzep AMP Kraków
1997 - podpisano kontrakt na budowę dużej jednostki w Hucie Katowice.
ASU-5 uruchomiono w 1999r i pracuje do dzisiaj
1998 - uruchomiono nowoczesną jednostkę do produkcji azotu w Stalprodukt-Bochnia
2010 - uruchomiono nowoczesne duże ASU w Zakładach Azotowych Puławy
Spółka ma siedzibę w Krakowie.
Zatrudnia
ok. 600 osób
Zainwestowała
ok.. 200mln.Euro
Dwie jednostki znajdują się w:
Dąbrowie
Górniczej, Krakowie i Puławach.
AIR PRODUCTS - USA
1940
- firma założona w Detroit (USA) przez Leonarda P.Pod
1992-
budowa instalacji prod. Tlen w Zawierciu, (sita molekularne),
1997-
przejęcie BOC-Gazy w Polsce
2011- rozpoczęcie budowy dużej wytwórni CO w Tarnowie.
.
Firma ma siedzibę w Kędzierzynie. W Polsce posiada 10
zakładów:
•Wytw. gazów ciekłych: Kędzierzyn, Częstochowa, Głogów,
Ostrowiec Święt, Janikowo, i Oświęcim.
•Napełnialnie butli: Siewierz, brzeg Dolny, Warszawa i Poznań.
Zatrudnia ok. 600 osób
MESSER
1898 - Messer zakłada firmę Frankfurter Acetylen – Gas Gesselschaft Mener w Hocst – Niemcy.
Firma specjalizuje się w produkcji wytwornic i lamp acetylenowych.
1908 - uruchomienie pierwszej tlenowni w Chemische Fabrik – Griescheim - Elektron
1965 - utworzenie firmy Messer – Grisheine Grubh i ekspansja na rynki Ameryki Południowej
1992 - powstanie spółki MG – Polska w Chorzowie obsługującej Górny Śląsk w CO2 i acetylen
1999 - uruchomienie nowoczesnej acetylenowni w Chorzowie i napełnialni butli w Środzie Śląskiej
2008 - uruchomienie nowoczesnej tlenowni w Rybniku
Firma w Polsce zainwestowała ok. 100mln PLN .
Zatrudnia ok. 400 osób.
Ma siedzibę w
Chorzowie i oddziały: w Policach, Środzie Śląskiej i
Kędzierzynie
Wielkość inwestycji zagranicznych w Polsce w 2002r
160
140
120
BOC
mln EURO
100
Linde
Air Liquide
80
Prexer
Messer
60
Air Prodacht
40
20
0
BOC
Linde
Air Liquide
Prexer
Firm y
Messer
Air Prodacht
Piaseczno
Głogów
Puławy
Kędzierzyn
Katowice
Kraków
Tarnów
Nowe tlenownie w Polsce powstałe po 1993 roku
Sposoby dostaw gazów technicznych do klientów
ILLINOIS
USA rejon Chicago-rurociągi PRAXER
HYDROGEN
NITROGEN
OXYGEN
LAKE
MICHIGAN
ASU
Praxair
Whiting
130 miles of pipeline
serving
30 major customers
Praxair
Gary Lakeside
Praxair
East Chicago
INDIANA
Praxair
Burns Harbor
USA rurociągi - PRAXER
LOUISIANA
TEXAS
BATON ROUGE
LAKE
CHARLES
SULPHUR
NEDERLAN
D BEAUMON
HOUSTON
CHANNELVIE
W
PASADEN
DEER
A
PARK
BAYPOR
T
MONT
BELVIEU
TPORT
ARTHUR
GEISMAR
NEW
ORLEANS
SABINE
LAKE
BAYTOW
N
LAPORT
E GALVESTON
BAY
TEXAS CITY
GALVESTON
GULF OF
MEXICO
245 miles of pipeline serving
50 major customers
HYDROGEN
NITROGEN
OXYGEN
AIR SEPARATION
PLANTS
USA-rurociągi Air Liquide
Beaumont
Channelview
Houston
Texas
Westlake
Lake Charles
Port Neches
Port Arthur
Bayport
Texas City
Port Allen Baton Rouge
Addis
Geismar
Plaquemine
Louisiane
New
Orleans
Westwego
Victoria
Freeport
Three Rivers
Point Comfort
Seadrift
Kingsville
Inglesid
Bishope
Corpus Christi
2500 Kilometrów
O2
Zak³ad O2/H2
N2
Skojarzone Ÿr. energii
H2
Zak³ad H2 i/lub CO
Kraje Beneluxu rurociągi tlen azot, wodór –Air Liquide Francja
Długość rurociągów 2500 km
Niemcy Zagłębie Ruhry- rurociągi tlenu i azotu „LINDE GAS AG”
AS U
Ge l s e nk ir c he n
- S c ho lv e n
AS U
O be r ha u s en
Hoechst
Hüls
Hoesch
Veba
Hoesch
Hoesch
Thyssen
AS U Dui s bu rg
Krupp
Mannesmann
Bayer
Thyssen
AS U
Do rtm un d
Ce n trum k on tro lne
Kr e fel d
AS U D orm a g e n
Bayer
EC
tlen 300 km
Degussa
Wacker
Bayer
azot 200 km
Exxon
Hoechst
AS U H ür th
Shell
DEA
Hüls
Całkowita wydajność wszystkich 9 jednostek ASU wynosi:
Azot gazowy
13.500 ton/dzień
Tlen gazowy
11.840 ton/dzień
Tlen i azot ciekły
700 ton/dzień
Francja- stacja redukcyjna azotu
Cysterna kolejowa do transportu ciekłego argonu Q=70 ton
Cysterna do transportu ciekłego tlenu Q=20 ton
Transport i napełnianie butli
ArcelorMittal Poland – Kraków
N
Brama nr 1
ASU5
ASU4
Sprężalnia
N2
Plan urządzeń technicznych i sieci:
0.8MPa, V -12 000 Nm3/h
3 kPa
V15 000
Zbiornik
azotu
Sprężalnia
N21 2 3
1,8 – 2,7 MPa
0,8MPa
4
Sprężarki KTK, k-250
SRC
Recypienty
azotowe
odbiory w przyszłości
Woda surowa
Transport pyłu
węglowego do cystern
P16
Konsumpcja azotu < 30tys.Nm3/h
Sprężalnia O2
1
2 ` 3
4
4-10 kPa
Wielkie Piece, PCI
Koksownia
Walcownia Zimna
1,6 – 3,0 MPa
1,5MPa
Sprężarki KTK
Recypienty
tlenowe
Stalownia, COS
PCI Wielkie Piece
SRC
Podgrzewanie złomu
przed wytopami
odbiory w przyszłości
ASU-5
ASU-4
1
2
3
Konsumpcja tlenu < 21tys.Nm3/h
4
K1500
P32
160 tys m3/h
P33
SUW
Woda surowa
turbosprężarka
Chłodnia
Kolumna
Rektyfikacyjna
Górna
Gaz O2, N2,Ar
Powietrze
Kolumna
Rektyfikacyjna
Dolna
Chłodnica
Powietrze 39%
Sita
molekularne
Wymiennik
Schemat wytw gazów technicznych met. rektyfikacji w Jednostce ASU
Ciekły O2 N2
Sprężarka
Szacowane zużycie tlenu, przy pracy 2 KT w
AMP Kraków do 2015 r.
Produkcja stali
Produkcja surówki






1,45 mln ton/rok
1,26 mln ton/rok
Zużycie tlenu (maksymalne na godzinę)
WP-5 (PCI – 180 kg/t surówki)
Stalownia 27 wytopów/dobę
COS i wykańczalnia
Straty technologiczne (KTK)
Straty bilansowe
Suma
7 200 Nm3/h
16 600 Nm3/h (pobór przez 14h)
500 Nm3/h
1 200 Nm3/h
300 Nm3/h
25 800 Nm3/h
1. Sposoby pokrycia zapotrzebowania na tlen, powyżej możliwości ASU-5 (21 000 Nm3/h)
a. Włączenie ASU-4
2. Racjonalizacja gospodarki tlenem przy pracy ASU-5
a. Zwiększenie możliwości retencyjnych tlenu przez zabudowę dodatkowych recypientów
b. Dostawa brakującej ilości tlenu zgazowanego z cieczy ASU- 5.
Uwaga: do obliczeń przyjęto tlen 8 300 Nm3/wytop
Szacowane zużycie azotu w AMP Kraków do 2015r.
Produkcja stali
Produkcja surówki
1,45 mln ton/rok
1,26 mln ton/rok
 Zużycie azotu





WP-5 + PCI (w tym transport pyłu do cystern)
Walcownia Zimna
Koksownia
Straty technologiczne (KTK)
Straty bilansowe
Suma
Wskaźnik 70 Nm³/t surówki
10 200 Nm³/h
1 000 Nm³/h
500 Nm³/h
600 Nm³/h
100 Nm³/h
12 400 Nm3/h
AMP-Kraków
Wyd 720 ton/d
Pow. 140.ooo Nm/h
Produkcja: tlen 30 ooo Nm/h Argon 250 Nm/h
Uruch.1989 rok
Alkat
Dąbrowa Górnicza
Wydajność 1 750 ton/doba
(powietrza 260 000 Nm3/h)
1)produkcja:
- Tlen 40-50 000 Nm3/h
- Azot 40 000 Nm3/h
- Argon 60 ton/doba
2) zbiorniki:
- Tlen – 2000 m3
- Azot 800 m3
- Argon 65 ton
Uruchomienie 1999 r
ALP
Kraków
Wydajność: 560 ton/doba
Produkcja:
-Tlen 15 000 Nm3/h
-Azot 30 000 Nm3/h
-Argon 20 ton/doba
-Powietrze: 78 000 Nm3/h
-Uruchomiony: 1997 rok
Puławy
Wydajność 770 ton/dobę + 440
ton/dobę
Produkcja:
-Tlen 30 000 Nm3/h
Uruchomienie 2010 rok
Wydajność 400 ton/ dobe
Argon 8 ton/dobe
Uruchomienie 2010.
Jednostka tylko do prod. ciekłych gazów.
Kobierzyce/ k. Wrocławia
Warszawa
Wydajność: 385 ton/dobe
Powietrze: 44ooo Nm/h
Produkcja:
•Tlen- 100 ton/dobe
•Azot- 60 ton/dobe
•Argon- 12 ton/dobe
Uruchomienie 1998 r
ZAK Kędzierzyn
Wydajność: 1450 ton/d
Pow. 200.ooo Nm/h
Produkcja: Tlen - 40.ooo Nm/h Azot - 58.ooo Nm/h Argon- 60 ton/d
Zbiorniki: Tlen-2.5oo ton
Azot- 360 ton
Argon 240 ton
Uruchomiony 1998 rok
Oświęcim
Tylko do prod. C. gazów
Wydajność 180 ton/dobę
Produkcja:
-Tlen 130 ton
-Azot 40-60 ton
-Argon 6-8 ton
Zbiorniki:
-Tlen 1000 m3
-Azot 1000 m3
-Argon 50 m3
Uruchomiony 1996 r
Częstochowa
Częstochowa
Wydajność 300 ton/dobe
-Tlen 5 000 Nm3/h
-Azot 2 000 Nm3/h
- Ciekłe gazy 200 ton/dobę
(argon 8 ton)
Uruchomiony 1996 r