Wybrane zagadnienia z fitopatologii ogólnej

SPRAWOZDANIE O STANIE REALIZACJI TEMATU
z wykonania badań podstawowych na rzecz postępu biologicznego
w produkcji roślinnej w 2013 roku
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Nr decyzji MRiRW: HOR hn 801-13/13, zadanie nr 26
Nazwa tematu: „Badania nad zwiększeniem odporności żyta na sporysz przez
poznanie interakcji pasożyt - żywiciel oraz identyfikację i wykorzystanie
genetycznych źródeł odporności na Claviceps purpurea”
Jednostka realizująca temat: Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu
Katedra Fitopatologii
Kierownik tematu: prof. dr hab. Zbigniew Weber
Wykonawcy: dr Lidia Irzykowska
dr Tomasz Kosiada
dr Roman Andrzejak
inż. Bożena Hylak - Nowosad
Informacja o realizacji prac w roku 2013
a) Materiał i metody
I. Ocena podatności 29 genotypów żyta męskosterylnego
izolatów C. purpurea
na mieszaninę różnych
Ścisłe doświadczenie polowe w trzech powtórzeniach (Ryc. 1) realizowano
w Poznaniu na Sołaczu obok szklarni Katedry Fitopatologii. W odległości kilku kilometrów
od poletek doświadczalnych nie znajdowały się uprawy żyta. Przedmiot badań stanowiło 29
genotypów żyta męskosterylnego pochodzących z Hodowli Roślin Danko, Stacji w Choryni
(numery: 1-15), Poznańskiej Hodowli Roślin, Stacji w Wiatrowie (numery: 16-29). Siew
wykonano ręcznie w dniu 24.09.2012, przy rozstawie rzędów 30 cm i roślin w rzędzie 5 cm.
W okresie wiosny, w fazie kłoszenia określono obsadę roślin żyta na poletkach. Kolejne
obserwacje dotyczyły oceny początku kwitnienia, czasu jego trwania i stopnia pylenia
(Geiger, Morgenstern 1975). Inokulację kwitnących roślin wykonywano przez ich
opryskiwanie przygotowanym inokulum w trzech terminach: 23 i 28 maja oraz 3 czerwca
2013 roku. Inokulum stanowiła wodna zawiesina zawierająca 1,3x106 zarodników
konidialnych mieszaniny wcześniej scharakteryzowanych (Irzykowska i współaut. 2012)
9 izolatów (11, 20, 25, 30, 31, 40, 46, 48, 86) C. purpurea. Zbiór wykonano ręcznie w dniu
23 lipca 2013 roku. Występowanie sporyszu oceniano po zbiorze poprzez określenie średniej
masy sklerocjów C. purpurea w jednym kłosie.
Analiza statystyczna uzyskanych wyników
Istotność różnic w masie sklerocjów patogena występujących w kłosach roślin
różnych genotypów żyta oceniono poprzez wykonanie jednoczynnikowej analizy wariancji.
Dla porównania wartości średnich zastosowano test Studenta.
1
Ryc. 1. Schemat rozmieszczenia obiektów ścisłego doświadczenia polowego dotyczącego
oceny stopnia podatności 29 genotypów żyta na mieszaninę 9 izolatów C. purpurea
I
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
II
6
13
7
20
14
1
21
27
15
22
8
2
17
23
9
28
24
3
25
10
26
16
4
11
18
29
5
12
19
III
4
12
14
18
11
24
19
5
25
29
20
10
1
6
15
21
26
7
17
22
2
8
27
23
28
16
3
9
13
II. Ocena podatności 90 genotypów żyta populacyjnego, mieszańcowego i restorerowego
na C. purpurea w trzech miejscowościach znacznie od siebie oddalonych
Siew 90 genotypów żyta (populacyjne – 65, restorery /oznaczone literami: WM oraz
WTD i C/ – 18, męskopłodne / oznaczone literami: NS i WS/ – 6 i mieszaniec -1), po 30
genotypów z poszczególnych Stacji, w 3 powtórzeniach, według tego samego schematu
(Ryc. 2) w trzech lokalizacjach wykonano w trzeciej dekadzie września. Przedplonem były:
gorczyca biała w Wiatrowie, rzepak w Choryni i żyto w Smolicach. Doświadczenie założono
na polach o glebie klasy IIIb w Wiatrowie, IVa w Choryni i IVb w Smolicach. Herbicydy
zastosowano jesienią w Choryni (Legato 500 SC), w Wiatrowie (Legato Plus 600 SC oraz
Glean 75 WG) i w Smolicach (Maraton 375 SC). W Smolicach, w fazie pierwszego kolanka,
zastosowano ponadto regulatory wzrostu roślin (Stabilan 750 SL i Moddus 250 EC) oraz tuż
przed kwitnieniem żyta insektycyd (Karate Zeon 050 CS).
Inokulum stanowiły 4 sklerocja patogena wprowadzone do ziemi na każdym poletku
z żytem, w fazie 2-3 liści, na głębokość 2 centymetrów. W fazie kłoszenia określono obsadę
roślin żyta na poletkach. Kolejne obserwacje dotyczyły określenia początku kwitnienia, czasu
jego trwania i stopnia pylenia (Geiger, Morgenstern 1975). Nasilenie choroby na
2
poszczególnych poletkach oceniano po zbiorze (wykonanym w trzeciej dekadzie lipca 2013)
poprzez określenie masy sklerocjów w plonie ziarna.
Ryc. 2. Schemat rozmieszczenia obiektów ścisłego doświadczenia polowego dotyczącego
oceny stopnia odporności 90 genotypów żyta na C. purpurea
I
7
50
73
90
11
33
65
18
26
81
54
3
40
64
16
22
89
66
30
1
62
85
37
29
86
21
45
58
79
14
36
56
84
5
76
32
4
42
35
88
24
53
71
68
39
2
20
51
87
10
19
49
55
83
II
47
1
84
51
67
90
35
46
20
9
74
65
26
13
40
80
69
31
4
60
30
89
24
55
45
18
82
76
38
88
19
33
57
78
6
17
87
61
2
8
37
63
42
11
16
23
86
50
43
71
85
29
15
59
III
90
66
30
45
77
87
21
10
36
73
51
13
33
60
86
28
72
1
89
57
39
50
19
2
80
88
25
32
34
75
84
17
3
82
26
52
70
59
4
61
79
16
35
63
76
31
23
7
69
83
44
41
38
85
3
17
41
70
6
23
60
77
47
13
52
9
25
44
57
8
69
28
61
75
15
82
12
38
46
63
27
80
43
59
67
34
48
74
31
72
78
83
12
54
73
22
3
62
77
53
28
81
7
49
58
10
56
75
36
48
70
64
5
25
32
66
21
72
27
34
44
14
41
52
39
68
79
15
27
48
68
29
5
55
53
37
12
40
46
18
43
74
81
14
22
78
49
8
20
42
64
56
6
67
58
47
9
24
65
54
62
11
71
Analiza statystyczna uzyskanych wyników
Istotność zróżnicowania genotypów żyta pod względem długości okresu kwitnienia
oraz występowania sklerocjów patogena w plonie ziarna zweryfikowano poprzez wykonanie
dwuczynnikowej analizy wariancji (czynnik A – genotyp żyta, czynnik B – miejscowość).
Dla porównania wartości średnich zastosowano test Studenta.
III. Ocena wpływu zraszania wodą roślin 90 genotypów żyta populacyjnego,
mieszańcowego i restorerowego w Smolicach na ich zakażenie przez C. purpurea
Doświadczenie polowe na glebie klasy IVb realizowano w Stacji Hodowli Roślin
Smolice, Grupa IHAR, w 3 powtórzeniach (Ryc. 3). Przedmiot badań stanowiło 90
genotypów żyta (populacyjne – 65, restorery /WM oraz WTD i C/ – 18, męskopłodne /NS
i WS/ – 6 i mieszaniec -1), po 30 genotypów z poszczególnych Stacji, jak w zadaniu II.
Przedplonem było żyto. Siew wykonano 24 września. Jesienią zastosowano herbicyd
(Maraton 375 SC), a w fazie pierwszego kolanka, zastosowano ponadto regulatory wzrostu
roślin (Stabilan 750 SL i Moddus 250 EC) oraz tuż przed kwitnieniem żyta insektycyd
(Karate Zeon 050 CS).
4
Inokulum stanowiły 4 sklerocja patogena wprowadzone do ziemi na każdym poletku
z żytem, w fazie 2-3 liści, na głębokość 2 centymetrów. Zraszanie wodą kwitnącego żyta
przeprowadzano w godzinach od 9:00 do 14:00 w okresie od 17 do 27 maja 2013 (z powodu
opadów deszczu w dalszej części okresu kwitnienia zraszania roślin nie wykonywano).
W fazie kłoszenia określono obsadę roślin żyta na poletkach. Kolejne obserwacje
dotyczyły określenia początku kwitnienia, czasu jego trwania i stopnia pylenia (Geiger,
Morgenstern 1975). Nasilenie choroby na poszczególnych poletkach oceniano po zbiorze
(wykonanym 28 lipca 2013) poprzez określenie masy sklerocjów w plonie ziarna.
Ryc. 3. Schemat rozmieszczenia obiektów ścisłego doświadczenia polowego dotyczącego
oceny wpływu zraszania wodą roślin 90 genotypów żyta na ich zakażenie przez
C. purpurea
bez zraszania
I
7
50
73
90
11
33
65
18
26
81
54
3
40
64
16
22
89
66
30
1
62
85
37
29
86
21
45
58
79
14
36
56
84
5
76
32
4
42
35
II
47
1
84
51
67
90
35
46
20
9
74
65
26
13
40
80
69
31
4
60
30
89
24
55
45
18
82
76
38
88
19
33
57
78
6
17
87
61
2
ze stosowaniem zraszania
III
90
66
30
45
77
87
21
10
36
73
51
13
33
60
86
28
72
1
89
57
39
50
19
2
80
88
25
32
34
75
84
17
3
82
26
52
70
59
4
I
7
50
73
90
11
33
65
18
26
81
54
3
40
64
16
22
89
66
30
1
62
85
37
29
86
21
45
58
79
14
36
56
84
5
76
32
4
42
035
II
47
1
84
51
67
90
35
46
20
9
74
65
26
13
40
80
69
31
4
60
30
89
24
55
45
18
82
76
38
88
19
33
57
78
6
17
87
61
2
III
90
66
30
45
77
87
21
10
36
73
51
13
33
60
86
28
72
1
89
57
39
50
19
2
80
88
25
32
34
75
84
17
3
82
26
52
70
59
4
5
88
24
53
71
68
39
2
20
51
87
10
19
49
55
83
17
41
70
6
23
60
77
47
13
52
9
25
44
57
8
69
28
61
75
15
82
12
38
46
63
27
80
43
59
67
34
48
74
31
72
78
8
37
63
42
11
16
23
86
50
43
71
85
29
15
59
83
12
54
73
22
3
62
77
53
28
81
7
49
58
10
56
75
36
48
70
64
5
25
32
66
21
72
27
34
44
14
41
52
39
68
79
61
79
16
35
63
76
31
23
7
69
83
44
41
38
85
15
27
48
68
29
5
55
53
37
12
40
46
18
43
74
81
14
22
78
49
8
20
42
64
56
6
67
58
47
9
24
65
54
62
11
71
88
24
53
71
68
39
2
20
51
87
10
19
49
55
83
17
41
70
6
23
60
77
47
13
52
9
25
44
57
8
69
28
61
75
15
82
12
38
46
63
27
80
43
59
67
34
48
74
31
72
78
8
37
63
42
11
16
23
86
50
43
71
85
29
15
59
83
12
54
73
22
3
62
77
53
28
81
7
49
58
10
56
75
36
48
70
64
5
25
32
66
21
72
27
34
44
14
41
52
39
68
79
61
79
16
35
63
76
31
23
7
69
83
44
41
38
85
15
27
48
68
29
5
55
53
37
12
40
46
18
43
74
81
14
22
78
49
8
20
42
64
56
6
67
58
47
9
24
65
54
62
11
71
Analiza statystyczna uzyskanych wyników
Istotność zróżnicowania genotypów żyta pod względem występowania sklerocjów
patogena w plonie ziarna zweryfikowano poprzez wykonanie dwuczynnikowej analizy
wariancji (czynnik A – genotyp żyta, czynnik B – zraszanie kwitnących roślin wodą). Dla
porównania wartości średnich zastosowano test Studenta.
6
IV. Ocena, w doświadczeniu wazonowym Katedry Fitopatologii w Poznaniu,
patogeniczności różniących się szybkością liniowego wzrostu grzybni 8 izolatów
C. purpurea wobec 4 genotypów żyta męskosterylnego
Ścisłe doświadczenie wazonowe w trzech powtórzeniach realizowano w Poznaniu na
Sołaczu obok szklarni Katedry Fitopatologii. Przedmiot badań stanowiły 4 genotypy żyta
męskosterylnego pochodzącego z Hodowli Roślin Danko, Stacji w Choryni (numery: 4, 9, 13)
i Poznańskiej Hodowli Roślin, Stacji w Wiatrowie (numer: 26). Do zakopanych w ziemi 27
plastikowych wazonów o średnicy 22 cm i wysokości 20 cm w dniu 24. 09. 2012 wysiano po
5 ziarniaków poszczególnych genotypów żyta. W fazie kłoszenia określono obsadę roślin żyta
w wazonach. Kolejne obserwacje dotyczyły określenia początku kwitnienia, czasu jego
trwania i stopnia pylenia (Geiger, Morgenstern 1975). Inokulum stanowiła wodna zawiesina
zawierająca 1,3x106 zarodników konidialnych izolatów C. purpurea scharakteryzowanych
uprzednio (Irzykowska i współaut. 2012). Oddzielnie zastosowano 4 izolaty wolnorosnące:
17, 25, 31 i 40 oraz 4 izolaty szybkorosnące: 37, 46, 48 i 65. Inokulację kwitnących roślin
wykonywano przez ich opryskiwanie przygotowanym inokulum w dwóch terminach: 28 maja
oraz 3 czerwca 2013 roku. W celu zapobieżenia nie kontrolowanym zakażeniom wazony wraz
z roślinami przed kwitnieniem żyta (14 maja 2013) do jego zakończenia (18 czerwca 2013)
utrzymywano w komorze wegetacyjnej o 12 godzinnym oświetleniu (22o C) i 12 godzinnym
braku światła (19o C). Po tym około 1-miesięcznym okresie (18 czerwca 2013) wazony wraz
z roślinami żyta przeniesiono ponownie na pole. Występowanie sporyszu oceniano po
zbiorze, wykonanym 23 lipca 2013 roku, poprzez określenie średniej masy sklerocjów
C. purpurea w jednym kłosie.
Analiza statystyczna uzyskanych wyników
Istotność różnic w masie sklerocjów 8 izolatów patogena występujących w kłosach
4 genotypów żyta męskosterylnego zweryfikowano poprzez wykonanie dwuczynnikowej
analizy wariancji (czynnik A – izolat patogena, czynnik B – genotyp żyta). Dla porównania
wartości średnich zastosowano test Studenta.
7
b)
Szczegółowe omówienie wykonanych prac i uzyskanych wyników
I. Ocena podatności 29 genotypów żyta męskosterylnego na mieszaninę różnych
izolatów C. purpurea
Charaktertystyka warunków pogodowych w okresie wegetacji żyta
Średnie miesięczne temperatury (Tab. 1) od października 2012 do lipca 2013 wahały
się od -2,1o C (marzec) do 20,2o C (lipiec). Opady mniejsze od 35 mm zanotowano
w miesiącach: październik, grudzień, luty, marzec i kwiecień, a w pozostałych miesiącach
wynosiły one od 39,2 mm (lipiec) do 78 mm (czerwiec). Średnia liczba dni z opadami
w poszczególnych miesiącach wynosiła 10 do 16.
Tabela 1. Charakterystyka warunków pogodowych w okresie wegetacji żyta
(Poznań, 2012/2013)
Miesiąc
październik
listopad
grudzień
styczeń
luty
marzec
kwiecień
maj
czerwiec
lipiec
Dekada
I
II
III
I
II
III
I
II
III
I
II
III
I
II
III
I
II
III
I
II
III
I
II
III
I
II
III
I
II
III
Średnia temperatura oC
dekadowa miesięczna
10,6
9,3
8,5
5,6
7,1
3,9
6,8
9,4
-0,7
0,7
1,2
3,6
5,2
-3,6
-0,8
-4,0
0,6
-0,8
-0,2
-0,4
1,7
-4,5
-2,1
-2,6
1,4
11,7
8,5
12,5
15,5
16,3
14,9
12,9
16,2
20,0
16,5
16,5
19,8
17,9
20,2
22,9
Suma opadów (mm)
dekadowa miesięczna
16,8
1,2
20,2
2,2
16,2
6,0
47,6
25,4
2,8
17,2
32,4
12,4
23,9
0,4
39,5
15,2
15,4
4,2
19,6
0,0
12,7
8,0
24,3
3,6
5,0
4,6
15,8
6,2
18,8
2,2
64,8
43,8
49,4
0,0
78,0
78,0
1,4
12,2
39,2
25,6
Liczba dni z opadami
dekadowa miesięczna
7
2
12
3
8
2
16
6
2
5
10
3
6
2
13
5
5
5
10
0
3
5
10
2
2
4
11
5
5
2
13
6
7
0
12
5
3
3
11
5
8
Obsada roślin na poletkach większości genotypów żyta męskosterylnego wynosiła od 70
do 100% (Tab. 2). Jedynie w przypadku 5 genotypów z powodu słabej jakości materiału
siewnego była mała i wynosiła 15 do 50%. Kwitnienie w zależności od genotypu rozpoczęło
się 21 lub 23 maja i trwało 12-14 dni. U roślin prawie wszystkich genotypów występowały
zredukowane pylniki (stopień 2). Jedynie rośliny dwóch genotypów (8 i 21) nie wykształciły
pylników (stopień 1), a u roślin genotypu 19 występowały pylniki bez pyłku (stopień 3).
Tabela 2. Obsada roślin i charakterystyka kwitnienia żyta męskosterylnego na poletkach
w Poznaniu w roku 2013
nr
Genotyp
nazwa
Procent roślin w stosunku
do pełnej obsady
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
WCSIN 264
CSIN 283
CSIN 296
CSIN 320
CSIN 321
CSIN 328
CSIN 330
CSIN 333
LSIN 55
LSIN 56
CSIN 343
CSIN 350
CSIN 356
CSIN 371
LSIN 73
NSIN 0723
NSIN 0724
NSIN 0732
NSIN 0816
NSIN 0901
NSIN 0909
NSIN 1004
NSIN 1005
NSIN 1007
NSIN 1019
NSIN 1031
NSIN 1036
NSIN 1037
NSIN 1040
75
90
85
100
70
95
85
85
80
90
95
75
100
95
95
70
85
15
40
15
20
85
80
80
50
75
90
95
80
Kwitnienie
początek
liczba dni
w maju
21
14
21
14
23
12
21
14
23
12
21
14
23
12
21
12
23
12
21
14
21
14
21
14
21
14
21
14
21
14
21
14
21
14
23
12
23
12
23
12
23
12
23
12
21
14
21
14
23
12
23
12
23
12
23
12
23
12
Stopień
pylenia
2
2
2
2
2
2
2
1
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
3
2
1
2
2
2
2
2
2
2
2
9
Między roślinami różnych genotypów występowały istotne różnice w masie
sklerocjów C. purpurea w jednym kłosie (Tab. 3).
Tabela 3. Jednoczynnikowa analiza wariancji weryfikująca wpływ inokulacji żyta
męskosterylnego zarodnikami konidialnymi C. purpurea na występowanie sporyszu
Żródło zmienności
Bloki
Genotypy
Błąd
** P < 0,05
Stopnie swobody
2
28
56
Średnie kwadraty
0,0373
0,0166**
0,0064
U 10 genotypów (1, 3, 9, 11, 13, 15, 16, 19, 24 i 26) masa sklerocjów okazała się
istotnie mniejsza niż u genotypów 7, 8, 18 i 27 (Tab. 4). U pozostałych 15 genotypów masa
sklerocjów nie różniła się istotnie od masy sklerocjów wcześniej wymienionych dwóch grup
genotypów. Średnie liczby kłosów na jednym poletku (Tab. 4) częściowo były związane
z obsadą roślin (Tab. 2). U trzech genotypów (18, 20 i 21) z najmniejszą obsadą roślin
zanotowano najmniej kłosów na jednym poletku (odpowiednio: 14, 17 i 24). U 15 genotypów
liczby kłosów na jednym poletku wynosiły 48 do 80, a u pozostałych 11 genotypów żyta
męskosterylnego notowano od 84 do 122 kłosów.
10
Tabela 4. Wpływ inokulacji żyta męskosterylnego zarodnikami konidialnymi C. purpurea na
występowanie sporyszu (Poznań, 23.07.2013)
Genotyp
nr
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
nazwa
WCSIN 264
CSIN 283
CSIN 296
CSIN 320
CSIN 321
CSIN 328
CSIN 330
CSIN 333
LSIN 55
LSIN 56
CSIN 343
CSIN 350
CSIN 356
CSIN 371
LSIN 73
NSIN 0723
NSIN 0724
NSIN 0732
NSIN 0816
NSIN 0901
NSIN 0909
NSIN 1004
NSIN 1005
NSIN 1007
NSIN 1019
NSIN 1031
NSIN 1036
NSIN 1037
NSIN 1040
Średnia liczba kłosów na
jednym poletku
Masax) sklerocjów (g)
w jednym kłosie
67
56
71
106
75
75
80
80
88
84
122
73
120
93
92
72
89
14
48
17
24
77
61
89
49
84
77
77
90
0,15 a-g
0,18 c-j
0,16 a-h
0,18 c-j
0,19 d-j
0,19 d-j
0,24 i-j
0,26 j
0,12 a-c
0,20 d-j
0,10 a
0,20 d-j
0,11 a-b
0,18 c-j
0,12 a-c
0,15 a-g
0,17 b-i
0,24 i-j
0,14 a-f
0,22 g-j
0,17 b-i
0,22 g-j
0,22 g-j
0,13 a-d
0,20 d-j
0,11 a-b
0,24 i-j
0,20 d-j
0,17 b-i
x- jednakowymi literami oznaczono wartości nie różniące się istotnie na poziomie α = 0,05;
11
II. Ocena podatności 90 genotypów żyta populacyjnego, mieszańcowego i restorerowego
na zakażenie przez C. purpurea w trzech miejscowościach znacznie od siebie oddalonych
Charaktertystyka warunków pogodowych w okresie wegetacji żyta
Średnie miesięczne temperatury od października 2012 do lipca 2013 w Wiatrowie
(Tabela 5), Choryni (Tabela 6) i Smolicach (Tabela 7) były podobne. Opady mniejsze od 35
mm zanotowano w grudniu (Wiatrowo, Smolice), lutym (Choryń, Smolice), marcu
(Wiatrowo) i w kwietniu (we wszystkich trzech miejscowościach). W pozostałych
przypadkach opady były większe od 35 mm.
Tabela 5. Charakterystyka warunków pogodowych w okresie wegetacji żyta
(Wiatrowo, 2012/2013)
Miesiąc
październik
listopad
grudzień
styczeń
luty
marzec
kwiecień
maj
czerwiec
lipiec
Dekada
I
II
III
I
II
III
I
II
III
I
II
III
I
II
III
I
II
III
I
II
III
I
II
III
I
II
III
I
II
III
Średnia temperatura, oC
dekadowa miesięczna
10,7
9,2
8,5
5,5
6,9
4,0
5,2
4,8
-3,0
-2,1
-1,5
0,6
2,3
-5,1
-2,4
-4,3
0,7
-0,9
-0,2
-0,3
1,6
-5,1
-2,3
-3,3
1,4
10,9
7,7
10,7
15,0
15,7
14,5
12,9
16,4
19,4
17,5
16,7
19,3
17,5
19,5
21,5
Suma opadów, mm
dekadowa miesięczna
22,2
1,4
28,2
4,6
14,6
6,0
52,6
32,0
1,1
14,6
17,5
1,8
22,7
8,3
44,8
13,8
21,8
13,0
40,3
5,5
5,6
4,6
14,4
4,2
4,8
9,2
16,6
2,6
28,0
3,4
117,0
85,6
3,2
0,0
68,4
65,2
36,2
10,6
104,8
58,0
Liczba dni z opadami
dekadowa miesięczna
5
2
13
6
8
3
17
6
4
6
13
3
7
6
22
9
5
6
15
4
1
7
12
4
4
5
12
3
2
3
13
8
4
0
8
4
4
4
12
4
12
Tabela 6. Charakterystyka warunków pogodowych w okresie wegetacji żyta
(Choryń, 2012/2013)
Miesiąc
październik
listopad
grudzień
styczeń
luty
marzec
kwiecień
maj
czerwiec
lipiec
Dekada
I
II
III
I
II
III
I
II
III
I
II
III
I
II
III
I
II
III
I
II
III
I
II
III
I
II
III
I
II
III
Średnia temperatura, oC
dekadowa miesięczna
10,5
9,4
8,4
5,4
7,0
3,8
5,3
5,2
-2,3
-2,0
-1,5
0,8
2,5
-5,2
-2,5
-4,2
0,7
-1,0
-0,2
-0,4
1,7
-4,5
-2,4
-3,5
1,3
11,7
8,5
12,6
14,8
16,0
14,5
12,6
16,1
20,1
17,6
16,7
19,8
18,3
20,2
22,5
Suma opadów, mm
dekadowa miesięczna
22,0
1,4
30,8
7,4
19,7
5,6
50,8
25,5
14,3
14,2
42,0
13,5
29,0
14,5
67,2
23,7
12,5
15,0
30,4
2,9
38,0
17,1
68,0
12,9
3,6
2,8
15,1
8,7
28,5
7,7
93,8
57,6
25,2
3,5
100,4
71,7
15,6
14,6
53,3
23,1
Liczba dni z opadami
dekadowa miesięczna
5
1
10
4
3
2
7
2
4
2
8
2
5
4
11
2
2
3
6
1
2
2
6
2
3
4
9
2
4
2
12
6
3
1
7
3
3
3
10
4
13
Tabela 7. Charakterystyka warunków pogodowych w okresie wegetacji żyta
(Smolice, 2012/2013)
Miesiąc
październik
listopad
grudzień
styczeń
luty
marzec
kwiecień
maj
czerwiec
lipiec
Dekada
I
II
III
I
II
III
I
II
III
I
II
III
I
II
III
I
II
III
I
II
III
I
II
III
I
II
III
I
II
III
Średnia temperatura, oC
dekadowa miesięczna
10,4
9,5
8,4
5,3
7,0
3,7
5,4
5,4
-3,7
-1,8
-1,5
0,9
2,7
-5,4
-2,2
-4,0
0,6
-1,1
-0,3
-0,4
1,7
-4,2
-2,4
-3,6
1,2
11,1
8,3
12,7
14,9
15,7
14,7
13,4
16,1
19,8
17,5
16,6
20,0
18,3
20,1
22.1
Suma opadów, mm
dekadowa miesięczna
12,8
9,5
30,0
7,7
14,9
0,2
27,3
12,2
8,4
6,8
27,3
12,1
28,7
9,8
55,9
17,4
8,2
14,8
27,8
4,8
18,7
12,4
38,6
7,5
4,7
11,8
31,3
14,8
24,2
11,9
116,7
80,6
34,7
5,7
94,7
54,3
7,2
10,4
39,5
21,9
Liczba dni z opadami
dekadowa miesięczna
6
3
17
8
7
1
14
6
5
3
12
4
7
7
20
6
7
7
20
6
4
6
14
4
6
4
14
4
4
4
14
6
7
2
13
4
3
4
9
2
Obsada roślin na większości poletek z genotypami żyta, we wszystkich trzech Stacjach
Hodowli Roślin, wynosiła ponad 50% (Tabela 8). Obsadę mniejszą od 50% zanotowano
jedynie na poletkach z genotypami: 25 (we wszystkich trzech Stacjach), 20
(w Wiatrowie i Choryni), 23 i 24 (w Wiatrowie i Smolicach), 10 i 76 (w Smolicach) oraz 9,
13, 17, 19, 21, 36, 62, 74, 77, 79, 81, 84, 86, 87 i 89 (w Wiatrowie). Średnio obsada roślin
wynosiła: 68% w Wiatrowie, 78% w Smolicach i 90% w Choryni .
14
Tabela 8. Obsada roślin 90 genotypów żyta w fazie kłoszenia na poletkach
w trzech Stacjach Hodowli Roślin
Genotyp
nr
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
nazwa
GRADAN F1
WM 18R
WM 19R
WM 34R
WM 36R
WM 37R
WM 38R
WM 39R
WM 40R
WM 41R
WM 42R
WM 45R
WM 46R
WM 47R
WM 48R
WM 49R
WM 50R
WTD1
2497C/09
WS 79N/94
NS 0640N/1
NS 0858N/2
NS 765N/00
NS 857N/95
NS 839N/00
AND 12
AND 13
AND 15
AND 16
AND 17
D. Diament
Amilo
DL. 6
M003/10
szkółka 04/11
szkółka 05/09
szkółka 06/09
Szkółka 07/10
Szkółka 08/10
Szkółka 09/10
Szkółka 10/11
Szkółka 11/11
Szkółka 12/11
Szkółka 13/12
Szkółka 14/12
D. Złote
Procent roślin w stosunku do pełnej obsady
Wiatrowo
90
70
77
57
73
67
67
83
27
57
87
63
17
60
77
57
30
53
43
30
37
60
20
43
30
93
97
93
100
87
90
100
93
100
63
47
67
80
73
80
100
100
97
77
67
80
Choryń
100
67
80
100
63
77
73
63
90
73
87
70
60
53
83
77
83
93
70
43
63
63
67
67
47
97
100
93
100
100
100
100
97
93
97
100
100
100
93
80
80
90
83
93
97
100
Smolice
100
60
67
87
57
70
87
93
77
30
87
60
67
70
70
77
67
60
53
73
40
67
33
47
47
77
97
83
97
93
90
77
77
90
93
83
87
87
100
83
90
83
100
80
73
97
15
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
D. Amber
D. Agat
CHD 62
DC26
DC28
DC46
DC63
DC74
DC75
DC84
DC85
DC89
DC92
DC94
HRSM 157-3R
HRSM 158-3R
HRSM 62-4R
HRSM 63-4R
HRSM 64-4R
HRSM 65-4R
HRSM 66-4R
HRSM 67-4R
HRSM 68-4R
HRSM 69-4R
HRSM 70-4R
HRSM 71-4R
HRSM 72-4R
HRSM 73-4R
HRSM 74-4R
HRSM 75-4R
HRSM 77-4R
HRSM 78-4R
HRSM 79-4R
HRSM 80-4R
HRSM 81-4R
HRSM 82-4R
HRSM 83-4R
HRSM 84-4R
HRSM 85-4R
HRSM 86-4R
HRSM 87-4R
HRSM 91-4R
HRSM 93-4R
HRSM 94-4R
średnio
Genotypy oznaczono kolorami:
zielonym – męskopłodne.
57
60
90
77
83
80
93
80
77
100
100
73
77
97
53
47
70
70
77
57
67
50
60
67
53
63
70
43
57
77
40
70
40
100
47
80
77
43
87
47
37
57
40
63
68
100
100
100
100
100
93
100
100
100
100
100
100
100
100
100
93
93
100
93
100
90
100
100
93
93
100
100
100
100
83
100
83
100
100
100
100
93
100
100
100
100
100
100
100
90
70
67
77
87
90
73
93
97
80
100
97
77
90
93
90
70
67
73
70
70
93
73
77
77
80
75
80
87
83
47
73
90
67
80
97
73
90
73
80
100
97
73
73
95
78
białym – populacyjne i mieszańca, żółtym – restorery,
16
Wyniki analizy wariancji wskazują, że długość okresu kwitnienia zależała od
genotypu żyta oraz od miejscowości. Między tymi dwoma czynnikami (A x B) występowała
interakcja (Tab. 9).
Tabela 9. Dwuczynnikowa analiza wariancji weryfikująca wpływ warunków panujących
w trzech miejscowościach na czas trwania kwitnienia żyta
Żródło zmienności
Bloki
Genotyp (A)
Miejscowość (B)
AxB
Błąd
** P < 0,05
Stopnie swobody
Średnie kwadraty
2
89
2
178
538
0,3638
1,5633**
227,5389**
0,6792**
0,4547
Kwitnienie roślin wszystkich genotypów żyta rozpoczęło się w maju, w dniach: 21
w Choryni i Smolicach oraz 27 w Wiatrowie (Tabela 10). Okres kwitnienia wynosił: od 5,7
(genotypy: 1, 30 i 31) do 10,3 dni (genotyp 59) w Wiatrowie, od 3,0 (genotyp 13) do 18,0 dni
(genotyp 86) w Choryni i od 4,3 (genotyp 13) do 15,3 dni (genotypy 27 i 52) w Smolicach.
Średni okres kwitnienia roślin 90 genotypów żyta w Wiatrowie wynosił 7,6 dni i był istotnie
krótszy niż w Choryni 12,9) oraz w Smolicach (12,8). Stopień pylenia wynosił: od 5,0
(genotyp 1) do 9 w Smolicach, od 5,7 (genotyp 1) do 9 w Wiatrowie oraz od 7,0 (genotypy
1 i 13) do 9 w Choryni.
Tabela 10. Charakterystyka kwitnienia żyta w maju i czerwcu w trzech Stacjach Hodowli
Roślin
Genotyp
nr
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
nazwa
GRADAN F1
WM 18R
WM 19R
WM 34R
WM 36R
WM 37R
WM 38R
WM 39R
WM 40R
WM 41R
WM 42R
WM 45R
WM 46R
WM 47R
WM 48R
WM 49R
Choryńx)
Wiatrowox)
kwitnienie
liczba dni
od
27
8,3 c-n
3
6,3 b-f
27
9,7.g-w
29
8,0 c-m
29
7,0 c-g
29
7,7 c-k
29
8,7 d-o
27
8,3 c-n
29
8,7 d-p
29
7,7 c-k
27
7,0 c-g
27
8,3 c-n
29
7,0 c-g
29
5,7 b-c
27
7,7 c-k
29
8,0 c-m
stopień
pylenia
5,7
8,3
8,0
7,3
7,7
7,0
8,0
7,7
7,7
8,0
8,0
7,0
8,0
7,3
7,0
7,7
kwitnienie
liczba dni
od
24
10,3 g-y
31
10,8 i-D
24
10,7 h-C
23
11,3 l-G
29
11,0 k-E
24
13,3 v-O
24
14,3 C-P
29
12,7 s-M
27
11,7 n-K
21
11,3 m-H
27
12,3 q-M
27
10,7 h-C
3
3,0
a
24
13,0 t-N
29
9,3 f-t
24
14,0 A-P
Smolicex)
stopień
pylenia
7,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
7,7
7,0
9,0
9,0
9,0
kwitnienie
liczba dni
od
23
12,0 o-L
27
11,7 n-K
26
9,7 g-w
24
10,3 h-B
28
12,3 p-M
26
12,7 q-M
26
13,3 v-O
27
12,3 q-M
28
14,3 C-P
26
12,7 s-M
26
11,7 n-J
23
11,7 n-J
31
4,3 a-b
24
13,3 w-O
27
13,0 u-N
27
10,0 g-z
17
stopień
pylenia
5,0
8,0
8,0
8,0
7,3
8,0
8,0
8,0
8,0
7,7
8,0
8,0
7,3
8,3
7,7
8,3
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
WM 50R
WTD1
2497C/09
WS 79N/94
NS 0640N/1
NS 0858N/2
NS 765N/00
NS 857N/95
NS 839N/00
AND 12
AND 13
AND 15
AND 16
AND 17
D. Diament
Amilo
DL. 6
M003/10
szkółka 04/11
szkółka 05/09
szkółka 06/09
Szkółka 07/10
Szkółka 08/10
Szkółka 09/10
Szkółka 10/11
Szkółka 11/11
Szkółka 12/11
Szkółka 13/12
Szkółka 14/12
D. Złote
D. Amber
D. Agat
CHD 62
DC26
DC28
DC46
DC63
DC74
DC75
DC84
DC85
DC89
DC92
DC94
HRSM 157-3R
HRSM 158-3R
HRSM 62-4R
HRSM 63-4R
HRSM 64-4R
HRSM 65-4R
HRSM 66-4R
HRSM 67-4R
HRSM 68-4R
29
27
27
3
27
27
29
31
29
27
27
27
27
29
27
27
27
27
29
27
27
27
29
27
27
27
27
27
27
27
27
27
27
27
27
27
27
27
27
27
27
27
27
27
27
27
27
27
27
27
27
27
27
7,7 c-l
7,7 c-k
7,7 c-k
6,0 b-d
7,7 c-k
7,0 c-g
6,3 b-f
6,0 b-e
7,0 c-g
7,7 c-k
7,7 c-k
9,0 d-q
8,3 c-n
5,7 b-c
5,7 b-c
7,0 c-g
7,0 c-g
8,3 c-n
8,3 c-n
7,0 c-g
7,7 c-k
7,7 c-k
6,3 b-f
9,0 e-r
7,0 c-g
6,3 b-f
7,0 c-g
7,7 c-k
7,0 c-g
7,0 c-g
6,0 b-d
8,3 c-n
7,0 c-g
7,7 c-k
9,0 e-r
8,3 c-k
9,0 e-r
6,3 b-f
7,0 c-g
7,0 c-g
7,7 c-k
6,3 b-f
10,3 h-B
8,3 c-n
8,3 c-n
6,3 b-f
8,3 c-n
6,3 b-f
5,7 b-c
7,0 c-g
7,0 c-g
7,7 c-k
8,3 c-n
8,0
8,3
8,3
7,7
7,7
8,7
7,0
7,3
7,7
8,7
8,3
7,7
8,0
8,3
7,3
8,0
8.0
8,3
8,0
8,3
8,3
8,3
7,7
9,0
8,0
8,7
8,3
8,0
8,3
9,0
7,7
8,0
8,7
8,3
8,7
8,7
8,7
8,0
8,7
9,0
8,3
9,0
8,3
8,7
8,0
8,0
8,0
7,0
8,3
8,3
8,3
7,3
8,0
27
23
27
31
29
27
29
27
27
23
23
23
23
23
23
24
24
24
24
24
23
24
27
24
23
23
23
23
23
23
23
23
23
23
23
23
23
23
23
23
23
23
23
23
23
23
24
24
23
23
24
24
23
9,0 d-q
9,0 d-q
13,3 v-O
7,7 c-k
10,7 h-D
12,3 q-M
9,3 f-u
11,7 n-J
14,0 B-P
13,7 v-O
11,0 k-E
13,3 v-O
13,7 z-O
10,0 g-x
16,0 L-P
14,3 C-P
10,7 h-C
11,0 i-D
13,0 t-N
13,3 v-O
13,7 z-O
13,7 z-O
10,7 h-C
12,7 q-M
13,0 t-N
16,3 M-P
13,3 v-O
12,0 o-L
13,7 w-O
17,0 N-P
13,7 x-O
12.3 o-L
14,7 D-P
13,3 v-O
14,3 C-P
12,7 q-M
15,0 F-P
12,7 q-M
14,0 x-O
14,7 E-P
12,3 q-M
11,7 n-J
12,7 q-M
15,3 I-P
17,3 O-P
15,3 H-P
14,0 B-P
15,0 H-P
10,7 g-a
15,0 E-P
10,7 g-z
9,7 g-v
15,7 K-P
8,3
9,0
9,0
9,0
9,0
7,7
7,7
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
24
23
27
29
30
22
31
28
24
25
23
23
24
24
25
23
26
23
25
25
22
22
23
21
23
23
21
22
24
21
23
22
22
24
23
21
22
21
23
23
23
23
21
22
22
24
22
23
22
23
24
23
22
9,3 f-u
12,0 o-K
12,3 q-M
9,3 f-u
11,5 n-J
13,3 w-O
7,7 c-k
7,7 c-l
13,3 w-O
12,3 q-M
15,3 J-P
14,3 C-P
12,3 q-M
13,7z-P
11,0 k-E
14,0 B-P
10,7 h-C
13,3 w-O
11,7 n-J
12,7 s-M
15,0 G-P
13,0 v-N
14,0 B-P
14,3 C-P
14,3 C-P
13,0 v-N
14,7 E-P
14,0 B-P
11,7 q-M
14,3 C-P
15,0 H-P
14,3 C-P
14,3 C-P
12,0 o-L
14,0 B-P
15,3 J-P
14,7 E-P
14,7E-P
12,7 s-M
15,0 H-P
13,0 v-N
13,3 w-O
15,0 H-P
13,7 y-O
14,0 B-P
13,0 v-N
14,7 E-P
12,7 r-M
12,3 q-M
13,3 v-O
13,7 y-O
13,3 v-O
15,0 G-P
18
7,3
7,7
8,0
6,7
8,0
8,0
6,7
7,0
7,7
8,7
9,0
9,0
8,7
8,7
9,0
9,0
9,0
9,0
8,3
8,7
9,0
8,7
9,0
9,0
8,7
8,7
9,0
9,0
8,7
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
8,3
8,3
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
8,7
8,7
9,0
9,0
8,7
8,7
9,0
9,0
9,0
8,7
8,3
70 HRSM 69-4R
71 HRSM 70-4R
72 HRSM 71-4R
73 HRSM 72-4R
74 HRSM 73-4R
75 HRSM 74-4R
76 HRSM 75-4R
77 HRSM 77-4R
78 HRSM 78-4R
79 HRSM 79-4R
80 HRSM 80-4R
81 HRSM 81-4R
82 HRSM 82-4R
83 HRSM 83-4R
84 HRSM 84-4R
85 HRSM 85-4R
86 HRSM 86-4R
87 HRSM 87-4R
88 HRSM 91-4R
89 HRSM 93-4R
90 HRSM 94-4R
zakres
średnio
27
27
27
27
27
27
27
27
27
27
27
27
27
27
27
27
27
29
27
27
29
27-03
-
7,7 c-k
7,7 c-k
7,7 c-k
9,7 g-w
7,0 c-g
8,3 c-n
9,0 e-r
8,3 c-n
6,3 b-f
7,0 c-g
7,0 c-g
8,3 c-n
7,7 c-j
8,3 c-n
7,3c-h
9,0 e-r
9,0 e-r
8,3 c-n
7,0 c-g
8,3 c-n
8,7 d-p
7,6 A
7,7
7,3
8,0
8,0
7,7
7,7
9,0
7,7
8,3
9,0
8,7
9,0
9,0
8,3
8,3
7,7
8,7
8,0
8,3
8,7
8,7
8,1
23
23
23
23
23
23
24
23
23
24
24
23
23
23
23
23
23
23
24
23
24
21-03
-
15,3 I-P
11,3 l-G
17,0 N-P
12,3 q-M
12,3 o-L
13,0 r-M
14,0 z-P
13,0 u-N
13,3 w-O
11,7 n-J
9,3 f-u
7,7 c-k
17,3 O-P
15,0 G-P
15,3 I-P
14,7 C-P
18,0 P -15,3 I-P
16,0 L-P
17,0 N-P
13,0 t-N
12,9 B
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
8,9
24
24
22
23
22
22
23
21
22
23
26
22
21
21
24
23
22
23
24
24
28
21-31
-
12,7 s-M
12,3 q-M
15,0 G-P
12,3 q-M
14,0 B-P
13,0 v-N
12,3 q-M
13,0 t-M
15,0 H-P
13,7 z-P
11,3 m-I
13,3w-O
15,0 F-P
13,7 y-O
12,3 q-M
13,0 v-N
12,3 q-M
12,7 s-M
13,0 v-N
13,7 z-P
10,5 h-C
12,8 B
x – jednakowymi literami oznaczono wartości nie różniące się istotnie na poziomie α = 0,05;
Kolorami oznaczono genotypy: białym – populacyjne i mieszanńca, żółtym – restorery, zielonym –
męskopłodne.
W kłosach żyta, obok dużych sklerocjów widocznych w okresie wegetacji (Fot. 1)
występowały często małe sklerocja (Fot. 2), które można było obserwować dopiero po
wykonaniu młocki. Dlatego oceny występowania przetrwalników dokonywano w zebranym
plonie, w którym obok ziarna obecne były sklerocja patogena.
Fot. 1. Kłos żyta z dużym przetrwalnikiem C. purpurea
19
8,7
9,0
8,5
9,0
8,7
9,0
8,7
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
8,7
9,0
9,0
8,7
7,3
9,0
8,3
8,5
Fot. 2. Różne wielkości przetrwalników C. purpurea i ziarniaki żyta (u góry z prawej strony)
Wyniki analizy wariancji wskazują, że nasilenie występowania sporyszu zależało od
genotypu żyta oraz od miejscowości. Między tymi dwoma czynnikami (A x B)
nie występowała interakcja (Tab. 11).
Tabela 11. Dwuczynnikowa analiza wariancji weryfikująca wpływ warunków w trzech
miejscowościach na występowanie sporyszu
Żródło zmienności
Stopnie swobody
Bloki
Genotyp (A)
Miejscowość (B)
AxB
Błąd
** P < 0,05
2
89
2
178
538
Średnie kwadraty
3,161
0,590**
92,729**
0,398
0,363
Średnio dla trzech miejscowości procent masy sklerocjów w plonie ziarna 55
genotypów okazał się istotnie mniejszy niż u 4 genotypów (1, 16, 52 i 70). Występowanie
sklerocjów u pozostałych 31 genotypów nie różniło się istotnie od tych dwóch grup
genotypów (Tab. 12). Średnio dla wszystkich genotypów największe występowanie sporyszu
stwierdzono w Wiatrowie (sklerocja średnio stanowiły 0,9487% masy plonu ziarna),
a najmniejsze w Smolicach (sklerocja średnio stanowiły 0,0426% masy plonu ziarna).
W Wiatrowie i Choryni sporysz występował na wszystkich 90 genotypach żyta,
a w Smolicach na 82 genotypach.
W przeprowadzonym doświadczeniu sporysz wystąpił w największym stopniu
w Wiatrowie (Tab. 12), gdyż tutaj notowano: najmniejszą obsadę roślin na poletkach (Tab. 8)
20
oraz rozpoczęcie kwitnienia żyta (27 maja) nastąpiło o 6 dni później niż w Choryni
i Smolicach (21 maja). Podczas pierwszych 6 dni kwitnienia żyta w Wiatrowie występowały
Tabela 12. Występowanie sporyszu na roślinach 90 genotypow żyta w trzech Stacjach
Hodowli Roślin
Genotyp
nr
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
nazwa
GRADAN F1
WM 18R
WM 19R
WM 34R
WM 36R
WM 37R
WM 38R
WM 39R
WM 40R
WM 41R
WM 42R
WM 45R
WM 46R
WM 47R
WM 48R
WM 49R
WM 50R
WTD1
2497C/09
WS 79N/94
NS 0640N/1
NS 0858N/2
NS 765N/00
NS 857N/95
NS 839N/00
AND 12
AND 13
AND 15
AND 16
AND 17
D. Diament
Amilo
DL. 6
M003/10
szkółka 04/11
szkółka 05/09
szkółka 06/09
Szkółka 07/10
Szkółka 08/10
Szkółka 09/10
Szkółka 10/11
Szkółka 11/11
Szkółka 12/11
Szkółka 13/12
Procentx) masy sklerocjów w masie plonu ziarna
Wiatrowo
2,6410
0,4543
1,2540
2,2089
0,5441
0,7175
1,4101
0,6891
0,2756
0,0294
1,4000
0,2669
0,0091
0,2938
0,3174
2,2938
0,9335
0,3287
2,5370
0,4388
0,3756
0,2570
2,0879
0,8516
2,6462
0,8422
0,2262
0,8836
1,8913
0,9664
1,6847
0,4332
0,4722
0,7960
1,9449
2,4256
0,4536
1,7389
0,7809
0,2843
0,7164
1,1180
0,3779
1,1556
Choryń
0,5134
0,0792
0,2737
0,5316
0,4412
0,1660
0,3267
0,0780
0,2355
0,0160
0,5865
0,3215
0,6724
0,1637
0,2955
0,7288
0,1526
0,5152
0,3075
0,2317
0,4077
0,0143
0,2762
0,3883
0,1584
0,4113
0,1567
0,1398
0,3000
0,0874
0,3680
0,1469
0,1810
0,1570
0,1354
0,2997
0,1272
0,1850
0,0810
0,2809
0,4228
0,1979
0,2445
0,1713
Smolice
0,1335
0,0000
0,1059
0,1547
0,0309
0,3268
0,0248
0,0000
0,0000
0,0400
0,4211
0,0213
0,0666
0,0000
0,0147
0,1879
0,0000
0,0963
0,0962
0,1623
0,1837
0,0037
0,3805
0,0000
0,0324
0,0550
0,1087
0,0386
0,0000
0,0228
0,0558
0,0177
0,0382
0,0231
0,0234
0,1530
0,0067
0,0412
0,0012
0,1262
0,0329
0,0656
0,0106
0,0677
średnio
0,8735 o-q
0,1176 a-e
0,4572 c-p
0,8014 m-q
0,2932 a- l
0,3786 b-p
0,4524 c-p
0,1632 a-g
0,1265 a-e
0,0277 a
0,7612 k-q
0,1767 a-g
0,1744 a-g
0,1112 a-e
0,1779 a-g
0,9150 p-q
0,2424 a-h
0,2923 a-l
0,7368 i-q
0,2686 a-q
0,3159 a-m
0,0592 a-b
0,7790 l-q
0,3053 a-m
0,6284 h-q
0,3780 b-p
0,1611 a-g
0,2771 a-k
0,4905 d-p
0,2574 a-i
0,5552 f-q
0,1640 a-g
0,1998 a-h
0,2531 a-i
0,4744 d-p
0,7479 j-q
0,1507 a-f
0,4763 d-p
0,1894 a-h
0,2253 a-h
0,3336 a-n
0,3712 b-o
0,1750 a-g
0,3691 b-o
21
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
Szkółka 14/12
D. Złote
D. Amber
D. Agat
CHD 62
DC26
DC28
DC46
DC63
DC74
DC75
DC84
DC85
DC89
DC92
DC94
HRSM 157-3R
HRSM 158-3R
HRSM 62-4R
HRSM 63-4R
HRSM 64-4R
HRSM 65-4R
HRSM 66-4R
HRSM 67-4R
HRSM 68-4R
HRSM 69-4R
HRSM 70-4R
HRSM 71-4R
HRSM 72-4R
HRSM 73-4R
HRSM 74-4R
HRSM 75-4R
HRSM 77-4R
HRSM 78-4R
HRSM 79-4R
HRSM 80-4R
HRSM 81-4R
HRSM 82-4R
HRSM 83-4R
HRSM 84-4R
HRSM 85-4R
HRSM 86-4R
HRSM 87-4R
HRSM 91-4R
HRSM 93-4R
HRSM 94-4R
średnio
1,6112
1,5106
2,2762
1,8556
0,5294
0,4020
0,9843
5,2218
0,9237
0,2774
0,9130
0,6721
1,5695
1,1291
0,7527
0,9976
1,8695
0,2138
1,0042
0,4233
0,8362
0,1917
1,3525
1,0986
0,7847
2,7787
0,7271
1,3110
1,0028
0,6517
0,4586
2,0127
0,9105
0,2968
1,0780
0,9576
0,2766
0,8457
1,1887
0,6836
1,0098
0,3575
0,4233
0,9852
1,1384
0,7873
0,9487 r
0,3020
0,1460
0,2633
0,1580
0,3293
0,1007
0,1677
0,2696
0,1953
0,2071
0,2433
0,1442
0,1281
0,2537
0,1450
0,2666
0,1446
0,0581
0,0693
0,1270
0,4040
0,1575
0,1072
0,5978
0,1191
0,5779
0,1016
0,1327
0,4203
0,2188
0,1462
0,0790
0,1078
0,0934
0,0794
0,2243
0,1033
0,0849
0,0514
0,2408
0,1356
0,1540
0,1837
0,5141
0,1901
0,4104
0,2193 s
0,1075
0,0012
0,0012
0,0375
0,0819
0,0265
0,1836
0,0012
0,0106
0,0273
0,0186
0,0318
0,0362
0,1022
0,0012
0,0640
0,0306
0,0300
0,0693
0,0456
0,2315
0,0219
0,0118
0,1995
0,0160
0,0278
0,0495
0,0046
0,0776
0,0050
0,0228
0,0777
0,0077
0,0046
0,0012
0,0341
0,0000
0,0012
0,0219
0,0254
0,0456
0,0366
0,1169
0,0309
0,0474
0,0000
0,0426 t
0,5489 f-q
0,3607 b-o
0,5597 f-q
0,4829 d-p
0,2887 a-l
0,1465 a-f
0,3891 b-p
1,0865 q
0,2824 a-l
0,1520 a-f
0,3071 a-m
0,2279 a-h
0,4102 b-p
0,4187 c-p
0,2105 a-h
0,3706 b-o
0,4722 d-p
0,2960 a-m
0,2875 a-l
0,1732 a-g
0,4662 c-p
0,1109 a-e
0,3320 a-n
0,5864 g-q
0,2285 a-h
0,8359 o-q
0,2336 a-h
0,3250 a-n
0,4352 c-p
0,2237 a-h
0,1737 a-g
0,4987 e-q
0,2397 a-h
0,1016 a-d
0,2457 a-h
0,3240 a-n
0,0893 a-c
0,2039 a-h
0,2798 a-l
0,2609 a-j
0,3071 a-m
01616 a-g
0,2284 a-h
0,4259 c-p
0,3597 b-o
0,2972 a-m
-
x – jednakowymi literami oznaczono wartości nie różniące się istotnie na poziomie α = 0,05;
Kolorami oznaczono genotypy: białym – populacyjne i mieszańca, żółtym – restorery, zielonym –
męskopłodne;
22
opady deszczu sprzyjające zakażeniu kwiatów przez C. purpurea, a w Choryni i Smolicach
znaczące opady miały miejsce dopiero po 6 dniach od rozpoczęcia kwitnienia (27 maja).
III. Ocena wpływu zraszania wodą roślin 90 genotypów żyta populacyjnego,
mieszańcowego i restorerowego w Smolicach na ich zakażenie przez C. purpurea
Średnio dla 90 genotypów żyta obsada roślin w fazie kłoszenia była podobna
w kombinacji bez zraszania (78%) i ze zraszaniem roślin wodą (73%) w czasie kwitnienia.
Zraszanie wodą 90 genotypów żyta nie wpłynęło na czas trwania kwitnienia roślin i stopień
pylenia.
Wyniki analizy wariancji wskazują, że nasilenie występowania sporyszu zależało od
genotypu żyta oraz od zraszania. Między tymi dwoma czynnikami (AxB) nie występowała
interakcja (Tab. 13).
Tabela 13. Dwuczynnikowa analiza wariancji weryfikująca wpływ zraszania wodą roślin
w okresie kwitnienia żyta na występowania sporyszu w SHR Smolice
Żródło zmienności
Bloki
Genotyp (A)
Zraszanie (B)
AxB
Błąd
** P < 0,05
Stopnie swobody
2
89
1
89
358
Średnie kwadraty
1,008
0,181**
2,044**
0,080
0,102
Średnio dla 90 genotypów żyta procent masy sklerocjów w plonie ziarna okazał się
istotnie większy w kombinacji ze zraszaniem roślin wodą w czasie kwitnienia niż bez
zraszania (Tab. 14). Średnio dla kombinacji bez i ze zraszaniem roślin występowanie
sklerocjów C. purpurea u 70 genotypów okazało się istotnie mniejsze niż u genotypu numer
65. Występowanie sklerocjów u pozostałych 19 genotypów nie różniło się istotnie od tych
dwóch grup genotypów.
23
Tabela 14. Wpływ zraszania wodą w okresie kwitnienia na występowanie sporyszu na 90
genotypach żyta w SHR Smolice
Genotyp
nr
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
nazwa
GRADAN F1
WM 18R
WM 19R
WM 34R
WM 36R
WM 37R
WM 38R
WM 39R
WM 40R
WM 41R
WM 42R
WM 45R
WM 46R
WM 47R
WM 48R
WM 49R
WM 50R
WTD1
2497C/09
WS 79N/94
NS 0640N/1
NS 0858N/2
NS 765N/00
NS 857N/95
NS 839N/00
AND 12
AND 13
AND 15
AND 16
AND 17
D. Diament
Amilo
DL. 6
M003/10
szkółka 04/11
szkółka 05/09
szkółka 06/09
Szkółka 07/10
Szkółka 08/10
Szkółka 09/10
Szkółka 10/11
Szkółka 11/11
Szkółka 12/11
Szkółka 13/12
Szkółka 14/12
D. Złote
Procentx) masy sklerocjów w masie plonu ziarna żyta
bez zraszania
0,1335
0,0000
0,1059
0,1547
0,0309
0,3268
0,0248
0,0000
0,0000
0,0400
0,4211
0,0213
0,0666
0,0000
0,0147
0,1879
0,0000
0,0963
0,0962
0,1623
0,1837
0,0037
0,3805
0.0000
0,0324
0,0550
0,1087
0,0386
0,0000
0,0228
0,0558
0,0177
0,0382
0,0231
0,0234
0,1530
0,0067
0,0412
0,0012
0,1262
0,0329
0,0656
0,0106
0,0677
0,1075
0,0012
zraszanego wodą
0,1133
0,0190
0,0380
0,3932
0,3066
0,1550
0,3603
0,0050
0,1334
0,0264
0,0710
0,0517
0,0633
0,0306
0,3088
0,4911
0,0476
0,0443
0,2833
0,3426
0,1381
0,0000
0,3571
0,0118
0,0621
0,1528
0,0426
0,0756
0,0431
0,0366
0,0157
0,0799
0,0309
0,0357
0,0731
0,0954
0,0132
0,1052
0,0907
0,0698
0,0087
0,0372
0,0892
0,1091
0,3089
0,0333
średnio
0,1232 b-o
0,0051 a-b
0,0685 a-n
0,2637 n-q
0,1411 c-p
0,2349 k-q
0,1549 d-p
0,0013 a
0,0384 a-j
0,0329 a-i
0,2184 j-q
0,0351 a-i
0,0649 a-n
0,0083 a-c
0,1249 b-o
0,3261 o-q
0,0131 a-f
0,0683 a-n
0,1804 h-p
0,2462 l-q
0,1589 e-p
0,0010 a
0,3687 p-q
0,0031 a-b
0,0462 a-k
0,0991 a-o
0,0725 a-n
0,0558 a-m
0,0118 a-e
0,0294 a-i
0,0331 a-i
0,0441 a-j
0,0345 a-i
0,0291 a-i
0,0454 a-k
0,1229 b-o
0,0097 a-c
0,0702 a-n
0,0307 a-i
0,0964 a-n
0,0191 a-g
0,0506 a-k
0,0419 a-j
0,0874 a-n
0,1983 i-p
0,0123 a-e
24
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
D. Amber
D. Agat
CHD 62
DC26
DC28
DC46
DC63
DC74
DC75
DC84
DC85
DC89
DC92
DC94
HRSM 157-3R
HRSM 158-3R
HRSM 62-4R
HRSM 63-4R
HRSM 64-4R
HRSM 65-4R
HRSM 66-4R
HRSM 67-4R
HRSM 68-4R
HRSM 69-4R
HRSM 70-4R
HRSM 71-4R
HRSM 72-4R
HRSM 73-4R
HRSM 74-4R
HRSM 75-4R
HRSM 77-4R
HRSM 78-4R
HRSM 79-4R
HRSM 80-4R
HRSM 81-4R
HRSM 82-4R
HRSM 83-4R
HRSM 84-4R
HRSM 85-4R
HRSM 86-4R
HRSM 87-4R
HRSM 91-4R
HRSM 93-4R
HRSM 94-4R
średnio
0,0012
0,0375
0,0819
0,0265
0,1836
0,0012
0,0106
0,0273
0,0186
0,0318
0,0362
0,1022
0,0012
0,0640
0,0306
0,0300
0,0693
0,0456
0,2315
0,0219
0,0118
0,1995
0,0160
0,0278
0,0495
0,0046
0,0776
0,0050
0,0228
0,0777
0,0077
0,0046
0,0012
0,0341
0,0000
0,0012
0,0219
0,0254
0,0456
0,0366
0,1169
0,0309
0,0474
0,0000
0,0426 r
0,0278
0,0685
0,1321
0,1031
0,0130
0,0091
0,1481
0,2080
0,0715
0,0331
0,0974
0,0000
0,0186
0,0762
0,0444
0,0012
0,0300
0,0589
0,8216
0,3923
0,4655
0,3032
0,2421
0,0348
0,0137
0,0196
0,2692
0,1583
0,0362
0,0546
0,0909
0,0855
0,0000
0,0421
0,0147
0,0744
0,0768
0,0924
0,0180
0,1196
0,1954
0,1505
0,0578
0,1802
0,0930 s
0,0105 a-d
0,0521 a-l
0,1058 a-o
0,0597 a-m
0,0784 a-n
0,0043 a-b
0,0631 a-n
0,1010 a-o
0,0414 a-j
0,0324 a-i
0,0638 a-n
0,0290 a-i
0,0075 a-c
0,0700 a-n
0,0372 a-j
0,0112 a-d
0,0480 a-k
0,0521 a-l
0,4925 q
0,1632 g-p
0,1759 g-p
0,2493 m-q
0,1027 a-o
0,0312 a-i
0,0292 a-i
0,0109 a-d
0,1624 f-p
0,0597 a-m
0,0292 a-i
0,0657 a-n
0,0396 a-j
0,0343 a-i
0,0003 a
0,0380 a-j
0,0039 a-b
0,0254 a-h
0,0458 a-k
0,0546 a-m
0,0305 a-i
0,0733 a-n
0,1542 d-p
0,0817 a-n
0,0525 a-l
0,0527 a-l
-
x–
jednakowymi literami oznaczono wartości nie różniące się istotnie na poziomie α =0,05;
Kolorami oznaczono genotypy: białym – populacyjne i mieszańca, żółtym – restorery, zielonym –
męskopłodne;
25
IV. Ocena patogeniczności różniących się szybkością liniowego wzrostu grzybni
8 izolatów C. purpurea wobec 4 genotypów żyta męskosterylnego w doświadczeniu
przeprowadzonym w Katedrze Fitopatologii w Poznaniu
Obsada roślin wynosiła 62 procent u genotypu 26 do 85 procent u genotypu 4
(Tab. 15). Kwitnienie roślin genotypu 13 rozpoczęło się 23 maja i trwało 18 dni, pozostałych
3 genotypów rozpoczęło się 28 maja i trwało 13 dni.
Tabela 15. Obsada roślin i charakterystyka kwitnienia żyta męskosterylnego
w doświadczeniu wazonowym (Poznań, 2012/2013)
Genotyp
Procent roślin w stosunku
Kwitnienie
do pełnej obsady
początek
nr
nazwa
liczba dni
w maju
4. CSIN 320
85
28
13
9. LSIN 55
68
28
13
13. CSIN356
81
23
18
26. NSIN1031
62
28
13
Stopień
pylenia
2
2
2
2
Wyniki analizy wariancji wskazują, że występowanie sporyszu zależało od izolatu
C. pupurea oraz od genotypu żyta. Między tymi dwoma czynnikami (AxB) występowała
interakcja (Tab. 16).
Tabela 16. Dwuczynnikowa analiza wariancji weryfikująca wpływ inokulacji 4 genotypów
żyta męskosterylnego ośmioma izolatami C. purpurea różniącymi się
tempem wzrostu grzybni na masę sklerocjów patogena
Żródło zmienności
Bloki
Izolat C. pupurea (A)
Genotyp żyta (B)
AxB
Błąd
** P < 0,05
Stopnie swobody
2
8
3
24
70
Średnie kwadraty
0,0005
0, 6965**
0,0716**
0,0131**
0,0096
Średnio dla wszystkich izolatów C. purpurea sporysz występował w największym
stopniu na roślinach żyta genotypu 4 (Tab. 17). Pod względem patogeniczności można
wyróżnić trzy grupy izolatów C. purpurea. Najmniej patogenicznymi okazały się izolaty:
17 (wolnorosnący) i 46 (szybkorosnący), średnio patogenicznymi izolaty: 25, 31 i 40
(wolnorosnące) oraz 37 (szybkorosnący), a w największym stopniu patogenicznymi dwa
izolaty (48 i 65) szybkorosnące. Wyniki te wskazują, że nie ma pełnej zależności
patogeniczności badanych izolatów C. purpurea od ich szybkości liniowego wzrostu grzybni.
Na uwagę zasługuje jedynie fakt, że w największym stopniu patogenicznymi okazały się dwa
szybkorosnące izolaty: 48 i 65.
26
Tabela 17. Wpływ inokulacji roślin 4 genotypów żyta męskosterylnego zarodnikami
konidialnymi ośmiu izolatów C. purpurea różniących się tempem wzrostu grzybni na masę
sklerocjów patogena (doświadczenie wazonowe)
Inokulacja żyta
izolatami C. pupurea
Kontrola
17 wolnorosnący
25 wolnorosnący
31 wolnorosnący
40 wolnorosnący
37 szybkorosnący
46 szybkorosnący
48 szybkorosnący
65 szybkorosnący
średnio
Masax) sklerocjów (g) w jednym kłosie genotypu żyta
4
9
13
26
0,00 a
0,07 b-d
0,31 j-m
0,24 h-l
0,20 g-j
0,25 h-l
0,11 b-g
0,40 m-n
0,45 n
0,20 G
0,00 a
0,05 b-c
0,11 b-f
0,24 h-l
0,24 h-l
0,20 f-j
0,04 b
0,35 l-n
0,41 m-n
0,16 F
0,00 a
0,08 b-e
0,26 i-l
0,17 f-i
0,16 e-i
0,20 f-j
0,06 b-c
0,33 k-n
0,33 k-n
0,15 EF
0,00 a
0,08 b-e
0,12 c-g
0,22 h-k
0,12 c-g
0,15 d-h
0,05 b
0,25 h-l
0,30 j-m
0,12 E
średnio
0,00 A
0,07 B
0,19 C
0,22 C
0,18 C
0,20 C
0,06 B
0,33 D
0,37 D
-
x - jednakowymi literami oznaczono wartości nie różniące się istotnie na poziomie 0,05;
Celem prowadzonych prac było wyselekcjonowanie genotypów żyta odpornych lub
najmniej podatnych na sporysz oraz określenie wpływu zraszania wodą kwitnących roślin
żyta na występowanie sporyszu i ocena patogeniczności różniących się szybkością liniowego
wzrostu grzybni 8 izolatów patogena wobec 4 genotypów żyta męskosterylnego.
Harmonogram prac w bieżącym roku sprawozdawczym był realizowany w ramach
czterech zadań:
- ocena podatności 29 genotypów żyta męskosterylnego na mieszaninę różnych izolatów
C. purpurea,
- ocena podatności 90 genotypów żyta populacyjnego, mieszańcowego i restorerowego na
zakażenie przez C. purpurea w trzech miejscowościach znacznie oddalonych od siebie,
- ocena wpływu zraszania wodą 90 genotypów żyta populacyjnego, mieszańcowego
i restorerowego w Smolicach na ich zakażenie przez C. purpurea,
- ocena, w doświadczeniu wazonowym Katedry Fitopatologii UP w Poznaniu,
patogeniczności różniących się szybkością liniowego wzrostu grzybni 8 izolatów
C. purpurea wobec 4 genotypów żyta męskosterylnego.
Wszystkie zaplanowane cele zostały osiągnięte.
7. Najważniejsze osiągnięcia w roku 2013
Do najważniejszych osiągnięć uzyskanych w 2013 roku należy zaliczyć:
 stwierdzenie wśród ocenianych 90 genotypów żyta populacyjnego, mieszańcowego
i restorerowego oraz wśród 29 genotypów żyta męskosterylnego dwóch grup tj. genotypów
27
mniej i bardziej podatnych oraz braku genotypu nieulegającego w ogóle porażeniu przez
C. purpurea;
 stwierdzenie istotnego wpływu warunków pogodowych na termin rozpoczęcia i długość
trwania kwitnienia żyta oraz na występowanie sporyszu;
 wykazanie istotnego wpływu zraszania wodą kwitnącego żyta na zwiększenie
występowania sporyszu;
 stwierdzenie różnic patogeniczności ocenianych 8 izolatów C. purpurea i stopnia
podatności na tego patogena 4 genotypów żyta męskosterylnego;
 wykazanie braku pełnej zależności patogeniczności 8 izolatów C. purpurea od ich
szybkości liniowego wzrostu grzybni.
8. Podsumowanie wyników uzyskanych w latach 2012 i 2013 oraz wypływające z nich
wnioski
Wyniki uzyskane w ramach niniejszego tematu realizowanego w latach 2012 i 2013
pozwalają na wyciągnięcie następujących wniosków:
- populacje grzyba C. purpurea są zróżnicowane genetycznie, przy czym populacja
pochodząca z poletek doświadczalnych Stacji Hodowli Roślin jest zróżnicowana w większym
stopniu niż populacja wyodrębniona z pól produkcyjnych;
- stwierdzone istnienie różnic w szybkości liniowego wzrostu grzybni poszczególnych
izolatów C. purpurea tylko częściowo ma związek z ich zdolnością do wywoływania
sporyszu (największą chorobotwórczością charakteryzowały się tylko dwa spośród
4 szybkorosnących izolatów patogena);
- w doświadczeniach prowadzonych w celu wyselekcjonowania odpornych lub
przynajmniej w małym stopniu podatnych genotypów żyta na C. purpurea można jako
inokulum stosować zarówno sklerocja patogena wprowadzane do ziemi wraz z wysiewanymi
ziarniakami żyta jak i opryskiwanie kwitnącego żyta wodną zawiesiną zawierającą zarodniki
konidialne pochodzące z mieszaniny czystych kultur patogena;
- warunki pogodowe (opady deszczu i stosunkowo niskie temperatury) wpływające na
wydłużenie okresu kwitnienia żyta w obecności źródeł inokulum C. purpurea sprzyjają
dużemu występowaniu sporyszu (w warunkach bezdeszczowej pogody i stosunkowo
wysokich temperatur panujących w okresie kwitnienia żyta, w doświadczeniach
prowadzonych w celu wyselekcjonowania genotypów żyta odpornych na C. purpurea,
wskazane jest stosowanie dodatkowej inokulacji i zraszania roślin wodą);
- genotypy żyta mniej podatne stwierdzone w niniejszych doświadczeniach można
wykorzystywać w hodowli żyta mało podatnego na C. purpurea;
- brak genotypów żyta nieulegającego w ogóle porażeniu przez C. purpurea w niniejszej
jak i w wielu innych pracach przemawia za koniecznością poszukiwania różnych sposobów
ograniczania sporyszu obok równoczesnego stopniowego poprawiania stopnia odporności
nowych genotypów żyta na tego patogena;
- bardzo celowe jest prowadzenie dalszych prac nad poszukiwaniem źródeł odporności
żyta na C. purpurea oraz możliwościami biologicznej i chemicznej ochrony żyta przed
sporyszem zwłaszcza w hodowli żyta mieszańcowego.
28
9. Forma upowszechniania wyników
Wyniki są i będą dostępne przez okres 5 lat na stronie internetowej
http://bip.puls.edu.pl/?q=content/dotacje-ministra-rolnictwa
10. Wykaz prac opublikowanych w roku sprawozdawczym dotyczących realizowanego
tematu
Brak
11. Wykaz prac złożonych do druku
Brak
12. Przyczyny ewentualnych odstępstw od harmonogramu zapisanego w karcie
realizacji tematu
Brak
13. Informacja o wynikach współpracy naukowo – technicznej krajowej i z zagranicą
Ścisłe doświadczenie polowe dotyczące drugiego zadania realizowano w Stacjach Hodowli
Roślin:
- Poznańska Hodowla Roślin Spółka z o.o., Oddział Hodowli Roślin Wiatrowo;
- „Danko” Hodowla Roślin Spółka z o.o., Oddział Choryń;
- Hodowla Roślin Smolice Spółka z o.o., Grupa IHAR.
Ścisłe doświadczenie polowe dotyczące trzeciego zadania realizowano w Stacji Hodowli
Roślin:
- Hodowla Roślin Smolice Spółka z o.o., Grupa IHAR.
14. Udział w konferencjach zagranicznych
Brak
15. Udział w konferencjach krajowych
Na sympozjum naukowym „Classical and molecular approaches in plant-pathogen taxonomy”
odbywającym się w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, w dniach
10 -11.09.2013, uczestniczyła dr Lidia Irzykowska (wykonawca tematu) prezentując część
uzyskanych w ramach projektu wyników w formie posteru: „Phylogeny and genetic variation
of Claviceps purpurea derived from rye”.
Poznań, 30.09.2013
Zbigniew Weber
29