dział vii wynagrodzenia. świadczenia z ubezpieczeń społecznych
Transkrypt
dział vii wynagrodzenia. świadczenia z ubezpieczeń społecznych
DZIAŁ VII CHAPTER VII WYNAGRODZENIA. ŚWIADCZENIA Z UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH WAGES AND SALARIES. SOCIAL SECURITY BENEFITS Uwagi ogólne General notes Wynagrodzenia 1. Wynagrodzenia obejmują wypłaty pieniężne oraz wartość świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty należne pracownikom z tytułu pracy. Dane prezentowane w dziale nie obejmują wynagrodzeń pracowników jednostek budżetowych prowadzących działalność w zakresie obrony narodowej i bezpieczeństwa publicznego. Składnikami wynagrodzeń są: wynagrodzenia osobowe, wypłaty z tytułu udziału w zysku i nadwyżce bilansowej w spółdzielniach, dodatkowe wynagrodzenia roczne dla pracowników jednostek sfery budżetowej, wynagrodzenia bezosobowe, wynagrodzenia agencyjno-prowizyjne, honoraria. Do wynagrodzeń osobowych zalicza się m.in.: wynagrodzenia zasadnicze, premie i nagrody, dodatki (np. za pracę w warunkach szkodliwych dla zdrowia, za staż pracy, za pełnienie funkcji kierowniczych), wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych, wynagrodzenia za czas niewykonywania pracy (przestoje płatne, urlopy, choroby), świadczenia deputatowe i odszkodowawcze. Wynagrodzenie osobowe dotyczą osób zatrudnionych na podstawie stosunku pracy, osób wykonujących pracę nakładczą oraz uczniów, którzy zawarli z zakładem pracy umowę o pracę w celu przygotowania zawodowego. 2. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie (nominalne) przypadające na 1 zatrudnionego obliczono przyjmując: — wynagrodzenia osobowe, bez wynagrodzeń osób wykonujących pracę nakładczą oraz uczniów, a także osób zatrudnionych za granicą, — wypłaty z tytułu udziału w zysku i w nadwyżce bilansowej w spółdzielniach, — dodatkowe wynagrodzenia roczne dla pracowników jednostek sfery budżetowej, — honoraria wypłacone niektórym grupom pracowników za prace wynikające z umowy o pracę, np. dziennikarzom, realizatorom filmów, programów radiowych i telewizyjnych. 3. Dane o wynagrodzeniach podaje się w ujęciu brutto, tj. łącznie z zaliczkami na po- Wages and salaries 1. Wages and salaries include monetary payments as well as the value of benefits in kind or their equivalents due to employees for work performed. Data presented in this chapter do not include wages and salaries of employees in budgetary entities conducting activity within the scope of national defence and public safety. Components of wages and salaries are comprised of: personal wages and salaries, payments from profit and balance surplus in cooperatives, annual extra wages and salaries for employees of budgetary sphere entities, impersonal wages and salaries, agency commission wages and salaries, fees. Personal wages and salaries comprise, among others: basic wages and salaries, premiums and prizes, bonuses (e.g., for working in unhealthy conditions, for seniority, for serving in management positions), wages and salaries for working overtime, wages and salaries for time off (paid lay-offs, holidays, illness) and allowances and claim benefits. Personal wages and salaries concern employees hired on the basis of an employment contract, persons engaged in outwork as well as apprentices, who concluded a labour contract with an employer for the purpose of job occupational training. 2. The average monthly (nominal) wages and salaries per paid employee were calculated assuming: — personal wages and salaries, excluding wages and salaries of persons engaged in outwork as well as apprentices and persons employed abroad, — payments from profit and balance surplus in co-operatives, — annual extra wages and salaries for employees of budgetary sphere entities, — fees paid to selected groups of employees for performing work in accordance with a labour contract, e.g., to journalists, film producers, radio and television program producers. 3. Data regarding wages and salaries are given in gross terms, i.e. including deductions for personal income taxes and since 1999 also 164 WYNAGRODZENIA. ŚWIADCZENIA Z UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH czet podatku dochodowego od osób fizycznych oraz od 1999 r. ze składkami na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe i chorobowe) płaconymi przez ubezpieczonego pracownika. 4. Dane w tabl. 2–5 opracowano na podstawie reprezentacyjnego badania struktury wynagrodzeń według zawodów za październik 2014 r. Dane dotyczą zatrudnionych, którzy otrzymali wynagrodzenie za cały miesiąc, bez zatrudnionych w organizacjach: społecznych, politycznych, związków zawodowych i innych. Do obliczenia wynagrodzenia przyjęto sumę: wypłat wynagrodzeń osobowych za badany miesiąc z uwzględnieniem wypłat dokonanych za okresy dłuższe niż miesiąc w przeliczeniu na jeden miesiąc (np. 1/3 premii kwartalnej, 1/12: nagród i premii rocznych, wypłat z tytułu udziału w zysku i w nadwyżce bilansowej w spółdzielniach, dodatkowych wynagrodzeń rocznych dla pracowników jednostek sfery budżetowej oraz honorariów). employee’s contributions to compulsory social security (retirement, pension and illness) paid by the insured employee. 4. Data in tables 2–5 were compiled on the basis of sample survey structure of wages and salaries by occupations for October 2014. Data concern paid employees who received wages and salaries for the whole month, excluding paid employees in social and political organizations, trade unions and others. For calculating wages and salaries the sum of the following were assumed: payments of personal wages and salaries for the reference month including payments made for periods longer than one month calculated per month (e.g. 1/3 of quarterly premiums, 1/12 of: annual prizes and premiums, payments from profit and balance surplus in cooperatives, annual extra wages and salaries for employees of budgetary sphere entities and fees). Świadczenia z ubezpieczeń społecznych Social security benefits 1. Informacje o świadczeniach emerytalnych i rentowych (poza rolnikami indywidualnymi) dotyczą świadczeń wypłacanych w ramach pozarolniczego systemu ubezpieczeń społecznych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych − ze środków Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, budżetu państwa (w ramach dotacji celowej oraz od 2007 r. także z odrębnego rozdziału wydatków budżetu państwa) i od 2009 r. ze środków zgromadzonych w otwartych funduszach emerytalnych − OFE; Informacje o świadczeniach emerytalnych i rentowych rolników indywidualnych dotyczą świadczeń wypłacanych przez Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego ze środków Funduszu Emerytalno-Rentowego i budżetu państwa (w ramach dotacji celowej oraz od 2007 r. z odrębnego rozdziału wydatków budżetu państwa), oraz ze środków wypłacanych w ramach pozarolniczego systemu ubezpieczeń społecznych, w przypadku gdy rolnicy posiadają uprawnienia do łącznego pobierania świadczeń z obu systemów. 2. Do świadczeń emerytalnych i rentowych uprawnieni są (łącznie z członkami ich rodzin) m.in.: 1) pracownicy; 2) osoby wykonujące pracę nakładczą; 3) członkowie rolniczych spółdzielni produkcyj- 1. Information regarding retirement and other pension benefits (excluding farmers) concerns benefits which are paid in regard to nonagricultural social security system by the Social Insurance Institution − from the source of the Social Insurance Fund, the state budget (within the scope of the targeted grant as well as since 2007 also from the separate division of the state budget expenditures) and since 2009 from the sources gathered in the open pension funds − OFE; Information regarding retirement and other pension benefits for farmers concerns benefits which are paid by the Agricultural Social Insurance Fund from the source of the Pension Fund and by the state budget (within the scope of the targeted grant as well as since 2007 from the separate division of the state budget expenditures) and also from the sources which are paid in regard to non-agricultural social security system, in the case of farmers who are authorized to receive benefits from those sources simultaneously. 2. Among others, the following persons (including members of their families) are authorized to receive retirement and other pensions: 1) employed persons; 2) outworkers; 3) members of agricultural producers’ coopera- WAGES AND SALARIES. SOCIAL SECURITY BENEFITS nych i spółdzielni powstałych na ich bazie oraz spółdzielni kółek rolniczych; 4) osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy na warunkach zlecenia; 5) osoby prowadzące pozarolniczą działalność (w tym prowadzący działalność gospodarczą na własny rachunek, twórcy, artyści); 6) duchowni; 7) rolnicy indywidualni; 8) inwalidzi wojenni i wojskowi, kombatanci oraz od 1991 r. osoby represjonowane. 3. Świadczenia emerytalne i rentowe (wypłacane także z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych) obejmują: 1) emerytury; 2) renty z tytułu niezdolności do pracy; 3) renty rodzinne. 4. Świadczenia emerytalne i rentowe nie obejmują wypłat emerytur i rent realizowanych na mocy umów międzynarodowych. 5. Świadczenia emerytalne i rentowe obejmują kwotę świadczeń należnych (bieżących i wyrównawczych) uwzględniającą od 2007 r. zmniejszenia m.in. z tytułu osiągania przychodów z pracy. 6. Dane dotyczące przeciętnej miesięcznej emerytury i renty obliczono, dzieląc ogólną kwotę świadczeń przez odpowiadającą im liczbę świadczeniobiorców. 7. Dane o świadczeniach podaje się w ujęciu brutto, tj. łącznie z zaliczkami na poczet podatku dochodowego od osób fizycznych. 165 tives and cooperatives established on their basis as well as agricultural farmers’ cooperatives; 4) persons employed on the basis of agency agreements or on the basis of order agreements; 5) persons engaged in non-agricultural economic activity (of which self-employed persons, creators, artists); 6) clergy; 7) farmers; 8) war and military invalids, combatants as well as since 1991 repressed persons. 3. Retirement and other pension benefits (also paid due to accidents at work and jobrelated illnesses) include: 1) retirement pensions; 2) disability pensions; 3) survivors pensions. 4. Retirement and other pension benefits do not include payments of retirement and other pensions carried out under international agreements. 5. Retirement and other pension benefits include the amount of benefits due (current and compensatory), taking into account since 2007 the deductions, among others, in respect of achieving revenue from work. 6. Data regarding the average monthly retirement and other pension are calculated by dividing the total amount of benefits by the corresponding number of persons receiving these benefits. 7. Data regarding benefits are given in gross terms, i.e., including deductions for personal income taxes. 166 WYNAGRODZENIA. ŚWIADCZENIA Z UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH Wynagrodzenia Wages and salaries TABL. 1 (96). PRZECIĘTNE MIESIĘCZNE WYNAGRODZENIA BRUTTO AVERAGE MONTHLY GROSS WAGES AND SALARIES 2005 WYSZCZEGÓLNIENIE O G Ó Ł E M ................................ 2015 w tym podmioty o liczbie pracujących 2010 2014 ogółem powyżej 9 osób total of which entities employing more than 9 persons w zł in zl SPECIFICATION 2001,53 2753,12 3266,17 3371,47 3527,62 T O T A L sektor publiczny ..................... 2336,28 3293,21 3905,93 4010,70 4010,70 public sector sektor prywatny ...................... 1759,99 2454,01 2950,30 3057,85 3232,67 private sector Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo . ................................. 2593,03 3440,84 4477,70 4703,24 5346,10 Agriculture, forestry and fishing Przemysł ....................................... 2017,80 2742,92 3292,46 3402,24 3471,08 Industry w tym przetwórstwo przemysłowe 1951,52 2646,62 3233,08 3342,75 3413,07 of which manufacturing Budownictwo ................................ 1703,23 2295,34 2624,60 2665,26 2913,24 Construction Handel; naprawa pojazdów samochodowych Δ .............................. 1489,53 2042,42 2452,49 2579,44 2694,47 Trade; repair of motor vehicles Δ Transport i gospodarka magazynowa .......................................... 1872,05 2092,06 2464,68 2566,71 2748,89 Transporation and storage Zakwaterowanie i gastronomia Δ 1231,51 1667,23 2042,80 2171,27 2292,18 Accommodation and catering Δ Informacja i komunikacja ............. 2937,02 6297,80 6029,76 6076,43 6468,45 Information and communication Działalność finansowa i ubezpieczeniowa ................................... 3178,95 3799,10 4472,91 4553,59 4814,67 Financial and insurance activities Obsługa rynku nieruchomości Δ ... 2191,98 2795,75 3534,86 3578,05 3691,77 Real estate activities Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna ...................... 2222,43 2971,88 3346,98 3563,34 4232,09 Professional, scientific and technical activities Administrowanie i działalność wspierająca Δ ............................. 1138,04 1523,79 2032,18 2104,11 2062,64 Administrative and support service activities Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne ............ Public administration and defence; compulsory social 2809,77 3775,35 4349,23 4427,72 4427,10 security Edukacja ....................................... 2298,40 3310,81 4004,14 4096,01 4097,32 Education Opieka zdrowotna i pomoc społeczna ........................................ 1859,65 2797,91 3194,71 3336,02 3361,58 Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją .................. 1907,66 2548,36 2893,28 2994,37 3015,63 Arts, entertainment and recreation Pozostała działalność usługowa ... 2120,08 2274,14 2566,70 2635,55 2416,96 Other service activities Human health and social work activities WAGES AND SALARIES. SOCIAL SECURITY BENEFITS TABL. 2 (97). 167 ZATRUDNIENI 1 WEDŁUG WYSOKOŚCI WYNAGRODZENIA BRUTTO ZA PAŹDZIERNIK 2 2014 R. PAID EMPLOYMENT 1 BY AMOUNT OF GROSS WAGES AND SALARIES FOR OCTOBER 2 2014 Ogółem Total WYSZCZEGÓLNIENIE SPECIFICATION a – w tys. osób in thous. persons b – w odsetkach in percent O G Ó Ł E M ........................................ TOTAL Sektor publiczny Public sector Sektor prywatny Private sector mężczyźni men mężczyźni men kobiety women ogółem total mężczyźni men a 386,7 b 100,0 206,2 100,0 180,5 100,0 133,3 100,0 45,5 100,0 87,8 100,0 253,4 100,0 160,7 100,0 92,7 100,0 kobiety ogółem women total kobiety ogółem women total przedziały wynagrodzeń 3: ranges of wages and salaries 3: Do 1680,00 zł zl and less Do 1680,00 zł zl and less a b 42,2 10,9 21,4 10,4 20,8 11,5 1,6 1,2 0,5 1,0 1,1 1,3 40,6 16,0 20,9 13,0 19,7 21,1 1680,01–2053,86 1680,01 zł–50% PW a b 55,5 14,3 25,8 12,5 29,7 16,4 11,2 8,4 3,0 6,5 8,2 9,4 44,3 17,5 22,8 14,2 21,5 23,1 2053,87– 2752,17 50– 67% PW a b 83,0 21,5 40,4 19,6 42,6 23,5 28,3 21,3 9,4 20,6 18,9 21,6 54,7 21,7 31,0 19,3 23,7 25,5 2752,18– 3080,79 67–75% PW a b 35,5 9,2 19,0 9,2 16,5 9,2 13,6 10,2 3,7 8,2 9,9 11,2 21,9 8,6 15,3 9,5 6,6 7,2 3080,80– 4107,72 75–100% PW a b 79,1 20,4 47,4 23,0 31,7 17,6 32,2 24,3 11,5 25,5 20,7 23,4 46,9 18,5 35,9 22,3 11,0 12,0 4107,73– 5134,65 100–125% PW a b 47,6 12,3 24,0 11,6 23,6 13,1 26,2 19,7 7,7 16,9 18,5 21,1 21,4 8,4 16,3 10,1 5,1 5,5 5134,66– 6161,58 125–150% PW a b 19,3 5,0 10,7 5,2 8,6 4,8 10,2 7,6 3,7 8,2 6,5 7,4 9,1 3,6 7,0 4,3 2,1 2,4 6161,59– 7188,51 150–175% PW a b 8,9 2,3 5,7 2,8 3,2 1,8 4,3 3,2 2,2 4,9 2,1 2,4 4,6 1,8 3,5 2,2 1,1 1,2 7188,52– 8215,44 175–200% PW a b 4,9 1,3 3,4 1,6 1,5 0,8 2,2 1,6 1,3 2,8 0,9 1,0 2,7 1,1 2,1 1,3 0,6 0,7 8215,45–9242,37 200–225% PW a b 3,0 0,8 2,2 1,1 0,8 0,4 1,1 0,8 0,8 1,7 0,3 0,4 1,9 0,7 1,4 0,9 0,5 0,4 9242,38– 10269,30 225–250% PW a b 2,1 0,5 1,5 0,7 0,6 0,3 0,9 0,6 0,6 1,3 0,3 0,3 1,2 0,5 0,9 0,6 0,3 0,3 10269,31–11296,23 250–275% PW a b 1,0 0,3 0,7 0,4 0,3 0,2 0,5 0,4 0,3 0,6 0,2 0,2 0,5 0,2 0,4 0,3 0,1 0,1 11296,24–12323,16 275–300% PW a b 0,9 0,2 0,8 0,4 0,1 0,1 0,3 0,2 0,3 0,6 0,0 0,1 0,6 0,2 0,5 0,3 0,1 0,1 12323,17–20000,00 300% PW–20000,00 a b 2,9 0,8 2,5 1,2 0,4 0,2 0,6 0,5 0,5 1,1 0,1 0,2 2,3 0,9 2,0 1,3 0,3 0,3 Od 20000,01 zł zl and more Od 20000,01 zł zl and more a b 0,8 0,2 0,7 0,3 0,1 0,1 0,1 0,0 0,0 0,1 0,1 0,0 0,7 0,3 0,7 0,4 0,0 0,1 1 Dane dotyczą pełnozatrudnionych i niepełnozatrudnionych bez przeliczania na pełnozatrudnionych i obejmują podmioty, w których liczba pracujących przekracza 9 osób. 2 Patrz uwagi ogólne do działu „Wynagrodzenia”, ust. 4. 3 Ustalone na podstawie krotności przeciętnego wynagrodzenia brutto (PW = 4107,72 zł) dla gospodarki narodowej w październiku 2014 roku. 1 Data concern full- and part-time paid employees without converting into full-time paid employees and include entities employing more than 9 persons. 2 See general notes to the chapter “Wages”, item 4. 3 Established on the basis of product of gross wages and salaries (PW = 4107,72 zl) for national economy in October 2014. 168 WYNAGRODZENIA. ŚWIADCZENIA Z UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH TABL. 3 (98). ZATRUDNIENI a ORAZ PRZECIĘTNE WYNAGRODZENIA BRUTTO WEDŁUG GRUP ZAWODÓW WYKONYWANYCH ZA PAŹDZIERNIK 2014 R. PAID EMPLOYMENT a AND AVERAGE GROSS WAGES AND SALARIES BY PERFORMED OCCUPATIONAL GROUPS FOR OCTOBER 2014 Zatrudnieni w odsetkach Paid employees in percent GRUPY ZAWODÓW b O G Ó Ł E M ............................. ogółem total mężczyźni men 100,0 100,0 Przeciętne wynagrodzenia brutto w zł Average gross wages and salaries in zl kobiety ogółem women total mężczyźni men OCCUPATIONAL GROUPS b kobiety women 100,0 3398,79 3622,44 3143,38 T O T A L Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy ................................. 7,6 8,7 Specjaliści ................................. 25,3 15,9 specjaliści nauk fizycznych, matematycznych i technicznych ........................... 3,2 4,6 1,7 4995,13 5454,45 3598,68 science and engineering professionals specjaliści do spraw zdrowia 4,8 1,0 9,2 3667,14 6261,89 3357,09 health professionals specjaliści nauczania i wychowania ........................... 10,1 4,9 16,1 4183,19 4280,21 4149,11 specjaliści do spraw ekonomicznych i zarządzania .... 5,1 3,1 7,3 4208,14 4991,70 3829,50 business and administration professionals 6,4 6349,01 7067,39 5230,39 Managers 36,1 4229,32 4951,86 3867,05 Professionals teaching professionals specjaliści do spraw technologii informacyjno-komunikacyjnych ....................... 1,1 1,7 0,4 5009,59 4815,49 5851,73 information and communications technology professionals specjaliści z dziedziny prawa, dziedzin społecznych i kultury ................................... 1,0 0,6 1,4 4163,26 4754,92 3862,22 legal, social and cultural professionals Technicy i inny średni personel 11,0 9,7 12,4 3412,61 3768,85 3092,86 Technicians and associate professionals średni personel nauk fizycznych, chemicznych i technicznych ............................... 3,3 5,0 1,4 3925,19 4070,90 3324,58 science and engineering associate professionals średni personel do spraw zdrowia ........................................ 1,7 1,2 2,2 2636,69 2881,39 2482,35 health associate professionals średni personel do spraw biznesu i administracji ....... 4,8 2,8 7,3 3437,30 3808,44 3275,17 business and administration associate professionals średni personel z dziedziny prawa, spraw społecznych, kultury i pokrewny ............. 0,9 0,3 1,5 2840,93 2735,93 2868,71 legal, social, cultural and related associate professionals technicy informatycy ............. 0,3 0,4 0,0 3311,19 3335,78 3019,59 information and communications technicians Pracownicy biurowi .................. 6,8 5,8 8,0 2861,00 2800,23 2911,57 Clerks sekretarki, operatorzy urządzeń biurowych i pokrewni 2,3 1,0 3,8 2894,09 2894,70 2893,90 general and keyboard clerks pracownicy obsługi klienta .... 0,7 0,3 1,2 2800,29 3113,54 2724,00 customer services clerks pracownicy do spraw finansowo-statystycznych i ewidencji materiałowej ........... 3,2 4,2 2,0 2806,09 2726,56 2999,36 numerical and material recording clerks pozostali pracownicy obsługi biura .................................. 0,6 0,3 1,0 3100,78 3290,79 3036,71 other clerical support workers a Dane dotyczą pełnozatrudnionych i niepełnozatrudnionych bez przeliczania niepełnozatrudnionych na pełnozatrudnionych i obejmują podmioty, w których liczba pracujących przekracza 9 osób. b Patrz uwagi ogólne do Rocznika, ust. 7, pkt 1 na str. 29. a Data concern full- and part-time paid employees without converting part-time paid employees into full-time paid employees and include entities employing more than 9 persons. b See general notes to the Yearbook, item 7, point 1 on page 29. WAGES AND SALARIES. SOCIAL SECURITY BENEFITS TABL. 3 (98). 169 ZATRUDNIENI a ORAZ PRZECIĘTNE WYNAGRODZENIA BRUTTO WEDŁUG GRUP ZAWODÓW WYKONYWANYCH ZA PAŹDZIERNIK 2014 R. (dok.) PAID EMPLOYMENT a AND AVERAGE GROSS WAGES AND SALARIES BY PERFORMED OCCUPATIONAL GROUPS FOR OCTOBER 2014 (cont.) Zatrudnieni w odsetkach Paid employees in percent Przeciętne wynagrodzenia brutto w zł Average gross wages and salaries in zl ogółem total mężczyźni men mężczyźni men Pracownicy usług i sprzedawcy 10,9 7,0 pracownicy usług osobistych 1,9 1,4 2,5 2223,11 2316,33 2161,37 sprzedawcy i pokrewni ......... 7,2 3,3 11,6 2079,17 2319,27 2001,61 pracownicy opieki osobistej i pokrewni .......................... 0,5 0,1 0,9 2154,17 2250,78 2139,04 personal care workers pracownicy usług ochrony .... 1,3 2,2 0,3 2220,40 2230,57 2137,25 protective services workers GRUPY ZAWODÓW b kobiety ogółem women total OCCUPATIONAL GROUPSb kobiety women 15,3 2124,91 2289,74 2038,43 Service and sales workers personal service workers sales workers Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy ...................................... 0,2 0,2 Skilled agricultural, forestry and 0,1 2381,84 2427,78 2257,01 fishery workers Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy .............................. 16,5 25,8 6,0 2857,42 2983,64 2236,38 Craft and related trades workers robotnicy budowlani i pokrewni (z wyłączeniem elektryków) ........................ 2,9 5,3 0,1 3020,21 3028,72 2459,44 building and related trades workers, excluding electricians robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeń i pokrewni .......................... 6,2 11,5 0,4 3100,35 3122,58 2398,03 metal, machinery and related trades workers rzemieślnicy i robotnicy poligraficzni ............................. 0,7 0,9 0,4 2928,62 3143,48 2362,10 handicraft and printing workers elektrycy i elektronicy ........... 1,7 3,0 0,2 3311,04 3382,59 2138,22 electrical and electronic trades workers food processing, wood working, garment and other craft and related trades workers robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, produkcji wyrobów tekstylnych i pokrewni ....... 5,0 5,1 4,9 2289,69 2354,61 2212,39 Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń ............................ 13,0 20,0 5,1 2890,05 2958,12 2585,36 operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych i przetwórczych .................................... 6,0 9,7 1,7 3065,87 3168,57 2413,98 stationary plant and machine operators monterzy ............................... 2,4 1,8 3,1 2790,87 3012,78 2644,24 assemblers kierowcy i operatorzy pojazdów ................................... 4,6 8,5 0,3 2714,46 2705,78 3046,05 drivers and mobile plant operators Pracownicy przy pracach prostych ..................................... 8,7 6,9 10,6 2205,37 2426,86 2039,81 Elementary occupations w tym: pomoce domowe i sprzątaczki ................................. robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie .......... Plant and machine operators and assemblers of which: 3,4 2,6 0,4 3,4 6,8 2018,90 2059,89 2016,31 house keepers and cleaning persons 1,7 2429,32 2567,32 2107,92 labourers in mining, construc tion, manufacturing and transport a Dane dotyczą pełnozatrudnionych i niepełnozatrudnionych bez przeliczania niepełnozatrudnionych na pełnozatrudnionych i obejmują podmioty, w których liczba pracujących przekracza 9 osób. b Patrz uwagi ogólne do Rocznika, ust. 7, pkt 1 na str. 29. a Data concern full- and part-time paid employees without converting part-time paid employees into full-time paid employees and include entities employing more than 9 persons. b See general notes to the Yearbook, item 7, point 1 on page 29. 170 WYNAGRODZENIA. ŚWIADCZENIA Z UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH TABL. 4 (99). PRZECIĘTNE WYNAGRODZENIA BRUTTO ZA PAŹDZIERNIK 2014 R.1 AVERAGE GROSS WAGES AND SALARIES FOR OCTOBER 2014 1 Ogółem Total WYSZCZEGÓLNIENIE SPECIFICATION a – w zł in zl b – ogółem = 100 total = 100 ogółem total mężczyźni men Sektor publiczny Public sector Sektor prywatny Private sector mężczyźni men mężczyźni men kobiety ogółem women total kobiety ogółem women total kobiety women OGÓŁEM TOTAL O G Ó Ł E M ......................................... a 3398,79 3622,44 3143,38 3793,76 4140,19 3614,52 3190,87 3475,93 2696,45 TOTAL b 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 WEDŁUG POZIOMU WYKSZTAŁCENIA BY EDUCATIONAL LEVEL Wyższe ze stopniem naukowym co najmniej doktora oraz tytułem magistra, lekarza lub równorzędnym Tertiary with academic degree (at least doctorate) or tertiary with master degree, physician degree or equivalent a 4580,41 5434,42 4048,39 4459,07 5043,53 4206,45 4779,96 5808,38 3671,24 b 134,8 150,0 128,8 117,5 121,8 116,4 149,8 167,1 136,2 Wyższe z tytułem inżyniera, licencjata, dyplomowanego ekonomisty lub równorzędnym Tertiary with engineer degree, licentiate(bechelor), economist with diploma or equivalent a 4056,82 4827,85 3229,23 3615,45 4316,62 3261,17 4284,33 4972,49 3201,08 b 119,4 133,3 102,7 95,3 104,3 90,2 134,3 143,1 118,7 Policealne .............................................. a 2894,19 3069,45 2796,81 3064,47 3198,48 3027,70 2778,12 3027,73 2570,64 Post-secondary b 85,2 84,7 89,0 80,8 77,3 83,8 87,1 87,1 95,3 Średnie zawodowe ................................ a 2996,59 3229,04 2672,97 3302,80 3703,14 3083,55 2904,08 3151,17 2443,42 Vocational secondary b 88,2 89,1 85,0 87,1 89,4 85,3 91,0 90,7 90,6 Średnie ogólnokształcące ..................... a 2725,83 3061,51 2475,71 2872,81 3206,52 2767,92 2681,18 3039,75 2344,82 General secondary b 80,2 84,5 78,8 75,7 77,4 76,6 84,0 87,5 87,0 Zasadnicze zawodowe .......................... a 2616,06 2805,73 2158,02 2605,51 2907,73 2206,76 2618,09 2790,51 2142,83 Basic vocational b 77,0 77,5 68,7 68,7 70,2 61,1 82,0 80,3 79,5 Gimnazjalne .......................................... a 2328,84 2447,97 1777,23 1813,61 1813,69 1811,99 2373,13 2511,89 1776,46 Lower secondary b 68,5 67,6 56,5 47,8 43,8 50,1 74,4 72,3 65,9 Podstawowe i niepełne podstawowe .... a 2653,09 2811,62 2302,74 2522,91 2833,23 2203,56 2695,48 2806,85 2365,76 Primary and incomplete primary b 78,1 77,6 73,3 66,5 68,4 61,0 84,5 80,8 87,7 1 Dane dotyczą pełnozatrudnionych i niepełnozatrudnionych bez przeliczania niepełnozatrudnionych na pełnozatrudnionych i obejmują podmioty, w których liczba pracujących przekracza 9 osób. 1 Data concern full- and part-time paid employees without converting part-time paid employees into full-time paid employees and include enti-ties employing more than 9 persons. WAGES AND SALARIES. SOCIAL SECURITY BENEFITS TABL. 4 (99). 171 PRZECIĘTNE WYNAGRODZENIA BRUTTO ZA PAŹDZIERNIK 2014 R. 1 (dok.) AVERAGE GROSS WAGES AND SALARIES FOR OCTOBER 2014 1 (cont.) Ogółem Total WYSZCZEGÓLNIENIE SPECIFICATION a – w zł in zl b – ogółem = 100 total = 100 ogółem total mężczyźni men Sektor publiczny Public sector Sektor prywatny Private sector mężczyźni men mężczyźni men kobiety ogółem women total kobiety ogółem women total kobiety women WEDŁUG WIEKU BY AGE 24 lata i mniej ...................................... and less a 2342,79 2455,25 2083,79 2269,69 2332,38 2223,83 2350,17 2462,47 2054,12 b 68,9 67,8 66,3 59,8 56,3 61,5 73,7 70,8 76,2 25-34 ................................................... a 3003,30 3225,94 2699,75 3137,70 3348,80 3021,32 2961,86 3205,07 2519,66 b 88,4 89,1 85,9 82,7 80,9 83,6 92,8 92,2 93,4 35-44 ................................................... a 3523,14 3873,37 3180,70 3857,59 4223,58 3692,69 3350,05 3777,86 2735,74 b 103,7 106,9 101,2 101,7 102,0 102,2 105,0 108,7 101,5 45-54 ................................................... a 3553,26 3797,33 3333,21 3925,15 4291,98 3760,00 3262,70 3598,03 2755,48 b 104,5 104,8 106,0 103,5 103,7 104,0 102,3 103,5 102,2 55-59 ................................................... a 3600,81 3663,53 3528,84 3898,83 4155,63 3755,40 3372,20 3461,42 3191,59 b 105,9 101,1 112,3 102,8 100,4 103,9 105,7 99,6 118,4 60-64 ................................................... a 4435,49 4562,41 3984,67 4685,23 5000,22 4152,05 4252,19 4335,86 3563,60 b 130,5 125,9 126,8 123,5 120,8 114,9 133,3 124,7 132,2 65 lat i więcej ...................................... and more a 5839,36 6013,57 3614,64 6793,55 7071,36 4649,63 5220,22 5377,11 1914,31 b 171,8 166,0 115,0 179,1 170,8 128,6 163,6 154,7 71,0 WEDŁUG STAŻU PRACY BY WORK SENIORITY Do 1,9 roku ......................................... and less a 2439,93 2569,80 2258,14 2586,81 2786,54 2476,98 2403,50 2539,99 2160,84 b 71,8 70,9 71,8 68,2 67,3 68,5 75,3 73,1 80,1 2,0-4,9 ............................................. a 2760,96 2985,97 2444,14 2902,47 3115,68 2769,33 2728,95 2968,07 2321,74 b 81,2 82,4 77,8 76,5 75,3 76,6 85,5 85,4 86,1 5,0-9,9 ............................................. a 3180,83 3488,47 2781,79 3313,90 3574,93 3164,53 3136,91 3472,01 2564,06 b 93,6 96,3 88,5 87,4 86,3 87,6 98,3 99,9 95,1 10,0-14,9 ............................................. a 3396,78 3694,31 3060,94 3769,63 4137,23 3591,71 3248,37 3600,27 2694,47 b 99,9 102,0 97,4 99,4 99,9 99,4 101,8 103,6 99,9 15,0-19,9 ............................................. a 3693,73 4041,73 3331,13 4052,34 4471,71 3863,69 3512,37 3931,39 2853,10 b 108,7 111,6 106,0 106,8 108,0 106,9 110,1 113,1 105,8 20 lat i więcej ...................................... and more a 3680,68 3873,67 3479,87 3999,41 4393,64 3795,35 3408,39 3642,07 2966,27 b 108,3 106,9 110,7 105,4 106,1 105,0 106,8 104,8 110,0 1 Dane dotyczą pełnozatrudnionych i niepełnozatrudnionych bez przeliczania niepełnozatrudnionych na pełnozatrudnionych i obejmują podmioty, w których liczba pracujących przekracza 9 osób. 1 Data concern full- and part-time paid employees without converting part-time paid employees into full-time paid employees and include enti-ties employing more than 9 persons. 172 WYNAGRODZENIA. ŚWIADCZENIA Z UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH TABL. 5 (100). MIESIĘCZNE WYNAGRODZENIA BRUTTO NAJWYŻSZE (decyle) W GRUPACH DECYLOWYCH PRACOWNIKÓW ZATRUDNIONYCH 1 WEDŁUG WIELKICH GRUP ZAWODÓW WYKONYWANYCH 2 ZA PAŹDZIERNIK 2014 R. DECILE EARNINGS (the upper limits of gross wages and salaries received by decile) PAID EMPLOYMENT 1 BY GREAT OCCUPATIONAL GROUPS 2 FOR OCTOBER 2014 WYSZCZEGÓLNIENIE SPECIFICATION a – ogółem total b – mężczyźni men c – kobiety women Najwyższe wynagrodzenia (decyle) w grupie decylowej Decile earnings (the upper limits of gross wages and salaries received by decile) pierwszej first piątej (medidrugiej trzeciej czwartej ana) second third fourth fifth (median) w zł szóstej siódmej ósmej sixth seventh eight dziewiątej ninth in zl O G Ó Ł E M ....................................... TOTAL a 1680,00 1923,58 2200,00 2523,70 2863,50 3254,03 3715,03 4351,58 5340,83 b 1680,00 1991,56 2315,30 2666,88 3008,45 3400,00 3836,49 4490,40 5812,11 c 1680,00 1883,33 2101,40 2390,02 2697,87 3053,76 3570,30 4225,26 4979,50 Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy Public government representatives senior officials and managers a 2200,00 3049,75 3706,00 4427,50 5103,10 5802,50 6752,05 8343,33 11386,36 b 2250,00 3150,00 3976,68 4755,05 5500,00 6352,08 7700,00 9598,14 13056,19 c 2182,00 2900,00 3551,35 4098,50 4640,20 5226,88 5816,30 6812,50 8301,70 Specjaliści ........................................... Professionals a 2374,59 2767,50 3112,78 3464,17 3871,92 4289,30 4635,76 5102,22 6179,55 b 2577,54 3104,08 3417,20 3849,87 4288,65 4677,74 5246,57 6175,00 7772,64 c 2292,98 2670,00 2958,12 3300,00 3676,30 4110,00 4440,40 4804,34 5434,89 Technicy i inny średni personel .......... Technicians and associate professionals a 1900,00 2212,00 2503,51 2821,49 3104,90 3450,00 3836,33 4343,55 5232,64 b 2000,00 2416,67 2782,59 3153,66 3490,00 3879,00 4279,00 4844,65 5782,46 c 1826,80 2100,00 2376,78 2630,00 2864,25 3093,79 3453,48 3838,25 4543,21 Pracownicy biurowi ............................. Clerks a 1680,00 1932,50 2179,50 2406,44 2650,00 2906,80 3198,70 3620,03 4253,45 b 1680,00 1881,80 2120,00 2333,93 2558,33 2800,00 3064,53 3464,51 4116,73 c 1721,67 1991,99 2230,29 2492,97 2730,00 3003,70 3347,48 3721,48 4319,63 Pracownicy usług i sprzedawcy .......... Service and sales workers a 1680,00 1680,00 1680,00 1750,80 1876,87 2000,00 2169,63 2408,10 2892,17 b 1680,00 1680,00 1680,00 1750,00 1900,00 2081,56 2387,88 2784,17 3438,13 c 1680,00 1680,00 1680,00 1755,60 1866,00 1970,82 2108,66 2259,00 2600,00 Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy .... Skilled agricultural, forestry and fishery workers a 1747,82 1833,92 2035,56 2294,89 2310,00 2328,12 2561,67 2747,67 2926,62 b 1801,67 1900,00 2094,33 2310,00 2310,00 2316,67 2561,67 2796,71 2925,67 c 1747,82 1747,82 1841,16 1883,31 2363,67 2503,13 2543,48 2705,67 2926,62 Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy Craft and related trades workers a 1680,00 1785,04 2024,00 2335,20 2600,00 2851,16 3232,80 3670,00 4306,60 b 1680,00 1869,91 2146,49 2486,08 2756,96 3046,00 3415,53 3808,92 4476,61 c 1680,00 1680,00 1750,83 1882,40 2091,74 2288,14 2477,12 2625,04 3015,77 Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń Plant and machine operators and assemblers a 1747,82 2000,00 2220,26 2484,48 2761,77 3010,16 3289,75 3644,27 4193,54 b 1723,82 2000,00 2273,93 2572,83 2851,17 3113,66 3376,06 3736,82 4281,72 c 1832,53 1966,88 2113,20 2251,56 2440,00 2630,40 2930,68 3090,80 3508,77 Pracownicy przy pracach prostych ..... Elementary occupations a 1680,00 1680,00 1764,00 1877,61 1992,84 2147,84 2327,86 2553,12 3066,24 b 1680,00 1686,48 1809,77 1971,10 2223,67 2428,00 2655,40 3051,25 3474,50 c 1680,00 1680,00 1745,59 1850,00 1934,58 2021,39 2146,38 2312,36 2522,00 1 Dane dotyczą pełnozatrudnionych i niepełnozatrudnionych bez przeliczania na pełnozatrudnionych i obejmują podmioty, w których liczba pracujących przekracza 9 osób. 2 Patrz uwagi ogólne, ust. 7, pkt 1 na str. 29. 1 Data concern full- and part-time paid employees without converting into full-time paid employees and include entities employing more than 9 persons. 2 See general notes, item 7, point 1 on page 29. WAGES AND SALARIES. SOCIAL SECURITY BENEFITS 173 Świadczenia z ubezpieczeń społecznych Social security benefits TABL. 6 (101). EMERYCI I RENCIŚCI a RETIREES AND PENSIONERS a WYSZCZEGÓLNIENIE O G Ó Ł E M .................................... Pobierający emerytury i renty wypłacane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych .................................. emerytury ...................................... renty z tytułu niezdolności do pracy .......................................... renty rodzinne ............................... Rolnicy indywidualni ........................ 2005 2010 2014 2015 486990 472174 452801 374283 197706 380787 242893 375572 250957 451736 T O T A L Persons receiving retirement and other pensions paid by the Social 376401 Insurance Institution 255098 retirement pensions SPECIFICATION 113128 63449 112707 73229 64665 91387 59609 65006 77229 56375 disability pensions 64928 survivors pensions 75335 Farmers a Przeciętne w roku. Ź r ó d ł o: dane Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. a Annual averages. S o u r c e: data of the Social Insurance Institution and Agricultural Social Insurance Fund. TABL. 7 (102). ŚWIADCZENIA EMERYTALNE I RENTOWE BRUTTO GROSS RETIREMENT AND OTHER PENSION BENEFITS WYSZCZEGÓLNIENIE Świadczenia w mln zł ....................... 2005 2010 2014 OGÓŁEM GRAND TOTAL 5267,7 7187,9 8517,0 2015 SPECIFICATION 8813,2 Benefits in mln zl WYPŁACANE PRZEZ ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH PAID BY THE SOCIAL INSURANCE INSTITUTION Świadczenia w mln zł ........................ Przeciętna miesięczna emerytura i renta w zł ..................................... Świadczenia w mln zł ....................... Przeciętna miesięczna emerytura w zł Świadczenia w mln zł ....................... Przeciętna miesięczna renta w zł ..... Świadczenia w mln zł ....................... Przeciętna miesięczna renta w zł ..... Świadczenia w mln zł ....................... Przeciętna miesięczna emerytura i renta w zł ...................................... 4289,9 955,13 Razem Total 6173,4 7483,3 1351,01 1660,43 Emerytury Retirement pensions 2558,3 4291,1 5382,7 1078,33 1472,22 1787,40 Renty z tytułu niezdolności do Disability pensions 1037,3 914,8 920,2 764,13 1041,04 1286,46 Renty rodzinne Survivors pensions 694,2 967,5 1180,4 911,79 1246,74 1513,21 7773,1 Benefits in mln zl Average monthly retirement and 1720,93 other pension in zl 5642,9 Benefits in mln zl 1843,37 Average monthly retirement pension in zl pracy 908,7 Benefits in mln zl 1343,22 Average monthly pension in zl 1221,6 Benefits in mln zl 1567,82 Average monthly pension in zl ROLNIKÓW INDYWIDUALNYCH a FARMERS a 977,8 1014,5 1033,6 1040,1 Benefits in mln zl Average monthly retirement and 722,98 925,13 1115,31 1150,49 other pension in zl a Łącznie z wypłatami z pozarolniczego systemu ubezpieczeń społecznych w przypadku łączenia uprawnień do świadczeń z tego systemu z uprawnieniami do świadczeń z Funduszu Emerytalno-Rentowego; patrz uwagi ogólne, ust. 1 na str. 164. Ź r ó d ł o: dane Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. a Including payments from non-agricultural social security system, in the case of a simultaneous right to benefits from this system and to benefits from the Pension Fund; see general notes, item 1 on page 164. S o u r c e: data of the Social Insurance Institution and Agricultural Social Insurance Fund.