więcej informacji - Fundacja im. Friedricha Eberta
Transkrypt
więcej informacji - Fundacja im. Friedricha Eberta
Konferencja jubileuszu 20-lecia FES w Polsce www.feswar.org.pl ___________________________________________________________________________ Kierować się ku przyszłości Warszawa 2 lipca 2010 – Rok 1989 to punkt zwrotny, który do dziś symbolizuje koniec konfliktu między Wschodem a Zachodem. Przed 20 laty rozmowy „Okrągłego Stołu” wytyczyły drogę Polski do demokracji. W tym samym też czasie Fundacja Friedricha Eberta (FES) otworzyła zagraniczne przedstawicielstwo w Warszawie rozpoczynając działalność w Polsce. Dla uczczenia tego jubileuszu fundacja zorganizowała 2 lipca 2010 konferencję „Od Okrągłego Stołu do Prezydencji w Unii Europejskiej 20 lat Fundacji im. Friedricha Eberta w Polsce“. Uczestnicy dokonali wydarzeń, przeglądu skierowali dotychczasowych też spojrzenie w przyszłość aby dostrzec wyzwania, jakie staną przed Polską i Niemcami w Europie, demokracją w Polsce i dialogiem społecznym w Polsce. Szef wydziału dialogu międzynarodowego FES Dr. Alexander Kallweit przypomniał wobec 200 uczestników konferencji skuteczną działania fundacji, która towarzyszyła Polsce w drodze ku integracji europejskiej. Kallweit podkreślił, że dziś Polska jest „mocno obecna w UE“. Obecnie wyzwaniem stojącym przed Polską jest przemiana jej roli z „pasażera w unijnej łódce“ na „członka jej dowództwa“. Urzędujący ambasador Republiki Federalnej Niemiec w Polsce Andreas Meitzner w wystąpieniu także wskazał, że fundacji udało się wnieść istotny wkład w dzieło przyjaźni niemiecko-polskiej, jak również jednoczenia Europy. O przerzucaniu mostów między przeszłością a przyszłością mówił następnie jeszcze były prezydent Polski Aleksander Kwaśniewski. W jego osobistym postrzeganiu przemiany roku 1989 zapisały się jako „wydarzenie niepowtarzalne“, którego jednak wówczas przewidzieć było nie sposób. W związku z tym wyraził on uznanie ówczesnym politykom, którzy zdołali tamte „znaki czasu“ rozpoznać. Po tym czasie nadszedł okres „dojrzewania“ Polski na drodze do Unii Europejskiej. W tym miejscu Kwaśniewski podkreślił znaczenie www.feswar.org.pl Konferencja jubileuszu 20-lecia FES w Polsce ___________________________________________________________________________ Republiki Federalnej Niemiec jako zwolennika wstąpienia Polski do UE, przypominał też o swych dobrych relacjach z oboma kanclerzami – Helmutem Kohlem i Gerhardem Schröderem. W swej całości owe procesy przemian nie były niczym mniejszym niż „budowaniem nowej architektury“. Kwaśniewski podkreślił, że w szczególności niemieccy socjaldemokraci przyczynili się w sposób znaczący do skutecznej transformacji w Polsce. Równie obecnie szereg problemów można skutecznie rozwiązywać jedynie wspólnie w ramach struktur europejskich. Niemcy są zatem nadal jednym z najważniejszych partnerów Polski. Kwaśniewski zaapelował o podejście do stosunków niemiecko-polskich niewyłącznie w kategoriach dwustronnych, ale w sposób wzmacniający wspólne zaangażowanie w rozwiązywanie spraw europejskich. Rolą FES byłoby więc dalsze wspieranie dialogu politycznego i znajdowanie na tej drodze odpowiedzi na istotne wyzwania współczesności: „W jakim kształcie powinna obecnie funkcjonować społeczna gospodarka rynkowa? Jak w epoce nowoczesnych technologii prowadzić walkę o prawa pracownicze? Jak wygląda sprawa socjaldemokratycznej wizji przyszłości UE? Jak wzmacniać rolę związków zawodowych również w przyszłości?“ zastanawiał się Kwaśniewski. Ze strony niemieckiej prof. dr. Gesine Schwan, rektor Humboldt-Viadrina School of Governance, również podkreśliła, że istotna jest znajomość zarówno przeszłości, jak przyszłości. Prof. Schwan wskazała, że zdecydowanie się w roku 1989 na podjęcie „eksperymentu“ Okrągłego Stołu wymagało wielkiej odwagi. W okresie ostatnich 20 lat Niemcom i Polakom udało się, przy wsparciu między innymi wypracować przeszłości ze strony „wspólne z perspektywy“ co fundacji FES, podejście do jednoczesną otworzyło zmianą drogę do postrzegania społeczeństwa z perspektywy powyżej poziomu jednorodnych bloków narodowych. W nawiązaniu do Unii Europejskiej prof. Schwan podkreśliła zdecydowanie proeuropejskie nastawienie społeczeństwa w Polsce. Znalazło to wyraz choćby w zainicjowanej przez Polskę idei Partnerstwa Wschodniego, która stwarza również „dobrą możliwość dla niemiecko-polskiego myślenia o przyszłości“. Za decydujące wyzwanie uznała prof. Schwan umacnianie zaangażowania obywatelskiego również ponad granicami państw narodowych. „Najsilniej ludzi wiąże wspólne działanie!“ To tu właśnie Fundacja Friedricha Eberta odgrywa istotną rolę. „Bez demokracji nie ma życia w wolności. Demokracja jednak nie może istnieć bez społeczeństwa obywatelskiego!“ www.feswar.org.pl Konferencja jubileuszu 20-lecia FES w Polsce ___________________________________________________________________________ Pierwszy panel, prowadzony przez dyrektora przedstawicielstwa FES na kraje bałtyckie Hermanna Bünza, zajął się tematem „W 20 lat po Okrągłym Stole – obecny etap rozwoju demokracji polskiej“. Poseł na Sejm Marek Borowski ocenił stan polskiej demokracji jako „dobry, lecz możliwy do poprawy“. Krytycznie odniósł się do często „powierzchownie prowadzonych debat w parlamencie“, które w mniejszym stopniu służą sprawie dialogu a bardziej medialnie nośnej wymianie wzajemnych oskarżeń i które w oczach ludności jedynie pogłębiają nieufność wobec posłów. Prezes zarządu Fundacji Roberta Schumana Anna RadwanRöhrenschef z kolei uznała za kwestię bardzo dyskusyjną pogląd, że Polki i Polacy są w pełni świadomi praw, jakie przysługują. im w demokracji Niewielki udział w wyborach w Polsce niesie ze sobą ryzyko, że wybory sprowadzą się ostatecznie do pustej fasady. To zagrożenie wynika przede wszystkim z niedostatecznej wyrazistości poszczególnych partii w Polsce. Wielu ludzi po prostu nie widzi już możliwości prawdziwego wyboru. Do zmiany tego stanu rzeczy doprowadzić może jedynie wykształcenie się silnego i aktywnego społeczeństwa obywatelskiego. Poseł na Sejm Bartosz Arłukowicz zgodził się z tezą, że partie muszą wyostrzyć swe profile stwarzając tym samym możliwości wyboru. Jednocześnie wysunął tezę, iż w rzeczywistości obecnej politykom znacznie trudniej rozpoznawać „znaki czasu“ i zapewniać przejrzystość demokratycznych procesów decyzyjnych. Świat polityki może liczyć na odzyskanie zaufania wyborców jedynie pod warunkiem, iż politycy powrócą do dyskusji nad sprawami realnymi. Obecnie wyborcy w Polsce mają wybór pomiędzy różnymi emocjami, nie pomiędzy różnymi tematami. Tu należy szukać źródła pogłębiającej się politycznej apatii społeczeństwa. Kierownik programu Instytutu Spraw Publicznych „Prawo a instytucje demokratyczne“ dr Jarosław Zbieranek wskazał na fakt, iż większość Polaków ocenia swoją sytuację dziś jako lepszą niż przed 20 laty. W tej sprawie Polska różni się od innych państw regionu takich jak Węgry, Republika Czeska czy Słowacja, gdzie powszechnie unaje się stan dzisiejszy za gorszy. Paradoksem jednak udział w wyborach w Polsce jest zdecydowanie niższy niż w pozostałych krajach regionu. Możliwości przezwyciężenia tego stanu rzeczy Zbieranek widzi w aktywizowaniu wyborców, na przykład poprzez inicjatywy organizacji pozarządowych we współdziałaniu z zespołami eksperckimi typu think tanks, aczkolwiek również na przykład przez wprowadzenie w Polsce głosowania korespondencyjnego. Konferencja jubileuszu 20-lecia FES w Polsce www.feswar.org.pl ___________________________________________________________________________ Drugi panel, poświęcony tematowi „Dialog społeczny“ poprowadził Clemens Rode, regionalny koordynator ds. stosunków pracy i dialogu społecznego dla krajów Europy Środkowej i Wschodniej Fundacji Friedricha Eberta w Bratysławie. Na początek prof. dr Juliusz Gardawski z warszawskiej SGH wskazał, że w Polsce dialog społeczny prowadzony jest trójstronnie – pomiędzy pracobiorcami, pracodawcami i stroną rządową. Wskutek takiego układu częste spory na najwyższym poziomie utrącają konstruktywne propozycje poszczególnych grup pracowniczych. Ponadto – jak podkreślił wiceprzewodniczący OPZZ Andrzej Radzikowski – jeśli dialog ma być prowadzony w sposób konstruktywny konieczne jest, aby polskie związki zawodowe prezentowały stanowisko jednolite. Obecny kryzys gospodarczy stwarza ku temu pewną szansę i wymaga szybkich działań. Prawdziwy dialog jednak prowadzony jest jedynie w ramach niewielkich grup pracowniczych nie zaś w Komisji Trójstronnej. Również szef wydziału spraw międzynarodowych Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność“ Andrzej Adamczyk wyraził się krytycznie o dialogu społecznym w ramach Komisji Trójstronnej. Stronie pracodawców zarzucił próby marginalizowania związków zawodowych. Pracodawcy często przedstawiają związki jako „hamulcowych reform i relikty czasów komunizmu“. W miejsce Komisji Trójstronnej Adamczyk zaproponował dwustronny sposób negocjacji pomiędzy związkami zawodowymi a pracodawcami. Na dojście do fundamentalnej zmiany znaczenia związków zawodowych wskazał Dagmir Długosz, kierownik wydziału w Kancelarii Premiera. O ile jeszcze 20 lat temu dialog społeczny prowadzony był z klasą robotniczą jako podstawą, obecnie mamy sytuację zupełnie odmienną. W okresie ubiegłych 20 lat rola związków zawodowych zmieniała się w miarę zmiany stosunków pracy. Obecnie związków zawodowych nie można już uważać za naturalnego reprezentanta pracobiorców. Natomiast stają one dziś wobec nowych wyzwań takich jak zmiana demograficzna, wykluczenie społeczne, ochrona środowiska, czy przyszłość systemów emerytalnych w Polsce. Dr Jacek Męcina, doradca zarządu konfederacji pracodawców prywatnych „Lewiatan“, zaapelował o podjęcie nowoczesnego, zorientowanego na przyszłość dialogu. Tempo obecnych przemian na rynku pracy stanowi wyzwanie nie tylko dla związków www.feswar.org.pl Konferencja jubileuszu 20-lecia FES w Polsce ___________________________________________________________________________ zawodowych, ale i dla pracodawców. Poprawa dialogu społecznego, zdaniem Męciny, jest możliwa do osiągnięcia jedynie z dala od medialnego szumu. Na zakończenie były sekretarz stanu w federalnym ministerstwie pracy i spraw socjalnych Günther Horzetzky przytoczył przykład z Niemiec w kwestii tego dialogu: dostrzegalne tam jest „poczucie wspólnej odpowiedzialności“ pracowników i związków. Horzetzky podkreślił, że dialog społeczny ułatwia pracę zarówno państwu, jak partiom politycznym. Fakt ten stanowi mocną zachętę dla państwa, aby dialog społeczny wspierać. Dlatego w Niemczech zarówno związki zawodowe, jak związki pracodawców generalnie są nie osłabiane, a wspierane. W podsumowaniu dyrektor biura FES w Warszawie Knut Dethlefsen przytoczył słowa Willyego wolność“. Brandta: „Najważniejsza Dlatego właśnie jest działalność Solidarności na rzecz wolności ludzi w Polsce i wolności zasadniczy Polski wkład w w Europie dzieło stanowiła przerzucania mostów między Wschodem a Zachodem. Jednocześnie zakończone powodzeniem przezwyciężenie podziału Europy na Wschód i Zachód należy również uznać za pokłosie Polityki Wschodniej Willyego Brandta. Dethlefsen zapowiedział, że Fundacja Friedricha Eberta również w przyszłości włączać się będzie w dzieło wspierania społecznej sprawiedliwości i sprawiedliwości w świecie pracy. Podziękował uczestniczącym w konferencji partnerom FES za ich wsparcie i zaangażowanie, wyrażając nadzieję na dalszą dobrą współpracę i realizację kolejnych projektów. Relacje niemiecko-polskie, podkreślił Dethlefsen, nie stanowią celu samego w sobie. Jest w nich jednak potencjał dający Niemcom i Polsce szansę stania się motorem rozwoju Europy sprawiedliwości społecznej. Tej sprawie Fundacja Friedricha Eberta zdecydowana jest aktywnie służyć i w przyszłości.