Uchwała Nr VIII/57/07 - (BIP) Gminy Siechnice

Załącznik
do Uchwały Nr XLII/266/13
z dnia 18 kwietnia 2013 r.
GMINNY PROGRAM
PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII
W GMINIE SIECHNICE
NA LATA 2013 - 2015
Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii w Gminie Siechnice na lata 2013-2015
______________________________________________________________________________________
Rozdział I
Diagnoza obecnej sytuacji
Narkomania jest problemem ogólnoświatowym, kojarzonym często z najgorszymi
występkami gatunku ludzkiego, prowadzącymi do moralnego upadku. Jest to problem, który
powstaje na podłożu przeobrażeń zachodzących we współczesnym cywilizowanym świecie
i dotyka nie tylko jednostki, ale całego społeczeństwa. Zanikanie tradycyjnych więzi społecznych,
zwłaszcza rodzinnych oraz osłabienia funkcji wychowawczej rodziny i szkoły potęguje to
zjawisko. Narkomania jest niepokojącym przejawem trudności dojrzewania psychospołecznego, a
zwłaszcza emocjonalnego człowieka. Szczególnie niepokojące jest rozszerzenie się tego
zjawiska wśród młodzieży, a nawet wśród coraz młodszych dzieci. Do najczęstszych przyczyn
sięgania po środki odurzające należą: ciekawość poznania tego co zakazane, chęć
zaimponowania kolegom i otoczeniu, potrzeba, a nawet warunek przynależności do grupy
rówieśniczej, niemożność poradzenia sobie z problemami i trudnościami szkolnymi, osobistymi i
rodzinnymi. Dramat uzależnienia może być udziałem każdego dziecka. Nie jest to wyłącznie
problem rodzin dysfunkcyjnych ani patologicznych środowisk. Co więc można zrobić, aby
uchronić dzieci przed nałogami? Na razie najskuteczniejszym sposobem walki jest profilaktyka.
Należy dążyć do tego, aby ich zachowania były następstwem świadomych wyborów a nie
nakazów. Aby umiały dokonywać wyborów z korzyścią dla swojego zdrowia.
Profilaktyka powinna odnosić się nie tylko do najmłodszej części społeczeństwa ale i do
dorosłych, gdzie szczególny nacisk należy położyć na zwalczanie stereotypów. Nadal bowiem
narkomani w oczach społeczeństwa to ludzie bez ambicji, ludzie nic nie warci, których należy
spisać na straty, izolować od społeczeństwa. Dla większości słowo narkoman kojarzy się
nieodzownie
z
patologią,
marginesem
społecznym,
dnem,
brakiem
godności.
Należy
uświadamiać społeczność lokalną, że narkomania tak, jak inne uzależnienia jest przede
wszystkim poważną chorobą, która swoje podstawy ma nie w złej woli chorego, raczej w kwestii
psychologicznej. Ludzie sięgają po narkotyki, dlatego że zgubili się w rzeczywistości, mają
problemy psychologiczno-osobiste, niektórzy z ciekawości i wielu jeszcze innych przyczyn, a nie
dlatego, że są z natury źli i wymyślili sobie taki właśnie sposób na życie.
Działania podjęte dla społeczności lokalnej gminy Siechnice w latach 2010-2012 były
odpowiedzią na wyniki badań terenowych przeprowadzonych na terenie gminy w latach 1999 –
2006 – 2009. Kontynuowane były działania informacyjno – edukacyjne dla dzieci i młodzieży, jak
również działania informacyjno – konsultacyjne dla wszystkich mieszkańców gminy. Program
profilaktyki narkotykowej realizowany był w placówkach oświatowych we współpracy z
terapeutami z Ośrodka Leczenia Uzależnień MONAR w Milejowicach.
2
Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii w Gminie Siechnice na lata 2013-2015
______________________________________________________________________________________
Podczas spotkań z młodzieżą (kl. VI SP i gimnazjum), a także z rodzicami i kadrą pedagogiczną
szkół, terapeuci przekazywali wiedzę na temat szkodliwości substancji psychoaktywnych i
możliwościach radzenia sobie z problemem.
Jak wynika z obserwacji specjalistów, młodzież posiada wiedzę na temat szkodliwości
eksperymentowania z narkotykami i zdaje sobie sprawę jakie skutki uboczne wywołuje używanie
tzw. „dopalaczy”. Młodzież bardzo chętnie brała aktywny udział w zajęciach na co wskazywała
chęć zadawania pytań i wyrażania własnych poglądów. Okazuje się, że narkotyki, szczególnie
„palenie marihuany” są dość popularnym tematem wśród młodych ludzi, jednak wiedza jaką
posiadają jest daleka od prawdy. Młodzież przekonana jest, że od tego narkotyku nie można się
uzależnić, „nie umiera się” i posiadanie niewielkiej ilości jest legalne. Ta „wątpliwa wiedza” wynika
z informacji jakie przekazują media na temat używania narkotyków przez znanych ludzi, co nie
zawsze jest właściwie odbierane przez młodych „poszukiwaczy wrażeń”.
Młodzież nie posiada również właściwej wiedzy na temat stosowania „dopalaczy”
uważając, że stosowane są one przez sportowców na siłowni. Mylą je niejednokrotnie ze
sterydami i anabolikami, które wg nich nie zrobią im krzywdy a uczynią ich życie bardziej
atrakcyjnym. Ważnym więc staje się systematyczne podnoszenie świadomości wśród młodzieży
o zagrożeniach wynikających nie tylko z nadużywania ale w ogóle z używania substancji
psychoaktywnych. Istotne jest aby wiedza ta przekazywana była przez wykwalifikowanych, a
przede wszystkich doświadczonych specjalistów, którzy w swojej pracy spotykają się z tym
problemem i doskonale znają nieustannie zmieniające się „trendy” w tej dziedzinie.
Istotne jest również docieranie z takimi informacjami do rodziców, którzy jak się okazuje
nie znają symptomów wskazujących na eksperymentowanie ich dziecka z narkotykami, a co jest
niezwykle ważne we wczesnym wykryciu problemu i podjęcia wczesnej skutecznej interwencji.
Rodzice często nie zdają sobie sprawy, że ich grzeczne dziecko przynosi do domu piątki zdobyte
dzięki amfetaminie a potem idzie na prywatkę do koleżanki gdzie pali marihuanę. Bazując na
stereotypach dotyczących narkomanów, nikt nawet nie przypuszcza, że narkomanem może być
ich własne dziecko lub inne dzieci z dobrych domów. Rodzice często nie dopuszczają do siebie
również myśli, że w szkole, do której chodzi ich dziecko mogą być narkotyki. Tak samo jest z
nauczycielami czy dyrektorami szkół, którzy twierdzą, że w „ich” szkole na pewno taki problem
nie istnieje, Narkotyki i problem narkomanii istnieją w każdej szkole, w różnym stopniu, ale w
każdej, a kadra pedagogiczna powinna być szczególnie wyczulona na dostrzeganie i
zapobieganie problemowi.
Na terenie gminy działa Punkt Konsultacyjny dla osób potrzebujących porady w temacie
narkotyków. Zatrudnieni w nim terapeuci udzielają porad zarówno w bezpośrednim kontakcie jak
również telefonicznie. Z obserwacji specjalistów wynika, iż problem używania substancji
psychoaktywnych jest nadal tematem wstydliwym. Na
spotkanie z terapeutą zgłaszają się
najczęściej rodzice dzieci, które zaczynają eksperymentować z narkotykami (w 2012 r. udzielono
3
Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii w Gminie Siechnice na lata 2013-2015
______________________________________________________________________________________
ok. 30 porad).
Osoby uzależnione wybierają anonimowy kontakt telefoniczny i szukają
możliwości podjęcia leczenia z dala od swojego miejsca zamieszkania.
W związku z powyższym przeciwdziałanie narkomanii jest jednym z ważnych zadań
podejmowanych przez gminę w ramach działań profilaktycznych. Konkretne działania zostały
określone w niniejszym Programie, zgodnie z Ustawą o przeciwdziałaniu narkomanii. Program
adresowany jest do osób uzależnionych od narkotyków, ich rodzin oraz wszystkich, którzy
zagrożeni są tego rodzaju uzależnieniem, ze szczególnym uwzględnieniem działań informacyjnoedukacyjnych dla dzieci i młodzieży.
Rozdział II
Cele Programu
Głównym celem tego programu jest ograniczenie dostępności i używania narkotyków oraz
poszerzenie działań edukacyjnych i profilaktycznych w zakresie uzależnień oraz rozwiązywanie
związanych z tym problemów społecznych.
Cel ten realizowany jest przez:
1. ograniczenie przyjmowania środków psychoaktywnych przez młodzież i dorosłych na
terenie gminy,
2. prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie
przeciwdziałania narkomanii ze szczególnym uwzględnieniem dzieci i młodzieży,
3. budowanie skutecznych form kontroli społecznej nad szkodliwymi formami postępowania
osób nadużywających środki psychoaktywne,
4. motywowanie osób nadużywających środki psychoaktywne do działań zaradczych,
w tym do podjęcia terapii odwykowej,
5. monitorowanie problemów narkotycznych na terenie gminy.
Rozdział III
Zadania programu
1. Zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób
uzależnionych i osób zagrożonych uzależnieniem poprzez:
1) dysponowanie aktualnymi informacjami na temat możliwości pomocy
i kompetencji poszczególnych służb, które można zaangażować w profesjonalną
oraz systemową pomoc dla osób uzależnionych i ich rodzin,
2) nawiązanie współpracy z ośrodkami specjalistycznymi na terenie województwa
udzielającymi pomocy terapeutycznej dla osób uzależnionych oraz zagrożonych
uzależnieniami,
4
Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii w Gminie Siechnice na lata 2013-2015
______________________________________________________________________________________
3) udzielania przez Punkt Konsultacyjny, działający przy Gminnym Ośrodku Pomocy
Społecznej pomocy doraźnej, interwencyjnej i terapeutycznej w zakresie uzależnienia
od narkotyków,
4) realizacja programów terapeutycznych dla osób uzależnionych od środków
odurzających oraz zagrożonych uzależnieniami,
5) wspomaganie grup terapeutycznych oraz grup wsparcia dla osób uzależnionych
i zagrożonych uzależnieniami.
2. Udzielanie
rodzinom,
w
których
występują
problemy
narkomanii
pomocy
psychospołecznej i prawnej w następujący sposób:
1) wykrywanie zagrożeń narkotycznych występujących w rodzinach,
2) prowadzenie specjalistycznego poradnictwa: psychologicznego, pedagogicznego,
terapeutycznego i prawnego,
3) prowadzenie przez Punkt Konsultacyjny porad dla rodzin, w których występują
problemy narkomanii,
4) finansowanie
wybranych
usług
i
programów
informacyjno-pomocowych,
profilaktyczno-terapeutycznych mających na celu zdiagnozowanie i zapobieganie
problemom narkomanii na terenie gminy,
5) uświadamianie członkom rodzin zagrożeń wynikających z narkomanii poprzez
organizowanie szkoleń, pogadanek, debat dotyczących problemu narkomanii wśród
dzieci i młodzieży.
3. Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej, edukacyjnej oraz szkoleniowej
w zakresie rozwiązywania problemów narkomanii, w szczególności skierowanych do
dzieci i młodzieży, poprzez prowadzenie zajęć sportowo-rekreacyjnych dla uczniów, a
także działań na rzecz dożywiania dzieci uczestniczących w pozalekcyjnych
programach opiekuńczo-wychowawczych
i socjoterapeutycznych poprzez:
1) organizowanie i prowadzenie w szkołach i przedszkolach na terenie gminy zajęć
oraz programów profilaktycznych oraz informacyjno-edukacyjnych dla dzieci
i młodzieży,
2)
prowadzenie na terenie szkół programów edukacyjnych w zakresie problemów oraz
profilaktyki narkotycznej skierowanych do rodziców,
3) budowanie systemu szybkiej interwencji w szkole,
4) finansowanie autorskich programów profilaktycznych realizowanych przez szkoły,
5) wspieranie przedszkoli, szkół podstawowych i gimnazjum w rozwijaniu działań
profilaktycznych,
5
Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii w Gminie Siechnice na lata 2013-2015
______________________________________________________________________________________
6) prowadzenie programów profilaktycznych i wprowadzanie programów alternatywnych
jako element organizacji czasu wolnego dzieci i młodzieży poprzez promowanie
zdrowego stylu życia wolnego od narkotyków i innych używek,
7) organizowanie zajęć pozaszkolnych w świetlicach środowiskowych z realizacją
programów opiekuńczo-wychowawczych,
8) informowanie
o
dostępności
do
usług
terapeutycznych
oraz
prowadzenie
powszechnej edukacji w zakresie szkodliwości substancji uzależniających,
9) zakup materiałów profilaktycznych o tematyce narkomanii (książki, broszury, ulotki),
10) organizowanie
wyjazdów
i
kolonii
letnich
z
programem
profilaktyczno-
wychowawczym,
11) organizowanie wypoczynku w czasie ferii i wakacji dla dzieci i młodzieży szkolnej z
programem profilaktyczno-wychowawczym,
12) dofinansowywanie dożywiania dla dzieci i młodzieży z rodzin biednych
i dysfunkcyjnych,
13) realizowanie elementów profilaktyki podczas imprez organizowanych na terenie
gminy,
14) organizowanie szkoleń i kursów specjalistycznych dla osób zajmujących się
problemem narkomanii oraz osób mających styczność z problemem,
15) organizowanie festynów, imprez sportowo – rekreacyjnych i kulturalnych promujących
zdrowy tryb życia,
16) organizowanie spotkań, prelekcji, pogadanek dla osób spotykających się
z problemem uzależnienia od środków psychoaktywnych w pracy zawodowej.
4. Wspieranie działalności instytucji, organizacji pozarządowych i osób fizycznych,
służących rozwiązywaniu problemów narkomanii w następujący sposób:
1) współpraca
z
organizacjami
pozarządowymi
i
innymi
jednostkami
pożytku
publicznego w obszarze profilaktyki i rozwiązywania problemów narkomanii, w tym
promowanie ciekawych projektów i inicjatyw społecznych,
2) wspieranie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych służących
profilaktyce i rozwiązywaniu problemów narkomanii,
3) współpraca z Policją, Strażą Miejską, Sądem, kuratorami rodzinnymi
i
społecznymi,
pedagogami
szkolnymi
w
celu
podnoszenia
skuteczności
podejmowanych działań,
4) wspieranie działalności grup wsparcia powstałych na terenie gminy.
6
Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii w Gminie Siechnice na lata 2013-2015
______________________________________________________________________________________
5. Pomoc społeczna osobom uzależnionym i ich rodzinom, dotkniętych ubóstwem
i wykluczeniem społecznym i integrowanie ze środowiskiem lokalnym tych osób z
wykorzystaniem pracy socjalnej i kontraktu socjalnego poprzez:
1) udzielanie wsparcia dla osób powracających do środowiska lokalnego z ośrodka
terapii uzależnień, socjoterapeutycznego lub karnego ,
2) współpraca z organizacjami pozarządowymi, kościołami, związkami wyznaniowymi
oraz osobami fizycznymi z zakresu zapobiegania narkomanii,
3) podejmowanie działań interwencyjnych w sytuacjach kryzysowych,
4) pomoc
Ośrodka
Pomocy
Społecznej
w
Siechnicach
(diagnoza
sytuacji
przeprowadzona przez pracowników socjalnych sytuacji w rodzinach dotkniętych
problemem, udzielenie pomocy w rodzinach gdzie występuje problem uzależnienia z
wykorzystaniem kontraktu socjalnego),
5) wspieranie zajęć psychoedukacyjnych dla rodzin ukierunkowanych na zmianę
nawyków zachowania, które mogą utrudniać reintegrację społeczną osób po
ukończeniu leczenia,
6) szkolenie realizatorów programu zadań z zakresu przeciwdziałania narkomanii.
Rozdział IV
Finansowanie
Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii finansowany będzie w ramach środków
planowanych w budżecie gminy, stanowiących dochody z tytułu zezwoleń na sprzedaż napojów
alkoholowych.
Rozdział V
Realizatorzy programu
Jednostką odpowiedzialną za realizację Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na
lata 2013-2015 jest Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Siechnicach.
Rozdział VI
Ewaluacja Programu
Wskaźniki monitoringu:
1. Liczba osób przyjętych przez Punkt Konsultacyjny.
2. Liczba osób i rodzin objęta wsparciem Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej.
3. Ilość osób skierowanych na terapię.
7
Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii w Gminie Siechnice na lata 2013-2015
______________________________________________________________________________________
4. Liczba dzieci i młodzieży oraz dorosłych objęta programami profilaktycznymi,
edukacyjnych oraz akcjami informacyjnymi.
5. Liczba dzieci korzystających ze wsparcia w pozaszkolnych formach spędzania wolnego
czasu.
6. Liczba interwencji w sytuacjach kryzysowych przeprowadzona przez jednostki gminne.
Rozdział VI
Sprawozdanie
1. Sprawozdanie z realizacji Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na lata
2013-2015 Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej przedstawia Burmistrzowi Siechnic do
31 marca każdego roku.
2. Burmistrz Siechnic po zatwierdzeniu przedstawia sprawozdanie Radzie Miejskiej
w Siechnicach.
8
Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii w Gminie Siechnice na lata 2013-2015
______________________________________________________________________________________
Uzasadnienie
Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. Nr 179, poz. 1485 ze zm.)
nakłada na gminę obowiązek opracowania Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii.
Sposoby realizacji zadań zawarte są w Programie Przeciwdziałania Narkomanii w Gminie
Siechnice na lata 2013 - 2015.
9