Informacja z kontroli wyrobów pirotechnicznych

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------WOJEWÓDZKI
ul. Gdańska 38
NIP 727-11-49-261
INSPEKTORAT
90-730 Łódź
Regon 000136886
tel (42) 636-03-57
fax (42) 636-85-50
e-mail: [email protected]
Łódź, dnia 21 stycznia 2013 r.
PU.832.12.2013
Informacja
z kontroli wyrobów pirotechnicznych
Zgodnie z wytycznymi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie
zawartymi w programie z dnia 28 września 2012r. znak DNR-731-27(10)/12/AKL Wojewódzki
Inspektorat Inspekcji Handlowej w Łodzi w IV kwartale 2012r. w pierwszej kolejności
przeprowadził
kontrole
oferowanych
na polskim
rynku
wyrobów
pirotechnicznych
wprowadzonych do obrotu po 9 września 2010r., pod kątem spełniania zasadniczych wymagań.
Kontrolę przeprowadzono w 11 jednostkach, w tym, w 10 prowadzącym sprzedaż bezpośrednio
i 1 jednostce prowadzącej sprzedaż przez Internet. Do oceny wytypowano 53 partie wyrobów
pirotechnicznych takich jak: baterie, fontanny, petardy, rakiety, itp. Wytypowane wyroby
pirotechniczne zostały wprowadzone do obrotu po 9 września 2010r., w związku z czym
dokonano ich oceny w zakresie spełniania zasadniczych wymagań w oparciu o następujące
przepisy:

ustawy z dnia 31 sierpnia 2002r o systemie oceny zgodności (tj. Dz. U. z 2010r. nr 138,
poz. 935 ze zm.),

ustawy z dnia 21 czerwca 2002 r. o materiałach wybuchowych przeznaczonych do użytku
cywilnego (Dz. U. 2002r., Nr 117, poz. 1007 ze zm.).
W wyniku przeprowadzonej oceny w 2 placówkach zakwestionowano 5 partii wyrobów z uwagi
na niespełnianie zasadniczych wymagań w zakresie oznakowania.
Kontrola prawidłowości sprzedaży przez Internet.
W załączniku nr 3 do programu kontroli wyrobów pirotechnicznych zostali wskazani trzej
przedsiębiorcy działający na terenie województwa łódzkiego i prowadzący sprzedaż tych
wyrobów przez Internet. Kontrolę przeprowadzono w u 1 z 3 wskazanych przedsiębiorców.
W toku kontroli sprawdzono prawidłowość sprzedaży ww. wyrobów przez Internet oraz
oceniono pod kątem spełniania zasadniczych wymagań określonych w ustawie z dnia 31 sierpnia
2002r o systemie oceny zgodności (tj. Dz. U. z 2010r. nr 138, poz. 935 ze zm.), 6 partii wyrobów
pirotechnicznych.
Nieprawidłowości nie stwierdzono. Na stronie internetowej kontrolowanej jednostki zgodnie
z art. 9 ust. 1 Ustawy z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz
odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (Dz. U. Nr 22, poz. 271 ze
zm.) były umieszczone następujące informacje:
- nazwa oraz adres siedziby przedsiębiorcy,
- nazwa organu, który zarejestrował działalność gospodarczą oraz numer pod którym
przedsiębiorca został zarejestrowany,
- istotne właściwości świadczenia i jego przedmiotu,
- zakres świadczenia usług (sprzedaż i transport),
- zasady zapłaty, ceny, koszty, termin i sposób dostawy,
- prawo odstąpienia od umowy w terminie 10 dni,
- miejsce i sposób składania reklamacji.
Powyższe informacje były sformułowane jednoznacznie, w sposób zrozumiały i łatwy do
odczytania.
W trakcie kontroli przesłuchano dyrektora firmy w charakterze strony na okoliczność sprzedaży
wyrobów pirotechnicznych wyłącznie osobom pełnoletnim. Dyrektor firmy zeznał,
że po
wejściu na stronę sklepu internetowego i wybraniu jakiegokolwiek wyrobu pirotechnicznego
pojawia się okienko z informacją „artykuły z kategorii fajerwerki przeznaczone są wyłącznie dla
osób pełnoletnich” i do tej informacji są dwie odpowiedzi „akceptuje” i „rezygnuje”. Wyroby
pirotechniczne dostarczane są wyłącznie kurierem, który ma obowiązek sprawdzić czy odbiorca
jest osobą pełnoletnią poprzez sprawdzenie dowodu osobistego lub innego dokumentu
potwierdzającego tożsamość kupującego.
U ww. kontrolowanego poddano ocenie oznakowania 6 partii wyrobów wybranych losowo
do kontroli i wprowadzonych do obrotu po 9 września 2010r. W powyższym zakresie
nieprawidłowości nie stwierdzono. Wszystkie kontrolowane wyroby oznakowane były klasą
wyrobów określoną przez przedsiębiorców wprowadzających na podstawie art. 62C ust. 1
ustawy o materiałach wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego .(Dz. U. Nr 117 poz.
1007 ze zm.).
Wszystkie kontrolowane wyroby oznakowane były znakiem CE potwierdzającym ich zgodność
z zasadniczymi wymaganiami, (zgodnie z art. 62j ust 1 pkt 5 w/w ustawy) jak również posiadały
etykiety zawierające zgodnie z art. 62j ust. 1 pkt 6 następujące oznakowanie:
-
nazwę i adres producenta lub importera,
-
nazwę oraz określenie typu wyrobu (np. shogun 63503),
2
-
wskazanie wymagań dostępności dla użytkowników (np. produkt przeznaczony tylko dla
dorosłych),
-
określenie rodzaju miejsc użytkowania (np. używać tylko na wolnym powietrzu),
-
instrukcję obsługi w języku polskim,
-
rok produkcji,
-
minimalną odległość warunkującą bezpieczne użytkowanie (dla klasy 2 - 8m),
-
określenie ilości netto materiału pirotechnicznego.
W związku z faktem iż kontrolowany przedsiębiorca jest importerem wystąpiono o okazanie
deklaracji zgodności i badanie techniczne typu WE na kontrolowane baterie. Nie wniesiono
zastrzeżeń do przedstawionych dokumentów.
W związku z faktem, iż u 1 przedsiębiorcy w III kwartale 2012r. była przeprowadzona kontrola
zarówno sprzedaży internetowej jak i wyrobów pirotechnicznych inspektorzy odstąpili od
czynności kontrolnych w IV kwartale 2012r.
Nie przeprowadzono kontroli u 2 przedsiębiorcy, którego adres internetowy wskazany był
w załączniku do programu kontroli, ponieważ
po wpisaniu adresu internetowego
www.fajerwerki.sklep.pl na ekranie pojawiała się informacja, że podana strona nie istnieje, a na
stronie Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności gospodarczej Przedsiębiorca posiada
inny adres siedziby i wykonuje inny rodzaj działalności. Inspektorzy ustalili że ww.
przedsiębiorca znajduje się pod nazwą „Pirotechnik Team”, niestety po wpisaniu adresu
internetowego, który znajduje się na stronie internetowej „Pirotechnik Team” w danych
kontaktowych firmy, wyświetla się ta sama witryna sieci web.
Kontrola wyrobów pirotechnicznych wprowadzonych do obrotu po
9 września 2010r.
W 10 placówkach prowadzących sprzedaż bezpośrednia poddano ocenie 47 partii wyrobów
pirotechnicznych zakwalifikowanych przez producentów zgodnie z art. 62c ust. 1 pkt 1 ustawy
o materiałach wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego do klas 1-3.
1. Podmiotowy zakres kontroli
Kontrole przeprowadzono w podmiotach gospodarczych zajmujących się importem,
sprzedażą hurtową i detaliczną wyrobów pirotechnicznych widowiskowych na terenie miasta
Łodzi i województwa łódzkiego.
3
1.1 Kontrola oznaczenia wyrobu
a. Oznakowanie „CE”
Kontrolą objęto 47 partii wyrobów pirotechnicznych w postaci baterii, fontann, petard, rakiet,
itp. W badanym zakresie zakwestionowano u 1 przedsiębiorcy 2 partie wyrobów
pirotechnicznych w związku z nieprawidłowym znakiem graficznym „CE” niezgodnym ze
wzorem znaku
określonym w załączniku do ustawy z dnia 21 czerwca 2002 r.
o materiałach wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego (Dz. U. 2002r., Nr 117, poz.
1007 ze zm.). Odległość między literami w znaku CE była mniejsza niż we wzorze określonym
w załączniku do ww. ustawy. Ponadto poprzeczna – środkowa
belka w literze
E była zbyt długa w stosunku do belki z wzorca znaku.
W związku z powyższym:
- zwrócono się do importera 2 partii wyrobów pirotechnicznych o usunięcie stwierdzonych
niezgodności poprzez oznakowanie w/w wyrobów pirotechnicznych właściwym znakiem CE,
zgodnym z wzorem określonym w załączniku do ustawy z dnia 21 czerwca 2002 r.,
o materiałach wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego (Dz. U. 2002r., Nr 117, poz.
1007 ze zm.);
- skierowano zawiadomienie do Prokuratury o podejrzeniu popełnienia przestępstwa z art. 47
ustawy
z
dnia
30
sierpnia
2002
r.
o
systemie
oceny
zgodności
(Dz.
U.
z 2010r., Nr 138, poz. 935ze zm.) przez importera zakwestionowanych 2 partii wyrobów
pirotechnicznych.
Do dnia sporządzenia informacji nie wpłynęła odpowiedź z firmy importującej.
Na pozostałych wyrobach pirotechnicznych (45partii), oznakowanie „CE” umieszczone
było bezpośrednio na wyrobie. Proporcje znaku były zachowane, kształt i wysokość nie mniejszą
niż 5 mm, co było zgodne z wzorem znaku „CE” określonym w załączniku do w/w ustawy.
Oznakowanie „CE” zostało umieszczone w sposób widoczny, czytelny i trwały.
b. Etykiety
Zgodnie z art. 62j ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 21 czerwca 2002 r. o materiałach wybuchowych
przeznaczonych do użytku cywilnego (Dz. U. 2002r., Nr 117, poz. 1007 ze zm.) sprawdzono czy
etykiety zamieszczone na wyrobach zawierały następujące informacje:
-
nazwę i adres producenta lub importera,
-
nazwę oraz określenie typu wyrobu,
- numer jednostki notyfikowanej,
-
wskazanie wymagań dostępności dla użytkowników,
-
oznaczenie klasy wyrobu,
4
-
określenie rodzaju miejsc użytkowania,
-
instrukcję obsługi w języku polskim,
-
rok produkcji w przypadku klasy 3,
-
minimalną odległość warunkującą bezpieczne użytkowanie,
-
określenie ilości netto materiału pirotechnicznego.
W ww. zakresie u 1 przedsiębiorcy stwierdzono nieprawidłowości w 3 partiach wyrobów
pirotechnicznych wprowadzonych do obrotu:
w 1 partii wyrobów pirotechnicznych UC 03040:
a) brak na opakowaniu określenia ilości netto materiału wybuchowego,
b) brak na opakowaniu wyrobu pirotechnicznego numeru jednostki notyfikowanej,
c) brak jest instrukcji dotyczącej sposobu unieszkodliwiania wyrobu pirotechnicznego,
d) oznakowanie wyrobu pirotechnicznego w zakresie klasy (klasa 2) niezgodne
z informacją zawartą w certyfikacie badania typu WE (klasa 3),
e) brak określenia roku produkcji w przypadku klasy 3.
w 2 partiach wyrobów pirotechnicznych klasy 2 UC03035 i CD032-25 na opakowaniu
produktu podano zawartość materiału wybuchowego (netto 680g i 1150g), przekraczającą
dopuszczalną maksymalną zawartość dla tej klasy (> 600g) co jest niezgodne z pkt 5 normy
zharmonizowanej PN-EN 15947-5:2010 Pirotechnika. Wyroby pirotechniczne widowiskowe
klasy 1, 2 i 3. Część 5: Wymagania dotyczące konstrukcji i działania.
Podczas kontroli uzyskano certyfikaty z badań typu WE wydane przez Wojskowy Instytut
Technicznego Uzbrojenia w Zielonce, z których wynika, że dla wyrobu UC03035 certyfikat był
prawidłowy, natomiast dla wyrobu CD032-25 przedstawionym przez ww. jednostkę
notyfikowaną znajdowała się informacja tożsama z informacją o zawartości materiału
wybuchowego na wyrobie tj. 1150g. Wartości te odpowiadały co najmniej wyrobom klasy 3.
Z uwagi na powyższe do producenta ww. wyrobów na podstawie art.40 k ust. 2 ustawy z dnia
30 sierpnia 2002r. o systemie oceny zgodności (t. j. Dz. U. z 2010r. Nr 138, poz.935
z późn. zm.) wystąpiono pismem o podjęcie działań polegających na usunięciu niezgodności
poprzez zamieszczenie prawidłowych informacji na ww. wyrobach pirotechnicznych.
Skierowano również pismo do jednostki notyfikowanej która wydała ww. certyfikaty w sprawie
przekroczonej zawartości materiału wybuchowego na zakwestionowanym wyrobie w stosunku
do klasy wyrobu.
Jednostka notyfikowana poinformowała w piśmie z dnia 02.01.2013r., że Instytut popełnił błąd
w zapisie w ilości masy mieszaniny pirotechnicznej. Stwierdzono, że wyrób został prawidłowo
zaklasyfikowany do klasy 2, a masa powinna być wpisana 500g. W związku ze stwierdzonym
5
błędem, jednostka notyfikowana wyda certyfikat z poprawioną zawartością materiału
wybuchowego.
Kontrolowany przedsiębiorca wycofał, ze sprzedaży zakwestionowane wyroby pirotechniczne
UC 03040 i UC03035 do czasu właściwego oznakowania oraz wstrzymał od wprowadzania do
obrotu wyrób pirotechniczny CD032-25 do czasu wyjaśnienia w zakresie faktycznej zawartości
materiału wybuchowego netto.
Na pozostałych kontrolowanych 44 partiach wyrobów pirotechnicznych oznakowanie było
zgodne z wymaganiami określonymi w art. 62j ust. 1 pkt 6 ww. ustawy.
c. Instrukcje
Zgodnie z art. 62f ust.2 ustawy z dnia 21 czerwca 2002 r. o materiałach wybuchowych
przeznaczonych do użytku cywilnego (Dz. U. 2002r., Nr 117, poz. 1007 ze zm.) sprawdzono czy
do wyrobu została dołączona instrukcja obsługi i informacje o urządzeniach i akcesoriach
potrzebnych do bezpiecznego działania tych wyrobów oraz instrukcje ich obsługi.
Stwierdzono, że na ściance bocznej każdego z kontrolowanych wyrobów (47 partii)
umieszczona była informacja, która instruowała użytkownika jak bezpiecznie użyć produktu by
nie stwarzał on zagrożenia dla bezpieczeństwa zarówno użytkownika jak i dla osób postronnych.
Ponadto w wyrobach, do których były wymagane jakiekolwiek akcesoria w celu bezpiecznego
użytkowania(np. tuba), znajdowały się wyraźnie sprecyzowane informacje jakiego typu ma być
to urządzenie i akcesoria oraz instrukcja obsługi tych akcesoriów.
d. Sposób zapłonu
W wyniku przeprowadzonej oceny oznakowania 47 partii wyrobów pirotechnicznych
stwierdzono, że instrukcje obsługi zawierały informację o sposobie zapłonu wyrobu
pirotechnicznego. W powyższym zakresie nieprawidłowości nie stwierdzono.
e. Numer jednostki notyfikowanej
Podczas kontroli sprawdzono czy na etykietach lub w instrukcji obsługi był umieszczony numer
jednostki notyfikowanej. Stwierdzono w 1 placówce na 1 partii wyrobów tj. wyrzutni UC 03040
brak tego numeru. W związku z powyższym na podstawie art.40 k ust. 2 ustawy z dnia 30
sierpnia 2002r. o systemie oceny zgodności (t. j. Dz. U. z 2010r. Nr 138, poz.935 z późn. zm.)
wystąpiono do importera z pismem o podjęcie działań zgodnie z polegających na usunięciu
6
niezgodności
poprzez
zamieszczenie
prawidłowych
informacji
na
ww.
wyrobach
pirotechnicznych.
1.2. Kontrola cech konstrukcyjnych
W toku kontroli u 10 przedsiębiorców przeprowadzono ocenę 47 partii wyrobów
pirotechnicznych na podstawie art. 62f ust. 3 i 62j ust. 4 ww. ustawy o materiałach
wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego (Dz. U. 2002r., Nr 117, poz. 1007 ze zm.),
sprawdzając czy z wyrobu nie wysypuje się materiał pirotechniczny i czy wyroby powyższe są
zabezpieczone przed przypadkowym zapłonem oraz w jaki sposób i z jakich materiałów są
wykonane.
Stwierdzono, że obudowy każdego z wyrobów poddanych ocenie wykonane były z tektury
solidnie bez uszkodzeń mechanicznych typu pęknięć, wgnieceń czy wybrzuszeń. Wyroby były
zabezpieczone przed wysypywaniem się mieszaniny pirotechnicznej, obluzowaniem się układu
podpałowego lub jego przypadkowym zapłonem (lont był zaklejony pomarańczową etykietą, lub
w przypadku rakiet pomarańczowym korkiem). Elementy składowe wyrobu były dobrze ze sobą
połączone.
1.3. Kontrola dokumentacji
W toku kontroli na podstawie art. 62n ust. 5 i 10 ww. ustawy o materiałach wybuchowych
przeznaczonych do użytku cywilnego (Dz. U. 2002r., Nr 117, poz. 1007 ze zm.), u 2 importerów,
sprawdzano prawidłowość wystawienia i sporządzenia deklaracji zgodności oraz certyfikat
badania typu WE.
W 2 placówkach w odniesieniu do 11 partii przedstawione deklaracje zgodności sporządzone
były prawidłowo, zawierały informacje zgodnie z ww. ustawą.
Wykorzystanie Ustaleń kontroli
W związku z ustaleniami kontroli:
skierowano 2 wystąpienia do importerów o podjęcie działań polegających na usunięciu
niezgodności,
przedsiębiorca wycofał, ze sprzedaży wyroby pirotechniczne do czasu właściwego
oznakowania oraz wstrzymał od wprowadzania do obrotu wyrób pirotechniczny do czasu
wyjaśnienia w zakresie faktycznej zawartości materiału wybuchowego netto.
skierowano 2 zawiadomienia do prokuratury o popełnieniu przestępstwa określonego w art.
45 ustawy o systemie oceny zgodności ( Dz. U. z 2010r. t.j. Nr 138, poz. 935 ze zm. )
i w art. 47 ww. ustawy, importera zakwestionowanych 2 partii wyrobów pirotechnicznych,
7
Analiza i ocena
Wyniki przeprowadzonych kontroli wskazują, że nie wszyscy przedsiębiorcy wprowadzający
na rynek Polski wyroby pirotechniczne przestrzegają obowiązujących przepisów.
Spośród 11 kontrolowanych podmiotów nieprawidłowości w zakresie informacji umieszczanych
na wyrobach stwierdzono w 2 placówkach w 5 partiach wyrobów pirotechnicznych. Choć nie
kwestionowano konstrukcji wyrobów tylko oznakowanie należy jednak uznać w przypadku
wyrobów pirotechnicznych, że brak istotnych informacji, które powinny być przekazane
konsumentowi wraz z wyrobem ma ogromne znaczenie dla bezpieczeństwa użytkownika.
Z tego powodu zasadnym wydaje się prowadzenia cyklicznego nadzoru wyrobów
pirotechnicznych oferowanych do sprzedaży na polskim rynku.
Sporządził :
St. insp. Marcin Pietrasik
8