Informacja o Patronie - Marzec 2016 r.

Gimnazjum Publiczne Nr 2 w Grodkowie
Informacja o Patronie
20.08.2008.
Zmieniony 31.08.2008.
JÓZEF ANTONI FRANCISZEK KSAWERY ELSNER urodził się 1 czerwca 1769 roku w Grodkowie w rodzinie
stolarzy zajmujących się m.in. naprawą instrumentów muzycznych. Ojciec Józefa grał na harfie i śpiewał,
on to zapewne obudził zamiłowanie do muzyki u swego syna. Pierwsze nauki pobierał Józef w miejskiej
szkole w Grodkowie, która mieściła się w zabudowaniach poklasztornych obok kościoła. Młodziutki Elsner
odznaczał się nie tylko pięknym sopranem, lecz wcześnie już okazał talent kompozytorski. Grał też na
skrzypcach. Ponieważ jednak zdradzał zdolności ogólne, ojciec posłał go do seminarium dominikańskiego
we Wrocławiu, gdyż przeznaczył go do stanu duchownego.
We Wrocławiu Józef Elsner spędził lata młodzieńcze. Uczył się w szkole przy klasztorze i kościele św.
Wojciecha, potem w gimnazjum św. Macieja o.o. jezuitów. Po śmierci ojca, mimo że pragnął zostać
muzykiem, przez szacunek dla jego pamięci zapisał się na studia teologiczne Uniwersytetu
Wrocławskiego. Ciągle jednak zajmował się muzyką: uczył się gry na fortepianie, komponował. W końcu
porzucił teologię i przeniósł się na medycynę, gdyż rodzinne miasto zapewniło mu stypendium także na
tego rodzaju studia. Ale i ten wybór wkrótce okazał się błędem, ponieważ szybko podjął decyzję o
porzuceniu Wrocławia i wyjechaniu do Wiednia, gdzie miał nadzieję ukończyć nie tylko studia lekarskie,
ale także i w muzyce osiągnąć wymarzone wyżynyW Wiedniu Elsner spędził dwa lata. Medycyny nie
ukończył, ale podjął najważniejszą decyzję w swoim życiu - postanowił zająć się wyłącznie muzyką. Cały
swój czas poświęcał przede wszystkim słuchaniu muzyki i studiowaniu najlepszych wówczas i
najsłynniejszych kompozytorów.Jesienią 1791 roku Elsner objął posadę skrzypka w orkiestrze teatralnej
w Bernie Morawskim. Szybko dał się poznać jako zdolny muzyk. Zdobył też nową umiejętność dyrygowanie. Jednak, kiedy tylko nadarzyła się możliwość opuszczenia Berna, Elsner natychmiast
wyjechał, tym razem do Lwowa, by objąć stanowisko kapelmistrza w orkiestrze teatralnej.We Lwowie
Elsner przebywał siedem lat. Podobał się publiczności, dlatego ciągle pracował nad kolejnymi operami i
przedstawieniami. Tutaj też zajmował się udzielaniem prywatnych lekcji muzyki, zorganizował Akademię
Muzyczną, której zadaniem było zrzeszanie muzyków i miłośników muzyki oraz działalność koncertowa.
We Lwowie Elsner poznał Wojciecha Bogusławskiego. Łączyła ich szczera przyjaźń i długa współpraca. Od
Bogusławskiego Elsner nauczył się rozumieć i mówić po polsku. Teraz już bez trudu mógł komponować do
polskich tekstów. To Bogusławski przypisywał sobie pozyskanie Elsnera dla polskiej kultury i to on
właśnie sprowadził go do Warszawy w 1799 roku.W Warszawie Elsner został dyrektorem muzyki Teatru
Narodowego. Jego praca nie była łatwa. Do niego należała nauka solistów, chórów i orkiestry wystawianej
opery. On wybierał i prowadził utwory grane w czasie przerw między aktami, decydował, kto ma śpiewać
role. Oprócz tego komponował.Główną domeną jego twórczości po przybyciu do Warszawy była opera. W
sumie Elsner napisał 33 utwory sceniczne. Najważniejsze z nich to: "Król Łokietek", "Leszek Biały",
"Jagiełło w Tenczynie", "Ofiara Abrahama". Pokaźnie przedstawia się także twórczość symfoniczna
Elsnera. Napisał 8 symfonii, komponował też pieśni solowe i chóralne do tekstów Niemcewicza, Kniaźnina,
Karpińskiego i innych. Na szczególne podkreślenie zasługuje pieśń "Święta miłości kochanej ojczyzny" do
słów Ignacego Krasickiego. Napisał ponad 50 kantat okolicznościowych, kilka mszy do tekstów łacińskich i
polskich. Koroną twórczości religijnej Elsnera jest oratorium pt. "Męka Pana naszego Jezusa Chrystusa".
Tekst zaczerpnął Elsner z pieśni kościelnych, psalmów, odpowiednich fragmentów ewangelii św. Mateusza
i św. Marka. Kościołowi św. Michała w Grodkowie poświęcił Mszę Łacińską g-moll op. 72. Aby podkreślić w
niej polski charakter, oparł ją na znanej melodii "Kiedy ranne wstają zorze".Osobnym rozdziałem w
twórczości Elsnera jest jego praca pedagogiczna. W 1821 roku otworzył pierwsze w dziejach Polski
Konserwatorium Muzyczne w Warszawie. Sam objął w nim klasę kompozycji i został jego rektorem. W
1826 roku jego uczniem został Fryderyk Chopin. Nauczyciela i ucznia łączyła wielka przyjaźń i głębokie
przywiązanie. W zapiskach Elsnera o jego uczniach czytamy o Chopinie taką wypowiedź: "Swą genialną
grą na fortepianie, również przez utwory swoje rozpoczął nową epokę dla tego instrumentu, prawdziwie
wdzięczny i przywiązany uczeń, do dziś dnia nie zapomina o mnie, pocieszając listownie z synowską
czułością starego przyjaciela i donosząc o każdym kroku swoim, co mi niewymownie jest
przyjemnym".Zasługi Elsnera , jako nauczyciela oceniali należycie współcześni i wyrażali mu wdzięczność
za to, że "usposobił Chopina do wielkich dzieł wyższego stylu. Jego jest dziełem, że Polacy mogą się
chlubić Chopinem przed Europą"Józef Elsner zmarł 18 kwietnia 1854 roku w swoim majątku Elsnerowo
pod Warszawą. Pochowano go na cmentarzu Powązkowskim.Jesteśmy dumni z tego, że Józef Elsner - ten
wielki kompozytor, nauczyciel i odkrywca geniuszu Chopina, choć większość swojego życia spędził poza
naszym miastem - jest grodkowianinem, bo w Grodkowie się urodził.
http://g2grodkow.wodip.opole.pl/j
Kreator PDF
Utworzono 7 March, 2017, 19:53