Poproszę o aktualizację!
Transkrypt
Poproszę o aktualizację!
LINUX USER KDE Update KDE Update Poproszę o aktualizację! K Desktop Environment (KDE) jest KDE, należy jednak unikać utrzymywania kilku kopii KDE w jednym systemie. Jeżeli już koniecznie chcesz tak zrobić – zajrzyj wcześniej do dokumentu [8]. Powinieneś się również upewnić, czy jest wystarczająco dużo wolnego miejsca na dysku – brak miejsca może powodować dziwaczne błędy. najpopularniejszym graficznym środowiskiem użytkownika dla Linuksa. Jego objętość sprawia jednak, że aktualizacje powinny być arannie st zaplanowane. Artykuł pokazuje, jak Najpierw wyłącz KDE aktualizować KDE, unikając problemów wynikających z zależności międzyakiet ami. p TIM SCHÜRMANN R ozwój KDE to nieustający proces, nowe wersje oferują nie tylko poprawę bezpieczeństwa, ale również wiele nowych możliwości. Odczuwając potrzebę zmian powinniśmy być jednak świadomi przeszkód, które trzeba ominąć w trakcie aktualizacji – wiele z nich jest ściśle związana z wersją używanej dystrybucji, ważna jest także kolejność instalacji pakietów z aktualizacjami KDE. Producenci różnych dystrybucji Linuksa mają skłonność do wprowadzania własnych nazw pakietów, ścieżek, położenia programów i plików pomocniczych w pakietach, a zatem jest niemal niemożliwe dostarczenie uniwersalnego opisu aktualizacji. W dalszej części artykułu skoncentrujemy się więc na jednej dystrybucji – SuSE. Zawarte tu informacje można jednak odpowiednio zastosować w każdej dystrybucji Linuksa. użytkownika. Pomimo zapewnień developerów KDE, iż większość indywidualnych ustawień KDE przetrwa aktualizację, nie mamy żadnej gwarancji, że tak będzie. Jeżeli posiadasz w KDE jakieś ważne dane, to najlepszym posunięciem jest zrobienie pełnej kopii zapasowej systemu – nie jest to trudne, ponieważ większość dystrybucji posiada narzędzia do wykonywania kopii zapasowych. Jeżeli coś pójdzie nie tak, zawsze będzie można odtworzyć dane z kopii zapasowej systemu. Nie ma zazwyczaj konieczności odinstalowania dotychczasowej wersji Należy unikać uruchamiania aktualizacji KDE z poziomu samego KDE. Mimo wielu opinii utrzymujących, że jest to możliwe, to przecież tak jakby wymieniać krzesło, na którym ktoś właśnie siedzi. Lepiej użyj innego menedżera okien – większość dystrybucji instaluje standardowo kilka środowisk graficznych, pozwalając na wybór podczas logowania. Zawsze możesz też wylogować się z KDE i wykonując kombinację klawiszy [Ctrl-Alt-F1] przejść do konsoli znakowej, po czym pracować w trybie znakowym. Do wykonania opisanych dalej kroków musisz zalogować się jako użytkownik root. Jedynie to konto daje uprawnienia wymagane przy aktualizacji i czynnościach instalacyjnych KDE. Aktualizacja automatyczna Pierwszą czynnością przed każdą aktualizacją jest wykonanie kopii zapasowej. Będzie ona zawierać przede wszystkim ustawienia KDE przechowywane w ukrytych katalogach.kde i.kde2 wewnątrz katalogu domowego Niektóre dystrybucje dostarczają narzędzi do zautomatyzowania aktualizacji. Jeżeli twoja dystrybucja oferuje takie narzędzia, lepiej użyj ich zanim spróbujesz ręcznej aktualizacji. Takim automatycznym narzędziem jest w SuSE YaST. Po jego uruchomieniu wybierz menu Change source of installation, w polu Software kliknij na przycisk Add i ftp. Wpisz nazwę serwera – np. ftp.suse.com, po czym jako źródło instalacji wpisz pub/ suse/i386/supplementary/KDE/ update_for_8.2/yast-source (oczywiście o ile twoja wersja SuSE Linux to 8.2). Następnie przenieś nowo zdefiniowane źródło Rysunek 1. Sekcja „Software” w programie YaST zawiera narzędzia niezbędne do pakietów instalacyjnych na sam aktualizacji KDE. 86 .linux-magazine.pl www Kopia zapasowa Luty 2004 KDE Update LINUX USER używany przez wszystkie programy KDE. Wszystkie pozostałe pakiety są opcjonalne – w ramce „Komponenty KDE” zjaduje się szczegółowy przegląd składników KDE. Pakiety ze słowem devel w nazwie są również opcjonalne i zawierają pliki potrzebne tylko programistom do kompilacji prograAktualizacja mów KDE. Generalna zasada co ręczna do kolejności instalacji pakietów Jeżeli instalacja automatyczna zawierających komponenty nie powiedzie się lub używana KDE jest następująca: dystrybucja Linuksa nie posiada udogodnienia w postaci qt, automatycznego zarządzania arts, pakietami, konieczna będzie kdelibs, ręczna aktualizacja pakietów. kdebase. Pod adresem [3] znajdziesz liPozostałe pakiety można instastę pakietów wymaganych lować w dowolnej kolejności – przez poszczególne dystrybuwyjątkiem jest pakiet kaddons, cje, jest ona posortowana wektóry powinien być instalowadług wersji KDE. Jeżeli nie ny na końcu. Od tych ogólnych uda się tam jednak odnaleźć zasad wyłamują się dystrybupotrzebnych informacji, pocje wymagające do aktualizacji Rysunek 2. Możesz użyć przycisku „Enable or Disable” w menu „Change source of szukaj ich na stronach interKDE także innych komponeninstallation”, aby określić czy YaST ma używać połączenia z Internetem do ściągania netowych producenta twojej tów, zazwyczaj bibliotek – paaktualizacji. dystrybucji Linuksa. Na przykietów, których nazwy zaczynakład SuSE udostępnia wyczerpujące i aktuDo wykonania aktualizacji ręcznej poją się od lib. Na stronie internetowej [3] są alne archiwum pod adresem [2]. trzebne będą wszystkie pakiety zaczynające one wymienione razem z pakietami KDE. się od qt, arts, kdelibs i kdebase. Nazwy pozostaPo zgromadzeniu wszystkich potrzebnych Nie należy jednak ulegać pokusie wyboru łych pakietów zależą od rodzaju używanej plików można przystąpić do ich instalacji. pakietów zaprojektowanych wyłącznie dla indystrybucji. Producenci dystrybucji Linuksa Procedura instalacji zależy od ich formatu – nej dystrybucji (czyli np. pakietów RPM z Rezwykle dodają do pakietu numer wersji pakiety RPM dla Red Hat, Mandrake i SudHat Linux w SuSE czy Debianie). Nawet jei platformę sprzętową (np. kdebase-3.1.4SE oraz DEB dla Debian GNU/Linux. żeli sama instalacja zakończy się powodze0.9x.1.i386.rpm). Pakiet kdebase zawiera podniem, to z pewnością dojdzie do uszkodzenia stawowe programy, jak menadżer okien i pliKDE. Producenci dystrybucji Linuksa często Pakiety RPM ków. Aplikacje te używają bibliotek z pakieporzucają wsparcie dla starszych wersji dystryJeżeli masz do dyspozycji alternatywne wotów kdelibs i qt. bucji i nie dostarczają do nich pakietów z akbec KDE środowisko graficzne, takie jak na Biblioteka Qt jest produktem Troll Tech, tualizacjami. W takim przypadku należy się przykład GNOME, możesz użyć np. managektóry dostarcza funkcji do obsługi interfejsu poważnie zastanowić nad przejściem na nowra pakietów GnoRPM lub wykonać wszystkie użytkownika. Pakiet arts to serwer dźwięku szą dystrybucje – jest to na ogół dużo prostsze operacje z wiersza poleceń. Jak już wcześniej początek list katalogów. Teraz możesz już uruchomić aktualizację wybierając opcję Install and Remove Software (patrz Rysunek 3). Po zakończeniu aktualizacji nie zapomnij przywrócić wcześniejszej kolejności na liście. i szybsze niż żmudna aktualizacja. Jeśli jednak zamierzasz pozostać przy starszej dystrybucji, to jako ostateczne wyjście pozostaje kompilacja KDE z kodu źródłowego... Rysunek 3. Ikona „recycle” oznacza pakiety, które mają być zaktualizowane. Rysunek 4. KDE Control Center wskazuje wersję KDE po aktualizacji. .linux-magazine.pl www Luty 2004 87 LINUX USER KDE Update wspominaliśmy, zanim będziesz mógł uaktualnić KDE, w przypadku niektórych dystrybucji będziesz musiał zainstalować jeszcze kilka pakietów systemowych. Po zgromadzeniu wszystkich pakietów w jednym katalogu, przejdź do niego i wykonaj polecenie: rpm -Uvh lib*.rpm Kolejny krok jest już taki sam dla wszystkich dystrybucji opartych na RPM: rpm rpm rpm rpm -Uvh -Uvh -Uvh -Uvh qt3-*.rpm arts-*.rpm kdelibs3-*.rpm kdebase3-*.rpm Teraz możesz zainstalować dodatkowe pakiety poleceniem: rpm -Uvh <nazwapakietu>.rpm Gdzie <nazwapakietu> to nazwa pliku z pakietem, który chcesz zainstalować. W przypadku SuSE po instalacji pakietów wykonaj jeszcze polecenie SuSEconfig. Błędy Komponenty Lista obowiązkowych pakietów KDE. Debian GNU/Linux arts Serwer dźwięku kde-i18n Pliki językowe dla użytkowników wykorzy stujących regionalneawnienia ust KDE kdebase Główny podst awowyakiet p z aplikacjami – jądro KDE kdelibs Podst awowe biblioteki używane przez aplikacje KDE kdeaddons Różne drobne dodatki i narzędzia dla programów KDE kdeadmin Narzędzia do administracji systemu kdeartwork Dodatkowe ikony pulpitu, dźwięki i obrazy kdebindings Interfejsy dla różnych języków programo wania jak Java czy Python kdeedu Aplikacje edukacyjne kdevelop KDevelop – zintegrowane środowisko do rozwoju i programowania kdegames Pakiet gier kdegraphics Programy graficzne kdemultimedia Składniki multimedialne jaktwarzacz od CD lub mikser kdenetwork Programy do sieci jak Kmail kdepim Programy do zarządzania osobistymi informacjami (PIM) kdesdk Pakiet programistyczny do rozwoju aplikacji KDE kdetoys Kilka programów rozrywkowych kdeutils Dodatkowe narzędzia jak kalkulator i edytory tekstowe quanta Edytor HTML Luty 2004 Do aktualizacji pakietów w Debianie używa się polecenia apt-get. Jednak automatyczna procedura aktualizacji oferowana przez ten program może niestety płatać figle – opisywano to na różnych listach dyskusyjnych. W szczególności istnieje realne niebezpieczeństwo utraty istniejącej instalacji KDE, jeżeli wcześniej instalowany był system Knoppix. Dlatego też dla Debiana i systemów na nim bazujących poleca się najpierw wykonanie pełnej archiwizacji danych. Kiedy już jesteś gotów do rozpoczęcie aktualizacji, do pliku sources.list (znajdziesz go w katalogu /etc/apt) dodaj następujący wpis: deb http://download.kde.org/U stable/3.1.4/Debian stable main Oczywiście trzeba zamienić numer wersji (tutaj 3.1.4) na taki, który odpowiada twojej wersji. Następnie, żeby zaktualizować wewnętrzną bazę pakietów, wpisz w linii poleceń: apt-get update W celu zainstalowania głównych komponentów KDE wykonaj polecenie: apt-get install arts kdelibs kdebase Pozostałe pakiety instaluj poleceniem: apt-get <packagename> W każdym przypadku potrzebne będzie oczywiście połączenie z Internetem. Jeżeli ściągnąłeś wcześniej wszystkie potrzebne pa- Kompilacja kodu źródłowego KDE Opcjonalne pakiety KDE 88 Jeżeli pojawią się informacje o błędach, wskazujące na potrzebę zainstalowania dodatkowych pakietów, najpierw trzeba rozwiązać kwestie zależności między pakietami. Pakiety podstawowe, nie dołączone do KDE, zwykle są instalowane przy użyciu narzędzi przeznaczonych dla konkretnej dystrybucji (np. YaST 2 w SuSE czy RPM w RedHat Linux). Jeżeli potrzebne będą wersje pakietów podstawowych nowsze, niż te dostarczone razem z dystrybucją Linuksa, to warto najpierw zajrzeć na internetową stronę producenta i przeszukać dział z aktualizacjami. W SuSE do tego celu służy narzędzie zwane YOU (YaST Online Update). Jeżeli nie znajdziesz potrzebnych pakietów ani na stronie dystrybutora ani na stronach z zasobami KDE[3], możesz spróbować wyszukiwarki, takiej jak rpmseek.net lub rpmfind.net. Po zaopatrzeniu się we wszystkie potrzebne pakiety, zainstaluj aplikacje KDE, wykonując takie same polecenia instalacyjne rpm -Uvh <nazwapakietu>.rpm jak poprzednio. W celu uniknięcia sprawdzania zależności i konfliktów, do polecenia tego trzeba niekiedy dodać opcję -force --nodeps. Trzeba jednak mieć świadomość, że te parametry spowodują instalacje plików w systemie, bez względu na szkody jakie mogą wyrządzić. Budowa systemu KDE z kodu źródłowego jest skomplikowana i czasochłonna (sama kompilacja może zabrać nawet ponad 30 godzin!). Jeżeli masz jednak na tyle odwagi, aby się zmierzyć z tym wyzwaniem, powinieneś najpierw przeczyt ać dokument How-To [5], gdzie opisane są szczegółowo czynności potrzebne do uruchomienia kompilacji. Przede wszystkim trzeba się upewnić, czyały zostprzygotowane wszystkieakiety p potrzebne do kompilacji, ich listę znajdziesz w [6].arto W zwrócić uwagę na to, że w niektórych dystrybucjach potrzeba jeszcze wieluakietów p dodatkowych, np. SuSE Linux musi mieć zainst alowaneakiety p zlib i zlib-devel, które nie sąalowane inst andardost rzeba wo. T też upewnić się, że wszystkieakiety p ze źródłami należą do tej samej wersji KDE. Po ściągnięciuakietów p rozp akowuj je poleceniem: tar jxvf <nazwapakietu>.tar.bz2 Użyj polecenia cd <nazwapakietu> aby wejść doalogu kat ze źródłami i wykonaj polecenie: .linux-magazine.pl www ./configure przygotuje onoakiet p do kompilacji, sprawdzając jednocześnie, czy wszystkie potrzebne akiety p są dostępne dla kompilatora. andardowo t S KDE aluje inst się po kompilacji w /usr/local/kde/, aby użyć innegoalogu kat uruchom polecenie configure z opcją --prefix. Niektóre pakiety oferują dodatkowe opcje konfiguracyjne, które można zobaczyć wpisując./configure --help. Zakładając, że czynności przygotowawcze zakończyły się bez błędów, możesz rozpocząć kompilację poleceniem: make po czym make install Niekiedy użyteczną pomocą może być program Konstruct, który automatyzuje wykonywanie czynności związanych z kompilacją [4]. KDE Update LINUX USER Rysunek 5. Narzędzie YOU służy do prostej i szybkiej aktualizacji SuSE Linux, ale Rysunek 6. Kiedy wszystkie inne sposoby zawiodą, pozostaje ściągnięcie pakietów nie potrafi obsługiwać indywidualnych uaktualnień KDE. binarnych „.tgz.” z serwerów FTP projektu KDE. kiety na dysk lub nagrałeś je na CD-ROM, zamień adres internetowy w pliku sources.list na ścieżkę bezwzględną, wskazującą na katalog zawierający przygotowane pakiety. Pamiętaj jedynie o użyciu przedrostka file:. Jeżeli aktualizacja się nie powiedzie i KDE nie chce działać, najpierw spróbuj usunąć KDE całkowicie używając polecenia: apt-get --purge removeU kdelibs4 libarts1 Jeżeli to nie pomoże, spróbuj wymusić usunięcie pakietów programem dpkg: dpkg -i <packagename>.deb Ponownie upewnij się co do opisywanej wcześniej kolejności odinstalowania pakietów. W innym przypadku narazisz się na ryzyko problemów z zależnościami między pakietami. Archiwa Tar Jeżeli w twojej dystrybucji nie ma konwencjonalnych pakietów RPM czy DEB, należy stosować tylko format skompresowanego archiwum tzw. tarball (pliki z rozszerzeniem.tar.gz. Nie będziesz miał jednak w tym wypadku możliwości sprawdzenia zależności między pakietami i wersjami. Musisz mieć zatem pewność, że odpowiednie wersje bibliotek i programów znajdują się już w systemie. Do pomyślnego zakończenia aktualizacji będą też potrzebne ręczne manipulacje ustawieniami systemowymi (patrz ramka „Zmienne środowiskowe”). Sprawdź czy wybrałeś pakiety binarne – w nazwie pakietów powinien znajdować się ciąg bin. Pliki źródłowe są dostępne w tym samym formacie, ale rozpoznawalne przez obecność ciągu src (patrz ramka „Kompilacja źródeł”). Kiedy wszystko jest gotowe przejdź do katalogu, w którym zgromadziłeś pakiety (najlepiej gdyby był to główny katalog systemu plików „/”) i rozpakuj pakiety jeden po xvfz <nazwapakietu> Gdzie <nazwapakietu> to nazwa pliku do rozpakowania. Rozpakowane pakiety znajdą się w katalogu /opt/kde3. Więcej pomocy Jeżeli w trakcie aktualizacji KDE napotkasz na problemy, pomocy można szukać w Internecie. Jednym ze źródeł jest strona domowa KDE, która w dziale documentation daje wiele podpowiedzi dotyczących instalacji. Jest też dostępne forum dyskusyjne i lista mailowa.[7] ■ INFO [1] Projekt KDE: http://www.kde.org [2] Aktualizacje KDE dla SuSE Linux: http://www.suse.de/uk/private/download/ linuks/index.html Zmienne środowiskowe KDE potrzebuje kilku zmiennych środowiskowych po to, aby lokalizować swoje składniki. Mimo, żealując inst akiety p zwykle możemy te zmienne zignorować, sensowne wydaje się ich prawidłoweawienie. ust Najważniejsze jest zdefiniowaniealogu kat zawierającyego binaria KDE (zazwyczaj /opt/kde3/bin) do istniejącej zmiennej ATH. akżePT KDEDIR musi wskazywać naalog kat alacyjny inst KDE (w naszym przykładzie to /opt/kde3). W rzadkich przyp adkach, gdy KDE nie może znaleźć swoich bibliotek, należy do zmiennej LD_LIBRAR ATH Y_Pdodaćalog kat bibliotek KDE lib (w naszym przykładzie jest to drugim poleceniem: /opt/kde3/lib). o gdzie T i jak są zdefiniowane te zmienne, zależy odawień ust dystrybucji. Sam menedżer okien KDE jest uruchamiany skryptem startkde. W przyp adku gdy nie udaje się go uruchomić, możesz otworzyć plik.xinitrc walogu kat domowym i przepisać do niego zawartość pliku startkde. Zmian może również wymagać plik.xsession. Pamięt aj, że niektóre dystrybucje, np. Red Hat Linux używają dla odmiany pliku.Xclients. [3] Najnowsza wersja KDE: ftp://ftp.kde.org/pub/kde/stable [4] Program Konstruct: http://developer.kde.org/ build/konstruct/index.html [5] Informacje na temat kompilacji KDE: http://developer.kde.org/build/ compile_kde3_1.html [6] ymagania W wstępne do kompilacji KDE: http://www.kde.org/info/requirements/3.1.php [7] Forum KDE: http://kde-forum.org/ [8] Dwie wersje KDE na jednej maszynie: http:// developer.kde.org/build/build2ver.html .linux-magazine.pl www Luty 2004 89