1.5 Miejsce Dolnego Śląska w strukturze krajobrazów Europy

1.5 Miejsce Dolnego Śląska w strukturze krajobrazów Europy środkowej
Województwo dolnośląskie wkracza na dwie istotnie różniące się
krajobrazem jednostki fizycznogeograficzne w randze megaregionu
(podobszaru): Masyw Czeski i Niż Środkowoeuropejski. Pierwsza z
nich to krystaliczna tarcza z pokrywą mezozoicznych skał
osadowych o krajobrazie wyżynnym w centralnej części, a typowym
dla średnich gór zrębowych na obrzeżach. Sudety z
Przedgórzem Sudeckim stanowią właśnie jedno,
północno-wschodnie, obrzeże Masywu Czeskiego. Jednocześnie
jednak, zarówno w skali tego podobszaru, jak i w skali całego
pasa średnich gór Europy Środkowej, zajmują one pozycję
szczególną. Są bowiem najwyższym i najbardziej na
wschód wysuniętym pasmem, jedynym z tak wyraźnie zaznaczoną
piętrowością klimatyczno-roślinną i jednym z niewielu (obok
Wogezów, Harcu Szwarcwaldu i Szumawy), w których
rozwinęło się w plejstocenie zlodowacenie górskie.
Północna część regionu wpisuje się natomiast w tkankę krajobrazów
kształtowanych zasadniczo przez lądolód skandynawski,
typowych dla strefy wielkich nizin tej części kontynentu. Na uwagę
zasługuje przy tym fakt, że na obszarze województwa
dolnośląskiego znalazły się zasięgi pięciu zlodowaceń, co
przesądza o znacznym zróżnicowaniu wiekowym rzeźby,
znajdującym wyraz w jej rozmaitej dynamice, a także różnym
wpływie na kształtowanie zależnych komponentów środowiska
geograficznego (sieci wód powierzchniowych, pokrywy glebowej,
szaty roślinnej).
Zarówno górska, jak i niżowa część Dolnego Śląska, uległa w
plejstocenie bardzo silnemu przeobrażeniu przez procesy
peryglacjalne. Prowadziły one raczej do zacierania starszych form
rzeźby, niż do generowania form nowych, tym niemniej istotna
rzeźbotwórcza rola procesów związanych z obecnością
w plejstocenie wieloletniej zmarzliny nie podlega dyskusji. Pod tym
względem obszar Dolnego Śląska można uznać za modelowy –
peryglacjalny pierwiastek rozwoju środowiska geograficznego jest tu
bowiem czytelny zarówno jeśli chodzi o krajobrazy górskie,
jak i nizinne.
http://eko.wbu.wroc.pl/eko - WBU Ekofizjografia
Powered by Mambo
Generated: 7 March, 2017, 21:09