księga procedur audytu wewnętrznego
Transkrypt
księga procedur audytu wewnętrznego
Załącznik nr 2 do Zarządzenia Nr 15/2014 Burmistrza Krotoszyna z dnia 18.12.2014 r. KSIĘGA PROCEDUR AUDYTU WEWNĘTRZNEGO Krotoszyn 2014 r. I. Postanowienia ogólne. 1. Procedury określają szczegółowy sposób i tryb przeprowadzania audytu wewnętrznego w Urzędzie Miejskim w Krotoszynie i podległych jednostkach organizacyjnych, w tym: a. metodykę planowania audytu wewnętrznego, b. metodykę przeprowadzania prac audytorskich, w tym sposób dokumentowania wyników audytu wewnętrznego i wzory dokumentów roboczych, c. sposób sporządzania i przekazywania sprawozdania z przeprowadzenia zadania audytowego oraz wzór sprawozdania z przeprowadzenia zadania audytowego, d. zasady przechowywania dokumentów roboczych audytu, e. systemu poprawy jakości. 2. Ilekroć w niniejszych procedurach jest mowa o: a. Burmistrzu - naleŜy przez to rozumieć Burmistrza Krotoszyna, b. Urzędzie - naleŜy przez to rozumieć Urząd Miejski w Krotoszynie, c. jednostce - naleŜy przez to rozumieć podległe jednostki organizacyjne Miasta i Gminy Krotoszyn, d. audytorze - rozumie się przez to audytora wewnętrznego Urzędu Miejskiego w Krotoszynie, e. komórce audytowanej - rozumie się przez to Urząd Miejski w Krotoszynie oraz kaŜdą jednostkę organizacyjną, w której przeprowadzany jest audyt wewnętrzny, f. kierowniku - rozumie się przez to kierownika komórki audytowanej, g. planie - rozumie się przez to roczny plan audytu wewnętrznego, h. zadaniu audytowym - naleŜy przez to rozumieć zadanie zapewniające i czynności doradcze, i. zadaniu zapewniającym - rozumie się przez to zespół działań podejmowanych w celu dostarczenia Burmistrzowi Krotoszyna niezaleŜnej i obiektywnej oceny, o której mowa w art. 272 ustawy, j. czynnościach doradczych – naleŜy przez to rozumieć inne, niŜ zadania zapewniające, działania podejmowane przez audytora wewnętrznego na wniosek Burmistrza Krotoszyna lub z własnej inicjatywy w zakresie z nim uzgodnionym, których celem jest zwłaszcza usprawnienie funkcjonowania jednostki, k. obszarze ryzyka – naleŜy rozumieć wszystkie zidentyfikowane obszary działalności jednostki, l. obiekcie audytu - rozumie się przez to zagadnienie w ramach obszaru ryzyka objętego zadaniem audytowym, m. ustawie - rozumie się przez to ustawę z dnia 27 sierpnia 2009r. o finansach publicznych (Dz.U. Z 2013 r., poz.885 z zm.), n. rozporządzeniu – rozumie się przez to rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 01 lutego 2010r. w sprawie przeprowadzania i dokumentowania audytu wewnętrznego (Dz.U z 2010, Nr 21, poz. 108), o. sprawozdaniu - rozumie się przez to dokument sporządzony po zakończeniu zadania audytowego, zawierający elementy określone w § 24 rozporządzenia, p. upowaŜnieniu - rozumie się przez to roczne upowaŜnienie do przeprowadzania audytu wewnętrznego, q. cyklu audytu - rozumie się przez to czas, wyraŜony w latach, w którym - odpowiednio przy niezmienionych zasobach osobowych komórki audytu wewnętrznego zostały przeprowadzone zadania zapewniające we wszystkich obszarach ryzyka. 3. Audytor wewnętrzny postępuje zgodnie ze Standardami Audytu Wewnętrznego w jednostkach sektora finansów publicznych oraz Kodeksem etyki audytora wewnętrznego w Urzędzie Miejskim w Krotoszynie. II. Planowanie audytu. 1. Audyt wewnętrzny przeprowadza się na podstawie rocznego planu audytu wewnętrznego Urzędu Miejskiego w Krotoszynie. 2. Plan przygotowywany jest przez audytora wewnętrznego w porozumieniu z Burmistrzem Krotoszyna do końca roku na rok następny. 3. Sporządzenie planu audytu poprzedzone jest zebraniem przez audytora informacji umoŜliwiających identyfikację obszarów ryzyka i przeprowadzeniem w sposób udokumentowany analizy ryzyka. 4. Przeprowadzając analizę ryzyka uwzględnia się zakres odpowiedzialności kierownika jednostki za funkcjonowanie kontroli zarządczej oraz bierze się pod uwagę m.in.: a. cele i zadania jednostki, w tym zadania wynikające z planu działalności, b. ryzyka wpływające na realizację celów i zadań jednostki, c. wyniki innych audytów i kontroli, d. uwagi kierownika jednostki, inne wytyczne. e. 5. Lista zidentyfikowanych przez audytora obszarów ryzyka, przed dokonaniem analizy ryzyka, moŜe zostać uzupełniona o obszary wskazane przez Burmistrza Krotoszyna. 6. Aktualizacja listy obszarów ryzyka dokonywana jest corocznie przed sporządzeniem planu audytu na podstawie informacji zgromadzonych w aktach stałych audytu oraz z innych źródeł, po dokonaniu oceny tych informacji przez audytora wewnętrznego. 7. Podczas przygotowywania planu audytu obszary ryzyka szeregowane są wg stopnia waŜności. PowyŜsze dokonywane jest przez audytora z uwzględnieniem wyników analizy ryzyka oraz czynników organizacyjnych, m.in. : - czasu niezbędnego do przeprowadzenia zadań audytowych, - czasu przeznaczonego na szkolenie i rozwój zawodowy, - czasu przeznaczonego na czynności organizacyjne, - urlopów i innych nieobecności, - rezerwy czasowej na nieprzewidziane działania. Audytor dokonując analizy ryzyka poddaje zidentyfikowane obszary ryzyka ocenie według 5 przyjętych kryteriów (czynników) ryzyka w czterostopniowej skali. Przyjęte kryteria ryzyka i opis stosowanej skali numerycznej przedstawia tabela : skaliWartość w 8. 1 Istotność Brak implikacji finansowych Małe implikacje finansowe 2 3 DuŜe implikacje finansowe Kluczowy system finansowy 4 Wa 0,25 WraŜliwość systemu Kontrola wewnętrzna ZłoŜoność Mała Silna Bardzo stabilny Niska Umiarkowana Racjonalna Stabilny Umiarkowa Stabilność (podatność na zmiany) DuŜa Umiarkowana Znaczące zmiany na Wysoka Bardzo duŜa Słaba Nowy system Bardzo 0,15 0,25 0,15 Wysoka 0,20 gi Istotność obszaru ryzyka – odnosi się do wielkości środków finansowych, jakie są wydatkowane bądź gromadzone w trakcie danego procesu, stanowiącego obszar ryzyka. Miarą istotności są moŜliwe bezpośrednie i pośrednie konsekwencje finansowe w przypadku zajścia zdarzenia ( w tym koszty działań naprawczych). Określono, iŜ ustalając poziom istotności, bierze się pod uwagę zrealizowane wydatki/dochody w danym roku lub za rok poprzedni, tj.: - brak implikacji finansowych – ( 0-5% całkowitych wydatków/dochodów) - małe implikacje finansowe – (5%-15% całkowitych wydatków/dochodów) - duŜe implikacje finansowe – (15%-30% całkowitych wydatków/dochodów) - kluczowy system finansowy – (pow. 30% całkowitych wydatków/dochodów) WraŜliwość – jest to miara ryzyka jakie dany proces moŜe ze sobą nieść tj. co się moŜe nie udać i jakie to spowoduje konsekwencje np. ryzyko utraty lub uszkodzenia majątku, nieznajomość faktycznej wysokości zobowiązań, wpływ błędu na działalność innych komórek, utrata poufności danych, ryzyko niekorzystnej opinii publicznej itp.; Siła mechanizmów kontrolnych funkcjonujących w jednostce – oceniana na podstawie istniejących regulacji i procedur, oświadczeń o stanie kontroli zarządczej, poprzednich kontroli i czynności podejmowanych przez audytora wewnętrznego; Stabilność (podatność na zmiany) – reorganizacje, rotacja personelu i zmiany zakresów obowiązków, zmiany przepisów, okresowe nasilenia obciąŜenia pracą; ZłoŜoność (stopień skomplikowania) – czynnik ryzyka mający wpływ na moŜliwość popełnienia czy przeoczenia błędu, zaleŜny m.in. od wielości i stopnia trudności stosowanych w trakcie procesu regulacji i powiązania z działalnością innych komórek czy systemów zewnętrznych. Do analizy ryzyka wprowadzono czynnik upływu czasu, tj. odniesienie do długości okresu od ostatniej kontroli i audytu dotyczącego badanego obszaru oraz priorytety wskazane przez Burmistrza Krotoszyna. 9. Plan audytu wewnętrznego winien zawierać co najmniej : wyniki przeprowadzonej analizy ryzyka, wyniki przeprowadzonej analizy zasobów osobowych, listę obszarów ryzyka, w których zostaną przeprowadzone zadania zapewniające, informacje na temat czasu planowanego w osobodniach na realizację poszczególnych zadań zapewniających, informacje na temat czasu planowanego w osobodniach na realizację czynności doradczych, informacje na temat czasu planowanego w osobodniach na realizację czynności sprawdzających, informację na temat cyklu audytu. 10. Wzór rocznego planu audytu zawarto w załączniku nr 1 do procedur. 11. Audytor przedstawia Burmistrzowi Krotoszyna: a. do końca stycznia kaŜdego roku - sprawozdanie z wykonania planu audytu za rok poprzedni, b. do końca kaŜdego roku – plan audytu na rok następny. 12. Plan podpisywany jest przez audytora wewnętrznego, a następnie przez Burmistrza Krotoszyna. Niezwłocznie po podpisaniu planu audytu przez Burmistrza Krotoszyna informacje o planowanym przeprowadzeniu zadań zapewniających w roku objętym planem przekazywane są wszystkim kierownikom komórek, w których planowane jest przeprowadzanie audytu. III. Gromadzenie akt audytu i sposoby nadawania numerów referencyjnych. 1. Dokumentacja audytu wewnętrznego prowadzona jest w formie pisemnej i elektronicznej. Dobór dokumentów umieszczanych w formie papierowej do akt następuje na podstawie profesjonalnego osądu audytora wewnętrznego. 2. Dokumentacja dotycząca funkcjonowania audytu wewnętrznego rejestrowana jest przez audytora w następujących teczkach z rzeczowego wykazu akt : 1. 172 - Audyt wewnętrzny 2. 1720 – BieŜące akta audytu 3. 1721 – Stałe akta audytu 2. Zgodnie z § 12 rozporządzenia wszystkie czynności i zdarzenia, które mają istotne znaczenie dla ustaleń audytu wewnętrznego powinny być dokumentowane. Dlatego teŜ audytor zobowiązany jest na mocy § 13 rozporządzenia prowadzić akta stałe i bieŜące audytu wewnętrznego. 3. Akta bieŜące audytor wewnętrzny prowadzi w celu dokumentowania przebiegu i wyników audytu wewnętrznego. a. akta bieŜące obejmują w szczególności : - upowaŜnienie do przeprowadzenia audytu, - wszelką dokumentację zadania zapewniającego, która rejestrowana jest pod jednym numerem w rzeczowym wykazie akt, - dokumentację dotyczącą czynności sprawdzających, - dokumentację dotyczącą podejmowanych czynności doradczych, b. dokumenty włącza się do akt bieŜących w kolejności wynikającej z toku dokonywanych czynności. Dokumenty robocze oznacza się sygnaturą: U/V/W/X/Y/Z np.: U – symbol klasyfikacyjny audytu wewnętrznego V – oznaczenie rodzaju akt (akta stałe /AS/, akta bieŜące /AB/) W – oznaczenie numeru zadania audytowego (dla akt bieŜących) lub nr kolejnego z spisu spraw w przypadku akt stałych X – symbol grupy dokumentów, tworzonej według potrzeb /dla akt bieŜących/ Y – numer bieŜący dokumentu /akta bieŜące/ Z - rok, w którym przeprowadzono zadanie audytowe, na początku akt dotyczących danego zadania zapewniającego umieszcza się wykaz, który dostarcza informacji o dokumentach, które zostały zgromadzone w trakcie realizacji zadania zapewniającego. 4. Audytor prowadzi akta stałe audytu wewnętrznego w celu gromadzenia informacji dotyczących obszarów, które mogą być przedmiotem zadań audytowych. Sposób organizacji akt stałych wygląda następująco : a. aktualizacja odbywa się na bieŜąco, b. akta stałe stanowią w szczególności wykazy podstawowych aktów normatywnych oraz innych aktów prawnych związanych z zakresem działania jednostki oraz regulujących jej funkcjonowanie, a takŜe dokumentów zawierających opis systemów zarządzania i kontroli, w tym procedur kontroli finansowej, c. wykazy uporządkowane są tematycznie. 5. Akta stałe zawierają w szczególności: a. plany audytu, b. sprawozdania z wykonania planów audytu, c. zakres realizacji planu audytu, jeŜeli dokonywana jest zmiana w stosunku do ustaleń zawartych w planie audytu, d. informacje mogące mieć wpływ na przeprowadzenie audytu wewnętrznego, w tym dokumentację z przeprowadzonej analizy ryzyka lub analizy zasobów osobowych. IV. Metodyka przeprowadzania zadań zapewniających. 1. Do przeprowadzenia audytu wewnętrznego uprawnia imienne upowaŜnienie wystawione przez Burmistrza Krotoszyna oraz legitymacja słuŜbowa lub dowód toŜsamości. 2. Audytor otrzymuje roczne upowaŜnienie do realizacji zarówno zadań zapewniających, czynności doradczych oraz czynności sprawdzających. Audyt wewnętrzny poza planem realizowany jest na podstawie kaŜdorazowo wydawanego upowaŜnienia. Wzór imiennego upowaŜnienia do przeprowadzenia audytu wewnętrznego określa załącznik nr 2 do procedur. 3. Przed rozpoczęciem zadania audytowego kierownik komórki audytowanej jest zawiadamiany o planowanym przeprowadzeniu zadania zapewniającego, jednak nie później niŜ na 7 dni przed jego rozpoczęciem. Wzór zawiadomienia stanowi załącznik nr 3 do procedur. 4. Audytor wewnętrzny przed przystąpieniem do realizacji zadania zapewniającego zwołuje naradę otwierającą. Podczas narady otwierającej przedstawia kierownikowi komórki audytowanej w szczególności : cel zadania audytowego, zakres zadania audytowego, kryteria oceny, narzędzia oraz techniki przeprowadzenia zadania. 5. Ustalenia dokonane podczas narady otwierającej udokumentowane są w formie protokołu, którego wzór stanowi załącznik nr 4 do procedur. 6. Czas trwania zadania audytowego liczony jest w osobodniach i traktuje się jako czas od zawiadomienia kierownika komórki audytowanej o planowanym rozpoczęciu przeprowadzenia zadania zapewniającego do czasu przekazania Burmistrzowi sprawozdania z przeprowadzonego zadania zapewniającego. 7. Przed naradą otwierającą oraz przed sporządzeniem programu zadania audytowego, do którego na podstawie § 18 rozporządzenia zobowiązany jest audytor, dokonywany jest przegląd wstępny, uwzględniający w szczególności: a. cele i zadania objęte zadaniem zapewniającym, b. wyniki analizy ryzyka obszaru ryzyka objętego zadaniem zapewniającym, c. system kontroli zarządczej, w tym zarządzanie ryzykiem w obszarze ryzyka objętym zadaniem zapewniającym, d. moŜliwość wprowadzenia usprawnień w systemie kontroli zarządczej w obszarze ryzyka objętym zadaniem zapewniającym, e. datę rozpoczęcia i przewidywany czas trwania zadania zapewniającego. 8. Dokumentację z przeglądu wstępnego włącza się do akt bieŜących zadania audytowego. 9. Po dokonaniu przeglądu wstępnego audytor sporządza program zadania audytowego z zachowaniem wymogów określonych w § 19 rozporządzenia. Wzór programu zadania audytowego stanowi załącznik nr 5. 10. Analiza ryzyka na potrzeby zadania audytowego dokonywana jest na podstawie informacji zgromadzonych w aktach stałych audytu oraz przeglądu wstępnego. Zadanie audytowe moŜe być analizowane w podziale na obiekty audytu. 11. Audytor wewnętrzny w celu udokumentowania ustaleń z przeprowadzonego zadania audytowego sporządza w szczególności : a. testy przeglądowe, zgodności, kwestionariusze kontroli wewnętrznej, zgodnie ze wzorem formularza zawartego w załączniku nr 6 do procedur; b. ścieŜkę audytu wg wzoru określonego w załączniku nr 7 do procedur; c. arkusze ustaleń – wzór stanowi załącznik nr 8 do procedur; d. notatki z przeglądu dostarczonych dokumentów lub informacji uzyskanych w trakcie realizacji zadania audytowego, wzór notatki zawarto w załączniku nr 9. V. Sposób sporządzania i przekazywania sprawozdań z przeprowadzenia audytu. 1. Po zakończeniu czynności audytowych w celu przedstawienia wstępnych ustaleń i wniosków audytor zwołuje naradę zamykającą z udziałem kierownika komórki audytowanej. Uzgodnienie terminu, miejsca i uczestników narady jest dokonywane w formie ustnej. Ustalenia z narady zawarte są w protokole , którego wzór zawarto w załączniku nr 4 do procedur. 2. Z przeprowadzonego zadania audytowego sporządzane jest sprawozdanie. Zgodnie z § 24 ust. 2 rozporządzenia, sprawozdanie powinno zawierać co najmniej: temat i cel zadania, podmiotowy i przedmiotowy zakres zadania, datę rozpoczęcia zadania, ustalenia stanu faktycznego wraz ze sklasyfikowanymi wynikami ich oceny wg przyjętych w programie kryteriów oceny, wskazanie słabości kontroli zarządczej oraz analizę ich przyczyn, skutki lub ryzyka wynikające ze wskazanych słabości kontroli zarządczej, zalecenia w sprawie wyeliminowania słabości kontroli zarządczej lub wprowadzenia usprawnień, tj. przedstawienie zaleceń, opinię audytora wewnętrznego w sprawie adekwatności , skuteczności i efektywności kontroli zarządczej w obszarze ryzyka objętym zadaniem zapewniającym, datę sporządzenia sprawozdania, imię i nazwisko audytora oraz podpis. Stosowany formularz sprawozdania z zadania audytowego zawiera załącznik nr 10 do procedur. 3. Sprawozdanie, o którym mowa w pkt 2 audytor wewnętrzny przekazuje kierownikowi komórki audytowanej po odbyciu narady zamykającej. Projekt sprawozdania moŜe zostać przekazany kierownikowi komórki adutowanej przed zwołaniem narady zamykającej. 4. W przypadku objęcia zakresem zadania zapewniającego kilku komórek, audytor moŜe przekazać kierownikowi komórki audytowanej tylko tę część sprawozdania, która dotyczy działalności kierowanej przez niego komórki. 5. Audytor wewnętrzny przekazuje sprawozdanie Burmistrzowi Krotoszyna po upływie 7 dni od dnia przekazania sprawozdania kierownikowi komórki audytowanej. 6. W przypadku wniesienia uwag i zastrzeŜeń do sprawozdania przez kierownika komórki audytowanej w terminie 7 dni, audytor wewnętrzny dokonuje ich analizy i w miarę potrzeby podejmuje dodatkowe czynności wyjaśniające w tym zakresie , a w przypadku stwierdzenia ich zasadności dokonuje zmiany części lub całości sprawozdania. 7. W przypadku uznania zaleceń za zasadne, kierownik komórki audytowanej w terminie 14 dni wyznacza osoby odpowiedzialne za ich realizację oraz ustala sposób i termin ich realizacji powiadamiając o tym na piśmie audytora i Burmistrza Krotoszyna. VI. Czynności sprawdzające. 1. Audytor po upływie terminów realizacji zaleceń zwraca się do kierowników komórek audytowanych objętych zadaniem o informację na temat działań podjętych w celu wdroŜenia zaleceń oraz stopnia ich realizacji. 2. Audytor dokonuje analizy informacji uzyskanych od kierownika komórki audytowanej uwzględniając w szczególności ocenę ryzyka występującego w obszarze ryzyka objętym zadaniem zapewniającym. 3. Audytor moŜe przeprowadzić czynności sprawdzające, dokonując oceny działań jednostki podjętych w celu realizacji zaleceń. 4. Podejmując czynności sprawdzające audytor wewnętrzny uwzględnia ocenę ryzyka występującego w obszarze działalności komórki objętej zadaniem audytowym oraz otrzymane od kierownika komórki audytowanej informacje o sposobie, terminie i osobach odpowiedzialnych za wdroŜenie zaleceń. 5. Zakres przeprowadzanych czynności jest uzaleŜniony od dokonanej oceny ryzyka jak równieŜ informacji, jakie audytor uzna za niezbędne dla uzyskania racjonalnego zapewnienia, iŜ wszystkie zalecenia zostały wdroŜone. 6. Ustalenia poczynione w trakcie czynności sprawdzających audytor zamieszcza w notatce informacyjnej, którą przekazuje Burmistrzowi Krotoszyna i kierownikowi komórki audytowanej. Wzór notatki informacyjnej został zawarty w załączniku nr 11 do procedur. VII. Czynności doradcze. 1. Audytor na polecenie Burmistrza Krotoszyna lub z własnej inicjatywy wykonuje czynności doradcze. 2. Czynności doradcze mogą mieć róŜny charakter i formę, tj. m.in. : - zajęcie stanowiska w sprawie, - dokonanie szczegółowej analizy problematycznego zagadnienia, - przeprowadzenie szkolenia, - analiza przepisów prawnych. 3. W wyniku czynności doradczych audytor wewnętrzny moŜe przedstawić opinie lub wnioski dotyczące usprawnienia funkcjonowania Urzędu lub jednostki, które nie są wiąŜące. 4. Ustalenia dokonane w wyniku podjętych czynności doradczych ujmowane są w notatce sporządzonej przez audytora, której zakres i stopień szczegółowości jest uzaleŜniony od charakteru i celu podejmowania czynności doradczych. 5. W niniejszych procedurach nie ujmowane są wzory formularzy dokumentów i sprawozdania, jakie generowane są w toku podjętych czynności doradczych, z tego względu, iŜ forma , jak i zawartość tych dokumentów jest róŜna w zaleŜności charakteru podjętych działań. VIII. Sprawozdanie z wykonania planu audytu. 1. Do końca stycznia kaŜdego roku audytor wewnętrzny przedkłada Burmistrzowi Krotoszyna sprawozdanie z wykonania planu audytu za rok poprzedni. 2. Sprawozdanie z wykonania planu audytu powinno w szczególności zawierać : informację na temat wszystkich zrealizowanych zadań zapewniających, czynności doradczych i czynności sprawdzających wraz z odniesieniem do planu audytu, wskazanie przyczyny zaistnienia ewentualnych, znaczących odstępstw w realizacji planu audytu; omówienie zidentyfikowanych istotnych ryzyk i słabości kontroli zarządczej; inne informacje związane z prowadzeniem audytu wewnętrznego w roku poprzednim. 3. Wzór stosowanego formularza sprawozdania ujęty został w załączniku nr 12 do niniejszych procedur. X. Postanowienia końcowe. 1. Niniejsze procedury stanowią wytyczne w sprawie stosowanej metodyki działania audytu wewnętrznego w Urzędzie Miejskim w Krotoszynie. 2. Wzory formularzy mogą ulec modyfikacji uwzględniając zmiany w charakterze działania audytu wewnętrznego. Załącznik nr Nazwa dokumentu, wzoru dokumentu 1 Roczny plan audytu 2 UpowaŜnienie do przeprowadzenia zadania audytowego 3 4 5 Zawiadomienie o planowanym zadaniu audytowym 6 Testy przeglądowe, zgodności KK 7 ŚcieŜka audytu 8 9 Arkusz ustaleń audytu Protokół z narady otwierającej/zamykającej Program zadania audytowego 10 Sprawozdanie z przeprowadzonego zadania zapewniającego Notatka informacyjna z podjętych czynności sprawdzających 11 Sprawozdanie z wykonania rocznego planu audytu Załącznik nr 1 do Księgi procedur audytu wewnętrznego (nazwa i adres jednostki sektora finansów publicznych, w której jest zatrudniony audytor wewnętrzny) PLAN AUDYTU WEWNĘTRZNEGO NA ROK …… 1. JEDNOSTKI SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH OBJĘTE AUDYTEM WEWNETRZNYM 2. WYNIKI PRZEPROWADZONEJ ANALIZY RYZYKA Lp. Nazwa obszaru Opis obszaru działalności wspomagającej Typ obszaru działalności Poziom ryzyka w obszarze Uwagi 3. WYNIKI PRZEPROWADZONEJ ANALIZY ZASOBÓW OSOBOWYCH ILOŚĆ ZATRUDNIONYCH AUDYTORÓW : ………………………………………. ŁĄCZNY WYMIAR CZASU PRACY : …………………….. ………………….….. LICZBA DNI ROBOCZYCH/OSOBODNI W ROKU: …………..…………………. UWAGI LP. ZAKRES PODEJMOWANYCH CZYNNOŚCI 1 ZADANIA ZAPEWNIAJĄCE 2 CZYNNOŚCI DORADCZE 3 CZYNNOŚCI SPRAWDZAJĄCE LICZBA OSOBODNI 4 CZAS PRZEZNACZONY NA CZYNNOŚCI ORGANIZACYJNE 5 PLAN I SPRAWOZDAWCZOŚĆ 6 SZKOLENIA I ROZWÓJ ZAWODOWY 7 URLOPY I INNE NIEOBECNOŚCI 8 REZERWA CZASOWA RAZEM 4. PLANOWANE CZYNNOŚCI AUDYTOWE 4.1. ZADANIA ZAPEWNIAJĄCE Temat zadania zapewniającego Lp. Nazwa obszaru Planowany czas przeprowadzenia zadania Uwagi (w osobodniach) 4.2. CZYNNOŚCI DORADCZE Planowany czas przeprowadzenia czynności doradczych Uwagi (w osobodniach) 4.3. CZYNNOŚCI SPRAWDZAJĄCE Lp. Temat zadania zapewniającego, którego dotyczą czynności sprawdzające Nazwa obszaru Planowany czas przeprowadzenia czynności sprawdzających Uwagi (w osobodniach) 5. INFORMACJE NA TEMAT CYKLU AUDYTU 6. PLANOWANE OBSZARY RYZYKA, KTÓRE POWINNY ZOSTAĆ OBJĘTE AUDYTEM WEWNĘTRZNYM W KOLEJNYCH LATACH Lp. 1. 2. 3. 4. Nazwa obszaru Prognozowany rok przeprowadzenia zadania zapewniającego Uwagi 5. 6. 7. 8. 9. 10. 7.Informacje istotne dla prowadzenia audytu wewnętrznego (data) (pieczątka i podpis audytora wewnętrznego) (data) (pieczątka i podpis Burmistrza Krotoszyna) Załącznik nr 2 do Księgi procedur audytu wewnętrznego .................................................................... (pieczęć nagłówkowa jednostki sektora finansów publicznych) Krotoszyn, dnia ..................... ....................................... (numer upowaŜnienia) UpowaŜnienie do przeprowadzania audytu wewnętrznego Na podstawie art. 287 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2013r. poz. 883 ze zm. ) oraz par. 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 01 lutego 2010r. w sprawie przeprowadzania i dokumentowania audytu wewnętrznego (Dz.U. Nr 21, poz. 108) upowaŜnia się Pana ............................................................................................................................................. (imię, nazwisko i stanowisko słuŜbowe) do przeprowadzenia audytu wewnętrznego zgodnie z planem audytu wewnętrznego ............................................................................................................................................. (nazwa i adres jednostki audytowanej) UpowaŜnienie jest waŜne za okazaniem dowodu osobistego oraz poświadczeniem bezpieczeństwa: • • Nr ......upowaŜniającego do dostępu do informacji niejawnych, oznaczonych klauzulą poufne, Nr ......upowaŜniającego do dostępu do informacji niejawnych, oznaczonych klauzulą zastrzeŜone. ................................................................. (pieczątka i podpis Burmistrza Krotoszyna) WaŜność upowaŜnienia: Audyty zgodnie z planem audytu na ..... rok .................................................................... (pieczątka i podpis Burmistrza Krotoszyna Załącznik nr 3 do Księgi procedur audytu wewnętrznego Krotoszyn, dnia..................... AW........................... Pan/Pani ................................................. Zawiadomienie o terminie odbycia narady otwierającej audyt Uprzejmie informuję, iŜ zgodnie z Planem audytu wewnętrznego na ....... rok rozpoczynam audyt w zakresie: „.........”. W związku z powyŜszym, zgodnie z § 20 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 1 lutego 2010r. w sprawie przeprowadzania i dokumentowania audytu wewnętrznego (Dz. U. Nr 21, poz. 108), zwracam się z uprzejmą prośbą o udział w naradzie otwierającej, która odbędzie się w dniu .............. .Czas i miejsce narady zostaną uzgodnione telefonicznie. Podczas ww. narady zostaną krótko przedstawione: cel, tematyka i załoŜenia organizacyjne zadania audytowego oraz zostaną ustalone zasady współpracy audytora wewnętrznego z kierownictwem i pracownikami. Do wiadomości: ............................ Burmistrza Krotoszyna ........................................................... data i podpis audytora wewnętrznego Załącznik nr 4 do Księgi procedur audytu wewnętrznego PROTOKÓŁ Z NARADY OTWIERAJĄCEJ Nazwa zadania audytowego Nr zadania Termin narady Uczestnicy narady Cel zadania audytowego Zakres zadania Kryteria oceny Planowane narzędzia i techniki przeprowadzenia zadania audytowego Dodatkowe ustalenia z narady otwierającej …………………………… podpis audytora …………….………………………...………………… podpis kierownika komórki audytowanej PROTOKÓŁ Z NARADY ZAMYKAJĄCEJ Nazwa zadania audytowego Nr zadania Termin narady Uczestnicy narady Wstępne wyniki audytu wewnętrznego Ustalenia z narady: …………………………… podpis audytora …………….………………………...………………… podpis kierownika komórki audytowanej Załącznik nr 5 do Księgi procedur audytu wewnętrznego PROGRAM ZADANIA AUDYTOWEGO Temat zadania audytowego Nr zadania audytu Łączna liczba przyznanych dni (plan audytu) Planowany termin rozpoczęcia audytu Planowany termin sporządzenia projektu sprawozdania z przeprowadzenia audytu Planowany termin ogłoszenia ostatecznego sprawozdania z przeprowadzenia audytu Podstawa prawna - wykaz aktów prawnych, wewnętrznych regulacji, wytycznych, interpretacji Cel zadania audytowego Zakres zadania audytowego (podmiotowy, przedmiotowy ) Planowane narzędzia i techniki przeprowadzenia zadania Problemy, na które naleŜy zwrócić szczególną uwagę Rodzaj dowodów niezbędnych do dokonania ustaleń i sposób ich badania Kryteria oceny ustaleń stanu faktycznego Sposób klasyfikowania wyników dla poszczególnych kryteriów Istotne ryzyka w obszarze objętym zadaniem ZałoŜenia organizacyjne Harmonogram zadania audytowego Nazwisko osoby wykonującej audyt Uwagi Podpis audytora Data i miejsce podpisania Załącznik nr 6 do Księgi procedur audytu wewnętrznego NAZWA TESTU, PRZEDMIOT BADANIA NR REF. : Nazwa i numer zadania audytowego: LP. PYTANIE Objaśnienia : Kwestionariusz sporządzono na podstawie: Audytor:..........................., Podpis : ......................................... Załącznik nr 7 TAK NIE ND do Księgi procedur audytu wewnętrznego Temat i Numer zadnia audytowego: Komórka audytowana: Cel sporządzenia dokumentu: ŚCIEśKA AUDYTU Lp. Czynność Współpraca z systemem komputerowym (data) Sporządził: Załącznik nr 8 Jednostka odpowiedzialna Przeprowadzone kontrole Dokument pieczątka i podpis audytora wewnętrznego do Księgi procedur audytu wewnętrznego ARKUSZ USTALEŃ Nr zadania audytowego: Nazwa zadania audytowego: Jednostka audytowana: Przedmiot badania: Przy przeprowadzono test Załączniki Ustalenia stanu faktycznego wraz ze klasyfikowanymi wynikami ich oceny wg kryteriów: Wskazanie słabości kontroli zarządczej oraz analiza ich przyczyn : Skutki i ryzyka wynikające ze wskazanych słabości kontroli zarządczej: Propozycje zaleceń w sprawie wyeliminowania słabości kontroli zarządczej lub wprowadzenia usprawnień: Dokument sporządził: Załącznik nr 9 Data: do Księgi procedur audytu wewnętrznego SPRAWOZDANIE Z PRZEPROWADZENIA ZADANIA AUDYTOWEGO ZAPEWNIAJĄCEGO NR ……. I. INFORMACJE OGÓLNE. Temat zadania audytowego Numer zadania audytowego Nazwa i adres komórki audytowanej Imię i nazwisko audytora wewnętrznego i nr upowaŜnienia Termin przeprowadzenia audytu wewnętrznego Cel przeprowadzania zadania audytowego Zakres podmiotowy i przedmiotowy zadania audytowego Akty prawne oraz inne dokumenty istotne dla przedmiotu audytu II. Ogólne uwagi i główne zalecenia III. Opinia audytora wewnętrznego w sprawie adekwatności, skuteczności i efektywności kontroli zarządczej w obszarze objętym zadaniem zapewniającym IV. USTALENIA AUDYTU OBIEKT NR …… KRYTERIA OCENY STANU FAKTYCZNEGO USTALENIE STANU FAKTYCZNEGO WSKAZANIE SŁABOŚCI KONTROLI ZARZĄDCZEJ ORAZ ANALIZA ICH PRZYCZYN SKUTKI I RYZYKA WYNIKAJĄCE ZE WSKAZANYCH SŁABOŚCI KONTROLI ZARZĄDCZEJ ZALECENIA W SPRAWIE WYELIMINOWANIA SŁABOŚCI W OBSZARZE RYZYKA OBJĘTYM ZADANIEM ZAPEWNIAJĄCYM KONTROLI ZARZĄDCZEJ V. WYKAZ SKRÓTÓW : VI. WYKAZ ADRESATÓW I LICZBA EGZEMPLARZY : (data) Załącznik nr 10 sporządził do Księgi procedur audytu wewnętrznego NOTATKA INFORMACYJNA Na podstawie § 28 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia z dnia 1 lutego 2010r. w sprawie przeprowadzania i dokumentowania audytu wewnętrznego (Dz.U.10.21.108) Temat zadania audytowego : Numer zadania audytowego: Termin przeprowadzenia czynności sprawdzających: Zalecenia wydane w wyniku zrealizowanego zadania audytowego wraz z odniesieniem do sposobu ich wdroŜenia: Notatkę sporządzono w trzech jednobrzmiących egzemplarzach i przekazano po jednym egzemplarzu dla : ……………………………….. miejscowość i data Załącznik nr 11 …………..…………………………………….. podpis audytora wewnętrznego do Księgi procedur audytu wewnętrznego (nazwa i adres jednostki sektora finansów publicznych, w której jest zatrudniony audytor wewnętrzny) SPRAWOZDANIE Z WYKONANIA PLANU AUDYTU ZA ROK …………… 1. Jednostki , w których przeprowadzono audyt wewnętrzny : 2. Podstawowe informacje o komórce audytu wewnętrznego : Imię i nazwisko Nazwa stanowiska Numer telefonu Adres poczty elektronicznej Wymiar czasu pracy (w etatach) Kwalifikacje zawodowe Czy w roku sprawozdawczym dokonywano udokumentowanej samooceny audytu wewnętrznego? 3. Informacja na temat organizacji pracy audytora wewnętrznego w roku objętym sprawozdaniem LP . ZAKRES PODEJMOWANYCH CZYNNOŚCI 1 ZADANIA ZAPEWNIAJĄCE 2 CZYNNOŚCI DORADCZE 3 CZYNNOŚCI SPRAWDZAJĄCE 4 CZAS PRZEZNACZONY NA CZYNNOŚCI ORGANIZACYJNE 5 PLAN I SPRAWOZDAWCZOŚĆ 6 SZKOLENIA I ROZWÓJ ZAWODOWY 7 URLOPY I INNE NIEOBECNOŚCI PLANOWA NA LICZBA OSOBODNI WYKORZYSTANA LICZBA OSOBODNI UWAGI 8 REZERWA CZASOWA RAZEM 4. lp. Przeprowadzone zadania audytowe w roku sprawozdawczym temat zadanie zapewniaj ące (z) albo czynność doradcza (d) audyt wewnętrz ny zlecony liczba audytorów wewnętrznych przeprowadzają cych zadanie audytowe w etatach czas przeprowadzeni a zadania audytowego (w osobodniach) uwa gi 5. Wydane zalecenia lub opinie w ramach przeprowadzonych zadań audytowych Lp. Temat zadania zapewniającego lub przedmiot czynności doradczej Zadanie zapewniające (Z) albo czynność doradcza (D) Efekty przeprowadzenia zadania audytowego Podstawowe zalecenia lub opinie i wnioski Opis zidentyfikowanych istotnych ryzyk oraz słabości kontroli zarządczej 1. 2. 3. 4. 6. Lp. Przeprowadzone czynności sprawdzające w roku sprawozdawczym Temat zadania zapewniającego, którego dotyczą czynności sprawdzające Czas przeprowadzenia Liczba audytorów czynności sprawdzających wewnętrznych (w osobodniach) przeprowadzających czynności sprawdzające (w etatach) 1. 2. 3. 4. 7. Niezrealizowane zaplanowane zadania audytowe Lp. Temat zadania zapewniającego lub przedmiot czynności doradczej Zadanie zapewniające (Z) albo czynność doradcza (D) Przyczyna niezrealizowania zadania zapewniającego lub czynności doradczej 1. 8. Istotne informacje dotyczące prowadzenia audytu wewnętrznego w roku sprawozdawczym …………………………………… miejscowość i data …………………… …….……………… podpis audytora wewnętrznego