Lokalne instytucje finansowe w procesie

FLBS, Warszawa 14.09.2016
Lokalne instytucje finansowe w procesie
budowania wspólnot społecznych
Dr hab. Ewa Miklaszewska, prof. UEK
1. Wyniki badań ankietowych wśród banków spółdzielczych
z 2013 i 2016 r. na tematy strategiczne i konkurencyjne
2. Bank spółdzielczy w otoczeniu konkurencyjnym – szersze
wnioski z tendencji globalnych
BS świadome swoich korzeni oraz modelu relacyjnego
jako głównego atutu
Skojarzenia z terminem "bank spółdzielczy" /
Najlepszy patron
lokalny społecznik lub
polityk z czasów
współczesnych
niższa efektywność ale
większe zaufanie
inny lokalny społecznik
lub polityk okresu
przedwojennego
relacyjne podejście do
klientów
F. Stefczyk
przewaga konkurencyjna na
rynku lokalnym
F.W. Raiffeissen
0,00%
Duże bs
20,00%
Małe bs
40,00%
Razem
60,00%
0,00% 20,00% 40,00% 60,00% 80,00%100,00%
80,00%
Duże bs
Małe bs
Razem
Źródło: Miklaszewska, Kil: 2016
BS ważnym ogniwem rozwoju gospodarczego
Główny obszar ryzyka
ryzyko kredytowe związane
z pogarszającą się sytuacją
makroekonomiczną
45%
ryzyko operacyjne związane
z koniecznością
przeprowadzenia zmian…
/
81%
2%
inne (w tym ryzyko
płynności)
2016
28%
27%
46%
39%
klienci detaliczni deponenci
50%
2013
24%
31%
jednostki samorządu
terytorialnego
37%
0%
MSP jako
kredytobiorcy
klienci detaliczni kredytobiorcy
17%
18%
ryzyko reputacji związane z
upadkami SKOK-ów
Preferowani klienci
100%
2%
2%
0%
20%
2016
2013
40%
60%
Źródło: Miklaszewska, Kil : 2013 i 2016
BS - bankiem lokalnym, ale... konkuruje głównie z bk
Główna zaleta modelu spółdzielczego
31%
35%
elastyczność działania
znajomość rynku
lokalnego
inni
64%
53%
stabilna lokalna baza
deponentów
Największe zagrożenie konkurencyjne
niebankowe firmy
pożyczkowe
SKOK-i
banki komercyjne
5%
9%
0,00% 20,00%40,00%60,00%80,00%100,00%
0%
2016
20%
2013
40%
60%
80%
Duże bs
Małe bs
Razem
Źródło: Miklaszewska, Kil : 2013 i 2016
Banki spółdzielcze i SKOKi:
problemy tych ostatnich nie wpłynęły zasadniczo na ocenę ryzyka przez bs
Skutki upadku największego banku spółdzielczego (SK Bank)
Skutki niestabilności w sektorze SKOK
brak wpływu
25,00%
36,21%
55,17%
zaostrzenie
polityki
kredytowej
spadek
zaufania do bs
8,33%
66,67%
8,62%
Źródło: Miklaszewska, Kil: 2016
Negatywne tendencje w otoczeniu bs:
brak adekwatnej reakcji
Obecny model bankowości spółdzielczej:
73%
jest niestabilny
15%
27%
jest stabilny
85%
0%
2016
50%
2013
100%
Docelowa struktura bs powinna:
52%
56%
pozostać bez zmian
opierać się na jednym
zrzeszeniu obowiązkowym dla
wszystkich bs (model…
opierać się na jednym
zrzeszeniu obowiązkowym tylko
dla małych bs, a duże banki…
duże bs powinny zostać
przekształcone w spółki akcyjne
(model włoski)
33%
26%
12%
13%
3%
0%
2016
20%
40%
60%
2013
Źródło: Miklaszewska, Kil : 2013 i 2016
Pasywna strategia zarządzania strategicznego
Główny priorytet bs to:
61%
utrzymanie zatrudnienia i udziału w rynku
44%
wzrost rentowności i wypłata
„dywidendy” (udziału w zysku)
32%
31%
wzrost aktywów i liczby członków, nawet
kosztem wzrostu ryzyka
7%
zmniejszenie kosztów
20%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70%
2016
2013
Źródło: Miklaszewska, Kil : 2013 i 2016
Niedostateczna znajomość swoich klientów?
Poziom edukacji ekonomicznej społeczności lokalnych:
1-niedostateczna; 5-bardzo dobra
5
4
3
2
1
0,00%
20,00%
40,00%
Duże bs
60,00%
Małe bs
80,00%
100,00%
Razem
Źródło: Miklaszewska, Kil: 2016
Podsumowanie: zjawiska korzystne
• Rośnie świadomość klientów, że banki lokalne
- stabilne i adekwatnie regulowane, stanowią
o różnorodności i głębokości rynku;
• Kryzys podkreślił rolę bs w generowaniu
kredytu dla MSP i akcji antycyklicznej,
• W świetle badań, kontakt z pracownikiem jest
podstawą zaufania na rynku bankowym.
Podsumowanie: zjawiska niekorzystne
• W okresie pokryzysowym, konkurencyjny i
przyjazny dla klienta rynek bankowy nie jest
priorytetem regulacyjnym;
• Klienci coraz bardziej cenią technologię:
Satysfakcja z podstawowych kanałów sprzedaży produktów bankowych, %, 2014
Rynek globalny
Europa Zachodnia
Polska
Bankowość internetowa
Bankomaty
Oddziały
Bankowość telefoniczna
36
35
29
21
42
42
34
31
44
28
19
15
Infolinia
20
31
16
Zródło: Ernst and Young 2014
Rekomendacje:
•
•
•
•
Oddział bardziej przyjazny dla klienta (community center),
Bank mający silną obecność lokalną (poczucie afiliacji),
Utrzymanie akcji kredytowej jako głównego priorytetu (popularność),
Zwiększenie zaangażowania w edukację ekonomiczną lokalnej społeczności (korzyści
długookresowe).
Śladem innych grup spółdzielczych na świecie, bs powinny podjąć bardziej zdecydowane
działania strategiczne, aby zapobiec marginalizacji:
– model holenderski: ścisła integracja z bankiem zrzeszającym (ale: utrata odrębności),
– model włoski: komercjalizacja największych bs (ale: osłabienie grupy),
– model niemiecki: stabilna pozycja bs i oszczędnościowych na rynku lokalnym, oparta o
edukację ekonomiczną społeczeństwa i wsparcie państwa (wymaga długiego czasu),
– model fiński: aktywna polityka bs nakierowana na zwiększenie ilości członków i ich
aktywizację, jako rodzaj promocji bs na rynku lokalnym.