Uchwala Nr XIII/2814/2013 z dnia 4 czerwca 2013 r.

UCHWAŁA Nr XIII/2814/2013
z dnia 4 czerwca 2013r.
Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej
w Rzeszowie
Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Rzeszowie w wyniku przeprowadzonego postępowania
nadzorczego w sprawie uchwały Nr XXVIII/241/13 Rady Gminy w Ostrowie z dnia 30 kwietnia 2013 r.
w sprawie ustalenia poboru podatków i opłat w drodze inkasa, wyznaczenia inkasentów oraz wysokości ich
wynagrodzenia - działając na podstawie art. 11 ust. 1 pkt 5 i art. 18a ust. 2 ustawy z dnia 7 października 1992 r.
o regionalnych izbach obrachunkowych (Dz. U. z 2012 r. poz. 1113) i art. 91 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 8 marca
1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r. poz. 594)
stwierdza nieważność przedmiotowej uchwały z powodu istotnego naruszenia art. 6 ust. 12 ustawy z dnia
12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 95, poz. 613 ze zm.), art. 6b ustawy
z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. z 2006 r. Nr 136, poz. 969 ze zm.) i art. 6 ust. 8 ustawy
z dnia 30 października 2002 r. o podatku leśnym (Dz. U. Nr 200, poz. 1682 ze zm.).
UZASADNIENIE
W dniu 16 maja 2013 r. do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Rzeszowie wpłynęła uchwała Nr
XXVIII/241/13 Rady Gminy w Ostrowie z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie ustalenia poboru podatków
i opłat w drodze inkasa, wyznaczenia inkasentów oraz wysokości ich wynagrodzenia. Wobec przedmiotowej
uchwały zostało wszczęte postępowanie nadzorcze uchwałą Nr XII/2632/2013 z dnia 23 maja 2013 roku
Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Rzeszowie. Rada Gminy w Ostrowie nie usunęła
nieprawidłowości w badanej uchwale we wskazanym terminie.
W przedmiotowej uchwale Rada Gminy w Ostrowie działając w oparciu o przepisy art. 6 ust. 12 ustawy
z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 95, poz. 613 ze zm.), art. 6b
ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. z 2006 r. Nr 136, poz. 969 ze zm.), art. 6 ust. 8 w
zw. z art. 9 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o podatku leśnym (Dz. U. Nr 200, poz. 1682 ze zm.)
art. 28 § 4 i ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.),
zarządziła pobór podatku rolnego, podatku od nieruchomości, podatku leśnego, w tym również łącznego
zobowiązania pieniężnego na terenie Gminy Ostrów w drodze inkasa. Na inkasentów podatków wymienionych
wyznaczyła sołtysów sołectw Gminy Ostrów, z wyłączeniem sołectwa Kozodrza, w którym Wójt Gminy
wyznacza inkasenta podatków. W § 2 uchwały Rada Gminy ustaliła, że inkasenci otrzymują wynagrodzenie
prowizyjne za inkaso bieżących i zaległych należności z tytułu łącznego zobowiązania pieniężnego pobieranego
od osób fizycznych z terenu danego sołectwa. Inkasent odpowiada całym swoim majątkiem za pobrane,
a nie wpłacone na rachunek bankowy Urzędu Gminy, podatki i opłaty. Podstawę wynagrodzenia prowizyjnego
stanowią kwoty zainkasowane przez inkasentów osobiście. Wynagrodzenie oblicza się w stosunku
procentowym w wysokości 15% od kwot stanowiących podstawę jego ustalenia. Wynagrodzenie prowizyjne od
kwot, o których mowa w § 3 wypłacane będzie do końca miesiąca, w którym przypada ustawowy termin
płatności kolejnych rat podatku. W § 6 uchwały ustalono, że przepisy uchwały dotyczące sołtysa mają
odpowiednio zastosowanie do członka rady sołeckiej, który w przypadku zastępowania sołtysa wykonuje
czynności inkasenta. Zgodnie z § 7 uchwały zarządzenie poboru podatków i opłat w drodze inkasa nie wyklucza
możliwości uiszczania należności przez podatników, bezpośrednio na właściwy rachunek bankowy Urzędu
Gminy. W przepisach końcowych uchwały postanowiono o uchyleniu uchwała Nr XXXVI/220/98 Rady Gminy
w Ostrowie z dnia 28 kwietnia 1998r.
Badając powyższą uchwałę w trybie nadzoru Kolegium Izby stwierdziło, co następuje:
W ramach upoważnienia ustawowego na podstawie art. 40 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r.
o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r. poz. 594), na podstawie upoważnień ustawowych gminie przysługuje
prawo stanowienia aktów prawa miejscowego obowiązujących na obszarze gminy. Zgodnie z powołanymi
w uchwale przepisami art. 6 ust. 12 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, art. 6b ustawy o podatku rolnym
i art. 6 ust. 8 ustawy o podatku leśnym do wyłącznej kompetencji rady gminy należy zarządzanie poboru tych
podatków od osób fizycznych i określanie wysokości wynagrodzenia za inkaso. Zgodnie z art. 9 ustawy z dnia
29 sierpnia Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) inkasent ma obowiązek pobrania podatku
od podatnika oraz wpłacenia go organowi podatkowemu we właściwym terminie. Jeśli inkasent nie dopełni
swoich obowiązków, to organ w oparciu o art. 30 § 2 Ordynacji podatkowej wydaje decyzję
Id: C53E8496-32C7-44A5-89D1-FA69A04D5B2C. Podpisany
Strona 1
o odpowiedzialności podatkowej inkasenta i określa w niej wysokość nie pobranego albo pobranego, ale
nie wpłaconego podatku. W Ordynacji podatkowej uregulowano ponadto zakres odpowiedzialności
majątkowej inkasenta oraz formy jej zabezpieczenia.
W badanej uchwale Rada Gminy wskazała, że inkasentami ww. podatków będą sołtysi sołectw Gminy
Ostrów z wyłączeniem, że w sołectwie Kozodrza zostanie wskazany przez Wójta Gminy inkasent podatków.
Następnie w regulacji zawartej w § 6 uchwały przewidziała odpowiednie stosowanie przepisów uchwały
odnoszących się do sołtysa także do członka rady sołeckiej, który w przypadku zastępowania sołtysa wykonuje
czynności inkasenta. W świetle powyższego niewyznaczony przez organ stanowiący inkasent w miejscowości
Kozodrza i członkowie rad sołeckich zastępujący sołtysa prowadziliby inkaso podatków, co oznacza
wykonywanie faktycznych czynności inkasenta za wynagrodzeniem przez inne, nieskonkretyzowane w uchwale
osoby. Z powyższego wynika, że niezgodnie z zakresem upoważnienia ustawowego organ stanowiący
w uchwale nie określił wszystkich inkasentów podatków i naruszył cytowane przepisy kompetencyjne, które
nie przewidują możliwości scedowania wyłącznej właściwości organu stanowiącego, nawet za jej zgodą, na
inne organy do wyznaczania inkasenta lub pełnienia zastępstwa inkasenta. Według orzecznictwa sądowego
użyte w powołanych uprzednio ustawach sformułowania "określać inkasentów" i "wyznaczać inkasentów"
zawierają jasną wskazówkę co do sposobu wskazania podmiotu mającego pełnić stanowisko inkasenta.
Wskazanie powinno przybierać postać określenia konkretnego, a więc zwrotu odnoszącego się do
zindywidualizowanego przez podanie imienia i nazwiska podmiotu (w przypadku osoby prawnej lub jednostki
organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej - nazwy)-(wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego
w Warszawie z dnia 11 stycznia 2008 r. II FSK 1526/06 opubl. w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów
Administracyjnych http://orzeczenia.nsa.gov.pl/cbo/query).
W uchwale brak jest wyraźnego wskazania, że zarządzone inkaso dotyczy wyłącznie pobieranych podatków
od osób fizycznych. Z przepisu § 136 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r.
w sprawie "Zasad techniki prawodawczej" (Dz. U. Nr 100 poz.908) wynika, że uchwale i zarządzeniu
nie zamieszcza się przepisów prawnych niezgodnych z ustawą, na podstawie której są one wydawane, oraz
innymi ustawami i ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi, a także przepisów prawnych niezgodnych
z rozporządzeniami. Zgodnie z § 137 cyt. rozporządzenia w uchwale i zarządzeniu nie powtarza się przepisów
ustaw, ratyfikowanych umów międzynarodowych i rozporządzeń, a zatem nie powinno się powtarzać regulacji
ustawowej w zdaniu drugim w §2 uchwały, dodatkowo je modyfikując.
Z powyższych względów należało stwierdzić nieważność badanej uchwały w całości.
W tym stanie rzeczy Kolegium Izby uchwaliło jak w sentencji.
Na powyższą uchwałę Kolegium Izby przysługuje Gminie prawo wniesienia skargi do Wojewódzkiego Sądu
Administracyjnego w Rzeszowie w terminie 30 dni od dnia doręczenia uchwały za pośrednictwem Kolegium
Regionalnej Izby Obrachunkowej w Rzeszowie.
PREZES
dr Zbigniew K. Wójcik
Id: C53E8496-32C7-44A5-89D1-FA69A04D5B2C. Podpisany
Strona 2