Osteoporoza – choroba, która dotyczy każdego
Transkrypt
Osteoporoza – choroba, która dotyczy każdego
Osteoporoza – choroba, która dotyczy każdego Opublikowane na www.biegiempozdrowie.eu (http://www.biegiempozdrowie.eu) Osteoporoza – choroba, która dotyczy każdego [1] Na osteoporozę, chorobę, która stopniowo niszczy kości, prowadząc do złamań, kalectwa, a nawet zgonu, cierpi na świecie ponad 200 mln ludzi. W Polsce dotyka ona jedną trzecią kobiet po menopauzie oraz 8 proc. mężczyzn po 50. roku życia - razem problem ten dotyczy ok. 3 mln osób. Osteoporoza to z definicji choroba metaboliczna charakteryzującą się niską masą kostną, a także upośledzoną mikroarchitektorą tkanki kostnej. Te zmiany metaboliczne powodują częste złamania, nie wynikające z występowania dużych sil lub przeciążeń. Kość jest jedną z tkanek organizmu, w której zachodzą nieustanne procesy niszczenia "starej" kości i tworzenia "nowej". Od sprawności tych przemian, które z wiekiem ulegają pogorszeniu, zależy stan kości. W sytuacji, gdy nowo tworzona kość nie uzupełnia w pełni ubytku starej, rozwija się osteoporoza. Częstość występowania osteoporozy wzrasta z wiekiem. Traktujemy ją jednak jako chorobę osób starszych zamkniętych w mieszkaniach, zapełniających szpitalne sale na oddziałach traumatologii, niewidocznych dla społeczeństwa. Niestety, osteoporoza dotknie w przyszłości wielu z nas, dlatego o profilaktyce i badaniach warto pomyśleć wystarczająco wcześnie. Na stan kości wpływa wiele czynników dziedzicznych, hormonalnych, żywieniowych i środowiskowych. Dlatego pomimo stereotypów już w młodym wieku możemy zapobiec występowaniu tej choroby w przyszłości. Osoby w młodszym wieku, a nawet dzieci mogą także chorować na osteoporozę, w bardzo rzadkiej postaci samoistnej choroby lub częściej w sytuacji występowania innych chorób endokrynologicznych, nowotworowych, nerek lub przewodu pokarmowego. Objawy osteoporozy mogą być bardzo różne i często nie zauważalne przez nas, dlatego należy zwracać szczególną uwagę na okoliczności występowania bólów pleców i często zmiany postawy u pacjentów. Bardzo często chorzy narzekają na obniżenie postury i ”stracenie kilku centymetrów wzrostu”. Złamania kręgów w 50 proc. przypadków przebiegają bezobjawowo, albo towarzyszy im ostry ból. Z czasem prowadzą do deformacji kręgosłupa i klatki piersiowej, utraty wzrostu, przewlekłego bólu pleców, zaburzeń ze strony układu pokarmowego, trudności z oddychaniem, schylaniem się, wstawaniem, ubieraniem się. Te zmiany mogą być spowodowane obniżeniem wysokości trzonów kręgowych, w wyniku złamania. Osteoporoza jest często diagnozowana w momentach kiedy dochodzi do złamania kości. Złamanie osteoporotyczne występują po małych urazach, często wręcz niezauważalnych przez pacjenta. Głównym powikłaniem choroby są złamania - najczęściej kręgów kręgosłupa, szyjki kości udowej, kości nadgarstka oraz ramienia. Najpoważniejsze konsekwencje mają złamania szyjki udowej - około 20 proc. kobiet i 30 proc. mężczyzn umiera w ciągu roku od tego zdarzenia, a 50 proc. kobiet staje się niepełnosprawna. Długotrwałe unieruchomienie nawet w przypadku osób młodych i zdrowych niesie ze sobą poważne ryzyko Strona 1 z 2 Osteoporoza – choroba, która dotyczy każdego Opublikowane na www.biegiempozdrowie.eu (http://www.biegiempozdrowie.eu) wystąpienia zakrzepicy, zwłaszcza w przypadku złamań kości udowej lub w obrębie miednicy. Dlatego tez każde złamanie zwłaszcza u osób młodszych powinno być dokładnie przeanalizowane i zdiagnozowane. Pewne uwarunkowania genetyczne, a także zmiany metaboliczne sprzyjają występowaniu osteoporozy. Spadek ilości estrogenów u kobiet - po menopauzie wraz ze spadkiem poziomu hormonów płciowych ogólna masa kości może się zmniejszać o 1,5-3 proc. rocznie. Dlatego osteoporoza najczęściej występuje u kobiet starszych ponieważ ten okres niskiego estrogenu jest wydłużony. Brak aktywności fizycznej - ćwiczenia siłowe, regularne obciążanie ciała sprzyjają lepszej mineralizacji szkieletu. Również osoby z nadwagą rzadziej cierpią na osteoporozę - kości "przyzwyczajone" do dźwigania większej masy ciała są lepiej zmineralizowane. Im większa siła działa na kość, tym musi być ona mocniejsza. Wygląd to niestety kolejny czynnik który różnicuje występowanie tej choroby - osteoporoza jest niemal 3-krotnie częstszym zjawiskiem wśród kobiet w Europie i Azji niż wśród czarnoskórych. Co więcej, najczęściej cierpią na nią kobiety wysokie i szczupłe. Jak u większości chorób cywilizacyjnych odpowiednia dieta ma duzy wpływ na zmiany metaboliczne u tych pacjentów. Nieprawidłowa dieta a szczególnie brak spożywania witaminy D w obecności tłuszczów, brak wapnia i minerałów, a także nadmierne spożywanie alkoholu i palenie tytoniu może podwyższać ryzyko występowania osteoporozy. Leczenie osteoporozy jest zdecydowanie bardziej profilaktyczne a nie symptomatyczne gdyż konkretne objawy występują dopiero w zaawansowanym stadium choroby. Leczenie polega głównie na zapobieganiu złamań kości, co osiąga się przez zwiększenie masy kostnej a także poprawę wewnętrznej struktury kości. U osób narażonych na osteoporozę należy usunąć czynniki ryzyka prowadzące do osteoporozy. Ważne aby pamiętać o uzupełnianiu niedoborów żywieniowych takich jak witamina D, wapń, białko. Badaniem służącym rozpoznaniu osteoporozy jest badanie densytometryczne kośćca, które określa gęstość mineralną kości (ang. Bone Mineral Density – BMD). Leczenie osteoporozy zwykle rozpoczyna się jeśli T-Score (czynnik porównujący do gęstości kości osób młodych) jest równy lub przekracza -2,5 SD lub istnieją inne pozakostne czynniki ryzyka złamań. Bardzo często również w badaniach laboratoryjnych widać zmiany metaboliczne takie jak obniżony poziom fosforu lub wapnia. Leczenie farmakologiczne osteoporozy jest skierowane w stronę dwóch metod, jedna to pobudzanie osteoblastów (komórki odpowiedzialne za budowę tkanki kostnej) lub hamowanie osteoklastów( komórki odpowiedzialne za niszczenie tkanki kostnej). Przed wybraniem odpowiedniej strategii leczenia należy określić parametry metabolizmu tkanki kostnej i typ ubytku kości (przewaga ubytku kości lub zahamowania osteosyntezy). Leki stosowane w leczeniu osteoporozy to bisfosfoniany, preparaty wapnia (zalecana wielkość spożycia wynosi 1200 mg/dziennie), a także preparat witaminy D, kalcytonina i wiele innych stosowanych w zawansowanym stadium choroby. Osteoporoza to nie tylko choroba osób starszych i często może skomplikować zycie codzienne osób aktywnych fizycznie i zawodowo. Dlatego tak ważne jest dbanie o nasze kości, stawy i cały układ szkieletowy, bo już od najmłodszych lat poziom wapnia i witaminy D ma wpływ na nasza sprawność ruchowa w wieku dojrzałym. Osteoporoza jest choroba często lekceważoną przez pacjentów i lekarzy, ale należy traktować ja jako poważną jednostkę chorobowa która może nawet zagrażać życiu w późniejszym stadium rozwoju. Każdy dzień powinien opierać się na zdrowej diecie, odpowiedniej ilości ćwiczeń fizycznych a także odpowiedniej ilości snu i odpoczynku. Z tymi postanowieniami powinniśmy cieszyć się każdym dniem nadchodzącej dużymi krokami wiosny. Adres URL źródła: http://www.biegiempozdrowie.eu/diagnostyka-i-leczenie/osteoporoza-choroba-ktora-dotyczy-kazdego Odnośniki: [1] http://www.biegiempozdrowie.eu/diagnostyka-i-leczenie/osteoporoza-choroba-ktora-dotyczy-kazdego Strona 2 z 2 Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)