abstrakt - Tabu - Trend

DR
MAŁGORZATA JANKOWSKA, UNIWERSYTET
POZNANIU
SKANDAL „NOWYCH
IM.
ADAMA MICKIEWICZA
W
EWANGELII”.
ROZWAŻANIA
NAD
WSPÓŁCZESNĄ
APOKRYFICZNOŚCIĄ
W referacie poruszyć chcę kwestie związane z przełamywaniem tabu
religijnego. Owo przekroczenie omówię na przykładzie współczesnych
narracji apokryficznych, których autorzy wypełniają „białe plamy” Pisma
Świętego, reinterpretując w duchu „postmodernistycznej herezji” zawarte w
nim wątki, motywy i postaci. Dzieła takich autorów jak Nikos Kazantzakis
(Ostatnie kuszenie Chrystusa), Jose Saramago (Ewangelia według Jezusa
Chrystusa), Ignacy Karpowicz (Cud, Balladyny i romanse) czy Stefan Chwin
(Panna Ferbelin) poruszają m. in. problemy związane z realnością zła czy tak
zwanymi „absurdami wiary”. Bywają ateistyczne i antyklerykalne,
obrazoburcze i skandalizujące (Bóg jako tyran, „dobry Szatan”, Jezus jako
tchórz, Maria Magdalena jako kochanka Jezusa), bywa jednak i tak, że
propagują „ewangelizację oddolną” (A. Gesche). Na przykładzie wybranych
tekstów pokażę, jak podobne środki służyć mogą skrajnie różnym celom, a
tym samym — że skandal związany z przekroczeniem religijnego tabu bywa
niejednoznaczny. Innymi słowy, odpowiedzieć spróbuję na pytanie, czy
skandal zawsze jest skandalem.