Księgarnia PWN: Atlas miejsc biblijnych

Transkrypt

Księgarnia PWN: Atlas miejsc biblijnych
Księgarnia PWN: Atlas miejsc biblijnych
■ KRÓLOWIE
XIX W. PRZEDSTAWIAJkCA
DAWIDA, KTÓRY ZABIJA
LWA. AZJATYCKIE LWY
¿YJkCE W IZRAELU
W CZASACH DAWIDA
BY’Y MNIEJSZE OD LWÓW
AFRYKA”SKICH
I WYGIN}’Y
W NAST}PSTWIE
ZBYT INTENSYWNYCH
ód
zie
mn
e
POLOWA”.
ze
Śr
2. Izraelici ścigają
uciekających Filistynów
aż do Gat i Ekronu.
M
or
Do
Aszdod
lin
a T
e
Ekron
reb
in
tu
SYRIA
Morze
Śródziemne
Zachodni
Brzeg
32º
IZRAEL
JORDANIA
35º
228
Gat
Azeka
1. Dawid spotyka Goliata
w Dolinie Terebintu.
Goliat zostaje zabity.
Gaza
EGIPT
byÊ wïadcÈ albo ĝoïnierzem.
WïaĂciwie byï tylko posïusznym
synem, który wykonywaï ojcowskie
polecenia. Kiedy przybyï do obozu,
armia Izraela byïa juĝ uszykowana
do walki z Filystynami, a Goliat nadal
szydziï z Izraelitów, domagajÈc siÚ,
by do pojedynku z nim wystawili
swojego harcownika. SïyszÈc to,
Dawid trafnie oceniï sytuacjÚ: Goliat
rzucaï wyzwanie nie tyle Izraelowi,
co samemu Bogu.
ZapowiedziÈ przyszïej zazdroĂci
Saula byïa postawa starszych braci
Dawida, którzy oskarĝyli go o to, ĝe
zaniedbaï swoje pasterskie obowiÈzki
i porzuciï owce. Tymczasem wïaĂnie
strzegÈc tych bezbronnych zwierzÈt,
Dawid nauczyï siÚ tego, co przyda mu siÚ w tym krytycznym momencie.
Saul nie wierzyï wïasnym uszom, kiedy usïyszaï, ĝe ten
zwykïy pasterz bez wojskowego doĂwiadczenia pragnie
stanÈÊ do walki z Filistynem. Tymczasem Dawid
przekonywaï, ĝe pilnujÈc owiec, wielokrotnie ryzykowaï
wïasne ĝycie, a w obronie powierzonego mu stada
zabijaï groěne nieděwiedzie i lwy. Wedïug Dawida Goliat
byï niczym dzikie zwierzÚ, a wiÚc tak samo moĝe go pokonaÊ. Jego sïowa nie wypïywaïy jednak ze zwykïej brawury,
poniewaĝ swoje minione sukcesy przypisywaï Bogu.
A skoro Bóg wiele razy ratowaï go „z ïap lwów
i nieděwiedzi”, wybawi go równieĝ „z rÚki tego Filistyna”
(1 Sm 17, 37).
Nic dziwnego, ĝe podejmowane przez Saula próby
przygotowania Dawida do bitwy okazaïy siÚ daremne.
Dawid nie nawykï do miecza i zbroi, toteĝ i szybko je
porzuciï. StanÈï do walki wyposaĝony w kij, procÚ i torbÚ,
w której miaï piÚÊ kamieni, a wiÚc z tym samym orÚĝem,
którego uĝywaï w obronie swych owiec. To odpowiednia
metafora, poniewaĝ teraz Dawid broniï przed Filistynami
Boĝych owieczek, czyli ludu Izraela.
Olbrzymi, zakuty w zbrojÚ i wyposaĝony w potÚĝnÈ
broñ filistyñski wojownik szydziï z mïodego, przystojnego
przeciwnika, przeklinajÈc go w imiÚ filistyñskich bogów
i groĝÈc mu, ĝe jego szczÈtki rzuci na poĝarcie dzikim
zwierzÚtom. Odpowiedě Dawida dowodziïa jego zaufania
do Boga i pokazaïa, ĝe zbliĝajÈcy siÚ bój nie bÚdzie
starciem Filistii z Izraelem, tylko walkÈ samego
Boga z tymi, którzy mu siÚ przeciwstawiajÈ.
Dawid stwierdziï, ĝe staje do walki „w imiÚ
ZWYCIĘSTWO
Pana ZastÚpów, Boga wojsk izraelskich”
DAWIDA NAD GOLIATEM
(1 Sm 17, 45), który odda Goliata
w jego rÚce. Powiedziaï teĝ, ĝe celem
tej walki bÚdzie pokonanie wszystkich
Filistynów, a nie tylko ich
Obóz Izraelitów.
najgroěniejszego wojownika. Jego
Gibea
zwyciÚstwo przekona „caïy Ăwiat”
– zarówno przyjacióï, jak i wrogów
– „ĝe nie mieczem ani dzidÈ Pan
ocala. Poniewaĝ jest to wojna Pana,
On wiÚc wyda was w nasze rÚce”
(1
Sm 17, 47).
Obóz Filistynów.
Betlejem
Jak na ironiÚ, Filistyn pytaï Dawida:
„Czyĝ jestem psem, ĝe przychodzisz
Trasa ucieczki Filistynów
do mnie z kijem?” (1 Sm 17, 43). Mïody
0
10 km
bohater istotnie powaliï Goliata nie tyle
10 mil
jako przeraĝajÈcego wojownika, ile jako
0
DAWID I GOLIAT
Groěne ruchy armii Filistynów
zaniepokoiïy Izraelitów. Filistyni rozbili
obóz miÚdzy Soko i Azeka, co
dowodziïo ich siïy, poniewaĝ bardzo
oddalili siÚ od swoich nadmorskich
terytoriów i dotarli do wyĝyn
zamieszkanych przez Izraelitów.
Filistyni toczyli wojny z Izraelem juĝ od
dawnych, plemiennych czasów.
Wybrany przez Boga Saul miaï
oswobodziÊ Izraelitów od cierpieñ
zadawanych im przez wroga
(1 Sm 9, 16), jednak wielokrotnie
zawodziï w obliczu ciÈĝÈcej na nim
odpowiedzialnoĂci. Król stanÈï teraz
przed najgroěniejszym wyzwaniem
– miaï spotkaÊ siÚ z potÚĝnym
filistyñskim wodzem, Goliatem, jednak na widok tego
olbrzyma ogarnÚïa go trwoga.
Sam wyglÈd Goliata byï przeraĝajÈcy. Ogromne
wraĝenie robiï nie tylko jego niezwykïy wzrost (okoïo
trzech metrów!), ale takĝe jego broñ i zbroja. Caïe ciaïo
miaï osïoniÚte ïuskowym pancerzem, nagolennikami
i heïmem z brÈzu. PrawdziwÈ grozÚ budzi opis jego broni
zaczepnej: „Drzewce wïóczni jego byïo jak waï tkacki, a jej
grot waĝyï szeĂÊset syklów ĝelaza [okoïo 9 kilogramów]”
(1 Sm 17, 7). Juĝ sam jego widok wystarczaï, by
kompletnie przeraziÊ Izraelitów, jednak jego propozycja
okazaïa siÚ jeszcze gorsza. ZaĝÈdaï bowiem, by Izraelici
wyznaczyli jednego czïowieka, który stanie z nim do walki.
Rodacy pokonanego mieli sïuĝyÊ za niewolników rodakom
zwyciÚzcy. Wszystko, co mogli uczyniÊ Izraelici pod wodzÈ
Saula, to drĝeÊ ze strachu. Byli caïkowicie sparaliĝowani.
Chociaĝ w porzÈdku narracji opowieĂÊ o Goliacie
pojawia siÚ po scenie spotkania Dawida z Saulem, kolejnoĂÊ wydarzeñ byïa zapewne odwrotna, poniewaĝ wydaje
siÚ, ĝe Dawid byï wtedy postaciÈ caïkowicie królowi nieznanÈ. Wedïug tej relacji starsi synowie Jessego – Eliab,
Abinadab i Szamma – sïuĝyli w armii Saula, podczas gdy
Dawid pasaï owce i od czasu do czasu odgrywaï rolÚ
posïañca miÚdzy ojcem i braÊmi. Ale nie tylko bracia
Dawida byli wierni Saulowi. SwojÈ wiernoĂÊ królowi
okazywaï równieĝ Jesse, który zaopatrywaï armiÚ
w ĝywnoĂÊ. Tymczasem Dawid w ogóle nie sprawiaï
wraĝenia czïowieka, który mógïby
PO PRAWEJ: ILUSTRACJA
Soko