LG Action case_Ljubljana_PL

Lokalne działania na rzecz klimatu i energii – studium przypadku
# 20
LJUBLJANA, Słowenia
Usprawnienia energetyczne w budynkach socjalnym
W kilku słowach
Samorząd Ljubljany, za pośrednictwem Funduszu Budownictwa
Komunalnego, wdraża program efektywności energetycznej, obejmujący
remont istniejących budynków i konstrukcje nowych. Celem jest obniżenie
kosztów utrzymania i zarządzania, osłabienie wpływu na środowisko
(poprzez oszczędność energii i redukcję emisji gazów cieplarnianych)
a także obniżenie kosztów życia, ponoszonych przez mieszkańców,
pochodzących zazwyczaj z uboższych warstw społecznych.
Rozwiązanie dla trudnej sytuacji
W roku 2001, z połączenia dwóch dotychczas działających organizacji: Funduszu Mieszkaniowego i
niekomercyjnej Organizacji Miszkalnictwa, utworzony został przez władze samorządowe Fundusz
Mieszkalnictwa Publicznego, którego celem jest zarządzxanie tanimi, niekomercyjnymi lokalami
będącymiw posiadaniu miasta. Fundusz zarządza ok. 3300 lokalami, z których połowa należy do
niego a połowa – do miasta. Większość budynków wzniesiona była przy użyciu bardzo tanich
materiałów i cechuje się wysokim zużyciem energii w porównaniu do obecnych standardów.
Również kwestie społeczno-ekonomiczne stwarzają problem, w szczególności kiedy mieszkańcy
nie chcą lub nie mogą pokryć kosztów wynajmu lub utrzymania, co prowadzi do niekończących się
sporów
pomiędzy
lokatorami
a
właścicielami.
Rozwiązania techniczne
Aby poradzić sobie z oboma problemami
Fundusz rozpoczął działania dla obniżenia
kosztów
użytkowania
lokali
przy
jednoczesnym podniesieniu warunków życia
- dzięki podwyższonym standardom zużycia
energii. Przez ostatnie 9 lat pracownicy
Funduszy zdobywali wiedzę w dziedzinie
efektywnego
i
zrównoważonego
wykorzystania energii i zapoznawali się
z odstępnymi rozwiązaniami technicznymi.
Wszystkie działania remontowe i budowlane
prowadzone są przy zachowaniu najwyższych standardów. Wszystkie projekty oparte były o
najnowsze rozwiązania z dziedziny efektywności energetycznej i wykorzystania energii
odnawialnej, przy czym dla każdego projektu opracowywano osobne, odpowiednio dostosowane
specyfikacje. Dzięki działaniom Funduszu udało się zastosować następujące rozwiązania
technologiczne: wloty powietrza reagujące na wilgoć, wentylatory z regulacja ilości powietrza,
systemy wentylacyjne z wysokowydajnym odzyskiwaniem ciepła, systemy podgrzewające
i chłodzące powietrze za pomocą gruntowych wymienników ciepła oraz panele słoneczne i ogniwa
fotowoltaiczne. W ten sposób lokale uzyskały najwyższy możliwy komfort życia, a jednocześnie
udało się obniżyć miesięczne rachunki za energię.
Finansowanie i zespół projektowy
Fundusz Mieszkalnictwa Publicznego w Ljubljanie zarządza wdrażaniem krajowego programu
mieszkaniowego. Został on utworzony w roku 2001 dekretem władz miasta, który połączył
w jedno dwie uprzednio istniejące organizacje – Fundusz Mieszkaniowy i Niekomercyjną
Organizację Mieszkaniową. Fundusz brał i bierze udział w wielu projektach europejskich a także
prowadzi współpracę z Instytutem Inżynierii Lądowej i Budownictwa w Ljubljanie i Wydziałem
Inżynierii Lądowej i Inżynierii Środowiska Uniwersytetu w Ljubljanie. Jest on też jedynym
przedsiębiorstwem publicznym w Słowenii, które buduje budynki niskoenergetyczne i pasywne.
Sukcesy i plany na przyszłość
Renowacja istniejących budynków:
•
Ulica Steletova 8: Budynek mieszkalny, z 60 lokalami, o łącznej powierzchni ok 3300 m2.
W porównaniu do stanu sprzed renowacji - 75-85 kWh na m2 na rok (sezon 2006/2007) zużycie ciepła po renowacji spadło do 54 kWh/m2 na rok (sezon 2008/2009).
•
Ulica Kvedrova 17: Klasyczny powojenny blok mieszkalny. Mieści piwnicę z pomieszczeniami
magazynowymi i pięć pięter z 20 lokalami mieszkalnymi, razem ok. 1000 m2 powierzchni
użytkowej. Zużycie energii przed renowacją wynosiło 75-85 kWh/m2/rok (sezon 2006/2007),
po renowacji (sezon 2008/2009) spadło do 50 kWh/m2 na rok.
Przeprowadzono następujące zmiany: instalacja dodatkowej izolacji cieplnej na ścianach
zewnętrznych, suficie piwnicy i suficie strychu; zastąpienie starych okien i drzwi fasadowych
nowymi, energooszczędnymi konstrukcjami (U1=1,5 W/m2K); instalacja okiennic zewnętrznych;
likwidacja mostków cieplnych w balkonach, instalacja systemu mechanicznej wentylacji
z odzyskiwaniem 75 % ciepła.
Nowe projekty:
•
Budynki niskoenergetyczne POLJE II (w trakcie budowy): Sześć budynków mieszkalnych z 183
lokalami(14.533 m2 powierzchni, 5251 m2 garaży), plus przedszkole i powierzchnie biurowe.
Lokale wykorzystywane będą do mieszkalnictwa komunalnego, dla lokatorów pochodzących z
uboższych warstw społecznych, więc Fundusz planuje mieszkania tak, aby miały jak najniższe
koszty utrzymania. Aby zrealizować ten cel, zdecydowano się na zaprojektowanie
i zbudowanie budynków o standardzie niskoenergetycznym, wyposażonych w systemy
wentylacji wrażliwe a wilgoć, z centralnym systemem ogrzewania i zaopatrzenia w ciepłą
wodę. W jednym z budynków zainstalowany też zostanie demonstracyjny system ogrzewania
słonecznego (50 m2 kolektorów) i system ogniw fotowoltaicznych o mocy 12 kW.
•
Budynek pasywny Pipanova Road (ogłoszono przetarg na wykonawcę budowy): 22 małe lokale
mieszkaniowe (razem 673 m2) zbudowane w pełnym standardzie budynku pasywnego.
System składa się z dwóch osobnych części. Część wspólna to system wentylacji z gruntowym
wymiennikiem ciepła. Będzie on dostarczał świeże powietrze do pomieszczeń mieszkalnych
i odprowadzał zużyte powietrze z kuchni i łazienek. Powietrze będzie podgrzewane zima
i ochładzane latem, przy użyciu gruntowego, hydraulicznego wymiennika ciepła. Cały system
jest zaprojektowany w taki sposób, by uniknąć wszelkich przerw w powierzchniach podłóg i w
strukturze budynku. Oprócz tego każde mieszkanie będzie wyposażone w osobne grzejniki
powietrza i wody, zasilane instalacją fotowoltaiczna o mocy 12 kW. Koszty prądu
elektrycznego do zasilania oświetlenia, wentylacji i pracy wymiennika ciepła to 443 euro na
rok, podczas gdy wartość prądu wytworzonego przez instalacje fotowoltaiczną jest oceniania
na 2392 euro rocznie. Pozostałe koszty, wliczając w to indywidualne zużycie wody i prądu
a także ogrzewanie pomieszczeń (0,8 euro na rok za m2), będą opłacane przez lokatorów.
1
Współczynnik U to jednostka stosowana do określania jakości izolacji termicznej okien (współczynnik
utraty ciepła).
W przygotowaniu są następne projekty, których celem jest również poprawa efektywności
energetycznej, redukcja kosztów i lepsze wykorzystanie energii odnawialnej. Działania te
przyniosą korzyści nie tylko lokatorom ale też miastu i środowisku naturalnemu.
Potencjał replikacyjny: wysoki, wiele innych miast posiada podobne budynki komunalne
Łatwość wdrożenia:
niska, mieszane stosunki własnościowe stwarzają problemy w
uzyskiwaniu pozwoleń
Koszt: 13516519 Euro (koszty budowy czterech aktualnie realizowanych projektów)
Redukcja emisji: brak danych
Poziom ważności dla samorządu: wysoki, pomaga zredukować koszty energii i umożliwić
mieszkańcom poradzenie sobie z kosztami utrzymania
O mieście
Ljubljana, stolica Słowenii i tamtejsze największe miastom, jest położona w
centrum kraju. Miasto liczy 280000 mieszkańców i zajmuje 275 km2. Ljubljana
przystąpiła do Porozumienia Burmistrzów w lutym 2009 r.
Dane kontaktowe
P. Tonka Grgič, B.Sc (Arch)
Fundusz Mieszkalnictwa Publicznego Miasta Ljubjlana
Samorząd miasta Ljubljana
Słowenia
Tel:
+386 (0)1 306 14 17
E-mail:
[email protected]
Strona www:
www.jssmol.si/
Powyższy przykład pochodzi od Coordinamento Agende 21 Locali Italiane
(www.a21italy.net), organizacji partnerskiej projektu LG Action. Jest on
częścią serii przykładów lokalnych działań na rzecz klimatu i energii,
stworzonej w ramach projektu LG Action - www.lg-action.eu
Zdjęcia: Samorząd miasta Ljubljana