doc1 godzina tygodniowo - Szkoła Podstawowa nr 93
download 
Reklamacja Transkrypt
1 godzina tygodniowo - Szkoła Podstawowa nr 93
Rozkłady materiału nauczania... 3. Rozkład materiału nauczania historii i społeczeƒstwa dla klasy VI szkoły podstawowej (1 godzina tygodniowo) Nr lekcji 1. Temat Zaj´cia organizacyjne. Zapoznanie z kryteriami oceniania. I. U PROGU CZASÓW NOWO˚YTNYCH 2. Człowiek ciekawy Êwiata. 3. Włochy krajem artystów. 4. Jedna wiara, ró˝ne wyznania. 5. Polska złotego wieku. 6. Szlachta wraz z królem rzàdzi swoim paƒstwem. II. BAROK PEŁEN KONTRASTÓW 7. W czasach pobo˝noÊci i przepychu. 8. W czasach wojen i wielkich wodzów. 9. W kr´gu dworków, pałaców, koÊciołów. III. MYÂLICIELE PROPONUJÑ ZMIANY 10. Wiara w rozum. 11. Paƒstwo w słu˝bie obywateli. 12. Rzeczpospolita w czasach ostatniego króla. 13. Polacy próbujà ratowaç swoje paƒstwo. IV. WIELKIE ZMIANY CYWILIZACYJNE XIX W. 14. Nowe metody produkcji, nowe społeczeƒstwa. 15. ˚ycie wygodniejsze, ale nie dla wszystkich. 16. ˚ycie Polaków pod zaborami. 17. Polacy walczà o wolnoÊç. 18. Polacy bronià j´zyka i ziemi ojczystej. V. MI¢DZY DEMOKRACJÑ A DYKTATURÑ 19. Nowy kształt Europy. 20. Polska odzyskuje niepodległoÊç. 21. Widmo dyktatorów. 22./23. Polacy w czasach dziejowej zawieruchy. 24. Europa podzielona. 25. „Za wolnoÊç, prawo i chleb”. VI. DOBRODZIEJSTWA I PRZEKLE¡STWA CYWILIZACJI XX W. 26. Âwiat mi´dzy wojnami. 27. Polacy budujà swoje paƒstwo. 28. Człowiek wobec wielkich przemian cywilizacyjnych drugiej połowy XIX w. 29. RadoÊci i udr´ki mieszkaƒców Polski Ludowej. Rozkłady materialu nauczania... Nr lekcji Temat VII. W STRON¢ DEMOKRACJI I DOBROBYTU 30. Rzeczpospolita Polska naszym paƒstwem. 31. Władza w r´kach obywateli. 32. Czas wielkich przemian gospodarczych. 33. Polska w strukturach europejskich. 34. GodnoÊç i prawa człowieka we współczesnym Êwiecie. 35. Kim jestem, dokàd zmierzam? Do dyspozycji nauczyciela pozostawiono 2 godziny lekcyjne, w tym 1 godzin´ na zaj´cia organizacyjne. Rozkłady materiału nauczania... Nr lekcji 1. Temat, główne zagadnienia Cele lekcji Metody, Êrodki dydaktyczne Daty, poj´cia, Czas postaci Zaj´cia organizacyjne. Zapoznanie z kryteriami oceniania. 1 I. U PROGU CZASÓW NOWO˚YTNYCH 2. Człowiek ciekawy Êwiata. – przyczyny odkryç geograficznych, – najwa˝niejsi odkrywcy i ich podró˝e, – warunki podró˝y dalekomorskich, – wybrane elementy cywilizacji Indian Ameryki Ârodkowej i Południowej, – zmiany w ˝yciu codziennym b´dàce skutkiem odkryç geograficznych 3. Włochy krajem artystów i myÊlicieli. – hasła głoszone przez humanistów, – sztuka renesansu, – zmiany w ˝yciu codziennym 4. Jedna wiara, ró˝ne wyznania. Po zakoƒczonych zaj´ciach uczeƒ pami´ta: – poj´cia: karawela, astrolabium, busola, – daty: 12 X 1492 r., 1519–1522, – postacie: Krzysztof Kolumb, Ferdynand Magellan, Amerigo Vespucci, Vasco da Gama, – ˝e rok 1492 uznawany jest przez niektórych historyków za umowny koniec Êredniowiecza i poczàtek czasów nowo˝ytnych; rozumie: – wy˝ej wymienione poj´cia, – przyczyny podejmowania przez Europejczyków dalekich podró˝y, – znaczenie wpływu nowoÊci nawigacyjnych na rozwój ˝eglarstwa, – wpływ odkryç na zmiany gospodarcze w Europie; potrafi: – wskazaç na mapie, gdzie znajdowały si´ paƒstwa Inków, Azteków, Majów, trasy podró˝y Krzysztofa Kolumba, Ferdynanda Magellana oraz paƒstwa, które podejmowały najwi´cej wypraw i uzyskały zdobycze terytorialne (Hiszpani´, Portugali´, Angli´, Francj´), – zaznaczyç na taÊmie czasu daty wypraw Krzysztofa Kolumba, Ferdynanda Magellana, – opowiedzieç o wybranych osiàgni´ciach cywilizacyjnych Indian, – dokonaç podziału skutków odkryç geograficznych na pozytywne i negatywne. – podr´cznik, zeszyt ucznia, mapa „Wielkie odkrycia geograficzne”, mapa polityczna współczesnego Êwiata, atlasy, album z serii Tak ˝yli ludzie. W okresie wielkich odkryç, taÊma czasu, wydawnictwo multimedialne Optimus Pascal Historia Êwiata prezentujàce cywilizacje Indian Ameryki Ârodkowej i Południowej, – rozmowa nauczajàca, burza mózgów –„Najwa˝niejsze skutki odkryç geograficznych”, çwiczenia z taÊmà czasu, praca z mapà, pokaz, wykonanie zadaƒ w zeszycie ucznia karawela, astrolabium, busola, plantacja, 12 X 1492 r., 1519–1522 r., Krzysztof Kolumb, Ferdynand Magellan, Amerigo Vespucci, Vasco da Gama 1 Po zakoƒczonych zaj´ciach uczeƒ pami´ta: – poj´cia: humanizm, renesans, odrodzenie, – postacie: Leonardo da Vinci, Michał Anioł Buonarroti, Rafael Santi, – główne dzieła twórców renesansu, – jakie poglàdy głosili humaniÊci; rozumie: – wy˝ej wymienione poj´cia, – na czym polegała ró˝nica w poglàdach humanistów i filozofów Êredniowiecza, – ˝e sztuka renesansu nawiàzywała do antyku; potrafi: – prawidłowo operowaç poj´ciami poznanymi w trakcie lekcji, – wskazaç na mapie miasta włoskie, stanowiàce centra kultury renesansu, – podaç przykłady dzieł wybitnych twórców renesansu, – zaznaczyç na taÊmie czasu epok´ renesansu, – wskazaç charakterystyczne elementy architektury renesansu, – opowiedzieç o zmianach w ˝yciu codziennym, jakie nastàpiły w XVI w. – podr´cznik, zeszyt ucznia, atlasy, przeêrocza, filmy, albumy, ilustracje, zdj´cia pocztówki przedstawiajàce zabytki, sztuki i architektury renesansowej, taÊma czasu, – rozmowa nauczajàca, çwiczenia z taÊmà czasu, praca z mapà, pokaz, krzy˝ówka, wykonanie zadaƒ w zeszycie ucznia humanizm, renesans, odrodzenie, Leonardo da Vinci, Michał Anioł Buonarroti, Rafael Santi 1 Po zakoƒczonych zaj´ciach uczeƒ pami´ta: – poj´cia: reformacja, protestantyzm, ekumenizm, – dat´: 1517 r., – podr´cznik, zeszyt ucznia, tekst êródłowy, taÊma czasu, – rozmowa nauczajàca, çwiczenia z taÊmà czasu, reformacja, protestantyzm, ekumenizm, 1 Rozkłady materialu nauczania... Nr lekcji 5. Temat, główne zagadnienia Metody, Êrodki dydaktyczne – postacie: Marcin Luter, Jan Kalwin, Henryk VIII, – czym był Indeks ksiàg zakazanych, – nazwy wyznaƒ powstałych w wyniku reformacji: luteranizm, kalwinizm, anglikanizm; rozumie: – wy˝ej wymienione poj´cia, – dlaczego Marcin Luter wystàpił przeciwko KoÊciołowi katolickiemu; potrafi: – prawidłowo operowaç poj´ciami poznanymi w trakcie lekcji, – wskazaç na mapie paƒstwa, w których miały miejsce wojny religijne oraz religijny podział Europy, jaki wystàpił w XVI w., – wyjaÊniç ide´ ekumenizmu, – dokonaç oceny skutków reformacji. Polska złotego wieku. Po zakoƒczonych zaj´ciach uczeƒ pami´ta: – poj´cia: Wawel, arras, – postacie: Bona, Zygmunt I Stary, Zygmunt II August, Jan Kochanowski, Mikołaj Rej, Mikołaj Kopernik; rozumie: – wy˝ej wymienione poj´cia, – istot´ wkładu ostatnich władców z dynastii Jagiellonów w rozwój kultury, – na czym polegało przełomowe znaczenie odkrycia Kopernika; potrafi: – prawidłowo operowaç poj´ciami poznanymi w trakcie lekcji, – wskazaç na mapie Polski miejsca, gdzie znajdujà si´ zabytki architektury renesansowej, – wyjaÊniç, na czym polegała zasada tolerancji religijnej. – podr´cznik, zeszyt ucznia, przeêrocza, filmy, albumy, ilustracje, zdj´cia pocztówki przedstawiajàce zabytki sztuki i architektury renesansowej w Polsce, tekst êródłowy, słowniki, encyklopedie, – rozmowa nauczajàca, praca z mapà, projekcja fragmentów filmów, pokaz, wykonanie zadaƒ w zeszycie ucznia, przygotowanie albumu o Mikołaju Koperniku Wawel, arras, tolerancja, Bona, Zygmunt I Stary, Zygmunt II August, Jan Kochanowski, Mikołaj Rej, Mikołaj Kopernik 1 Po zakoƒczonych zaj´ciach uczeƒ pami´ta: – poj´cia: szlachta, magnat, gołota, sejm walny, wolna elekcja, stan, – dat´: 1569 r., – z jakich stanów sejmujàcych składał si´ sejm walny, – z jakich stanów składało si´ społeczeƒstwo polskie; rozumie: – wy˝ej wymienione poj´cia, – proces kształtowania si´ sejmu walnego, – wpływ przywilejów na umocnienie si´ pozycji szlachty w paƒstwie; potrafi: – wskazaç na mapie granice Rzeczypospolitej w XVI w., – prawidłowo operowaç poj´ciami poznanymi w trakcie lekcji, – na podstawie tablicy genealogicznej odczytaç imiona ostatnich władców z dynastii Jagiellonów, – scharakteryzowaç podstawowe ró˝nice mi´dzy stanami dotyczàce zaj´ç, trybu ˝ycia i strojów. – podr´cznik, zeszyt ucznia, mapa „Rzeczpospolita w XVI w.”, tablica genealogiczna Jagiellonów, tekst êródłowy opisujàcy np. mieszczaƒstwo, ilustracje prezentujàce stroje szlachty, mieszczan i chłopów, – rozmowa nauczajàca, praca z mapà, podr´cznikiem, tekstem êródłowym, wykonanie zadaƒ w zeszycie ucznia szlachta, magnat, gołota, sejm walny, wolna elekcja, stan, przywilej, 1569 r. 1 Szlachta wraz z królem rzàdzi swym paƒstwem. – granice Rzeczypospolitej Obojga Narodów, – szlachta – jej przywileje, udział w rzàdach, – poło˝enie mieszczan i chłopów praca z mapà, tekstem êródłowym, wykonanie zadaƒ w zeszycie ucznia; drama – wejÊcie w rol´: „Ogłoszenie tez przez Marcina Lutra”, metoda biograficzna Daty, poj´cia, Czas postaci – rozłam w KoÊciele katolickim – powstanie wyznaƒ protestanckich, – podobieƒstwa i ró˝nice mi´dzy katolicyzmem a protestantyzmem, – konflikt mi´dzy chrzeÊcijanami w XVI w., – ekumenizm – pojednanie i porozumienie mi´dzy chrzeÊcijanami – najsłynniejsze zabytki polskiego renesansu, – zasługi dla kultury polskiej Jana Kochanowskiego , Mikołaja Reja, Mikołaja Kopernika, – tolerancja religijna w Polsce 6. Cele lekcji 1517 r., Marcin Luter, Jan Kalwin, Henryk VIII Rozkłady materiału nauczania... Nr lekcji Temat, główne zagadnienia Metody, Êrodki dydaktyczne Cele lekcji Daty, poj´cia, Czas postaci II. BAROK PEŁEN KONTRASTÓW 7. W czasach pobo˝noÊci i przepychu. – odmienne postawy ˝yciowe – religijnoÊç i asceza obok korzystania z uciech ˝ycia, – sztuka barokowa, – kontrasty ˝ycia codziennego, – myÊliciele XVII w. 8. W czasach wojen i wielkich wodzów. – sàsiedzi Rzeczypospolitej i zagro˝enia z ich strony, – Stefan Batory – wojny z Moskwà, – potop szwedzki, – Jan III Sobieski – pogromca Turków 9. W kr´gu dworków, pałaców i koÊciołów. – obyczajowoÊç i strój szlachecki, – wybrane przykłady polskiej kultury barokowej Po zakoƒczonych zaj´ciach uczeƒ pami´ta: – poj´cia: barok, opera, misteria, – przedstawicieli filozofii XVII w.: Galileusz, Isaac Newton, Kartezjusz, – wybitnych kompozytorów: Claudio Monteverdi, Johann Sebastian Bach, Georg Friedrich Haendel, – twórców architektury i malarstwa: Giovanni Bernini, Peter Paul Rubens, Jan Vermeer van Delft, – podstawowe cechy sztuki i architektury baroku; rozumie: – wy˝ej wymienione poj´cia, – na czym polegały kontrasty w ˝yciu codziennym w dobie baroku, – główne zało˝enie sztuki barokowej – oddziaływanie na uczucia religijne; potrafi: – prawidłowo operowaç poj´ciami poznanymi w trakcie lekcji, – analizowaç êródła ikonograficzne, na ich podstawie wskazaç zabytki architektury baroku i omówiç podstawowe cechy tych zabytków, – wskazaç i zaprezentowaç zabytek architektury baroku w swoim regionie. – podr´cznik, zeszyt ucznia, przeêrocza, filmy, albumy, ilustracje, zdj´cia, pocztówki przedstawiajàce zabytki sztuki i architektury baroku, nagrania z fragmentami utworów barokowych, albumy z reprodukcjami malarstwa XVII w., słowniki, encyklopedie, – rozmowa nauczajàca, praca z mapà, projekcja fragmentów filmów, pokaz, sporzàdzenie karty zabytku architektury baroku, wykonanie zadaƒ w zeszycie ucznia barok, opera, misteria, Galileusz, Isaac Newton, Kartezjusz, Jan Sebastian Bach, Claudio Monteverdi, Georg Friedrich Haendel, Giovanni Bernini, Peter Paul Rubens, Jan Vermeer van Delft 1 Po zakoƒczonych zaj´ciach uczeƒ pami´ta: – poj´cia: husaria, piechota wybraniecka, – daty: 1582 r., 1655 r., 1672 r., 1683 r., – postacie: Stefan Batory, Stefan Czarniecki, Jan III Sobieski; rozumie: – wy˝ej wymienione poj´cia, – przyczyny wojen z sàsiadami, – znaczenie zwyci´stwa Jana III Sobieskiego w bitwie pod Wiedniem, – wpływ wojen na sytuacj´ politycznà i gospodarczà Rzeczypospolitej; potrafi: – prawidłowo operowaç poj´ciami poznanymi w trakcie lekcji, – zaznaczyç na taÊmie czasu daty najwa˝niejszych bitew, stoczonych przez Rzeczpospolità w XVII w., – wskazaç na mapie paƒstwa, z którymi Rzeczpospolita w XVII w. prowadziła wojny, zmiany terytorialne, jakie nastàpiły w wyniku wojen, – na podstawie podr´cznika, ilustracji opowiedzieç o uzbrojeniu husarii, piechoty wybranieckiej. – podr´cznik, zeszyt ucznia, przeêrocza, fragmenty filmów Potop, Pan Wołodyjowski, albumy przedstawiajàce reprodukcje obrazów batalistycznych, słowniki, encyklopedie, – rozmowa nauczajàca, praca z mapà, projekcja filmu, wykonanie zadaƒ w zeszycie ucznia, drama – wywiad z Janem III Sobieskim po bitwie pod Wiedniem husaria, piechota wybraniecka, 1582 r., 1655 r., 1672 r., 1683 r., Stefan Batory Stefan Czarniecki, Jan III Sobieski 1 Po zakoƒczonych zaj´ciach uczeƒ pami´ta: – poj´cia: sarmata, sarmatyzm, kalwaria, – jakie cechy przypisywali sobie sarmaci, – przykłady literatury barokowej, np. ˚ywoty Êwi´tych Piotra Skargi, Pami´tniki Jana Chryzostoma Paska; rozumie: – wy˝ej wymienione poj´cia, – w jaki sposób szlachta podkreÊlała swojà wy˝szoÊç i odr´bnoÊç w paƒstwie, – podr´cznik, zeszyt ucznia, przeêrocza, albumy, ilustracje, zdj´cia, pocztówki przedstawiajàce zabytki sztuki i architektury barokowej w Polsce, albumy z reprodukcjami malarstwa XVII w., słowniki, encyklopedie, – rozmowa nauczajàca, praca z mapà, pokaz, sarmata, sarmatyzm, kalwaria 1 Rozkłady materialu nauczania... Nr lekcji Temat, główne zagadnienia Cele lekcji – wpływ sztuki baroku na o˝ywienie uczuç religijnych; potrafi: – prawidłowo operowaç poj´ciami poznanymi w trakcie lekcji, – wskazaç zabytki architektury baroku w swoim regionie, – na podstawie ilustracji opisaç typowy dwór szlachecki z XVII w., – rozpoznaç i opisaç strój szlachcica z XVII w., wykorzystujàc poj´cia: ˝upan, kontusz. Metody, Êrodki dydaktyczne Daty, poj´cia, Czas postaci sporzàdzenie karty zabytku architektury baroku znajdujàcego si´ w regionie, wykonanie zadaƒ w zeszycie ucznia III. MYÂLICIELE PROPONUJÑ ZMIANY 10. Wiara w rozum. – nowy ideał człowieka, – osiàgni´cia nauki doby oÊwiecenia i ich zastosowania w praktyce, – sztuka klasycystyczna – zmiany w ˝yciu codziennym w XVIII w. 11. Paƒstwo w słu˝bie obywateli. – krytyka absolutyzmu przez filozofów, – nowa koncepcja władzy zaproponowana przez Monteskiusza, – Stany Zjednoczone Ameryki – pierwsze paƒstwo w Êwiecie posiadajàce konstytucj´, – realizacja zasad równoÊci Po zakoƒczonych zaj´ciach uczeƒ pami´ta: – poj´cia: oÊwiecenie, klasycyzm, – przedstawicieli filozofii: Jan Jakub Rousseau, Monteskiusz, Wolter, – przedstawicieli nauki: Karol Linneusz, Benjamin Franklin, James Watt, – wybitnych kompozytorów: Wolfgang Amadeusz Mozart, Ludwig van Beethoven, Joseph Haydn, – główne zało˝enia filozofii oÊwiecenia; rozumie: – wy˝ej wymienione poj´cia, – wpływ odkryç i wynalazków na poszerzenie wiedzy człowieka o Êwiecie i przemiany w ˝yciu codziennym; potrafi: – prawidłowo operowaç poj´ciami poznanymi w trakcie lekcji, – wskazaç na mapie paƒstwa, w których rozwin´ła si´ w XVIII w. oÊwiata, – opisaç budowl´ reprezentujàcà styl klasycystyczny i wskazaç elementy nawiàzujàce do antyku, – opisaç stroje noszone w Europie w XVIII w., – na podstawie słowników, encyklopedii uzupełniç informacje o wybitnych przedstawicielach epoki oÊwiecenia. – podr´cznik, zeszyt ucznia, mapa „Europa w XVIII w.”, przeêrocza, albumy, ilustracje, zdj´cia, pocztówki przedstawiajàce zabytki sztuki i architektury klasycystycznej, nagrania z fragmentami utworów wybitnych kompozytorów XVIII w., słowniki, encyklopedie, – rozmowa nauczajàca, praca z mapà, pokaz, sporzàdzenie projektu wycieczki po zabytku architektury klasycystycznej, konkurs – „Młody meloman”, wykonanie zadaƒ w zeszycie ucznia oÊwiecenie, klasycyzm, płodozmian, Jan Jakub Rousseau, Monteskiusz, Wolter, Karol Linneusz, Benjamin Franklin, James Watt, Wolfgang Amadeusz Mozart, Ludwig van Beethoven, Joseph Haydn 1 Po zakoƒczonych zaj´ciach uczeƒ pami´ta: – poj´cia: liberalizm, konstytucja, absolutyzm, rewolucja, – postacie: Monteskiusz, Jerzy Waszyngton, – daty: 4 VII 1776 r., 14 VII 1789 r.; rozumie: – wy˝ej wymienione poj´cia, – na czym opierał si´ trójpodział władzy wprowadzony przez Monteskiusza; potrafi: – prawidłowo operowaç poj´ciami poznanymi w trakcie lekcji, – wskazaç na mapie paƒstwa: Francja, Stany Zjednoczone, – zaznaczyç na taÊmie czasu daty: uchwalenia Deklaracji niepodległoÊci Stanów Zjednoczonych, rewolucji francuskiej, – oceniç wpływ idei oÊwiecenia na ustrój współczesnych paƒstw demokratycznych, – przedstawiç najwa˝niejsze konsekwencje rewolucji francuskiej. – podr´cznik, zeszyt ucznia, mapa „Âwiat w XVIII w.”, atlasy, taÊma czasu, tekst êródłowy np. Deklaracja niepodległoÊci Stanów Zjednoczonych, portret Jerzego Waszyngtona, – rozmowa nauczajàca, praca z mapà, taÊmà czasu, tekstem êródłowym, pokaz, wykreÊlenie schematu obrazujàcego koncepcj´ władzy zaproponowanà przez Monteskiusza, wykonanie zadaƒ w zeszycie ucznia liberalizm, konstytucja, absolutyzm, rewolucja, 4 VII 1776 r., 14 VIII 1789 r., Monteskiusz, Jerzy Waszyngton 1 Rozkłady materiału nauczania... Nr lekcji Temat, główne zagadnienia Cele lekcji Metody, Êrodki dydaktyczne Daty, poj´cia, Czas postaci w rewolucyjnej Francji, – ideały wolnoÊci, równoÊci, praw człowieka we współczesnym Êwiecie 12. Rzeczpospolita w czasach ostatniego króla. – najwa˝niejsze przejawy rozkładu wewn´trznego Rzeczypospolitej, koniecznoÊç przeprowadzenia reform, – reforma szkolnictwa, – sztuka czasów Stanisława Augusta Poniatowskiego 13. Polacy próbujà ratowaç swoje paƒstwo. – rozbiory Rzeczypospolitej, – próby reform – Konstytucja 3 maja, – dzieƒ 3 maja Êwi´tem paƒstwowym we współczesnej Polsce, – walka zbrojna – insurekcja koÊciuszkowska Po zakoƒczonych zaj´ciach uczeƒ pami´ta: – poj´cia: liberum veto, mecenat, obiady czwartkowe, – daty: 1764 r., 1773 r., – postacie: Stanisław August Poniatowski, Stanisław Staszic, Hugo Kołłàtaj, Ignacy Krasicki, Stanisław Konarski; rozumie: – wy˝ej wymienione poj´cia, – rol´ króla w rozwoju oÊwiaty i kultury w Polsce w XVIII w., – znaczenie działalnoÊci Komisji Edukacji Narodowej; potrafi: – prawidłowo operowaç poj´ciami poznanymi w trakcie lekcji, – rozpoznaç zabytki w stylu klasycystycznym, – sporzàdziç kart´ zabytku w stylu klasycystycznym, znajdujàcego si´ w regionie, – zaznaczyç na taÊmie czasu daty wydarzeƒ: • elekcja Stanisława Augusta Poniatowskiego, • powołanie Komisji Edukacji Narodowej, – analizowaç êródła historyczne. – podr´cznik, zeszyt ucznia, przeêrocza, filmy np. Wideoteka MEN. Historia cz. 3. Architektura klasycystyczna w Polsce, albumy, ilustracje, zdj´cia, pocztówki przedstawiajàce zabytki architektury i sztuki klasycystycznej, albumy z reprodukcjami malarstwa XVII w., słowniki, encyklopedie, – rozmowa nauczajàca, praca z mapà, projekcja filmu, pokaz, wykonanie zadaƒ w zeszycie ucznia liberum veto, mecenat, obiady czwartkowe, 1764 r., 1773 r., Stanisław August Poniatowski, Stanisław Staszic, Hugo Kołłàtaj, Ignacy Krasicki, Stanisław Konarski 1 Po zakoƒczonych zaj´ciach uczeƒ pami´ta: – poj´cia: insurekcja, sejm skonfederowany, – daty: 1772 r., 1788–1792, 3 maja 1791 r., 1793 r., 1794 r., 1795 r., – postacie: Stanisław August Poniatowski, Tadeusz Rejtan, Stanisław Małachowski, Tadeusz KoÊciuszko, Wojciech Bartos, Jan Kiliƒski, – ˝e Konstytucja 3 maja była pierwszà w Europie, a drugà na Êwiecie; rozumie: – wy˝ej wymienione poj´cia, – istot´ reform proponowanych przez twórców Konstytucji 3 maja, – przyczyny wybuchu powstania koÊciuszkowskiego, – wpływ czynników zewn´trznych na niemo˝noÊç przeprowadzenia reform w paƒstwie; potrafi: – prawidłowo operowaç poj´ciami poznanymi w trakcie lekcji, – zaznaczyç na taÊmie czasu daty: rozbiorów Polski, Sejmu Wielkiego, uchwalenia Konstytucji 3 maja, – analizowaç aktowe êródło historyczne: „Konstytucja 3 Maja”, – wskazaç na mapie ziemie utracone przez Rzeczpospolità w trzech rozbiorach, paƒstwa uczestniczàce w rozbiorach oraz miejsca wa˝niejszych bitew insurekcji koÊciuszkowskiej. – podr´cznik, zeszyt ucznia, mapa „Rzeczpospolita w okresie rozbiorów”, atlasy, reprodukcje obrazów Jana Matejki, np. Konstytucja 3 maja, Rejtan, słowniki, encyklopedie, – rozmowa nauczajàca, praca z mapà, pokaz, drama – inscenizacja: „Ogłoszenie Konstytucji 3 maja”, wykonanie zadaƒ w zeszycie ucznia insurekcja, sejm skonfederowany, 1772 r., 1788–1792, 3 V 1791 r., 1793 r., 1794 r., 1795 r. Stanisław August Poniatowski, Tadeusz Rejtan, Stanisław Małachowski, Tadeusz KoÊciuszko, Wojciech Bartos, Jan Kiliƒski 1 Rozkłady materialu nauczania... Nr lekcji Temat, główne zagadnienia Cele lekcji Metody, Êrodki dydaktyczne Daty, poj´cia, Czas postaci IV. WIELKIE ZMIANY CYWILIZACYJNE XIX W. 14. Nowe metody produkcji, nowe społeczeƒstwa. – mechanizacja produkcji, rozwój przemysłu, – post´p w rolnictwie, – rozwój miast, – przemiany społeczne – zwi´kszenie zakresu swobód demokratycznych, – walka o polepszenie warunków bytowych, – ruch równouprawnienia kobiet 15. ˚ycie wygodniejsze, ale nie dla wszystkich. – cywilizacja naukowo-techniczna, – wpływ wynalazków i odkryç na polepszenie warunków ˝ycia codziennego, – ró˝nice w poziomie ˝ycia poszczególnych warstw społeczeƒstwa XIX w., – kultura XIX w. 16. ˚ycie codzienne Polaków pod zaborami. – podział ziem polskich mi´dzy zaborców, – ˝ycie codzienne pod zaborami Po zakoƒczonych zaj´ciach uczeƒ pami´ta: – poj´cia: fabryka, przewrót przemysłowy, płodozmian, bur˝uazja, proletariat, urbanizacja, uwłaszczenie, powszechne prawo wyborcze, – daty: 1848–1849 r., – postaç: James Watt; rozumie: – wy˝ej wymienione poj´cia, – na czym polegała rewolucja przemysłowa, – główne przyczyny wybuchu Wiosny Ludów, – jakich praw i dlaczego domagało si´ społeczeƒstwo w XIX w., – zwiàzek mi´dzy rozwojem przemysłu a procesem urbanizacyjnym; potrafi: – prawidłowo operowaç poj´ciami poznanymi w trakcie lekcji, – zaznaczyç na taÊmie czasu dat´ Wiosny Ludów, – wskazaç na mapie paƒstwa, w których doszło do wybuchu Wiosny Ludów i najwczeÊniej rozpoczàł si´ przewrót przemysłowy, – na podstawie êródeł historycznych (tekstów, ilustracji) opowiedzieç o wyglàdzie miasta XIX-wiecznego oraz pracy w fabryce, – przedstawiç zmiany, jakie wystàpiły na wsi w XIX w. – podr´cznik, zeszyt ucznia, mapa „Âwiat w XIX w.”, atlasy, przeêrocza, fragmenty filmów, np. Chłopi, Ziemia Obiecana, ilustracje, zdj´cia, pocztówki przedstawiajàce wieÊ i miasto w XIX w., słowniki, encyklopedie; – rozmowa nauczajàca, praca z mapà, projekcja fragmentów filmów, pokaz, kartka z pami´tnika – „Jeden dzieƒ z ˝ycia robotnika”, wykonanie zadaƒ w zeszycie ucznia fabryka, przewrót przemysłowy, płodozmian, bur˝uazja, proletariat, urbanizacja, uwłaszczenie, powszechne prawo wyborcze, 1848–1849 r., James Watt 1 Po zakoƒczonych zaj´ciach uczeƒ pami´ta: – poj´cia: cywilizacja naukowo-techniczna, impresjonizm, realizm, – wybitnych twórców nauki: Tomasz Edison, Aleksander Graham Bell, Wilhelm Roentgen, Ludwik Pasteur, Maria Skłodowska-Curie i ich osiàgni´cia; rozumie: – wy˝ej wymienione poj´cia, – wpływ osiàgni´ç naukowo-technicznych na warunki ˝ycia ludzi, – z czego wynikały ró˝nice w poziomie ˝ycia warstw społeczeƒstwa XIX w.; potrafi: – prawidłowo operowaç poj´ciami poznanymi w trakcie lekcji, – rozpoznaç wybitne dzieła malarzy impresjonizmu i realizmu, – wykazaç na podstawie przykładów, ˝e sztuka XIX w. nawiàzywała do dawnych epok. – podr´cznik, zeszyt ucznia, słowniki, encyklopedie, przedmioty prezentujàce osiàgni´cia nauki i techniki XIX w., ilustracje strojów z epoki, albumy z reprodukcjami malarstwa impresjonizmu, – rozmowa nauczajàca, praca z mapà, pokaz, wykonanie zadaƒ w zeszycie ucznia, – realizacja jednego projektu: • „Âwiatowa wystawa nauki i techniki” – prezentacja dorobku i wybitnych przedstawicieli XIX stulecia, • „W XIX-wiecznym salonie” – prezentacja mody, obyczajów, kuchni, • „Maria Skłodowska-Curie – reporta˝ o wielkiej kobiecie w szkolnej gazecie” cywilizacja naukowotechniczna, impresjonizm, realizm, Tomasz Edison, Aleksander Graham Bell, Wilhelm Roentgen, Ludwik Pasteur, Maria Skłodowska-Curie 1 Po zakoƒczonych zaj´ciach uczeƒ pami´ta: – poj´cia: płodozmian, uwłaszczenie; rozumie: – wy˝ej wymienione poj´cia, – dlaczego gospodarka Galicji stała na bardzo niskim poziomie, – z czego wynikały ró˝nice w zagospodarowaniu i organizacji ziem w trzech zaborach; – podr´cznik, zeszyt ucznia, mapa „Ziemie polskie w XIX w.”, atlasy, przeêrocza, fragmenty filmów, np. Chłopi, Ziemia Obiecana, Nad Niemnem, ilustracje, zdj´cia, pocztówki przedstawiajàce wieÊ i miasto w XIX w., płodozmian, uwłaszczenie 1 Rozkłady materiału nauczania... Nr lekcji 17. Temat, główne zagadnienia Polacy walczà o wolnoÊç. – Legiony Polskie we Włoszech, – powstanie Mazurka Dàbrowskiego, – wybrane epizody i postaci powstaƒ narodowych, – Polacy w walce o wolnoÊç innych narodów 18. Polacy bronià j´zyka i ziemi ojczystej. – strajk dzieci wrzesiƒskich, – wybitni artyÊci polscy w XIX w. i ich rola w utrzymaniu polskoÊci, – walka o ziemi´ i polski stan posiadania Cele lekcji Metody, Êrodki dydaktyczne Daty, poj´cia, Czas postaci potrafi: – prawidłowo operowaç poj´ciami poznanymi w trakcie lekcji, – wskazaç na mapie i nazwaç ziemie polskie, le˝àce w zaborze austriackim, rosyjskim i pruskim, – wskazaç, które ze współczesnych du˝ych oÊrodków przemysłowych majà swój poczàtek w XIX w., – uzasadniç, ˝e Kraków w XIX w. był centrum ˝ycia kulturalnego, – okreÊliç, pod jakim zaborem znajdowała si´ miejscowoÊç, w której mieszka, – opowiedzieç o warunkach ˝ycia w trzech zaborach. przedmioty codziennego u˝ytku wykorzystywane w XIX w., słowniki, encyklopedie, – rozmowa nauczajàca, praca z mapà, projekcja fragmentów filmów, pokaz, drama – wywiad np. z galicyjskim chłopem, łódzkim robotnikiem, wycieczka: „Przez ulice i place naszego XIX-wiecznego miasteczka”, wykonanie zadaƒ w zeszycie ucznia Po zakoƒczonych zaj´ciach uczeƒ pami´ta: – poj´cia: emigrant, koalicja, Legiony Polskie, wojna partyzancka, – daty: 1797 r., 1807 r., 1815 r., 29/30 XI 1830 r., 1846 r., 1848 r., 1863 r., – postacie: gen. Jan Henryk Dàbrowski, Napoleon Bonaparte, Józef Wybicki, ksià˝´ Józef Poniatowski, gen. Józef Bem, – kiedy, gdzie i w jakich okolicznoÊciach powstał hymn paƒstwowy; rozumie: – wy˝ej wymienione poj´cia, – starania Polaków o odbudow´ paƒstwa i potrafi o nich opowiedzieç, – dlaczego Polacy podejmowali w XIX w. walk´ zbrojnà, – znaczenie hasła „Za Waszà i naszà wolnoÊç”; potrafi: – prawidłowo operowaç poj´ciami poznanymi w trakcie lekcji, – zaznaczyç na taÊmie czasu daty: utworzenia Legionów Polskich, powstania i likwidacji Ksi´stwa Warszawskiego, powstaƒ narodowych, – wskazaç na mapie Ksi´stwo Warszawskie i obszary obj´te walkami powstaƒczymi. – podr´cznik, zeszyt ucznia, mapa Ziemie polskie w XIX w., atlasy, mapki konturowe, kaseta z nagraniem „Mazurka Dàbrowskiego”, słowniki, encyklopedie, portrety: Napoleona Bonapartego, Józefa Wybickiego, ksi´cia Józefa Poniatowskiego, gen. Józefa Bema, gen. Jana Henryka Dàbrowskiego, – rozmowa nauczajàca, praca z mapà, wykonanie zadaƒ w zeszycie ucznia emigrant, koalicja, Legiony Polskie, wojna partyzancka, 1797 r., 1807 r., 1815 r., 29/30 XI 1830 r., 1846 r., 1848 r., 1863 r., Napoleon Bonaparte, Józef Wybicki, ksià˝´ Józef Poniatowski, gen. Józef Bem, gen. Jan Henryk Dàbrowski 1 Po zakoƒczonych zaj´ciach uczeƒ pami´ta: – poj´cia: rugi pruskie, germanizacja, rusyfikacja, praca organiczna, – dat´: 1901 r., – postaç: Michał Drzymała, – twórców literatury: Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki, Maria Konopnicka, Eliza Orzeszkowa, Bolesław Prus, Henryk Sienkiewicz, Stanisław Wyspiaƒski i tytuły ich najwybitniejszych dzieł, – twórców malarstwa i muzyki: Stanisław Wyspiaƒski, Jan Matejko, Artur Grottger, Józef Chełmoƒski, Stanisław Moniuszko, Feliks Nowowiejski; rozumie: – wy˝ej wymienione poj´cia, – w jaki sposób zaborcy realizowali polityk´ wynarodowienia Polaków, – cele polityki germanizacyjnej, – dlaczego Polacy podejmowali próby ratowania to˝samoÊci i bytu narodowego, – podr´cznik, zeszyt ucznia, mapa „Ziemie polskie w XIX w.”, atlasy, teksty êródłowe mówiàce o strajku we WrzeÊni, kaseta z nagraniem Roty, reprodukcje obrazów malarzy polskich XIX w., – rozmowa nauczajàca, praca z mapà, gra dydaktyczna – karty: „Twórcy kultury polskiej XIX w. i ich dzieła”, wykonanie zadaƒ w zeszycie ucznia rugi pruskie, germanizacja, rusyfikacja, praca organiczna, 1901 r., Michał Drzymała, Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki, Maria Konopnicka, Eliza Orzeszkowa, Bolesław Prus, Henryk Sienkiewicz, 1 Rozkłady materialu nauczania... Nr lekcji Temat, główne zagadnienia Cele lekcji Metody, Êrodki dydaktyczne – dlaczego doszło do strajku szkolnego we WrzeÊni, – rol´ literatury i sztuki w „krzepieniu serc”; potrafi: – prawidłowo operowaç poj´ciami poznanymi w trakcie lekcji, – dokonaç oceny działalnoÊci Polaków zmierzajàcej do utrzymania tradycji, j´zyka i kultury narodowej, – przedstawiç przykłady pracy organicznej, – analizowaç êródła historyczne i na ich podstawie omówiç przykłady walki o polskoÊç, – wskazaç na mapie ziemie polskie b´dàce pod zaborem Prus, Rosji i Austrii. Daty, poj´cia, Czas postaci Stanisław Wyspiaƒski, Jan Matejko, Artur Grottger, Józef Chełmoƒski, Stanisław Moniuszko, Feliks Nowowiejski V. MI¢DZY DEMOKRACJÑ A DYKTATURÑ 19. Nowy kształt Europy. – I wojna Êwiatowa, – rewolucja w Rosji, – finał wojny – nowa mapa Europy 20. Polska odzyskuje niepodległoÊç. – walka Polaków o wolnoÊç w czasie I wojny Êwiatowej, – dzieƒ 11 listopada 1918 r., – walka o granice – powstanie wielkopolskie, powstania Êlàskie, wojna polsko-rosyjska Po zakoƒczonych zaj´ciach uczeƒ pami´ta: – poj´cia: paƒstwa centralne, ententa, komunizm, rozejm, proklamacja, bolszewicy, – daty: 1914 r., 1917 r., 11 XI 1918 r., 1919 r., – postacie: Mikołaj II, Lenin; rozumie: – wy˝ej wymienione poj´cia, – przyczyny wybuchu I wojny Êwiatowej, – przyczyny wybuchu rewolucji w Rosji, – na jakich zasadach opierał si´ ustrój wprowadzony w Rosji w 1917 r.; potrafi: – prawidłowo operowaç poj´ciami poznanymi w trakcie lekcji, – zaznaczyç na taÊmie czasu daty wybuchu i zakoƒczenia I wojny Êwiatowej, rewolucji w Rosji oraz podpisania pokoju w Wersalu, – wskazaç na mapie: paƒstwa, które odgrywały dominujàcà rol´ na poczàtku XX w., główne paƒstwa bioràce udział w wojnie, obszary, na których toczyły si´ walki, paƒstwa, które odrodziły si´ i powstały po I wojnie Êwiatowej, – na podstawie filmów i materiału ilustracyjnego opowiedzieç o post´pie techniki wojskowej. – podr´cznik, zeszyt ucznia, mapy: „Europa w 2. połowie XIX w.”, „Europa 1918–1939”, atlasy, teksty êródłowe, taÊma czasu, film dokumentalny prezentujàcy walki na frontach I wojny Êwiatowej, – rozmowa nauczajàca, praca z mapà, podr´cznikiem, taÊmà czasu – uło˝enie kalendarium wydarzeƒ I wojny Êwiatowej, projekcja filmu, wykonanie zadaƒ w zeszycie ucznia paƒstwa centralne, ententa, komunizm, rozejm, proklamacja, bolszewicy, 1914 r., 1917 r., 11 XI 1918 r., 1919 r., Mikołaj II, Lenin 1 Po zakoƒczonych zaj´ciach uczeƒ pami´ta: – poj´cia: plebiscyt, – daty: 11 XI 1918 r., 27 XII 1918 r., 1919 r., 1920 r., 15 VIII 1920 r., 1921 r., – postacie: Józef Piłsudski, Roman Dmowski, Ignacy Jan Paderewski; rozumie: – wy˝ej wymienione poj´cia, – znaczenie działalnoÊci i walki Polaków dla odzyskania niepodległoÊci, – dlaczego dni: 11 listopada i 15 sierpnia obchodzone sà jako Êwi´ta paƒstwowe; potrafi: – prawidłowo operowaç poj´ciami poznanymi w trakcie lekcji, – zaznaczyç na taÊmie czasu daty: odzyskania przez Polsk´ niepodległoÊci, wybuchu powstania wielkopolskiego, powstaƒ Êlàskich, bitwy warszawskiej, – opowiedzieç, posługujàc si´ mapà, jak ukształtowały si´ granice paƒstwa polskiego, – opowiedzieç o wydarzeniach, jakie miały miejsce w dniach 10–11 XI 1918 r. – podr´cznik, zeszyt ucznia, mapa „Odbudowa paƒstwa polskiego”, atlasy, teksty êródłowe, taÊma czasu, film dokumentalny przedstawiajàcy wydarzenia zwiàzane z odzyskaniem przez Polsk´ niepodległoÊci, np. ... i zdrada, cz. 1, – rozmowa nauczajàca, praca z mapà, podr´cznikiem, taÊmà czasu, projekcja filmu, wywiad z Józefem Piłsudskim, wykonanie zadaƒ w zeszycie ucznia plebiscyt, 11 XI 1918 r., 27 XII 1918 r., 1919 r., 1920 r., 15 VIII 1920 r., 1921 r. Józef Piłsudski, Roman Dmowski, Ignacy Jan Paderewski 1 Rozkłady materiału nauczania... Nr lekcji 21. Temat, główne zagadnienia Widmo dyktatorów. – przywódcy Niemiec i ZSRR – Hitler i Stalin, – ˝ycie społeczeƒstw Niemiec i ZSRR w warunkach dyktatury, – zagro˝enia Êwiatowe ze strony Niemiec i ZSRR 22./ 23. Polacy w czasach dziejowej zawieruchy. – najwi´ksza wojna w dziejach ludzkoÊci – totalny charakter wojny i jej globalny zasi´g, – Polska pod rzàdami okupantów, – zagłada ˚ydów, – ˝ołnierze polscy na frontach II wojny Êwiatowej 24. Europa podzielona. – podział powojennej Europy na dwa bloki wojskowopolityczne – wyÊcig zbrojeƒ Cele lekcji Metody, Êrodki dydaktyczne Daty, poj´cia, Czas postaci Po zakoƒczonych zaj´ciach uczeƒ pami´ta: – poj´cia: dyktator, komunizm, faszyzm, nazizm, kanclerz, swastyka, policja polityczna, obóz koncentracyjny, – daty: 1922 r., 1933 r., 1938 r., – postacie: Józef Stalin, Adolf Hitler, Benito Mussolini; rozumie: – wy˝ej wymienione poj´cia, – ró˝nice mi´dzy paƒstwem demokratycznym a rzàdzonym przez dyktatora, – zagro˝enia bezpieczeƒstwa Polski wynikajàce z agresywnej polityki sàsiadów; potrafi: – prawidłowo operowaç poj´ciami poznanymi w trakcie lekcji, – zaznaczyç na taÊmie czasu daty: utworzenia ZSRR, obj´cia funkcji kanclerza przez Adolfa Hitlera, zaj´cia Austrii przez Adolfa Hitlera, – przedstawiç działania dyktatorów zmierzajàce do ograniczenia wolnoÊci jednostki, – wskazaç na mapie: Niemcy, ZSRR, Włochy, obszary zaj´te przez Hitlera w latach 1938–1939. – podr´cznik, zeszyt ucznia, mapa „Europa 1918–1939”, atlasy, teksty êródłowe, taÊma czasu, filmy dokumentalne przedstawiajàce wydarzenia zwiàzane z rzàdami dyktatorów np. Droga ku wojnie. Cz´Êci – Niemcy, ZSRR; Stalin – demon zbrodni i zła, – rozmowa nauczajàca, praca z mapà, podr´cznikiem, taÊmà czasu, wykonanie zadaƒ w zeszycie ucznia, projekcja fragmentów filmów dyktator, komunizm, faszyzm, nazizm, kanclerz, swastyka, policja polityczna, obóz koncentracyjny, 1922 r., 1933 r., 1938 r., Józef Stalin, Adolf Hitler, Benito Mussolini 1 Po zakoƒczonych zaj´ciach uczeƒ pami´ta: – poj´cia: koalicja antyhitlerowska, wojna totalna, okupant, łagier, – daty: 1 IX 1939 r., 17 IX 1939 r., 1941 r., 1 VIII 1944 r., 1945 r., 6 VIII 1945 r., – postaç: Władysław Sikorski; rozumie: – wy˝ej wymienione poj´cia, – przyczyny wybuchu powstania warszawskiego, – cele działalnoÊci rzàdu emigracyjnego; potrafi: – prawidłowo operowaç poj´ciami poznanymi w trakcie lekcji, – przedstawiç najwa˝niejsze wydarzenia II wojny Êwiatowej, – omówiç formy terroru stosowane wobec ludnoÊci polskiej i ˝ydowskiej, – zaznaczyç na taÊmie czasu daty: wybuchu II wojny Êwiatowej, agresji ZSRR na Polsk´, agresji Niemiec na ZSRR, wybuchu powstania warszawskiego, zakoƒczenia wojny w Europie, zrzucenia bomby atomowej, – wskazaç na mapie: kontynenty, na których trwały działania zbrojne, paƒstwa b´dàce głównymi uczestnikami wojny, miejsca bitew, w których wzi´li udział ˝ołnierze polscy. – podr´cznik, zeszyt ucznia, mapa „Europa podczas II wojny Êwiatowej”, atlasy, teksty êródłowe, taÊma czasu, – rozmowa nauczajàca, praca z mapà, podr´cznikiem, taÊmà czasu, wykonanie zadaƒ w zeszycie ucznia, projekcja fragmentów filmów koalicja antyhitlerowska, wojna totalna, okupant, łagier, 1 IX 1939 r., 17 IX 1939 r., 1941 r., 1 VIII 1944 r., 1945 r., 6 VIII 1945 r., Władysław Sikorski 2 Po zakoƒczonych zaj´ciach uczeƒ pami´ta: – poj´cia: ˝elazna kurtyna, NATO, – daty: 1949 r., 1955 r.; rozumie: – wy˝ej wymienione poj´cia, – dlaczego nastàpił podział Europy, – zagro˝enia wynikajàce z wyÊcigu zbrojeƒ; – podr´cznik, zeszyt ucznia, mapa „Europa po II wojnie Êwiatowej”, „Âwiat po II wojnie Êwiatowej”, atlasy, teksty êródłowe, taÊma czasu, filmy, ilustracje przedstawiajàce nowoczesne uzbrojenie i zagro˝enia wynikajàce z jego u˝ycia, NATO, ˝elazna kurtyna, 1949 r., 1955 r. 1 Rozkłady materialu nauczania... Nr lekcji 25. Temat, główne zagadnienia „Za wolnoÊç, prawo i chleb”. – pod rzàdami komunistów – społeczeƒstwo zniewolone, – nieudane próby przywrócenia demokracji na W´grzech, w Czechosłowacji i Polsce, – upadek komunizmu w 1989 r. Cele lekcji Metody, Êrodki dydaktyczne potrafi: – prawidłowo operowaç poj´ciami poznanymi w trakcie lekcji, – podaç przykłady wrogoÊci mi´dzy ZSRR a Stanami Zjednoczonymi, – zaznaczyç na taÊmie czasu daty: powstania NATO i Układu Warszawskiego, – wskazaç na mapie: ZSRR, Stany Zjednoczone, lini´ podziału Europy, paƒstwa nale˝àce do bloków: NATO, Układ Warszawski. – rozmowa nauczajàca, praca z mapà, podr´cznikiem, taÊmà czasu, wykonanie zadaƒ w zeszycie ucznia, projekcja fragmentów filmów Po zakoƒczonych zaj´ciach uczeƒ pami´ta: – daty: 1956 r., 1978 r., 13 XII 1981 r., 1989 r., – postacie: Jan Paweł II, Lech Wał´sa, Michaił Gorbaczow, Tadeusz Mazowiecki; rozumie: – wy˝ej wymienione poj´cia, – dlaczego w Polsce wielokrotnie dochodziło do wystàpieƒ społeczeƒstwa przeciwko władzy, – na czym polegało przełomowe znaczenie wydarzeƒ 1989 r.; potrafi: – prawidłowo operowaç poj´ciami poznanymi w trakcie lekcji, – przedstawiç wybrane przykłady z ˝ycia codziennego w paƒstwach komunistycznych, – zaznaczyç na taÊmie czasu daty: wystàpieƒ społeczeƒstwa polskiego przeciwko władzy, wyboru Karola Wojtyły na papie˝a, wprowadzenia stanu wojennego, upadku rzàdów komunistycznych w paƒstwach europejskich, – wskazaç na mapie: Poznaƒ, Gdaƒsk, Radom, Czechosłowacj´, W´gry. – podr´cznik, zeszyt ucznia, mapa: „Europa po II wojnie Êwiatowej”, „Polska po II wojnie Êwiatowej”, atlasy, teksty êródłowe, taÊma czasu, fragmenty filmów dokumentalnych, zdj´cia prezentujàce wydarzenia z walk z systemem komunistycznym, – rozmowa nauczajàca, praca z mapà, materiałem êródłowym, podr´cznikiem, taÊmà czasu, wykonanie zadaƒ w zeszycie ucznia, projekcja fragmentów filmów Daty, poj´cia, Czas postaci 1956 r., 1978 r., 13 XII 1981 r., 1989 r., Jan Paweł II, Lech Wał´sa, Michaił Gorbaczow, Tadeusz Mazowiecki 1 penicylina, 1918–1939 r. Aleksander Fleming 1 VI. DOBRODZIEJSTWA I PRZEKLE¡STWA CYWILIZACJI 26. Âwiat mi´dzy wojnami. – post´p naukowotechniczny w latach 1918–1939 i jego wpływ na ˝ycie codzienne, – wybrane przemiany społeczne, – przemiany w kulturze – rozwój kultury masowej, radia, filmu, wzrost popularnoÊci kultury amerykaƒskiej Po zakoƒczonych zaj´ciach uczeƒ pami´ta: – poj´cie: penicylina, – daty: 1918–1939, – postaç: Aleksander Fleming, – najwa˝niejsze osiàgni´cia nauki i techniki okresu mi´dzywojennego; rozumie: – wy˝ej wymienione poj´cie, – wpływ wynalazków i odkryç naukowotechnicznych na zmiany w ˝yciu codziennym ludzi okresu mi´dzywojennego i ich znaczenie we współczesnym Êwiecie; potrafi: – omówiç najwa˝niejsze zjawiska w kulturze okresu mi´dzywojennego, – zaznaczyç na taÊmie czasu okres mi´dzywojenny, – wskazaç na mapie Stany Zjednoczone. – podr´cznik, zeszyt ucznia, mapa „Europa 1918–1939”, atlasy, teksty êródłowe, taÊma czasu, przedmioty codziennego u˝ytku pochodzàce z omawianego okresu, nagrania prezentujàce muzyk´ lat mi´dzywojennych filmy, ilustracje, zdj´cia obrazujàce post´p naukowo-techniczny w latach 1918–1939 i jego wpływ na ˝ycie codzienne, – rozmowa nauczajàca, praca z mapà, podr´cznikiem, taÊmà czasu, pokaz, wykonanie zadaƒ w zeszycie ucznia Rozkłady materiału nauczania... Nr lekcji 27. Temat, główne zagadnienia Polacy budujà swoje paƒstwo. – II Rzeczpospolita – paƒstwo i ludzie, – najwa˝niejsze osiàgni´cia gospodarcze II Rzeczypospolitej, – problemy ˝ycia codziennego, – osiàgni´cia w dziedzinie oÊwiaty, nauki, kultury, sportu 28. Człowiek wobec wielkich przemian cywilizacyjnych drugiej połowy XX w. – post´p naukowotechniczny – korzyÊci i zagro˝enia dla ludzkoÊci, – nowe zjawiska w kulturze, np. rozwój Êrodków masowego przekazu, kultura młodzie˝owa 29. RadoÊci i udr´ki mieszkaƒców Polski Ludowej. – odbudowa kraju po zniszczeniach wojennych, – ˝ycie codzienne w mieÊcie i na wsi, – kultura Polski powojennej Cele lekcji Metody, Êrodki dydaktyczne Daty, poj´cia, Czas postaci Po zakoƒczonych zaj´ciach uczeƒ pami´ta: – poj´cia: mniejszoÊç narodowa, analfabetyzm, – dat´: 1918 r., – przedstawicieli literatury: Władysław Reymont, Maria Dàbrowska, Jarosław Iwaszkiewicz, Kornel Makuszyƒski, Julian Tuwim, – główne instytucje władzy II Rzeczypospolitej – jakie mniejszoÊci narodowe zamieszkiwały II Rzeczpospolità; rozumie: – wy˝ej wymienione poj´cia, – wpływ wprowadzenia powszechnego nauczania na zmniejszenie si´ poziomu analfabetyzmu; potrafi: – prawidłowo operowaç poj´ciami poznanymi w trakcie lekcji, – zaznaczyç na taÊmie czasu dat´ odzyskania przez Polsk´ niepodległoÊci, – opowiedzieç o zmianach, jakie wystàpiły w ˝yciu codziennym, – wskazaç na mapie: granice II Rzeczypospolitej i jej sàsiadów, Gdyni´, najwi´ksze miasta II RP – Warszaw´, Poznaƒ, Kraków, Łódê, Wilno, Lwów, Centralny Okr´g Przemysłowy, obszary zamieszkane przez mniejszoÊci narodowe. – podr´cznik, zeszyt ucznia, mapa „II Rzeczpospolita”, atlasy, teksty êródłowe, êródła statystyczne dotyczàce gospodarki i mniejszoÊci narodowych, filmy dokumentalne prezentujàce sceny z ˝ycia okresu mi´dzywojennego, fragmenty literatury, taÊma czasu, – rozmowa nauczajàca, praca z mapà, podr´cznikiem, taÊmà czasu, materiałem êródłowym, projekcja fragmentów filmów, wykonanie zadaƒ w zeszycie ucznia mniejszoÊç narodowa, analfabetyzm, 1918 r., Władysław Reymont, Maria Dàbrowska, Jarosław Iwaszkiewicz, Kornel Makuszyƒski, Julian Tuwim 1 Po zakoƒczonych zaj´ciach uczeƒ pami´ta: – poj´cia: broƒ masowej zagłady, internet, kultura masowa, – dat´: 1969 r., – najwi´ksze osiàgni´cia drugiej połowy XX w.; rozumie: – wy˝ej wymienione poj´cia, – ˝e post´p mo˝e zarówno słu˝yç, jak i szkodziç człowiekowi, – wpływ post´pu naukowo-technicznego na zmiany w ˝yciu ludzi; potrafi: – prawidłowo operowaç poj´ciami poznanymi w trakcie lekcji, – zaznaczyç na taÊmie czasu dat´ pierwszego làdowania na Ksi´˝ycu, – wskazaç na mapie: paƒstwa wysoko rozwini´te, obszary, gdzie panuje bieda – kraje Trzeciego Âwiata. – podr´cznik, zeszyt ucznia, mapa „Âwiat po 1945 r.”, atlasy, teksty êródłowe, taÊma czasu, fragmenty filmów dokumentalnych i popularnonaukowych pokazujàcych najwi´ksze osiàgni´cia drugiej połowy XX w. i wynikajàce z nich zagro˝enia oraz zmiany w ˝yciu ludzi, – rozmowa nauczajàca, praca z mapà, podr´cznikiem, taÊmà czasu, projekcja fragmentów filmów, dyskusja, wykonanie zadaƒ w zeszycie ucznia broƒ masowej zagłady, internet, kultura masowa, 1969 r. 1 Po zakoƒczonych zaj´ciach uczeƒ pami´ta: – poj´cie: cenzura, – wybitnych twórców literatury i kultury: Tadeusz Ró˝ewicz, Zbigniew Herbert, Czesław Miłosz, Wisława Szymborska, Andrzej Wajda, Jerzy Hoffman, Krzysztof Penderecki, – jakà nazw´ nosiło paƒstwo polskie w latach 1952–1989, – osiàgni´cia polskiej gospodarki w okresie powojennym; rozumie: – wy˝ej wymienione poj´cie, – ˝e Polacy wło˝yli wielki wysiłek w odbudow´ swojego kraju, – podr´cznik, zeszyt ucznia, mapa „Polska po II wojnie Êwiatowej”, atlasy, teksty êródłowe, fragmenty filmów, np. Dom, – rozmowa nauczajàca, praca z mapà, podr´cznikiem, projekcja fragmentów filmów, wykonanie zadaƒ w zeszycie ucznia cenzura, Tadeusz Ró˝ewicz, Zbigniew Herbert, Czesław Miłosz, Wisława Szymborska, Andrzej Wajda, Jerzy Hoffman, Krzysztof Penderecki 1 Rozkłady materialu nauczania... Nr lekcji Temat, główne zagadnienia Cele lekcji Metody, Êrodki dydaktyczne Daty, poj´cia, Czas postaci – jakie trudnoÊci dnia codziennego musieli pokonywaç mieszkaƒcy Polski Ludowej; potrafi: – prawidłowo operowaç poj´ciami poznanymi w trakcie lekcji, – opowiedzieç o zmianach w ˝yciu codziennym, jakie wystàpiły po II wojnie Êwiatowej w Polsce, – przedstawiç sposoby sp´dzania wolnego czasu przez mieszkaƒców PRL-u, – wskazaç na mapie granice Polski Ludowej i porównaç je z granicami II Rzeczypospolitej. VII. W STRON¢ DEMOKRACJI I DOBROBYTU 30. Rzeczpospolita Polska naszym paƒstwem. – poło˝enie, obszar, ludnoÊç, podział administracyjny, – organizacja paƒstwa – struktura władz, – konstytucja – prawa i obowiàzki obywateli, – symbole Rzeczypospolitej Polskiej – godło, flaga, hymn, Êwi´ta paƒstwowe 31. Władza w r´kach obywateli. – samorzàd terytorialny, – gmina – podstawowa jednostka samorzàdu terytorialnego, – główne zadania samorzàdowych władz powiatowych i wojewódzkich 32. Czas wielkich przemian gospodarczych. Po zakoƒczonych zaj´ciach uczeƒ pami´ta: – poj´cia: obywatel, mniejszoÊç narodowa, województwo, powiat, gmina, – dat´: 1997 r., – jakie mniejszoÊci narodowe zamieszkujà w granicach naszego paƒstwa i jakie prawa im przysługujà, – główne instytucje władzy, – kiedy obchodzimy Êwi´ta narodowe; rozumie: – wy˝ej wymienione poj´cia, – na czym polegajà zadania głównych instytucji władzy, – dlaczego nale˝y okazywaç szacunek symbolom narodowym; potrafi: – prawidłowo operowaç poj´ciami poznanymi w trakcie lekcji, – na podstawie tekstu konstytucji okreÊliç prawa i obowiàzki obywateli, – opisaç polskie symbole narodowe, – zaznaczyç na taÊmie czasu dat´: uchwalenia konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, – wskazaç na mapie: sàsiadów Polski, miejscowoÊç, w której mieszka i okreÊliç, w jakim le˝y województwie. – podr´cznik, zeszyt ucznia, mapa Rzeczypospolita Polska, atlasy, tekst êródłowy – konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, taÊma czasu, kalendarz z zaznaczonymi Êwi´tami paƒstwowymi, kaseta z nagraniem Mazurka Dàbrowskiego, ilustracje przedstawiajàce polskie symbole narodowe, – rozmowa nauczajàca, praca z mapà, podr´cznikiem, taÊmà czasu, tekstem êródłowym, praca w grupach – wykreÊlenie schematu prezentujàcego struktur´ władz w Polsce, wykonanie zadaƒ w zeszycie ucznia obywatel, mniejszoÊç narodowa, województwo, powiat, gmina, 1997 r. 1 Po zakoƒczonych zaj´ciach uczeƒ pami´ta: – poj´cia: samorzàd terytorialny, radny, wójt, burmistrz, sesja, urzàd miejski (gminny), – jakie sprawy mo˝na załatwiç w urz´dzie; rozumie: – wy˝ej wymienione poj´cia, – jakie zadania wykonujà samorzàdowe władze gminne, powiatowe, wojewódzkie; potrafi: – prawidłowo operowaç poj´ciami poznanymi w trakcie lekcji, – okreÊliç, gdzie znajduje si´ właÊciwy jego miejscu zamieszkania urzàd gminny (miejski), – okreÊliç administracyjne poło˝enie swojej miejscowoÊci, – opisaç herb swojego miasta. – podr´cznik, zeszyt ucznia, mapa administracyjna Polski, wycinki z prasy lokalnej, herb miasta, – rozmowa nauczajàca, praca z mapà, podr´cznikiem, taÊmà czasu, wykonanie zadaƒ w zeszycie ucznia, wycieczka do urz´du gminy lub spotkanie z radnym samorzàd terytorialny, radny, wójt, burmistrz, sesja, urzàd gminny (miejski) 1 Po zakoƒczonych zaj´ciach uczeƒ pami´ta: – poj´cia: prywatyzacja, gospodarka rynkowa, – główne zaj´cia ludnoÊci Polski; – podr´cznik, zeszyt ucznia, roczniki statystyczne, wycinki z prasy np. na temat bezrobocia, prywatyzacja, gospodarka rynkowa 1 Rozkłady materiału nauczania... Nr lekcji 33. Temat, główne zagadnienia Daty, poj´cia, Czas postaci rozumie: – wy˝ej wymienione poj´cia, – dlaczego człowiek prowadzi działalnoÊç gospodarczà, – ˝e praca stanowi podstaw´ rozwoju społeczeƒstwa, – istot´ zmian, jakie zaszły w gospodarce polskiej po 1989 r., – wpływ działalnoÊci gospodarczej na Êrodowisko i potrzeb´ jego ochrony; potrafi: – wskazaç najistotniejsze problemy zwiàzane z działalnoÊcià gospodarczà – zaproponowaç ich rozwiàzanie, – wskazaç najwi´ksze zakłady w Êrodowisku lokalnym. zanieczyszczenia Êrodowiska, – rozmowa nauczajàca, burza mózgów, praca z podr´cznikiem, wykonanie zadaƒ w zeszycie ucznia Polska w strukturach europejskich. Po zakoƒczonych zaj´ciach uczeƒ pami´ta: – poj´cia: euro, – daty: 1993 r., 1999 r.; rozumie: – wy˝ej wymienione poj´cia, – główne cele działalnoÊci i zadania Unii; potrafi: – prawidłowo operowaç poj´ciami poznanymi w trakcie lekcji, – okreÊliç korzyÊci wynikajàce: z przystàpienia Polski do Unii Europejskiej, przyj´cia Polski do NATO, – wskazaç na mapie siedzib´ Unii Europejskiej, paƒstwa nale˝àce do Unii Europejskiej oraz paƒstwa nale˝àce do NATO. – podr´cznik, zeszyt ucznia, mapa „Europa w 2. połowie XX w.”, atlasy, teksty êródłowe, taÊma czasu, – rozmowa nauczajàca, praca z mapà, podr´cznikiem, drzewo decyzyjne – „Czy Polska powinna przystàpiç do Unii?”, wykonanie zadaƒ w zeszycie ucznia euro, 1992 r., 1999 r. 1 Po zakoƒczonych zaj´ciach uczeƒ pami´ta: – dat´: 1945 r., – podstawowe prawa przysługujàce człowiekowi, – nazwy organizacji stojàcych na stra˝y obrony praw człowieka; rozumie: – dlaczego działajà organizacje i wybitne jednostki w obronie praw człowieka; potrafi: – zaznaczyç na taÊmie czasu dat´ utworzenia ONZ, – wskazaç na mapie paƒstwa, w których łamane sà prawa człowieka. – podr´cznik, zeszyt ucznia, mapa „Europa w 2 połowie XX w.”, atlasy, teksty êródłowe – Powszechna Deklaracja Praw Człowieka, Konwencja o Prawach Dziecka, wycinki z prasy mówiàce o przejawach łamania praw człowieka we współczesnym Êwiecie, fragmenty filmów dokumentalnych, reporta˝e poruszajàce t´ tematyk´, – rozmowa nauczajàca, praca z mapà, tekstem êródłowym, podr´cznikiem, dyskusja, projekcja fragmentów filmów, wykonanie zadaƒ w zeszycie ucznia 1945 r. 1 Po zakoƒczonych zaj´ciach uczeƒ rozumie: – co to znaczy byç członkiem lokalnej społecznoÊci, regionu, – ró˝norodnoÊç zwiàzków łàczàcych go z poszczególnymi społecznoÊciami; potrafi: – okreÊliç swoje prawa i obowiàzki w domu, szkole, okreÊliç własne upodobania, predyspozycje, zalety, wady – podr´cznik, zeszyt ucznia, zbiory hobbystyczne ucznia, – rozmowa nauczajàca, praca z podr´cznikiem, wykonanie zadaƒ w zeszycie ucznia, wykonanie swojego herbu, „goràce krzesło” GodnoÊç i prawa człowieka we współczesnym Êwiecie. – godnoÊç człowieka i jego prawa, – przejawy łamania praw człowieka we współczesnym Êwiecie, – działalnoÊç na rzecz przestrzegania praw człowieka we współczesnym Êwiecie 35. Metody, Êrodki dydaktyczne – praca podstawà rozwoju społeczeƒstwa, – znaczenie pracy w ˝yciu człowieka, – dwa oblicza przemian gospodarczych, – działalnoÊç gospodarcza a Êrodowisko naturalne człowieka – powstanie i zadania Unii Europejskiej, – Polska droga do Unii, – Polska członkiem NATO 34. Cele lekcji Kim jestem? Dokàd zmierzam? – Moja to˝samoÊç, – Ja a inni – moje prawa i obowiàzki. 1 Rozkłady materialu nauczania... 4. Skrócony rozkład materiału nauczania historii i społeczeƒstwa dla klasy VI szkoły podstawowej Nr lekcji 1. Temat, treÊci programowe Poj´cia, daty, postaci Zaj´cia organizacyjne. Zapoznanie z kryteriami oceniania. Czas 1 I. U PROGU CZASÓW NOWO˚YTNYCH 2. Wielkie podró˝e i odkrycia geograficzne. – przyczyny odkryç geograficznych – najwa˝niejsze podró˝e geograficzne, karawela, astrolabium, kompas, 12 X 1492 r., 1519–1522, Krzysztof Kolumb, Ferdynand Magellan, Amerigo Vespucci, Vasco da Gama 1 3. Wpływ odkryç geograficznych na przemiany cywilizacyjne. – wybrane elementy cywilizacji Indian Ameryki Ârodkowej i Południowej, – zmiany w ˝yciu codziennym b´dàce skutkiem odkryç geograficznych plantacja 1 4. Humanizm – nowy styl patrzenia na Êwiat i człowieka. – hasła głoszone przez humanistów, – zmiany w ˝yciu codziennym humanizm 1 5. Twórcy sztuki renesansowej i ich dzieła. – sztuka renesansu, – twórcy renesansu renesans, odrodzenie, Leonardo da Vinci, Michał Anioł Buonarroti, Rafael Santi 1 6. Rozłam w KoÊciele katolickim – powstanie wyznaƒ protestanckich. – rozłam w KoÊciele katolickim – powstanie wyznaƒ protestanckich, – podobieƒstwa i ró˝nice mi´dzy katolicyzmem a protestantyzmem protestantyzm, reformacja, 1517 r., Marcin Luter, Jan Kalwin, Henryk VIII 1 7. Konflikty religijne XVI-wiecznej Europy a współczesny ruch ekumeniczny. – konflikt mi´dzy chrzeÊcijanami w Europie w XVI w., – ekumenizm – pojednanie i porozumienie mi´dzy chrzeÊcijanami ekumenizm, Indeks ksiàg zakazanych 1 8. Architektura i sztuka w Polsce złotego wieku. – najsłynniejsze zabytki polskiego renesansu, – tolerancja religijna w Polsce arras, tolerancja, Wawel, Bona, Zygmunt I Stary, Zygmunt II August 1 9. Wybitni przedstawiciele polskiego renesansu i ich wpływ na rozwój kultury narodowej. – zasługi dla kultury polskiej Jana Kochanowskiego, Mikołaja Reja, Mikołaja Kopernika Jan Kochanowski, Mikołaj Rej, Mikołaj Kopernik 1 10. Zwiedzamy zabytki architektury renesansowej – wycieczka. 11. Społeczeƒstwo polskie w XVI w. – granice Rzeczypospolitej Obojga Narodów, – poło˝enie mieszczan i chłopów szlachta, magnat, stan, 1569 r. 1 12. W czasach złotej wolnoÊci szlacheckiej. – szlachta – jej przywileje, udział w rzàdach sejm walny, wolna elekcja, przywilej 1 13. Lekcja powtórzeniowa: Epoka renesansu – nowy obraz Êwiata i człowieka. 1 14. Pisemny sprawdzian wiadomoÊci. 1 1 II. BAROK PEŁEN KONTRASTÓW 15. Filozofia, nauka i sztuka w epoce baroku. – odmienne postawy ˝yciowe – religijnoÊç i asceza obok korzystania z uciech ˝ycia, – sztuka baroku, – kontrasty ˝ycia codziennego, – myÊliciele XVII w. barok, opera, misteria, Galileusz, Isaac Newton, Kartezjusz, Jan Sebastian Bach, Claudio Monteverdi, Georg Friedrich Haendel, Giovanni Bernini, Peter Paul Rubens, Jan Vermeer van Delft 1 16. Konflikty zbrojne z Rosjà w czasach Stefana Batorego. – Sàsiedzi Rzeczypospolitej i zagro˝enia z ich strony, – Stefan Batory – wojny z Moskwà husaria, piechota wybraniecka, 1582 r., Stefan Batory 1 17. Wojny Rzeczypospolitej ze Szwecjà i Turcjà w XVII stuleciu. – potop szwedzki, – Jan III Sobieski – pogromca Turków 1655 r., 1672 r., 1683 r., Stefan Czarniecki, Jan III Sobieski 1 18. Sarmatyzm – ideologia i styl ˝ycia szlachty polskiej epoki baroku. – obyczajowoÊç i strój szlachecki, – wybrane przykłady polskiej kultury barokowej sarmata, sarmatyzm, kalwaria 1 Rozkłady materiału nauczania... Nr lekcji Temat, treÊci programowe Poj´cia, daty, postaci Czas III. MYÂLICIELE PROPONUJÑ ZMIANY 19. Przemiany w kulturze i ˝yciu codziennym epoki oÊwiecenia. – nowy ideał człowieka, – osiàgni´cia nauki doby oÊwiecenia i ich zastosowanie w praktyce, – sztuka klasycystyczna, – zmiany w ˝yciu codziennym w XVIII w. oÊwiecenie, klasycyzm, Jan Jakub Rousseau, Monteskiusz, Wolter, Karol Linneusz, Beniamin Franklin, James Watt, Wolfgang Amadeusz Mozart, Ludwig van Beethoven, Joseph Haydn 1 20. Osiàgni´cia nauki i filozofii XVIII w. – krytyka absolutyzmu przez filozofów, – nowa koncepcja władzy zaproponowana przez Monteskiusza, – realizacja zasad równoÊci w rewolucyjnej Francji liberalizm, absolutyzm, rewolucja, 14 VII 1789 r., Monteskiusz 1 21. Powstanie Stanów Zjednoczonych Ameryki. – Stany Zjednoczone Ameryki – pierwsze paƒstwo w Êwiecie posiadajàce konstytucj´, – ideały wolnoÊci, równoÊci oraz prawa człowieka we współczesnym Êwiecie kolonia, konstytucja, kadencja, 4 VII 1776 r., Jerzy Waszyngton 1 22. Rzeczpospolita w czasach ostatniego króla. – najwa˝niejsze przejawy rozkładu wewn´trznego Rzeczypospolitej, koniecznoÊç przeprowadzenia reform, – reforma szkolnictwa, – sztuka czasów Stanisława Augusta Poniatowskiego liberum veto, mecenat, obiady czwartkowe, 1764 r., 1773 r., Stanisław August Poniatowski, Stanisław Staszic, Hugo Kołłàtaj, Ignacy Krasicki, Stanisław Konarski 1 23. Próby naprawy paƒstwa w XVIII w. – próby reform – Konstytucja 3 maja, – dzieƒ 3 maja Êwi´tem paƒstwowym we współczesnej Polsce sejm skonfederowany, 1772 r., 1788-1792, 3 V 1791 r., Stanisław August Poniatowski, Tadeusz Rejtan, Stanisław Małachowski 1 24./ 25. Rzeczpospolita w okresie rozbiorów. – I rozbiór Rzeczypospolitej, – walka zbrojna – insurekcja koÊciuszkowska insurekcja, 1793 r., 24 III 1794 r., 1795 r., Tadeusz KoÊciuszko, Wojciech Bartos, Jan Kiliƒski 2 26. Lekcja powtórzeniowa: Wybitni myÊliciele XVII-XVIII w. i ich wpływ na kształtowanie si´ nowego wizerunku społeczeƒstwa. 1 27. Pisemny sprawdzian wiadomoÊci. 1 IV. WIELKIE ZMIANY CYWILIZACYJNE XIX W. 28. Przemiany gospodarcze i ich wpływ na tworzenie si´ nowej struktury społeczeƒstwa. Mechanizacja produkcji, rozwój przemysłu, – post´p w rolnictwie, – rozwój miast, – przemiany społeczne – zwi´kszenie zakresu swobód demokratycznych, – walka o polepszenie warunków bytowych, – ruch równouprawnienia kobiet. fabryka, przewrót przemysłowy, płodozmian, bur˝uazja, proletariat, urbanizacja, uwłaszczenie, powszechne prawo wyborcze, 1848–1849 r., James Watt 1 29. Rewolucja naukowo-techniczna. – cywilizacja naukowo-techniczna, – wpływ wynalazków i odkryç na polepszenie warunków ˝ycia codziennego cywilizacja naukowo-techniczna, Tomasz Edison, Aleksander Graham Bell, Wilhelm Roentgen, Ludwik Pasteur, Maria Skłodowska-Curie 1 30. Kultura XIX stulecia. – ró˝nice w poziomie ˝ycia poszczególnych warstw społeczeƒstwa XIX w., – kultura XIX stulecia impresjonizm, realizm 1 31./ 32. ˚ycie codzienne Polaków pod zaborami. – podział ziem polskich mi´dzy zaborców, – ˝ycie codzienne pod zaborami. płodozmian, uwłaszczenie 2 33. Polacy walczà o wolnoÊç u boku Napoleona. – Legiony Polskie we Włoszech, – powstanie Mazurka Dàbrowskiego emigrant, koalicja, Legiony Polskie, 1797 r., 1807 r., 1815 r., Napoleon Bonaparte, Józef Wybicki, ksià˝´ Józef Poniatowski, gen. Jan Henryk Dàbrowski 1 34. Walka narodowowyzwoleƒcza Polaków na przykładzie wybranych epizodów. – wybrane epizody i postaci powstaƒ narodowych, – Polacy w walce o wolnoÊç innych narodów wojna partyzancka, 29/30 XI 1830 r., 1846 r., 1848 r., 1863 r., gen. Józef Bem, gen. Józef Sowiƒski 1 Rozkłady materialu nauczania... Nr lekcji Temat, treÊci programowe Poj´cia, daty, postaci Czas 35. Walka Polaków o utrzymanie j´zyka i ziemi ojczystej. – strajk dzieci wrzesiƒskich, – walka o ziemi´ i polski stan posiadania rugi pruskie, germanizacja, praca organiczna, 1901 r., Michał Drzymała 1 36. Kultura polska XIX w. na stra˝y obrony j´zyka i tradycji narodowych. – wybitni artyÊci polscy w XIX w. i ich rola w utrzymaniu polskoÊci Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki, Maria Konopnicka, Eliza Orzeszkowa, Bolesław Prus, Henryk Sienkiewicz, Stanisław Wyspiaƒski, Jan Matejko, Artur Grottger, Józef Chełmoƒski, Stanisław Moniuszko, Feliks Nowowiejski 1 37. Lekcja powtórzeniowa: Dwie drogi do niepodległoÊci. 1 38. Pisemny sprawdzian wiadomoÊci. 1 V. MI¢DZY DEMOKRACJÑ A DYKTATURÑ 39. Przyczyny wybuchu i działania zbrojne w I wojnie Êwiatowej. – I wojna Êwiatowa paƒstwa centralne, ententa, 1914 r., 1917 r., Mikołaj II, Lenin 1 40. Nowy kształt Europy – zmiany terytorialne i polityczne po I wojnie Êwiatowej. – finał wojny – nowa mapa Europy paƒstwa centralne, ententa, komunizm, rozejm, proklamacja, bolszewicy, 1914 r., 1917 r., 11 XI 1918, 1919 r., Mikołaj II, Lenin 1 41. Działania Polaków zmierzajàce do odzyskania niepodległoÊci w latach I wojny Êwiatowej. – walka Polaków o wolnoÊç w czasie I wojny Êwiatowej, – dzieƒ 11 XI 1918 r. 11 XI 1918 r., Józef Piłsudski, Roman Dmowski, Ignacy Jan Paderewski 1 42. Kształtowanie si´ granic paƒstwa polskiego. – walka o granice – powstanie wielkopolskie, powstania Êlàskie, wojna polsko-rosyjska plebiscyt, 27 XII 1918 r., 1919 r., 1920 r., 15 VIII 1920 r., 1921 r., Józef Piłsudski 1 43. Rzàdy komunistyczne w Zwiàzku Radzieckim w okresie mi´dzywojennym. – przywódca ZSRR – Stalin, – ˝ycie społeczeƒstwa ZSRR w warunkach dyktatury, – zagro˝enia dla Êwiata ze strony ZSRR dyktator, komunizm, policja polityczna, 1922 r., Józef Stalin 1 44. Włochy i Niemcy pod rzàdami dyktatorów. – przywódca Niemiec – Hitler, – ˝ycie społeczeƒstwa Niemiec w warunkach dyktatury, – zagro˝enia dla Êwiata ze strony Niemiec dyktator, komunizm, faszyzm, nazizm, kanclerz, swastyka, policja polityczna, obóz koncentracyjny, 1922 r., 1933 r., 1938 r., Józef Stalin, Adolf Hitler, Benito Mussolini 1 45. Wybuch II wojny Êwiatowej. – najwi´ksza wojna w dziejach ludzkoÊci – totalny charakter wojny i jej globalny zasi´g koalicja antyhitlerowska, wojna totalna, 1 IX 1939 r., 1941 r., 1945 r., 6 VIII 1945 r. 1 46. Społeczeƒstwo polskie w latach II wojny Êwiatowej. – Polska pod rzàdami okupantów, – zagłada ˚ydów, – ˝ołnierze polscy na frontach II wojny Êwiatowej. okupant, łagier, 1 IX 1939 r., 17 IX 1939 r., 1 VIII 1944 r., Władysław Sikorski 2 47. Europa i Êwiat w okresie zimnej wojny. – podział powojennej Europy na dwa bloki wojskowo-polityczne, – wyÊcig zbrojeƒ. NATO, ˝elazna kurtyna, 1949 r., 1955 r. 1 48. ˚ycie codzienne w krajach demokracji ludowej po II wojnie Êwiatowej – pod rzàdami komunistów – społeczeƒstwo zniewolone, – nieudane próby przywrócenia demokracji na W´grzech, w Czechosłowacji i Polsce. 1956 r., 1978 r., 13 XII 1981 r., 1989 r., Jan Paweł II, Lech Wał´sa 1 49. Upadek komunizmu w Europie w 1989 r. – upadek komunizmu w 1989 r. 1989 r., Lech Wał´sa, Michaił Gorbaczow, Tadeusz Mazowiecki 1 50. Lekcja powtórzeniowa: Demokratyczne i totalitarne formy rzàdów w XX w. 1 51. Pisemny sprawdzian wiadomoÊci. 1 Rozkłady materiału nauczania... Nr lekcji Temat, treÊci programowe Poj´cia, daty, postaci Czas VI. DOBRODZIEJSTWA I PRZEKLE¡STWA CYWILIZACJI XX W. 52. Osiàgni´cia naukowo-techniczne i kulturalne okresu mi´dzywojennego. – post´p naukowo-techniczny w latach 1918–1939 i jego wpływ na ˝ycie codzienne, – wybrane przemiany społeczne, – przemiany w kulturze – rozwój kultury masowej, radia, filmu, wzrost popularnoÊci kultury amerykaƒskiej. emancypacja, penicylina, 1918–1939, Aleksander Fleming 1 53. Sukcesy II Rzeczypospolitej na polu gospodarki, nauki i oÊwiaty. – II Rzeczpospolita – paƒstwo i ludzie, – najwa˝niejsze osiàgni´cia gospodarcze II Rzeczypospolitej, – problemy ˝ycia codziennego, – osiàgni´cia w dziedzinie oÊwiaty, nauki, kultury, sportu mniejszoÊç narodowa, czesne, 1918 r. 1 54. Kultura polska okresu mi´dzywojennego. – problemy ˝ycia codziennego, – osiàgni´cia w dziedzinie oÊwiaty, nauki, kultury, sportu analfabetyzm, Władysław Reymont, Kornel Makuszyƒski, Maria Dàbrowska, Jarosław Iwaszkiewicz, Julian Tuwim 1 55. Człowiek wobec wielkich przemian cywilizacyjnych drugiej połowy XX w. – post´p naukowo-techniczny – korzyÊci i zagro˝enia dla ludzkoÊci, – nowe zjawiska w kulturze np. rozwój Êrodków masowego przekazu, kultura młodzie˝owa broƒ masowej zagłady, internet, kultura masowa, 1969 r. 1 56. Odbudowa kraju po zniszczeniach II wojny Êwiatowej. – odbudowa kraju po zniszczeniach wojennych, – ˝ycie codzienne w mieÊcie i na wsi, – kultura Polski powojennej cenzura, Tadeusz Ró˝ewicz, Zbigniew Herbert, Czesław Miłosz, Krzysztof Penderecki, Wisława Szymborska, Andrzej Wajda, Jerzy Hoffman 1 57. Lekcja powtórzeniowa: ˚ycie codzienne w Polsce Ludowej. 1 58. Pisemny sprawdzian wiadomoÊci. 1 VII. W STRON¢ DEMOKRACJI I DOBROBYTU 59. Poło˝enie, obszar, ludnoÊç, symbole Rzeczpospolitej Polskiej. – poło˝enie, obszar, ludnoÊç, podział administracyjny, – symbole Rzeczypospolitej Polskiej – godło, flaga, hymn, Êwi´ta paƒstwowe mniejszoÊç narodowa, województwo, powiat, gmina, symbole narodowe 2 60. Prawa i obowiàzki obywateli w Êwietle Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej. – konstytucja – prawa i obowiàzki obywateli obywatel, konstytucja, 1997 r. 1 61. Struktura władz w naszym paƒstwie. – organizacja paƒstwa – struktura władz sejm, prezydent, premier, Rada Ministrów (rzàd) 1 62. Gmina podstawowà jednostkà samorzàdu terytorialnego. – samorzàd terytorialny, – gmina – podstawowa jednostka samorzàdu terytorialnego, – główne zadania samorzàdowych władz powiatowych i wojewódzkich samorzàd terytorialny, radny, wójt, burmistrz, sesja, urzàd miejski (gminny), starosta, wojewoda 1 63. Czas wielkich przemian gospodarczych. – praca podstawà rozwoju społeczeƒstwa, – znaczenie pracy w ˝yciu człowieka, – dwa oblicza przemian gospodarczych, – działalnoÊç gospodarcza a Êrodowisko naturalne człowieka. prywatyzacja, gospodarka rynkowa 1 64. Zagro˝enia wynikajàce z rozwoju gospodarki. 65. Polska droga do Unii Europejskiej i NATO. – powstanie i zadania Unii Europejskiej, – Polska droga do Unii, – Polska członkiem NATO 66. Unia Europejska – główna organizacja jednoczàcej si´ Europy. 67. GodnoÊç i prawa człowieka we współczesnym Êwiecie. – godnoÊç człowieka i jego prawa. – przejawy łamania praw człowieka we współczesnym Êwiecie, – działalnoÊç na rzecz przestrzegania praw człowieka we współczesnym Êwiecie 68. Przejawy łamania praw człowieka we współczesnym Êwiecie. 1 69. Kim jestem? Dokàd zmierzam? – moja to˝samoÊç, – ja a inni – moje prawa i obowiàzki 1 70. Lekcja powtórzeniowa: Europa podzielona czy zjednoczona? 1 1 euro, 1993 r., 1999 r. 1 1 1945 r. 1
