Zmiany w podatkach lokalnych ważne dla gmin

22.10.2015
Zmiany w podatkach lokalnych ważne dla gmin ­ Wydawca treści
Zmiany w podatkach lokalnych ważne dla gmin
Aktualizacja: 2015.09.30 08:24
1 stycznia 2016 r. wejdą w życie istotne zmiany w ustawie z dnia 12
stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2014 r.
poz. 849, z późn. zm.), w tym m. in. w zakresie opłat: miejscowej,
uzdrowiskowej i targowej. Wynika to z uchwalenia 25 czerwca 2015 r.
przez Sejm RP nowelizacji ustawy o samorządzie gminnym oraz
niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1045).
W związku z nowelizacją, w niektórych przypadkach, konieczne będzie podjęcie stosownych uchwał przez rady
gmin, w celu zapewnienia prawidłowego poboru podatków i opłat lokalnych:
1) fakultatywność opłat
Od 1 stycznia 2016 r. pobieranie przez gminy opłat: miejscowej, uzdrowiskowej i targowej nie będzie
obowiązkowe. Pobór tych opłat będzie wymagał podjęcia przez rady gmin uchwał w sprawie ich wprowadzenia,
niezależnie od uchwalenia wysokości obowiązujących stawek, których wysokość na 2016 r. nie może
przekroczyć kwot określonych w obwieszczeniu Ministra Finansów z dnia 5 sierpnia 2015 r. w sprawie górnych
granic stawek kwotowych podatków i opłat lokalnych w 2016 r. (M.P. poz. 735).
W związku z powyższym:
pobór opłat będzie wymagał zawsze podjęcia uchwały w sprawie ich wprowadzenia.
obniżenie wskutek deflacji górnych granic stawek ww. opłat na 2016 r. spowoduje, że stosowanie w 2016 r.,
na podstawie art. 20a ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, stawek opłat uchwalonych przez radę gminy
na 2015 r. będzie możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy stawki te nie przekroczą górnych granic stawek opłat
wynikających z obwieszczenia w sprawie górnych granic stawek kwotowych podatków i opłat lokalnych w
2016 r.
2) prowadzenie ewidencji dla celów poboru opłaty miejscowej
Rady gmin od 1 stycznia 2016 r. zyskają uprawnienie do nałożenia obowiązku prowadzenia przez inkasentów
ewidencji osób zobowiązanych do uiszczenia opłaty miejscowej oraz do określenia szczegółowego zakresu
danych zawartych w tej ewidencji (znowelizowany art. 19 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych).
Niezależnie od powyższego, zgodnie z art. 56 ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych
innych ustaw, uchwały podjęte na podstawie art. 19 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych zachowują
moc po dniu 1 stycznia 2016 r. ­ do dnia wejścia w życie uchwał wydanych na podstawie nowych, zmienionych
przepisów. Niemniej wydaje się, że najwłaściwszym rozwiązaniem będzie kompleksowe uregulowanie spraw
określonych w art. 19 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, w nowej uchwale.
3) Stawki określone wyłącznie w ustawie (opodatkowanie gruntów pod jeziorami oraz autobusów)
Od 1 stycznia 2016 r. zmieni się zakres stosowania niektórych stawek.
Stawka podatku od nieruchomości, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy o podatkach i opłatach
lokalnych, obejmie grunty pod wodami powierzchniowymi stojącymi lub wodami powierzchniowymi płynącymi
jezior i zbiorników sztucznych. Ponadto w art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy określającym wysokość stawki podatku
od środków transportowych od autobusów, wprowadzono podział autobusów na autobusy z liczbą miejsc
mniejszą niż 22 oraz autobusy z liczbą miejsc równą lub większą niż 22 ­ poza kierowcą. Górne granice tych
stawek na 2016 r. określone zostały wyłącznie w ustawie o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz
niektórych innych ustaw.
Zmiana zakresu stosowania ww. stawek oznacza konieczność uchwalenia nowych na 2016 r.
4) Górne granice stawek kwotowych podatków i opłat lokalnych na 2016 r.
W związku z deflacją większość górnych granic stawek kwotowych podatków i opłat lokalnych na 2016 r. jest
niższa od obowiązujących w 2015 r. Nie będzie więc możliwe stosowanie w 2016 r. na podstawie art. 20a ustawy
o podatkach i opłatach lokalnych stawek uchwalonych przez radę gminy na 2015 r., jeśli stawki te są wyższe od
stawek wynikających z obwieszczenia w sprawie górnych granic stawek kwotowych podatków i opłat lokalnych w
http://www.finanse.mf.gov.pl/aktualnosci/­/asset_publisher/Id8O/content/zmiany­w­podatkach­lokalnych­wazne­dla­gmin/pop_up?_101_INSTANCE_Id8O…
1/3
22.10.2015
Zmiany w podatkach lokalnych ważne dla gmin ­ Wydawca treści
2016 r.
W takim przypadku niezbędne będzie podjęcie uchwały w sprawie określenia wysokości stawek obowiązujących
w 2016 r.
Mając na uwadze powyższe wyjaśnienia, konieczne jest zatem dokonanie przeglądu obowiązujących uchwał w
celu zapewnienia ich zgodności z przepisami i prawidłowego poboru podatków i opłat lokalnych.
Pozostałe najistotniejsze zmiany wprowadzone ustawą o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz
niektórych innych ustaw:
W zakresie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych:
zmiana definicji gruntów, budynków i budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej,
polegająca na odstąpieniu od stosowania przesłanki względów technicznych i zastąpieniu jej precyzyjnymi
okolicznościami powodującymi wyłączenie przedmiotów opodatkowania z zakresu stosowania tej definicji;
wprowadzenie odrębnych zasad odpowiedzialności w podatku od nieruchomości dla współwłaścicieli w
częściach ułamkowych lokalu użytkowego – garażu wielostanowiskowego w budynku mieszkalnym wraz z
gruntem, stanowiących odrębny przedmiot własności; obowiązek podatkowy w takim przypadku ciążyć
będzie na współwłaścicielach w zakresie odpowiadającym ich udziałowi w prawie własności;
zmiana zasad opodatkowania gruntu oraz części budynków stanowiących nieruchomość wspólną w
rozumieniu art. 3 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903, z
późn. zm.) w przypadku, wyodrębnienia w budynku własności lokali; obowiązek podatkowy będzie w takim
przypadku odpowiadał udziałowi właściciela w nieruchomości wspólnej, ustalonemu na podstawie ustawy o
własności lokali;
ograniczenie zakresu stosowania zwolnienia z podatku od nieruchomości dla gruntów, budynków lub ich
części zajętych na potrzeby prowadzenia przez stowarzyszenia statutowej działalności wśród dzieci i
młodzieży w zakresie oświaty, wychowania, nauki i techniki, kultury fizycznej i sportu;
sprecyzowanie zakresu stosowania zwolnienia w parkach narodowych lub rezerwatach przyrody;
ograniczenie zakresu stosowania zwolnienia dla gruntów Skarbu Państwa: pod wodami powierzchniowymi
jezior oraz zajętych pod sztuczne zbiorniki wodne.
W zakresie ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. z 2013 r. poz. 1381 oraz z 2014 r. poz.
40)
określenie przeliczników dla gruntów rolnych zabudowanych, gruntów zadrzewionych i zakrzewionych na
użytkach rolnych i gruntów pod rowami;
ograniczenie zakresu stosowania zwolnienia dla uczelni;
likwidacja ulgi żołnierskiej;
sprecyzowanie zakresu stosowania ulgi w przypadku wprowadzenia stanu klęski żywiołowej.
W zakresie ustawy z dnia 30 października 2002 r. o podatku leśnym (Dz. U. z 2013 r. poz. 465):
zniesienie preferencyjnej stawki podatku dla lasów ochronnych;
wprowadzenie łącznego zobowiązania pieniężnego jako formy pobierania zobowiązania podatkowego ­ w
przypadku osób fizycznych, na których ciąży obowiązek podatkowy w zakresie podatku leśnego oraz
jednocześnie w zakresie podatku od nieruchomości lub podatku rolnego.
Zmiany wspólne w zakresie ustaw: o podatkach i opłatach lokalnych, o podatku rolnym i o podatku leśnym:
Wprowadzenie zasady niewszczynania postępowania podatkowego i umarzania postępowania wszczętego,
w przypadku gdy wysokość zobowiązania podatkowego na dany rok podatkowy nie przekraczałaby,
określonych na dzień 1 stycznia roku podatkowego, najniższych kosztów doręczenia w obrocie krajowym
przesyłki poleconej za potwierdzeniem odbioru przez operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy z dnia
23 listopada 2012 r. ­ Prawo pocztowe (Dz. U. poz. 1529), obecnie koszty te wynoszą 6,10 zł;
Wprowadzenie jednorazowej płatności podatku od nieruchomości w kwocie nieprzekraczającej 100 zł,
również w przypadku zobowiązań pobieranych w formie łącznego zobowiązania pieniężnego.
Pozostałe zmiany
Ponadto Ministerstwo Finansów informuje o pozostałych zmianach w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych:
1) ustawą z dnia 24 kwietnia 2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony
krajobrazu (Dz. U. poz. 774) wprowadzono możliwość poboru opłaty reklamowej od umieszczonych tablic
http://www.finanse.mf.gov.pl/aktualnosci/­/asset_publisher/Id8O/content/zmiany­w­podatkach­lokalnych­wazne­dla­gmin/pop_up?_101_INSTANCE_Id8O…
2/3
22.10.2015
Zmiany w podatkach lokalnych ważne dla gmin ­ Wydawca treści
reklamowych lub urządzeń reklamowych.
Opłata reklamowa może być pobierana na obszarach, dla których obowiązują zasady i warunki sytuowania
obiektów małej architektury, tablic reklamowych i urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń. Zasady te i warunki
może ustalić rada gminy w formie uchwały (art. 37a ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i
zagospodarowaniu przestrzennym ­ Dz. U. z 2015 r. poz. 199 i 443). Ustawa weszła w życie 11 września 2015 r.
2) ustawą z dnia 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz
niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 699) dokonano zmiany art. 1a ust. 2 ustawy o podatkach i opłatach
lokalnych zawierającego katalog rodzajów działalności niestanowiących działalności gospodarczej w
rozumieniu tej ustawy.
Katalog ten od 1 stycznia 2016 r. zostanie rozszerzony o działalność, o której mowa w art. 3 pkt 4 ustawy z dnia 2
lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2015 r. poz. 584 i 699), tj. działalność rolników w
zakresie sprzedaży przetworzonych w sposób inny niż przemysłowy produktów roślinnych i zwierzęcych
pochodzących z własnej uprawy, hodowli lub chowu, na zasadach określonych w art. 20 ust. 1c ustawy z dnia 26
lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.).
3) ustawą z dnia 23 lipca 2015 r. o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. poz. 1283)
wprowadzono zwolnienie z podatku od nieruchomości dla gruntów i budynków lub ich części, stanowiących
własność gminy, z wyjątkiem zajętych na działalność gospodarczą lub będących w posiadaniu innych niż gmina
jednostek sektora finansów publicznych oraz pozostałych podmiotów (art. 7 ust. 1 pkt 15 ustawy).
Od 1 stycznia 2016 r. zniesiony będzie zatem obowiązek płacenia podatku przez gminy od stanowiących ich
własność gruntów i budynków lub ich części, nieprzekazanych w posiadanie innym podmiotom i niezajętych na
działalność gospodarczą (np. zajętych pod drogi wewnętrzne).
http://www.finanse.mf.gov.pl/aktualnosci/­/asset_publisher/Id8O/content/zmiany­w­podatkach­lokalnych­wazne­dla­gmin/pop_up?_101_INSTANCE_Id8O…
3/3