DZIEJE SZKOŁY PODSTAWOWEJ im. POLSKICH

DZIEJE SZKOŁY PODSTAWOWEJ im. POLSKICH

DZIEJE SZKOŁY PODSTAWOWEJ
im. POLSKICH NOBLISTÓW
W SYCEWICACH
w latach 1946 – 2003
WSTĘP
Niniejsza praca o charakterze monograficznym jest przedstawieniem dziejów Szkoły Podstawowej im. Polskich Noblistów w Sycewicach w latach 1946 – 2003.
Pod względem chronologicznym praca obejmuje lata od założenia w 1946r. polskiej szkoły w Sycewicach po wyzwoleniu Ziem Odzyskanych spod okupacji faszystowskiej – do 2003r., tj. do utworzenia przez Radę Gminy w Kobylnicy Zespołu Szkół Samorządowych w Sycewicach, obejmującego Szkołę Podstawową oraz Gimnazjum w Sycewicach . Praca zawiera cztery rozdziały, w których wyodrębniono następujące problemy: powstanie, rozwój i organizacja placówki do 2003r.; liczebność uczniów i absolwentów; pracę dydaktyczno – wychowawczą i społeczną nauczycieli; działalność szkoły na rzecz środowiska. Rozdział pierwszy niniejszej pracy ukazuje charakterystykę środowiska szkoły; powstanie placówki, jej rozwój i przemiany organizacyjne oraz bazę lokalową i materialną szkoły. O uczniach mowa w rozdziale drugim, który prezentuje liczebność uczniów szkoły; ich pochodzenie regionalne, terytorialne i społeczne oraz aspiracje edukacyjne absolwentów szkoły. Warunki pracy kadry nauczycielskiej, jej liczebność, kwalifikacje i działalność społeczną przedstawia trzeci rozdział. Ostatni opisuje działalność szkoły na rzecz środowiska, z którego wywodzili się uczniowie tej szkoły i w którym pracowali ich nauczyciele. Dotychczas nie ukazała się historiografia oświatowa poświęcona szkołom podstawowym na Ziemiach Odzyskanych po II wojnie światowej ani monografia Szkoły Podstawowej w Sycewicach. Fragmentaryczne zapisy z dziejów poszczególnych miejscowości, należących do obwodu szkoły w Sycewicach, oraz ich mieszkańców sprzed wojny i po wojnie zawierają wspomnienia z okazji:
•
przyjazdu przedstawicieli rodu von Zitzewitz,
•
50 – lecia Szkoły Podstawowej w Sycewicach,
•
spotkania pierwszych uczniów polskiej szkoły,
•
spotkania absolwentów, nauczycieli i dyrektorów szkoły podstawowej,
•
przyjazdu byłego mieszkańca Sycewic p. W. Nagel z Berlina,
•
spotkania najstarszych mieszkańców z obwodu szkoły.
Dzieje Sycewic i ich mieszkańców sprzed II wojny światowej przekazali: Zitzewitz (syn ostatniego właściciela majątku, ofiarodawca płaskorzeźb do kościoła w Sycewicach) i jego córka Lisawietta, przebywająca koło Szczecina oraz W. Nagel – mieszkaniec Berlina, wystawca fotografii dawnych Sycewic. Historię powojenną przedstawili najstarsi mieszkańcy Sycewic i Komorczyna, a dzieje PGR – były dyrektor Kombinatu. Okolicznościowe artykuły stały się motywem wnikliwego poszukiwania materiałów na temat Sycewic i szkoły podstawowej. Stopniowo i systematycznie gromadzono dane historyczne, geograficzne, turystyczno – krajoznawcze; później dane faktograficzne ze zbiorów archiwalnych dokumentów powiatu słupskiego i gmin: Bruskowa Wielkiego, Sycewic i Kobylnicy. Dokumenty, zgromadzone w Archiwum Państwowym w Słupsku, dotyczyły oświaty, wychowania, kultury, zdrowia i spraw socjalnych. Wykorzystano w szczególności archiwalne zbiory szkolne, wśród których dawne dokumenty były szczątkowe i niekompletne, zwłaszcza dotyczące szkoły w latach 1946 do 1984. Więcej materiałów zachowało się dopiero od 1984r. Przejrzano następujące dokumenty szkolne: protokoły rad pedagogicznych, projekty organizacyjne, arkusze ocen absolwentów, kroniki szkolne i harcerskie, gazetki okolicznościowe i szkolne, sprawozdania powizytacyjne.
Do przedstawienia rozwoju szkoły i przemian organizacyjnych służyły Dzienniki Urzędowe Ministerstwa Oświaty, Ministerstwa Oświaty i Wychowania, Ministerstwa Edukacji Narodowej; roczniki statystyczne i podstawowe akty prawne omówione przez: M. Pęcherskiego i M. Świątka . Z opracowań naukowych szczególnie przydatne okazały się prace takich autorów jak: T. Pilch, M. Łobocki, B. Miśkiewicz, B. Potyrała, C. Kupisiewicz, W. Ozga, K. Trzebiatowski, B. Suchodolski, C. Banach, T. Lewowicki.
Cenne były również wiadomości zawarte w prasie regionalnej i lokalnej: „Głosie Pomorza”, „Dzienniku Bałtyckim”, „Głosie Kobylnicy”, „Kurierze Sołeckim”, „Kurierze Europejskim Sołeckim”, „Wiadomościach Sportowych”, które pozwoliły poznać, co ważnego działo się w szkołach podstawowych na terenie gminy. Uzupełnieniem pracy stały się wywiady z dyrektorem PGR – C. Sławskim i prezesem Spółdzielni Mieszkaniowej – J. Janchorek oraz rozmowy z dyrektorami: M. Pawłowskim i B. Jeziorowskim, jak również z nauczycielami: B. Czernichowską, M. Bartos i B. Holewą. Odbyły się też rozmowy z absolwentami i ich rodzicami z Sycewic i Komorczyna (p. Ryszko, p. Kobel, p. Chwieduk, p. Dawszewska). Wszystkim rozmówcom składam serdeczne podziękowania za życzliwą pomoc. W sumie praca ta pozwoliła odtworzyć ogólnopolskie dzieje szkoły, dzieje szkół podstawowych na terenie gminy Kobylnica, a przede wszystkim dzieje Szkoły Podstawowej w Sycewicach. W niniejszej pracy stosowano metodę zwaną krytyczną analizą źródeł, która polega na zebraniu, opracowaniu, analizowaniu i krytycznej ocenie danych faktograficznych z materiałów źródłowych. Pracę uzupełniono aneksem, który zawiera: wykaz kierowników i dyrektorów placówki, spis kadry nauczycielskiej, wywiady, uchwały, akt przekształcenia szkoły publicznej, akt założycielski szkoły publicznej.
Niniejsza praca przedstawia bogate dzieje Szkoły Podstawowej im. Polskich Noblistów w Sycewicach w latach 1946 – 2003.
SPIS SKRÓTÓW
APS – Archiwum Państwowe w Słupsku
AZSSS – Archiwum Zespołu Szkół Samorządowych w Sycewicach
PRP – Protokoły Rad Pedagogicznych
WPPRNS – Wydział Powiatowy i Powiatowa Rada Narodowa w Słupsku
PGRNBW – Prezydium Gminnej Rady Narodowej w Bruskowie Wielkim
PGRNS – Prezydium Gromadzkich Rad Narodowych w Sycewicach
GRN – Gminne Rady Narodowe
GRNBW – Gminne Rady Narodowe w Bruskowie Wielkim
GRNK – Gminne Rady Narodowe w Kobylnicy
GRNPS – Gminne Rady Narodowe Powiatu Słupskiego
PGRNS – Prezydia Gromadzkich Rad Narodowych w Sycewicach
PRNS – Powiatowa Rada Narodowa W Słupku
ABGS – Archiwum Biblioteki Gromadzkiej w Sycewicach
ApS – Archiwum parafii w Sycewicach
UGK – Urząd Gminy Kobylnica
ZDK – Zakładowy Dom Kultury
GZOK – Gminno – Zakładowy Ośrodek Kultury
PPRN – Prezydium Powiatowej Rady Narodowej
PPRNS – Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Słupsku
Charakterystyka środowiska szkoły
Sycewice, to duża wieś sołecka należąca do województwa pomorskiego, powiatu słupskiego, gminy Kobylnica. Położona jest przy trasie tranzytowej Gdańsk – Koszalin, łączącej wschód z zachodem. Trasa długości 198 km biegnie przez Pobrzeże Kaszubskie i Słowińskie w odległości kilkunastu i więcej kilometrów od brzegu Bałtyku przez wszystkie ważniejsze miasta: Gdańsk, Sopot, Gdynia, Wejherowo, Lębork, Słupsk, Sławno, Sianów, Koszalin. Trasa wiedzie przez nizinę nadbrzeżną o krajobrazie dość urozmaiconym lasami i przecina doliny rzek: Redy, Łeby, Łupawy, Słupi, Wieprzy, Unieści, Dzierżęcinki, płynących ku Bałtykowi. Sycewice znajdują się przy drodze krajowej nr 6, na 32 km odcinku między Słupskiem a Sławnem. Przy tym odcinku drogi położone są następujące miejscowości: Bolesławice, Reblinko, Reblino, Sycewice, Noskowo, Niemica, Warszkowo. Rysunek 1, Mapka regionu
Wieś Sycewice leży na prawie płaskiej morenie. Dawniej od północy wieś otaczały szerokie pola, a na południu rozciągały się lasy i łąki. Sięgały one aż do majątku i wiejskich gospodarstw. Sycewice składały się z dwóch części: zespołu folwarcznego oraz właściwej zabudowy wiejskiej, leżącej poza zespołem folwarcznym, po obu stronach drogi ze Słupska do Sławna. Układ architektoniczny wsi ma charakter ulicówki. Rysunek 2,Plan Sycewic sprzed 1945r.
Obwałowania po południowej stronie Sycewic pochodzą z czasów wczesnohistorycznych. Za tymi obwałowaniami znajdował się zespół folwarczny, który składał się z zespołu gospodarczego oraz z zespołu pałacowo – parkowego. Do dzisiaj przetrwały tylko budynki gospodarcze i park w stanie szczątkowym. Historia Sycewic jest wspólna z historią Słupska i Sławna – starych grodów słowiańskich przy trakcie z Gdańska do Szczecina. Mieszko I włączył ziemię sławieńsko – słupską do Polski. W XIX wieku przejściowo była w rękach Krzyżaków. Do 1630r. posiadali ją książęta zachodniopomorscy. Po podziale w 1648r. należała do Brandenburgii. W XVIII wieku nastąpiła tu silna germanizacja. Polska odzyskała tę ziemię w 1945r.
Sycewice kilkakrotnie zmieniały nazwę. Były to kolejno: Siczouicze (1347), Czitzewitze (1357), Setzeuicze (1399), Zitzewitz (1485), Zitzewitz (1568); Cycewicze, Cietrzewiec (1945 – 48), Sycewice (od 1948r.). Nazwa miejscowości Sycewice pochodzi od nazwiska von Zitzewitz. Jest to nazwa patronimiczna z formantem – ice od nazwy osobowej Syc/Szyc; niem. Zitzewitz. Nazwisko to pojawia się po raz pierwszy w dokumencie z 1345r. z widocznym herbem, który przedstawia dwugłowego orła w biało – czarnych barwach. Źródła pisane dotyczące niemieckiej rodziny von Zitzewitz tworzą fragmentaryczną kronikę Sycewic i okolicy, do 1945r. Pierwsza wzmianka o Sycewicach informuje, iż w 1410 roku zmarł tu Peter von Zitzewitz – właściciel Sycewic i Kusowa.
W 1585r. urodził się Georg von Zitzewitz, który był założycielem drugiej linii rodu. Po jego śmierci Sycewice zostały podzielone na dobra A i B. Pozostały one w rękach Zitzewitzów do 1945r. W 1784r. do majątku w Sycewicach należały 2 folwarki, 9 dużych gospodarstw rolnych, 3 właścicieli domów bez gruntów i 25 domów (kominów) oraz kuźnia, karczma, budynek szkolny.
Od 1798r. rozważano budowę szkoły we wsi. Wybudowano ją w latach 1818 – 19. W 1819r. uczęszczało do niej 16 uczniów, w 1824r. – 26, w 1830r. – 30, w 1864r. – 67. Patronem szkoły był właściciel majątku i on zatrudniał nauczycieli do pracy w szkole. W latach 1860 – 62 wybudowano drugi, a w roku 1912 trzeci budynek szkolny. Ten ostatni znajduje się w środku wsi, przy drodze ze Słupska do Sławna. W 1916r. do szkoły podłączono sieć elektryczną. W 1932r. szkoła posiadała trzy klasy, w których dwóch nauczycieli uczyło 79 uczniów. W tym ostatnim budynku szkolnym nauka odbywała się aż do 1991r..
W 1862r. wieś przejął po ojcu w posiadanie Wilhelm Zitzewitz. Wykształcony gospodarz powiększył i zmodernizował dobra. Wprowadził wiele unowocześnień, między innymi gorzelnię, płatkarnię ziemniaków, meliorację gruntów, remont robotniczych budynków mieszkalnych. W latach 1860­70 wybudowano linię kolejową Berlin – Gdańsk. W Sycewicach powstała stacja kolejowa, wzniesiono też budynki stacyjne. W 1871r. Wilhelm von Zitzewitz kupił wieś Gać i Noskowo. W 1887r. w Sycewicach wybudowano młyn Puttkammera. W 1900r. rodzina Zitzewitz obchodziła 600­letni jubileusz istnienia rodu. Z tej okazji król Prus nadał jej prawo majoratu, tj. prawo dziedziczenia majątku przez najstarszego syna, a w 1909r. nadał rodzinie tytuł hrabiowski. Herb rodowy przedstawia dwa skrzyżowane miecze, kotwice i liny okrętowe oraz głowę dzika. W 1901r. wybudowano nową gorzelnię. W latach 1904­05 Heinrich von Zitzewitz, syn Wilhelma, wybudował pałac i otoczył go okazałym parkiem. W części wjazdowej do pałacu założono aleję wiązową, a w parku posadzono drzewa egzotyczne i ozdobne: wiązy zwisłe, skrzydłorzechy kaukaskie, świerki kłujące, klony cukrowe i jesionolistne. W parku znajdowały się trzy stawy, w których graf Wilhelm von Zitzewitz (ostatni właściciel) hodował ryby. Wydzielił też miejsce hodowlane dla saren. Poza tym w parku były ławeczki, place zabaw dla dzieci, altanki, plac tenisowy i kręgielnia. We wschodniej części parku założono cmentarz rodu von Zitzewitz. Obiektem centralnym zespołu architektonicznego był pałac, w którym mieściło się 99 pokoi, piwnica winna oraz przebieralnia dla dam w wieży. Pałac ten należał do najpiękniejszych budowli na Pomorzu. Rysunek 3,Przedwojenne zdjęcie nieistniejącego pałacu
W 1905r. założono kasę oszczędnościowo­pożyczkową o nazwie „Reiffeisen”, w której można było oszczędzać pieniądze i uzyskać kredyt.
W 1906r. wybudowano mleczarnię i dobudówkę mieszkaniową przy szkole. W Sycewicach był również sklep żywnościowy i mała gospoda wiejska. W 1925r. zmarł Wilhelm von Zitzewitz – król Kaszubów. Jego syn Heinrich odziedziczył wsie Sycewice, Gać i Noskowo. Sycewice liczyło wówczas 60 budynków mieszkalnych.
W 1934r. wieś skanalizowano i wybrukowano główną drogę.
15 sierpnia 1937r. zmarł Heinrich von Zitzewitz. Jego syn Wilhelm przejął Sycewice i Gać, a wdowa po Heinrichu z dziećmi zamieszkała w Noskowie.
W 1938r. w skład rodowych dóbr wchodziło łącznie 934 ha ziemi. W. Nagel podaje, że 1938r. w Sycewicach było 517 mieszkańców. Pracownicy otrzymywali mieszkania, ogródki przydomowe i różne deputaty.
Rysunek 4,. Wiejska zabudowa w Sycewicach
Dużą rolę odgrywały owczarnia, stadnina koni, gorzelnia, kasa oszczędnościowa, gospoda Ericha Toscha, młyn Puttkammerów, kuźnia Franza Mielke, przedsiębiorstwo utylizacji odpadów zwierzęcych. W 1939r. oprócz majątku było 30 gospodarstw rolnych: •
12 gospodarstw od 0, 5 do 5 ha
•
6 gospodarstw od 5 do 10 ha
•
9 gospodarstw od 10 do 20 ha
•
3 gospodarstwa od 20 od 100 ha.
Do grupy wielkich posiadaczy ziemskich należeli: Below, Kleist, Krockow, Puttkammer, Zitzewitz. Oni też w swoim gronie utrzymywali kontakty towarzyskie i kultywowali własne zwyczaje. Wszyscy mieszkańcy byli ewangelikami, należeli do kościoła w Zębowie. W Sycewicach założono dwa cmentarze ewangelickie. Gdy wybuchła II wojna światowa, również Wilhelm von Zitzewitz został powołany do wojska. Pod koniec wojny wrócił do Sycewic w stopniu majora. W 1945r. mieszkańcy wsi wiedzieli, że wojna jest przegrana i chcieli opuścić Pomorze. Nie pozwalał im na to nauczyciel, który był członkiem NSDAP. 7 marca 1945r. mieszkańcy Sycewic musieli jednak uciekać. Ci, którzy zostali lub powrócili po zajęciu wsi przez Rosjan byli świadkami dewastowania mienia, usiłowania gwałtów i mordów. Wilhelm von Zitzewitz został zabrany 19 marca do Słupska, skąd Rosjanie, wywieźli go do więzienia Łubianka w Moskwie. Tam zaginął bez wieści. Straty wojenne Sycewic, to 22 poległych, 26 zmarłych cywilów i 62 osoby zaginione. Źródła notują również spalenie pałacu i zburzenie mleczarni po wkroczeniu Rosjan na teren wsi.
Powrót do Polski ziem nadodrzańskich i nadbałtyckich był rezultatem polityki Polskiej Partii Robotniczej, zmierzającej do odrodzenia Polski w granicach, jakie jej nadali pierwsi Piastowie. Na całym terytorium Polski tworzono Komendantury wojenne, jako organa władzy. Niemieckie organa administracyjne i porządkowe przerwały swoją działalność. Komendantura wojenna załatwiała sprawy cywilne ludności niemieckiej, udzielała pomocy pierwszym osadnikom polskim, tworzyła pierwsze organa administracyjne, przekazywała władzę administracji polskiej. 21 kwietnia 1945r. utworzony został Urząd Pełnomocnika Rządu RP na obwód słupski. Jemu podlegały również Sycewice. Powstały 53 gminy, które były oparte na poniemieckim podziale administracyjnym. W październiku dokonano nowego podziału administracyjnego i powołano 19 gmin zbiorczych, które składały się z gromad. Gromada Sycewice (Cietrzewiec) należała do gminy Bruskowo Wielkie aż, do 1954r. Powiat słupski (od maja 1946r. obwód słupski) na mocy uchwały rządu z lipca 1945r. przyłączony został do woj. gdańskiego i pozostał w jego granicach do 1 lipca 1946r. Od tego czasu do chwili utworzenia woj. koszalińskiego w 1950r. wchodził w skład woj. szczecińskiego.
Obwodowy Pełnomocnik Rządu, zwany od 1946r. starostą, mianował wójtów, którzy byli przełożonymi gminy i kierowali całokształtem życia, administracją i gospodarką na terenie gminy oraz sołtysów, którzy stali na czele gromad.
W listopadzie 1945r. utworzono 19 gminnych rad narodowych, które przetrwały do 1950r. 20 marca 195 r. zlikwidowane zostały zarządy gminne i urzędy wójtowskie, powołano prezydia gminnych rad narodowych.
Gminna Rada Narodowa w Sycewicach istniała, do 1968r. Wsie należące od GRN w Sycewicach przyłączono do GRN w Kobylnicy – 6 wsi: Sycewice, Komorczyn, Radęcin, Zębowo, Reblino i Reblinko; do GRN w Bruskowie Wielkim przyłączono Gać; do GRN we Wrzącej – Runowo Sławieńskie i Dobrzęcino. Odtąd Sycewice należą do gminy Kobylnica i powiatu słupskiego. Zmieniały się też granice województw. Sycewice po II wojnie światowej znajdowały się zgodnie ze zmianami administracyjnymi w Polsce kolejno w województwie:
•
gdańskim – od 7 sierpnia 1945r.
•
szczecińskim – od 29 maja 1946r.
•
koszalińskim – od czerwca1950r. •
słupskim – od 28 maja 1975r.
•
pomorskim – od 1 stycznia 1999r. W osadnictwie na Pomorzu Zachodnim największy udział mieli przesiedleńcy z przeludnionej Polski centralnej, którzy stanowili tu 64, 2% ogółu ludności, a następnie repatrianci zza Buga – 26, 6% i reemigranci – 1,9%.
Po II wojnie światowej wieś i majątek Sycewice trafiły pod nadzór radziecki. We wsi jeszcze mieszkali Niemcy i powoli osiedlali się Polacy. Według stanu z dnia 1 maja 1947r. we wsi było 436 Niemców i 113 Polaków, w tym: 66 przesiedleńców i 47 osób zza Buga. Niemcy wyjechali w 1957r., a Polaków przybywało w miarę odbudowy i rozwoju wsi oraz majątku. Tabela 1,Liczba ludności w Sycewicach w latach 1947 – 2003
Rok
Liczba mieszkańców
1947
549
1954
586
1957
398
1958
423
1960
446
1963
445
1970
422
1978
545
1986
1095
1988
1007
1999
1080
2003
1075
Tabela przedstawia wzrost liczby mieszkańców w latach 1947 do 1957. Znaczący spadek zanotowano w 1957r., ponieważ wtedy Niemcy wyjechali za Odrę. Do lat 70 – tych liczba mieszkańców była prawie na tym samym poziomie (422 – 446), natomiast znacznie wzrosła po 1975r. (kiedy oddano osiedle mieszkaniowe). Po 1985r. liczba mieszkańców ustabilizowała się i wynosiła ponad 1000 osób.
Po wyzwoleniu w Sycewicach nie było budynków mieszkalnych dla przybywających osadników i przesiedleńców. Zajmowali oni domy, w których zamieszkiwali z rodziną niemiecką, co bardzo utrudniało życie i Niemcom i Polakom. Nowe budownictwo mieszkaniowe na terenie wsi powstawało z końcem lat 60 – tych. Przedsiębiorstwo Budownictwa Rolniczego budowało mieszkania dla pracowników PGR z funduszy inspektoratu PGR, zrzeszeń PGR i dotacji skarbu państwa.
W latach 60 –tych wybudowano 6 bloków czterorodzinnych, w latach 70 –tych: 11 bloków wielorodzinnych oraz 8 domów dwurodzinnych. Dla potrzeb tegoż osiedla powstały: dom kultury, przedszkole i plac zabaw dla dzieci. Całe osiedle zostało zelektryfikowane i skanalizowane. W 1989r. za stawem wydzielono działki pod zabudowę domków jednorodzinnych tylko dla pracowników PGR Sycewice. Obecnie znajduje się tam 17 domków jednorodzinnych. Nowe budownictwo mieszkaniowe lokuje się po lewej stronie głównej drogi i jest skanalizowane. Natomiast „stara wieś” znajdująca się po prawej stronie posiada szamba. Z chwilą powstania nowego budownictwa na terenie PGR, a potem Agencji Rolnej funkcjonowała kotłownia, która ogrzewała bloki. W 1999r. mieszkańcy bloków zrzeszyli się we Wspólnoty Mieszkaniowe i wprowadzili ekologiczne ogrzewanie na olej opałowy. W 1975r. na terenie parku przejętego przez PGR wybudowano karuzelową oczyszczalnię ścieków. Agencja Rolna tę oczyszczalnię unowocześniła w 1995r. Jest to oczyszczalnia biologiczna.
W latach 50 – tych doprowadzono wodę pitną do domów, a w latach 1972 – 72 na terenie Sycewic powstała 162 – metrowa studnia z wodą oligoceńską.
Za parkiem utworzono wysypisko śmieci, które funkcjonowało do lipca 2000r. Odtąd śmieci są wywożone na wysypisko do Bierkowa.
W 1945r. wieś gromadzka zajmowała 257, 90 ha ziemi. Ogólna powierzchnia majątku państwowego w Cietrzewcu (Sycewicach) wynosiła 787 ha. W sumie obszar wsi obejmował 1037 ha.
W marcu 1946r. na terenie wsi były 22 gospodarstwa indywidualne. W 1963r. liczba gospodarstw indywidualnych wyniosła 168.
W 1948r. majątek w Sycewicach został przekazany Polakom, którzy utworzyli z niego Państwowe Gospodarstwo Rolne i zatrudnili 40 pracowników.
W latach 50 – tych PGR Sycewice było przodującym gospodarstwem w okręgu. W latach 60 – tych PGR w Sycewicach podlegało pod nadzór inspektoratu „Północ” w Słupsku. Powierzchnia PGR – u wynosiła 3, 329 ha, w tym 2480 ha gruntów ornych, 583 ha pastwisk i 52 ha lasów.
W latach 70 – tych w powiecie słupskim utworzono przedsiębiorstwo zwane „Słupią”, które zrzeszało kilka kombinatów rolnych. 1 Lipca 1970 r. powstał Kombinat Państwowych Gospodarstw Rolnych w Sycewicach. W jego skład wchodziły PGR Sycewice, Dobroczyn, Reblino i Redencin oraz pracownia projektowo – kosztorysowa, warsztat remontowo – naprawczy, brygada remontowo – budowlana i zakład usług socjalnych.
W drugiej połowie lat 70 – tych do kombinatu w Sycewicach dołączono jeszcze Dobrzęcin, Runowo, Gać i Duninowo Zaleskie. Kombinat PGR Sycewice zajmował powierzchnię 6251 ha. W 1976 r. wybudowano w Sycewicach jedną z trzech ferm dla najlepszych krów mlecznych w Polsce. Mogła pomieścić 1000 sztuk bydła. Nie osiągnęła jednak całkowitego zasiedlenia, a tylko w 70%. Mimo to dawała 3300 litrów mleka rocznie. Ferma była zautomatyzowana, obsługiwało ją 45 osób, które wprowadzały nowy system dojenia – na tzw. elipsie; karmiły paszą z dwóch silosów. Planowano poprowadzić rurociąg z mlekiem do Słupska. PGR Sycewice dwukrotnie wizytował E. Gierek (1973 i 1976).
Ferma nie spełniała jednak swojej roli, ponieważ:
•
psuły się urządzenia i maszyny rolnicze,
•
brakowało dewiz na części zamienne,
•
brakowało pracowników do obsługi,
•
zapychały się kanały do odprowadzania gnojowicy i nie nadążano jej wywozić,
•
wskutek awarii wszystko trzeba było robić ręcznie.
W latach 70 – tych całość upraw była przeznaczona na potrzeby fermy dla krów mlecznych w Sycewicach. Przy PGR działała również gorzelnia, która produkowała rocznie 700 tys. litrów spirytusu.
W latach 80 – tych w fermie było wiele zepsutych urządzeń. Stały w niej tylko 142 krowy. Wtedy całkowicie przebudowano oborę i wprowadzono 400 krów do dwóch sektorów. Zmieniono też zakres upraw.
W latach 1989 – 1994 nastąpiły zmiany ustrojowe, upadły PGR. Majątek przejęła Agencja Nieruchomości Skarbu Państwa i zarządzała nim administracyjnie.
W 1994r. z dawnych ziem PGR Sycewice, Gac i Redencin założono spółkę 68 udziałowców zwaną „Avena”. Posiada ona ogółem 1991, 37ha gruntów. Prowadzi działalność w zakresie produkcji zwierzęcej, roślinnej i przemysłu rolnego (gorzelnia).
Obecnie w Sycewicach oprócz „Aveny” działa również:
•
„Forum” – produkuje wyroby garmażeryjne. Powstało w 1995r., współpracuje z jednostkami wojskowymi oraz punktami odbioru detalicznego w Gdyni i w Słupsku. Zatrudnia 80 osób.
•
„T. J. Niciejewscy” – prowadzą autoryzowaną stację obsługi pojazdów, naprawę samochodów ciężarowych, przyczep i naczep oraz produkcję paliwa ekologicznego.
•
„Art Keller” – antykwariat.
•
„Scarlett” – zajazd .
W Sycewicach istnieją też ośrodki użyteczności publicznej, takie jak: stacja kolejowa, poczta, ośrodek zdrowia, straż pożarna, sklepy spożywczo – przemysłowe. PKP istnieje od 1870r. Oprócz dworca i nadstawni posiada budynek mieszkalny dla pracowników kolei .
Od 1945r. na terenie wsi istnieje poczta, która w 1997r. została przeniesiona do nowego budynku zajmowanego ze Spółdzielnią Mieszkaniową przy ul. Pocztowej. W latach 60 –tych obsługiwała dwa rejony, obecnie służy mieszkańcom Sycewic i obsługuje 6 – kilometrowy obszar doręczeń .
Ośrodek Zdrowia obecnie jest w budowie. Dotychczas mieści się w budynku adaptowanym po GRN, przedtem był punktem felczerskim . W Ośrodku Zdrowia pracuje: lekarz, stomatolog, pielęgniarki i pomoc medyczna.
Od 1954r. na terenie wsi istnieje Ochotnicza Straż Pożarna. W latach 1974 – 1995 była ona Zakładową Strażą Pożarną przy PGR. Obecnie buduje się nową remizę strażacką. Dotychczasowa jest wyposażona w nowy sprzęt bojowy i gaśniczy .
W 1947r. w Sycewicach znajdował się sklep spożywczy . W 1968r. GS „Sapmopomoc Chłopska” w Słupsku posiadała na terenie GRN w Sycewicach 2 sklepy tj. spożywczy i przemysłowy. Obecnie znajdują się trzy sklepy i kiosk z gazetami.
W Sycewicach istniały ośrodki krzewienia kultury: biblioteka, świetlica, dom kultury. Do dziś działa biblioteka, a w roku 1988 wybudowano kościół parafialny pod wezwaniem Jana Bosko. Budowa trwała dwa lata. Ambonę, stojak pod chrzcielnicę, krzyż, rzeźby oraz przednią część ołtarza wykonał H. E. von Zitzewitz. Od 1998r. do parafii Sycewice należą: Nosalin, Pałowo, Pałówko, Pieszcz, Reblino, Reblinko, Redęcin . Bibliotekę Gromadzką utworzono w 1959r. na wniosek PGRN w Sycewicach skierowany do Powiatowej Biblioteki w Słupsku . Mieściła się w jednym pokoju budynku PGRN w Sycewicach. Tabela 2,Liczba książek w latach 1959 – 2003
Rok
Liczba książek
1959
436 – w chwili otwarcia
739 – na koniec roku
1036
1217
1960
1961
1962
1963
1964
1965
1966
1967
1968
1969
1970
1979
1980
1996
2002
1499
1750
2083
2083
2765
3140
3394
3692
3958
6500
7038
9970
9704
2003
9534
Z tabeli wynika, iż biblioteka gromadzka w dniu otwarcia posiadała 436 książek. Do końca roku 1959 przybyło ponad 300 pozycji, tyle samo w roku następnym. Przez kolejne 3 lata otrzymywała około 200 książek, a w 1964 – 300. Przerwa w zakupie miała miejsce w 1965r., ale w 1966r. biblioteka wzbogaciła się aż o 700 książek. Przez następne lata (do 1970r.) przybywało w bibliotece średnio 300 książek. W latach 1970 – 79 księgozbiór wzbogacił się o około 3000 książek, co świadczy o zakupie 300 książek w ciągu roku. W 1980r. przybyło 538 woluminów. Dane z roku 1996 informują, iż w ciągu 16 lat księgozbiór powiększył się o 2932 pozycje. Średnio rocznie w tych latach zakupiono 183 książki. Maleje zatem liczba zakupionych co roku książek. Stan księgozbioru po 2000r. spada o 200 książek rocznie. Są to lata, w których szczególną uwagę zwrócono na komputeryzację instytucji oświatowo – kulturalnych. W miarę zwiększania się księgozbioru i czytelników zmieniano pomieszczenia i wyposażenie dla biblioteki. Zwiększała się też liczba punktów bibliotecznych. W 1978r. biblioteka została przeniesiona do Zakładowego Domu Kultury przy Zakładzie Rolnym. Tu otrzymała nowe pomieszczenie, regały i książki . Jak zawsze kompletowała księgozbiór i rozwijała czytelnictwo.
W 1956r. sposobem gospodarczym wyremontowano świetlicę, w której odbywały się zabawy i spotkania młodzieży . Po dwuletnim użytkowaniu budynek znajdował się w opłakanym stanie. PGRN w Sycewicach zobowiązało komitet świetlicowy do pobierania opłat na remonty. Świetlica wymagała ciągłych napraw. W 1965r. zlecono w czynie społecznym rozbiórkę świetlicy gromadzkiej, która wkrótce się zawaliła .
W 1966r. wybudowano i wyposażono nową świetlicę . W końcu lat siedemdziesiątych dokonano adaptacji pomieszczenia na izby lekcyjne .
Świetlicę gminną zastąpił Zakładowy Dom Kultury, który wybudowano w 1977r. W ZDK znajdowały się następujące pomieszczenia: biuro, biblioteka, sala prób muzycznych, magazyny na sprzęt, świetlica dla dzieci szkolnych, sala wystawowa, sala widowiskowa, pracownie. Zatrudniono instruktorów, którzy rozwijali działalność kulturalno ­ wychowawczą . W 1977r. prężnie działało tu najlepsze w gminie Koło Gospodyń Wiejskich, zrzeszające 52 członkinie. Prowadziło one różne konkursy, pokazy i kursy. Posiadało zespół muzyczno – wokalny, który na przeglądzie w Białogardzie zajął I miejsce .
Przy ZDK w 1979r. istniały 4 zespoły artystyczne, 3 kluby, 6 sekcji dla dzieci, biblioteka z czytelnią. Kadra liczyła 10 osób, w tym 4 pracowników posiadało wykształcenie wyższe, 3 średnie, 3 podstawowe. W placówce odbyły się spotkania i odczyty, imprezy artystyczne, występy amatorskich zespołów z innych placówek, występy zespołów zawodowych (teatralnych i estradowych), konkursy, turnieje, projekcje filmów, wystawy. Zorganizowano ferie, choinkę noworoczną i obchody Międzynarodowego Dnia Dziecka. Uruchomiono Kino Wiejskie. Zespoły artystyczne uczestniczyły w przeglądach dorobku Zespołów Wiejskich; pracownie plastyczne i fotograficzna brały udział w konkursach . W 1980r. w Zakładowym Domu Kultury w Sycewicach odbyły się mistrzostwa gminy w tenisie stołowym oraz rozgrywki rejonowe turnieju „złotej wieży”.
Członkinie KGW organizowały życie kulturalne na wsi. Inicjowały takie imprezy, jak:
•
prelekcje, odczyty (rolnicze, sanitarne, patriotyczne)
•
imprezy folklorystyczne, np. dożynki
•
Święto Kobiet i Dzień Dziecka
•
spotkanie seniora
•
spotkania z ciekawymi ludźmi
•
występy zespołu folkloru wiejskiego
•
czytelnictwo .
W 1981r. działalność ZDK była ożywiona. Wyświetlano filmy dla dzieci i dorosłych. Eksponowano wystawy, rzeźby, grafiki Biura Wystaw Artystycznych w Słupsku. Prowadzono lekcje gry na pianinie, gitarze, akordeonie. Z zespołem mandolinistów działał zespół wokalny. Pracowały też świetlica, sekcje tenisa i brydża sportowego oraz drużyny piłki nożnej i siatkowej. Były organizowane występy artystów estradowych i aktorów Państwowego Teatru Muzycznego i Orkiestry Kameralnej ze Słupska .
W 1982r. powołano Gminno – Zakładowy Ośrodek Kultury w Sycewicach, którego siedzibą był Dom Kultury przy PGR . GZOK rozpoczął kompletowanie sprzętu radiofonicznego, organizował dyskoteki dla młodzieży, rajdy piesze i rowerowe oraz festyny z okazji Dnia Dziecka i Święta Ludowego .
W 1983r. w GZOK w Sycewicach działały dwa zespoły:
•
zespół młodzieżowy akordeonistów,
•
kobiecy zespół ludowy KGW.
Wyświetlano filmy w ramach kina objazdowego .
W 1984r. GZOK w Sycewicach prowadził koła zainteresowań, organizował części artystyczne z okazji świąt państwowych i okolicznościowych. Wspólnie z PGR prowadził imprezy sportowo – rekreacyjne połączone z występami artystycznymi i rozrywkowymi. Dla młodzieży w ośrodku kultury organizowano zabawy taneczne, wieczory płytowe, rajdy. Raz w tygodniu wyświetlano filmy w ramach kina objazdowego. Organizowano wystawy plastyczne i plenery plastyczne w Ścięgnicy .
GZOK nadzorował działalność kulturalną na terenie gminy Kobylnica, współpracował z Wiejskim Domem Kultury we Wrzącej, z Klubem Książki Prasy „Ruch”, współorganizował imprezy w klubach i świetlicach gminnych. Nawiązał również szeroką współpracę z gminą Sławno. GZOK organizował wspólne imprezy gminne .
Rok 1985, to rok reorganizacji placówki. Wystąpiły trudności organizacyjne i kadrowe. Został opracowany statut działalności GZOK. W marcu pracowało w ośrodku 5 osób: dyrektor placówki i 4 instruktorów w wymiarze ½ etatu. Program działania GZOK w 1985r. obejmował:
•
Programy artystyczne,
•
Występy kabaretu „Sami swoi”,
•
Inscenizacje Teatru Lalki,
•
Udział zespołu muzycznego w imprezach środowiskowych oraz przeglądach,
•
Wystawy dorobku artystycznego Klubu Plastyka Amatora,
•
Udział zespołu mandolinistek w imprezach środowiskowych i przeglądach wojewódzkich,
•
Wystawy sekcji plastycznej dzieci w środowisku gminy i WDK w Słupsku,
•
Organizacja oprawy plastycznej i występów artystycznych,
•
Wykonanie plansz, prac poligraficznych i plastycznych.
GZOK w Sycewicach rozwijał szeroką działalność kulturalno – oświatowo ­ wychowawczą . W 1986r. nadano statut i zatwierdzono regulamin Społecznej Rady Programowej Gminno – Zakładowego Ośrodka Kultury w Sycewicach. Działalność GZOK finansowana była przez Urząd Gminy w Kobylnicy oraz Państwowe Gospodarstwo Rolne w Sycewicach. W ośrodku kultury pracowało 5 osób: dyrektor na pełnym etacie i 4 instruktorów (ds. muzyki, kulturalno – oświatowych i działalności środowiskowej) na ½ etatu.
GZOK w Sycewicach prowadził działalność merytoryczną poprzez:
•
prowadzenie amatorskich zespołów artystycznych,
•
organizowanie odczytów i spotkań,
•
organizowanie imprez artystycznych,
•
występy amatorskich zespołów artystycznych z innych placówek,
•
organizowanie konkursów, turniejów i wystaw,
•
koordynacja działalności kulturalnej w gminie Kobylnica .
Szkoła we wsi Cietrzewiec (od 1948 Sycewice) rozpoczęła swoją działalność 1 września 1946r. Jedna izba lekcyjna mieściła się w budynku Powiatowego Zarządu Drogowego, gdyż właściwe budynki szkolne były w 50% zniszczone wskutek działań wojennych i wymagały gruntownego remontu . GRN w Bruskowie Wielkim oszacował koszt tych remontów i przeznaczył na to wydatki nadzwyczajne w ramach pomocy państwowej . W październiku 1949r. szkoła przeniosła się do nowego wyremontowanego budynku. Do roku 1957 mieściła się w nim czteroklasowa Szkoła Powszechna. W roku 1952 otwarto szkołę dla 12 dzieci z rodzin niemieckich nauczanych w języku niemieckim. Szkoła ta również zatrudniała 1 nauczyciela (Dorota Minert) .
Budynki szkolne nie pomieściły jednak przybywających wciąż uczniów i w 1959r. nauka odbywała się również w budynku prywatnym (p. Tyszkowskiego). W poniemieckich budynkach szkolnych z 1912r. (murowanych, krytych dachówką) lekcje odbywały się do 1991r. Do końca lat 80 – tych użytkowano dodatkowo 6 innych pomieszczeń adaptowanych jako izby lekcyjne na terenie wsi (w budynkach prywatnych, gminnych lub państwowych). Warunki lokalowe były więc bardzo trudne zarówno dla nauczycieli, uczniów, jak i rodziców. Potrzeba budowy nowej szkoły stała się pilną sprawą dla mieszkańców wsi i okolicy. W 1987r. rozpoczęto więc jej budowę nowej szkoły. W 1989 r. wybudowano pierwszą w gminie salę gimnastyczną z magazynami sprzętu sportowego, szatniami, prysznicami . Oddano ją do użytku 30 listopada 1989r., a nową szkołę – 19 września 1991r. W tej czterokondygnacyjnej szkole do 1999r. uczyły się dzieci szkole ośmioklasowej podstawowej. Od 1999r. do dziś uczęszczają do niej uczniowie sześcioletniej Szkoły Podstawowej im. Polskich Noblistów i trzyletniego gimnazjum. W 2003r. szkoły te zostały Uchwałą Rady Gminy przekształcone w Zespół Szkół Samorządowych w Sycewicach. Rozwój i przemiany organizacyjne szkoły
System oświaty i wychowania jest to zespół instytucji oświatowo – wychowawczych istniejących w określonym czasie w kraju. Są one powiązane ze sobą pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym w całość na podstawie zasad ustalanych przez politykę oświatową. System szkolny jest częścią systemu oświaty i wychowania, obejmuje wszystkie rodzaje i stopnie szkół. Organizacja szkolnictwa to jego budowa zewnętrzna (np. szkoły podstawowe, zawodowe, ogólnokształcące), a także wewnętrzna struktura szkoły, czyli organizacja szkoły, jej podział na klasy. Zasady struktury organizacyjnej szkolnictwa i wzajemne powiązanie szkół są regulowane aktami prawnymi . Polska trzykrotnie w XX w. musiała tworzyć swój system edukacyjny od podstaw: po raz pierwszy – po odzyskaniu niepodległości w 1918r., po raz drugi – po II wojnie światowej, trzeci raz – po transformacji ustrojowej w 1989r. W 1944r. Manifest PKWN ogłosił, iż „jednym z najpilniejszych zadań będzie na terenach oswobodzonych odbudowa szkolnictwa i zapewnienie bezpłatnego nauczania na wszystkich szczeblach” . Zapowiedziana odbudowa szkolnictwa w Polsce powojennej odbywała się początkowo na zasadach przedwojennego systemu szkolnego. Obowiązującą ustawą prawną dla organizacji szkolnictwa w Polsce Ludowej była ustawa z 1932r. „Ustawa o ustroju szkolnictwa” z 11 marca 1932r. (nazywana ustawą „jędrzejewiczowską”) dokonała strukturalnej i programowej reformy szkoły polskiej, wprowadzała jednolity system oświaty wg schematu:
•
przedszkole
•
siedmioletnia szkoła powszechna
•
czteroletnie gimnazjum, kończące się „małą maturą”
•
dwuletnie liceum ogólnokształcące bądź trzyletnie liceum zawodowe, każde kończące się maturę uprawniającą do studiów wyższych.
Jednolitość szkolnictwa załamywała się na szczeblu szkoły powszechnej. Szkoła ta nie stawała się jednolita dla wszystkich dzieci. Szkoła siedmioletnia i siedmioklasowa była szkołą miejską, natomiast po wsiach organizowano szkoły siedmioletnie, realizujące program czterech klas. Była to zatem „ślepa ulica”, która uniemożliwiała kontynuację nauki w gimnazjum. Ustawa z 1932r. nie realizowała równości szans edukacyjnych wszystkich dzieci i za to była ostro krytykowana przez nauczycieli na wielkim Zjeździe Oświatowym w Łodzi (18 – 22 czerwca 1945r.) . Na zjeździe ustalono, że szkoła będzie: jednolita, powszechna, obowiązkowa, publiczna, bezpłatna i wysoko zorganizowana. Dopuszczano w okresie przejściowym realizację powszechności nauczania na poziomie 8 klas, zarówno w mieście jak i na wsi . Podstawą prawną dla dokonującej się reformy szkolnictwa powszechnego był dekret Prezydium KRN z 23 listopada 1945r. o organizacji szkolnictwa w okresie przejściowym. Dekret zalecał tworzenie obwodów publicznych szkół powszechnych, z których droga z domu do szkoły uczęszczających do klasy V i wyższej wynosił 4 km. Określono też liczbę dzieci, od wielkości której uzależniono tworzenie obwodu. Przyjęto granicę 30 – 40 dzieci.
Szkoły dzielono na „pełne” i „niepełne”. Szkoły pełne realizowały zakres materiału programowego przynajmniej siedmiu klas szkoły powszechnej. Szkoły niepełne nauczały w zakresie IV, V i VI klas. W 1947r. za podstawę podziału szkół przyjęto liczbę nauczycieli i zakres realizowanego programu. Wyodrębniono szkoły wyżej i niżej zorganizowane. Powstawały również szkoły powszechne z niepolskim językiem nauczania. Pod względem stopnia organizacyjnego poziom szkół był bardzo zróżnicowany. W 1946r. szkoły z kl. VII stanowiły 40,7%, w kolejnych latach wskaźnik ten uległ poprawie, liczba szkół z kl. VII była następująca: 5 610 (1946r.), 6 951 (1947r.) i 7810 (1948r.). W wielu szkołach na wsi prowadzono nauczanie w klasach łączonych. Dążono również do likwidacji skutków wojny i okupacji w nauczaniu i wychowaniu. Polegało to na pracy z młodzieżą przerośniętą i opóźnioną w nauce. Główną jej formą było prowadzenie tzw. ciągów skróconych. Na podstawie instrukcji Ministra Oświaty z 4 maja 1948r. wprowadzono powszechny obowiązek nauki w 7 – klasowej szkole podstawowej, skrócono cykl nauczania początkowego do kl. I – IV (poprzednio I – V) i zalecono tworzenie większych obwodów szklonych. Kolejne zmiany zapoczątkowała instrukcja z 12 kwietnia 1950r. Wszystkie obwody szkolne z liczbą dzieci ponad 80 uzyskały szkołę z co najmniej 4 – nauczycielami, realizującą 7 klas programowych jako szkoły pełne. Szkoły niepełne zatrudniały 1, 2 i 3 nauczycieli. Szkoły o 1 nauczycielu z liczbą dzieci do 40 w obwodzie, będą realizować program klas I – IV . Pierwsza polska Szkoła Podstawowa w Sycewicach rozpoczęła swoją działalność dydaktyczno – wychowawczą 1 września 1946r. za zezwoleniem Inspektoratu Szkolnego w Słupsku. Szkołę zorganizowali: nauczycielka Janina Wojtun wraz z sołtysem Marianem Wołczko. Naukę w klasach I – IV rozpoczęły dzieci osadników przybyłych z rożnych regionów kraju . Organem prowadzącym szkołę było PGRN w Bruskowie Wielkim. Nadzór pedagogiczny sprawował Inspektorat Szkolny w Słupsku . Od 1946r. do 1956r. Szkoła Podstawowa w Sycewicach była szkołą niepełną. J. Wojtun uczyła uczniów klas I – IV w jednej izbie lekcyjnej na zmiany, w klasach łączonych. Jednocześnie była kierownikiem placówki przez 4 lata do 1950r . Następnie przez 4 lata kierownikiem szkoły była Halina Łuńska. Po niej tę funkcję sprawował Wacław Łuński, który przez 5 lat był kierownikiem szkoły polskiej i niemieckiej . Szkoła niemiecka dla dzieci niemieckich istniała w Sycewicach w latach 1952 – 57. Pracowała w niej jedna nauczycielka – Dorota Minert . Szkoła Podstawowa w Sycewicach do 1957r. była szkołą 4 – klasową z jednym nauczycielem. W roku szkolnym 1957/58 kierownikiem szkoły została Jadwiga Jeziorowska. W tym roku do szkoły uczęszczali uczniowie klas I – V. Przybyła zatem jedna klasa i zwiększyła się obsada nauczycielska. Pracowało dwoje nauczycieli. Uczniowie klas I – V uczyli się w trzech oddziałach. Klasy II z III i IV z V były klasami łączonych .
W następnym roku szkolnym uczniów klas I – VI uczyło już czworo nauczycieli . Kierownikiem placówki został Bronisław Jeziorowski, który na tym stanowisku pracował do 1978r. Od 1959r. Szkoła Podstawowa w Sycewicach była szkołą siedmioklasową, do której uczęszczały również dzieci z Komorczyna. 15 lipca 1961r. Sejm PRL wydał „Ustawę o rozwoju systemu oświaty i wychowania”. Wprowadzała ona 8 – klasową szkołę podstawową jako organizacyjną i programową podstawę systemu kształcenia i wychowania. Realizację reformy szkolnictwa rozłożono w czasie. W roku szkolnym 1962/63 wprowadzono nowe programy nauczania w klasach I – III, w latach następnych – w klasach wyższych, tj. IV – VIII. W roku szkolnym 1965/66 szkołę podstawową opuścili ostatni absolwenci klasy VII. Zmieniono także sieć szkolną. Dążono do tego, aby szkoły podstawowe miały dwa poziomy organizacyjne:
1. szkoły pełne – realizujące program klas I – VIII
2. szkoły niepełne – z klasami I – IV.
Przy ustalaniu nowej sieci zalecano, aby 8 – klasowa szkoła miała 6 i więcej nauczycieli. Umożliwiało to prowadzenie specjalizacji przedmiotowej. Przystąpiono do zamykania wielu małych szkół, niżej zorganizowanych, o niedużej liczbie uczniów i nauczycieli. Powiększono obwody o miejscowości położone w odległości większej niż 4 km . Szkoła Podstawowa w Sycewicach była szkołą siedmioklasową od 1959r. do 1966r. W roku szkolnym 1966/67 szkołę podstawową opuścili pierwsi absolwenci klasy VIII. Od tego roku szkoła ta była ośmioklasową Szkołą Podstawową aż do roku 1999. Uczęszczały do niej również dzieci z Komorczyna, ponieważ w tej miejscowości w wyniku reorganizacji sieci szkolnej w 1969r. została zlikwidowana czteroklasowa szkoła podstawowa z jednym nauczycielem .
Młodzież pozostająca po ukończeniu szkoły podstawowej na wsi nie była przygotowana do nowoczesnej gospodarki rolnej. W celu dostosowania wyników pracy szkolnictwa do potrzeb społecznych na wsi zalecano rozwijanie i stopniowe upowszechnianie szkół przysposobienia rolniczego, tak aby w przyszłości młodzież przystępująca do pracy w rolnictwie uzyskała odpowiednie przygotowanie zawodowe. Naukę w szkołach przysposobienia rolniczego przewidziano na dwa lata. Ustawa z 15 lipca 1961r. o rozwoju systemu i wychowania zapewniała każdemu obywatelowi zdobycie wykształcenia podstawowego oraz dostępność wszystkich szczebli i kierunków kształcenia w zależności od zainteresowań i uzdolnień. Te zadania realizowała szkoła jednolita, pozbawiona tzw. „ślepych uliczek”, świecka, bezpłatna, państwowa, obowiązkowa dla dzieci 7 – 17 lat . W 1965r. na wsi zorganizowano Szkoły Przysposobienia Rolniczego, w których przekazywano podstawowe zagadnienia z zakresu produkcji rolnej, hodowlanej, mechanizacji oraz organizacji gospodarstw rolnych. Dokształcali się w nich młodzi rolnicy, synowie rolników, którzy pozostali w gospodarstwie rodziców i pracownicy gospodarstw rolnych . W działaniach zmierzających do przebudowy systemu szkolnego w latach 1971 – 76 opracowano koncepcję zmian, a w latach 1977 – 80 zapoczątkowano wdrażanie reformy edukacji narodowej. Jednym z najważniejszych zadań nauczycieli i władz oświatowych stało się wyrównanie poziomu nauczania i wychowania we wszystkich szkołach. W tym celu trzeba było: zlikwidować nadmierne rozdrobnienie sieci szkół, powołać do życia zbiorcze szkoły gminne i gminny system oświaty, zintensyfikować pracę wychowawczą.
13 października 1973r. Sejm podjął uchwałę o systemie edukacji narodowej, która zapowiadała wprowadzenie 10 – letniej powszechnej średniej szkoły ogólnokształcącej dla całej młodzieży. Przewidywała stopniowe upowszechnianie wychowania przedszkolnego w celu wyrównywania poziomu rozwoju dzieci podejmujących naukę w szkole. Szkoły dziesięcioletnie miały być placówkami zbiorczymi. W roku szkolnym 1972/73 utworzono w 12 gminach gminne szkoły zbiorcze, w 1973r. pracowało już 720 zbiorczych szkół gminnych. W wyniku podjętych działań wzrósł poziom organizacyjny szkół. Dla kierowników szkół i przedszkoli wprowadzono tytuł dyrektora, aby umocnić ich pozycję społeczną w środowisku . Uchwała sejmowa PRL z 1973r. ustaliła następujące założenia reformowanego systemu edukacji narodowej:
•
stopniowe upowszechnianie wychowania przedszkolnego w mieście i na wsi,
•
wprowadzenie powszechnego wykształcenia średniego w 10 – letniej szkole średniej ogólnokształcącej o jednolitym programie w mieście i na wsi,
•
wyróżnienie dwóch cykli nauczania: nauczanie początkowe w klasach I – III i nauczanie systematyczne w klasach IV – X,
•
kształcenie zawodowe w szkołach zawodowych bądź w ośrodkach kształcenia ustawicznego i doskonalenia zawodowego,
•
możliwość podjęcia pracy zawodowej lub dalszego kształcenia dla absolwentów 10 – letniej szkoły średniej,
•
pełna drożność programowa i organizacyjne systemu,
•
objęcie obowiązkiem szkolnym dzieci w wieku 7 – 18 lat,
•
dwuetapowa realizacja nowego systemu oświaty: etap przygotowawczy i całościowych wdrożeń.
Obok szkół organizowanych według nowego modelu funkcjonowały również szkoły pracujące według dotychczasowego systemu . W latach 1973 – 78 powołano na terenie województwa słupskiego 26 zbiorczych szkół gminnych, do których uczęszczało 24 490 uczniów, tj. 48,6% wszystkich uczniów szkół podstawowych. Zlikwidowano około 100 małych szkół. Reorganizacja sieci szkolnej wydłużyła drogę dzieci do szkoły. Władze terenowe musiały zapewnić im sprawny i bezpieczny dojazd . W 1972r. na terenie gminy istniało 21 szkół podstawowych. 23 sierpnia 1976r. orzeczeniem organizacyjnym Kuratora Oświaty i Wychowania w Słupsku nr 0­II­022/4/76 Szkoła Podstawowa w Kobylnicy otrzymała status Zbiorczej Szkoły Gminnej. Placówki jej podległe to: 4 szkoły ośmioklasowe (Kobylnica, Sycewice, Kończewo, Wrząca), 4 punkty filialne (Kwakowo, Słonowice, Kuleszewo, Bzowo), 6 przedszkoli (5 przedszkoli zakładowych i 1 państwowe) . W Sycewicach działało Podstawowe Studium Zawodowe, które realizowało program szkoły podstawowej i przedmioty zawodowe (produkcja zwierzęca i uprawa roślin). Do studium uczęszczało 19 kandydatów urodzonych w latach 1928 – 57, którzy ukończyli klasę IV, V, VI . Szkoła Podstawowa w Sycewicach w 70 – tych latach była szkołą ośmioklasową z 8 nauczycielami, którą kierowali B. Jeziorowski (do 1978r.) i J. Jeziorowska. Przemiany społeczno – polityczne wynikające z sierpniowych wydarzeń 1980r., objęły również szkolnictwo. W 1981r. odstąpiono od projektu wprowadzenia powszechnej 10 – letniej średniej szkoły ogólnokształcącej, pozostając jedynie przy zmianach programowych. Rok szkolny 1981/82 był rokiem wzmożonej aktywności społecznej nauczycieli i uczniów. Zalecano wykonanie zadań przyjętych przez partię i rząd oraz ustalenia zawarte w porozumieniach sierpniowych podpisanych ze związkami zawodowymi. Sytuację komplikowało wprowadzenie 5 – dniowego systemu pracy. W związku z przejściem na 5 – dniowy system pracy wprowadzono w szkołach nowe plany nauczania. Dla dzieci 6 – letnich w 1981r. wprowadzono powszechne wychowanie przedszkolne, poprzedzające 3 – letnie nauczanie początkowe . W okresie stanu wojennego (grudzień 1981 – lipiec 1983) praca szkół w Polsce została poważnie utrudniona. Regulowało ją zarządzenie Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego. Znaczna część społeczności szkolnej przyjęła rygory stanu wojennego ze spokojem i zrozumieniem. W miarę upływu czasu sytuacja w szkolnictwie zaczęła się normalizować . W 1982r. zmieniono założenia organizacji sieci szkolnej. Szkoła podstawowa to także szkolny punkt filialny – szkoła z klasami I – III i liczbą uczniów do 21; szkoła zbiorcza z klasami I – VIII. Każda szkoła posiadała swój obwód szkolny. Wyznaczała go piesza droga do szkoły: dla uczniów klas I – IV do 3 km i dla uczniów klas V – VIII do 4 km. Z dalszych miejscowości organizowano dowożenie dzieci do szkoły. Porządkując sprawy sieci szkolnej dążono do likwidacji punktów filialnych z liczbą do 10 uczniów oraz eliminacji nauczania w klasach łączonych . Zarządzenie MOiW z 27 stycznia 1982r. zmieniło regulamin oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów. Promocję do klasy programowo wyższej uzyskuje uczeń, który otrzymał ze wszystkich obowiązkowych przedmiotów nauczania w danej klasie roczne oceny co najmniej dostateczne. „Główne kierunki i zadania pracy wychowawczej szkoły” nakazywały realizację zadań oświatowych zgodnie z uchwałą IX Nadzwyczajnego Zjazdu PZPR. Zalecano też rozwijanie programu zdrowotnego i walkę z niedostosowaniem społecznym młodzieży, alkoholizmem i narkomanią . Szkoła Podstawowa w Sycewicach w latach 80 – tych była ośmioklasową szkołą, którą kierowali kolejno: J. Jeziorowska, S. Dąbrowski, J. Broda. 17 czerwca 1984r. przestała istnieć Zbiorcza Szkoła Gminna. Przy Naczelniku Gminy powołano stanowisko Inspektora Oświaty i Wychowania. Wszystkie sprawy organizacyjne przejęła gmina . Rolnicy z Komorczyna domagali się dowozu dzieci do szkoły w Sycewicach. Inspektor Oświaty i Wychowania powołał komisję do mierzenia odległości pomiędzy Komorczynem a Sycewicami. Odległość ta nie przekracza 3 km. Na podstawie zarządzenia MOiW z 1982r. w sprawie sieci i organizacji szkół podstawowych (Dz. U. MOiW nr 13, poz. 127) gmina nie mogła zapewnić 17 dzieciom z Komorczyna dowożenia do Sycewic .
W planie społeczno – gospodarczego rozwoju gminy założono rozszerzenie opieki przedszkolnej w stosunku do dzieci w wieku 3 – 6 lat i upowszechnienie wychowania przedszkolnego dzieci 6 – letnich. Przedszkole przy PGR Sycewice było najlepszym w gminie przyzakładowym przedszkolem resortu rolnictwa. Miało bardzo dobrą bazę lokalową i dydaktyczno – wychowawczą .
Lata dziewięćdziesiąte były okresem transformacji ustrojowej i ekonomicznej oraz nowych relacji z Europą i światem, wymagały szukania odpowiedzi na pytanie o cele edukacji, jej funkcje, model „szkoły przyszłości”. Edukacja powinna pomóc poznawać siebie i świat oraz pomóc kierować sobą i światem, a także stawać się procesem kształcenia ustawicznego i samokształcenia, które pozwoli na wielostronne i twórcze uczestnictwo w życiu . Przemiany ustrojowo – polityczne zachodzące w Polsce po 1989r. stworzyły realne możliwości dokonania odpowiednich zmian w systemie oświaty i funkcjonowaniu szkoły. Polska po raz trzeci zaczęła przekształcać swoje szkolnictwo od podstaw. Proces transformacji stworzył szansę samodzielnego decydowania o metodach, sposobach i formach modernizacji systemu edukacji . Szkoła miała być w pełni demokratyczną i samodzielną instytucją. Ustawa z 7 września 1991r. „ O systemie oświaty” za podstawę kształcenia uznała ośmioletnią szkołę podstawową, w której nauka była obowiązkowa oraz czteroletnie liceum ogólnokształcące, które mogło być szkołą publiczną lub niepubliczną o uprawnieniach szkoły publicznej . Ustawa stworzyła podstawy nowego ustroju szkolnego na miarę aspiracji i potrzeb społeczeństwa. Zlikwidowała monopol państwa, umożliwiając tworzenie szkół stowarzyszeniom i osobom prywatnym. Wiele spraw oświatowych przekazała władzom lokalnym. Umocniła pozycję dyrektora szkoły wybieranego konkursowo na pięcioletnią kadencję. Zaakcentowała prawo rodziców do wychowania i ukierunkowania rozwoju swoich dzieci . Sytuacja gospodarcza kraju bardzo ograniczała pole manewru i pozytywnych zmian w oświacie, która w ogromnej części była finansowana przez budżet państwa. W latach 90 – tych wystąpił spadek wydatków oświatowych. Wprowadzono wówczas programy oszczędnościowe – zredukowano personel, godziny nauczania, zajęcia dodatkowe. Bieżące wydatki szkół składały się prawie wyłącznie z wydatków osobowych. Od 1988r. spadała liczba przedszkoli i oddziałów przedszkolnych.
W 1992r. reorganizacji uległa część wiejskiej sieci szkolnictwa podstawowego. Do szkoły wiejskiej uczęszczało średnio 132 uczniów. W coraz większym stopniu wiejskie szkoły stały się dostępne za pomocą dojazdu, a nie dojścia. Rozwijała się sieć szkolnictwa niepaństwowego: szkoły społeczne, wyznaniowe, prywatne oraz należące do samorządu terytorialnego. Zmiany te w wielu wypadkach okazały się korzystne dla uczniów i nauczycieli. Powodem zmian na rynku usług oświatowych była sytuacja na rynku pracy . Wyobrażenia o przyszłej oświacie wiążą się z kilkoma ideami przemian oświatowych. Podstawową ideą powinno być zbliżenie edukacji do rzeczywistego życia, do potrzeb społecznych i indywidualnych. Szkoła powinna w coraz większym stopniu przygotowywać do samodzielnego korzystania z rozmaitych źródeł wiedzy, pomagać uczniom w systematyzowaniu, selekcji i wartościowaniu zdobywanej wiedzy. Trzeba uczynić oświatę interesującą i przyjemną, spełniającą pragnienia i oczekiwania uczniów. Kolejnym warunkiem przemian jest demokratyzacja i uspołecznienie, aby społeczności lokalne miały możliwość współdecydowania o kształceniu i wychowaniu . W realizacji funkcji szkoły podstawowej nastąpiły procesy pozytywne i negatywne. Do pozytywnych należy zaliczyć: ograniczenie treści programowych, rezygnację ze sztywnego planu i jednolitego programu nauczania, możliwość realizowania programów autorskich, wprowadzenie alternatywnych podręczników, możliwość prowadzenia informatyki i nauki języka obcego, przedstawienie różnorodnych programów wychowawczych. Do zjawisk negatywnych należy zaliczyć tzw. program oszczędnościowy, który spowodował zmniejszenie zajęć dydaktycznych, wyrównawczych i pozalekcyjnych . Szkoła Podstawowa w Sycewicach w latach 90 – tych była ośmioklasową szkoła, którą kierował M. Pawłowski. Na postawie art. 17 ustawy z 7 września 1991r. o systemie oświaty (Dz. U. nr 95, poz. 425) Kuratorium Oświaty w Słupsku stwierdziło, że siedzibą Publicznej Szkoły Podstawowej są Sycewice. Do obwodu tej szkoły włączono: Sycewice, Komorczyn, Reblino, Reblinko, Zębowo z gminy Kobylnica oraz Redęcin, Gać Leśna z gminy Słupsk. Szkole organizacyjnie podporządkowana jest Szkoła Filialna I – III w Redęcinie, z której dzieci podlegające obowiązkowi szkolnemu będą uczęszczać do klas I ­ VIII . 19 listopada 1991r. otwarto w Sycewicach nową szkołę, do której w roku szkolnym 1992/93 przeniesiono oddział „0” w związku z likwidacją przedszkola gminnego . W roku szkolnym 1998/99 Urząd Gminy planował utworzenie gimnazjum w Sycewicach lub Słonowicach, ogłosił wybory dyrektora 6 – letniej szkoły podstawowej. W skład komisji konkursowej weszło: 2 członków Rady Pedagogicznej, 2 osoby z Rady Rodziców, 2 osoby z Urzędu Gminy, 2 – z Kuratorium, 1 osoba ze ZNP i Solidarność . W latach 90 – tych w Szkole Podstawowej w Sycewicach z inicjatywy nauczycieli, uczniów i rodziców odbyły się dwie bardzo ważne w dziejach szkoły uroczystości:
•
obchody 50 – lecia istnienia szkoły podstawowej,
•
nadanie szkole imienia Polskich Noblistów i wręczenie sztandaru.
Nadanie szkole imienia Polskich Noblistów i wręczenie sztandaru odbyło się 23 maja 1998r. Ojcami chrzestnymi sztandaru zostali: wójt gminy J. Makarow i przewodniczący Rady Gminy J. Czernichowski. Odtąd nazwa szkoły brzmi: Szkoła Podstawowa im. Polskich Noblistów w Sycewicach .
Rysunek 5,Sztandar Szkoły Podstawowej w Sycewicach
Rysunek 6, Sztandar Szkoły Podstawowej w Sycewicach
1 września 1999r. Ministerstwo Edukacji Narodowej rozpoczęło generalną (strukturalną, programową, organizacyjną, wychowawczą, ewaluacyjną) reformę systemu edukacji. Podstawę prawną stanowiła znowelizowana w 1999r. ustawa „O systemie oświaty” z 7 września 1991r. Głównym celem generalnej reformy jest:
•
wyrównanie szans edukacyjnych młodzieży,
•
upowszechnienie wykształcenia średniego i wyższego,
•
integralny proces kształcenia i wychowania,
•
poprawa poziomu i jakości edukacji społeczeństwa.
Edukacja rozpoczyna się tzw. klasą zerową dla sześciolatków. Szkoła podstawowa jest sześcioletnia i sześcioklasowa, po niej następuje trzyletnie gimnazjum. Szkoła średnia, to trzyletnie liceum profilowane lub dwuletnia szkoła zawodowa z możliwością kontynuowania nauki w dwuletnim liceum uzupełniającym. Wykształcenie średnie uprawnia do podjęcia studiów w uczelniach wyższych . W 1999r. rozpoczął się zasadniczy etap reformy systemu oświaty. Program finansowania oświaty i wychowania dotyczył następujących zadań:
•
utworzenia 5 600 gimnazjów,
•
konsolidacji szkół podstawowych,
•
podjęcia działalności przez centralną i okręgowe komisje egzaminacyjne,
•
programu doskonalenia nauczycieli,
•
przygotowania nowych programów i podręczników, •
uruchomienia programu bezpiecznego dowozu uczniów do szkół,
•
rozpoczęcia modernizacji i wyposażenia bazy szkolnej,
•
zwiększenia dodatków motywacyjnych dla nauczycieli i dyrektorów szkół,
•
osłony pierwszych następstw redukcji zatrudnienia .
Reformę systemu edukacji w 1999r. przeprowadzono w celu:
•
zmniejszenia luki cywilizacyjnej w stosunku do krajów Unii Europejskiej,
•
podniesienia poziomu wykształcenia zwłaszcza ludności na terenach wiejskich,
•
osiągnięcia standardów edukacyjnych krajów UE,
•
podniesienia kwalifikacji pracowniczych, wzrostu przedsiębiorczości,
•
wzrostu wydajności pracy,
•
zwalczania bezrobocia poprzez wzrost kwalifikacji,
•
ograniczenia bezrobocia poprzez dłuższą naukę i wyższy poziom kształcenia,
•
otwarcia dostępu do cywilizacji i rynków pracy krajów wysoko rozwiniętych . Na podstawie rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 19 kwietnia 1999r. w sprawie zasad oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów ustalono 6 – stopniową skalę ocen bieżących i klasyfikacyjnych. Są to stopnie: celujący, bardzo dobry, dobry, dostateczny, dopuszczający, niedostateczny. W klasach I – III szkoły podstawowej ocena klasyfikacyjna jest oceną opisową. Końcoworoczną ocenę z zachowania, począwszy od klasy IV, ustalono według następującej skali: wzorowe, dobre, poprawne, nieodpowiednie .
Szkoła Podstawowa w Sycewicach od roku szkolnego 1999/2000 zgodnie z nową reformą jest sześcioletnią szkołą, której dyrektorem została Danuta Steć. Do szkoły podstawowej uczęszczają uczniowie z Sycewic, Reblina, Reblinka, Gać Leśna, Komorczyna, Redęcina, Zębowa. Szkoła podstawowa gościnnie udzieliła miejsca gimnazjum, dlatego w Sycewicach powołano dwie oddzielne jednostki budżetowe i dwie odrębne szkoły. Większość nauczycieli jednocześnie zatrudniona jest w dwóch szkołach. W związku ze zmianami strukturalnymi dyrektor szkoły powołał dwie komisje do zredagowania Szkolnego Programu Wychowawczego i Wewnątrzszkolnego Systemu Oceniania .
Naniesiono poprawki do nowego Statutu Szkoły: •
Szkoła Podstawowa w Sycewicach nosi im. Polskich Noblistów i posiada sztandar.
•
Nadzór pedagogiczny nad szkołą sprawuje Kuratorium Oświaty w Gdańsku.
•
Szkoła jest sześcioklasową jednolitą placówką pod względem programowym.
•
Obowiązek szkolny trwa od 7 roku życia do 18.
•
Absolwent szkoły podstawowej po jej ukończeniu ma obowiązek kontynuowania nauki w gimnazjum.
•
W szkole obowiązuje wewnątrzszkolny system oceniania . W ramach poszczególnych przedmiotów realizowano się ścieżki edukacyjne:
1. prozdrowotna – na przyrodzie, wychowaniu fizycznym i sztuce;
2. ekologiczna – na przyrodzie i j. polskim;
3. czytelnicza i medialna – na j. polskim, j. angielskim, historii, przyrodzie, sztuce, matematyce, zajęciach bibliotecznych;
4. wychowanie patriotyczne i obywatelskie – na historii, j. polskim, wychowaniu fizycznym;
5. edukacja regionalna – na historii, j. polskim i j. angielskim;
6. wychowanie do życia w rodzinie – na j. polskim, przyrodzie i wychowaniu fizycznym.
Od 1 września 2002r. weszły nowe standardy jakości pracy w cyklu trzyletnim. W tym roku obowiązywały 4 z 12 obszarów: wszechstronny rozwój ucznia, rozpoznawanie zagrożeń, planowanie pracy szkoły i kompetencje nauczyciela. Obowiązywały bloki przedmiotowe przygotowujące do testów kompetencji w klasie VI: humanistyczny i przyrodniczo – matematyczny. Uchwałą Rady Gminy Kobylnica nr IV/49/2003 z dnia 4 lutego 2003r. utworzono Zespół Szkół Samorządowych w Sycewicach, obejmującego Szkołę Podstawową im. Polskich Noblistów oraz Gimnazjum .
Zmiany w sytuacji społeczno – ekonomicznej człowieka spowodowały przejście od cywilizacji rolniczej przez przemysłową do informacyjnej. W cywilizacji informacyjnej zwycięży ten, kto będzie miał dostęp do informacji i umiejętność jej przetwarzania i stosowania. Wiedza stanie się najważniejszą wartością. Wiedza jest źródłem bogactwa. Szkoła nie jest przygotowana do współczesnych wyzwań cywilizacyjnych ponieważ zbyt powoli reaguje na zmiany. Współczesne systemy oświatowe nadal koncentrują się na zaspokajaniu potrzeb edukacyjnych społeczeństw rolniczych i przemysłowych. Społeczeństwo przyszłości będzie potrzebować ludzi, którzy szybciej i lepiej myślą, analizują krytycznie i oceniają lawinę faktów i równocześnie racjonalnie działają . Baza materialna
W 1945r. na ziemiach odzyskanych zaczęto organizować polską szkołę. Odradzająca się szkoła miała trudności z bazą lokalową. Adaptacja, remonty bądź wynajem budynków dla potrzeb szkolnych w całym kraju wymagały wielkich nakładów finansowych. Fundusze z budżetu państwa nie wystarczały .
Szkolnictwo podstawowe odziedziczyło po okresie przedwojennym niewystarczającą liczbę budynków szkolnych. Wiele budynków było zniszczonych, zdewastowanych lub technicznie zużytych. Przebudowa struktury szkolnictwa na wsi wymagała nowych szkół i zapewnienia nowych pomieszczeń dla szkół. Budowa szkół nie nadążała za przyrostem liczby uczniów. W związku z tym rosła ilość izb wynajętych w budynkach nie szkolnych i ilość oddziałów uczących się na drugą zmianę. Pomieszczenia szkolne w budynkach mieszkalnych w większości nie odpowiadały wymaganiom higieny szkolnej. Ich użytkowanie należało uważać za tymczasowe. Dotyczyło to 5201 szkół – 20% ogólnej liczby szkół. Większość pomieszczeń wynajętych i zastępczych oceniano jako nie nadającą się do użytku szkolnego .
Lustracja budynków szkolnych w powiecie słupskim po wyzwoleniu wykazała, iż wszystkie budynki szczęśliwie ocalały, były jednak poważnie zniszczone. Wymagały zabezpieczenia i remontów. Remonty szkół trwały długo ze względu na brak materiałów. W zimie wystąpiły trudności opałowe. Przydziały węgla i koksu pokrywały tylko 20% zapotrzebowania. Zabezpieczono również sprzęt szkolny i pomoce naukowe. Podstawową trudność stanowił brak podręczników i programów . Rysunek 7,Szkoła w Sycewicach
1 września 1946r. w Sycewicach polskie dzieci rozpoczęły naukę w polskiej szkole. Mieściła się ona w poniemieckim budynku z 1912r. o wymiarach 8,85 x 8,60 x 5m. Budynek ten był murowany i kryty dachówką . W tej szkole znajdowała się tylko jedna izba lekcyjna. Uczyły się w niej dzieci klas I – IV w systemie łączonym. W 1949r. wyremontowano właściwy budynek szkolny, który był w 80% uszkodzony wskutek działań wojennych . Jego wymiary wynoszą 21 x 10 x 4m. Ten budynek był również murowany i kryty dachówką . Uczyły się w nim dzieci klas I – IV z jednym nauczycielem do 1957r. Do wyremontowanego budynku zakupiono 12 ławek szkolnych .
Realizacja założeń pierwszej reformy szkolnej napotykała duże trudności materialne:
•
niedostatek pomieszczeń szkolnych i ich wyposażenia,
•
brak podręczników i pomocy szkolnych,
•
trudności finansowe związane z kosztami odbudowy i rozwoju gospodarki narodowej .
W latach 1944 – 61 nie zdołano w odczuwalny sposób poprawić bazy lokalowej szkół szczególnie na wsi. Trudną sytuację szkół skomplikowało wejście w wiek szkoły podstawowej dziecięcego wyżu demograficznego. Dążenie do poprawy bazy lokalowej stało się jednym z zasadniczych problemów. Sprawę tę próbowano rozwiązać poprzez nowe budownictwo w ramach inwestycji państwowych. Działalność wspierał Społeczny Fundusz Odbudowy Szkół . Walka o poprawę materialnych warunków pracy szkół podstawowych weszła w nową fazę, gdy uchwała sejmowa w sprawie obchodów 1000 – lecia państwa polskiego wysunęła hasło budowy „Tysiąca szkół na Tysiąclecie”. Rozwijało się szkolnictwo ze środków społecznych. Efekty nie były w pełni zadowalające. Do 1961r. rosła ogólna liczba szkół podstawowych w Polsce: 1956r. – 23 726, 1961r. – 26 345. Pogorszyły się materialne warunki pracy szkół podstawowych. W 1958r. na 1 izbę przypadało 38 uczniów, w 1959 – 40, a w 1961r. już 42 uczniów .
W Sycewicach, oprócz szkoły polskiej, istniała szkoła niemiecka. W 1952r. dla 12 dzieci utworzono szkołę z niemieckim językiem nauczania . Od 1957r. szkoła w Sycewicach była pięcioklasową szkołą i zatrudniała dwoje nauczycieli. Lekcje odbywały się w dwóch budynkach: w budynku szkolnym i w prywatnym domu p. Tyszkowskiego. Na przełomie lat 1959 – 60 szkoła była siedmioklasową szkołą z czworgiem nauczycieli. Dodatkową izbę lekcyjną urządzono w budynku byłego Prezydium Gromadzkiej Rady w Sycewicach. Izba nie była przystosowana do potrzeb szkolnych . W roku szkolnym 1959/60 w budynku nr 1 urządzono izbę lekcyjną o powierzchni 42 metry kwadratowe dla klasy VI i VII. W drugim znajdowały się pomieszczenia o powierzchni 40 i 20 metrów kwadratowych, przeznaczono je dla klas II i III. W trzecim budynku była sala dla klasy V . Nauka odbywała się na dwóch zmianach: na pierwszej zmianie w czterech izbach uczyło się 59 uczniów, a na drugiej zmianie w trzech izbach pracowało 41 uczniów . Szkoły wiejskie w większości dysponowały liczbą izb odpowiadającą liczbie nauczycieli. Szkolnictwo i oświata zostały podporządkowane Ministerstwu Oświaty i terenowym radom narodowym. MO zajmuje się sprawami kształcenia i wychowania, a rady narodowe kierują na swoim terenie działalnością szkół . Działalność Gromadzkiej Rady Narodowej w Sycewicach w zakresie funkcjonowania szkoły ilustrują następujące czynności: w szkole został wyremontowany cieknący dach, w budynkach nr 1 i 2 przeprowadzono malowanie; zakupiono siatkę do ogrodzenia szkoły . W Sycewicach w latach 50 – tych dokonano remontów w dwóch budynkach i zagospodarowano teren przyszkolny. Poza budynkami było boisko, na którym prowadzono gry zespołowe . Szkoła była wyposażona w następujące sprzęty i pomoce dydaktyczne: piłkę siatkową i koszykową , radio (odbiornik lampowy) , szafę biblioteczną, stoły, krzesła, ławki, tablicę. Brakowało 10 ławek, 2 tablic, 2 stołów, szafy bibliotecznej, stojaka do map; pomocy naukowych do nauczania fizyki i chemii . W 1960r. brakowało pracowni i klasopracowni . W latach 1946 – 60 kierownictwo szkoły dysponowało niezbędną bazą lokalową i materialną. Borykało się z wieloma trudnościami. Trudne zatem były początki funkcjonowania polskiej szkoły na ziemiach odzyskanych. W 1961r. ustawa o rozwoju systemu oświaty i wychowania wprowadzała ośmioklasową szkołę podstawową. Reorganizacja sieci wykazała liczne braki w bazie lokalowej. Około 20% ówczesnego stanu budynków szkolnych zostało wzniesionych po wyzwoleniu. W latach 1959 – 65 z pomocą środków społecznych wybudowano 1 107 szkół podstawowych. W roku szkolnym 1965/66 szkoły podstawowe w kraju użytkowały 153 028 izb. W 1966r. Ogólnopolski Komitet FJN utworzył Społeczny Fundusz Budowy Szkół i Internatów . W latach 1955 – 65 w szkołach podstawowych liczba uczniów zwiększyła się o 54,9%, a liczba izb lekcyjnych o 41,3%. W następnych latach niedobór bazy lokalowej szkolnictwa jeszcze się pogłębił w związku z przedłużeniem okresu kształcenia i z przebudową sieci szkolnej . W latach 1961 – 65 oddano do użytku szkół podstawowych tylko 22 570 izb, zamiast 28 900, a w latach 1966 i 67 – 7 326 zamiast 12 000. Ogólny niedobór izb szkolnych w 1968r. wyniósł 42 529 izb . Szkoła Podstawowa w Sycewicach w 1960r. posiadała:
•
2 budynki szkolne
•
budynek gospodarczy
•
2 izby lekcyjne
•
2 izby prowizoryczne
•
kancelarię
•
2 mieszkania nauczycielskie.
W roku szkolnym 1961/62 szkoła pracowała na dwie zmiany w budynkach . Podczas wakacji sposobem gospodarczym wymalowano stolarkę okienną i drzwiową oraz ławki, naprawiono pompę przyszkolną . Trzeba przebudować budynek nr 3, ponieważ nauczanie w nim było niemożliwe ze względu na złe warunki lokalowe . W 1963r. wykorzystano nadwyżkę budżetową gminy na remont podłogi, okien, piecy, ogrodzenie szkoły i zakup sprzętu . Wyremontowano budynek nr 3 . W 1966r. nauczanie łączone odbywało się w klasach III i IV oraz V i VI – do grudnia . W roku szkolnym 1967/68 w trzech budynkach szkolnych mieściło się 5 izb lekcyjnych, w tym dwie typowe i 3 kombinowane o rozmiarach zmniejszonych . W 1968r. przeprowadzono remont piwnicy pod budynkiem szkolnym, którą przeznaczono na warsztat szkolny. Wykonano remont tynków i ścian ubikacji oraz smołowanie dachu . W szkole brakuje właściwego pomieszczenia dla klasy ósmej, lekcje będą prowadzone w obecnej kancelarii. W przyszłości winien stanąć nowy gmach szkolny z nowocześnie urządzonymi klasami i gabinetami i mieszkaniami dla nauczycieli (jest to pierwsza wzmianka o pilnej potrzebie budowy nowej szkoły w Sycewicach, powtarzana na posiedzeniach Gminnej Rady Narodowej co roku przez ponad 20 lat) . O poziomie nauczania przedmiotów wymagających ćwiczeń laboratoryjnych (fizyka, chemia, biologia) lub zajęć warsztatowych (zajęcia praktyczno – techniczne) decydują pracownie szkolne. Zasób pracowni szkolnych był ubogi. Ministerstwo Oświaty ustaliło, że należy stosować system pracowniany w specjalnych pracowniach lub klasopracowniach. W szkołach nie posiadających pracowni przedmiotowych należy zorganizować klasopracownie w izbach szkolnych przeznaczonych na sale lekcyjne poszczególnych klas. Taka klasopracownia spełnia zadania pracowni zastępczo . Dla realizacji programu wychowania fizycznego niezbędne są sale gimnastyczne i boiska szkolne, wyposażone w urządzenia do ćwiczeń gimnastycznych i gier sportowych. Liczba sal gimnastycznych w szkołach podstawowych w roku szkolnym 1960/61 wynosiła 3 250. Brakowało 7 500 sal gimnastycznych (2 140 w mieście i 5 360 na wsi). W 1969r. 73% szkół miejskich miało już sale gimnastyczne. Ponad 47% szkól wiejskich o liczbie powyżej 160 uczniów miało sale gimnastyczne . W 1965r. wydano „Wykaz wyposażenia 8 – klasowej szkoły podstawowej w pomoce naukowe, urządzenia laboratoryjne, maszyny, narzędzia oraz inny sprzęt sportowy”. Opracowano również wykaz mebli i sprzętów do urządzenia izb, pracowni i gabinetów. Wysokość funduszów na zakup pomocy naukowych i sprzętów w budżetach szkół nie była wystarczająca. Wysiłki nauczycieli zostały wsparte przez techniczne urządzenia dydaktyczne, umożliwiły korzystanie z telewizji, radia, magnetofonów, adapterów, rzutników i maszyn. Dużym osiągnięciem były nowe podręczniki i książki pomocnicze dla uczniów . Niezależnie od tego jaki system szkolny przyjmiemy, zawsze istnieć musi odpowiednia ilość klas, sal gimnastycznych, boisk, pracowni, pomocy naukowych. Bez tego żadna szkoła pracować nie może . W latach 60 – tych szkoła w Sycewicach miała złą bazę lokalową, wyposażenie w pomoce naukowe było niewystarczające . Szkołę zaopatrywano w następujący sprzęt i środki dydaktyczne:
•
wieszaki do szatni i apteczki (wykonał PGR) •
maszyna do szycia i aparat projekcyjny
•
szafka biblioteczna i szafka na pomoce dydaktyczne
•
mapy, globusy i atlasy (do klasopracowni geograficznej)
•
mikroskopy, gabloty tematyczne, plansze tematyczne, przestrzenne wzory układów człowieka i różnych zwierząt ( do klasopracowni biologicznej) .
W latach 60 – tych założono przed szkołą ogródek kwiatowy . W 1961r. PGR zorganizował codzienne śniadania ze szklanką gorącego mleka . W szkole utworzono klasopracownię geograficzno – biologiczną w 1964r. , pracownię praktyczno – techniczną w 1965r. i klasopracownię fizyczno – chemiczną w 1968r. Uchwała Sejmowa z 1973r. wyznaczyła dwa etapy realizacji nowego systemu oświaty. Program w okresie przygotowawczym zakładał poprawę warunków materialno – technicznych i finansowych szkół, zwłaszcza w dziedzinie inwestycji oraz wyposażenia w nowoczesne środki nauczania i pomoce naukowo – dydaktyczne, a także zwiększenia usług w systemie opieki nad dziećmi (świetlice szkolne, dożywianie, stypendia) .
Dla unowocześnienia bazy lokalowej zbiorczych szkół gminnych w okresie wdrożenia reformy należało wybudować około 600 nowych i rozbudować blisko 700 szkół. Dotychczas co roku oddawano do użytku ponad 100 obiektów szkolnych. W okresie 1971 – 75 wykorzystano 85% środków przeznaczonych na inwestycje oświatowe. Warunki materialne szkół uległy poprawie w latach 1971 – 75 oddano do użytku 960 szkół podstawowych, 10 tys. pomieszczeń do nauki. Niektóre szkoły wiejskie mieściły się nadal w starych budynkach i nie miały nawet połowy tzw. zestawu minimum pomocy naukowych . Gorsze warunki lokalowe występowały w szkołach filialnych, gdzie średnio na jedną szkołę przypadały 4,4 izby lekcyjne, jedna pracownia i dwie klasopracownie. Podobna sytuacja była z innymi pomieszczeniami: świetlicami, czytelniami, salami gimnastycznymi, gabinetami lekarskimi, stołówkami. Niedostatek bazy lokalowej w szkołach sprawiał, że szkoły wynajmowały izby do zajęć lekcyjnych. Możliwości lokalowe placówek pogorszyły się znacznie we wszystkich tych szkołach, którym przybyło dzieci z innych miejscowości . Pełne wdrożenie szkoły 10 – letniej w powiecie słupskim wymagało budowy 16 nowych szkół i rozbudowy 10 szkół. Wiele placówek na wsi miało przestarzałą i ciasną bazę . Na terenie gminy Kobylnica w okresie powojennym nie wybudowano żadnej szkoły, dlatego konieczne były ciągłe remonty . W 1973r. przeprowadzono remonty stolarskie, hydrauliczne, zduńskie, dekarskie; remonty budynków nauczycielskich; ogrodzono boiska szkolne; założono instalacje odgromowe . W Sycewicach dokonano wymiany instalacji elektrycznej na podtynkową . W 1974r. doprowadzono wodę do szkoły . W następnych latach ogrodzono teren szkoły i wymalowano izby lekcyjne . W 1978r. naprawiono dach szkoły i rozpoczęto adaptację świetlicy gromadzkiej na izby lekcyjne . W 1979r. oddano do użytku 3 izby lekcyjne , ale nie rozwiązało to problemów lokalowych szkoły. W 1980r. PGR przekazał szkole hol w „Krasuli” na lekcje wychowania fizycznego i lokal kawiarni na świetlicę szkolną . Baza materialna oświaty ukazała duże braki w sprzęcie i pomocach naukowych. W środowisku wiejskim brakowało sal gimnastycznych. Koszty utrzymania jednego oddziału szkolnego na wsi były większe od średnich kosztów w województwie. Poprzez systematyczne wyposażanie klas nauczania początkowego nastąpiła znaczna poprawa warunków nauczania dzieci najmłodszych. Natomiast pogłębiły się zaniedbania w wyposażaniu klas dla starszych uczniów. Niedoinwestowanie klas starszych uniemożliwiło szkołom odbudowę bazy dydaktycznej, co ujemnie wpływało na poziom pracy dydaktyczno – wychowawczej oraz warunki pracy uczniów i nauczycieli. W latach 70 – tych szkołę wyposażono w pomoce dydaktyczne i techniczne przede wszystkim do nauczania fizyki i muzyki oraz sprzęt audiowizualny .
W latach 80 – tych w Polsce wyraźnie dał o sobie znać zastój czy nawet regres. Krytycznie oceniono środki dydaktyczne stosowane przez nauczycieli. Szkoła wielokrotnie korzystała ze środków, które stanowiły jej wyposażenie sprzed stu laty. O zahamowaniu, a nawet regresie rozwoju oświaty świadczy m.in. dotkliwy brak około 5 tys. nowych szkół oraz pilna potrzeba poddania gruntownemu remontowi ponad 10 tys. czynnych obiektów, a także rażące braki w wyposażeniu szkół w sprzęt i pomoce naukowe, łącznie z podręcznikami. Konsekwencją złych warunków pracy było obniżenie jakości pracy dydaktyczno – wychowawczej oraz przemęczenie uczniów. Szkoła stała się dla wielu uczniów instytucją nielubianą, a nawet streso – i nerwicogenną . Przyczyną kryzysu było m.in. poważne niedofinansowanie i niedoinwestowanie oświaty. Ciągle występowała znaczna różnica między potrzebami i nakładami na oświatę. Dlatego szkoła musiała godzić się z wielozmianowością pracy, brakiem sprzętu i pomocy naukowych, niskim poziomem nauczania i wychowania, problemami kadry nauczycielskiej . Dzieci wiejskie uczęszczały do szkół gorzej wyposażonych. Reforma gminnych szkół zbiorczych pogorszyła sytuację młodzieży. Nie przygotowano szkoły pod względem lokalowym i kadrowym. Stan szkoły wiejskiej w latach 80 – tych był katastrofalny . Słaba baza materialna szkolnictwa starzała się, część obiektów praktycznie nie nadawała się do dalszego użytkowania i powinna być wycofana z eksploatacji . W całej Polsce na jedną szkołę podstawową przypadało średnio 8,3 pomieszczeń do nauczania, przy czym w miastach 17, a na wsi zaledwie 6 . W 1980r. występowały dysproporcje w stanie wyposażenia poszczególnych szkół na terenie gminy Kobylnica. Klasy I – III posiadały swoje izby lekcyjne: odświeżone, estetycznie urządzone, wyposażone w pomoce naukowe wykonane przez nauczycieli . Według stanu na dzień 5 maja 1981r. najsłabsze warunki lokalowe miała Szkoła Podstawowa w Sycewicach. Szkoła mieściła się w czterech budynkach, 8 izbach lekcyjnych. Z wyjątkiem 3 izb w budynku adaptowanym na potrzeby szkoły, wszystkie inne izby były małe, przechodnie, ciemne, wymagały dodatkowego oświetlenia. Szkoła nie posiadała zagospodarowanego boiska szkolnego. Stan budynków szkolnych był niezadowalający. Były to budynki przedwojenne z sypiącymi się tynkami. Dachy wymagały naprawy. Piecowe ogrzewanie sprawiało dodatkowe kłopoty. Wszystkie budynki nie posiadały wewnętrznych ubikacji, przy adaptowanym budynku brakowało ubikacji. Dzieci przechodziły do budynku odległego o 20m. Brakowało ogrodzenia od jezdni z dużym ruchem pojazdów samochodowych. Zagrażało to bezpieczeństwu dzieci . W czasie wakacji założono centralne ogrzewanie . W czynie społecznym ogrodzono szkołę i wykonano prace porządkowe. Remont w 1982r. objął wymianę dachu, okien i drzwi; malowanie pomieszczeń i wyłożenie wykładziny gumolitowej . Warunki pracy pogarszały się w związku ze wzrostem liczby uczniów. Lekcje prowadzono zmianowo. Zdarzało się, że dzieci starsze uczyły się w klasach dla dzieci młodszych i ławki dla nich były za niskie . Brakowało również odpowiedniej izby lekcyjnej dla klasy zbyt licznej(36 uczniów), którą trzeba było podzielić . W Sycewicach konieczna była budowa szkoły, bo budynki były mocno wyeksploatowane i zniszczone . W 1984r. Rada krajowa PRON zainicjowała akcję „Narodowy czyn pomocy szkole” . Na terenie gminy Kobylnica powołano Społeczny Komitet Pomocy Szkole działający przy Naczelniku Gminy w celu gromadzenia środków na rozwój bazy materialnej oświaty . Mieszkańcy Sycewic utworzyli Społeczny Komitet Budowy Szkoły, który podjął działania odnośnie gromadzenia środków finansowych i zebrał deklaracje prac fizycznych . W czynie społecznym wyłożono płytkami plac przed szkołą przy sklepie (budynek nr 4), co polepszyło warunki higieniczne . W budynku nr 3 pomalowano izby lekcyjne i naprawiono dach . Mimo przeprowadzonych prac remontowych warunki pracy były bardzo trudne. Obiekty szkolne były przeładowane. Lekcje odbywały się w pomieszczeniach zastępczych, źle oświetlonych, niewłaściwie ogrzanych . Zakupiono więc 2 piece akumulacyjne . W 1985r. wynajęto w Domu Kultury pomieszczenia na izby lekcyjne dla klas I i II . Wszystkie izby lekcyjne pomalowano, wymieniono drzwi w budynku nr 3, naprawiono instalację odgromową i elektryczną . W 1987r. wykonano remonty dachów, elewacji budynków i malowanie wewnętrzne . Ruszyła budowa szkoły i sali gimnastycznej. Widoczne efekty przyniosła pomoc Społecznego Komitetu Budowy Szkoły w Sycewicach pod przewodnictwem C. Sławskiego. Dzięki jego społecznemu zaangażowaniu wybudowano już stadion sportowy w Sycewicach. W czynie społecznym wykonano wykop i fundamenty pod nową szkołę . W 1988r. wybudowano boisko sportowe z zapleczem socjalnym . 30 listopada 1989r. dokonano otwarcia pierwszej w gminie Kobylnica sali gimnastycznej – w Sycewicach.
Rysunek 8,Sala gimnastyczna
W latach 80 – tych szkoła otrzymała pomoce dydaktyczne do gabinetu chemicznego, historycznego, pracowni zajęć praktyczno – technicznych, kompletne wyposażenie na lekcje wychowania fizycznego do nowej sali gimnastycznej . Pomoce naukowe i techniczne nie były w pełni wykorzystane w pracy dydaktycznej z powodu istniejącej bazy lokalowej . W latach 1991 – 2000 nastąpiła zmiana systemu zarządzania i finansowania szkolnictwa publicznego. Od 1996r. gminy prowadzą wszystkie szkoły podstawowe, otrzymując na ten cel subwencję oświatową. Obiektywną miarą finansowania państwa może być udział wydatków na ten cel w produkcie krajowym brutto (PKB). Wydatki na oświatę w latach 1991 – 2000 stanowiły średnio 3,56% PKB. Nakłady na oświatę nie nadążały za wzrostem produktu krajowego brutto . Rysunek 9,Budynek nowej szkolny w Sycewicach
19 listopada 1991r. w Sycewicach oddano do użytku nową szkołę podstawową. Budowa szkoły trwała prawie cztery lata. Budynek do stanu surowego został postawiony z własnych środków gromadzonych przez Społeczny Komitet Budowy Szkoły. Na prace wykończeniowe wygospodarowano środki z budżetu województwa. Ponadto budowę szkoły finansowali: Rada Gminy w Kobylnicy oraz Ministerstwo Edukacji Narodowej. Sporo prac wykonali w czynie społecznym mieszkańcy Sycewic. Głównym wykonawcą był Zakład Remontowo – Budowlany z Reblina. Nowa szkoła to czterokondygnacyjny budynek liczący 12 izb lekcyjnych, bibliotekę, świetlicę, pomieszczenia gospodarcze i administracyjne, szatnie, toalety, a wszystko o łącznej powierzchni 2 700 metrów kwadratowych. Są w nim pracownie: fizyczna, chemiczna, biologiczna, geograficzna, zajęć praktyczno – technicznych. Szkoła otrzymała kompletne i nowe wyposażenie.
Najwięcej pomocy dydaktycznych do nowej szkoły zakupiono w 1992r. Wyposażono klasę j. polskiego i nauczania początkowego. W latach 90 – tych zakupiono pomoce naukowe do gabinetu matematycznego, historycznego, zajęć praktyczno – technicznych, geograficznego, biologicznego, fizycznego oraz środki techniczne do prowadzenia zajęć dydaktyczno – wychowawczych . Od 1997r. placówka dysponuje własną, w pełni zmechanizowaną kotłownią olejową. Odłączyła się od wiejskiej sieci ciepłowniczej i dzięki temu koszty ogrzewania obiektu zmalały, a eksploatacja zmechanizowanego urządzenia jest prosta .
W Szkole Podstawowej w Sycewicach od początku jej istnienia znajdowała się biblioteka, ale nie miała osobnego pomieszczenia ani dodatkowego pracownika na etacie bibliotekarza . Od 1956r. w budynku nr 1 była biblioteka dla dzieci klas I – IV. Księgozbiór dla młodszych uczniów liczył 530 książek. W budynku nr 2 mieściła się biblioteka dla klas VI – VII. Księgozbiór ten liczył 120 woluminów. Katalog biblioteki ośmioklasowej szkoły podstawowej, zawierający wykaz książek dla ucznia, ułatwił planowanie zakupu książek do bibliotek szkolnych. Problemem trudnym do zrealizowania okazało się zaspokojenie zapotrzebowania na lektury szkolne. Wiele bibliotek szkół wiejskich miało skąpy zasób książek dla najmłodszych . W latach 80 – tych biblioteka zajmowała się zaopatrzeniem uczniów w podręczniki . Uczniowie klas I otrzymywali ćwiczenia na własność, a podręczniki do zwrotu . Ciągle brakowało podręczników i lektur szkolnych. W 1985r. biblioteka była dobrze zaopatrzona w podręczniki. Na prośbę nauczyciela geografii z funduszy pozyskanych za sadzenie lasu zakupiono atlasy geograficzne . W latach 90 – tych biblioteka otrzymała oddzielne pomieszczenie w nowej szkole, którą kompletnie wyposażono . Rysunek 10,Biblioteka szkolna
Bibliotekarze organizowali coroczne spotkania uczniów z pisarzami i poetami w ramach Słupskiej Wiosny Literackiej, prowadzili różne konkursy plastyczne i literackie związane z lekturami i ich filmowymi adaptacjami, realizowali czytelniczo – medialną ścieżkę edukacyjną. Codziennie udostępniali uczniom i nauczycielom zgromadzony i opracowany księgozbiór z różnych działów literatury pięknej i naukowej.
Tabela 3, Stan księgozbioru
Rok
szkolny
Ilość
woluminów
1953/54
1956/57
1961/62
1965/66
1987/88
1990/91
1995/96
1999/2000
2000/2001
2001/2002
180
650
735
1 301
5 843
4 080
4 855
5 111
5 559
5 679
2002/2003
5 843
Z zestawienia wynika, że księgozbiór biblioteki szkolnej stopniowo się powiększał. W latach 1953 – 57 zakupiono średnio 156 książek rocznie. Od 1957 – 62r. wystąpił najmniejszy wzrost stanu księgozbioru, który średnio wynosił 17 książek rocznie. Przez kolejne 4 lata przybywały średnio po 142 pozycje. W latach 70 – tych i 80 – tych wystąpił znaczny wzrost zakupu książek do biblioteki szkolnej. Średnio rocznie wynosił 206 woluminów. W 1990r. dokonano kasacji starych, zużytych, niepotrzebnych książek i podręczników, stąd spadek liczby woluminów o 1763 pozycje. W latach 90 – tych co roku przybywało średnio do biblioteki szkolnej 115 książek. W latach następnych zakupiono kolejno: 448, 120 i 164 woluminów. Stan księgozbioru w roku szkolnym 2002/03 liczył 5 843 pozycje.
Od 1 lutego 1980r. funkcjonuje w Szkole Podstawowej w Sycewicach świetlica szkolna, która powstała na wniosek załogi PGR i mieściła się w budynku GZOK . W nowej szkole świetlica zajmuje samodzielne pomieszczenie, w którym przebywają dzieci dojeżdżające do szkoły. Pracownicy świetlicy opiekują się dojeżdżającymi osobami. W wolnym od zajęć dydaktycznych czasie uczniowie odrabiają lekcje, robią dekoracje i gazetki, mają zajęcia rozrywkowe albo gry stolikowe .
Rysunek 11,Świetlica szkolna
W roku 1999 rozpoczął się zasadniczy etap reformy systemu oświaty. Program finansowania oświaty i wychowania dotyczył m.in. modernizacji i wyposażenia bazy szkolnej (remonty obiektów, wyposażenie pracowni komputerowych). Szkoła Podstawowa w Sycewicach otrzymała 3 komputery z okazji Dnia Dziecka. W roku 1999 utworzyła pracownię komputerową w ramach projektu MEN pod nazwą „Pracownia komputerowa w każdej szkole”. Od II semestru roku szkolnego 1999/2000 pracowała na następującej konfiguracji :
•
jeden komputer nauczycielski ­ NTT SN 466, stanowiący serwer pracowni z oprogramowaniem : Microsoft Back Office Small Buisiness Serwer, Microsoft Office 97 standard, Microsoft Works 4.0 PL
•
9 komputerów marki NTT SU 466 , jako uczniowskie stacje robocze z Microsoft Windows 98 PL , Microsoft Works 4.0 pl.
Rysunek 12, Pracownia komputerowa
Na początku okresu rozwoju sieci komputerowych dostęp do Internetu był możliwy z reguły na jednym komputerze połączonym z siecią za pomocą modemu i taką możliwość otrzymała szkoła. Szansą odpowiedniego wykorzystania dostępu do sieci Internet w szkole było zainstalowanie stałego łącza, które szkoła uzyskano w maju 2000 roku, i odpowiednią konfigurację serwera szkolnego. Jako platformę systemową pod serwer internetowy wybrano darmowy system operacyjny Linux . Pracownię zorganizowała i opiekę nad nią sprawowała informatyk B. Holewa.
W roku szkolnym 2001/2002 odbył się remont dachu sali gimnastycznej, wymiana oświetlenia w sali i malowanie szkoły. Utworzono dwie sale do nauki (j. angielskiego i matematyki). W następnym roku młodzież otrzymała komputery jako nagrodę za zbiórkę surowców wtórnych . Przy Zespole Szkół w 2003r. powstało Miasteczko Ruchu Drogowego, które sponsorowali: Rada Gminy w Kobylnicy, Wojewódzki Ośrodek Ruchu Drogowego, Fundacja „Bezpiecznie w Ruchu Drogowym” z Gdańska, Towarzystwo Ubezpieczeń i Reasekuracji „Warta”, p. Wojciechowski (przedsiębiorca z Komorczyna), Oddział Regionalny w Gdańsku, firma „Krężel” z Kobylnicy, Przedsiębiorstwo Inżynieryjne „Trafic” ze Słupska. Sycewickie miasteczko jest trzecim tego typu w rejonie (po Słupsku i Bytowie) .
Rysunek 13,Miasteczko ruchu drogowego
UCZNIOWIE
Liczebność
Reforma szkolnictwa podstawowego stworzyła system szkolny oparty na zasadach: jednolitości, powszechności, bezpłatności nauczania. Szkoły podstawowe stanowiły minimum wykształcenia, które było warunkiem podjęcia dalszej nauki w szkołach średnich. W Polsce Ludowej po wojnie zorganizowano szkoły podstawowe, do których miały obowiązek uczęszczać wszystkie dzieci w wieku szkolnym (bez względu na pochodzenie społeczne, kulturalne, regionalne). Powszechność siedmioklasowej szkoły podstawowej została zrealizowana w 99,5% w roku szkolnym 1959/60 . Dekret o obowiązku szkolnym z 1956r. został potwierdzony przez Ustawę o rozwoju oświaty i wychowania z 1961r. Obowiązek szkolny dziecka rozpoczyna się z początkiem roku szkolnego w tym roku kalendarzowym, w którym kończy 7 lat oraz trwa do ukończenia 18 roku życia – do ukończenia szkoły podstawowej. Ustawa ograniczyła prawo do zatrudniania tylko tych młodocianych, którzy ukończyli co najmniej 8 klas szkoły podstawowej. W ten sposób przepisy jednoznacznie interpretowały obowiązek szkolny jako obowiązek zdobycia podstawowego wykształcenia .
W 1965r. wprowadzono do szkół statut szkoły podstawowej, który zawiera dwa paragrafy o uczniach:
•
32 – zadaniem ucznia w szkole jest uczyć się pilnie i systematycznie, brać udział w życiu społecznym szkoły, przestrzegać regulaminu uczniowskiego.
•
33 – uczniowie szkoły mają prawo do korzystania:
•
z pomocy lekarskiej w ramach szkolnej opieki higieniczno – lekarskiej,
•
ze stypendiów, kolonii i obozów letnich oraz z dożywiania i innych form pomocy materialnej. W roku szkolnym 1946/47 w szkołach podstawowych było 3 283 tys. uczniów . Liczba uczniów w szkołach podstawowych w latach 1948 – 56 wykazywała znaczną stabilizację. W 1949r. było 3 352,9 tys. uczniów, a w 1955r. 3 386,4 tys. W szkołach z klasą VII było 75,3% (1949r.) i 89,9% w 1955r. ogółu uczniów . W latach następnych wystąpił wzrost liczby uczniów w szkołach podstawowych: w roku szkolnym 1956/57 – 3 688,6 tys. uczniów, 1958/59 – 4 278,1 tys., w roku szkolnym 1960/61 – 4 876,3 tys. uczniów .
W latach 70 – tych zanotowano ogólny spadek liczby uczniów. W roku szkolnym 1970/71 w szkołach podstawowych było 5 265 970 uczniów, 1975/76 – 4 309 823 uczniów, a w 1980/81 – 4 161 695 uczniów . Rocznik statystyczny Głównego Urzędu Statystycznego podał następującą liczebność uczniów w latach 90 – tych: 1990/91 – 5 301 tys., 1991/92 – 5 323,8 tys., 1993/94 – 5 288,2 tys. , 1995/96 – 5 104,2 tys., 1997/98 – 4 896,4 tys., 1998/99 – 4 741,5 tys. .
We wrześniu 1945r. w powiecie słupskim działało 27 szkół, do których uczęszczało 660 uczniów. W Słupsku było wówczas 570 uczniów. Do końca 1945r. w mieście nastąpił szybki wzrost liczby uczniów. I tak 31 XII 1945r. •
w szkole nr 1 (ul. Mickiewicza) uczyło się 427 uczniów,
•
w szkole nr 2 (ul. Pobożnego) – 286 uczniów,
•
w szkole nr 3 (ul. Deotymy) – 511 uczniów.
W latach 70 – tych zorganizowano zbiorcze szkoły gminne, szkoły filialne i punkty filialne, do których dowożono uczniów z małych zlikwidowanych szkół, aby wszyscy uczniowie w przyszłości obowiązkowo uczęszczali do 10 – letniej szkoły średniej. Należało też zorganizować świetlice szkolne z dożywianiem młodzieży, ponieważ wydłużyła się droga dziecka do szkoły.
Dzieci właściwie przygotowywano do podjęcia nauki szkolnej przez powszechność wychowania przedszkolnego dla sześciolatków. Na terenie województwa słupskiego istniały 182 przedszkola, 191 ognisk przedszkolnych i 12 oddziałów przedszkolnych obejmujących na wsi 38,7% dzieci w wieku 3 – 6 lat, przy średniej krajowej wynoszącej 48,7% . W Sycewicach 6 – letnie dzieci uczęszczały do zakładowego przedszkola PGR, następnie do gminnego przedszkola, a od roku szkolnego 1993/94r. do klasy „0” utworzonej w nowej szkole podstawowej . Klasa ta przygotowuje dzieci do podjęcia nauki w klasie I szkoły podstawowej. Szkoła Podstawowa w Sycewicach w latach 1946 – 1957 była szkołą czteroklasową. W kolejnych latach pięcio i sześcioklasową, a od 1959r. do 1966r. pełną siedmioklasową szkołą podstawową, do której uczęszczały dzieci z Sycewic i Komorczyna. Zgodnie z Ustawą o rozwoju systemu oświaty z 1961r. szkoła w Sycewicach w latach 1966 – 1999r. była ośmioklasową szkołą podstawową. W wyniku wdrażania nowego systemu edukacji w roku szkolnym 1999/2000 w miejsce 8 –letniej szkoły podstawowej powstała 6 – letnia szkoła podstawowa i 3 – letnie gimnazjum, w którym nauka jest obowiązkowa. Do Szkoły Podstawowej w Sycewicach uczęszczała następująca liczba uczniów, co ukazuje poniższa tabela.
Tabela 4Liczebność uczniów w szkole w Sycewicach w latach 1946 – 2003 ,
Rok szkolny
Rok szkolny
1965/66
1966/67
1967/68
1968/69
1969/70
1970/71
1971/72
1972/73
Ilość uczniów
98
106
110
111
122
106
112
123
Rok szkolny
1984/85
1985/86
1986/87
1987/88
1988/89
1989/90
1990/91
1991/92
Ilość uczniów
1946/47
1947/48
1948/49
1949/50
1950/51
1951/52
1952/53
1953/54
Ilość uczniów
24
21
19
16
13
13
20
24
1954/55
23
1973/74
130
1992/93
265
248
235
240
239
230
214
219
245
Jak wynika z powyższego zestawienia w latach 1946 – 55 w szkole w Sycewicach występowały wahania liczebności uczniów spowodowane migracją ludności osiedlającej się na Ziemiach Odzyskanych. W latach 1956 – 60 szkoła podnosiła swój poziom organizacyjny – przybywało w niej i klas i uczniów. W siedmioklasowej i ośmioklasowej szkole do 1973r. występowała stabilizacja liczby uczniów. Następne lata 70 – te były okresem wzrostu gospodarczego w Polsce, a w Sycewicach w szczególności rozbudował się Kombinat PGR, który dla swoich pracowników oddał nowe osiedle mieszkaniowe. Zamieszkały w nim wielodzietne rodziny, których dzieci podjęły naukę w miejscowej szkole podstawowej. W związku z tym liczba uczniów przekroczyła 200 osób, co znacznie utrudniło pracę w starej szkole i zmusiło całą społeczność lokalną do podjęcia inicjatywy budowy nowej szkoły. W 1991r. oddano ją do użytku. Dzięki temu zdecydowanie poprawiły się warunki nauki i pracy dydaktyczno – wychowawczej uczniów i nauczycieli. Na podstawie Ustawy o systemie oświaty z 1991r. do obwodu Szkoły Podstawowej w Sycewicach włączono: Komorczyn, Reblino, Reblinko, Zębowo, Redęcin, Gać Leśną. W związku z tym wzrosła liczba uczniów w szkole w Sycewicach. Od 1999r. do 2003r. w sześcioklasowej Szkole Podstawowej w Sycewicach wystąpił spadek liczby uczniów. Rocznik statystyczny również zanotował takie zjawisko w Polsce. W latach: 2000/01 – 3 220,6 tys.; 2001/02 – 3 105,1 tys.; 2002/03 – 2 983 tys. uczniów uczęszczało do szkół podstawowych.
Pochodzenie uczniów
Przed szkolnictwem polskim po wojnie wystąpiły trudności związane z wielkimi ruchami migracyjnymi ludności, wywołanymi zmianami granic Polski w wyniku układu poczdamskiego. W skład terytorium Polski weszły również ziemie odzyskane – prastare ziemie piastowskie, położone nad Odrą i Nysą oraz nad Bałtykiem. Mimo dużego napływu ludności na ziemiach odzyskanych występowały zmiany stanu zaludnienia. Ruchy migracyjne ludności miały miejsce między ziemiami dawnymi a ziemiami odzyskanymi. Dotyczyły również miast i wsi. Poważna ilość mieszkańców miast i wsi osiedlała się w miastach w wyniku industrializacji i zapotrzebowania na siłę roboczą w miastach. W okresie powojennym następowały zmiany w rozmieszczeniu ludności z powodu akcji osiedleńczej na ziemiach zachodnich . Po wojnie do Sycewic, w których mieszkali jeszcze Niemcy i czekali na przesiedlenie za Odrę oraz stacjonowali Rosjanie, organizujący władzę państwową na terenach wyzwolonych, przybyli Polacy z różnych stron kraju. Polacy osiedlający się w Sycewicach i Komorczynie (należał do obwodu szkolnego póki nie otworzono tam czteroklasowej szkoły podstawowej) pochodzili z Polski centralnej, gdzie występowało przeludnienie tamtych terenów. Natomiast Polacy ze Wschodu (Litwy, Białorusi, Ukrainy i południowo – wschodniej Polski) opuścili swoje tereny wskutek historycznych wydarzeń po II wojnie światowej – przesunięcia granic i operacji „Wisła” . W latach 1946 – 56 do czteroklasowej szkoły podstawowej w Sycewicach uczęszczało 57,2% uczniów pochodzących z rodzin repatriantów i 42,8% uczniów pochodzących z rodzin przesiedleńców z Polski centralnej. W Komorczynie po wojnie zamieszkali ludzie z dwóch sąsiednich wsi kieleckich i tylko 3 rodziny z terenów wschodnich. Były to rodziny rolnicze i tu zajęły indywidualne gospodarstwa rolne . W latach 1960 – 80 wskutek migracji ludności w Sycewicach do miejscowej szkoły podstawowej uczęszczało 33,6% uczniów pochodzących z rodzin repatriantów, 61,7% uczniów – z rodzin przesiedleńców z Polski centralnej, 3,9% z rodzin autochtonów i 0,8% uczniów pochodzących z rodzin reemigrantów (przybyli z Niemiec i Francji) . Do Szkoły Podstawowej w Sycewicach w latach 1946 – 48 uczęszczały dzieci z Sycewic i Komorczyna. Później w Komorczynie otworzono szkołę czteroklasową. Z chwilą powstania 7 – klasowej szkoły w Sycewicach starsze dzieci z Komorczyna przychodziły do niej. Wskutek reorganizacji sieci szkół wszystkie dzieci z Komorczyna uczęszczały do szkoły w Sycewicach. W 1993r. do obwodu nowej szkoły włączono jeszcze Reblino, Reblinko, Redęcin, Zębowo, Gać Leśną. W sumie do Szkoły Podstawowej w Sycewicach uczęszczało 79,5% uczniów z Sycewic, 11,4% ­ z Komorczyna i 9,1% uczniów spoza I obwodu szkolnego.
Po wojnie w latach 50 – tych w Polsce niezadowolenie budziła realizacja obowiązku szkolnego i problematyka selekcji społecznej w szkolnictwie. Z wyliczeń M. Falskiego wynikało, że w latach 1953 – 59 na 100 dzieci pracowników umysłowych do klasy VII szkoły podstawowej dochodziło przeciętnie 97, na 100 dzieci pochodzenia robotniczego 92, a pochodzenia chłopskiego już tylko 72. Do klasy VIII wstępowało 43 na 100 uczniów pochodzenia inteligenckiego, 18 na 100 pochodzenia robotniczego i zaledwie 7 pochodzenia chłopskiego . Mieszkańcy Sycewic w większości podjęli pracę w Państwowym Gospodarstwie Rolnym, które prężnie rozwijało się i specjalizowało w produkcji roślinnej i hodowlanej. Pracownicy PGR byli zatrudnieni w administracji, usługach (przedszkole, stołówka, masarnia, pralnia, restauracja, dom kultury), gorzelni, oborze, grupie budowlano – remontowej. Pracownicy otrzymali mieszkania, działki pracownicze, stadion sportowy, plac zabaw. Dzieci tych pracowników, tj. robotników rolnych uczęszczały do Szkoły Podstawowej w Sycewicach i dlatego wśród uczniów tej szkoły najwięcej pochodziło z rodzin robotniczych, bo aż 78,9%. W Sycewicach było kilkanaście gospodarstw indywidualnych. Ich liczba zmniejszała się przede wszystkim wskutek zmian ekonomicznych i społecznych.
Tabela 5, Pochodzenie
Rok szkolny
Ilość absolwentów
Pochodzenie społeczne
Inteligenckie
1959/60
1962/63
1965/66
1969/70
1975/76
1980/81
1984/85
1986/87
1988/89
1990/91
9
23
9
16
21
20
23
19
30
14
1
1
1
1
1
Robotnicze
7
16
4
8
14
16
20
16
29
13
Chłopskie
2
6
5
8
6
4
3
2
1992/92
1995/96
1997/98
17
25
35
3
1
17
19
31
1999/2000
32
2
30
3
3
Z tabeli wynika, iż najmniej uczniów – absolwentów Szkoły Podstawowej w Sycewicach pochodziło z rodzin inteligenckich. Rodziny te mieszkały i pracowały w tej miejscowości. Byli to nauczyciele, inżynierowie rolnictwa i budownictwa oraz lekarz. Uczniowie pochodzący z rodzin chłopskich stanowili 17,9% ogółu uczniów. Najliczniejsza grupa uczniów pochodziła z rodzin robotniczych, stanowiła 78,9% ogółu uczniów. Z powyższego wynika, że Sycewice przekwalifikowały się – ze wsi rolniczej stały się wsią robotniczą. Absolwenci W miarę rozwoju szkolnictwa coraz większą wagę przywiązywano do uczęszczania do szkoły w wieku obowiązku szkolnego oraz podejmowano wysiłki, aby jak najwięcej dzieci ukończyło szkołę podstawową. Zmiany ustrojowe, przebudowa sieci szkolnej, zmiany organizacyjne szkoły podstawowej , zmniejszenie obciążenia nauczyciela nadmierną liczbą dzieci w klasie oraz walka z drugorocznością i odsiewem miały na celu umożliwienie jak największej liczbie dzieci ukończenie szkoły podstawowej. Z bilansu absolwentów wynika, że odsetek młodzieży kończącej szkołę podstawową i wstępującej na pierwszy rok nauki w szkole średniej systematycznie wzrastał w Polsce Ludowej i Rzeczypospolitej Polskiej. Pod względem udostępnienia młodzieży kształcenia ponadpodstawowego Polska znalazła się w czołówce państw o rozwiniętym systemie oświaty . W latach powojennych, pomimo niewątpliwych osiągnięć oświatowych, nie była zadawalająca sprawność nauczania szkoły podstawowej. Dla dzieci urodzonych w latach 1942 – 46, które ukończyły VII klasę bez opóźnień sprawność kształcenia była następująca:
•
1942 – 53,1% (w 1956r.)
•
1943 – 51,1% (w 1957r.)
•
1944 – 50,8% (w 1958r.)
•
1945 – 49,9% (w 1959r.)
•
1946 – 53,4% (w 1960r.) Z danych archiwalnych z lat 1959 – 66 wynika, że w Szkole Podstawowej w Sycewicach 16,9% ogółu uczniów ukończyło szkołę z opóźnieniem .
W zarządzeniu MOiW z 1981r. stwierdzono, że promocję do klasy programowo wyższej uzyskuje każdy uczeń, który otrzymał ze wszystkich obowiązkowych przedmiotów w danej klasie roczne oceny co najmniej dostateczne. Uczeń, który otrzymał roczną ocenę niedostateczną z jednej lub więcej przedmiotów powtarzał naukę w tej samej klasie w następnym roku szkolnym .
Wśród ludności wiejskiej rozpoczęto akcję uświadamiającą, że dziecko wiejskie przez szkołę wyżej zorganizowaną otworzy sobie drogę dalszego kształcenia i zasili dobrze przygotowanym pracownikiem przemysł, handel, komunikację, wolne zawody. Następstwa reformy rolnej wymagały bowiem racjonalnego przerzucenia ludności wiejskiej do innych zawodów i miast. Dobre wykształcenie było środkiem ułatwiającym jednostce przejście do nowego środowiska .
Szkoła podstawowa nie przygotowywała ucznia do pracy w ściśle określonym zawodzie. Ustawa z 1961r. zaznaczyła, że ma dać wstępne zaznajomienie z techniką oraz przysposobienie do pracy i udziału w życiu społecznym i kulturalnym. W toku nauki oraz przez zwiedzanie zakładów pracy i wykonywanie określonych przedmiotów krystalizowały się zainteresowania uczniów i następowała konfrontacja wiadomości o pracy zawodowej z własnymi zainteresowaniami, zdolnościami i możliwościami. Władze szkolne zalecały, aby nauczyciele pomagali w wyborze zawodu czy dalszego kierunku kształcenia w sposób celowy i zorganizowany . W Szkole Podstawowej w Sycewicach przez wiele lat prowadzono dla uczniów najstarszych klas preorientację zawodową, w ramach której m.in. organizowano specjalne wycieczki do szkół ponadpodstawowych i zakładów pracy na terenie Słupska, Sławna, Koszalina. Rosły liczby absolwentów szkół podstawowych – z 270,6 tys. w 1956r. do 470,5 tys. w 1961r. W 1961r. już 78,1% absolwentów szkół podstawowych podjęło dalszą naukę: •
w liceach ogólnokształcących 99,2 tys.
•
w technikach i liceach zawodowych 61,2 tys.
•
w zasadniczych szkołach zawodowych 116,0 tys.
•
w szkołach przysposobienia rolniczego 15,3 tys. Szkoła podstawowa zapewniała wszystkim uczniom jednolite wykształcenie, a także przygotowanie do nauki w zasadniczych szkołach zawodowych i technikach, w liceach ogólnokształcących i zawodowych lub do dalszego kształcenia się i zdobywania kwalifikacji w toku pracy zawodowej .
Polska przekształciła się w kraj ludzi oświeconych, o czym świadczą dane: w latach 1946 – 71 ponad 11 mln wychowanków opuściło szkoły podstawowe, ponad 3 mln – zasadnicze szkoły zawodowe, ponad 2 mln – technika i licea zawodowe, ponad 1,5 mln – licea ogólnokształcące, ponad 600 tys. – wyższe szkoły . Liczba absolwentów 8 – klasowych szkół podstawowych w kolejnych latach rosła i wynosiła: 1980/81 – 502,5 tys., 1990/91 – 622,4 tys., 1995/96 – 627,7 tys., 1997/98 – 674,2 tys. W Szkole Podstawowej w Sycewicach najlepsi uczniowie byli nagradzani za wyniki w nauce i zachowanie, za udział w konkursach przedmiotowych, reprezentowanie szkoły na forum gminy i regionu oraz kraju, za pracę społeczną i osiągnięcia sportowe. Najlepsi uczniowie otrzymywali świadectwo z wyróżnieniem (za średnie oceny – 5,0 i 4,9) oraz książki albo dyplomy, a nawet stypendia od wójta gminy .
W 1968r. wydano nowy regulamin przyjmowania absolwentów klas VIII do klas pierwszych szkół średnich. Uczniowie, którzy osiągnęli na zakończenie klasy VIII wymagany limit ocen, dokonywali tylko zapisu do wybranej szkoły średniej. Absolwenci, którzy nie osiągnęli wymaganego limitu ocen na świadectwie końcowym, musieli składać egzamin wstępny do klas pierwszych szkół średnich. Zaczęto też preferować młodzież pochodzenia robotniczego i chłopskiego. Nie osiągnięto zamierzonego celu, młodzież ta nadal nie garnęła się do średnich szkół ogólnokształcących . Do szkół średnich szło 33% absolwentów szkół podstawowych. Wielu absolwentów przeszło do zasadniczych szkół zawodowych, aby uzyskać kwalifikacje robotnicze. Stamtąd do techników. Młodzież, która została na wsi do pracy na roli, nie zainteresowała się szkołami rolniczymi, zwłaszcza szkołami przysposobienia rolniczego. Pochodzenie społeczne decydowało o aspiracjach młodzieży wiejskiej. Dzieci z rodzin inteligenckich podejmowały naukę w liceach ogólnokształcących, robotnicze w technikach, chłopskie w zasadniczych szkołach zawodowych . Tabela 6, Wybór szkół ponadpodstawowych przez absolwentów
Rok szkolny
Ilość absol –
wentów
Szkoła ponadpodstawowa
LO
Średnia zawo – dowa
%
1959/60
1962/63
1965/66
1969/70
1975/76
1980/81
1984/85
1986/87
1988/89
1990/91
1992/93
1995/96
1997/98
1998/99
9
23
9
16
21
20
23
2
2
19
30
14
17
25
35
36
1999/2000
32
22,2
8,6
%
3
1
33,4
4,3
2
2
2
1
12,5
9,5
10
4,3
%
5,8
32
28,5
19,5
14
21
12
10
15
23
28
22,2
47,9
100
50
61,9
70
60,9
73,7
70,1
85,7
58,9
60
65,8
77,8
28,2
21
65,6
5
7
2
6
2
2
1
23,9
20
34,8
26,3
23,3
14,3
35,3
8
5,7
2,7
1
3,3
1
8
10
7
2
6,2
9
5
4
8
ZSZ
2
11
9
8
13
14
14
Nie konty – nuowali nauki
%
2
9
22,2
39,2
6
1
37,5
4,7
1
3,3
Z zestawienia wynika, że liczba absolwentów w latach 1959 – 66 wahała się od 9 – 23 – 9; w latach 1969 – 76 wzrastała od 16 – 21; w latach 1980 – 90 znowu się wahała od 19 – 22 – 14. Od 1990r. liczba absolwentów wzrastała do końca istnienia ośmioklasowej Szkoły Podstawowej w Sycewicach. Wiązało się to z reorganizacją sieci szkół i powiększeniem obwodu szkolnego. Największa liczba absolwentów Szkoły Podstawowej w Sycewicach, wybierając szkoły ponadpodstawowe, decydowała się na naukę w zasadniczych szkołach zawodowych, aby jak najszybciej zdobyć zawód, podjąć pracę i zarabiać pieniądze. Do 1993r. wybór szkoły ogólnokształcącej był wyższy procentowo i liczniejszy w liczbie absolwentów niż wybór szkoły średniej zawodowej. Od 1994 – 2000 roku sytuacja była odwrotna, tj. większa liczba absolwentów wybierała średnie szkoły zawodowe niż licea ogólnokształcące. W sumie liceum ogólnokształcące wybrało około 15% ogółu absolwentów; szkoły średnie zawodowe – ponad 12%; zasadnicze szkoły zawodowe – 65,3%. Ponad 7% absolwentów nie podjęło nauki w szkołach ponadpodstawowych . Byli to uczniowie z Komorczyna, w większości dziewczęta pozostały na wsi po ukończeniu tylko szkoły podstawowej.
Spośród 796 absolwentów Szkoły Podstawowej w Sycewicach 29 osób ukończyło studia wyższe, tj. 3,64% ogółu absolwentów. Wszyscy mieszkali w Sycewicach, zatem nie ukończyli studiów wyższych absolwenci tej szkoły spoza Sycewic. Pochodzenie terytorialne miało wpływ na aspiracje edukacyjne młodzieży, a zupełnie zatarło się pochodzenie regionalne, bo młode pokolenie tutaj się urodziło i wykształciło. Ważne okazało się pochodzenie społeczne, mimo iż po 50% młodzieży tej szkoły pochodziło z rodzin inteligenckich i robotniczych, ponieważ częściej studia kończyły wszystkie dzieci z rodzin inteligenckich. Były to rodziny z jednym lub dwojgiem dzieci. Żaden uczeń z rodziny chłopskiej nie ukończył studia wyższe. Na uwagę zasługuje to, iż liczna grupa młodzieży podjęła studia w słupskiej uczelni. WSP ukończyło 9 osób, pozostali – administrację, ekonomię, Wyższą Szkołę Policji, Politechnikę, Wyższą Szkołę Kolejarstwa, Wyższą Szkołę Morską. W Szkole Podstawowej w Sycewicach pracę podjęli jej absolwenci – byli wychowankowie: B. Kamykowska, M. Jeziorowska, M. Daszewska, G. Chwieduk, M. Mikołajczak. Do rodzinnej wsi po ukończeniu studiów wyższych powrócił również J. Dąbrowski.
KADRA NAUCZYCIELSKA
Liczebność nauczycieli
Nauczyciel jest centralną postacią w systemie oświaty. Jego praca decyduje o treściach nauczania i wychowania, o efektach pracy szkoły. W historii zawodu nauczycielskiego następowała ewolucja od nauczyciela, który pełnił wszystkie funkcje – do nauczyciela specjalisty. Powstawanie nowych specjalności, różnicowanie się zawodu nauczycielskiego nastąpiło w wyniku szybkiego rozwoju nauki i techniki. Wysoki poziom kompetencji naukowo – dydaktycznych, zaangażowanie społeczne, wysoka etyka zawodowa, warunki życia i pracy – to podstawowe czynniki określające sprawność zawodową nauczycieli . W chwili wyzwolenia wystąpił niedobór nauczycieli. We wrześniu 1945r. w powiecie słupskim było 47 nauczycieli, brakowało co najmniej 225. Sytuacja materialna nauczycieli odpowiadała na ogół trudnym warunkom życiowym ówczesnego społeczeństwa. Nauczyciele otrzymali pierwsze pobory z trzymiesięcznym opóźnieniem. Do tego czasu otrzymywali tylko zapomogi . Ministerstwo Oświaty uregulowało ruch służbowy, aby położyć kres samowolnemu przesiedlaniu się i odchodzeniu nauczycieli. Niedopuszczalne było przenoszenie się nauczycieli na własną rękę bez uzyskania zgody władz szkolnych, albo wbrew decyzji tych władz, porzucanie pracy w jednym miejscu a obejmowanie w innym. Praca nauczycieli wymagała wielu wyrzeczeń i trudu, szczególnie na Ziemiach Odzyskanych. Na tych terenach praca nauczycieli była działalnością społeczną i pionierską . Nauczyciele włączali się do wszystkich lokalnych akcji politycznych i społecznych, aby zasiedlić i zagospodarować środowisko szkoły. W Sycewicach uruchomiono polską szkołę podstawową w 1946r. Była to szkoła podstawowa czteroklasowa z jednym nauczycielem, który jednocześnie był kierownikiem tej placówki. Taki poziom organizacyjny i kadrowy istniał do roku szkolnego 1956/57. W latach 1946 – 1957 do szkoły w Sycewicach uczęszczało od 13 do 53 uczniów, których jeden nauczyciel uczył w klasach łączonych na zmiany . W roku szkolnym 1958/59 w szkole pracowało dwoje nauczycieli, wzrosła liczba uczniów i izb lekcyjnych. Na jednego nauczyciela przypadało średnio 40 uczniów. Podnosił się również poziom organizacyjny szkoły. W szkole pięcio i sześcioklasowej nauczano w klasach łączonych na dwie zmiany. W następnych latach Szkoła Podstawowa w Sycewicach była szkołą siedmioklasową, w której pracowało 4 nauczycieli. W czterech izbach lekcyjnych nauka odbywała się na dwie zmiany. Poprawiły się warunki pracy nauczycieli, ponieważ na jednego nauczyciela i na jedną izbę przypadało średnio od 25 do 28 uczniów . W latach 50 – tych i 60 – tych pogorszyły się warunki pracy nauczycieli szkół podstawowych. W 1956r. Na jedną izbę przypadało 38 uczniów, w 1959r. – 40,6; a w 1961r. już 42 uczniów. Spowodowało to konieczność wprowadzenia zmianowości w nauczaniu. Wskaźnik liczby uczniów przypadający na 1 nauczyciela 1956r. wynosił 33,3 uczniów, w 1961r. – 33 uczniów. Utrzymywał się więc na tym samym poziomie . W latach 1956 – 61 ustabilizowała się liczba uczniów przeciętnie przypadająca na 1 nauczyciela na wsi na poziomie 30 osób .
Realizacja reformy szkolnej wymagała wprowadzenia do szkół w latach 1962 – 70 około 125 tys. nauczycieli. W roku szkolnym 1966/67 uruchomiono klasę VIII, wtedy do pełnej obsady szkół zabrakło około 7 tys. etatów nauczycielskich. Do 1968r. brakujące etaty zostały obsadzone. Wzrost kadry nauczycielskiej na wsi znacznie poprawił warunki pracy szkolnej .
W latach 1960 – 65 w siedmioklasowej Szkole Podstawowej w Sycewicach pracowało 4 i 5 nauczycieli, którzy nauczali od 100 – 124 uczniów w czterech izbach lekcyjnych. Praca dydaktyczno – wychowawcza nadal odbywała się na dwie zmiany. Nie zmieniły się zatem warunki pracy nauczycieli, które w tej szkole były lepsze niż w szkołach podstawowych na terenie Polski pod względem ilości uczniów przypadających na 1 nauczyciela i 1 izbę (20 – 30 uczniów).
Od 1966r. szkoła była ośmioklasową szkołą podstawową, w której przez 8 kolejnych lat uczyło 6 nauczycieli. Liczba uczniów utrzymywała się na tym samym poziomie. Zmniejszała się liczba uczniów przypadająca na 1 nauczyciela i na 1 izbę lekcyjną, co świadczy o poprawie warunków pracy nauczycieli . W latach 70 – tych struktura zatrudnienia w wielu zawodach świadczy o tym, że zdecydowaną większość stanowią kobiety. We wszystkich szkołach zatrudnione były w 1971r. – 39 124 osoby. Ogólna liczba kobiet pracujących na stanowiskach pedagogicznych wyniosła 27 553, co stanowi 69,6%. Liczby mówią o dużej feminizacji kadry nauczycielskiej szkół podstawowych. Feminizacja zawodu nauczycielskiego jest zjawiskiem światowym. Liczba kobiet na stanowiskach kierowniczych jest stosunkowo niska . W dziejach Szkoły Podstawowej w Sycewicach na stanowisku kierowniczym pracowało 9 osób – 4 kobiety i 5 mężczyzn. Jedna z kobiet dwukrotnie zajmowała stanowisko kierownicze. Nie możemy zatem mówić o feminizacji kadry kierowniczej w tej szkole.
W każdej szkole brakowało średnio 4 nauczycieli specjalistów poszczególnych przedmiotów. Najbardziej potrzebni byli nauczyciele nauczania początkowego, wychowania fizycznego, wychowania muzycznego, chemii. Sytuacja kadrowa niekorzystnie wpływała na obciążenie zatrudnionych nauczycieli zajęciami dydaktycznymi. Największe obciążenie nauczycieli wystąpiło również w województwie słupskim. Utrzymywała się od lat liczba uczniów przypadających na jednego nauczyciela. Średnio wynosiła ona 25 osób, w środowiskach wiejskich średnio o 5 uczniów mniej. Liczba uczniów przypadających na jedną izbę lekcyjną średnio wynosiła 23, w środowiskach wiejskich – 18, w mieście – 28 .
Główną część kadry pedagogicznej w szkołach stanowili nauczyciele. Coraz częściej wspomagali ich w pracy dydaktyczno – wychowawczej inni specjaliści. Prócz nauczycieli zatrudniani byli: wychowawcy świetlic, pracownicy bibliotek szkolnych, instruktorzy ZHP, pedagodzy szkolni, psychologowie i inni pracownicy pedagogiczni. Najliczniej reprezentowani byli: wychowawcy świetlic, instruktorzy ZHP oraz pracownicy bibliotek. 80% szkół wiejskich zgłaszało zapotrzebowanie na różnych pracowników pedagogicznych. Średnio każda potrzebowała 3 pracowników pedagogicznych .
W Sycewicach w latach 70 – tych w szkole pracowało 8 nauczycieli. W 5 izbach lekcyjnych uczyli od 112 do 228 uczniów, ponieważ w tym czasie prężnie działający Kombinat PGR dla swoich pracowników i ich rodzin wybudował i zasiedlił budynki wielorodzinne. Jednocześnie bardzo pogorszyły się warunki pracy nauczycieli miejscowej szkoły. Wzrosła bowiem liczba uczniów, a baza lokalowa i materialna szkoły była w katastrofalnym stanie. Warunki pracy pogorszyły się również z tego względu, że na jednego nauczyciela przypadało średnio 28 uczniów (w kraju – 20), na jedną izbę lekcyjną przypadało 45 uczniów (w kraju – 18). Kadra nauczycielska liczyła 8 osób, w tym: 1 mężczyzna i 7 kobiet, co stanowiło 12,5% i 87,5% ogółu nauczycieli. Kadra była zatem sfeminizowana . W wyniku konfliktu społecznego lat 1980/81 nauczyciele uzyskali trzy istotne przywileje: •
obniżenie wieku emerytalnego do lat 55,
•
skrócenie systemu pracy do 5 dni,
•
tygodniowego wymiaru pracy do 18 godzin.
To spowodowało, że załamała się sytuacja kadrowa w szkolnictwie podstawowym. W 1984r. było 24 tys. nie obsadzonych stanowisk nauczycielskich, w tym 13 tys. na wsi. Od 1980r. pojawili się ponownie nauczyciele niekwalifikowani. W 1984r. 66% nauczycieli niekwalifikowanych pracowało na wsi . W 1980r. zatrudniono 97,4 tys. nauczycieli. Kobiety stanowiły 79,5% ogółu zatrudnionych. W 1984r. na wsiach zatrudniono 129,4 tys. nauczycieli, w tym kobiety stanowiły 79,2% . Największe potrzeby kadrowe wystąpiły w szkołach podstawowych. Deficyt kadrowy wynika z wyżu demograficznego i realizacji postanowień Karty Nauczyciela:
1. obniżenie tygodniowego wymiaru zajęć dydaktycznych o 8 godzin dla nauczycieli szkół podstawowych,
2. wprowadzenie dłuższych urlopów wychowawczych dla matek,
3. zmniejszenie norm ilości dzieci w oddziałach od 25 – 30,
4. zmniejszenie się limitów rekrutacji w szkołach kształcących nauczycieli od 1975r. Lata 80 – te w szkolnictwie charakteryzują się regresem, który wystąpił także w sytuacji kadrowej. Nie można tego stwierdzić na podstawie liczebności kadry nauczycielskiej w Sycewicach, ponieważ w szkole w tych latach przybywało i uczniów (214 – 246), i nauczycieli (9 – 18), i izb lekcyjnych. W 8 izbach uczyło się 12 oddziałów – średnio po 20 uczniów w każdym. Na 1 nauczyciela przypadało od 14 do 25 uczniów, na jedną izbę od 27 do 31 uczniów. W dalszym ciągu nauczyciele pracowali na dwie zmiany.
Sytuacja zmieniła się z chwilą oddania do użytku nowego budynku szkolnego w 1991r. Nowa szkoła powstała dzięki inicjatywie Społecznego Komitetu Budowy Szkoły w Sycewicach pod przewodnictwem inż. Cz. Sławskiego. W nowym budynku pracowało około 20 nauczycieli. Praca nauczycieli i uczniów odbywała się na jednej zmianie w 12 izbach lekcyjnych. Na 1 nauczyciela przypadało od 10 do 14 uczniów, na jedną izbę od 17 do 23 uczniów. Warunki pracy kadry nauczycielskiej uległy zdecydowanej poprawie.
W Polsce w 1992r. było zatrudnionych ogółem 639,6 tys. nauczycieli. Kobiety stanowiły 81,1% ogółu pełnozatrudnionych nauczycieli czynnych. To one budowały model „szkoły przyszłości” i „nauczyciela przyszłości”, który otwierał perspektywy przed młodzieżą, ukazywał rzeczywistość w jej blaskach i cieniach, odważnie i kompetentnie .
Tabela 7,Ilość kadry nauczycielskiej
Rok szkolny
1946/47
1950/51
1956/57
1968/59
1960/61
1964/65
1968/69
1970/71
1974/75
1976/77
1978/79
Ilość naucz.
1
1
1
2
4
6
6
6
8
6
6
Ilość uczniów
Ilość u/n
Ilość izb
Ilość u/i
24
13
53
107
112
113
111
106
138
140
213
24
13
53
53,5
28
18,8
18,5
17,6
17,25
23,3
35,5
1
1
1
2
4
4
5
5
5
5
5
24
13
53
53,5
28
28,25
22,2
21,2
27,6
28
42,6
1980/81
1982/83
1984/85
1988/89
1990/91
1992/93
1994/95
1996/97
1999/2000
2001/02
10
12
15
15
15
17
18
20
18
20
228
240
248
239
214
245
262
243
216
150
22,8
20
16,5
15,9
14,2
14,4
14,5
12,1
12
7,5
5
8
8
8
8
12
12
12
14
14
45,6
30
31
29,8
26,7
20,4
21,8
20,2
15,4
10,7
2002/03
24
136
5,6
14
9,7
Warunki pracy nauczycieli były znośne do 1975r., a katastrofalne po oddaniu osiedla mieszkaniowego dla pracowników miejscowego PGR. Poprawiły się dopiero po oddaniu do użytku nowej szkoły. Kadra nauczycielska – kwalifikacje
Kształcenie stało się we współczesnej cywilizacji ważnym czynnikiem w życiu człowieka i społeczeństwa. Od kształcenia zależą wyniki pracy zawodowej i awans społeczny, który umożliwia osiągnięcie określonego poziomu wykształcenia. Funkcjonowanie systemu oświaty i wychowania zależy od kadry nauczycielskiej, która decyduje o poziomie pracy szkoły .
Jakość szkolnictwa zależy w wielkim stopniu od jakości przygotowania nauczycieli do pracy. Głównym źródłem rozwoju szkolnictwa było zapotrzebowanie na wysoko kwalifikowane kadry. Bezpośrednio po wojnie organizowano kształcenie nauczycieli (na podstawie ustawy z 1932r.) w liceach pedagogicznych. W 1946r. zorganizowano państwowe wyższe szkoły pedagogiczne (3 – letnie). Uchwała z 1954r. ustaliła, iż kształcenie kandydatów na nauczycieli szkół podstawowych odbywała się: w 4 – letnich liceach pedagogicznych (w 5 – letnich zaocznych) i w 2 – letnich studiach nauczycielskich (3 – letnich zaocznych) . W latach 1944 – 55 z trudem zdobywano nauczycieli potrzebnych do uruchomienia wszystkich szkół i obsadzenia wakujących etatów. W latach 1956 – 61 w szkołach podstawowych podjęło pracę 14 175 absolwentów SN i 31 126 absolwentów liceów pedagogicznych – razem 45 301 nauczycieli kwalifikowanych. W tym samym czasie ubytek kadr wynosił 31 817 nauczycieli. Sytuacja kadrowa szkolnictwa podstawowego była niepokojąca. Ustawa o rozwoju systemu oświaty i wychowania z 1961r. stanowiła, że „nauczycielami i wychowawcami mogą być osoby mające odpowiednie kwalifikacje naukowe, zawodowe, pedagogiczne, moralne, ideowe i fizyczne . Reforma szkolna 1961r. wymagała podniesienia kwalifikacji kadry nauczycielskiej. Licea pedagogiczne nie mogły sprostać już temu zadaniu, dlatego w 1968r. uległy likwidacji. Kadrę dla potrzeb szkół podstawowych miały przygotować wyższe uczelnie. Zaczęto powoływać wyższe szkoły nauczycielskie . W latach 1961 – 63 tylko 75 – 81% absolwentów SN i 83,5 – 89,8% absolwentów liceów pedagogicznych podejmowało pracę w szkołach podstawowych. W latach następnych zapotrzebowanie na nauczycieli tych szkół zostało pokryte zaledwie w 80%. Wzrost kadry nauczycielskiej odbywał się głównie przez dopływ do pracy młodych nauczycielek. W 1966r. zatrudniono 91,5% kobiet .
Sytuacja w kształceniu nauczycieli uległa zmianie w latach 70 – tych. Sejm PRL uchwalił w 1972r. „Kartę praw i obowiązków nauczyciela”. Karta postanowiła, że:
•
nauczycielem może być osoba posiadająca wyższe wykształcenie;
•
nauczyciele mają obowiązek stałego pogłębiania i aktualizowania wiedzy oraz doskonalenia metod pracy;
•
ustala się zasady mianowania na stanowiska nauczycieli;
•
wprowadza się zasadę przyznawania nauczycielom odznaczeń państwowych z tytułu długoletniej pracy;
•
tworzy się fundusz nagród i fundusz socjalny;
•
tworzy się jeden stan nauczycielski .
W 1975r. dotychczasowe 3 – letnie Wyższe Szkoły Nauczycielskie (WSN) zostały przekształcone w Wyższe Szkoły Pedagogiczne (WSP). Nauczycieli już pracujących zobowiązano do ukończenia zaocznych studiów magisterskich w okresie 12 – 15 lat . W roku szkolnym 1973/74 w szkołach i placówkach opiekuńczo – wychowawczych na ogólną liczbę 336 220 nauczycieli pełnozatrudnionych:
•
wykształcenie wyższe posiadało 17,2%
•
na poziomie studium nauczycielskiego 55,8%
•
średnie pedagogiczne 25,6%
•
bez średniego wykształcenia pedagogicznego 1,4%.
Z danych tych wynika, że zadania dydaktyczne i wychowawcze realizowali w szkole głównie nauczyciele z ukończonym liceum pedagogicznym i studium nauczycielskim. W warunkach przyspieszonego tempa rozwoju nauki i techniki, wzrastającej złożoności procesu kształcenia i wychowania oraz wymagań społeczeństwa wobec szkoły – podniesienie kwalifikacji nauczycieli pracujących do poziomu pełnych studiów wyższych stało się niezbędne. Obowiązkiem dalszego kształcenia zostali objęci mężczyźni, którzy nie ukończyli 40 – roku życia, i kobiety poniżej 35 – lat . Właściwe zaspokojenie potrzeb kadrowych wymagało, by nauczyciele prowadzili zajęcia dydaktyczne zgodnie z ich specjalizacją. Dotąd mówiło się o kwalifikacjach do nauczania w szkole podstawowej, a nie o kwalifikacjach do nauczania danych przedmiotów. W latach 60 – tych postulowano zgodność kwalifikacji nauczycieli przynajmniej w przedmiotach podstawowych –matematyka, j. polski, fizyka, j. rosyjski. Zadanie to nie zostało w pełni zrealizowane .
W szkołach wiejskich trudno było właściwie wykorzystać kwalifikacje nauczycieli. W szkołach jednociągowych liczba godzin w tygodniu z chemii, fizyki, geografii czy j. rosyjskiego nie wystarczała do wypełnienia etatu nauczyciela. Musiał on uczyć także innych przedmiotów, do prowadzenia których nie był przygotowany .
W latach 80 – tych rozwój oświaty został zahamowany, a nawet uległ regresowi. Znaczna liczba nauczycieli nie miała kwalifikacji, a ponad 70 tys. nauczycieli legitymowało się bardzo niskimi kwalifikacjami. Wzrosła liczba nauczycieli – przede wszystkim w szkolnictwie podstawowym, pracujących niezgodnie z wyuczoną specjalnością . Przystąpiono do porządkowania spraw związanych z kadrą nauczycielską. W 1981r. przekształcono IKNiBO w oddziały doskonalenia nauczycieli przy IKN. Nauczyciele nie posiadający przygotowania pedagogicznego mogli uzyskać kwalifikacje przez ukończenie studium pedagogicznego .
W 1980r. w szkołach podstawowych na wsi zmieniał się poziom wykształcenia nauczycieli. Osoby z wykształceniem wyższym stanowiły 42,1%; po studium nauczycielskim 40,6%, a z wykształceniem średnim – 17,3%. W 1984r. liczba nauczycieli z wykształceniem wyższym wzrosła do 43,6%, z wykształceniem w zakresie studium nauczycielskiego zmniejszył się do 28%, natomiast z wykształceniem średnim powiększył do 28,4%. Zatrudniano osoby bez wykształcenia pedagogicznego. Osoby te kończyły kurs w oddziale doskonalenia nauczycieli. Odpowiednia liczba nauczycieli pozwalała na wprowadzenie specjalizacji przedmiotowej . W 1989r. w Polsce rozpoczęła się transformacja ustrojowa, w ramach której odbyła się też najważniejsza reforma szkolnictwa. Każdy z ministrów edukacji narodowej w latach 1989 – 99 zadbał o to, by do projektowanej reformy oświatowej przygotować w pierwszej kolejności nauczycieli. Kaskadowe kształcenie edukatorów to metoda kształcenia nauczycieli, którzy następnie jako specjaliści doskonalą zawodowo – pod okiem ekspertów – innych nauczycieli. Po zaliczeniu praktyki każdy z nich ma za zadanie przeprowadzenie zajęć dla kolejnej grupy nauczycieli. Od 1996r. zrealizowano dwa cykliczne etapy kaskadowego kształcenia i doskonalenia kadr nauczycielskich pod nazwami: „Kreator” i „Nowa Szkoła” .
W latach 90 ­ tych nauczyciel powinien być wykształcony na poziomie wyższym. Umożliwiono kontynuowanie nauki na poziomie magisterskim niewykwalifikowanym nauczycielom. Utworzono stopnie specjalizacji, które wymagały kształcenia, dokształcania i doskonalenia nauczycieli. Każdy absolwent powinien być co najmniej dwa lub trzy lata stażystą w zawodzie nauczycielskim i na zakończenie tego stażu zdać państwowy egzamin nauczycielski . Nauczyciele kształcili się w dwóch systemach:
•
szkolnictwa wyższego (uniwersytety, wyższe szkoły pedagogiczne)
•
oświaty (kolegia nauczycielskie i kolegia języków obcych).
Szkoły wyższe rozpoczęły kształcenie dwukierunkowe, a w kolegiach – w ramach specjalności przedmiotowej. Dotychczasowe modele kształcenia nauczycieli nie spełniały oczekiwań społecznych, niezbyt dobrze służyły wypełnianiu funkcji i zadań zawodowych. Wszystkie koncepcje były nastawione na kształcenie nauczycieli spełniających funkcje edukacji adaptacyjnej, zwracały więcej uwagi na nauczyciela i jego rozwój, niż na przygotowanie do tworzenia warunków rozwoju dzieci. Edukacja kreatywna wymagała twórczego podejścia od uczniów i nauczycieli. Potrzebna była wizja i program edukacji „przyjaznej” dzieciom sprzyjającej ich rozwojowi, pomagającej żyć w zmieniających się i trudnych warunkach, a jednocześnie przygotowującej do kształtowania tych warunków i pokonywania tych trudności .
Doskonalenie kadr oświatowych w pierwszej kolejności obejmowało kształcenie liderów wewnątrzszkolnego doskonalenia i edukatorów nauczycieli, którzy przygotowywali nauczycieli do:
•
tworzenia programów edukacyjnych,
•
wypracowania szkolnych systemów oceniania,
•
współpracy w zespołach i radach pedagogicznych,
•
nauczania w systemie zintegrowanym, •
nauczania w systemie blokowym, •
nauczania w gimnazjum,
•
nauczania w szkolnictwie zawodowym,
•
podjęcia zadań wychowawczych,
•
doskonalenia nauczycieli poszczególnych przedmiotów.
Jednocześnie z przeprowadzeniem reformy systemu edukacji zróżnicowano płace wszystkich nauczycieli. Wysokość wynagrodzenia nauczyciela uwzględniała: poziom wykształcenia, staż pracy, poziom jakości pracy, pełnione funkcje, zakres ponoszonej odpowiedzialności. W statusie zawodowym nauczycieli utworzono nowe funkcje: opiekuna nauczyciela stażysty, lidera zespołu blokowego, lidera zespołu wychowawców, lidera wewnątrzszkolnego doskonalenia nauczycieli (WDN) . W Szkole Podstawowej w Sycewicach pracowali nauczyciele legitymujący się różnym poziomem wykształcenia pedagogicznego, co przedstawia poniższa tabela.
Tabela 8,Wykształcenie nauczycieli Szkoły Podstawowej w Sycewicach
Rok szkolny
1946/47
1950/51
1952/53
1958/59
1959/60
1964/65
1970/71
1975/76
1979/80
Ilość
nauczycieli
1
1
1
2
4
6
6
8
6
Wykształcenie nauczycieli
średnie nieped.
LP
SN
WSN
wyższe
wyższe
mgr
1
1
1
2
3
5
3
1
1
1
3
3
3
2
2
3
1982/83
1985/86
1988/89
1991/92
1992/93
1995/96
1996/97
1998/99
1999/2000
2001/02
12
14
15
14
17
18
20
20
18
20
2002/03
24
1
2
2
1
1
1
1
1
1
1
1
3
2
2
2
2
2
2
2
1
1
1
1
1
1
1
7
9
12
11
14
14
16
16
16
18
1
21
Z powyższej tabeli wynika, iż pierwsi nauczyciele uczący w czteroklasowej szkole podstawowej do 1957r. mieli średnie wykształcenie pedagogiczne, oprócz H. Łuńskiej, która nie posiadała kwalifikacji pedagogicznych. W kolejnych latach rosła liczba nauczycieli podejmujących pracę i legitymujących się średnim wykształceniem pedagogicznym, tj. ukończeniem Liceum Pedagogicznego (LP). Dopiero w 70 – tych latach pracę dydaktyczno – wychowawczą w szkole w Sycewicach podjęli nauczyciele po Studium Nauczycielskim (SN) i Wyższej Szkole Nauczycielskiej (WSN). Nauczyciele pracujący również kształcili się i ukończyli zaoczne studia nauczycielskie. Wzrastała liczba nauczycieli po SN i WSN, malała – po LP. Od 1971r. w Sycewicach pracowali nauczyciele, którzy ukończyli zaoczne studia wyższe (B. Jeziorowski – mgr germanistyki i B. Czernichowska – mgr matematyki). Kolejną osobą zatrudnioną w Szkole Podstawowej w Sycewicach była D. Mila – mgr biologii. Najwięcej nauczycieli z wyższym wykształceniem przybyło w latach 80 – tych. Wszyscy byli zatrudnieni zgodnie ze specjalizacją przedmiotową. W latach 90 – tych do pracy w szkolnictwie przyjmowano tylko tych nauczycieli, którzy ukończyli studia wyższe. Reforma od 2000r. wprowadziła nowy system awansu zawodowego. Dotyczył on stopni awansu (nauczyciel stażysta, kontraktowy, mianowany, dyplomowany) i zróżnicowanych poziomów wynagrodzenia w relacji do nauczyciela stażysty. Aby awansować, konieczne jest odbycie stażu i uzyskanie pozytywnej oceny dorobku zawodowego. Z mocy prawa dotychczasowi nauczyciele mianowani (80% ogółu nauczycieli) stali się nauczycielami mianowanymi w nowym systemie. W komisjach egzaminacyjnych bądź kwalifikacyjnych zapadały decyzje awansujące najlepszych nauczycieli. Nauczyciel powinien kształcić się, doskonalić swoją wiedzę i umiejętności zawodowe przez cały czas swojej kariery zawodowej. „Nowy” nauczyciel ma być bardziej pedagogiem – wychowawcą, mniej specjalistą przedmiotowcem . Nauczyciel musi być bardzo blisko społeczności uczniów, aby jego decyzje trafiały do uczniów i były przez nich aprobowane. Uczenie się oparte na zasadach współpracy ma pozytywny wpływ na powstanie klimatu sprzyjającego nauce w klasie szkolnej, przenosi się na zachowania i postawy uczniów. Jest gwarancją utrzymywania w przyszłości stabilnych małżeństw, rodzin, zawodowych karier i przyjaźni. Nauczyciel w nowoczesnej szkole tworzy środowisko wychowawcze, w którym potrzebna jest akceptacja i zaufanie ze strony ucznia oraz empatyczne rozumienie reakcji ucznia ze strony nauczyciela .
Nauczyciele pracujący w Szkole Podstawowej w Sycewicach zdobyli również stopnie awansu zgodnie z wymogami najnowszej reformy edukacji.
Tabela 9,Stopnie awansu zawodowego nauczycieli w roku szkolnym 2002/3
Nazwisko i imię
Andrzejczak M.
Stopień awansu
–
Nazwisko i imię
mgr Kopczewska Stopień awansu
mgr Banasik A.
mgr Bartos M.
mianowany
mianowany
R.
mgr Kozak T.
mgr
mianowany
mianowany
mgr Biskupski J.
mianowany
Mila – Czerwiec D.
mgr Moraczyńska mianowany
mgr Borowik A.
Broda B.
mgr Czernichowska B.
mgr Hładowska – Zdyb kontraktowy
mianowany
mianowany
mianowany
I.
mgr Olborska K.
mgr Pawłowska M.
mgr Pietruk M.
mgr Rachwalska mianowany
mianowany
kontraktowy
mianowany
mianowany
A.
mgr Hendryk R.
mgr Holewa B.
mgr mianowany
mianowany
dyplomowany
H.
mgr Steć D.
mgr Stefańska G.
Sztajnke E.
dyplomowany
mianowany
–
mianowany
mgr Żywicka M.
kontraktowy
Johnson – Kordek E.
mgr
Kleczkowska A.
Zestawienie prezentuje stopień awansu zawodowego nauczycieli zatrudnionych w sześcioletniej Szkole Podstawowej im. Polskich Noblistów w Sycewicach. W 2003r. pracowało 2 nauczycieli dyplomowanych, 16 nauczycieli mianowanych, 4 kontraktowych i 2 bez awansu zawodowego. Wszyscy nauczyciele zobowiązani są do doskonalenia w toku pracy w ramach zespołów samokształceniowych, szkoleniowych rad pedagogicznych, konferencji przedmiotowo – metodycznych, czytelnictwa książek i czasopism pedagogicznych, wymiany poglądów i doświadczeń i innych form szkoleniowych. Dokształcanie podnosi na wyższy poziom wiedzę i umiejętności nauczycieli.
Działalność społeczna nauczycieli
Nauczyciel nie tylko wykonuje swoje obowiązki w zakresie nauczania, ale przede wszystkim kieruje rozwojem środowiska, krzewi kulturę, pomaga ludziom i służy radą, to wzór moralny dla otoczenia. Działalność społeczna nauczycieli – społeczników była doniosłym czynnikiem upowszechniania kultury i rzeczywistego postępu społecznego. Nauczyciel zaangażowany społecznie pracował w środowisku, brał udział w referendum, wyborach do sejmu i rad narodowych oraz szkoleniach partyjnych. W pierwszych latach powojennych ukształtował się typ nauczyciela – działacza, który podejmował działania społeczno – gospodarcze, polityczne i kulturalne danego terenu . Pierwsi nauczyciele na Ziemiach Zachodnich po wyzwoleniu nie zniechęcili się trudnymi warunkami życia i brali czynny udział w pracy nad zagospodarowaniem tych ziem. Z zapałem rozpoczęli pracę nauczycielską, troszczyli się o szkołę i dobro całego środowiska. Zapoczątkowali i rozpoczęli działalność oświatową i kulturalną (równolegle z akcją osiedleńczą, z zagospodarowaniem ziem, z pracą nad organizowaniem administracji państwowej). Nieśli naukę w języku polskim, kulturę polską i zapewnili systematyczny rozwój kulturalny ludności autochtonicznej i napływowej. Nauczyciele pionierzy objęli placówki i uruchomili szkoły. Zorganizowali komitety rodzicielskie – pierwsze organizacje społeczne, które podjęły działalność charytatywną i kulturalną, zabezpieczyły materialną i finansową działalność placówki. Nauczyciele dostosowali organizację nauki do niejednolitego poziomu uczącej się młodzieży. Umożliwili młodzieży starszej, opóźnionej w nauce, szybkie ukończenie szkoły wskutek stosowania tzw. ciągów skróconych. Polegały one na przerobieniu określonego materiału w krótszym czasie. Integrowali młodzież zróżnicowaną społecznie i regionalnie, podejmując rozmaite inicjatywy, jak organizowanie wspólnych zajęć, zabaw, kółek sportowych i zainteresowań .
Pierwsi nauczyciele i kierownicy Szkoły Podstawowej w Sycewicach aktywnie współpracowali z komitetem rodzicielskim, wspólnie z rodzicami urządzali placówkę i wyposażali ją w sprzęt i pomoce dydaktyczne. Organizowali imprezy szkolne i pozaszkolne dla mieszkańców wsi i robotników rolnych PGR Sycewice . Nauczyciele szczególnie zabiegali na terenie gminy Sycewice o podniesienie poziomu organizacyjnego szkoły w związku ze wzrostem liczby dzieci. Brali czynny udział w życiu środowiska, cieszyli się zaufaniem społeczeństwa, pełnili odpowiedzialne funkcje: w Gromadzkiej Radzie Narodowej w Sycewicach, kole ZMW, kole Ligii Kobiet .
W latach 60 – tych kadra nauczycielska składała się w 75% z nauczycieli młodych, wykształconych po wojnie. Byli to również nauczyciele społecznie i politycznie aktywni. 26,4% ogółu nauczycieli należało do PZPR, 5,9% ­ do ZSL, 0,7% ­ do SD. Nauczyciele przeciążeni pracą dydaktyczną obsługiwali szkoły podstawowe, szkoły podstawowe dla pracujących oraz szkoły przysposobienia rolniczego . Polska Rzeczpospolita Ludowa szczególną troską otoczyła stan nauczycielski, w którego rękach spoczywało wychowanie narodu. W uznaniu wysokiej rangi społecznej stanu nauczycielskiego oraz doniosłej roli nauczania i wychowania młodego pokolenia dla narodu i państwa Sejm uchwalił „Kartę praw i obowiązków nauczyciela”, która m.in. wprowadziła nagrody: •
Nagrodę Ministra Oświaty i Wychowania,
•
Tytuł honorowy „Zasłużony Nauczyciel PRL”,
•
Medal Komisji Edukacji Narodowej .
Wraz z rozwojem gospodarczym i kulturalnym wsi zmieniała się pozycja społeczna nauczyciela, jego miejsce i rola w środowisku. Nauczyciel był wychowawcą, działaczem i politykiem. Działał poza szkołą w środowisku. Wiązał szkołę ze środowiskiem, uczestniczył w różnych formach działalności społecznej danego środowiska. Znał sprawy, potrzeby, tendencje rozwojowe środowiska. Spośród prac bezpośrednio związanych ze szkołą nauczyciele podejmowali społeczną działalność w organizacjach dziecięcych, organizując aktywność uczniów i opiekę nad nimi w szkole i poza szkołą. Było to m. in. kierowanie pracą ZHP, PCK, UKS, LOP, LOK, SKTK; organizowanie wycieczek, czytelnictwa, konkursów, kółek zainteresowań, zespołów artystycznych, uroczystości szkolnych, imprez kulturalnych. Nauczyciele czynnie działali w życiu takich organizacji, jak: PZPR, ZNP, TPD, komitety rodzicielskie, ośrodki metodyczne. Większość nauczycieli pracująca na wsi uczestniczyła w działalności politycznej, kulturalnej i oświatowej . Na ogólną liczbę 98 nauczycieli pracujących w szkołach na terenie gminy Kobylnica 86 nauczycieli należało do Związku Nauczycielstwa Polskiego (ZNP), 32 było członkami Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (PZPR) , 6 należało Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego (ZSL), 3 – do Stronnictwa Demokratycznego (SD) .
Wiele problemów nauczycieli pomyślnie rozwiązała Karta Nauczyciela, która przyznała im nagrody jubileuszowe: po 20 latach pracy – 15% uposażenia, po 25 latach – 75%, po 30 latach – 100% i po 35 latach – 150% uposażenia. Oprócz nagród jubileuszowych nauczyciele zatrudnieni w Sycewicach za wyróżniający stosunek do pracy otrzymywali nagrody: Dyrektora, Inspektora, Kuratora. Najwyższą nagrodę stanowił Złoty Krzyż Zasługi, który otrzymali: J. Jeziorowska, B. Krysikiewicz, B. Jeziorowski, I. Stańczyk, T. Tęcza, J. Baran, S. Dąbrowski, B. Broda, B. Czernichowska .
DZIAŁALNOŚĆ SZKOŁY NA RZECZ ŚRODOWISKA
Szkoła Podstawowa im. Polskich Noblistów w Sycewicach, jako placówka oświatowo – kulturalna, pełni funkcje dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze, realizując różnorodne działania dzięki współpracy nauczycieli ze sobą, nauczycieli z uczniami oraz współpracy szkoły ze środowiskiem społecznym. Środowisko jest układem procesów i przedmiotów otaczających organizm żyjący; jest układem w ciągłym i wzajemnym oddziaływaniu. Rodzina, organizacje społeczne, placówki wychowania pozaszkolnego, zakłady pracy – to podstawowe instytucje, które oddziaływują na działalność dydaktyczno – wychowawczą szkoły . Środowisko – zespół ludzi połączonych wspólnotą warunków życia, rodzajem pracy. Szkoła środowiskowa obok swoich podstawowych funkcji spełnia rolę ośrodka życia społecznego i kulturalnego osiedla . Współpraca ze środowiskiem społecznym ukształtowała trzy style pracy:
•
podejmowanie koniecznych podstawowych zadań, organizacja szkoły, zbiórka funduszy, wycieczki
•
spontaniczne akcje (kulig, prace społeczne, lekcje w terenie)
•
planową pracę wzajemną (cykliczne imprezy, gminne dożynki, wybory do rad narodowych) .
Środowisko lokalne i pozalokalne jest naturalnym terenem działalności dydaktyczno – wychowawczej szkoły. Współpraca ze środowiskiem pełni ważną rolę:
realizuje różne formy działalności (politycznej, społecznej, kulturalnej, oświatowej, ekologicznej)
•
przygotowuje społeczność lokalną do życia w środowisku, •
tworzy warunki własnej egzystencji,
•
zaspokaja materialne i duchowe potrzeby, •
wpływa na rozwój i wychowanie dzieci i młodzieży,
•
włącza młodzież do prac na rzecz szkoły i środowiska,
•
pogłębia demokratyzację i szanse życiowe młodego pokolenia,
•
zmienia środowisko i jego mieszkańców,
•
rozwija kulturę regionalną .
Opieranie pracy dydaktyczno – wychowawczej na współpracy, współdziałaniu ze środowiskiem prowadzi do rozszerzenia i pogłębienia doświadczeń wychowanków poprzez lekcje w terenie, wycieczki, prace społecznie użyteczne, działalność kulturalną . W ten sposób szkoła staje się ośrodkiem kultury lokalnej, instytucją oświatową i ogniskiem pracy społecznej; skupia dzieci i młodzież w wieku szkolnym i coraz bardziej oddziaływuje na środowisko. Następuje wówczas naturalna integracja mieszkańców wokół szkoły, która jest instytucją otwartą na różnorodne kontakty ze środowiskiem, inspiruje i koordynuje wszelkie poczynania opiekuńczo – wychowawcze, rozszerza zakres swego działania w celu zintegrowania pracy różnych placówek, instytucji i organizacji społecznych z całego obwodu szkolnego, gminy, rejonu .
W dziejach Szkoły Podstawowej w Sycewicach najważniejszymi wydarzeniami integrującymi lokalne środowisko były kolejno: •
odbudowa polskiej szkoły,
•
rozbudowa szkoły,
•
budowa boiska szkolnego,
•
budowa sali gimnastycznej, •
budowa nowej szkoły,
•
obchody 50 – lecia istnienia szkoły,
•
nadanie imienia Polskich Noblistów i wręczenie sztandaru,
•
spotkanie najstarszych mieszkańców,
•
wystawa fotografii „O mieszkańcach Sycewic – dla mieszkańców Sycewic”,
•
budowa Miasteczka Ruchu Drogowego.
W Polsce w latach powojennych dokonano rewolucyjnych przeobrażeń politycznych i społecznych, rozwinięto gospodarkę, naukę i oświatę. Zasadniczej poprawie uległy warunki życia społeczeństwa. W toku przeobrażeń zmieniał się system szkolny. Oświata stała się dobrem powszechnym i dostępnym dla wszystkich. System szkolny przeszedł wiele przemian zarówno ustrojowo – organizacyjnych, jak dydaktyczno – wychowawczych. Zmieniały się też kierunki polityki oświatowej określające rozwój szkolnictwa podstawowego, jego cele i zadania .
W latach 50 – tych wzorem osobowym miał być człowiek odważny, pracowity, gotowy do poświęceń dla dobra ogółu. Tworzenie nowego wzoru wychowawczego realizowano przez organizację samorządu uczniowskiego i drużyn harcerskich. Integrowaniu samorządu uczniowskiego i drużyn harcerskich służyć miały obchody uroczystości: Konstytucja 3 – go Maja, 11 Listopada, Powstanie Listopadowe, Święto Morza, Dzień Spółdzielczości i Dzień Oświaty.
W 1958r. stwierdzono, że „wychowanie nowego pokolenia na przyszłych współgospodarzy i budowniczych socjalistycznej ojczyzny to zadanie szkoły”.
Zaangażowanie w proces przemian społeczno – politycznych stawało się obowiązkiem Polaka. Internacjonalizm oznaczał uczucia przyjaźni ze Związkiem Radzieckim i obozem socjalistycznym. Praca stanowiła element wszechstronnego rozwoju osobowości i drogę realizacji poprawy warunków życiowych . W latach 1946 – 57 Szkoła Podstawowa w Sycewicach była czteroklasową szkołą z jednym nauczycielem. Po wyzwoleniu nauczyciel, sołtys i Komitet Rodzicielski aktywnie uczestniczyli w odbudowie i rozbudowie szkoły dla dzieci rodzin osiedlających się w Sycewicach. W 1946 roku mieszkańcy gromadzili fundusze na zakup potrzebnych rzeczy do szkoły. Włączali się do życia sportowego, np. byli kibicami wyścigu kolarzy przejeżdżającego przez wieś w 1947r. Angażowali się również do życia kulturalnego w swojej miejscowości i kraju. W 1947r. przygotowali przedstawienie artystyczne w świetlicy, a dochód z tej imprezy przekazali na odbudowę Warszawy. Włączyli się w ten sposób w akcję „Cała Polska buduje stolicę” . W latach 1950 – 57 placówką kierowali Łuńscy. W tym czasie szkoła aktywnie uczestniczyła w uroczystościach państwowych – uroczystych akademiach ku czci Wielkiej Rewolucji Październikowej i 1 Maja. Dzieci szkolne występowały z programem artystycznym w świetlicy gromadzkiej dla robotników rolnych PGR Sycewice, którzy zajmowali pierwsze miejsce w województwie koszalińskim .
W latach 1957 – 60 w Szkole Podstawowej w Sycewicach przybyło uczniów, nauczycieli i izb lekcyjnych. Rozwinęła się też praca dydaktyczno – wychowawcza placówki. W 1958r. powstał zespół artystyczny, którym opiekowała się B. Kwiatek. Na eliminacjach powiatowych w Słupsku zespół zajął I miejsce. W roku 1959 chór pod przewodnictwem B. Kwiatek wziął udział w Konkursie Zespołów Artystycznych i Chórów w Słupsku, zajął II miejsce w powiecie słupskim . J. Jeziorowska prowadziła bibliotekę szkolną i współpracowała z Komitetem Rodzicielskim, zainicjowała remont świetlicy gromadzkiej. Był to czyn społeczny na 1 Maja. W świetlicy tej odbywały się okolicznościowe przedstawienia artystyczne w wykonaniu dzieci i młodzieży dla mieszkańców oraz zabawy noworoczne dla dzieci z udziałem mieszkańców. B. Jeziorowski organizował konkursy przyrodnicze „ Każde dziecko przyjacielem zwierząt” i wycieczki rowerowe. Wszyscy nauczyciele uczestniczyli w zorganizowanych wraz z Komitetem Rodzicielskim wycieczkach szkolnych w celu poznania Polski. W 1959r. uczniowie zwiedzili Trójmiasto, w 1960 ­ Warszawę .
W latach 60 – tych – zdaniem B. Suchodolskiego – społeczeństwo socjalistyczne pragnęło kierować świadomie i celowo własnym rozwojem. Jego organizacja była oparta na współdziałaniu ludzi, kontroli społecznej, planowaniu gospodarczego rozwoju. Przygotowanie do życia w społeczeństwie wymagało pracy wychowawczej . Jednostka już nie przystosowywała się do zastanej rzeczywistości, tylko angażowała w odpowiedzialne uczestnictwo w świecie, tworzonym i przekształcanym przez ludzi. Wychowanie nowoczesnego człowieka odbywa się przez naukę, sztukę, życie społeczne i technikę. Organizując wychowanie przez naukę możemy ogarnąć całego człowieka: jego umysł, uczucia, wyobraźnię, jego dążenia społeczne i jego moralne oceny. Organizując wychowanie przez sztukę możemy rozwiązywać zadania wychowawcze związane z dojrzewaniem ludzkiej osobowości i jej rolą w życiu społecznym. W wychowaniu przez życie społeczne możemy kształcić moralną postawę, społeczną wiedzę, sprawność umysłu, umiejętność pracy i technicznego działania. Tak samo wychowanie przez technikę umożliwia wielostronne kształtowanie człowieka. Aby uczeń przestał być biernym odbiorcą treści nauczania, aby mógł zdobywać wiedzę w toku realnej i angażującej działalności umysłowej, społecznej i praktycznej, trzeba oddziaływać wychowawczo w toku różnorodnej działalności. Wprowadza się zajęcia poza ławką i klasą: prace laboratoryjne, wycieczki kulturalno – artystyczne, prace na działce szkolnej, audycje, wycieczki terenowe. Koła zainteresowań podejmują działalność swobodnie, dobrowolnie, z dyskretną opieką nauczyciela, a nie narzucaniem. Zmniejszenie zajęć ławkowo – lekcyjnych podnosi wyniki dzięki aktywności uczniów. Godziny nauczania pozalekcyjnego i pozaszkolnego są bardziej wydajne niż tradycyjny tok nauczania, likwidują przeciążenie uczniów, znużenie, przemęczenie . W latach 60 – tych w Szkole Podstawowej w Sycewicach przybywało uczniów i nauczycieli, rozwijała się praca dydaktyczno – wychowawcza. Oferta zajęć pozalekcyjnych i pozaszkolnych była coraz bardziej różnorodna i bogata. W ciągu roku szkolnego odbywały się, zgodnie z planem pracy, następujące uroczystości państwowe i wewnątrzszkolne:
1.
Rozpoczęcie roku szkolnego,
2.
Dzień Ludowego Wojska Polskiego (12 X)
3.
Rocznica Wielkiej Rewolucji Październikowej (7 XI)
4.
Dzień Nauczyciela (12 XI)
5.
Choinka noworoczna,
6.
8 Marca – Dzień Kobiet,
7.
1 Maja – Święto Pracy,
8.
9 Maja – Dzień Zwycięstwa,
9.
Święto Ludowe,
10.
Międzynarodowy Dzień Dziecka,
11.
Pożegnanie absolwentów,
12.
Zakończenie roku szkolnego .
Do wymienionych uroczystości przygotowywali się nauczyciele i uczniowie na zajęciach kółek i organizacji. Zespoły artystyczne i chór szkolny prezentowali okolicznościowe programy dla dzieci, nauczycieli, rodziców i zaproszonych gości oraz mieszkańców Sycewic i Komorczyna. Uczniowie występowali podczas akademii lub apeli szkolnych w świetlicy wiejskiej . Zespoły artystyczne (opiek. B. Krysikiewicz, J. Jeziorowska, T. Hryckiewicz) •
przygotowywały okolicznościowe montaże słowno – muzyczne na różne uroczystości szkolne i państwowe,
•
brały udział w powiatowych eliminacjach zespołów artystycznych,
•
zespół kukiełkowy wystawiał bajki i brał udział w przeglądzie amatorskich zespołów kukiełkowych w Słupsku,
•
„Żółte dziobki” – sekstet występował podczas uroczystości szkolnych i zabawy noworocznej oraz 1 Maja w świetlicy wiejskiej,
•
zespół żywego słowa wystawiał sztuki,
•
kółko recytatorskie prezentowało okolicznościowe części artystyczne na apelach, akademiach i uroczystościach .
Od 1965r. jesienią uczniowie starszych klas brali udział w wykopkach i zbierali fundusze na wycieczki szkolne. Dotychczasowe wycieczki finansował Komitet Rodzicielski. Młodzież za zarobione pieniądze mogła również wyjeżdżać każdego roku do kina lub teatru. Uczniowie wraz z nauczycielami uczestniczyli w wycieczkach turystyczno – krajoznawczych do Krakowa i Zakopanego, Trójmiasta, Kołobrzegu, Ustki, Poznania, Malborka . W 1968r. rozpoczęły się wycieczki do słupskich szkół średnich i zawodowych oraz zakładów pracy w ramach preorientacji zawodowej . W latach 60 –tych na terenie szkoły działały: LOP, PCK, SKO, ZHP. Lata 70 –te, związane z nowym etapem rozwoju społecznego, politycznego, gospodarczego i kulturalnego Polski, stawiały coraz trudniejsze zadania przed systemem edukacji narodowej. Na Ogólnopolskim Kongresie Pedagogicznym Nauczycieli, w Warszawie w październiku 1977r., przyjęto projekty programów jako odpowiadające potrzebom i aspiracjom narodu, podkreślono konieczność stworzenia szerokiego frontu wychowawczego, obejmującego różne instytucje społeczne, gospodarcze i kulturalne . Aby szkoła mogła skutecznie realizować zadania opiekuńczo – wychowawcze, powinna stać się szkołą współdziałającą ze wszystkimi instytucjami, które wpływają na człowieka. Szkoła otwarta tworzy jednolity front ze środowiskiem. Szkołę tradycyjną przekształcono w nowoczesną szkołę środowiskową wg zasad:
1. opierania procesu kształcenia na podstawie doświadczeń społecznych uczniów, ich aktywności i samodzielności,
2. zaspokojenia przez szkołę potrzeb w zakresie opieki zdrowotnej,
3. .powiązania szkoły ze środowiskiem,
4. organizowania środowiska wychowawczego przez szkołę w rejonie zamieszkania.
Szkoła otwarta uwzględniała w swojej działalności wymienione zasady. Stała się szkołą przyszłości, która:
•
pełni wychowawczą i społeczną działalność,
•
organizuje środowisko wychowawcze,
•
aktywizuje i rozwija społeczność lokalną,
•
prowadzi pozalekcyjną pracę opiekuńczo – wychowawczą,
•
integruje środowisko,
•
współpracuje ze społecznością lokalną, terytorialną, •
współdziała z innymi placówkami oświatowo – wychowawczymi i organami samorządu mieszkańców .
Praca wychowawcza uwzględniała potrzeby szkoły i środowiska lokalnego. Plany wychowawcze obejmowały przepływ informacji, propagandę wizualną działalności szkolnej i pozaszkolnej, apele szkolne, imprezy i uroczystości szkolne, ceremoniał szkolny, zajęcia pozalekcyjne, wychowanie przez pracę, współpracę z rodzicami, współdziałanie ze środowiskiem społecznym i działalność organizacji uczniowskich .
W latach 70 – tych zreformowana szkoła uczestniczyła w przygotowaniu młodzieży do udziału w życiu społeczno – kulturalnym. Działalność szkoły została ukierunkowana na zaspokajanie potrzeb opiekuńczo – wychowawczych i kulturalno – oświatowych społeczności lokalnej. Szkoła rozwijała aktywność, zespołowość i samorządność uczniów, nauczycieli i rodziców .
Celem działania szkoły środowiskowej było doprowadzenie społeczności lokalnej do jak największej integracji, utrzymanie więzi społecznych między wszystkimi elementami środowiska lokalnego oraz organizowanie życia pozaszkolnego dzieci, młodzieży i dorosłych w ich miejscu zamieszkania. Taka szkoła miała współdziałać ze wszystkimi instytucjami, które wpływają na postawy, aspiracje i cele życiowe obywateli. Powinna być otwarta na wszystko co dzieje się w najbliższym otoczeniu, aby lepiej i pełniej przygotować swoich wychowanków do aktywnego udziału w życiu państwa .
Zadaniem szkoły jest przygotowanie do życia społecznego głównie przez udział w pracy organizacji uczniowskich. Organizacje młodzieżowe wyrabiają u wychowanków:
•
poczucie dyscypliny społecznej,
•
umiejętność przestrzegania obowiązujących norm społecznych,
•
umiejętność pracy zespołowej,
•
gotowość niesienia pomocy osobom potrzebującym,
•
umiejętność organizowania wolnego czasu .
Szkoła Podstawowa w Sycewicach aktywnie współpracowała ze środowiskiem lokalnym, które intensywnie rozwijało się pod względem gospodarczym (Kombinat PGR) i społecznym (rosło osiedle mieszkaniowe dla robotników rolnych, rozbudowano usługi socjalne). W szkole przybywało uczniów. Brali oni udział w uroczystościach szkolnych i państwowych zgodnie z planem pracy szkoły. Uroczystości te odbywały się z udziałem przedstawicieli MO, Komitetu Rodzicielskiego, Wojska Polskiego, rodziców i pracowników kombinatu. Do kalendarza imprez weszły nowe uroczystości, tj. ślubowanie klas I, andrzejki, Wesoła Zima, Miesiąc Pamięci Narodowej; Dni Kultury, Oświaty, Książki i Prasy . W latach 70 – tych działały zespoły artystyczne: zespół akordeonowy i instrumentalny powstał i rozwijał się z inicjatywy instruktora W. Tomali. Instruktor uczył gry na instrumentach, współpracował z nauczycielami, rodzicami, pracownikami Kombinatu PGR; przygotowywał repertuar okolicznościowy. Zespół brał udział w powiatowych i wojewódzkich eliminacjach szkolnych zespołów artystycznych, na których zdobywał od roku 1972 czołowe miejsca. Zespół występował również na terenie szkoły, wsi i gminy. Teatrzyk kukiełkowy podczas Harcerskiej Wiosny Kulturalnej w 1977r. zdobył I miejsce w gminie . Co roku młodzież klas starszych brała udział w wykopkach w PGR Sycewice. Od 1977r. wiosną włączała się w akcję zadrzewiania kraju. Uzyskane fundusze przeznaczała na wycieczki turystyczno – krajoznawcze po regionie i kraju: do Słupska, Słowińskiego Parku Narodowego, Kołobrzegu, Ustki, Trójmiasta .
W latach 80 – tych rozpoczęła się walka o pozyskanie młodzieży. W procesie pracy dydaktyczno – wychowawczej należało szczególnie podkreślać treści patriotyczne, służące kształtowaniu obywatelskich postaw oraz wyjaśniać uczniom aktualne problemy społeczne i polityczne, aby zwalczać kryzys ogólnospołeczny. W kształtowaniu obywatelskiej postawy zwracano uwagę na dyscyplinę, szacunek dla pracy i nauki, na przestrzeganie norm moralnych w życiu osobistym i społecznym .
W ośmioklasowej Szkole Podstawowej w Sycewicach w bardzo trudnych warunkach lokalowych ponad 200 – tu uczniów było uczonych przez 12 –tu nauczycieli, którzy oprócz pracy dydaktyczno – wychowawczej prowadzili zajęcia pozalekcyjne i pozaszkolne. Opiekowali się organizacjami: ZHP, LOP, LOK, TPPR, SKKT, SKO, UKS i samorządem uczniowskim. Prowadzili również zespoły wyrównawcze i kółka zainteresowań: kółko modelarskie, zespół muzyczno – wokalny. W ramach zajęć pozalekcyjnych przygotowywali uroczyste apele, akademie, zabawy zgodnie z kalendarzem uroczystości i imprez . Kryzys ekonomiczny w roku szkolnym 1985/86 przyczynił się do ograniczenia zajęć pozalekcyjnych: zlikwidował działalność zespołów wyrównawczych, zmniejszył ilość kół zaiteresowań. Nauczyciele społecznie opiekowali się organizacjami, realizowali program wychowania estetycznego poprzez wychowanie plastyczne, filmowe, teatralne; organizowali imprezy sportowo – rekreacyjne, obozy wędrowne, biwaki, wycieczki . W latach 80 – tych wznowiono dla uczniów klas VIII wycieczki do koszalińskich i słupskich szkół ponadpodstawowych w ramach preorientacji zawodowej. W maju i czerwcu każdego roku odbywały się wycieczki turystyczno – krajoznawcze do: Słowińskiego Parku Narodowego, Koszalina, Trójmiasta, Darłowa, Szczecina, Poznania, Kołobrzegu, Malborka, Krakowa, Zakopanego. Oprócz wycieczek turystyczno – krajoznawczych uczniowie wyjeżdżali do kin i teatrów, przede wszystkim na adaptacje lektur szkolnych . Na terenie Zakładu Rolnego uczniowie odbywali praktyki związane z pracą techniką. Pracowali przy zbiorze płodów rolnych, porządkowali teren szkoły, prowadzili ogródek kwiatowy, sadzili las i porządkowali pasy przeciwpożarowe . Społecznym sprzymierzeńcem szkoły od początków jej istnienia jest Komitet Rodzicielski, który pomaga w pracy organizacyjnej, dydaktycznej, wychowawczej, opiekuńczej dyrekcji szkoły, wychowawcom, nauczycielom i uczniom oraz rodzicom, znajdującym się w trudnej sytuacji materialnej lub rodzinnej. Komitet Rodzicielski pomagał zorganizować szkołę, urządzić ją, otworzyć w okresie powojennym. Później zbierał fundusze na sprzęt, pomoce naukowe, nagrody, wycieczki szkolne. Uczestniczył w zbiórce Funduszu Budowy Szkół i Internatów . W latach 80 – tych komitet dofinansował również śniadania podczas Wesołej Zimy, organizowanej w szkole podczas ferii zimowych . Gościł w uroczystościach i imprezach szkolnych, na które był zapraszany przez organizatorów. Aktywnie współdziałał ze Społecznym Komitetem Budowy Szkoły . W latach 90 – tych aktywnie włączał się do akcji organizowanych przez uczniów na rzecz szkoły: loteriach fantowych, zbiórkach surowców wtórnych, aukcjach. Po transformacji ustrojowej Rada Rodziców brała udział w konkursowym wyborze dyrektora placówki. Wybierała już dwóch dyrektorów szkoły podstawowej: M. Pawłowskiego i D. Steć . Związek Harcerstwa Polskiego (ZHP) rozpoczął działalność w 1960r. z inicjatywy byłego ucznia J. Minauta. Organizacja stopniowo się rozwijała, zrzeszała coraz więcej harcerzy, którzy podczas zbiórek, wędrówek i wycieczek zdobywali sprawności i stopnie harcerskie . W latach 70 – tych drużyna harcerska z Sycewic współpracowała z gminnym Hufcem ZHP, który szkolił młodzieżowych instruktorów, drużynowych i zastępowych. Ci organizowali drużyny harcerskie i zuchowe, prowadzili zbiórki zgodnie ze wskazówkami metodyki, fachowej literatury i harcerskich czasopism. Harcerze i zuchy brali udział w corocznych Alertach Naczelnika ZHP, organizowali biwaki, uczestniczyli w festynach przygotowywanych przez pracowników socjalnych Kombinatu PGR Sycewice, nauczycieli i rodziców . Oprócz Alertów co roku odbywały się Przyrzeczenia Harcerskie, Obietnice Zuchowe, Festiwale Piosenki Harcerskiej (żołnierskiej, turystycznej albo strażackiej). Rok harcerski kończył się gminnym obozem harcerskim i kolonią zuchową w Lubuniu. W ramach wymiany harcerze i zuchy wyjeżdżali do innych ośrodków szkoleniowo – wypoczynkowych w Polsce: na Mazury, do Rowów, Lublina, Zagórza Śląskiego. Opiekunami ZHP byli: B. Jeziorowski, K. Kunikowska, B. Broda, M. Bartos . W latach 80 –tych drużyna ZHP współpracowała z Komendą Hufca w Słupsku i z Komendą Hufca ZHP w Kobylnicy. Na terenie szkoły współdziałała z samorządem uczniowskim, LOP, SKTK, LOK. Do ZHP należało od 60 – 80% uczniów, którzy prężnie działali na terenie szkoły i środowiska. Do kalendarza imprez włączyli: •
Harcerski Start,
•
Przyrzeczenie Harcerskie, Obietnicę Zuchową, •
Święto Pieczonego Ziemniaka,
•
andrzejki,
•
zabawę karnawałową,
•
Harcerze współgospodarzami wsi i osiedla,
•
Alert Naczelnika ZHP,
•
Festiwal Śpiewających Szóstek,
•
konkursy sprawnościowe,
•
kolonię zuchową, obóz harcerski.
Komenda Hufca ZHP w Kobylnicy organizowała wypoczynek dla dzieci i młodzieży z gminy. Harcerze z Sycewic wzięli udział m.in. w obozach wędrownych do Bytowa, Szwajcarii Kaszubskiej, Krakowa . Drużyna zuchowa „Słoneczne Promyki” pod opieką M. Bartos zdobywała gwiazdki, miała kącik zucha, totem, proporzec, kronikę i skarbiec. Odbywała ciekawe i urozmaicone zbiórki. Zuchy pomagały przy budowie nowej szkoły, opiekowały się przystankiem PKS, brały udział w Imieninach Zucha, w Festiwalu Śpiewających Szóstek i Halowych Igrzyskach Zuchowych . Organizując różne imprezy zuchy prezentowały swoje umiejętności w różnych środowiskach. Przygotowały przedstawienia teatralne, ogniska, opiekowały się osobami starszymi, pomagały w pracy wychowawczej w klasach I – III. Zdobyły tytuł Mistrzowskiej Drużyny Zuchowej .
Liga Ochrony Przyrody (LOP) organizacja, którą opiekowali się B. Jeziorowski, J. Bartoszczyk, S. Sobczyk działała od 1958r. pod hasłem „Każde dziecko przyjacielem zwierząt”. Dzieci opiekowały się zwierzętami przydomowymi, ptakami podczas zimy oraz zwierzętami leśnymi. Współpracowały z miejscowym Kołem Łowieckim: zbierały karmę, budowały paśniki, karmniki i budki lęgowe. Zimą dokarmiały zwierzęta. Organizacja ta brała udział w konkursach LOP, zdobywała czołowe miejsca w powiecie słupskim i województwie koszalińskim. W 1968r. koło LOP zajęło I miejsce w konkursie na najlepiej pracujące szkolne koło. W 1969r. zorganizowało kulig, w czasie którego uczniowie, nauczyciele i myśliwi dowieźli karmę dla ptaków i zwierząt leśnych .
Członkowie organizacji LOP (w latach 70 – tych) wraz z opiekunami B. Jeziorowskim i M. Pietrzyńską:
•
budowali paśniki, budki lęgowe, karmniki;
•
zbierali żołędzie, buczynę, kasztany;
•
usuwali wnyki, sidła;
•
dokarmiali ptaki, zające, kuropatwy; •
pracowali w szkółce leśnej;
•
sadzili drzewka i krzewy;
•
oglądali przezrocza, filmy oświatowe, czasopisma .
W latach 80 – tych szkolnym kołem LOP opiekowała się D. Mila. Członkowie koła uczestniczyli w zagospodarowaniu pracowni biologicznej, przygotowali ogródek szkolny, którym systematycznie się opiekowali . Młodsze dzieci pielęgnowały rośliny doniczkowe, dokarmiały ptaki i zwierzęta. Uczniowie starsi sadzili las, redagowali gazetki, przygotowywali się do konkursów szkolnych i gminnych .
Polski Czerwony Krzyż (PCK) rozpoczął swoją działalność w latach 60 – tych. Była to organizacja społeczno – humanitarna działająca na podstawie regulaminu stanowiącego załącznik do zarządzenia Ministra Oświaty z dnia 20 sierpnia 1964 roku . Zadaniem koła PCK było współdziałanie z wychowawcami klas w zakresie propagowania oświaty zdrowotnej na terenie szkoły i środowiska, pogłębianie procesów wychowawczych przez inicjowanie i organizowanie społecznej, dobrowolnej działalności członków sekcji PCK. Dzieci z klas młodszych należały do klubu „Wiewiórka”, który organizował dla nich spotkania z higienistką, pielęgniarką, lekarzem; propagował zdrowy tryb życia . Działalność PCK obejmowała:
•
podnoszenie estetyki i czystości w klasach i najbliższym otoczeniu,
•
organizowanie konkursów o czystości i zapobieganiu chorobom, zakażeniom i uzależnieniom,
•
udział i pomoc w akcji Wesoła Zima,
•
zbiórka zabawek dla Domu Dziecka,
•
dokarmianie zwierząt,
•
kontakty z rejonowym zakładem PCK.
Opiekunami sekcji były: J. Bartoszczyk, M. Sobczyk, M. Pietrzyńska, M. Mikołajczak, A. Zdyb.
Szkolna Kasa Oszczędności (SKO) funkcjonowała przy szkole od lat 60 – tych i współpracowała z SOP w Słupsku. Hasłem tej organizacji było promowanie gospodarności i oszczędności. Przez lata działalności uczniowie klasy I otrzymywali podczas ślubowania książeczki SKO z symbolicznym wkładem . Organizacja prowadziła:
•
szkolne konkursy, •
apele pod hasłem „Październik miesiącem oszczędności”,
•
słowno – muzyczne programy okolicznościowe w Słupsku.
SKO działało póty, póki istniało SOP. Opiekunami organizacji byli: B. Jeziorowski, T. Hryckiewicz, B. Czernichowska .
Liga Obrony Kraju (LOK) w Szkole Podstawowej w Sycewicach powstała w 1983r. Do 1986r. opiekunem organizacji był S. Dąbrowski, później J. Broda. W ramach organizacji zorganizowano Młodzieżową Służbę Ruchu, do której należeli uczniowie klas VIII. Mieli odpowiednie stroje i „lizaki” do zatrzymywania pojazdów. MSR aktywnie dyżurowało przed szkołą i pomagało uczniom w bezpiecznym przechodzeniu przez jezdnię oraz pilnowało ładu i porządku na terenie szkoły . LOK liczyło od 24 do 28 członków, organizowało szkolny konkurs „Sprawni jak żołnierze” i brało udział w konkursie gminnym, w którym zajmowało: IV miejsce w 1985r. , III miejsce w 1986r. , II miejsce w 1988r. Członkowie LOK brali również udział w konkursach pożarniczych i w mistrzostwach gminnych w strzelaniu. W szkoleniu na kartę rowerową uczestniczyło 50 uczniów. Zdobyło ją 46 osób. LOK prowadziło również swoją gazetkę ścienną w budynku nr 3 . Przez wiele lat w szkole działały różne koła zainteresowań. Jednym z nich było Szkolne Koło Turystyczno – Krajoznawcze (SKTK), które rozpoczęło swoją działalność w roku 1983. Liczyło ono 20 członków, którymi opiekowała się B. Czernichowska. Koło aktywnie włączało się do imprez turystycznych organizowanych przez PTTK w Słupsku . W ramach zajęć:
•
redagowano gazetki tematyczne,
•
popularyzowano wiedzę o Polsce i regionie,
•
przygotowywano się do rajdów pieszych i wycieczek,
•
uczestniczono w rajdach pieszych: Sławno – Wrześnica, Ustka – Przewłoka, Słupsk – Krępa, Słupsk – Korzybie – Kępice, Sycewice – Komorczyn . Towarzystwo Przyjaźni Polsko – Radzieckiej (TPPR) rozpoczęło swoją działalność w latach 80 – tych i działało do 1989r. Opiekunowie – A. Chumek, G. Chwieduk wraz z uczniami organizowali wieczorki przyjaźni, przygotowywali akademie z okazji rocznicy Wielkiej Rewolucji Październikowej, brali udział w konkursach wiedzy o ZSRR, czytali literaturę i prasę dziecięcą w oryginale . Koło TPPR było kołem przedmiotowym. Oprócz tego koła w latach 80 – tych działały także koło recytatorskie (opiekun M. Dawszewska) , polonistyczne (opiekun I. Stańczyk) , historyczne (opiekun R. Hendryk), geograficzne (opiekun A. Kleczkowska) , matematyczne (opiekun J. Baran) i chemiczne (opiekun D. Mila) . Opiekunowie kół przygotowywali uczniów do udziału w konkursach gminnych i wojewódzkich. Najwyższe osiągnięcia miało kółko historyczne: w 1988r. zdobyło III miejsce, a w 1990r. I miejsce. Zdobywcy czołowych miejsc dostali się do wybranych szkół średnich bez egzaminu .
Po przełomie ustrojowym 1989r., odrzuceniu ustroju i ideologii komunistycznej, demokratyczna i samodzielna szkoła ma kształcić dojrzałego człowieka, będącego gotowym do przebudowania naszego kraju. Ustawa z 7 września 1991r. „O systemie oświaty” stwierdza, że nauczanie i wychowanie – respektując chrześcijański system wartości za podstawę przyjmuje uniwersalne zasady etyki. Kształcenie i wychowanie służy rozwijaniu u młodzieży poczucia odpowiedzialności, miłości ojczyzny oraz poszanowania polskiego dziedzictwa kulturowego, przy jednoczesnym otwieraniu się na wartości kultury, Europy i świata . W zreformowanej po 1989r. szkole Rada Pedagogiczna opracowała kalendarz imprez i uroczystości szkolnych na każdy miesiąc, zatwierdziła plany wycieczek i biwaków. Zgodnie z kalendarzem w szkole odbywały się następujące uroczystości, imprezy i akcje:
•
Uroczyste rozpoczęcie roku szkolnego,
•
Sprzątanie Świata,
•
Ślubowanie klasy I,
•
Dzień Edukacji Narodowej,
•
Halloween,
•
Narodowe Święto Niepodległości,
•
andrzejki,
•
Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy,
•
Bal noworoczny,
•
walentynki,
•
Święto Wiosny,
•
Rekolekcje Wielkopostne,
•
Dzień Ziemi,
•
Święta Majowe,
•
Dzień Dziecka,
•
Pożegnanie absolwentów,
•
Zakończenie roku szkolnego .
Po 1989r. na terenie szkoły nie działały organizacje szkolne. Pracowały jedynie najaktywniejsze kółka przedmiotowe: polonistyczne, historyczne i sportowe. Działalność organizacji przejął samorząd uczniowski.
Samorząd uczniowski w Szkole Podstawowej w Sycewicach uaktywnił się w latach 80 – tych. To główny czynnik wychowania społeczno – moralnego młodzieży. Inicjatorami działań są uczniowie wspierani przez wychowawców. Organizują i realizują zabawy, gry, wycieczki, rajdy, konkursy. Koordynują działalność kółek zainteresowań i organizacji uczniowskich. Samorządy szkolne organizują życie szkolne i pozaszkolne. Współdziałają z rodzicami i środowiskiem. Biorą ze środowiska to, co wartościowe, twórcze, pozytywne. Dają z siebie to, co wzbogaca życie środowiska, pogłębia procesy kultury, tworzy ją. Działanie społeczne rozwija umiejętności życia społecznego, zainteresowania, aktywność, inicjatywę, samodzielność; uczy planowania, organizowania i realizowania podjętych zadań. Dobrze funkcjonujący samorząd uczniowski jest koncepcją przekształcania wychowawczego autorytetu krępującego w autorytet wyzwalający inicjatywą i samodzielność społeczną . Działania samorządu uczniowskiego w Szkole Podstawowej w Sycewicach (opiekunami byli: S. Dąbrowski, I. Stańczyk) objęły:
•
organizację imprez szkolnych,
•
redagowanie gazetki samorządowej,
•
pomoc nauczycielom w dyżurach,
•
organizowanie apeli,
•
współpracę z ZHP i LOP,
•
wybory samorządowe,
•
organizację dyskotek, andrzejek, walentynek,
•
samopomoc koleżeńską słabszym uczniom,
•
propozycję dni kolorowych ubrań i mundurowych,
•
inicjatywę zbiórki makulatury i surowców wtórnych,
•
udział w wykopkach .
Po 1989r. samorząd uczniowski działał zgodnie z art. 55. ustawy z 7 września 1991r. „O systemie oświaty”. Samorząd tworzą wszyscy uczniowie szkoły. Organy samorządu są jedynymi reprezentantami ogółu uczniów. Regulamin samorządu nie może być sprzeczny ze statutem szkoły. Samorząd może przedstawiać radzie szkoły, radzie pedagogicznej oraz dyrektorowi wnioski i opinie we wszystkich sprawach szkoły .
Uczniowie szkoły w Sycewicach korzystali w szczególności z prawa do organizacji życia szkolnego, z prawa redagowania i wydawania gazetek szkolnych, prawa organizowania działalności kulturalnej, oświatowej i sportowej oraz rozrywkowej zgodnie z własnymi potrzebami i możliwościami oraz prawa wyboru nauczyciela pełniącego rolę opiekuna samorządu. Uczniowie co roku przeprowadzali demokratyczne wybory samorządu i opiekunów, którymi zostały: A Kleczkowska do 1991r., M. Bartos – do 1996r., M. Skarżyńska . Samorząd uczniowski od 1989r. działa prężnie. Jego działalność widać już, gdy wchodzi się do szkoły. Tablica ogłoszeń zawiera aktualne wiadomości o tym, co w szkole się dzieje; co kiedy i gdzie organizuje samorząd. Jest on inicjatorem i współorganizatorem zbiórki surowców wtórnych, mini listy przebojów, loterii fantowej, szkolnego koła fortuny, dyskotek, plebiscytu na najlepszego sportowca. W czerwcu przeprowadza wybory do samorządu, a we wrześniu wybory opiekuna samorządu. Co roku włącza się do akcji pozaszkolnych: Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, pomoc dla chorych dzieci, pomoc dla zwierząt ze schroniska . Najważniejszą sprawą dla uczniów była budowa nowej szkoły. Samorząd różnymi sposobami zdobywał fundusze . Samorząd współpracował z Kołem Łowieckim , z wszystkimi nauczycielami, którzy przygotowywali imprezy . W latach 90 – tych w ośmioklasowej szkole podstawowej działały różne koła przedmiotowe, w ramach których nauczyciele prowadzący przygotowywali uczniów do konkursów gminnych i rejonowych. W 1995r. po raz pierwszy odbył się Kangur – Międzynarodowy Konkurs Matematyczny. Brali w nim udział uczniowie w trzech kategoriach dla szkół podstawowych:
•
Maluch (klasy 3 – 4)
•
Benjamin (klasy 5 – 6)
•
Kadet ( klasy 7 – 8) Czworo uczniów Szkoły Podstawowej w Sycewicach awansowało do finału rejonowego olimpiady historycznej (opiekun R. Hendryk) i geograficznej (opiekun A. Kleczkowska) . Uczniowie zdobyli również I miejsca w gminnym konkursie wiedzy o Słowińskim Parku Narodowym, w konkursie „Czy znasz swoją gminę” i ogólnopolskim konkursie na przewodnik w języku angielskim . Nowe formy uczestnictwa kulturalnego to: występy artystów w szkole (koncert muzyki poważnej, teatr pantomimy, Agencja Teatralno – Estradowa ze Słupska i aktorzy teatru STOP). Spotkanie z literatami (Ciesielski, Zielonka, Bakuła, Kurylczyk, Kiwka, Chotomska, Waśniowska), zabawa w teatr na lekcjach j. polskiego (Dziady, Zemsta, Krzyżacy, Balladyna, Pani Twardowska, Bajki robotów), wydawanie gazetek szkolnych (Spoko, Kaganek, Hirek, Prymus, Junior, Mini Brawo, Nowinki z Filipinki, System, Dziesięciu Wspaniałych). Nadal uczniowie klas VIII odwiedzali szkoły ponadpodstawowe w ramach preorientacji zawodowej i uczestniczyli w wycieczkach turystyczno – krajoznawczych po Polsce . Uczniowskie Koło Sportowe (UKS) rozpoczęło swoją działalność w latach 80 – tych, prężnie działa do dnia dzisiejszego i odnosi wiele sukcesów na szczeblu gminnym, rejonowym, wojewódzkim i ogólnopolskim. Pomimo braku sali gimnastycznej do roku 1989 sport odgrywał doniosłą rolę w procesie przygotowania dzieci i młodzieży do czekających ich zadań. Stopień powszechności i poziomu kultury fizycznej zależał od metody jej krzewienia wśród młodzieży szkolnej . Uczniowie sycewickiej szkoły grali w piłkę nożną i ręczną na boisku szkolnym, a w terenie przygotowywali się do biegów przełajowych. Zajmowali czołowe miejsca w gminnych biegach sztafetowych i przełajowych (w latach 1984 – 88) . Od 1985r. UKS Sparta wyróżnia się przede wszystkim mistrzowską grą w piłkę nożną. Opiekunami klubu byli: D. Morkunas, J. Broda, M. Pawłowski i R. Hendryk. Sportowcy brali udział w zawodach i turniejach na stadionach i halach w gminie, regionie i makroregionie. Zwyciężyli w finale wojewódzkim ogólnopolskiego turnieju „Piłkarska Kadra Czeka”, którego organizatorami są Redakcja Rolna TVP, PZPN, LZS, SZS. Zajęli czołowe miejsce w makroregionie „Pomorze”. Prezentowali się w telewizyjnym programie A. Gocela. Odnosili również sukcesy w turnieju „Cieślików” . W 1992r. zdobyli puchar Rady Gminy i puchar dyrektora szkoły w Sycewicach . UKS Sparta zajął III miejsce w Gryfinie, gdzie rozegrano Międzynarodowy Festiwal Piłki Nożnej trampkarzy drużyn 7 – osobowych .
W 1994r. w hali „Gryfia” odbył się turniej piłki nożnej, w którym piłkarze z Sycewic zajęli II miejsce . Ogólnopolski Halowy Turniej Piłkarski odbył się w Warszawie. Piłkarze z Sycewic zajęli III miejsce i udowodnili, że od lat należą do czołówki krajowej . Drużyna z Sycewic była najlepsza w hali. Wygrała Halowy Turniej Piłkarski Szóstek o puchar im. Krzysztofowicza i Halowy Turniej Piłkarski o puchar dyrektora szkoły nr 15. Drużyny z Sycewic prowadzone przez R. Hendryka triumfowały w trzech kategoriach wiekowych . Finał mistrzostw powiatu słupskiego w rozgrywkach piątek piłkarskich odbył się w Ustce. Zwyciężyła drużyna z Sycewic, królem strzelców został K. Izmajłowicz . Turnieje piłkarskie odbywały się również w Sycewicach. 27 września 2002r. odbył się Dzień Piłkarza, który był okazją do spotkania z trenerem Mistrzów Polski Juniorów – M. Globiszem i piłkarzem J. Kupcewiczem . W sumie Sycewice „sportem stoją”. Od 1991r. zajęcia odbywają się w nowym budynku – jest sala gimnastyczna i pełnowymiarowe boisko do piłki nożnej, a piłka nożna to ich specjalność . Sport pełni ważną rolę w życiu szkoły i miejscowości. Jest to zasługa nauczyciela wychowania fizycznego, który trenuje drużyny młodszych i starszych chłopców oraz drużynę seniorów .
Od 1999r. Szkoła Podstawowa im. Polskich Noblistów w Sycewicach jest sześcioklasową szkołą, w której wszyscy nauczyciele współdziałają na rzecz środowiska: organizują festyny dla dzieci i rodziców, pikniki i andrzejki dla mieszkańców. W ramach integracji ze środowiskiem uczniowie i nauczyciele spotykają się z matkami i ojcami, z babciami i dziadkami. W szkole nadal działają: •
samorząd uczniowski (opiekun M. Skarżyńska)
•
koło turystyczne (opiekun M. Bartos)
•
koło plastyczne (opiekun A. Banasik)
•
koło muzyczne (opiekun T. Kozak).
Uczniowie biorą udział w różnych uroczystościach, imprezach, konkursach, wycieczkach, turniejach. W 2001r. prezentowali kulturę i historię krajów Unii Europejskiej. Był to finał programu „Młodzież wiejska bliżej Europy”, realizowanego przez szkoły z inicjatywy kobylnickiego Stowarzyszenia Wspierania Inicjatyw Lokalnych Gmina 2010 . W 2003r. przy Zespole Szkół w Sycewicach odbył się XXVII Powiatowy Turniej Wiedzy o Bezpieczeństwie Ruchu Drogowego, który rozpoczął działalność sycewickiego Miasteczka Ruchu Drogowego. W turnieju brało udział 18 szkół z powiatu słupskiego. Zawody prowadził A. Majcherski z Komendy Miejskiej Policji w Słupsku . W dziejach sycewickiej szkoły można wyróżnić aktywną współpracę ze środowiskiem społecznym: z Komitetem Społecznym, Sołectwem, Dyrekcją Zbiorczej Szkoły Gminnej, Kombinatem PGR, Zakładem Rolnym, Społecznym Komitetem Budowy Szkoły, Urzędem Gminy.
W ramach integracji dzieci i młodzieży oraz nauczycieli ze społeczeństwem w nowej szkole odbyło się wiele spotkań z mieszkańcami Sycewic, z najstarszymi ludźmi z obwodu szkoły, z policjantami, z pisarzami, aktorami, ze sportowcami, z matkami i ojcami, babciami i dziadkami. Szkoła Podstawowa w Sycewicach prowadzi różnorodną i bogatą działalność na rzecz środowiska. ZAKOŃCZENIE
Dzieje Szkoły Podstawowej w Sycewicach w latach 1946 – 2003 były trudne, skomplikowane i burzliwe. Udało się pokonać wszelkie przeszkody i trudności: otworzyć polską szkołę, wprowadzić powszechność nauczania, podnieść poziom organizacyjny szkoły, zlikwidować analfabetyzm. Placówka stała się pełną i wysoko zorganizowaną szkołą podstawową, w której kształciło się i wychowywało coraz więcej uczniów. Rosły też oczekiwania i wymagania środowiska. Kadra nauczycielska starała się im sprostać w miarę potrzeb i możliwości.
Po wyzwoleniu środowisko miejscowej szkoły zasiedliło się i zagospodarowało. Odbudowane ze zniszczeń gospodarstwa rozwijały się stopniowo. Szczególnie prężnie działało Państwowe Gospodarstwo Rolne, które stało się Kombinatem PGR w Sycewicach z zapleczem gospodarczym, przemysłowym i usługowym. W tym czasie szkoła upadała – była bowiem za mała, ciasna … Mimo to aktywnie i wszechstronnie działała i spełniała swoje funkcje dla dobra dzieci. I przetrwała. Nie została zlikwidowana, zamknięta, jak wiele szkół podstawowych w Polsce i na terenie gminy Kobylnica. W dziejach Sycewic można wyodrębnić kilka etapów: •
odbudowa wsi do 1960r.
•
rozwój miejscowości do 1970r. •
pomyślne lata 70 – te dla prężnie działającego Kombinatu,
•
kryzys lat 80 – tych doprowadził do zastoju, regresu i upadku gospodarki centralnie kierowanej na rzecz gospodarki rynkowej,
•
wielokierunkowa transformacja w latach 90 – tych. Jedne działy gospodarki państwowej zostały zlikwidowane, inne przekształcono; wszystkie dostosowywano do wymogów Unii Europejskiej, aby likwidować opóźnienia w rozwoju.
Szkolnictwo w Polsce po II wojnie światowej organizowało się od podstaw. Ministerstwo Oświaty wydawało wytyczne, ustawy, rozporządzenia, zgodnie z którymi funkcjonowały szkoły. Na mocy tych rozporządzeń w Sycewicach powstała szkoła podstawowa, która podnosiła swój poziom organizacyjny. Od 1946 do 1957r. była czteroklasową szkołą, w której w latach następnych przybywało klas i od 1959 do 1966r. była siedmioklasową szkołą podstawową. Odtąd do 1999r. dzieci i młodzież uczęszczały do ośmioklasowej Szkoły Podstawowej w Sycewicach. Zgodnie z najnowszą reformą edukacji przekształcono ją w sześcioklasową szkołę podstawową, której absolwenci obowiązkowo kontynuują naukę w gimnazjum.
W dziejach Szkoły Podstawowej w Sycewicach zmieniał się poziom organizacyjny placówki, zwiększała liczebność uczniów i nauczycieli. Jednocześnie coraz większe trudności sprawiała baza lokalowa i materialna. Władze gminy starały się wygospodarować i urządzić dodatkowe izby lekcyjne na terenie wsi: w prywatnych domach, świetlicy gromadzkiej, Zakładowym Domu Kultury. Najtrudniejsze warunki istniały w latach 80 – tych. Wtedy dochodziło do katastrofalnej sytuacji, gdyż budynki szkolne groziły zawaleniem. Możliwości ekonomiczne gminy pozwalały tylko na przeprowadzanie ciągłych remontów we wszystkich szkołach na terenie gminy Kobylnica. Wówczas z inicjatywy lokalnych społeczności, przy ich ofiarnym wsparciu finansowym i fizycznym rozpoczęto najpilniejszą budowę, która trwała cztery lata. W 1991r. oddano do użytku nową szkołę, kompletnie ją wyposażono i urządzono. Wtedy poprawiły się warunki nauki i pracy uczniów i nauczycieli.
Do Szkoły Podstawowej w Sycewicach uczęszczało coraz więcej uczniów w związku z utworzeniem w 1970r. Kombinatu PGR, który dla swoich pracowników rozbudował osiedle mieszkaniowe i zaplecze socjalne. Dzieci pracowników rolnych przybyły do szkoły i wtedy najbardziej wzrosła liczba uczniów tej placówki oraz dotkliwe stały się braki bazy lokalowej. Zmiany polityczne, gospodarcze i społeczne umożliwiły rozwiązanie wieloletniego problemu. W nowej szkole naukę kontynuowali uczniowie z Sycewic, Komorczyna, Zębowa, Reblina, Reblinka, Redęcina i Gaci Leśnej. Uczniowie pochodzili z różnych grup społecznych. Najliczniejszą grupę stanowili uczniowie z rodzin robotniczych, a najmniejszą – uczniowie z rodzin inteligenckich. Wielu bowiem pracowników PGR, przedszkola, szkoły i ośrodka zdrowia dojeżdżało do pracy ze Słupska. Ich dzieci uczęszczały do szkół w miejscu zamieszkania. Absolwenci Szkoły Podstawowej w Sycewicach kontynuowali naukę w szkołach ponadpodstawowych. Najczęściej wybierali zasadnicze szkoły zawodowe – aż 65,3% ogółu absolwentów. Pozostali podjęli naukę w szkołach średnich, nieliczni ukończyli studia wyższe (29 osób spośród 796, tj. 3,64% ogółu absolwentów tej szkoły).
W dziejach szkoły przybywało również nauczycieli. Nauczyciele mieli trudne warunki pracy i życia, w większości dojeżdżali ze Słupska. W związku z tym kadra nauczycielska w tej szkole często się zmieniała. W czteroklasowej szkole pracował tylko 1 nauczyciel, w siedmioklasowej uczyło 4 i 5 nauczycieli; w ośmioklasowej pracowało: od 6 do 8 nauczycieli (do 1980r.), od 14 do 18 (w latach 80 – tych) i od 18 do 20 nauczycieli ( w latach 90 – tych). W sześcioklasowej szkole podstawowej było zatrudnionych 24 nauczycieli na 18 etatach. Nauczyciele wykonywali pracę dydaktyczno – wychowawczą w ramach zajęć lekcyjnych, pozalekcyjnych i pozaszkolnych. Troszczyli się o wszechstronny rozwój uczniów zgodnie z ich możliwościami i potrzebami. Dbali również o własny rozwój w ramach kształcenia i doskonalenia zawodowego. Przez studia zaoczne, kursy, konferencje, lekcje pokazowe, szkolenia, dokształcanie i samokształcenie podnosili swoje kwalifikacje, wiedzę i umiejętności, aby sprostać nowym wyzwaniom w szybko zmieniającej się rzeczywistości. Szkoła Podstawowa w Sycewicach odegrała ważną rolę w środowisku jako placówka oświatowo – kulturalna. W swych murach gromadziła młodzież w wieku od 6 – 15 lat. Kształciła i wychowywała nowe pokolenie. W nowej szkole i w nowych czasach uczniowie poprzez naukę języków, przedmiotów matematyczno – przyrodniczych, sztuki i techniki, wychowania fizycznego, informatyki i religii wszechstronnie rozwijali się i przygotowali do podjęcia nauki w szkołach ponadpodstawowych.. Korzystali z biblioteki szkolnej i świetlicy. W razie potrzeby pomagał im pedagog, logopeda, pielęgniarka. Działalnością pozalekcyjną kierowali: samorząd szkolny z wybranym opiekunem i dyrektorzy placówki – M. Pawłowski i D. Steć. W ramach działalności szkoły odbywały się imprezy kulturalne i sportowe oraz prace społeczne na rzecz środowiska. Integrując się ze społecznością lokalną, uczniowie wraz z nauczycielami prowadzili różne akcje charytatywne i ekologiczne; pomagali słabszym i potrzebującym; troszczyli o naturalne środowisko, zdrowie i bezpieczeństwo. Byli również otwarci na to, co działo się w kraju i na świecie. W Szkole Podstawowej w Sycewicach, wraz z poprawą bazy lokalowej i materialnej szkoły, ustabilizowała się sytuacja kadrowa nauczycieli, wzrosła aktywność społeczna i kulturalna uczniów i nauczycieli oraz efekty pracy dydaktyczno – wychowawczej; rozwinęły dążenia innowacyjne i zainteresowania aktualnymi problemami politycznymi, społecznymi, gospodarczymi i kulturalnymi środowiska. Dzięki temu szkoła stała się nowoczesną placówką oświatowo – kulturalną na wsi.
ANEKS
Tabela 10,Wykaz kierowników i dyrektorów szkoły podstawowej w Sycewicach w latach 1946 – 2003
Nazwisko i imię
Wojtun Janina
Czas pracy
1946 – 1950
Uwagi
kierownik
szkoły 1950 – 1952
podstawowej
kierownik
szkoły 1952 – 1957
podstawowej
kierownik
szkoły kierownik
szkoły 1958 – 1978
podstawowej
kierownik
szkoły Jeziorowska Jadwiga
1978 – 1983
podstawowej
kierownik
szkoły Stefan Dąbrowski
Broda Józef
Pawłowski Mariusz
1983 – 1986
1986 – 1990
1990 – 1999
podstawowej
dyrektor szkoły podstawowej
dyrektor szkoły podstawowej
dyrektor
szkoły Łuńska Halina
Łuński Wacław
Jeziorowska Jadwiga
Jeziorowski Bronisław
1957 – 1958
podstawowej
podstawowej, od 1999 dyrektor gimnazjum w Sycewicach
Steć Danuta
1999 ­ 2003
dyrektor szkoły podstawowej
Tabela 11,Nauczyciele Szkoły Podstawowej w Sycewicach w latach 1946 – 2003
Nazwisko i imię
Nauczany przedmiot
Andrzejczak Małgorzata
Banasik Alicja
Baran Józef
Barcikowski B
Bartos Marta
Bartoszczyk Julia
Bedka Czesław
Biskupski Jarosław
Broda Barbara
Czas pracy w szkole
1993
1986
1984 – 1986
1987 – 1988
1980
1959 – 1963
1983 – 1984
1996
1978
Broda Józef
Broda Piotr
Broda Stefania
Borowik Anna
Bruzgo Anna
Bulkowska Jadwiga
Chumek Anna
Chwieduk Grzegorz
Czeczotko Adam
Czernichowska Brygida
Dawszewska Mariola
Dąbrowski Stefan
Dzięcielska Jadwiga
Gołąb Władysław
Grońska Małgorzata
Grys Teresa
Gugałka Anna
Hendryk Ryszard
Hładowska – Zdyb Alfreda
Holewa Beata
Hrynkiewicz Teresa
Hynda Waldemar
Jaśkiewicz Jacek
Jeziorowska Jadwiga
Jeziorowski Bronisław
1984 – 1999
1994 – 1995
1977 – 1980
2001 – 2003
1972 – 1976
1972 – 1973
1980 – 1984
1985 – 1988
1992 – 1994
1972 – 2003
1982 – 1986
1983 – 1986
1989 – 1990
1996 – 1999
1966 – 1968
1967 – 1969
2000 ­ 2002
1987
1989
1999
1963 – 1969
1990 – 1992
2000 – 2001
1958 – 1986
1959 – 1984
fizyka i matematyka
Jędrzejczak Jerzy
religia
nauczanie początkowe
matematyka
wychowanie fizyczne
nauczanie początkowe
nauczanie początkowe
wychowanie fizyczne
język polski
wychowanie plastyczne i zajęcia praktyczno –
techniczne
nauczanie początkowe
matematyka
język polski
historia
język rosyjski
język polski
język polski
matematyka
język polski
historia
fizyka
matematyka
nauczanie początkowe
nauczanie początkowe
język angielski
wychowanie fizyczne
nauczanie początkowe
fizyka, informatyka
nauczanie początkowe
fizyka, informatyka
język niemiecki
nauczanie początkowe
zajęcia praktyczno ­ techniczne
język polski
Johnson – Kordek Elżbieta
1994
Jopa Eugeniusz
Juszkiewicz Zofia
Kadziewicz Anita
Kamykowska Bronisława
Karalun Renata
Kleban Aniela
Kleczkowska Anna
Kopczewska Renata
Kowalski Zbigniew
Kowyk Joanna
Kozak Teresa
Krysikiewicz Barbara
Kunikowska Krystyna
Kuźniar Jerzy
Ludwikowski Franciszek
Łobaz Halina
Łuńska Halina
Łuński Wacław
Marcinkowska Teresa
Moraczyńska Irena
Morgaś Katarzyna
Morkunas Dariusz
Mikołajczak Mirosława
Mila – Czerwiec Danuta
Minert Dorota
Moraczyńska Irena
Ostapiuk Krystyna
Pawłowska Mariola
Pawłowski Mariusz
Pietruk Marzena
Pietrzyńska Maria
Piwowarska Ewa
Proszowska Wioletta
Prystupa Halina
Rachwalska Halina
Rogalski Antoni
Ruszkiewicz Helena
Rybczyńska Maria
Sakowicz Józefa
Skiba Wiesława
1958 – 1960
1969 – 1970
1968 – 1969
1968 – 1970
1975 ­ 1977
1976 – 1977
1984
1999
1983 – 1987
2001 – 2003
1988
1958 – 1975
1969 – 1976
1963 – 1964
1950 – 1952
1952 – 1959
1984 – 1985
1978
2001 – 2002
1984 – 1987
1983 – 1987
1979
1952 – 1959
1978
1973 – 1975
1999
1989
2000
1972 – 1975
1977 – 1978
1986 – 1989
1970 – 1972
1982
1963 – 1965
1984 – 1985
1978 – 1979
1964 – 1966
1975 – 1977
język polski
język angielski
nauczanie początkowe
matematyka
nauczanie początkowe
nauczanie początkowe
fizyka
historia
geografia
matematyka
matematyka
język angielski
sztuka
nauczanie początkowe
nauczanie początkowe
język polski
matematyka
świetlica
język polski
religia
wychowanie fizyczne
geografia
biologia
uczyła w szkole niemieckiej
język polski
historia
gimnastyka korekcyjna
wychowanie fizyczne
pedagog i logopeda szkolny
biologia
biologia
matematyka
język rosyjski
klasa „0”
język rosyjski
nauczanie początkowe
biologia
Skurzyńska Alicja
Sobczyk Stefania
Stańczyk Iwona
Steć Danuta
Stefańska Grażyna
Suchar J.
Sztajnke Eleonora
Tęcza Teresa
Wasiak Irena
Widźgowska Elżbieta
Wojtun Janina
Woliński Waldemar
Zawistowska Aneta
Żurowski Mirosław
1985 – 1998
1967 – 1969
1980 – 1986
1989
1999
1989 – 1999
1982 ­ 2003
1982 – 1984
1978 – 1979
1980 – 1981
1946 – 1950
1970 – 1971
1984 – 1985
1984 – 1985
język rosyjski
nauczanie początkowe
język polski
historia
historia
język angielski
świetlica
nauczanie początkowe
nauczanie początkowe
geografia
nauczanie początkowe
muzyka
język rosyjski
Żywicka Magdalena
2000
świetlica
WYWIAD Z W. JANCHOREK – PREZESEM SPÓŁDZIELNI MIESZKANIOWEJ W SYCEWICACH, UL. POCZTOWA 5, TEL. 059 – 8111422, DNIA 6 X 2006R .
1. Jakie mieszkania przejęła Spółdzielnia mieszkaniowa w Sycewicach?
Spółdzielnia przejęła bloki budowane przez PGR w latach 1968 – 1972 – 1978 – 1980 roku. Były to bloki czterorodzinne, ośmiorodzinne, dwunastorodzinne oraz domki bliźniacze.
Osiedle domków bliźniaczych za stawem powstało w latach 70 – tych.
2. Czy w Sycewice mają oczyszczalnię ścieków?
Oczyszczalnia ścieków w Sycewicach powstała w latach 70 – tych na terenie PGR, była to oczyszczalnia karuzelowa. W 1995r. otwarto oczyszczalnię biologiczną na terenie Agencji Rolnej.
3. Jak wygląda zaopatrzenie w wodę?
Woda pitna została podłączona do domów w latach 50 – tych, a w roku 1972 powstała studnia 162m z tzw. wodą oligoceńską.
4. Gdzie w Sycewicach znajduje się wysypisko odpadów?
Do roku 2000 wysypiska znajdowało się za parkiem, na terenie Sycewic, od lipca 2000r. śmieci wywożone są na wysypisko śmieci w Bierkowie.
5. Czy wieś jest skanalizowana?
Lewa strona Sycewic jest skanalizowana, a prawa strona, czyli „stara wieś” ma szamba. Jest to związane z różnicą poziomów i dlatego prawej strony wsi nie można podłączyć do kanalizacji.
6. W jaki sposób są ogrzewane mieszkania w blokach?
Kotłownia powstała w tych latach co bloki, czyli w 60 – tych i była na terenie PGR, a potem Agencji Rolnej. Od 1999r. lokatorzy bloków zrzeszyli się we Wspólnoty Mieszkaniowe, które zdecydowały o założeniu kotłowni olejowej przy blokach
7. Gdzie znajduje się cmentarz?
Cmentarza na terenie Sycewic nie ma. Zmarli chowani są w Pałowie, Szonowicach i Słupsku.
WYWIAD Z C. SŁAWSKIM – BYŁYM DYREKTOREM KOMBINATU PGR, ZAM. SŁUPSK, UL. ANDERSA, DNIA 17 XI 2006R .
1. Można Pana często spotkać na stadionie sportowym w Sycewicach. Mieszkańcy mówią z sentymentem o tym miejscu i o Panu. Dlaczego?
Tutaj z mieszkańcami i byłymi współpracownikami trenujemy sporty drużynowe. Wszyscy: i młodsi, i starsi; i kobiety, i mężczyźni zaraziliśmy się sportem, połknęliśmy bakcyla. Nawet szkoła „sportem stoi”.
2. Ma Pan już kilka pomników w tej miejscowości: stadion, salę gimnastyczną, szkołę…
Rzeczywiści udało nam się wspólnie z mieszkańcami wybudować coś dla siebie i dla młodszego pokolenia. Może od tego trzeba było zacząć…
3. Jaką funkcję pełnił Pan w gospodarstwie?
Byłem dyrektorem Kombinatu PGR od 1980r. do 1994r.
4. Co zastał Pan w 1980r.?
•
Za dużą fermę krów mlecznych z zepsutym sprzętem,
•
gorzelnię,
•
3800ha ziemi,
•
142 sztuki bydła,
•
warsztat remontowo – naprawczy,
•
3 kombajny, traktory, przyczepy, rozrzutniki, kosiarki, opryskiwacze, autokar,
•
nowe osiedle z infrastrukturą,
Dom Kultury z salą widowiskową na 250 osób, restaurację na 150 osób oraz klubo – kawiarnię,
•
masarnię, pralnię, przedszkole.
5. Jaka jest historia PGR w Sycewicach?
W poniemieckim majątku po wyzwoleniu urzędowali Rosjanie. W 1948r. majątek przekazali Polakom, którzy utworzyli Państwowe Gospodarstwo Rolne nadzorowane przez inspektorat „Północ” w Słupsku. W 1970r. powstał Kombinat PGR w Sycewicach, zrzeszony w przedsiębiorstwie „Słupia” w skład Kombinatu wchodziły gospodarstwa z: Reblina, Redęcina, Dobroczyna, Dobrzęcina, Słonowic, Runowa, Gacu i Duninowa Zaleskiego. W 1980r. zlikwidowano przedsiębiorstwo „Słupia”, Duninowo Zaleskie zostało samodzielnym PGR. Kombinat PGR działał w pozostałym składzie do 1994r. W latach 1989 – 94 był majątkiem Agencji Nieruchomości Skarbu Państwa. W 1994r. założono spółkę 68 udziałowców pod nazwą „Avena”.
6. Co ważnego, oprócz zmian strukturalnych, administracyjnych wydarzyło się w Kombinacie PGR Sycewice?
Oprócz gospodarstw rolnych powstały oddziały:
•
warsztat naprawczy,
•
brygada remontowo – budowlana,
•
pracownia projektowo – kosztorysowa,
•
zakład usług socjalnych,
•
Zakładowy Dom Kultury,
•
restauracja Krasula,
•
obora – ferma krów mlecznych na 1000 sztuk.
7. Jednak ferma nie utrzymała się długo.
Została zbudowana według planów szwedzkich zautomatyzowana, obsługiwana przez 45 osób. Była za duża. Kiedy zepsuły się podajniki paszy, wszystko trzeba było robić ręcznie. Nie było też pieniędzy (dewiz) na zakup części zamiennych z zagranicy. W 1980r. były już tylko 142 sztuki bydła. Przebudowano oborę i wprowadzono 400 krów. Ten stan utrzymał się do 1994r. Wtedy przedsiębiorstwo sprywatyzowano.
WYWIAD Z B. HOLEWĄ – NAUCZYCIELEM INFORMATYKI, ZAM. SŁUPSK, UL. SOBIESKIEGO, DNIA 18 III 2007R. 1. Od kiedy macie w szkole pracownię komputerową w szkole?
W grudniu 1999r. szkoła otrzymała wyposażenie pracowni informatycznej w ramach programu „Internet w każdym gimnazjum”. Co prawda pracownię komputerową otrzymało gimnazjum, jednakże biorąc pod uwagę naszą sytuację (szkoła podstawowa oraz gimnazjum mieszczą się w tym samym budynku), uczniowie obu placówek mają do niej dostęp i w równomiernym stopniu korzystają z jej zasobów i możliwości.
Od II semestru roku szkolnego 1999/2000 pracowaliśmy na następującej konfiguracji :
•
jeden komputer nauczycielski ­ NTT SN 466, stanowiący serwer pracowni z oprogramowaniem : Microsoft Back Office Small Buisiness Serwer, Microsoft Office 97 standard, Microsoft Works 4.0 PL
•
9 komputerów marki NTT SU 466 , jako uczniowskie stacje robocze z Microsoft Windows 98 PL , Microsoft Works 4.0 pl.
2. Kiedy i w jaki sposób szkoła uzyskała dostęp do Internetu? Na początku okresu rozwoju sieci komputerowych dostęp do Internetu był możliwy z reguły na jednym komputerze połączonym z siecią za pomocą modemu i taką możliwość otrzymaliśmy także my jako szkoła. Szansą odpowiedniego wykorzystania dostępu do sieci Internet w szkole było zainstalowanie stałego łącza, które uzyskaliśmy w maju 2000 roku i odpowiednia konfiguracja serwera szkolnego. Jako platformę systemową pod serwer internetowy, wybrałam darmowy system operacyjny Linux. Wymagało to pełnej mobilizacji, samodzielnej pracy oraz ciągłego dokształcania. Było to chyba największe wyzwanie, jakiego się podjęłam w czasie swojej pracy zarówno w charakterze nauczyciela informatyki jak i fizyki.
3. Na czym polega Pani praca jako administratora szkolnej sieci komputerowej?
Realizując plany, o których wspomniałam wcześniej, przejęłam obowiązki administratora szkolnej sieci. W czasie pracy napotkałam na szereg problemów natury organizacyjnej i finansowej, a także związanych z poznawaniem nowych technologii. Zauważyłam również, że dyrektorzy szkół zaczynają doceniać rolę Internetu w procesie dydaktyczno­wychowawczym szkoły, niejednokrotnie asygnując dodatkowe środki na zakup niezbędnych urządzeń sieciowych. Do rozwiązywania problemów natury organizacyjnej i merytorycznej przygotowywałam się samodzielnie za pośrednictwem Internetu oraz poprzez studiowanie literatury fachowej.
Z biegiem czasu pracownia wzbogacona została w nowe oprogramowanie oraz sprzęt. Środki na ten cel pozyskałam dzięki sponsorom i zorganizowaniu medialnej akcji na temat bezpieczeństwa komputerowego. Przez cały okres swojej pracy staram się pozyskiwać nowe środki finansowe na rozwój naszej pracowni, przykładem niech będzie udział w akcji: ”Komputery za tonery”.
4. Jaki cel przyświecał i nadal wywiera wpływ na Pani działania?
Wdrażanie technologii informatycznych oraz informacyjnych, a także wykorzystywanie zasobów światowej sieci komputerowej Internet w procesie dydaktycznym jest jednym z priorytetowych zadań nowoczesnej szkoły w XXI wieku. Światowa sieć komputerowa zagościła na dobre w polskich szkołach – między innymi dzięki akcji "Internet w każdym gimnazjum". Każdy nauczyciel informatyki automatycznie przejął obowiązki administratora szkolnej pracowni.
Decyzję o zmianie oprogramowania na stanowiskach roboczych podjęłam po konferencji : "Linux w szkole" w 2003 roku, gdzie mogłam zobaczyć pracę innych nauczycieli przy wdrażaniu Linuksa w szkole. Zainspirowała mnie mnogość oprogramowania dydaktycznego, dla systemu Linux. Nie bez znaczenia oczywiście jest fakt braku odpłatności za licencję. Modernizacja pracowni jest kosztowna, a budżet – mizernie mały . Od samego początku mogłam liczyć na aprobatę dyrektora szkoły. Gdy przedstawiłam kalkulację kosztów, które należałoby ponieść na zakup oprogramowania po modernizacji serwera, usłyszałam: "rób tak, aby działało dobrze i nie kosztowało nas dużo". Potem poszło już jak z płatka. Niezawodność serwera linuksowego sprawiła, że na wszystkie pytania o dalsze zmiany uzyskiwałam odpowiedź twierdzącą. Na zakończenie powiem jeszce , że nasza pracownia jest dowodem na to, że pomimo wielu obaw i niekompletnej wiedzy można, jeśli się chce, pracować na Linuksie. Lęki znikają z czasem, wiedze zdobywa się poprzez nowe doświadczenie a kontakty nawiązane z użytkownikami Linuksa procentują. Dzięki wprowadzeniu zróżnicowania systemów operacyjnych w naszym zespole szkół uczniowie, poprzez efektywne posługiwanie się technologią informacyjną, poznają do czego tak naprawdę jest potrzebny komputer i rozwijają umiejętności intelektualne. Bardzo ważnym jest także fakt, że uczniowie kończący edukację w naszym zespole szkół potrafią pracować pod oboma systemami, zarówno Windows jak i Linux nie sprawiają im większych kłopotów, dlatego, że uczniowie szkoły podstawowej korzystają z Windows, a Ci którzy kontynuują edukacje w naszym gimnazjum poznają prace z linuxem.
Spis tabel
Tabela 1,Liczba ludności w Sycewicach w latach 1947 – 2003.............................................................16
Tabela 2,Liczba książek w latach 1959 – 2003......................................................................................21
Tabela 3, Stan księgozbioru....................................................................................................................59
Tabela 4Liczebność uczniów w szkole w Sycewicach w latach 1946 – 2003 ,....................................65
Tabela 5, Pochodzenie............................................................................................................................69
Tabela 6, Wybór szkół ponadpodstawowych przez absolwentów.........................................................74
Tabela 7,Ilość kadry nauczycielskiej......................................................................................................80
Tabela 8,Wykształcenie nauczycieli Szkoły Podstawowej w Sycewicach............................................87
Tabela 9,Stopnie awansu zawodowego nauczycieli w roku szkolnym 2002/3......................................89
Tabela 10,Wykaz kierowników i dyrektorów szkoły podstawowej w Sycewicach w latach 1946 – 2003......................................................................................................................................................123
Tabela 11,Nauczyciele Szkoły Podstawowej w Sycewicach w latach 1946 – 2003............................124
Spis rysunków
Rysunek 1, Mapka regionu.......................................................................................................................8
Rysunek 2,Plan Sycewic sprzed 1945r.....................................................................................................9
Rysunek 3,Przedwojenne zdjęcie nieistniejącego pałacu.......................................................................12
Rysunek 4,. Wiejska zabudowa w Sycewicach......................................................................................13
Rysunek 5,Sztandar Szkoły Podstawowej w Sycewicach......................................................................39
Rysunek 6, Sztandar Szkoły Podstawowej w Sycewicach.....................................................................40
Rysunek 7,Szkoła w Sycewicach............................................................................................................46
Rysunek 8,Sala gimnastyczna.................................................................................................................56
Rysunek 9,Budynek nowej szkolny w Sycewicach................................................................................57
Rysunek 10,Biblioteka szkolna...............................................................................................................59
Rysunek 11,Świetlica szkolna................................................................................................................60
Rysunek 12, Pracownia komputerowa....................................................................................................61
Rysunek 13,Miasteczko ruchu drogowego.............................................................................................62