Sprawozdanie z realizacji Programu Ochrony Środowiska dla
Transkrypt
Sprawozdanie z realizacji Programu Ochrony Środowiska dla
Załącznik do uchwały Nr X/…/07 Rady Powiatu Gostyńskiego z dnia 20 września 2007 r. Sprawozdanie z realizacji Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Gostyńskiego Gostyń, czerwiec 2007r. 1 Podstawa prawna opracowania Programu Ochrony Środowiska Ustawa Prawo ochrony środowiska1 ustaliła w art. 17 i 18, że zarząd województwa, powiatu i gminy w celu realizacji polityki ekologicznej państwa (uwzględniając wymagania, o których mowa w art. 142) sporządza odpowiednio wojewódzkie, powiatowe i gminne programy ochrony środowiska, które następnie są uchwalane przez sejmik województwa, radę powiatu albo radę gminy. Programy te sporządzane, podobnie jak polityka ekologiczna państwa co 4 lata, powinny określać cele i priorytety ekologiczne, rodzaj i harmonogram działań proekologicznych oraz środki niezbędne do osiągnięcia celów, w tym mechanizmy prawno-ekonomiczne i środki finansowe. Z wykonania programów zarząd województwa, powiatu i gminy sporządza co 2 lata raporty, które są przedstawiane odpowiednio sejmikowi województwa, radzie powiatu lub radzie gminy. Przedmiot opracowania „Program ochrony środowiska Powiatu Gostyńskiego” jest kontynuacją i aktualizacją opracowanego w 2001r. „Programu zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska dla gmin Powiatu Gostyńskiego, Gminy Kobylin oraz Powiatu Gostyńskiego”. Jedną z podstawowych zasad rozwoju zrównoważonego jest dostosowanie form gospodarowania do predyspozycji środowiska przyrodniczego tak, aby nie naruszało ono równowagi przyrodniczej. Określanie tych predyspozycji, przydatności terenu do różnych sposobów jego wykorzystania oraz wyznaczanie granic bezpiecznego użytkowania wymaga identyfikacji procesów, struktur i czynników (w tym źródeł i przyczyn przekształceń), które w danym regionie, decydują o strukturze i przebiegu procesów funkcjonowania środowiska przyrodniczego. Podstawą realizacji zasad zrównoważonego rozwoju jest identyfikacja warunków zachowania równowagi, a także określenie zasad i sposobów gospodarowania w środowisku, które nie naruszają podstawowych procesów funkcjonowania przyrody. 1 2 Dz. U. Nr129, poz. 902 z 2006r ze zmianami Wspomniany art. 14 ust. 1 brzmi: „Polityka ekologi czna państwa, na podstawie aktualnego stanu środowiska, określa w szczególności: 1) cele ekologiczne 2) priorytety ekologiczne 2a) poziomy celów długoterminowych 3) rodzaj i harmonogram działań proekologicznych 4) środki niezbędne do osiągnięcia celów, w tym mechanizmy prawno-ekonomiczne i środki finansowe 2 Jest to szczególnie istotne w przypadku programów powiatowych, ze względu na fakt, iż liczne kompetencje stanowiące w odniesieniu do ochrony przyrody i ochrony środowiska, a także większość uprawnień kontrolnych znalazło się poza poziomem powiatu. Powiat powinien pełnić rolę informacyjno – koordynacyjną w odniesieniu do działań poszczególnych gmin, a także dla prowadzenia skoordynowanej polityki w zakresie wykorzystania środowiska i ujednoliconych zasad rozwoju zrównoważonego we wszystkich gminach powiatu. Zadania i cele opracowania Kompleksowe planowanie i zarządzanie zasobami środowiska przyrodniczego może być spełnione tylko w powiązaniu działań między gminami i powiatem. Określenie i realizacja wspólnych zadań gwarantuje zapewnienie ochrony i racjonalnego kształtowania środowiska stanowiącego dobro ogólnonarodowe oraz stworzy warunki sprzyjające urzeczywistnianiu prawa obywateli do równoprawnego korzystania z wartości środowiska. Głównym celem opracowania jest wykazanie, że dążenie do: v zachowania możliwości odtwarzania się zasobów naturalnych, v racjonalnego użytkowania zasobów nieodnawialnych i zastępowania ich substytutami, v ograniczania uciążliwości dla środowiska i nieprzekraczania granic wyznaczonych jego odpornością, v zachowania różnorodności biologicznej, v zapewnienia obywatelom bezpieczeństwa ekologicznego, v tworzenia podmiotom gospodarczym warunków uczciwej konkurencji w dostępie do ograniczonych zasobów i możliwości odprowadzania zanieczyszczeń, poprzez realizację zapisów w „Programie ochrony środowiska” sprzyja zrównoważonemu rozwojowi oraz określa stan i tendencje przeobrażeń oraz przyczyny niekorzystnych zjawisk i procesów w podejmowanej działalności inwestycyjnej. 0gólna charakterystyka powiatu Powiat Gostyń jest położony w południowej części Województwa Wielkopolskiego. Graniczy od północy z Powiatem kościańskim i śremskim od wschodu krotoszyńskim i jarocińskim, od południa z rawickim, a od zachodu z leszczyńskim. Jest to typowy powiat rolniczy, o dobrze rozwiniętej gospodarce uprawowej i hodowlanej. Powierzchnia obszaru powiat wynosi 810,3 km2 (2,7% powierzchni Województwa Wielkopolskiego), którą zamieszkuje obecnie 76350 mieszkańców. 3 Podział administracyjny Powiatu obejmuje 7 gmin – 5 gmin miejsko-wiejskich i 2 gminy wiejskie. Sieć osadnicza składa się z 5 miast i 124 sołectw zamieszkałych przez 76917 osób, w miastach mieszka ok. 48% ludności. Gminy Powiatu Gostyńskiego: Gminy Powierzchnia [km2] Powiat Gostyński 811 gmina Borek Wlkp. 128 gmina Gostyń 137 gmina Krobia 130 gmina Pępowo 87 gmina Piaski 101 gmina Pogorzela 96 gmina Poniec 132 Struktura użytkowa gruntów • 65694 ha – użytki rolne – 81% • 11492 ha – lasy i grunty leśne • • • – 14% 3408 ha – grunty zabudowane 288 ha – nieużytki 88 ha – grunty pod wodami Ukształtowanie terenu pozbawiło go w sposób naturalny występowania większych zbiorników wodnych rzek i jezior. Teren jest słabo pokryty ciekami wodnymi często wysychającymi. Największa rzeka powiatu – Kanał Obry, przepływa przez jego północną część na długości ok. 40 km. Obszary leśne powiatu są słabo zalesione. Warunki hydrologiczne są zróżnicowane i nie w pełni wyjaśnione. W rejonie Gostynia występuje zbiornik wód podziemnych, wykształcony w piaszczystych osadach międzyglinnych. Uznany za jeden z Głównych Zbiorników Wód Podziemnych GZWP, ponieważ utwory nadległe są przepuszczalne, wymaga najwyższej ochrony. Rolnictwo stanowi wiodący dział gospodarki w Powiecie. Ukształtowanie terenu, warunki klimatyczne oraz gleby III i IV klasy sprzyjają rozwojowi produkcji rolnej. Użytki orne stanowią 66,1% powierzchni Powiatu a łąki i pastwiska 6,2%. Liczba gospodarstw indywidualnych przewyższa 4 tys., natomiast przeciętna powierzchnia 1 gospodarstwa to 10 ha. Powiat Gostyń jest typowym powiatem rolniczym o bardzo rozwiniętej produkcji warzyw, buraków cukrowych, 4 użytków zielonych, bazy paszowej dla trzody chlewnej oraz hodowli bydła. Tak bogate zaplecze surowcowe powiatu stanowi bazę rozwoju przemysłu rolno-spożywczego. Charakterystyka środowiska przyrodniczego Ważnymi elementami krajobrazu są pradoliny wykształcone w czasie zlodowacenia bałtyckiego, odprowadzające w tym czasie wody lodowcowe do pradoliny Baryczy, współcześnie wykorzystywane przez Obrę i jej dopływ Kanię oraz Rów Polski. Obniżenie to, zwane Pradoliną Żerkowsko-Rydzyńską, stanowi rozgraniczenie Wysoczyzny Leszczyńskiej od Wysoczyzny Kaliskiej. Warunki hydrogeologiczne są zróżnicowane i nie w pełni wyjaśnione. W rejonie Gostynia występuje zbiornik wód podziemnych, wykształcony w piaszczystych osadach międzyglinowych,. Uznany jest on za jeden z Głównych Zbiorników Wód Podziemnych; ponieważ utwory nadległe są przepuszczalne (gliny piaszczyste), wymaga najwyższej ochrony. Powiat gostyński położony jest w zachodniej części Polski, w obszarze o zaznaczającym się wpływie klimatu suboceanicznego. Ten fakt, a z drugiej strony – położenie w obszarze starej kultury rolnej, decydują o cechach szaty roślinnej i fauny tego terenu. Nie występują tu na stanowiskach naturalnych ani gatunki o zasięgu wyraźnie oceanicznym lub podgórsko- górskim, ani – kontynentalnym. Obszar ten leży w granicach naturalnego zasięgu buka, klonu polnego i jarzęba brekinii, brak jest natomiast naturalnej jodły, świerka, modrzewia polskiego oraz lipy szerokolistnej. W podziale na krainy przyrodniczo-leśne należy on do Krainy Wielkopolsko-Pomorskiej, Dzielnicy Krotoszyńskiej. Odróżnia się od otaczających terenów wyraźnie wyższym udziałem siedlisk lasów świeżych i lasów mieszanych świeżych, a mniejszym udziałem siedlisk borowych. W podziale geobotanicznym należy Środkowoeuropejskiej. on Część do Działu północna Brandenbursko-Wielkopolskiego wraz z doliną Obry należy w Prowincji do Krainy Środkowowielkopolskiej (okręgi Wzgórz Żerkowskich i Jarociński), część środkowa i południowa – do Krainy Południowowielkopolsko-Łużyckiej (okręgi Leszczyński i Wysoczyzny Kaliskiej). Potencjalne krajobrazy roślinne to przede wszystkim krajobrazy grądowe, a w pradolinie – krajobraz łęgów jesionowo-olszowych; jedynie na krańcach północno-zachodnich i południowo-zachodnich występują potencjalne krajobrazy borów mieszanych i grądów. Lesistość Powiatu Gostyń jest niska – wynosi około 17%, znacznie poniżej średniej krajowej. 5 Zakres ramowy Programu Wytyczne sporządzania programów ochrony środowiska na szczeblu regionalnym i lokalnym określające zakres ramowy Programu w nawiązaniu do „Polityki ekologicznej państwa na lata 20032006 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2007-2011” obejmują: - racjonalne użytkowanie zasobów naturalnych (zmniejszanie materiałochłonności, energochłonności i wodochłonności gospodarki, ochronę gleb, racjonalną eksploatację lasów, ochronę zasobów kopalin); - poprawę jakości środowiska (ochrona wód, ochrona powietrza, gospodarowanie odpadami, hałas, pola elektromagnetyczne, bezpieczeństwo chemiczne i biologiczne, poważne awarie, ochrona przyrody i bioróżnorodności); - narzędzia i instrumenty realizacji programu (wzmocnienie instytucjonalne, ramy prawa w zakresie prawa lokalnego i decyzji organów samorządowych, planowanie przestrzenne, powiązania formalne i merytoryczne z analogicznym programem niższego i wyższego szczebla administracyjnego w celu zapewnienia regionalnej spójności programów, mechanizmy finansowania ochrony środowiska, dostęp do informacji i udział w nim społeczeństwa); - harmonogram realizacji i nakłady na realizację programu (terminy realizacji, wielkości nakładów i źródła finansowania, jednostki odpowiedzialne za ich wykonanie); - kontrolę realizacji programu (procedury kontroli, mierniki realizacji programu, procedury weryfikacji programu). Należy podkreślić, że „Program ochrony środowiska„ ma otwartą formułę co oznacza, że w przypadku zmiany wymagań prawnych, pojawiania się nowych problemów, bądź niewykonania niektórych przedsięwzięć w terminach przewidzianych w tym Programie może być cyklicznie aktualizowany. Uwarunkowania zewnętrzne wynikające z polityki ekologicznej województwa Wielkopolskiego Polityka Ekologiczna Państwa oraz Program Ochrony Środowiska Województwa Wielkopolskiego stawiają następujące cele średniookresowe do roku 2010: § Zwiększenie skuteczności ochrony zasobów wód podziemnych, zwłaszcza głównych zbiorników tych wód, przed ich ilościową i jakościową degradacją na skutek nadmiernej eksploatacji oraz przenikania do warstw wodonośnych zanieczyszczeń z powierzchni ziemi; § Ograniczenie emisji zanieczyszczeń ze źródeł i wiejskich; 6 punktowych: miejskich, przemysłowych § Zmniejszenie ładunku zanieczyszczeń pochodzących ze źródeł przestrzennych, trafiających do wód wraz ze spływami powierzchniowymi (z terenów rolnych oraz z terenów zurbanizowanych nieskanalizowanych); § Racjonalizacja wykorzystania wód na cele przemysłowe; § Budowa zbiorników retencyjnych i działania mające na celu ochronę przed powodzią; Cele i zadania zawarte w Strategii rozwoju Powiatu Gostyńskiego Obowiązek ustawowy jest formalną podstawą dla tworzenia „Programu ”, istnieją również przesłanki faktycznie związane z planowanym rozwojem Wielkopolski i Powiatu Gostyńskiego, przedstawione w „Strategii zrównoważonego rozwoju Powiatu Gostyńskiego” CEL NADRZĘDNY: Wysoka jakość życia mieszkańców Powiatu Gostyńskiego CEL GŁÓWNY: Zrównoważony rozwój Powiatu Gostyńskiego ład ekologiczny ład społeczny ład gospodarczy ład przestrzenny ład instytucjonalnopolityczny CELE SZCZEGÓŁOWE: Program ochrony środowiska • • • • Mieszkańcy powiatu mają wysoką świadomość ekologiczną Gospodarka odpadami ma charakter racjonalny i kompleksowy Środowisko powiatu jest odpowiednio chronione Zasoby wodne są odpowiedniej jakości Program rozwoju społecznego • • • • Mieszkańcy powiatu mają szerokie możliwości kształcenia i podnoszenia swoich kwalifikacji Powiat zapewnia odpowiednią ofertę kulturalno-rekreacyjną Istnieje zróżnicowana i atrakcyjna oferta na rynku mieszkań Powiat charakteryzuje wysoki poziom bezpieczeństwa mieszkańców Program rozwoju gospodarczego • • • • Powiat jest profesjonalnie promowany Występują atrakcyjne i w pełni przygotowane tereny pod inwestycje gospodarcze Mieszkańcy powiatu charakteryzują się wysokim poziomem przedsiębiorczości Na terenie powiatu funkcjonuje wystarczająca liczba podmiotów gospodarczych • • • Program działań z zakresu zagospodarowania przestrzennego System komunikacyjny na terenie powiatu jest rozbudowany i drożny Występują atrakcyjne i w pełni przygotowane tereny pod inwestycje W powiecie zapewniony jest ład architektoniczno-urbanistyczny Cele strategiczne rozwoju powiatu Cel nadrzędny – wysoka jakość życia mieszkańców Powiatu Gostyńskiego Cel główny – zrównoważony rozwój powiatu zapewniający: 7 • • Program usprawniania zarządzania powiatem Powiat jest profe-sjonalnie zarzą-dzany Działania na rzecz rozwoju powiatu są w pełni skoor-dynowane - ład ekologiczny - ład społeczny - ład gospodarczy - ład przestrzenny - ład instytucjonalno-polityczny Cele szczegółowe – opracowanie programów dla poszczególnych „ładów”. Cele ekologiczne do 2015 roku Podejmowana na terenie Powiatu działalność realizowana jest zgodnie z ustalonymi na lata 2004 – 2015 celami ekologicznymi obejmującymi: 1) Ochronę zasobów wodnych i racjonalizację zużycia wód podziemnych; 2) Ograniczanie emisji zanieczyszczeń ze źródeł punktowych – z terenów: miejskich, przemysłowych i wiejskich; 3) Zmniejszanie ładunków zanieczyszczeń pochodzących ze spływów powierzchniowych – z terenów rolnych i z nieskanalizowanej zabudowy rozproszonej; 4) Retencjonowanie wody i ochrona przed powodzią. Ponadto na podstawie ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych chronione przed zmianą użytkowania są gleby klas I-IV, co dotyczy większości gleb powiatu; gleby takie powinny być przeznaczane na inne cele tylko w przypadku braku innych terenów. Podobnie na podstawie tej ustawy oraz ustawy o lasach chronione przed zmianą użytkowania są lasy i grunty leśne, które mogą być przeznaczane na cele nie związane z gospodarką leśną tylko w przypadku braku innych terenów dla realizacji ważnych celów społecznych. Wobec małej lesistości powiatu taka sytuacja może zachodzić zupełnie wyjątkowo i praktycznie należy traktować wszystkie lasy jako chronione. Teren Powiatu Gostyńskiego położony jest pomiędzy obszarami o kluczowym znaczeniu dla zachowania równowagi ekologicznej i ochrony różnorodności biologicznej w skali ponadregionalnej. Do ochrony takich terenów zobowiązują Polskę podpisane konwencje międzynarodowe, zwłaszcza konwencja o ochronie różnorodności biologicznej. Szczególną uwagę należy tu zwrócić na obszar Pradoliny Baryczy, objętych w systemie krajowym ochroną w randze parku krajobrazowego (Park Krajobrazowy Doliny Baryczy) i obszarów chronionego krajobrazu, stanowiącej element sieci ECONET-PL (w tym – obszar węzłowy rangi międzynarodowej Stawy Milickie), z licznymi ostojami przyrody rangi międzynarodowej (CORINE) oraz objęty konwencją o ochronie obszarów wodnobłotnych (RAMSAR), chroniący liczne gatunki i biotopy objęte listą NATURA 2000. Teren Powiatu Gostyńskiego powiązany jest z tym obszarem licznymi powiązaniami ekologicznymi, oddziaływując przede wszystkim przez podsystem wodny (dopływy Baryczy w południowej części powiatu). Tak więc działania na terenie Powiatu Gostyńskiego oceniane są m.in. 8 z punktu widzenia wpływu na dolinę Baryczy. Szczególnie niekorzystne jest tu zanieczyszczenie cieków, negatywny wpływ mogą też mieć działania istotnie zmieniające stosunki wodne. Analizowany obszar powiatu Gostyń, jako rejon starego osadnictwa i kultury rolnej, jest oczywiście silnie przekształcony antropogenicznie, przy czym stopień przekształcenia poszczególnych elementów środowiska jest różny. Silne odlesienie terenu sprzyja erozji wodnej i wietrznej. Zjawiska erozji liniowej występują na wszystkich krawędziach pradoliny i w wielu miejscach na stokach mniejszych dolinek. Brak jest danych analitycznych, jednak sposób zagospodarowania tych terenów każe sądzić, że zjawisko to zachodzi nadal, a jego nasilenie zależy wyłącznie od przebiegu zjawisk meteorologicznych w danym roku (częstotliwość, natężenie i pora wystąpienia deszczy nawalnych, nasilenie i charakter roztopów itp.). Starostwo Powiatowe podejmuje działania zmierzające do utrzymania istniejących oraz odtwarzania zniszczonych zadrzewień i zakrzaczeń śródpolnych co ma istotne znaczenie przy niskim stopniu zalesienia. Na organizowanych spotkaniach z rolnikami przedstawiane są korzyści dla rolnictwa w warunkach istniejących pasów zadrzewień. Również realizowany przez Powiat program ograniczania populacji lisów i wprowadzania do środowiska kuropatw warunkuje konieczność podejmowania działań nasadzania drzew i krzewów. Plan operacyjny – cele i kierunki działań Ochrona zasobów wodnych i racjonalizacja zużycia wód podziemnych Na terenie powiatu jest bardzo dobrze rozwinięty system zbiorowego zaopatrzenia ludności wiejskiej w wodę. Liczba mieszkańców powiatu korzystająca z sieci wodociągowej osiągnęła prawie 95%. Tylko pojedyncze zagrody nie korzystają z wody wodociągowej. Woda do picia i na cele gospodarcze pobierana jest z otworów czwartorzędowych, lub rzadziej z trzeciorzędowych. Ogólnie woda jest dobrej jakości, jednak ze względu na zawartość żelaza i manganu wymaga nieskomplikowanych procesów uzdatniania. Pod względem sanitarnym nie budzi zastrzeżeń. Podejmowane są działania mające na celu ochronę zasobów wód podziemnych oraz poprawę jakości wody do picia poprzez wprowadzanie ograniczeń w zagospodarowywaniu terenów ochronnych wód podziemnych oraz ujęć wody. Przeprowadzane są akcje edukacyjno - informacyjne propagujące optymalizację zużycia wody przez indywidualnych użytkowników. Wspierana jest budowa oczyszczalni przyzagrodowych na terenach, gdzie budowa sieci kanalizacji sanitarnej jest nieopłacalna z przyczyn ekonomicznych, bądź bardzo trudna do realizacji ze względów technicznych (mankamentem jest brak wsparcia finansowego w formie dotacji dla osób realizujących oczyszczalnie przydomowe). 9 Ograniczanie negatywnego wpływu na środowisko zanieczyszczeń obszarowych (pozostałości chemicznych środków ochrony roślin /likwidacja „mogilnika” w Tworzymirkach-Gaju/ oraz nawozów) i punktowych (składowiska obornika) pochodzących z działalności rolniczej - budowa stanowisk składowania obornika i zbiorników na gnojówkę. Program poprawy stanu jakości powietrza Kierunek działania: Ograniczenie emisji do powietrza ze źródeł komunalnych i technologicznych Promowane jest wprowadzanie energii odnawialnej na terenie powiatu (prowadzone są wstępne rozmowy na temat farm wiatraków, upowszechniana jest uprawa wierzby energetycznej, instalacji systemów kolektorów słonecznych do ogrzewania wody) Przeprowadzana jest sukcesywnie modernizacja istniejących kotłowni celem ich dostosowania do wymogów wielkości emisji zgodnie z wymogami ochrony środowiska wraz z przeprowadzaniem termomodernizacji budynków (przydzielana była pomoc finansowa w formie dotacji ze środków Pow. Funduszu Ochr. Środowiska i Gosp. Wodnej). Prowadzona jest edukacja ekologiczna społeczeństwa na temat wykorzystania proekologicznych nośników energii i szkodliwości spalania odpadów (szczególnie tworzyw sztucznych) Głównymi źródłami emisji zanieczyszczeń do powietrza na terenie Powiatu Gostyńskiego są źródła wytwarzające energię cieplną dla potrzeb centralnego ogrzewania, ciepłej wody użytkowej i potrzeb technologii. Dlatego program poprawy stanu powietrza na tym obszarze bazuje przede wszystkim na zwiększeniu udziału ekologicznych nośników energii (gaz ziemny, lekki olej opałowy, źródła niekonwencjonalne) w strukturze zużycia paliw w źródłach ciepła oraz na działaniach mających na celu ograniczenie zużycia energii cieplnej u odbiorców. Utrzymanie dobrego stanu powietrza na terenie powiatu, to etap programu, który jest realizowany równolegle z likwidacją „niskiej” emisji. Propagowane są źródła energii cieplnej, które charakteryzują się niższą emisją poprzez zastosowanie zmian konstrukcyjnych piecy lub wykorzystujące paliwa o niższej emisji (gaz, ropa, biomasa). Osobnym problemem jest ograniczenie uciążliwości zakładów przemysłowych zlokalizowanych na terenie Powiatu Gostyńskiego. Cel ten osiągany jest poprzez zmianę paliwa stosowanego w zakładowych źródłach ciepła na mniej uciążliwe dla środowiska, instalację urządzeń do redukcji emisji zanieczyszczeń w gazach odlotowych, stosowania „czystych technologii” produkcji lub za pomocą instrumentów prawno-administracyjnych (m.in. kontrolne pomiary). Cele na lata 2004-2011 1) Redukcja źródeł ciepła opalanych węglem 2) Zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii 3) Zmniejszenie strat energii cieplnej 10 Przeciwdziałanie hałasowi Kierunek działania: zminimalizowanie uciążliwego hałasu i utrzymanie jak najlepszej jakości stanu akustycznego środowiska Cele na lata 2004-2011 Ograniczenie hałasu na terenie Gostynia oraz poza Gostyniem wokół głównych dróg i źródeł przemysłowych. Kierunki działań: 1) Identyfikacja i monitorowanie źródeł hałasu 2) Ograniczanie uciążliwości hałasu komunikacyjnego (po przeprowadzeniu monitoringu poziomu hałasu wykonana została wytłumiająca nawierzchnia na ul. Powstańców Wlkp. w Gostyniu) 3) Ograniczanie uciążliwości hałasu przemysłowego (wydana została decyzja ograniczenia hałasu Firmie działającej na terenie miasta Gostyń) Ochrona powierzchni ziemi Kierunek działania: ograniczenie przekształceń ziemi w wyniku eksploatacji kopalin oraz zmniejszenie uciążliwości związanych z istnieniem zdegradowanego nieużytku. Zgodnie z Prawem ochrony środowiska, ochrona powierzchni ziemi polega na zapewnieniu jak najlepszej jej jakości, poprzez: racjonalne gospodarowanie, zachowanie wartości przyrodniczych, zachowanie możliwości produkcyjnego wykorzystania, ograniczanie zmian naturalnego ukształtowania oraz doprowadzenie jakości gleby do wymaganych standardów, bądź utrzymanie tych standardów. Do najważniejszych celów polityki ekologicznej w dziedzinie ochrony gleb należą m.in.: • Podniesienie poziomu wiedzy użytkowników gleb i gruntów w zakresie możliwości eksploatacji gleb, przy zwróceniu szczególnej uwagi na nieodwracalność degradacji zasobów glebowych; • Wprowadzenie w rolnictwie sposobu produkcji zgodnego z ustawą o rolnictwie ekologicznym (na terenie powiatu gostyńskiego rolnictwo ekologiczne jest segmentem o marginalnym znaczeniu); • Przygotowanie podstaw oraz doprowadzenie do powstania uregulowań prawnych ustalających zasady i procedury ograniczające nadmierną eksploatację gleb (np. poprzez zmianę kierunku ich zagospodarowania) oraz określających niezbędne środki zaradcze – np. zasady i procedury postępowania przy użytkowaniu gleb zanieczyszczonych; • Identyfikacja zagrożeń i rozszerzenie prac na rzecz rekultywacji terenów zdegradowanych. 11 Realizacja celu: Rozpoznawanie i pozyskiwanie zasobów kopalin w przyszłości odbywa się zgodnie z przepisami prawa geologicznego i górniczego oraz wydanymi koncesjami. Po zakończeniu eksploatacji złoża tereny są rekultywowane z przywróceniem użytkowych walorów środowiska. Największy nacisk położony jest na zadania w zakresie ochrony gleb przed degradacją powodowaną przez intensyfikację produkcji rolniczej oraz na zadania w zakresie rekultywacji gleb zdegradowanych, w celu ich włączenia do zagospodarowania przyrodniczego. Ważne jest zagospodarowanie gleb zgodnie z przyrodniczymi walorami i ich bonitacją. Dlatego na obszarach chronionych propagowane są sposoby produkcji rolnej zgodne z zasadami rolnictwa ekologicznego. Następnym elementem wpływającym negatywnie na jakość gleb jest rosnący niedobór wód w ekosystemach i obniżanie się poziomu wód gruntowych. Dlatego tak ważne jest odbudowywanie naturalnej retencji wodnej, a także prowadzenie zadrzewień i zakrzewień. Ten ostatni element służy również zapobieganiu erozji gleb. Ważnymi czynnikami negatywnego oddziaływania na gleby są czynniki związane bezpośrednio z terenami zurbanizowanymi, które oddziaływają poprzez: składowiska odpadów, emisję zanieczyszczeń powietrza, nieprawidłową gospodarkę wodno-ściekową. Kierunki działań: 1) Identyfikacja zagrożeń zanieczyszczenia gleb i rekultywacja terenów zdegradowanych (opracowany został materiał wskazujący potencjalne źródła zanieczyszczeń mogących mieć wpływ na standardy jakości gleby na terenie powiatu gostyńskiego) 2) Ochrona gleb przed erozją i stepowieniem (wdrażanie programu zadrzewień i zakrzewień śródpolnych) 3) Podnoszenie poziomu wiedzy użytkowników gleb w zakresie kodeksu dobrych praktyk rolniczych i zasad rolnictwa ekologicznego (przeprowadzone zostały szkolenia rolników w zakresie zadań wynikających z kodeksu dobrych praktyk rolniczych) Zasoby przyrodnicze Kierunek działania: zachowanie, właściwe wykorzystanie oraz odnawianie i przywracanie do stanu właściwego składników przyrody, w szczególności ekosystemów zachowanych w stanie naturalnym lub zbliżonym do naturalnego 12 Rejestr Pomników Przyrody - powiatu gostyńskiego, założony na podstawie art. 39 ust. 3 ustawy z dnia 16 października 1991 roku "o ochronie przyrody" (tekst jednolity Dz. U. z dn. 2 lipca 2001r, Nr 99 poz. 1079) L.p. Nazwa, forma ochrony przyrody Data utworzenia formy ochr. przyrody Położenie geograficzne (obręb ewidencyjny, gmina,powiat, województwo Powierzchnia z wyszczeg. formy własności i rodzaju gruntów Miejsce i data ogłoszenia aktu o uznaniu lub utworzeniu szczególnej formy ochrony przyrody Informacja, czy dana forma ochrony podlega ochronie w zakresie międzynarodowego prawa ochrony przyrody cztery głazy narzutowe: 1/ o obw. 1530cm i wys. 65cm, 2/o obw. 975cm i wys. 85cm, 3/o obw. 975cm i wys. 100cm, 4/o obw.1210cm i wys. 150cm Dziennik Urzędowy Województwa Leszczyńskiego Podlega ochronie głaz narzutowy o obw. 530cm i wys. 60cm " " głaz narzutowy o obw. 910cm i wys. 90cm " " buk pospolity o obw. 410cm i wys. 24m " " Krótki opis przredmiotu lub obiektu poddanego pod ochronę G M I N A B O R E K WLKP. 1 cztery głazy narzutowe, pomniki przyrody rozporządzenie Nr 9/98 Wojewody Leszczyńskiego z dn. 8 grudnia 1998r. na polu Zakładu Rolnego w Borku Wlkp. , przy drodze Jeżewo-Borek, gmina Borek Wlkp. 42 2 głaz narzutowy, pomnik przyrody " oddział leśny Nr 22, Leśnictwo Stawiszyn, Nadlaśnictwo Piaski, gmina Borek Wlkp. 44 3 4 głaz narzutowy, pomnik przyrody drzewo,pomnik przyrody " " oddział leśny Nr 18a, Leśnictwo Wronin, Nadlaśnictwo Piaski, gmina Borek Wlkp. 46 we wsi Jeżewo przy kościele, gmina Borek Wlkp. 65 13 G M I N A G O S T Y Ń. 1 drzewo, pomnik przyrody rozporządzenie Nr 9/98 Wojewody Leszczyńskiego z dn. 8 grudnia 1998r. oddział 47d, Leśnictwo Gola, Nadleśnictwo Piaski, gmina Gostyń " oddział 69b, Leśnictwo Gola, Nadleśnictwo Piaski, gmina Gostyń dwa dęby szypułkowe o obw. : 330cm i 540 cm Dziennik Urzędowy Województwa Leszczyńskiego Podlega ochronie dwa dęby szypułkowe o obw. : 310cm i 490 cm " " " " wszystkie drzewa " " dwa dęby szypułkowe o obw. 330cm i 310cm, wys. 16m " " pięć dębów szypułkowych o obw. od 295cm do 460cm, wys. 18 m " " " " 27 2 drzewo, pomnik przyrody 3 drzewo, pomnik przyrody " oddział 46b, Leśnictwo Gola, Nadleśnictwo Piaski, gmina Gostyń 4 park wiejski (cały), pomnik przyrody " park wiejski we wsi Kosowo, gmina Gostyń 5 drzewo, pomnik przyrody " oddział 70b, Leśnictwo Kosowo, Nadleśnictwo Piaski, gmina Gostyń 6 drzewo, pomnik przyrody 28 trzy dęby szypułkowe o obw. 300cm, 310cm, 310cm, wys. 29 16-18m 37 39 " oddział 72a, Leśnictwo Kosowo, Nadleśnictwo Piaski, gmina Gostyń " wieś Czajkowo- przy szosie, gmina Gostyń 60 dąb szypułkowy o obw. 350cm, wys. 15 m osiedle Pożegowo, gmina Gostyń 61 dąb szypułkowy o obw. 330cm, wys. 20 m " " osiedle Pożegowo, gmina Gostyń 62 dąb szypułkowy o obw. 410cm, wys. 22 m " " osiedle Pożegowo, gmina Gostyń 63 dąb szypułkowy o obw. 520cm, wys. 24 m " " dąb szypułkowy o obw. 490cm, wys. 22 m " " dąb szypułkowy o obw. 410cm, wys. 18 m " " dąb szypułkowy o obw. 350cm, wys. 16 m " " 40 7 8 9 10 11 12 13 drzewo, pomnik przyrody drzewo, pomnik przyrody drzewo, pomnik przyrody drzewo, pomnik przyrody drzewo, pomnik przyrody drzewo, pomnik przyrody drzewo, pomnik przyrody " " " " " " osiedle Pożegowo, gmina Gostyń 64 oddział 47a, Leśnictwo Gola, Nadleśnictwo Piaski, gmina Gostyń 66 oddział 47a, Leśnictwo Gola, Nadleśnictwo Piaski, gmina Gostyń 67 14 14 15 16 17 18 19 20 drzewo, pomnik przyrody drzewo, pomnik przyrody drzewo, pomnik przyrody drzewo, pomnik przyrody drzewo, pomnik przyrody głaz narzutowy, pomnik przyrody głaz narzutowy, pomnik przyrody " " " " lipa drobnolistna o obw. 515cm, wys. 20m " " 71 dąb szypułkowy o obw. 330cm, wys. 18 m " " dąb szypułkowy o obw. 380cm, wys. 24 m " " 76 dąb szypułkowy o obw. 376cm, wys. 25 m " " dąb szypułkowy o obw. 330cm, wys. 21 m " " głaz narzutowy o obw. 17,0 m i wys. 1,75m " " dwa dęby szypułkowe o obw. 360cm i 310cm i wys. 18m Dziennik Urzędowy Województwa Leszczyńskiego " dąb szypułkowy o obw. 420cm i wys. 26m " " jesion wyniosły o obw. 320cm i wys. 24m " " dąb szypułkowy o obw. 340cm i wys. 23m " " lipa drobnolistna o obw. 515cm, wys. 20m " " wieś Czajkowo, gmina Gostyń park w Dusinie, gmina Gostyń oddział 279h, Leśnictwo Miranowo, Nadleśnictwo Piaski " oddział 279, Leśnictwo Miranowo, Nadleśnictwo Piaski " wieć Tworzymirki, na polu Pana Jana Bartkowiaka, gmina Gostyń " 68 park w Dusinie, gmina Gostyń 78 79 41 na polu Zakładu Rolnego w Czajkowie, gmina Gostyń 43 głaz narzutowy o obw. 915cm i wys. 150cm GMINA KROBIA 1 2 drzewo, pomnik przyrody drzewo, pomnik przyrody rozporządzenie Nr 9/98 Wojewody Leszczyńskiego z dn. 8 grudnia 1998r. w Chwałkowie Nr bud 105, gmina Krobia. " w Chwałkowie przy drodze do parku, gmina Krobia. 31 351 3 4 5 drzewo, pomnik przyrody drzewo, pomnik przyrody drzewo, pomnik przyrody " " " w Chwałkowie w parku, gmina Krobia. 352 w Chwałkowie w parku, gmina Krobia. 353 w Chwałkowie przy cmentarzu kościelnym, gmina Krobia. 69 15 6 7 drzewo, pomnik przyrody drzewo, pomnik przyrody " " w Chwałkowie przy parku, gmina Krobia. 358 w Chwałkowie koło stawu, gmina Krobia dąb szypułkowy o obw. 330cm i wys. 22m " " dąb szypułkowy o obw. 400cm i wys. 25m " " dąb szypułkowy o obw. 336cm i wys. 30m " " dąb szypułkowy o obw. 369cm i wys. 30m " " dąb szypułkowy o obw. 334cm i wys. 28m " " topola biała o obw. 394cm i wys. 31 " " topola biała o obw. 430cm i wys. 33m " " jesion wyniosły o obw. 284cm i wys. 30m " " dąb szypułkowy o obw. 540cm i wys. 20m " " platan klonolistny o obw. 590cm i wys. 25m " " platan klonolistny o obw. 550cm i wys. 25m " " wiąz szypułkowy o obw. 550cm i wys. 24m " " lipa drobnolistna o obw. 348cm i wys. 18m " " 359 8 drzewo, pomnik przyrody " w Chwałkowie przy stawie, gmina Krobia 360 9 drzewo, pomnik przyrody " w Chwałkowie w parku, gmina Krobia 361 10 drzewo, pomnik przyrody " w Chwałkowie koło stawu, gmina Krobia 362 11 drzewo, pomnik przyrody " w Chwałkowie przy łące, w pobliżu parku, gmina Krobia 363 12 drzewo, pomnik przyrody " w Chwałkowie przy parku nad rowem, gmina Krobia 364 13 drzewo, pomnik przyrody " w Chwałkowie, przy rowie w pobliżu parku, gmina Krobia 365 14 drzewo, pomnik przyrody " wieś Karzec, gmina Krobia 70 15 16 17 18 drzewo, pomnik przyrody drzewo, pomnik przyrody drzewo, pomnik przyrody drzewo, pomnik przyrody " " " " w parku w Pudliszkach, gmina Krobia 72 w parku w Pudliszkach, gmina Krobia 73 w parku w Pudliszkach, gmina Krobia 74 w Krobi przy parku miejskim, gmina Krobia 348 16 GMINA PĘPOWO 1 2 3 4 5 drzewo, pomnik przyrody drzewo, pomnik przyrody drzewo, pomnik przyrody drzewo, pomnik przyrody drzewo, pomnik przyrody rozporządzenie Nr 9/98 Wojewody Leszczyńskiego z dn. 8 grudnia 1998r. oddział leśny Nr 268, Leśnictwo Pępowo, Nadleśnictwo Piaski, gmina Pępowo " oddział leśny Nr 25d, Leśnictwo Dobrapomoc, Nadleśnictwo Piaski, gmina Pępowo " " " trzy jarząby brekinie o obw. 170cm, 200cm, 150cm Dziennik Urzędowy Województwa Leszczyńskiego " dąb szypułkowy o obw. 330cm i wys. 24 " " jarząb brekinia o obw. 100cm i wys. 13m " " jarząb brekinia o obw. 240cm i wys. 20m " " jarząb brekinia o obw. 204cm i wys. 18m " " jesion wyniosły o obw. 435cm i wys. 26 " " jesion wyniosły o obw. 290cm i wys. 25m " " platan klonolistny o obw. 385cm i wys. 26m " " platan klonolistny o obw. 300cm i wys. 27m " " dąb szypułkowy o obw. 450cm i wys. 28m " " 38 77 oddział leśny Nr 226n, Leśnictwo Siedlec, Nadleśnictwo Piaski, gmina Pępowo 81 oddział leśny Nr 264, Leśnictwo Siedlec, Nadleśnictwo Piaski, gmina Pępowo 82 oddział leśny 247b, Leśnictwo Dobrapomoc, Nadleśnictwo Piaski, gmina Pępowo 91 6 drzewo, pomnik przyrody " we wsi Skoraszewice, koło Klubu Rolnika, gmina Pępowo 202 7 drzewo, pomnik przyrody " park w Skoraszewicach, gmina Pępowo 203 8 9 10 drzewo, pomnik przyrody drzewo, pomnik przyrody drzewo, pomnik przyrody " " " park w Skoraszewicach, gmina Pępowo 204 park w Skoraszewicach, gmina Pępowo 205 park w Skoraszewicach, gmina Pępowo 206 17 11 12 13 14 15 drzewo, pomnik przyrody drzewo, pomnik przyrody drzewo, pomnik przyrody drzewo, pomnik przyrody drzewo, pomnik przyrody " " " " " park w Skoraszewicach, gmina Pępowo 207 park w Skoraszewicach, gmina Pępowo 208 park w Skoraszewicach, gmina Pępowo 349 park w Skoraszewicach, gmina Pępowo 350 przy łące w Skoraszewicach, gmina Pępowo dąb szypułkowy o obw. 340cm i wys. 30m " " dąb szypułkowy o obw. 308cm i wys. 30m " " dąb szypułkowy o obw. 360cm i wys. 20m " " dąb szypułkowy o obw. 425cm i wys. 26m " " dąb szypułkowy o obw. 410cm i wys. 20m " " dąb szypułkowy o obw. 470cm i wys. 19m Dziennik Urzędowy Województwa Leszczyńskiego " lipa drobnolistna o obw. 310 i wys. 18m " " lipa drobnolistna o obw. 370cm i wys. 19m " " dąb szypułkowy o obw . 340cm i wys. 17m " " dwa dęby szypułkowe o obw. 290cm i 360cm i wys. 20m " " dąb szypułkowy o obw. 500cm i wys. 20m " " dąb szypułkowy o obw. 355cm i wys. 21m " " 354 G M I N A PI A S K I 1 2 3 4 5 6 7 drzewo, pomnik przyrody drzewo, pomnik przyrody drzewo, pomnik przyrody drzewo,pomnik przyrody drzewo, pomnik przyrody drzewo, pomnik przyrody drzewo, pomnik przyrody rozporządzenie Nr 9/98 Wojewody Leszczyńskiego z dn. 8 grudnia 1998r. park w Godurowie, gmina Piaski " park w Godurowie, gmina Piaski " " " " " 32 33 park w Godurowie, gmina Piaski 85 park w Godurowie, gmina Piaski 86 park w Godurowie, gmina Piaski 34 park w Godurowie, gmina Piaski 147 park w Godurowie, gmina Piaski 148 18 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 drzewo, pomnik przyrody drzewo, pomnik przyrody drzewo, pomnik przyrody drzewo, pomnik przyrody drzewo, pomnik przyrody drzewo, pomnik przyrody drzewo, pomnik przyrody drzewo, pomnik przyrody drzewo, pomnik przyrody drzewo, pomnik przyrody drzewo, pomnik przyrody " " " " " " " " " " " park w Godurowie, gmina Piaski 149 park w Godurowie, gmina Piaski 150 park w Godurowie, gmina Piaski 151 park w Godurowie, gmina Piaski 152 park w Godurowie, gmina Piaski 153 park w Godurowie, gmina Piaski 154 park w Godurowie, gmina Piaski 155 park w Godurowie, gmina Piaski 156 park w Godurowie, gmina Piaski 157 park w Godurowie, gmina Piaski 158 park w Godurowie, gmina Piaski dąb szypułkowy o obw. 440cm i wys. 20m " " dąb szypułkowy o obw. 505cm i wys. 20m " " dąb szypułkowy o obw. 385cm i wys. 21m " " dąb szypułkowy o obw. 380cm i wys. 21m " " dąb szypułkowy o obw. 358m i wys. 21m " " dąb szypułkowy o obw. 368cm i wys. 20m " " dąb szypułkowy o obw. 348cm i wys. 22m " " dąb szypułkowy o obw. 350cm i wys. 22m " " lipa drobnolistna o obw. 298cm i wys. 21m " " lipa drobnolistna o obw. 290cm i wys. 22m " " jesion wyniosły o obw. 240cm i wys. 20m " " dąb szypułkowy"Dwa Konary" o obw. 317cm i 330cm o wys. 20m " " trzy dęby szypułkowe o obw. 460cm, 400cm, 380cm, wys. 22m " " 159 19 drzewo, pomnik przyrody " park w Godurowie, gmina Piaski 174 20 drzewo, pomnik przyrody " na terenie Zakładu Rolnego w Zaborni 36 19 21 głaz narzutowy, pomnik przyrody " oddział leśny Nr 212c, Leśnictwo Bodzewko, Nadleśnictwo Piaski, gmina Piaski głaz narzutowy o obw. 1250cm i wys. 80 " " Dziennik Urzędowy Województwa Leszczyńskiego " dzieśięć topoli czarnych o obw. Od 250cm do 460cm i wys. 22m Dziennik Urzędowy Województwa Leszczyńskiego " dwie brzozy brodawkowateo obw. 175cm i 160cm i wys. 16m " " jesion wyniosły o obw. 340cm i wys. 16m " " dąb szypułkowy o obw. 390cm i wys. 24m " " dąb szypułkowy o obw. 430cm i wys. 22m " " dąb szypułkowy o obw. 410cm i wys. 20m " " topola kanadyjska o obw. 530cm i wys. 26m " " 45 GMINA POGORZELA 1 głaz narzutowy, pomnik przyrody rozporządzenie Nr 9/98 Wojewody Leszczyńskiego z dn. 8 grudnia 1998r. oddział leśny Nr 123b, Leśnictwo Kuklinów, Nadleśnictwo Krotoszyn, gmina Pogorzela głaz narzutowy o obw. 450cm i wys. 50cm 47 GMINA 1 drzewo, pomnik przyrody rozporządzenie Nr 9/98 Wojewody Leszczyńskiego z dn. 8 grudnia 1998r. PONIEC wieś Łęka Wielka, gmina Poniec 30 2 drzewo, pomnik przyrody " park w Rokosowie, gmina Poniec 35 3 drzewo, pomnik przyrody " park w Rokosowie, gmina Poniec 83 4 5 6 7 drzewo, pomnik przyrody drzewo, pomnik przyrody drzewo, pomnik przyrody drzewo, pomnik przyrody " " " " park w Rokosowie, gmina Poniec 75 park we wsi Łęka Wielka, gmina Poniec 80 park w Rokosowie, gmina Poniec 84 park w Rokosowie, gmina Poniec 87 20 8 drzewo, pomnik przyrody 9 drzewo, pomnik przyrody 10 drzewo, pomnik przyrody " " " park w Rokosowie, gmina Poniec 88 park w Rokosowie, gmina Poniec 89 park w Łęce Wielkiej, gmina Poniec 90 lipa drobnolistnao obw. 330cm i wys. 18m " " platan klonolistny o obw. 330cm i wys. 17m " " platan klonolistny o obw. 370cm i wys. 17m " " Łącznie wg rozporządzenia Wojewody Leszczyńskiego Nr 9/98 z dn. 8 grudnia 1998roku : 89 pomników przyrody w tym pojedyńcze drzewa 70 szt, grupy drzew 12 szt i 7 grup głazów narzutowych Wykaz drzew rosnących w parku w Gębicach, gmina Pępowo - uznanych za pomników przyrody Uchwałą Rady Gminy Pępowo. Uchwała Nr XXXI/171/2001 z dnia 28 sierpnia 2001roku. " Uznaje się za pomniki przyrody w Parku - Pałacu w Gębicach, stanowiący działki o numerach ewidencyjnych : 69/3, 69/4, 69/7, 172/2 - KW Nr 12686 L.p. 1 2 3 Nazwa, forma ochrony przyrody drzewo, pomnik przyrody drzewo, pomnik przyrody drzewo, pomnik przyrody Data utworzenia formy ochr. przyrody Położenie geograficzne (obręb ewidencyjny, gmina,powiat, województwo 28 sierpnia 2001roku " " Krótki opis przredmiotu lub obiektu poddanego pod ochronę Miejsce i data ogłoszenia aktu o uznaniu lub utworzeniu szczególnej formy ochrony przyrody Informacja, czy dana forma ochrony podlega ochronie w zakresie międzynarodowego prawa ochrony przyrody park Pałacu w Gębicach, gmina Pępowo dwie lipy drobnolistne /TILIA CORDATA/ o obw. 322cm i 260cm Uchwała Rady Gminy Pępowo z dn. 28.08.2001r Nr XXXI/171/2001 podlega ochronie " siedem dębów szypułkowych / QERCUS ROBUR / o obw. 325cm, 294cm, 340cm, 342cm, 311cm, 366cm, 322cm, " " " dwa dęby szypułkowe / QERCUS ROBUR / o obw. 280cm i 325cm(grupa drzew) " " Powierzchnia z wyszczeg. formy własności i rodzaju gruntów 21 4 drzewo, pomnik przyrody " " platan klonolistny / PLATANUS XHISPANIKA / o obw. 360cm " " " " 5 drzewo, pomnik przyrody " " trzy jesiony wyniosłe / FAXINUS EXSCELSIOR / o obw. 323cm, 315cm, 302cm 6 drzewo, pomnik przyrody " " trzy dęby szypułkowe / QERCUS ROBUR/ o obw. 285cm, 275cm, 255cm " " 7 drzewo, pomnik przyrody " " grab pospolity/CARPINUS BETULUS/ o obw. 278cm " " 8 drzewo, pomnik przyrody " " wiąz szypułkowy /ULMUS LAEVIS/ o obw. 318cm " " 9 drzewo, pomnik przyrody " " klon pospolity /ACER PLATONOIDES/ o obw. 265cm " " " sześć lip szerokolistnych /TILIA PLATYPHYLLOS/ o obw. 197cm, 168cm, 197cm, 165cm, 185cm, 164cm " " 10 drzewo, pomnik przyrody " Łącznie 27 drzew w tym trzy grupy drzew tj. ( 2+3+6 )= 11 sztuk. Pojedyńcze drzewa 16szt. 22 Na terenie Powiatu Gostyńskiego (Nadleśnictwo Piaski) znajdują się cztery rezerwaty przyrody : v Rezerwat "Bodzewko" o powierzchni 1,10 ha powołany w celu zachowania ze względów naukowych skupienia lipy drobnolistnej na naturalnym stanowisku v Rezerwat "Pępowo" o powierzchni 12,21 ha powołany w celu zachowania ze względów naukowych i dydaktycznych fragmentu lasu mieszanego z udziałem dębu, buka oraz brekini i modrzewia v Rezerwat "Czerwona Róża" o powierzchni 5,64 ha powołany w celu zachowania ze względów naukowych i dydaktycznych lasu mieszanego z udziałem modrzewia, dębu i sosny oraz pojedyńczą domieszką brekini v Rezerwat "Torfowisko źródliskowe w Gostyniu Starym" o powierzchni 3,58 ha powołany w celu zachowania źródliskowego torfowiska niskiego z rzadkimi gatunkami roślin kalcyfilnych W celu odnawiania i przewracania do stanu właściwego składników przyrody składane są wnioski o ustanowienie nowych użytków ekologicznych oraz przygotowywane są plany zabiegów konserwacyjnych i pielęgnacyjnych parków podworskich (Grabonóg, Chwałkowo, Kosowo, Zimnowoda). Przeprowadzana jest kontrola przestrzegania przepisów o ochronie przyrody w trakcie gospodarczego wykorzystywania jej zasobów. Prowadzone są działania przeciw wypalaniu traw. W ramach edukacji ekologicznej popularyzowana jest idei ochrony przyrody - promowanie zachowań proekologicznych (zachowania zgodne z zasadami ochrony krajobrazu i przyrody oraz utrzymaniem porządku i czystości). Starostwo Powiatowe włączyło się również w tworzenie i rozwój przyrodniczych ścieżek dydaktycznych, ścieżek rowerowych. Nadane zostały uprawnia społecznej straży rybackiej. Cel ekologiczny do osiągnięcia: - Zachowanie walorów i zasobów przyrodniczych, - Edukacja ekologiczna społeczeństwa w zakresie ochrony przyrody Na terenie Powiatu Gostyńskiego nie został wyznaczony Obszar Natura 2000. Jest to nowa forma ochrony przyrody (obok istniejących parków narodowych, rezerwatów przyrody, parków krajobrazowych, czy innych) wprowadzana w naszym kraju od czasu wstąpienia 23 Polski do Unii Europejskiej. Za obszary Natura 2000 uznaje się tereny najważniejsze dla zachowania zagrożonych lub bardzo rzadkich gatunków roślin, zwierząt czy charakterystycznych siedlisk przyrodniczych, mających znaczenie dla ochrony wartości przyrodniczych Europy Ważnym zagadnieniem w zakresie ochrony przyrody są powiązania zewnętrzne prawnych form ochrony przyrody z sąsiadującymi powiatami (np. Powiat Kościan z wyznaczonym obszarem Natura 2000) z tego względu, iż jeżeli ekosystemy nie będą ze sobą połączone, to będzie niezwykle trudno zachować ich walory. Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 21 lipca 2004 (Dz. U. Nr 229, poz. 2313) wyznaczony został obszar specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 - Zbiornik Wonieść (kod obszaru PLB300005), obejmujący obszar 2802,1 ha położony w województwie wielkopolskim na terenie gmin: Kościan - gmina wiejska (933,8 ha), Krzywiń (132,0 ha), Śmigiel (675,3 ha) i Osieczna (1060,9 ha); OPIS OBSZARU Zbiornik wodny (777 ha obszar maksymalny, 12,8 km długi, 200-300 m szeroki) powstały w wąskiej dolinie Wonieści, na obszarze zajętym dawniej przez pięć jezior. Obszary przyległe stanowią mozaikę lasów, pól uprawnych i łąk. Prowadzona jest tu intensywna gospodarka rolna. Podmokłe lasy i trzcinowiska zostały zniszczone, kiedy dolina została zatopiona przy wypełnianiu zbiornika. WARTOŚĆ PRZYRODNICZA I ZNACZENIE Ostoja ptasia o randze europejskiej. Występuje co najmniej 26 gatunków ptaków z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej, 10 gatunków z Polskiej Czerwonej Księgi (PCK). Stwierdzono gniazdowanie 131 gatunków ptaków; jedno z nielicznych lęgowych stanowisk w kraju podgorzałki. W okresie lęgowym obszar zasiedla ponad 2% krajowej populacji gęgawy, co najmniej 1% populacji krajowej następujących gatunków ptaków: podgorzałka, rybitwa Białowąsa, krakwa, kropiatka, sieweczka rzeczna; stosunkowo duże koncentracje osiąga: zausznik, bączek, bąk, kropiatka, zielonka i wąsatka. W okresie wędrówkowym spotyka się gęś zbożową w koncentracjach do 4 500 osobników, gęgawę do 600 osobników, pierzące się cyraneczki w ilości do 800 osobników, czajkę -ponad 4000 osobników, brodźca śniadego do 110 osobników. W Drzeczkowie stwierdzono występowanie żółwia błotnego Emys orbicularis. 24 ZAGROŻENIA Zagrożeniem są znaczne wahania poziomu wody, powodujące niszczenie gniazd i prowadzące do stopniowego zaniku roślinności przybrzeżnej; ponadto kłusownictwo rybackie, nielegalny wywóz śmieci. Doliny rzeczne odgrywają ważną rolę w funkcjonowaniu przyrody, ponieważ stanowią „korytarze ekologiczne” przemieszczania się flory i fauny. Kierunki działań: 1) Ewidencja obszarów wymagających ochrony, 2) Wspieranie gmin w ustanawianiu użytków ekologicznych i zespołów przyrodniczo- krajobrazowych na terenach rolniczych, gdzie występują pozostałości ekosystemów i cennych fragmentów krajobrazu, 3) Bieżąca ochrona obszarów i obiektów prawnie chronionych. Integracja aspektów ekologicznych z planowaniem przestrzennym Nadchodzące lata będą się charakteryzowały gęstnieniem sieci infrastruktury w krajobrazie w wyniku dalszego rozwoju gospodarczego powiatu, co w istotny sposób może zagrażać walorom przyrodniczym. W związku z powyższym, szczególną uwagę należy zwrócić na uwzględnianie w planach zagospodarowania zagospodarowania przestrzennego przestrzennego oraz gmin, studiach wniosków uwarunkowań wynikających i z kierunków istniejącej lub planowanej lokalizacji terenów chronionych wraz z ich otulinami. Uwzględniać należy selektywny dostęp do terenów cennych przyrodniczo oraz wprowadzać odpowiednie procedury lokalizacyjne chroniące tereny cenne przyrodniczo przed przeinwestowaniem. Racjonalne użytkowanie surowców Kierunek działania: racjonalizacja zużycia energii, surowców i materiałów oraz wzrost udziału zasobów gospodarki, odnawialnych; poprawa parametrów zmniejszenie energochłonności energetycznych budynków - termorenowacja Polityka Ekologiczna Państwa i Program Ochrony Środowiska województwa wielkopolskiego wyznaczają następujące cele średniookresowe w skali kraju i województwa: 25 • Zwiększenie efektywności wykorzystania rozpoznanych i eksploatowanych złóż oraz uzyskiwanie dodatkowych korzyści, np. poprzez zagospodarowanie wyrobisk; • Zwiększenie skuteczności ochrony zasobów kopalin leczniczych i wód podziemnych, zwłaszcza głównych zbiorników tych wód, przed ich ilościową i jakościową degradacją; • Ograniczenie naruszeń środowiska towarzyszących eksploatacji kopalin i pracom geologicznym, poprzez ulepszanie i skuteczne egzekwowanie zasad postępowania w tym zakresie, wynikających z obowiązujących przepisów; • Ograniczenie zużycia wód podziemnych oraz intensyfikacja stosowania zamkniętych obiegów wody i wykorzystania oczyszczonych ścieków; • Zmniejszenie energochłonności gospodarki poprzez stosowanie energooszczędnych technologii, racjonalizację przewozów oraz wydłużenie cyklu życia produktów; • Zmniejszenie materiałochłonności gospodarki poprzez wprowadzenie technologii niskoodpadowych oraz recykling, tj. ponowne użycie niektórych części mechanizmów i maszyn (w tym pozyskiwanych przy demontażu samochodów). Cele: - Racjonalne gospodarowanie zasobami surowców przy zachowaniu wartości przyrodniczych. Kierunki działań: 1) Rekultywacja – zagospodarowanie istniejących i przyszłych wyrobisk poeksploatacyjnych Przeciwdziałanie nadzwyczajnym zagrożeniom dla środowiska (poważnym awariom) Kierunek działania: minimalizacja wpływu na środowisko oraz eliminacja ryzyka dla zdrowia ludzi w miejscach największego oddziaływania na środowisko i zapewnienie bezpieczeństwa chemicznego lub biologicznego Cel: - Przeciwdziałanie i zmniejszanie skutków powstawania nadzwyczajnych zagrożeń środowiska. Realizacja celu i kierunki działań: 1) Ograniczenie ryzyka wystąpienia awarii przemysłowej 2) Działania organizacyjne zmierzające do skutecznego i sprawnego usuwania awarii przemysłowych Na terenie Powiatu Gostyńskiego nie ma zakładów kwalifikowanych jako zakłady stwarzające zagrożenia poważnej awarii przemysłowej. 26 Edukacja ekologiczna Kierunek działania: upowszechnianie idei ekorozwoju we wszystkich sferach życia oraz wdrożenie edukacji ekologicznej jako edukacji interdyscyplinarnej. Kształtowanie pełnej świadomości i budzenie zainteresowań mieszkańców powiatu wdrażaniem idei i zasad zrównoważonego rozwoju Podstawowe znaczenie dla szerokiego, społecznego udziału w realizacji celów ekologicznych ma odpowiednia edukacja ekologiczna oraz zapewnienie powszechnego dostępu do informacji o środowisku, a także stworzenie instytucjonalnego zabezpieczenia dla wyrażania przez społeczeństwo swoich opinii i wpływania na podejmowane, istotne dla środowiska decyzje. Cel ekologiczny do 2011 roku: - Podniesienie świadomości ekologicznej mieszkańców powiatu Realizacja celu: - Kontynuowanie i rozwijanie świadomości ekologicznej realizowane w różnych grupach społecznych - Prowadzenie szkoleń rolników w zakresie programów rolnośrodowiskowych oraz zasad wynikających z Kodeksu Dobrej Praktyki Rolniczej, który wskazuje jak ograniczać ujemne oddziaływanie rolnictwa na środowisko Wskazywanie na konieczność podejmowania działań ograniczających zanieczyszczenie wód związkami azotu ze źródeł rolniczych (obszar zlewni Orli; rzek Pogona i Dąbrówka; zlewni Rowu Polskiego) Zadania te realizowane są przy współpracy ze szkołami, Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego, Izbą Rolniczą, Inspekcją Weterynaryjną, Inspekcją Ochrony Roślin. Podnoszenie świadomości ekologicznej producentów polega przede wszystkim na poszerzaniu informacji dotyczących najlepszych dostępnych technik (BAT). Wnioski, podsumowanie końcowe Struktura organizacyjna ochrony środowiska nie ma charakteru hierarchicznego. Składają się na nią odrębne i niezależne od siebie organy rządowe i samorządowe, a dany 27 szczebel administracji realizuje te zadania, których nie można realizować na szczeblu niższym. W imieniu Starosty zadania ochrony środowiska wykonuje odpowiedni wydział, który współpracuje ze wszystkimi wydziałami Starostwa, Wojewódzkim Inspektoratem Ochrony Środowiska, wydziałem ds. środowiska Urzędu Wojewódzkiego, Departamentem właściwym do Ochrony Środowiska Urzędu Marszałkowskiego, Regionalnym Zarządem Gospodarki Wodnej, Wojewódzkim Zarządem Melioracji i Urządzeń Wodnych, Nadleśniczymi Nadleśnictw oraz pozarządowymi organizacjami ekologicznymi. Na realizację „Programu ...” mają wpływ instrumenty prawne, ekonomiczne, społeczne, kadrowe. Zapewnienie niezbędnych środków finansowych oraz organizacyjnych warunkować będzie zrealizowanie zaplanowanych zadań. Wiele z nich realizowanych jest etapowo, sukcesywnie w miarę możliwości kadrowych i finansowych. Ustalone zostały priorytety realizacji zadań. Kontynuacja np. prac związanych z likwidacją składowiska przeterminowanych środków ochrony roślin w Tworzymirkach-Gaju powoduje, pomimo osiągnięcia efektu ekologicznego, konieczność monitoringu wód z pięciu piezometrów zlokalizowanych w rejonie oddziaływania byłego mogilnika. Na podstawie wykonywanych analiz sporządzony zostaje raport na zawartość metali ciężkich i pestycydów. Jest to zadanie, na realizację którego muszą być bezwzględnie zapewnione środki finansowe. Corocznie planowana jest realizacja zadań wynikających z zapisów „Programu ...” z zapewnieniem finansowania ze Środków Powiatowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz środków z innych funduszy. 28