„Ochrona torfowisk alkalicznych (kod 7230) w młodoglacjalnym

„Ochrona torfowisk alkalicznych (kod 7230) w młodoglacjalnym krajobrazie
Polski północnej” (LIFE11/NAT/PL/423)
Projekt pt.: „Ochrona torfowisk alkalicznych (7230) w młodoglacjalnym
krajobrazie Polski północnej” realizowany jest przez Stowarzyszenie Klub
Przyrodników, w partnerstwie z Regionalnymi Dyrekcjami Ochrony Środowiska
w Gdańsku i Olsztynie. Projekt współfinansowany jest ze środków LIFE+ oraz
Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Celem projektu
jest zainicjowanie działań zmierzających do poprawy lub zachowania właściwego
stanu torfowisk alkalicznych.
Torfowiska alkaliczne należą do jednych z najcenniejszych i najbardziej
interesujących pod względem ekologicznym, a równocześnie najtrudniejszych do
ochrony ekosystemów europejskich. Ich funkcjonowanie uwarunkowane jest
współwystępowaniem czynników zewnętrznych, takich jak odpowiednie warunki
geologiczne, związane z obecnością skał i minerałów o odpowiednim składzie
chemicznym
czy
właściwym
funkcjonowaniem
regionalnego
systemu
hydrologicznego, jak też wewnętrznych mechanizmów ekologicznych. O specyfice
i możliwości przetrwania siedliska decyduje w dużym stopniu jego ograniczona
żyzność, związana z wysoką zawartością jonów niektórych metali, a szczególnie
wapnia. Dobrze zachowane fragmenty tych ekosystemów są miejscem życia
nadzwyczaj dużej liczby zagrożonych i chronionych gatunków flory (w tym tzw.
reliktów glacjalnych) i fauny, w tym szczególnie gatunków z II Załącznika Dyrektywy
Siedliskowej – np. Saxifraga hirculus, Liparis Loeselii, Hamatocaulis vernicosus,
Meesia longiseta, Vertigo moulinsiana i Vertigo angustior (tekst - Klub Przyrodników).
W województwie pomorskim do projektu wytypowano kilkanaście obiektów,
najlepiej zachowanych torfowisk alkalicznych położonych w obrębie obszarów Natura
2000. Obejmują one zarówno torfowiska już objęte ochroną prawną (rezerwaty
przyrody, np. „Dolina Kulawy”, „Bagno Stawek”), jak też obszary do tej pory nie
chronione, niekiedy będące własnością prywatną. W takiej sytuacji jako pierwsze
działanie zaplanowano zakup gruntów na cele przyrodnicze, a następnie określenie
i realizacja niezbędnych działań ochronnych. W ramach projektu, oprócz zakupu
gruntów, planuje się również wykonanie następujących zadań:
objęcie ochroną rezerwatową torfowisk o największych walorach przyrodniczych;
sporządzenie planów ochrony dla wszystkich rezerwatów objętych projektem;
usunięcie drzew i krzewów wkraczających na powierzchnie torfowisk;
koszenie roślinności zielnej, w tym również inwazyjnej trzciny;
budowa zastawek w celu optymalizacji warunków wodnych;
reintrodukcja skalnicy torfowiskowej Saxifraga hirculus.
Do tej pory (listopad 2014 r.) w ramach projektu, RDOŚ w Gdańsku ustanowił
3 rezerwaty przyrody: „Mechowisko Radość”, „Kruszynek” i „Mechowiska
Sulęczyńskie”. Dla dwóch rezerwatów sporządzono już dokumentacje do planów
ochrony, wkrótce rozpocznie się procedura zmierzająca do ich ustanowienia, a dla
rezerwatu „Mechowiska Sulęczyńskie” zostanie zlecone wykonanie dokumentacji
do planu ochrony.
Rezerwat przyrody „Mechowisko Radość”
Rezerwat przyrody „Mechowiska Sulęczyńskie”
Rezerwat przyrody „Kruszynek”
Skalnica torfowiskowa Saxifraga hirculus