Znaczenie odnowy wsi dla rozwoju regionalnego Polski
Transkrypt
Znaczenie odnowy wsi dla rozwoju regionalnego Polski
Die Bedeutung der Dorferneuerung für die ländliche Entwicklung in Polen Znaczenie odnowy wsi dla rozwoju regionalnego Polski Znaczenie odnowy wsi dla rozwoju regionalnego Polski Mieczysław Paradowski Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Obszary wiejskie stanowi w Polsce 93,2 % (dane GUS, 2005 r.) powierzchni kraju. Zrównowa ony rozwój obszarów wiejskich ma, zatem znaczenie szczególne, zarówno z punktu widzenia ekonomicznego, społecznego jak i rodowiskowego. Infrastruktura społeczna na obszarach wiejskich wykazuje cechy niedoinwestowania i niedostosowania do istniej cych potrzeb. Polska wie posiada bardzo słabo rozwini t infrastruktur kulturaln , turystyczn i sportow . Brakuje dobrze zorganizowanych i wyposa onych domów i o rodków kultury, klubów, wietlic, bibliotek, parków i terenów zielonych oraz obiektów infrastruktury turystycznej i sportowej. Infrastruktura społeczna w miastach i na wsi jest silnie zró nicowana, podobnie jak wielko i ró norodno ofert w zakresie kultury i wypoczynku. W zakresie infrastruktury społecznej na obszarach wiejskich wyst puj znacz ce rozbie no ci regionalne, przy czym najni szy poziom rozwoju odnotowuje si w województwach północno-wschodnich.. Słabo rozwini ta infrastruktura techniczna i społeczna wsi stanowi tak e jedn z najpowa niejszych barier wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich w Polsce. Nieodpowiedni stopie rozwoju infrastruktury wiejskiej nie tylko obni a standard ycia i gospodarowania mieszka ców wsi, lecz tak e decyduje o słabej atrakcyjno ci obszarów wiejskich dla inwestorów. Bariery kapitałowe oraz ograniczone mo liwo ci finansowe lokalnych samorz dów nie pozwalaj tak e na odpowiednie zaspokojenie potrzeb społecznych i kulturalnych mieszka ców wsi oraz zachowania dziedzictwa kulturowego. Odnowa wsi jest metod rozwoju obszarów wiejskich propagowan w programach Unii Europejskiej. Odnosi si do pełnego spektrum potrzeb człowieka oraz jego problemów zwi zanych z zamieszkiwaniem na wsi. Jest to proces kształtowania warunków ycia ludzi na obszarach wiejskich, który dostosowuje wie do wymaga współczesno ci oraz do pełnienia nowych funkcji na rzecz całego społecze stwa. Zrealizowane przedsi wzi cia z zakresu odnowy wsi wywołuj równie zmiany w wymiarze społecznym i gospodarczym. Dotycz one miejsca zamieszkania i jego otoczenia, infrastruktury, organizacji przestrzeni publicznej, usług, zaspokajania potrzeb bytowych i duchowych, komunikacji i bezpiecze stwa. Odnowa wsi jest najlepsz metod rozwoju regionalnego obszarów wiejskich. Propagatorem rozwijania programów odnowy wsi w Polsce stała si Opolszczyzna. Współpracuj c z Nadreni i Palatynatem władze samorz dowe realizowały ju pierwsze programy z zakresu odnowy wsi w drugiej połowie lat dziewi dziesi tych. Sukces tych programów, realizowanych na Opolszczy nie, przyczynił si do zaszczepienia tej idei innym samorz dom w Polsce. Stad od 2004 r., po wej ciu Polski do Unii Europejskiej, pilotowe programy w zakresie odnowy wsi zostały podj te przez samorz dy lokalne w całej Polsce. 1 VI Europejski Kongres Odnowy Wsi Urz d Marszałkowski Województwa Opolskiego, 23 – 26 maja 2007, Kamie l ski