KTO NIE CHCE STANDARDÓW?
Transkrypt
KTO NIE CHCE STANDARDÓW?
KTO NIE CHCE STANDARDÓW? Witold Ziñczuk Od kilku lat toczy siê w bran¿y dyskusja na temat standardów, które powinny obowi¹zywaæ przedsiêbiorców dzia³aj¹cych na rynku wywozu œmieci. S¹ one potrzebne, aby – mówi¹c wprost – wyeliminowaæ nieuczciw¹ konkurencjê tych, którzy “nie trzymaj¹c standardów” s¹ w stanie sztucznie zani¿aæ ceny. Z regu³y s¹ to firmy, których strategia od pocz¹tku nie zak³ada inwestycji, a zatem jest niepo¿¹dana z punktu widzenia rozwoju gospodarczego i ochrony œrodowiska. Najlepszym instrumentem jest instytucja zezwolenia, które przedsiêbiorcom wydaje organ gminy w trybie ustawy o utrzymaniu czystoœci i porz¹dku w gminach. W konceptualizacjê standardów du¿y wk³ad pracy w³o¿y³y w minionych latach izby gospodarcze (PIGO, KIGO). Wydawa³o siê wreszcie, ¿e jest to do przepchniêcia w wyniku zapisu art. 7, ust. 7 znowelizowanej 29 lipca ub.r. ustawy, tj. delegacji dla Ministerstwa Œrodowiska, aby w drodze rozporz¹dzenia ustanowi³ kanon zachowañ przedsiêbiorców dopuszczonych do obrotu gospodarczego w zakresie odbioru odpadów komunalnych od w³aœcicieli nieruchomoœci – w³aœnie na mocy zezwoleñ. Niestety, wskutek odmowy wspó³pracy w celu wypracowania jednolitego stanowiska przez KIGO, nie powsta³ projekt wspólny. Zwi¹zek Pracodawców Gospodarki Odpadami (ZPGO) przedstawi³ Ministerstwu autorski projekt Rozporz¹dzenia w sprawie szczegó³owego sposobu okreœlenia wymagañ, jakie powinien spe³niaæ przedsiêbiorca ubiegaj¹cy siê o uzyskanie zezwolenia w Dziennikarska Agencja Wydawnicza trybie ustawy o utrzymaniu czystoœci i porz¹dku w gminach, który zamieszczamy poni¿ej: W celu ujednolicenia kryteriów wydawania zezwoleñ wprowadza siê nastêpuj¹ce grupy kryteriów. 1. Kryteria wykluczaj¹ce Organ gminny odmawia wydania zezwolenia, jeœli podmiot sk³adaj¹cy wniosek: 1.1. jest w stanie likwidacji lub w stosunku do którego og³oszono upad³oœæ; 1.2. zosta³ w rozumieniu art. 24 ust. 1 pkt 1 Prawa zamówieñ publicznych (PZP) prawomocnie wykluczony z mo¿liwoœci starania siê o uzyskanie zamówienia publicznego; 1.3. w stosunku do którego prawomocnie orzeczono, ¿e stosowa³ praktyki zmierzaj¹ce do ograniczenia konkurencji; 1.4. w stosunku do którego lub do cz³onka jego organów orzeczono w ci¹gu ostatnich 5 lat prawomocny zakaz dzia³alnoœci gospodarczej; 1.5. w stosunko do którego lub cz³onka jego organów w ci¹gu ostatnich 5 lat orzeczono prawomocnie skazanie (dotyczy to sytuacji, gdy w centralnym rejestrze skazanych widnieje by³y cz³onek organu lub pe³nomocnik osoby zarz¹dzaj¹cej, który zosta³ skazany za przestêpstwa zwi¹zane z prowadzeniem dzia³alnoœci gospodarczej podmiotu); 1.6. zalega ze sk³adkami ZUS lub podatkami (w brzmieniu PZP art. 24, ust.1). 2. Kryteria dopuszczaj¹ce Organ gminny odmawia wydania zezwolenia, jeœli podmiot sk³adaj¹cy wniosek: 2.1. nie posiada co najmniej 2 w³asnych lub leasingowanych pojazdów dopuszczonych do ruchu w rozumieniu ustawy prawo o ruchu drogowym dla ka¿dej z nastêpuj¹cych kategorii: – pojazdów do zbiórki selektywnej – pojazdów do odbioru odpadów niesegregowanych – pojazdów z urz¹dzeniem hydraulicznym typu hak lub brama do odbioru odpadów budowlanych. Uzasadnienie Niniejszy przepis jest niezbêdny ze wzglêdu na ustawowy wymóg œwiadczenia us³ug odbioru odpadów w sposób ca³oœciowy, tj. nie tylko odpadów niesegregowanych, ale tak¿e segregowanych, jak te¿ gruzu (hakowiec, bramowiec). Us³uga musi byæ wykonana tak¿e w sposób ci¹g³y, st¹d te¿ koniecznoœæ zapewnienia przynajmniej minimalnego zabezpieczenia bezawaryjnego trybu wykonywania us³ug. Wymóg w³asnoœci lub leasingu, którego stron¹ jest podmiot, podyktowany jest zapewnieniem niefikcyjnoœci oraz rzeczywistego potencja³u podmiotu aplikuj¹cego. 2.2. nie posiada tytu³u prawnego do u¿ytkowania jednofunkcyjnego specjalnego pojazdu do mycia i dezynfekcji pojemników typoszeregu 0,12–1,10 m 3 (zapewniaj¹cego zamkniêty obieg p³ynów do mycia i dezynfekcji); 2.3 . nie posiada tytu³u prawnego do bazy sprzêtowo-zajez- ŒRODOWISKO 2 (314)/2006 37 odpady 31 stycznia 2006 r. odpady 31 stycznia 2006 r. dniowej odleg³ej nie wiêcej ni¿ 50 km z czêœci¹ utwardzon¹, ogrodzonej, wyposa¿onej w zaplecze socjalne i naprawcze umo¿liwiaj¹ce gara¿owanie i naprawê pojazdów, zlokalizowanej zgodnie z mpzp lub kierunkowymi za³o¿eniami (jeœli lokalizacja nie ma jeszcze swojego mpzp); 2.4 . nie zatrudnia minimum jednego cz³onka organu zarz¹dzaj¹cego, który posiada kwalifikacje z zakresu dzia³alnoœci objêtej zezwoleniem, potwierdzonego ukoñczeniem studiów, studiów podyplomowych, licencjatu, co najmniej 5 szkoleñ lub posiadaj¹cego co najmniej 5letni sta¿ pracy w zakresie dzia³alnoœci objêtej zezwoleniem; 3. Kryteria dotycz¹ce prawid³owoœci wykonywania us³ug objêtych obowi¹zkiem ubiegania siê o zezwolenie (stanowi¹ce podstawê do jego cofniêcia bez odszkodowania) W przypadku jednostkowego naruszenia obowi¹zków ujêtych w ust. 3.1–3.13 organ jest zobowi¹zany do pisemnego powiadomienia podmiotu, któremu udzieli³ zezwolenia o przypadku takiego naruszenia. Organ gminny cofa zezwolenie bez odszkodowania w sytuacjach opisanych poni¿ej: 3.1. gdy ju¿ po uzyskaniu zezwolenia nast¹pi zdarzenie skutkuj¹ce jedn¹ z sytuacji opisanych w ust. 1.1.–1.6; 3.2. gdy ju¿ w trakcie realizacji us³ug objêtych zezwoleniem podmiot nie spe³nia – chocia¿by czasowo – warunków dopuszczaj¹cych opisanych w ust. 2.1–2.4; 3.3. gdy co najmniej 3-krotnie nast¹pi sytuacja polegaj¹ca 38 na œwiadczeniu us³ug za pomoc¹ pojazdów nie posiadaj¹cych œwiadectwa dopuszczenia do ruchu – zgodnie z ustaw¹ prawo o ruchu drogowym lub w przypadku pojazdów o obowi¹zkowym dozorze – braku œwiadectwa uprawnionych organów; 3.4. gdy co najmniej 5-krotnie nast¹pi sytuacja polegaj¹ca na œwiadczeniu us³ug pojazdami bez wyraŸnego i trwa³ego oznakowania (firmy podmiotu, adresu, telefonu kontaktowego oraz numeru zezwolenia); 3.5. gdy w ci¹gu roku od uzyskania zezwolenia podmiot nie bêdzie posiada³ decyzji w sprawie wytwarzania odpadów we w³asnym zak³adzie, w tym niebezpiecznych powstaj¹cych w wyniku eksploatacji i napraw pojazdów (bazy sprzêtowo-zajezdniowej); 3.6. gdy do 01.01.2010 roku podmiot nie bêdzie posiada³ certyfikatu (podcertyfikatu) klasy 9000 i 14000; 3.7. gdy co najmniej 3-krotnie odmówi w³aœcicielowi nieruchomoœci œwiadczenia us³ug w sposób ca³oœciowy (w rozumieniu art. 8 ust. 2b uouc); 3.8. gdy co najmniej 3-krotnie przerwie œwiadczenie us³ug objêtych zezwoleniem na wiêcej ni¿ 2 doby, chyba, ¿e bêdzie to skutkiem tzw. sytuacji nadzwyczajnych (klêski ¿ywio³owe, rozruchy lub blokady uliczne itp.); 3.9. gdy nie prowadzi selektywnej zbiórki, tj. nie obs³uguje kubatury pojemników do selektywnej zbiórki nie mniejszej ni¿ 25% kubatury pojemników dla odpadów niesegregowanych i nie s¹ one rozstawione w miejscach dys- ŒRODOWISKO 2 (314)/2006 lokacji pojemników do odpadów niesegregowanych; 3.10. gdy nie wywi¹zuje siê z zadania redukcji odpadów biodegradowalnych sk³adowanych na sk³adowiskach; 3.11. gdy nie prowadzi na bie¿¹co ewidencji tj. raz na miesi¹c rejestru umów, oraz – raz na rok ewidencji odzysku oraz redukcji biodegradowalnych sk³adowanych na sk³adowiskach, o których mowa w uouc i gdy nie archiwizuje tej ewidencji pod wskazanym adresem (obowi¹zek aktualizacji zakresu spoczywa na podmiocie, a brak aktualizacji skutkuje tak jak w procedurze dorêczenia s¹dowego); 3.12. gdy pod wskazanym adresem nie jest w stanie udostêpniæ oprócz ewidencji, o których mowa w 3.11, tak¿e nastêpuj¹cych dokumentów: – zezwoleñ na odbiór (w trybie uouc) oraz transport (w trybie uoo) odpadów komunalnych, – umów zawartych z odbiorcami odpadów, tj. w³aœcicielami lub u¿ytkownikami instalacji odzysku lub unieszkodliwiania, – ewidencji kart przekazania odpadów, – ewidencji sprzeda¿y, – akt osobowych personelu ze œwiadectwami dotycz¹cymi przeszkoleñ i uzyskanych certyfikatów; 3.13. gdy co najmniej 3-krotnie oka¿e siê, ¿e podmiot d³u¿ej ni¿ 3-miesi¹ce kontynuowa³ umowy, w ramach których nie przestrzega³ (tj. zani¿a³) normy minimalnej pojemnoœci pojemnika oraz minimalnej czêstotliwoœci ich opró¿niania, zamiast odst¹piæ “z mocy prawa” od ich Dziennikarska Agencja Wydawnicza wykonywania i renegocjowaæ warunki zgodnie z normatywem lub “oddaæ” w³aœciciela nieruchomoœci do systemu wykonawstwa “zastêpczego” gminy (zgodnie z art. 6 ust. 6-12). Uzasadnienie To bardzo wa¿ny element sprzê¿enia regulaminów z praktyk¹ swobody zawierania umów cywilnoprawnych. Co wiêcej, jest to zbie¿noœæ racji œrodowiskowych z ekonomicznymi, gdy¿ daje to przedsiêbiorcom nie tylko pewnoœæ, ale koniecznoœæ stosowania norm (nawet w przypadku, gdy rzeczywisty wskaŸnik mo¿e byæ wyj¹tkowo ni¿szy; w du¿ej skali jednak¿e zlikwiduje to podrzucanie odpadów itp. patologiczne zjawiska). Dziennikarska Agencja Wydawnicza Ministerstwo wybra³o wariant ogólnikowy (zrazu dotycz¹cy sposobu obwieszczania tych wymagañ), ale w konsekwencji wprowadzi³o zapisy o niedyskryminowaniu przedsiêbiorców i nieograniczaniu konkurencji w wyniku swobody kszta³towania przez organ gminy tych wymagañ. To bardzo dobrze, bo jest i druga strona medalu. Ciemniejsza. Gminy bowiem ju¿ teraz nadu¿ywaj¹ tej swobody próbuj¹c hermetyzowaæ rynki. Dlatego nadal obstajemy, ¿e lista kryteriów (wymagañ) winna byæ pe³na (enumeratywna) i zamkniêta (kompletna), aby organ gminy nie móg³ tymi elementami ¿onglowaæ w sposób dowolny, tak aby w spo- sób uznaniowy dopuszczaæ (lub nie dopuszczaæ) przedsiêbiorców do rynku. Standardy winny byæ dla wszystkich podmiotów gospodarczych jednakowe, a jednoczeœnie egzekwowalne, co jest w interesie i uczciwych przedsiêbiorców, i reprezentuj¹cych interes publiczny gmin. Witold Ziñczuk, przewodnicz¹cy ZPGO ŒRODOWISKO 2 (314)/2006 39 zamyœlenia 31 stycznia 2006 r.