plan rozwoju powiatu przasnyskiego na lata 2004
Transkrypt
plan rozwoju powiatu przasnyskiego na lata 2004
PLAN ROZWOJU POWIATU PRZASNYSKIEGO NA LATA 2004 – 2013 Załącznik do Uchwały Nr XIV/103/04 Rady Powiatu Przasnyskiego z dnia 12 maja 2004r. OBSZAR I CZAS REALIZACJI PLANU ROZWOJU POWIATU Plan Rozwoju Powiatu Przasnyskiego jest przedsięwzięciem ekonomicznym i społecznym podjętym w celu wzmocnienia w okresie 2004 – 2013 potencjału gospodarczego i konkurencyjności powiatu oraz poprawy warunków życia jego mieszkańców. Uwarunkowania historyczne sprawiły że powiat należy do obszarów słabo rozwiniętych gospodarczo, zagrożonych wysokim bezrobociem, o współczynniku S=4,48. Barierą dla rozwoju gospodarki powiatu, a szczególnie małych i średnich przedsiębiorstw jest peryferyjność rozumiana jako brak dostępu klientów do produktów tych firm na skutek słabej infrastruktury drogowej. Stan ten ogranicza możliwości produkcyjno – usługowe podmiotów gospodarczych oraz tworzenie nowych miejsc pracy. Około 30 % powierzchni powiatu zajmują lasy w tym unikalny kompleks leśny Puszczy Kurpiowskiej. Rocznie przez teren powiatu przejeżdża 30 tys. turystów. Zły stan dróg, brak dobrej infrastruktury turystyczno – rekreacyjnej oraz atrakcyjnych ofert wypoczynku zniechęca ich do pobytu na terenie powiatu co przekłada się na znikomy transfer środków finansowych do gospodarki naszego regionu. W latach 1998 – 2002 zrealizowano w powiecie przasnyskim szereg przedsięwzięć gospodarczych i społecznych, które podniosły poziom życia mieszkańców i stanowią dobra bazę dla realizacji zadań i projektów w przyszłości. Plan realizowany będzie na obszarze całego powiatu przasnyskiego. W latach 2004 –2006 projekty inwestycyjne w drogownictwie i turystyce obejmą obszary administracyjne wszystkich gmin powiatu. W mieście Przasnysz realizowany będzie kompleks sportowo – rehabilitacyjny Mazowieckiego Centrum Sportów Zimowych. W latach 2007 – 2013 inwestycje w dziedzinie ochrony środowiska przyrodniczego, drogownictwa, turystyki będą również obejmowały teren całego powiatu przasnyskiego i zniwelują istniejące dysproporcje rozwojowe pomiędzy poszczególnymi obszarami. W latach 2006 – 2008 w Chorzelach realizowany będzie drugi kompleks Mazowieckiego Centrum Sportów Zimowych co podniesie atrakcyjność gospodarczą, a przede wszystkim turystyczną północnej części powiatu. 2 Projektami gospodarczego, umożliwiającymi intelektualnego kontynuowanie oraz dalszą rozwoju poprawę potencjału warunków życia mieszkańców będą realizowane w latach 2007 – 2013 dwa przedsięwzięcia: Park Przemysłowy i Park Technologiczny w Sierakowie koło Przasnysza oraz utworzenie Samorządowej Szkoły Wyższej w Przasnyszu. Plan Rozwoju Powiatu Przasnyskiego na lata 2006 – 2013 zrealizowany w całości spowoduje: - Rozwój potencjału gospodarczego powiatu, - Zwiększenie aktywizacji zawodowej mieszkańców a tym samym ograniczenie liczby osób bezrobotnych, - Lepsze wykorzystanie walorów przyrodniczych i kulturowych powiatu dla rozwoju przedsiębiorstw sektora turystycznego, - Polepszenie warunków życia, dostępności do edukacji i usług społecznych dla wszystkich mieszkańców powiatu. Plan oddziaływać będzie bezpośrednio na funkcjonowanie około dwóch tysięcy firm, stworzy warunki do powstania lub reaktywowania około stu przedsiębiorstw, udostępni obszar powiatu dla około dziesięciu tysięcy turystów rocznie. Plan Rozwoju Powiatu Przasnyskiego powinien stać się podstawą do wzmocnienia więzi społecznych i kulturowych i faktycznego utworzenia tzw. Małej Ojczyzny. 3 mieszkańców powiatu II. SYTUACJA SPOŁECZNO – GOSPODARCZA POWIATU PRZASNYSKIEGO – RAPORT O STANIE POWIATU 1. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA POWIATU Powiat Przasnyski położony jest w północnej części województwa mazowieckiego. Zajmuje powierzchnię 1218 km2. Na wschodzie graniczy z powiatem ostrołęckim, na południowym wschodzie z powiatem makowskim, na południowym zachodzie z powiatem ciechanowskim, na zachodzie z powiatem mławskim, na północnym zachodzie z powiatem nidzickim, a na północy z powiatem szczycieńskim. W skład powiatu wchodzą następujące gminy: Przasnysz, Chorzele wraz z miastem Chorzele, Czernice Borowe, Jednorożec, Krasne, Krzynowłoga Mała oraz gmina miejska Przasnysz. Powiat przasnyski podzielony jest na 185 sołectw, do których należy ogółem 292 wioski. Teren Powiatu Przasnyskiego zamieszkuje 53.562 osób (stan na dzień 31.12.2002r.) z czego 16.832 mieszka w mieście Przasnyszu. Na 1 km2 przypada 45 osób, co sprawia, że pod względem zaludnienia powiat przasnyski w województwie mazowieckim zajmuje 36 pozycję (na 38 powiatów i 4 miasta na prawach powiatu). Obszar powiatu jest terenem typowo rolniczym, o dosyć słabych bonitacjach gleb. Rozwija się tu przede wszystkim uprawa zbóż i ziemniaków oraz hodowla bydła mlecznego oraz trzody chlewnej. Gmina Przasnysz położona jest w południowo-wschodniej części powiatu przasnyskiego. Zajmuje powierzchnię 184 km2, z czego 77 % to użytki rolne. Gmina podzielona jest na 33 sołectwa, składające się z 49 miejscowości. Na jej obszarze zamieszkuje 7.259 osób. Przez terytorium gminy Przasnysz przebiega szlak komunikacyjny Warszawa-Szczytno oraz Białystok-Płock. Gmina jest obszarem typowo rolniczym. Miasto Przasnysz zamieszkuje 16.832 osoby zameldowane na pobyt stały. Na terenie Przasnysza swoją siedzibę mają wszystkie ważniejsze instytucje samorządowe oraz państwowe: Starostwo Powiatowe, Urząd Miasta, Urząd 4 Gminy, Sąd Rejonowy, Komenda Powiatowa Policji, Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej, Urząd Skarbowy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Inspektorat w Przasnyszu, Szpital Rejonowy. Przez Przasnysz przebiegają szlaki komunikacyjne Płock – Białystok, Warszawa – Bartoszyce. Gmina miejsko-wiejska Chorzele zajmuje powierzchnię 371,53 km2. Położona jest w północnej części powiatu przasnyskiego. Gmina podzielona jest na 41 sołectw, obejmujących 66 miejscowości. Teren gminy zamieszkuje 10.330 osób, z czego 2.757 mieszka w mieście Chorzele. Przez jej terytorium przebiegają szlaki komunikacyjne Warszawa-Olsztyn i Ostrołęka-Ciechanów oraz linia kolejowa Ostrołęka-Szczytno. W niewielkiej odległości od gminy zlokalizowany jest międzynarodowy port lotniczy w Szymanach. Atutem turystycznym gminy jest bliskość jezior mazurskich: Głęboczek, Sasek Mały, Narty, Sasek Wielki. Na terenie Chorzel swoją siedzibę ma Urząd Gminy oraz Komenda Policji. Gmina Czernice Borowe leży w południowo-zachodniej części powiatu przasnyskiego. Zajmuje powierzchnię 120 km2, z czego10.363 ha zajmują użytki rolne. W jej skład wchodzi 45 miejscowości oraz 24 sołectwa. Obszar gminy zamieszkuje 4176 osób. Ma ona charakter typowo rolniczy - 85% powierzchni to użytki rolne wysokich klas bonitacyjnych, z przewagą upraw pszenicy, jęczmienia, pszenżyta, żyta, rzepaku i buraka cukrowego. Z północnego zachodu na południowy wschód przepływa rzeka Węgierka. Główne szlaki komunikacyjne to linia kolei wąskotorowej, biegnąca z zachodu na wschód droga wojewódzka Mława-Przasnysz oraz na południowym jej krańcu droga wojewódzka CiechanówPrzasnysz i droga powiatowa Przasnysz-Dzierzgowo. Po ostatniej reformie administracyjnej gmina stała się integralną częścią powiatu przasnyskiego. Gmina Jednorożec leży w północno-wschodniej części powiatu. Zajmuje powierzchnię 237 km2. Zamieszkiwana jest przez 7328 osób. W skład gminy wchodzą 44 miejscowości zorganizowane w 19 sołectwach. 80% mieszkańców gminy utrzymuje się z rolnictwa. 40% powierzchni gminy Jednorożec stanowią lasy. Skoncentrowane są głównie w południowej i wschodniej części obszaru. Lasy są atrakcyjne krajobrazowo, a także posiadają korzystne warunki klimatyczne 5 i zdrowotne. Przez terytorium gminy przebiega szlak komunikacyjny z Warszawy, Łodzi i Płocka na Mazury oraz linia kolejowa Ostrołęka-Szczytno. Gmina Krasne leży w południowej części powiatu przasnyskiego i zajmuje powierzchnię 101 km2, co stanowi 8,3% ogólnej powierzchni powiatu. W skład gminy wchodzi 26 sołectw z 53 miejscowościami. Gmina sąsiaduje z dwoma gminami powiatu ciechanowskiego, dwoma powiatu przasnyskiego oraz z dwoma gminami powiatu makowskiego. Gminę zamieszkuje łącznie 3981 osób. Rzeźba terenu jest mało urozmaicona. Gmina leży w dorzeczu Bugo-Narwi, na Wysoczyźnie Ciechanowskiej. Głównym ciekiem wodnym jest rzeka Pełta, płynąca w zachodniej części gminy. W krajobrazie dominują pola uprawne oraz zabudowa zwarta i rozproszona wraz z towarzyszącą jej zielenią (rośliny uprawne i ozdobne oraz zbiorowiska chwastów ruderalnych). Niewielkie powierzchnie zajmują zbiorowiska łąkowe. Tereny lasów i zadrzewień zajmują 459 ha, co stanowi 4,5% ogólnej powierzchni gminy. Gmina jest terenem typowo rolniczym, użytki rolne stanowią 89% ogólnej powierzchni. Gmina Krzynowłoga Mała leży w północno-zachodniej części powiatu. Zajmuje obszar 184 km2 i dzieli się na 41 sołectw. Na jej terenie zamieszkują 3656 osoby, a średnia gęstość zaludnienia wynosi 20 osób na km2, co zalicza ją do obszarów o niskim zaludnieniu. Centralnym ośrodkiem gminy jest wieś Krzynowłoga Mała położona w jej środkowo-zachodniej części, gdzie krzyżują się drogi Szczytno-Chorzele-Mława i Przasnysz-Janowo-Nidzica. 6 Udział powierzchni gmin w obszarze powiatu przasnyskiego Gmina Czernice Borowe 10% Gmina Jednorożec 19% Gmina Krzynowłoga Mała 15% Gmina Krasne 8% Miasto Przasnysz 2% Gmina Przasnysz 15% Miasto i Gmina Chorzele 31% 7 POWIAT PRZASNYSKI NA TLE WOJEWÓDZTWA I KRAJU 8 MAPA POWIATU Z PODZIAŁEM NA GMINY 9 MAPA MIASTA I GMINY PRZASNYSZ Z PODZIAŁEM NA SOŁECTWA 10 MAPA GMINY I MIASTA CHORZELE Z PODZIAŁEM NA SOŁECTWA 11 MAPA GMINY KRZYNOWŁOGA MAŁA Z PODZIAŁEM NA SOŁECTWA 12 MAPA GMINY JEDNOROŻEC Z PODZIAŁEM NA SOŁECTWA 13 MAPA GMINY CZERNICE BOROWE Z PODZIAŁEM NA SOŁECTWA 14 MAPA GMINY KRASNE Z PODZIAŁEM NA SOŁECTWA 15 MAPA PRZĘGLĄDOWA POWIATU PRZASNYSKIEGO 16 2. ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE 2.1. INFORMACJE OGÓLNE O ŚRODOWISKU PRZYRODNICZYM pOWIATU PRZASNYSKIEGO. Powiat przasnyski należy do obszaru „Zielone Płuca Polski”. Pod względem topograficznym powiat przasnyski jest w głównej mierze terenem równinnym. W północno-zachodniej części charakteryzuje się dużą zmiennością krajobrazu, znajdują się tu m.in. Góry Dębowe, których wysokość dochodzi do 235 m n.p.m.. Ideą powstania „Zielonych Płuc Polski” była integracja ochrony środowiska z rozwojem gospodarczym i postępem cywilizacyjnym czyli zasada zrównoważonego rozwoju. „Zielone Płuca Polski” jak sama nazwa wskazuje objęły tereny najbardziej wartościowe pod względem przyrodniczym i stosunkowo mało zmienione działalnością człowieka. Do takich obszarów należy powiat przasnyski, którego niewątpliwym atutem środowiskowym są pozostałości Puszczy Kurpiowskiej wraz z jej różnorodnością biologiczną i krajobrazową. Ich duża wartość przyrodnicza wiąże się ze stosunkowo małym stopniem ingerencji antropogenicznej, co pozwoliło zachować naturalne zbiorowiska roślinne i zwierzęce a także walory krajobrazowe lasów, rzek i ich dolin. Brak rozwiniętego przemysłu oraz atrakcyjność przyrodnicza tych terenów mogą stanowić podstawę do rozwoju agroturystyki. Na terenie powiatu znajduje się 56 pomników przyrody, oraz obszar chronionego krajobrazu (gm. Czernice Borowe). Lasy i grunty leśne zajmują powierzchnię 35.267 ha, co stanowi 28,5 % ogólnej powierzchni powiatu. Lasy niepaństwowe zajmują powierzchnię 13.413 ha, natomiast Lasy Skarbu Państwa 21.854 ha. Można wyróżnić następujące duże kompleksy leśne: Nadleśnictwo Przasnysz: Obręb Janowo Uroczysko Janowo ok. 7288 ha, Obręb Przejmy Uroczysko Przejmy ok. 2816 ha, Obręb Przejmy Uroczysko Racice ok. 1238 ha, Nadleśnictwo Parciaki: 17 Obręb Parciaki Uroczysko Pruskołęka ok. 1000 ha, Obręb Parciaki Uroczysko Olszewka ok. 2000 ha, Obręb Parciaki, leśnictwa Budziska, Rupin ok. 3100 ha, Nadleśnictwo Wielbark: Mącice, Ścięciel leśnictwa Opaleniec ok. 2000 ha. Lasy są jednym z podstawowych elementów przyrodniczych kształtujących środowisko. Pełnią funkcje ekologiczne, zapewniające stabilizację obiegu wody w przyrodzie, przeciwdziałają powodziom, chronią gleby przed erozją i stepowaniem krajobrazu. Nie do przecenienia jest rola lasów w kształtowaniu klimatu, stabilizacji składu atmosfery i jej oczyszczania, tworzenia warunków do zachowania potencjału biologicznego wielkiej liczby gatunków, ekosystemów i wartości genetycznych organizmów, funkcji produkcyjnych polegających na zachowaniu odnawialności i trwałego użytkowania drewna, gospodarki łowieckiej, a wreszcie funkcji społecznych, służących kształtowaniu korzystnych warunków zdrowotnych i rekreacyjnych dla społeczeństwa i jego edukacji ekologicznej. Biorąc pod uwagę ilość powierzchni zajmowanej przez rolnictwo, powiat możemy zaliczyć do typowo rolniczych. Dominuje tu rozdrobniona gospodarka rolna (7627 gospodarstw). W północnej części powiatu dominują kompleksy gleb żytnich slabych i żytnio-łubinowych oraz nieużytków,zaś w części południowej kompleksy gleb pszennych bardzo dobrych i dobrych, średnich i słabych. Przez teren powiatu przepływają następujące rzeki: - Orzyc na odcinku 35 km o szerokości 6 m i średniej głębokości ok. 1,2 m. - Węgierka na odcinku 27 km o szerokości 4 m i średniej głębokości ok. 0,5 m. - Omulew na odcinku 16 km o szerokości 6 m i średniej głębokości ok. 1,2 m. - Płodownica na odcinku 19 km o szerokości 4 m i średniej głębokości ok. 0,7 m. - Morawka na odcinku 18 km o szerokości 3 m i średniej głębokości ok. 0,5 m. - Ulatówka na odcinku 21 km o szerokości 3 m i średniej głębokości ok.0,7 m. 18 Na terenie powiatu przasnyskiego istnieje 5 zbiorników retencyjnych: 1. Zbiornik retencyjny w miejscowości Chorzele o powierzchni 2 ha z możliwością powiększenia do 6 ha. 2. Zbiornik retencyjny w miejscowości Karwacz, gmina Przasnysz o powierzchni 11 ha. Istnieje możliwość powiększenia zbiornika o 6 ha. 3. Zbiornik retencyjny w miejscowości Łoje, gmina Krzynowłoga Mała o powierzchni 4,4 ha – możliwość powiększenia o 2 ha. 4. Zbiornik retencyjny w miejscowości Rudno Jeziorowe, gmina Krzynowłoga Mała. Powierzchnia zbiornika wynosi 11 ha. Obecnie wymaga on renowacji. 5. Zbiornik retencyjny w miejscowości Przasnysz na rzece Węgierka. Wymaga renowacji. Istnieje możliwość powiększenia zbiornika do 15 ha. 19 MAPA RZEK I ZBIORNIKÓW RETENCYJNYCH POWIATU PRZASNYSKIEGO 20 2.2. CHARAKTERYSTYKA ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO GMIN POWIATU Obszar Miasta i gminy Przasnysz zaliczany jest do wschodniej części Wysoczyzny Ciechanowskiej, będąc w zasadzie pograniczem z Równiną Kurpiowską. Przez teren gminy przepływają dwie rzeki: Węgierka i Morawka. Na tym terenie przeważają gleby wytworzone na utworach polodowcowych: gleby bielicowe, powstałe na podłożu piaszczystym we wschodniej części pochodzenia leśnego, w południowej i południowo-wschodniej – wytworzone z gliny zwałowej oraz piasków naglinowych i naiłowych; gleby mułowo-torfowe i glejsowe. Gmina Przasnysz nie należy do zasobnych w surowce mineralne. Występują tu jedynie żwiry i piaski, wykorzystywane w budownictwie i drogownictwie – takie udokumentowane złoże mieści się we wsi SmoleńTrzcianka. Zasoby wód podziemnych są stosunkowo małe. W miejscowości Karwacz usytuowany jest sztuczny zbiornik wodny (na rzece Morawce), o powierzchni 10,2 ha., przeznaczony do celów rekreacyjnych i rolniczych. Na terenie gminy i miasta Przasnysz nie występują parki krajobrazowe, rezerwaty czy obszary chronionego krajobrazu. Zlokalizowane są jedynie parki podworskie. Gmina Przasnysz ma typowo rolnicze tradycje. Aż 77% jej powierzchni zajmują użytki rolne z przewagą gleb III i IV klasy. Duże kompleksy leśne znajdują się w północnej części gminy i ciągną się z północy na południe między doliną Morawki a wschodnią granicą gminy. Podstawowym gatunkiem lasotwórczym jest Sosna tworząca bory suche, rzadziej mieszane. Miasto i gmina Chorzele położone są malowniczo w dolinie rzeki Omulwi. Obszar ten odznacza się wyjątkowymi walorami przyrodniczymi. Świadczą o tym zarówno warunki fizjograficzne, jak i ponadprzeciętne walory fauny, flory oraz stopień zachowania lasów świerkowo-sosnowych, które tworzą specyficzny mikroklimat. Oddalenie od aglomeracji przemysłowych, a co za tym 21 idzie brak większych źródeł zanieczyszczeń sprawia, że obszar gminy Chorzele wyróżnia się w skali kraju wyjątkowo czystym powietrzem, które gwarantuje miły wypoczynek i relaks na łonie natury. Atutem gminy jest też bliskość jezior mazurskich, takich jak: Głęboczek, Sasek Mały, Narty i Sasek Wielki. Dodatkową atrakcją turystyczną jest najwyższa góra Mazowsza (do chwili obecnej nie posiadająca nazwy) położona koło Starej Wsi – 236,3 m.n.p.m., która stanowi piękny punkt widokowy na daleką okolicę. Dodatkowo obszar doliny rzeki Omulwi należy do grupy dziesięciu najważniejszych stref ostoi ptaków wodnobłotnych. Omulew jest ostatnią z kurpiowskich rzek, której do tej pory nie uregulowano oraz nie osuszono jej tarasu zalewowego. Gmina Czernice Borowe położona jest na obszarze chronionego krajobrazu. Gmina ma charakter typowo rolniczy – 85% powierzchni to użytki rolne wysokich klas bonitacyjnych. Dobre bonitacje gleb i brak źródeł zanieczyszczeń w okolicy sprzyja uprawom rolno-ekologicznym. Gmina Czernice Borowe leży w południowo-zachodniej części powiatu przasnyskiego. Zajmuje powierzchnię 120 km2, z czego 10.363 ha zajmują użytki rolne. W jej skład wchodzi 45 miejscowości oraz 25 sołectw. Obszar gminy zamieszkuje 4274 osób. Ma ona charakter typowo rolniczy - 85% powierzchni to użytki rolne wysokich klas bonitacyjnych, z przewagą upraw pszenicy, jęczmienia, pszenżyta, żyta, rzepaku i buraka cukrowego. Z północnego zachodu na południowy wschód przepływa rzeka Węgierka. Na terenie gminy znajduje się Krośnicko-Kosmowski Obszar Chronionego Krajobrazu, zajmujący obszar 3.924 ha. a także parki podworskie, zlokalizowane w miejscowościach Chojnowo, Obrębiec, Górki i Rostkowo. Obszar gminy niemal w całości pokrywają utwory trzecio- i czwartorzędowe, głównie gliny zwałowe o miąższości ca 20 m, płatami występują piaski i żwiry lodowcowe. W dolinie Węgierki występują holoceńskie mułki i piaski rzeczne. Wody podziemne występują w warstwach czwartorzędowych, w neoplejstocenie. Wyodrębnione są dwa poziomy wodonośne: 22 głównie - I główny poziom wodonośny występujący na terenie całej gminy w postaci warstwy użytkowej, zasilanej przez wody opadowe, pośrednio przez okna hydrogeologiczne lub przez przesączanie. - II główny poziom wodonośny występujący w południowej części gminy, zasilany za pośrednictwem poziomu I oraz osady słabo przepuszczalne, okna hydrogeologiczne oraz dopływ z północy. Gmina Krasne leży w dorzeczu Bugo-Narwi, w południowej części powiatu przasnyskiego i zajmuje powierzchnię 101 km2, co stanowi 8,3% ogólnej powierzchni powiatu. Głównym ciekiem wodnym na terenie gminy jest rzeka Pełta, płynąca południkowo w zachodniej części gminy. Całkowita jej długość wynosi 50,7 km, a powierzchnia zlewni 368,7 km2. Pozostałe cieki charakteryzują się głównie równoleżnikowym przebiegiem z rozbudowanym systemem dolin i dolinek bocznych. Na terenie gminy przeważają gleby brunatne właściwe i wyługowane oraz ziemie czarne. Ziemie są słabo przepuszczalne, o głębokim poziomie próchniczym i zasobne w składniki mineralne. W skład gminy wchodzi 26 sołectw z 53 miejscowościami. W krajobrazie dominują pola uprawne oraz zabudowa zwarta i rozproszona. Niewielkie powierzchnie zajmują zbiorowiska łąkowe. Tereny lasów i zadrzewień zajmują 459 ha, co stanowi 4,5% ogólnej powierzchni gminy. Gmina jest terenem typowo rolniczym, użytki rolne stanowią 89% ogólnej powierzchni. Lasy charakteryzują się dużym rozdrobnieniem i małymi powierzchniami. Dominującym typem siedliskowym jest las mieszany świeży i bór mieszany świeży. Charakteryzują się one korzystnym klimatem lokalnym i bogatą roślinnością runa. Dominują drzewostany iglaste, uzupełniane brzozą, dębem, modrzewiem i świerkiem w różnych klasach wiekowych. Mniejsze powierzchnie zajmują lasy na siedliskach lasu wilgotnego, lasu mieszanego i olsu. 23 Na terenie gminy brak jest udokumentowanych oraz zarejestrowanych złóż surowców mineralnych. Wielokrotnie prowadzone prace poszukiwawcze dały w przewadze wyniki negatywne. Elementami wzbogacającymi krajobraz są obszary i obiekty chronione: park pałacowy w Krasnem, park podworski we wsi Pęczki Kozłowo, park podworski we wsi Milewo Szwejki, lipa drobnolistna o dwóch pniach z obwodami 256 cm i 396 cm oraz wysokości 20 m we wsi Brzozowo Małe, lipa drobnolistna o obwodzie pnia na wysokości 1,30 m - 495 cm i wysokości 5m we wsi Krasne. Gmina Jednorożec położona jest w południowo-zachodniej części Puszczy Kurpiowskiej. Podstawą funkcjonowania gminy jest rolnictwo oparte na indywidualnej własności gospodarstw rolnych. Uzupełniającą funkcją jest obsługa ludności i rolnictwa. Z rolnictwa utrzymuje się około 80% ogólnej ilości mieszkańców. Lasy stanowią ponad 40% powierzchni gminy. Skoncentrowane są głównie w południowej i wschodniej części jej obszaru. Lasy są atrakcyjne krajobrazowo, a także posiadają korzystne warunki klimatyczne i zdrowotne. Gmina Krzynowłoga Mała względem podziału geologicznego leży w obrębie wyniesienia Mazursko-Suwalskiego. Grunty na terenie gminy są w przewadze gruntami nośnymi i nie stanowią ograniczeń dla lokalizacji zabudowy. Lokalnie występują piaski drobne o miąższości do 2 m oraz twory rzeczne, bagienne i torfowe. Są to grunty słabonośne, nie nadające się do bezpośredniego posadowienia budynków. Eksploatacja piasków i żwirów na lokalne potrzeby w kilku niewielkich wyrobiskach. 24 budownictwa odbywa się Pod względem hydrograficznym obszar gminy Krzynowłoga Mała należy do zlewni rzeki Narew. Teren odwodniony jest powierzchniowo na wschód w kierunku Orzyca oraz na zachód i południe w kierunku rzeki Węgierki. Sieć rzeczna na terenie gminy jest słabo rozwinięta. Przepływają tu rzeki Ulatówka i Morawka. W wyniku podpiętrzenia cieku wodnego powstał zbiornik wodny w okolicy wsi Łoje. Ze względu na występowanie wód gruntowych obszar gminy podzielono na dwie części o różnych warunkach ich występowania: - pierwszy obszar (zajmujący przeważającą część gminy) występowania ciągłego poziomu wód o swobodnym zwierciadle, utrzymującego się przeważnie na głębokości poniżej 4 m.p.p.t. Jest to obszar o rozległym obniżeniu w dolinie rzeki Ulatówki oraz w dolinach mniejszych cieków wodnych. - drugi obszar posiada zmienną ciągłość poziomu wód gruntowych powodowaną występowaniem gruntów trudno przepuszczalnych. Wiodącą funkcją gminy Krzynowłoga Mała jest rolnictwo. Utrzymuje się z niego około 85% mieszkańców. Warunki rozwoju rolnictwa można ocenić jako średnie. Grunty orne III i IV klasy bonitacyjnej zajmują 2916 ha, co stanowi 34% całości gruntów ornych. Występują one w trzech dosyć zwartych kompleksach: - w okolicy Krzynowłogi Małej i wsi Rudno Kmiece, Ożumiech, - okolice wsi Czaplice, - Romany Sędzięta – Świniary. Pozostałe grunty w gminie zajmują gleby do kompleksu żytniego słabego i bardzo słabego. 25 mało urodzajne, zaliczone GLEBY POWIATU PRZASNYSKIEGO 26 GLEBY POWIATU PRZASNYSKIEGO - LEGENDA 27 KOMPLEKSY GLEB O ZŁOŻONEJ PRZYDATNOŚCI ROLNICZEJ 28 KOMPLEKSY GLEB O ZŁOŻONEJ PRZYDATNOŚCI ROLNICZEJ – LEGENDA 29 2.3. OCHRONA ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO POWIATU Aby zachować dziedzictwo kulturowe oraz walory przyrodnicze tego terenu prowadzony jest przez służby wojewody monitoring stanu środowiska naturalnego. Na rzece Orzyc oraz jej dopływie Węgierce umiejscowione są punkty regionalnego monitoringu stanu ich czystości. Z informacji WJOŚ- Delegatura w Ostrołęce wynika, że stan czystości Orzyca i Węgierki w ostatnich latach nie uległ istotnym zmianom. Głównym źródłem punktowym zanieczyszczeń oczyszczalnia ścieków w Przasnyszu, Chorzelach i jest miejska Makowie Mazowieckim, cukrownia „Krasiniec” S.A., Zakład Utylizacyjny ELKUR S.C w Krasnosielcu, nieszczelne szamba oraz spływy powierzchniowe z pól uprawnych. Na terenie powiatu funkcjonują 3 oczyszczalnie ścieków o ogólnej przepustowości 5095 m3/dobę i obsługujące 31,7 % ludności powiatu. Kanalizacja sanitarna występuje w mieście Przasnysz, Chorzele oraz miejscowości Krasne (ogółem ok. 46 km). Brak skanalizowania gmin wiejskich jest jedną z przyczyn zanieczyszczenia wód powierzchniowych i podziemnych ściekami socjalno-bytowymi z gospodarstw rolnych. Około 70% miejscowości w powiecie jest zaopatrywane w wodę z wodociągów, której jakość poddawana jest systematycznym kontrolom. Do 2008 roku 100% miejscowości będzie zaopatrywane w wodę z wodociągów lokalnych. Założenia dotyczące gospodarki odpadami przedstawione zostały w „Planie gospodarki odpadami dla powiatu przasnyskiego”. Zakłada on zamknięcie w 2005 r. składowiska odpadów w Krzynowłodze Małej i Chojnowie, gm. Czernice Borowe oraz zmodernizowanie do 2009 r. pozostałych składowisk w powiecie, czyli Oględzie, Chorzelach i Jednorożcu. W przypadku braku terminowego dostosowania tych składowisk do przepisów prawa zostaną one również zamknięte. Przedstawiono kilka wariantów rozwiązania problemu odpadów: m.in. zmodernizowanie składowiska w Oględzie wraz z utworzeniem sortowni i kompostowni, sukcesywne zamknięcie wszystkich składowisk na terenie powiatu i podjęcie współpracy z zarządcami składowisk w powiatach ościennych. Konieczna jest realizacja przez gminy obowiązku selektywnej zbiórki odpadów. Z danych uzyskanych z GUS oraz WJOŚ w Warszawie wynika, że emisja 30 zanieczyszczeń w powietrzu, zarówno pyłowych jak i gazowych (SO2, CO2) sukcesywnie maleje. Wynika to z modernizacji kotłowni ogrzewanych węglem i przechodzenia na olej opałowy lub gaz propan-butan, ograniczenia emisji niskiej poprzez przyłączenie do sieci cieplnej ZEC części miasta Przasnysz. Niewielki wzrost emisji tlenków azotu może wynikać ze zwiększonego ruchu drogowego pojazdów mechanicznych. W latach 1999-2003 nakłady finansowe powiatu na ochronę atmosfery wyniosły około 7 mln złotych. Z funduszy tych sfinansowano budowę ekologicznej kotłowni oraz spalarnie odpadów medycznych w Szpitalu Rejonowym w Przasnyszu, dokonano kompleksowej termomodernizacji 6 obiektów oświatowych, wymieniono 3 kotłownie węglowe na kotłownie olejowe. W ostatnich latach na terenie powiatu nie przeprowadzano w ramach państwowego monitoringu środowiska badań klimatu akustycznego. Potrzeba taka występuje głównie w odniesieniu do hałasu komunikacyjnego przy głównych drogach. Hałas przemysłowy nie stanowi istotnego zagrożenia i ma charakter lokalny. W ostatnich latach elektromagnetycznych. zaobserwowano Ich głównymi wzrost oddziaływania źródłami są: linie emisji i pól stacje elektroenergetyczne o napięciu znamionowym 110 kV i wyższym (linie napowietrzne wysokiego napięcia), stacje radiowe i telewizyjne, łączność radiowa, w tym CB radio, radiotelefony i telefonia komórkowa, stacje radiolokacji i radionawigacji. Wymieniony rozwój źródeł pól elektromagnetycznych powoduje zarówno ogólny wzrost poziomu tła promieniowania elektromagnetycznego w środowisku, jak też zwiększenie liczby i powierzchni obszarów o podwyższonym poziomie natężenia promieniowania. Wzrost poziomu tła elektromagnetycznego nie zwiększa istotnie zagrożenia środowiska i ludności. W dalszym ciągu poziom promieniowania w tle pozostaje wielokrotnie niższy od natężeń, przy których możliwe jest jakiekolwiek szkodliwe oddziaływanie na organizm ludzki. 31 W celu odbudowy retencji wodnej zlewni został opracowany „Powiatowy program poprawy jakościowej i ilościowej zasobów wodnych w powiecie przasnyskim – budowa zbiorników retencyjnych na lata 2004-2006”, przewidujący odbudowę zdewastowanych obiektów, modernizację funkcjonujących urządzeń oraz realizację nowych przedsięwzięć. Aby zapewnić jakościową i ilościową poprawę zasobów wodnych w powiecie, istniejący system urządzeń wodnych powinien być uzupełniony o nowy zbiornik zlokalizowany we wschodniej części powiatu przasnyskiego. Najlepszą lokalizacją dla zbiornika są tereny wokół miejscowości Jednorożec, posiadające naturalne warunki sprzyjające uzyskaniu efektów ekologicznych i gospodarczych. Przewiduje się tu utworzenie zbiornika o powierzchni ok. 50 ha. Ponadto planowane jest utworzenie nowych zbiorników małej retencji w gminie Czernice Borowe – wieś Jastrzębiec o powierzchni 2 ha oraz we wsi Pawłowo o powierzchni 3 ha, z możliwością połączenia tych zbiorników w jeden o powierzchni 5 ha. Realizacja tych założeń umożliwi rozwój turystyki, a sąsiedztwo Puszczy Kurpiowskiej umożliwi połączenie wypoczynku i sportów wodnych z turystyką rowerową a także spełniać będzie funkcję edukacyjną poprzez kontakt dzieci i młodzieży z bioróżnorodnością naturalnej flory i fauny. Od kilku lat obserwuje się tendencje do wdrażania w życie zasady zrównoważonego rozwoju, która zakłada pogodzenie interesów ekonomicznogospodarczych z polityką ekologiczną. Realizowane jest to m.in. przez system obowiązujących aktów prawnych nakładających na zarządców instalacji czy obiektów określone obowiązki, których wykonywanie eliminuje lub ogranicza negatywny wpływ inwestycji na środowisko. 2.4. OSIĄGNIĘCIA OSTATNICH LAT W latach 1999-2003 Powiat Przasnyski przeznaczył 7,2 mln zł na inwestycje z zakresu ochrony środowiska. Do najważniejszych z nich należą: - ekologiczna kotłownia wraz ze spalarnia odpadów medycznych dla Szpitala Rejonowego w Przasnyszu, 32 - realizacja programu termomodernizacji obiektów oświatowych, - doposażenie Państwowej Straży Pożarnej w 3 samochody gaśnicze. 2.5. DZIAŁANIA MAJĄCE NA CELU POPRAWĘ STANU ŚRODOWISKA Działania mające na celu poprawę stanu środowiska przedstawione są w „Powiatowym programie ochrony środowiska”. Do najważniejszych z nich należą: 1. Poprawa jakości wód 2. Prowadzenie racjonalnej gospodarki wodnej 3. Uporządkowanie gospodarki odpadami 4. Ochrona jakości powietrza atmosferycznego 5. Ochrona klimatu akustycznego 6. Ochrona powierzchni ziemi 7. Zwiększenie lesistości i ochrona lasów 33 3. DZIEDZICTWO KUTUROWE 3.1. HISTORIA POWIATU PRZASNYSKIEGO Geneza powiatu przasnyskiego związana jest z reformą systemu sądownictwa książęcego na obszarze Mazowsza w XVI wieku. Sądy ziemskie nie miały stałych siedzib, ale dokonywały objazdów całego terytorium, zatrzymując się na pewien czas w znaczniejszych ośrodkach. Okolice tych ośrodków wraz z mieszkańcami podległymi jurysdykcji sądów ziemskich tworzyły powiaty. Na czele powiatów z rozległymi uprawnieniami o charakterze administracyjnosądowym stali starostowie. W okresie staropolskim powiat przasnyski zajmował obszar około 1825 km2, będąc pod tym względem największym spośród powiatów ziemi ciechanowskiej. Po trzecim rozbiorze w 1795 r. powiat znalazł się w składzie pruskiej monarchii Hohenzollernów, jako część tzw. Prus Nowowschodnich. W wyniku przeprowadzonych przez zaborcę zmian w podziale administracyjnym (w 1799 r.) powstał nowy powiat przasnyski, w skład którego weszły 3 dawne powiaty: ciechanowski, przasnyski i niedzborski. Powierzchnia powiatu wynosiła 2743,4 km2, liczba ludności (w 1813 r.) – 53,8 tyś. W przedstawionym kształcie powiat funkcjonował do czasu carskiej reformy administracyjnej w 1866 r., po której jego obszar zmalał do 1397,5 km 2. W okresie I wojny światowej powiat przasnyski znalazł się w zarządzanym przez Niemców okręgu mławskim (1916 r.). W Drugiej Rzeczpospolitej Przasnysz był siedzibą powiatu w województwie warszawskim. Jego powierzchnia wynosiła 1410,3 km2 z liczbą ludności w 1938 r. 69 tyś. osób. W czasie II wojny światowej tereny powiatu przasnyskiego zostały inkorporowane do III Rzeszy, tworząc wespół z innymi powiatami północnego Mazowsza tzw. Rejencję Ciechanowską (Regierungsbezirk Zichenau). Po zakończeniu II wojny światowej powiat przasnyski powrócił na mapę administracyjną kraju w kształcie z 1939 r. Przetrwał na niej z pewnymi zmianami aż do 1975 r., kiedy to tereny powiatu podzielono między nowo powstałe województwa: ostrołęckie i ciechanowskie. 34 Z dniem 1 stycznia 1999 r. powiat przasnyski ponownie zaistniał na mapie administracyjnej kraju. W jego skład wchodzą: miasto Przasnysz, oraz gminy: Przasnysz, gmina miejsko-wiejska Chorzele, Czernice Borowe, Jednorożec, Krasne i Krzynowłoga Mała, /podstawa prawna: ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym [Dz. U. Nr 91, poz.578], Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów [Dz. U. Nr 103, poz. 652]. 35 3.2. ZABYTKI Na obszarze powiatu przasnyskiego znajduje się kilkadziesiąt obiektów zabytkowych w tym 9 o dużym znaczeniu dla dziedzictwa narodowego. Do najważniejszych możemy zaliczyć: W mieście Przasnysz: Zespół kościoła parafialnego p.w. Wniebowzięcia N.M.P., wybudowany w latach 1474-1485, Zespół klasztorny pobernardyński, obecnie O.O. Pasjonistów: Kościół p.w. św. Jakuba i Anny, 1588-1618, Klasztor, wzniesiony w latach 1637-1671, Zespół klasztorny Bernardynek obecnie Kapucynek: Klasztor murowany, wzniesiony w latach 1609-1615, Kościół p.w. św. Klary i Józefa, wzniesiony w latach 1609-1616, Klasycystyczny Ratusz z końca XVIII wieku, obecnie Muzeum Historyczne i USC, Dom z początku XIX wieku, dawna siedziba Starostwa Powiatowego, obecnie PBK S.A., Budynek dawnej Szkoły Rolniczej na Rudzie, lata 20 XX wieku, obecnie Dom Pomocy Społecznej, Budynek dawnego gimnazjum i szkoły powszechnej, obecnie Liceum Ogólnokształcące im. KEN wzniesiony w latach 1919-1923, Kamienice z II połowy XIX wieku i początku XX wieku. W gminie Przasnysz: Zespół kościoła parafialnego p.w. św. Anny w Bogatem, Kościół murowany przed 1481 r. przebudowany w 1781, Dzwonnica murowana XVIII w., Plebania drewniana z I połowy XIX w. Zespół kościoła parafialnego w Świętym Miejscu, 36 Kościół drewniany zbudowany około 1900 r., a rozbudowany w 1950, Dzwonnica drewniana z około 1900 r., Kapliczka murowana z XVIII w., Plebania drewniana z około 1900 r. Pozostałości parków dworskich w miejscowościach: Leszno, Lisiogóra, Mchówko, Sątrzaska Zespół pałacowy i pozostałości parku krajobrazowego z XIX wieku w Obrębie. W mieście i gminie Chorzele: Kościół parafialny p.w. św. Trójcy w Chorzelach, murowany, wzniesiony w latach 1872-1878, Kościół parafialny p.w. Wniebowzięcia N.M.P. w Duczyminie, murowany, wzniesiony około 1888r., Kościół parafialny p.w. Wszystkich Świętych, murowany, wzniesiony w latach 1854-1859, Zespół dworski w Krzynowłodze Wielkiej: Dwór z połowy XIX w. przebudowany w 1890, Park krajobrazowy z I połowy XIX w., Zespół kościoła parafialnego p.w. św. Wawrzyńca w Zarębach, Kościół drewniany z 1775 r. przebudowany w XIX w., Dzwonnica drewniana z 1775 r., Zespół dworski w Bogdanach Wielkich, Dwór murowany w 1880 r., Park krajobrazowy z II połowy XIX w., Dworski park krajobrazowy w Czarzastych Wielkich. 4. W gminie Czernice Borowe: Zespoły podworskie w Pawłowie Kościelnym, Rostkowie i Chojnowie, 37 Zespoły sakralne w Węgrze, Czernicach Borowych, Rostkowie i Pawłowie Kościelnym. W gminie Jednorożec: Drewniany kościół z II połowy XIX wieku w Parciakach, W gminie Krasne: Kościół w Krasnem z II połowy XVI w. ze wspaniałymi renesansowymi i barokowymi nagrobkami rodziny Krasińskich, Park krajobrazowy, założony w początkach XX wieku z inicjatywy A. Czartoryskiego i L. z Krasińskich. W gminie Krzynowłoga Mała: Kościół parafialny p.w. św. Dominika, murowany z I ćw. XVI wieku, Drewniany kościół w Skierkowiźnie z 1840 r., przeniesiony z Janowa w latach 1936-1938, Starożytne grodzisko z IV w. p.n.e. w Krajewie Wielkim, Dworski park krajobrazowy z poł. XIX wieku w Rudnie Jeziorowym . 38 4. LUDNOŚĆ W ciągu ostatnich lat w powiecie przasnyskim można zaobserwować znaczne zmiany w zakresie demografii. Z danych zawartych w Rocznikach Statystycznych oraz uzyskanych z Urzędów Gmin wynika, że liczba ludności zamieszkującej obszar powiatu zmniejszyła się z 55.214 w roku 2000 do 53562 osób w 2002 roku (stan na dzień 31 grudnia), czyli o 1652 osoby. Przyrost naturalny w powiecie w 2002 roku wyniósł 0,8 ‰ i był niższy o 50 % w stosunku do roku 2000. 4.1. SYTUACJA DEMOGRAFICZNA NA PRZESTRZENI LAT LICZBA LUDNOŚCI miasto Przasnysz gmina Przasnysz miasto Chorzele gmina Chorzele gmina Czernice Borowe gmina Jednorożec gmina Krasne gmina Krzynowłoga Mała ogółem powiat Stan ludności według faktycznego miejsca zamieszkania ogółem (stan na 31 XII) 2000 17696 7466 2703 7929 4206 7357 4136 3721 55214 2001 17745 7514 2701 7926 4199 7334 4098 3708 55225 2002 16832 7259 2757 7573 4176 7328 3981 3656 53562 Lata Źródło: GUS. Ludność Powiatu Przasnyskiego wg faktycznego miejsca zamieszkania ogółem – stan na 31.12.2002r. miasto Przasnysz 3656 3981 16832 gmina Przasnysz miasto Chorzele gmina Chorzele 7328 gmina Czernice Borowe gmina Jednorożec 4176 7573 7259 2757 Źródło: GUS 39 gmina Krasne gmina Krzynowłoga Mała 4.2. STRUKTURA DEMOGRAFICZNA WEDŁUG PŁCI Teren powiatu przasnyskiego w 2000 roku zamieszkiwało 27.706 mężczyzn oraz 27.539 kobiet. Mężczyzn było o 198 więcej niż kobiet Sytuacja ta na przestrzeni kilku ostatnich lat ulegała znacznym zmianom. Zmniejszała się zarówno liczba mężczyzn, jak i kobiet W 2002 roku liczba mężczyzn wynosiła 26.788, natomiast kobiet 26.774. W 2002 roku mężczyzn było już tylko o 14 więcej niż kobiet, ale sytuacja w poszczególnych gminach była pod tym względem zróżnicowana: np. w mieście Przasnysz w 2002 roku było o 550 więcej kobiet niż mężczyzn. Podobne zjawisko można zaobserwować na terenie miasta Chorzele. W pozostałych gminach zmiany odzwierciedlają ogólne tendencje struktury demograficznej całego powiatu. miasto Przasnysz gmina Przasnysz miasto Chorzele gmina Chorzele gmina Czernice Borowe gmina Jednorożec gmina Krasne gmina Krzynowłoga Mała ogółem powiat Stan ludności według faktycznego miejsca zamieszkania mężczyźni (stan na 31 XII) 2000 8541 3782 1299 4168 2136 3752 2096 1932 27706 2001 8563 3828 1308 4154 2133 3735 2078 1914 27713 2002 8141 3671 1357 3890 2148 3690 2016 1875 26788 Lata Źródło: GUS miasto Przasnysz gmina Przasnysz miasto Chorzele gmina Chorzele gmina Czernice Borowe gmina Jednorożec gmina Krasne gmina Krzynowłoga Mała ogółem powiat Stan ludności według faktycznego miejsca zamieszkania kobiety (stan na 31 XII) 2000 9155 3684 1404 3761 2070 3605 2040 1789 27508 2001 9182 3686 1393 3772 2066 3599 2020 1794 27512 2002 8691 3588 1400 3683 2028 3638 1965 1781 26774 Lata Źródło: GUS 40 Struktura demograficzna według płci 28000 27500 27000 26500 MĘŻCZYŹNI 26000 2000 KOBIETY 2001 2002 KOBIETY MĘŻCZYŹNI 4.3. MAŁŻEŃSTWA W 2003 roku zarejestrowano 337 zawartych związków małżeńskich. Jest to o 48 mniej niż w roku 2000. Choć na przestrzeni ostatnich 3 lat obserwuje się tendencję spadkową, to różnice w poszczególnych latach, w niektórych gminach są nieznaczne. Jedynie w mieście Przasnysz można zauważyć znaczny wzrost liczby nowych związków małżeńskich. Niewielkie zmiany obserwuje się w gminie Czernice Borowe oraz w gminie Jednorożec , w pozostałych gminach ilość rejestrowanych w kolejnych latach małżeństw maleje. gmina Czernice Borowe gmina Jednorożec 66 11 58 33 59 38 23 385 2001 104 52 14 56 19 40 34 21 340 2002 125 40 13 50 24 43 23 19 337 Źródło: GUS 41 ogółem powiat miasto Chorzele 97 gmina Krzynowłoga Mała gmina Przasnysz 2000 gmina Krasne Lata miasto Przasnysz gmina Chorzele Liczba zawartych małżeństw 4.4. PRZYROST NATURALNY LUDNOŚCI W latach 2000 -2002 obserwuje się spadek liczby ludności powiatu przasnyskiego. Mają na to wpływ następujące czynniki: ilość urodzeń żywych, ilość zgonów, migracje (głównie w poszukiwaniu pracy). Nadwyżka liczby urodzin do liczby zgonów na każde tysiąc osób daje wskaźnik nazywany przyrostem naturalnym (określany w promilach – ‰). Wskaźnik ten na przestrzeni 3 ostatnich lat zmniejszał się blisko o 50%. W roku 2000 wynosił 1,7‰, a w roku 2002 wynosił 0,8‰. Wpłynęła na to zmniejszająca się liczba narodzin z 665 w roku 2000 do 644 w 2002 roku. Jedynie 2001 był rokiem, w którym odnotowano pierwszy od wielu lat wzrost urodzeń żywych. Natomiast liczba zgonów zwiększyła się znacznie (zwłaszcza w roku 2001). Ogółem w 2002 roku wyniosła o 28 więcej niż w roku 2000. Przyrost naturalny w poszczególnych gminach wygląda następująco: miasto Przasnysz gmina Przasnysz miasto Chorzele gmina Chorzele gmina Czernice Borowe gmina Jednorożec gmina Krasne gmina Krzynowłoga Mała ogółem powiat Przyrost naturalny w osobach (stan na dzień 31 XII) 2000 29 45 -7 7 -20 41 -3 3 95 2001 23 15 -12 30 5 34 9 -4 100 2002 20 8 2 8 -11 28 -6 -3 46 Lata ŹRÓDŁO: GUS 42 liczba osób Przyrost naturalny w osobach 100 80 60 40 20 0 -20 miasto Przasnysz gmina Przasnysz miasto Chorzele gmina Chorzele gmina Czernice Borowe gmina Jednorożec gmina Krasne gmina Krzynowłoga Mała 2000 2001 lata 2002 ogółem powiat miasto Przasnysz gmina Przasnysz miasto Chorzele gmina Chorzele gmina Czernice Borowe gmina Jednorożec gmina Krasne gmina Krzynowłoga Mała ogółem powiat Przyrost naturalny w ‰ (stan na dzień 31 XII) 2000 1,6 6,0 -2,6 0,9 -4,7 5,6 -0,7 0,8 1,7 2001 1,3 2,0 -4,4 3,8 1,2 4,6 2,2 -1,1 1,8 2002 1,2 1,1 0,7 1,0 -2,6 3,8 1,5 -0,8 0,8 Lata ŹRÓDŁO: GUS miasto Przasnysz gmina Przasnysz miasto Chorzele gmina Chorzele gmina Czernice Borowe gmina Jednorożec gmina Krasne gmina Krzynowłoga Mała ogółem powiat Liczba urodzeń żywych 2000 183 108 22 106 34 110 45 57 665 2001 203 98 15 114 59 124 46 44 703 2002 187 94 32 96 36 99 50 50 644 Lata Źródło: GUS 43 Liczba urodzeń żywych liczba osób 700 600 500 400 300 200 100 0 ogółem powiat gmina Krzynowłoga Mała gmina Krasne gmina Jednorożec gmina Czernice Borowe gmina Chorzele miasto Chorzele gmina Przasnysz miasto Przasnysz 2000 2001 2002 lata Źródło: GUS miasto Przasnysz gmina Przasnysz miasto Chorzele gmina Chorzele gmina Czernice Borowe gmina Jednorożec gmina Krasne gmina Krzynowłoga Mała ogółem powiat Liczba zgonów 2000 154 63 29 99 54 69 48 54 570 2001 180 83 27 84 54 90 37 48 603 2002 167 86 30 88 47 71 56 53 598 Lata Źródło: GUS liczba osób Liczba zgonów w latach 2000-2002 600 500 400 300 200 100 0 ogółem powiat gmina Krzynowłoga Mała gmina Krasne gmina Jednorożec gmina Czernice Borowe gmina Chorzele miasto Chorzele gmina Przasnysz 2000 2001 2002 lata 44 miasto Przasnysz 4.5. STRUKTURA DEMOGRAFICZNA WEDŁUG GRUP EKONOMICZNYCH miasto Przasnysz gmina Przasnysz miasto Chorzele gmina Chorzele gmina Czernice Borowe gmina Jednorożec gmina Krasne gmina Krzynowłoga Mała ogółem powiat Ludność w wieku przedprodukcyjnym (stan na 31 XII) 2000 4482 2136 693 2290 1154 2176 1135 1056 15122 2001 4321 2106 670 2273 1102 2147 1087 1047 14753 2002 4039 2040 714 2140 1116 2210 1033 1000 14292 Lata Źródło: GUS Lata miasto Przasnysz gmina Przasnysz miasto Chorzele gmina Chorzele gmina Czernice Borowe gmina Jednorożec gmina Krasne gmina Krzynowłoga Mała ogółem powiat Ludność w wieku produkcyjnym (stan na 31 XII) 2000 11092 4124 1631 4254 2303 3934 2297 1985 31620 2001 11292 4194 1653 4261 2349 3947 2302 1983 31981 2002 10620 3985 1638 4059 2294 3876 2244 1957 30673 Źródło: GUS Lata miasto Przasnysz gmina Przasnysz miasto Chorzele gmina Chorzele gmina Czernice Borowe gmina Jednorożec gmina Krasne gmina Krzynowłoga Mała ogółem powiat Ludność w wieku poprodukcyjnym 2000 2122 1206 379 1385 749 1247 704 680 8472 2001 2132 1214 378 1392 748 1240 709 678 8491 2173 Źródło: GUS 1234 405 1374 766 1242 704 699 8597 2002 45 liczba osób Struktura ludności wg grup ekonomicznych 30000 Ludność w wieku przedprodukcyjnym 20000 Ludność w wieku produkcyjnym 10000 0 2000 lata 2001 2002 Ludność w wieku poprodukcyjnym Źródło: GUS miasto Przasnysz gmina Przasnysz miasto Chorzele gmina Chorzele gmina Czernice Borowe gmina Jednorożec gmina Krasne gmina Krzynowłoga Mała ogółem powiat Liczba pracujących ogółem 2000 4189 159 829 247 130 386 213 169 6322 2001 4168 155 908 224 160 323 212 179 6329 4197 Źródło: GUS 117 807 210 127 312 199 132 6101 Lata 2002 46 4.6. PROGNOZA LUDNOŚCI POWIATU NA LATA 2000-2020 WEGŁUG WIEKU Prognoza demograficzna przewiduje spadek liczby ludności do 2020 r. o około 1500 osób szczególnie w grupie ludności wiejskiej. Wiek 2000 2001 2002 Lata 2003 2004 2005 2010 2015 0-2 3-6 7-12 13-15 13-14 16-18 19-24 1985 2939 5298 2851 1881 3024 5296 1917 2794 5144 2792 1858 2985 5316 1891 2709 4950 2710 1814 2892 5392 1873 2586 4735 2713 1802 2801 5412 1854 2493 4534 2643 1788 2742 5411 1823 2437 4333 2593 1701 2667 5344 1846 2316 3622 2028 1371 2341 4772 1775 2365 3436 1734 1168 1845 3960 0-17 18-59/64 18-44 45-59/64 60+/65+ 15090 31515 21486 10029 8516 14614 31744 21434 10310 8566 14173 31913 21334 10579 8636 13750 32160 21228 10932 8589 13338 32360 21101 11259 8553 12967 32521 21003 11518 8503 11355 32711 20491 12220 8639 10520 31332 19607 11715 9370 Ogółem 55214 55225 53562 53299 53051 52961 52900 52900 Prognoza liczby ludności powiatu na lata 2000-2015 55500 55000 liczba osób 54500 54000 53500 53000 52500 52000 51500 2000 2001 2002 2003 47 2004 2005 2010 2015 4.7. IDENTYFIKACJA PROBLEMÓW Generalnym problemem powiatu jest prognozowany spadek liczby ludności powiatu w roku 2020 o około 1500 osób, szczególnie wśród mieszkańców wsi. Czynniki, które mogą mieć wpływ na realizację prognozy są następujące: - gwałtowne zmniejszający się przyrost naturalny, spowodowany szczególnie spadkiem urodzeń, - zmniejszająca się liczba zawieranych małżeństw przekładająca się na malejącą liczbę nowo powstałych rodzin związanych miejscem zamieszkania i pracy z terenem powiatu, - zwiększająca się migracja ludności w tym migracja ekonomiczna powodująca również spadek potencjału wytwórczego ludności w wieku produkcyjnym, - koncentracja obszarowa i produkcyjna oraz wyposażenia technicznego gospodarstw rolnych. 48 unormowanie 5. BEZROBOCIE ORAZ RYNEK PRACY Bezrobocie w Powiecie Przasnyskim w ciągu ostatnich trzech lat cały czas rosło W 2003 roku nieznacznie spadło ale trudno jest ocenić czy jest to tendencja trwała. Wysoka stopa bezrobocia wpływa znacząco na dynamikę rozwoju gospodarczego oraz warunki życia mieszkańców powiatu. Poniższe dane obrazują stan bezrobocia powiatu i gmin wchodzących w jego skład obejmując lata 1998-2003. Stopa bezrobocia w powiecie przasnyskim wynosi 19% (wg stanu na koniec września 2003r.). Dla porównania stopa bezrobocia dla całego województwa mazowieckiego na koniec września 2003r. wynosiła 13,8% przy średniej dla kraju 17,8%. Rok Powiat Województwo Kraj Stopa bezrobocia w stosunku do czynnych zawodowo (w%) 1998 1999 2000 2001 2002 09.2003 14,5 17,0 18,7 19,9 20,5 19,0 7,7* 9,5 10,5 12,9 13,9 13,8 9,6 11,6 15,0 17,4 18,1 18,2 Źródło: Powiatowy Urząd Pracy w Przasnyszu - województwo ostrołęckie Bezrobocie w latach 1999-2003 w PUP w Przasnyszu Rok I 1999 XII 1999 XII 2000 XII 2001 XII 2002 XII 2003 Ogółem 3810 4426 5008 5345 5590 5198 Liczba bezrobotnych Wzrost/spadek w odniesieniu do poprzedniego miesiąca +1005 +582 +337 +245 - 392 Źródło: Powiatowy Urząd Pracy w Przasnyszu 49 Kobiety Mężczyźni 2165 2343 2606 2753 2748 2566 1645 2083 2402 2592 2842 2632 Według stanu na dzień 31.12.2003r. liczba bezrobotnych zarejestrowanych w PUP w Przasnyszu wynosiła 5198 osób i w porównaniu z okresem analogicznym roku ubiegłego zmalała o 392 osoby. Bezrobotni zarejestrowani w Powiatowym Urzędzie Pracy na koniec grudnia 2003r stanowili 19 % cywilnej ludności aktywnej zawodowo. Liczba bezrobotnych w gminach powiatu przasnyskiego Miasto Gmina Przasnysz Przasnysz Rok Miasto i Gmina Chorzele Gmina Czernice Borowe Gmina Jednorożec Gmina Krasne Gmina Krzynowłoga Mała I 1999 1385 535 696 227 620 259 185 XII 1999 1581 625 817 249 687 248 219 XII 2000 1843 694 816 324 797 294 240 XII 2001 1903 769 864 348 882 322 257 XII 2002 1920 800 955 358 922 355 280 XII 2003 1718 732 895 338 899 361 255 Źródło: Powiatowy Urząd Pracy w Przasnyszu Na koniec grudnia 2003r. najwięcej zarejestrowanych bezrobotnych (34,%) było mieszkańcami Przasnysza, natomiast najmniej zarejestrowanych bezrobotnych (5%) zamieszkiwało gminę Krzynowłoga Mała. Udział bezrobotnych według gmin (stan na 31.12.2003) 14% Miasto Przasnysz 5% 7% 34% Miasto i Gmina Chorzele Gmina Czernice Borowe Gmina Jednorożec Gmina Krasne 16% Gmina Krzynowłoga Mała 6% 18% 50 Gmina Przasnysz Wzrost liczby zarejestrowanych bezrobotnych w ciągu analizowanego okresu nie był równomierny. Bezrobocie w powiecie, podobnie jak w latach ubiegłych cechowało zjawisko sezonowości. W 2002r. podobnie jak w roku 2001, maj był okresem spadku liczby zarejestrowanych bezrobotnych. Wynikało to między innymi z rozpoczęcia prac sezonowych w budownictwie i rolnictwie. Od początku lipca aż do końca roku liczba bezrobotnych systematycznie wzrastała. Wpływ na to miała zwiększona rejestracja osób nabywających status bezrobotnego po raz pierwszy, w tym absolwentów szkół. Zwiększone rejestracje bezrobotnych przypadały także w miesiącach rozpoczynających rok Liczba bezrobotnych w powiecie(stan na koniec miesiąca) Miesiąc Styczeń Luty Marzec Kwiecień Maj Czerwiec Lipiec Sierpień Wrzesień Październik Listopad Grudzień Lata 1999 4207 4322 4355 4249 4059 4127 4114 4174 4179 4134 4212 4426 2000 4655 4727 4679 4664 4529 4580 4578 4643 4631 4714 4833 5008 2001 5026 5085 5024 4967 4815 4815 4898 5013 5047 5116 5258 5345 2002 5470 5551 5520 5512 5311 5358 5340 5385 5399 5422 5509 5590 2003 5629 5557 5551 5381 5132 5084 5055 5036 4915 4919 5075 5198 Źródło: Powiatowy Urząd Pracy w Przasnyszu Pozytywną informacją jest jednak zatrzymanie tendencji wzrostowej stanu bezrobocia w latach 2002-2003. Jak wynika z przedstawionego niżej wykresu dynamika wzrostu bezrobocia w naszym powiecie od 2002r. wynosi -7%. 51 Dynamika wzrostu bezrobocia w powiecie przasnyskim w latach 1999-2002 10,8% 9,6% 8,4% 7,2% 6,0% 4,8% 3,6% 2,4% 1,2% 0,0% -1,2% -2,4% -3,6% -4,8% -6,0% -7,2% 10,0% 6,0% 4,5% powiat przasnyski -7% 2000 do 1999 2001 do 2000 2002 do 2001 2003 do 2002 Lata Ocena płynności bezrobocia Przepływ bezrobocia w latach 1999-2003 w Powiecie Przasnyskim 4000 3566 2950 3564 2982 3513 3176 3520 3270 3164 2489 2000 0 1999 2000 2001 napływ 2002 2003 odpływ W 2003r. wśród 2489 osób nowo rejestrujących się 760 osób, (tj. 30%) nabyło status bezrobotnego po raz pierwszy. Z ewidencji bezrobotnych w 2003r. wyłączono 3164 osób w tym z powodu podjęcia pracy 1370 osób, tj. 43,3%. 52 Odpływ bezrobotnych w Powiecie Przasnyskim w 2003r. 19% podjęcie pracy 43% niepotwierdzenie gotowości inne 38% Struktura bezrobocia Struktura bezrobocia w powiecie przasnyskim w latach 1999-2002 Wyszczególnie 31.12.99 nie r. Bezrobotni 4426 ogółem udział % 31.12.00 r. udział % 31.12.01 r. udział % 31.12.02 r. udział % 100 5008 100 5345 100 5590 100 5198 100 52,0 W tym 2753 51,5 2748 49,2 2566 49,4 57,8 3147 58,9 3385 60,6 3229 62,1 21,4 1025 19,2 980 17,5 772 14,8 4,6 305 5,7 337 6,0 186 3,6 31,6 1600 29,9 1682 30,10 1492 28,7 5,7 317 5,9 252 4,5 214 4,1 1 115 2,1 120 2,1 163 3,1 2343 52,9 2606 Kobiety Zamieszkali na 2594 58,6 2897 wsi Z prawem do 954 21,5 1073 zasiłku Zwolnieni z 57 1,3 231 przyczyn zakładu pracy Młodzież w 1468 33,2 1582 wieku do 24 lat 246 5,5 287 Absolwenci Niepełnospraw 42 0,9 59 ni Źródło: Powiatowy Urząd Pracy w Przasnyszu 31.12.20 Udział w 03 r. % Bezrobocie kobiet i mężczyzn w powiecie przasnyskim (stan na 31.12.2003.). bezrobocie kobiet bezrobocie mężczyzn 49,90% 50,10% 53 . Bezrobotni wg wieku w powiecie przasnyskim (stan na 30.09.2003r.). 19% 2% 0% 30% do 24 lat 25-34 lata 35-44 lata 45-54 lata 55-59 lata 60-64 lata 21% 28% . Bezrobocie wg wykształcenia w powiecie przasnyskim (stan na 30.09.2003r.). wyższe 3,00% 20% 37% 7% policealne i średnie zawodowe średnie ogólnokształcące zasadnicze zawodowe 33% gimnazjalne i poniżej 54 . Bezrobotni wg czasu pozostawania bez pracy w powiecie przasnyskim (stan na 30.09.2003r.). do 1 m-ca 7% 9% 1-3 m-cy 39% 8% 3-6 m-cy 6-12 m-cy 12-24 m-cy pow. 24 m-cy 17% 20% Bezrobocie na wsi i w miastach w powiecie przasnyskim (stan na 30.09.2003r.). bezrobocie na wsi 39,60% bezrobocie w mieście 60,40% Absolwenci wg wykształcenia (stan na 30.09.2003r.) w powiecie przasnyskim. wyższe 21% 1,40% 16,60% policealne i średnie zawodowe licealne ogólnokształcące 30% 31% zasadnicze zawodowe pozostałe 55 Powiat Przasnyski Liczba bezrobotnych według czasu pozostawania bez pracy Rok Ogółem Do 1 m-ca 1-3 m-cy 3-6 m-cy 6-12 m-cy 12-24 m-cy 24 miesiące i więcej Mężczyźni 1998 1999 2000 2001 2002 2003 1447 2083 2402 2592 2842 2226 230 208 193 222 215 154 306 356 454 394 331 202 214 297 360 383 335 328 215 504 475 473 590 508 230 421 535 568 643 604 252 297 385 551 728 717 288 402 454 331 356 347 399 465 568 606 505 462 821 926 1023 1204 1347 1275 Kobiety 1974 79 1998 2343 91 1999 2606 66 2000 2753 62 2001 2748 77 2002 2972 133 2003 Źródło: Powiatowy Urząd Pracy w Przasnysz 210 186 180 235 202 109 177 273 315 315 261 245 Powiat Przasnyski Liczba bezrobotnych według płci i wieku Wiek Płeć Kobiety 18-24 Mężczyźni Kobiety 25-34 Mężczyźni Kobiety 35-44 Mężczyźni Kobiety 45-54 Mężczyźni Kobiety 55-59 Mężczyźni Kobiety ogółem Mężczyźni ogółem Ogółem 1997 611 429 605 368 516 391 165 206 17 55 1998 591 425 669 604 492 372 205 232 16 44 1999 805 662 702 543 534 476 277 326 24 35 2000 803 779 799 591 599 529 377 405 28 71 2001 865 735 810 662 634 583 413 510 31 67 2002 844 839 828 711 615 612 421 569 40 80 2003 739 726 787 658 582 503 425 527 36 74 1914 1449 3363 1973 1677 3650 2343 2083 4426 2606 2402 5008 2753 2592 5345 2748 2842 5590 2566 2632 5198 Źródło: Powiatowy Urząd Pracy w Przasnyszu 56 Bezrobotni zarejestrowani w rozbiciu na poszczególne zawody LATA ZAWÓD Akwizytor Agent ochrony osób i mienia Agent ubezpieczeniowy Betoniarz Blacharz budowlany Barman – bufetowy Dozorca Elektromonter Goniec Glazurnik Introligator Inżynier geodeta Kierowca Kucharz Konserwator budynków Kierownik Księgowy Kasjer Magazynier Mechanik Monter Malarz Murarz Nauczyciel, instruktor Operator Prawnik Psycholog Pielęgniarka Piekarz Pomoc dentystyczna Pomoc kuchenna Pomoc montera Pilarz Palacz CO Referent Robotnik Sprzedawca Sekretarka Szwaczka Sprzątaczka Stolarz Ślusarz Technik budowlany Technik farmaceutyczny Technik informatyk Tynkarz Zbrojarz Zamiatacz Pozostałe zawody RAZEM Źródło: Powiatowy Urząd Pracy w Przasnyszu 57 1999 1 21 2 4 4 2 12 59 1 10 0 0 193 210 0 6 14 10 15 222 8 28 77 11 75 1 1 32 16 1 8 0 8 35 161 172 279 7 56 49 70 129 14 0 1 2 2 3 2394 2000 1 4 0 10 4 1 12 75 0 1 2 0 37 246 0 8 21 6 19 313 35 28 92 38 21 2 0 27 33 1 2 0 2 24 182 238 248 8 45 50 82 164 6 0 4 2 7 1 2906 2001 1 11 1 13 2 4 18 82 0 3 2 1 59 256 0 15 25 14 24 307 49 40 109 33 34 3 0 17 30 2 6 0 9 24 283 230 303 7 53 57 84 166 16 0 7 3 5 5 2932 2002 1 10 1 14 3 6 169 90 0 3 2 1 78 257 0 14 25 9 29 308 88 34 118 29 27 1 0 7 31 1 6 1 6 24 286 297 336 10 62 51 107 158 14 0 8 4 5 2 3010 4426 5008 5345 5590 5.1. OSIĄGNIĘCIA OSTATNICH LAT - sukcesywne zwiększanie środków na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu, - pozyskiwanie środków finansowych na realizację programów: „Pierwsza Praca”, „Iskra nadziei”, „Mazowsze 2003”, „Agroalternatywa”, „Moja gmina w Unii Europejskiej”, - opracowanie projektów dotyczących aktywnych form zwalczania bezrobocia w celu uzyskania współfinansowania z Europejskiego Funduszu Społecznego, - uruchomienie strony internetowej PUP. 5.2. NAJPILNIEJSZE ZADANIA - współpraca ze szkołami w zakresie doboru profili kształcenia pod kątem rynku pracy, - aktywne poszukiwanie ofert pracy, - wzmocnienie organizacyjne i finansowe działalności PUP w zakresie aktywnych form przeciwdziałania bezrobociu, - realizacja projektów zgłoszonych do Europejskiego Funduszu Społecznego. 58 6. POMOC SPOŁECZNA 6.1. CHARAKTERYSTYKA OSÓB KORZYSTAJĄCYCH Z POMOCY SPOŁECZNEJ W POWIECIE PRZASNYSKIM Podstawowe zadania z zakresu pomocy społecznej są wykonywane przez Ośrodki Pomocy Społecznej funkcjonujące w gminach. Na terenie powiatu przasnyskiego pomocą świadczoną przez terenowe ośrodki pomocy społecznej było objętych 13 195 osób żyjących w 3 275 rodzinach, co stanowi 23, 89 % ogółu mieszkańców powiatu. Dane te rozbiciu na poszczególne gminy prezentują się następująco: Objęci pomocą społeczną Gmina Miasto Przasnysz Chorzele Czernice-Borowe Jednorożec Krasne Krzynowłoga Mała Gmina Przasnysz Powiat Liczba ludności 17 745 10 627 4 199 7 334 4 098 729 781 377 819 134 2 456 3 322 1 718 3 481 447 Średnia liczba osób w rodzinie 3,37 4,25 4,56 4,25 3,34 3 708 112 439 3,92 11,84% 7 514 55 225 323 3 275 1 332 13 195 4,12 4,03 17,73% 23,89% Liczba rodzin Liczba osób w rodzinie Wskaźnik objęcia pomocą 13,84% 31,26% 40,91% 47,46% 10,91% Najwyższy wskaźnik osób korzystających ze świadczeń z pomocy społecznej występuje w gminach Jednorożec (47,46%), Czernice-Borowe (40,91%) i Chorzele (31,26%). Najniższy natomiast w gminach Krasne (10,91%), Krzynowłoga - Mała (11,84%) i mieście Przasnysz (13,84%). 59 Wskaźnik objęcia pomocą społeczną Odsetek osób objętych pomocą społ. 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% M rz .P ny as Pozostałe osoby sz e we el rz ro o o -B Ch ice n er Cz as Kr ne rz .P Gm n as z ys Wysoki procent udziału osób korzystających z pomocy społecznej w ogólnej liczbie mieszkańców w odniesieniu do gmin Jednorożec i Chorzele nie dziwi, gdyż znaczny obszar tych gmin stanowią lasy lub gleby o niskiej klasie, co w znacznym stopniu wpływa na zamożność ich mieszkańców. Zaskakuje natomiast wysoki procent korzystających z pomocy społecznej w gminie CzerniceBorowe, gdzie gleby wykazują wysoką przydatność rolniczą. Uderza zwłaszcza kontrast w porównaniu liczby osób korzystających z pomocy społecznej w dwóch sąsiadujących ze sobą gminach − Czernice-Borowe i Krasne. Większość objętych pomocą społeczną stanowią rodziny z dziećmi (75% ogółu korzystających). Zestawienie liczby rodzin w podziale na liczbę posiadanych dzieci przedstawia poniższa tabela: Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Gmina Miasto Przasnysz Chorzele CzerniceBorowe Jednorożec Krasne Krzynowłoga Mała Gmina Przasnysz Liczba dzieci w rodzinie Ogółem rodzin z dziećmi 1-dno 2-je 3-je 4-ro 5-ro 6-ro 7-ro i więcej 474 111 194 119 30 14 5 1 596 94 174 175 85 43 12 13 323 80 56 65 42 48 28 4 670 86 97 14 217 30 191 14 87 12 47 7 21 5 10 4 80 13 20 19 15 6 3 4 228 40 74 46 35 11 9 13 60 RAZEM Procentowy udział dzieci 2 457 449 765 629 306 176 83 49 18% 31% 27% 12% 7% 3% 2% Największa pomoc dla rodzin z dziećmi świadczona jest w gminach Jednorożec i Chorzele, najmniejsza natomiast w gminach Krasne i Krzynowłoga Mała. Dominują rodziny z dwójką (31%) i trójką (27%) dzieci, co odpowiada przeciętnemu modelowi polskiej rodziny. 24% ogólnej liczby rodzin objętych pomocą społeczną (614 rodzin) stanowią rodziny wielodzietne. W rozbiciu na poszczególne gminy problem rodzin wielodzietnych przedstawia się następująco: Miasto Czernice Krzynowłoga Gmina RAZEM Chorzele Jednorożec Krasne Przasnysz Mała Przasnysz - Borowe Liczba 50 rodzin 153 122 165 28 28 68 614 Najwięcej rodzin wielodzietnych objętych pomocą występuje w gminach Jednorożec (165) i Chorzele (153), najmniej w gminach Krasne i Krzynowłoga Mała (28). Obok pomocy świadczonej dla rodzin wielodzietnych ważne jest także jej udzielanie rodzinom niepełnym. Strukturę tych rodzin przedstawia poniższa tabela: Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Gmina Miasto Przasnysz Chorzele CzerniceBorowe Jednorożec Krasne Krzynowłoga Mała Gmina Przasnysz RAZEM Liczba dzieci w rodzinie Ogółem rodzin niepełnych 1-no 2-je 3-je 4-ro i więcej 106 37 33 19 17 80 31 23 16 10 5 0 2 3 0 86 8 29 3 24 2 18 2 15 1 11 2 1 0 8 38 11 10 9 8 334 113 95 67 59 61 Najwięcej rodzin niepełnych korzystających z pomocy społecznej występuje w Przasnyszu (14,54% ogółu rodzin korzystających z pomocy) oraz w gminach Jednorożec (10,5%) i Chorzele (10, 24%), najmniej natomiast w gminach Czernice-Borowe (5,97%) i Krasne (9,82%) Najtrudniejsza sytuacja występuje w wielodzietnych rodzinach niepełnych, gdzie ciężar utrzymania i wychowania czworga i więcej dzieci spoczywa na barkach tylko jednego z rodziców. Takich rodzin jest najwięcej w Przasnyszu i w gminie Jednorożec. Inną grupą rodzin korzystającą z pomocy społecznej są rodziny emerytów i rencistów. Gmina Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Miasto Przasnysz Chorzele CzerniceBorowe Jednorożec Krasne Krzynowłoga Mała Gmina Przasnysz RAZEM Rodziny Liczba osób w rodzinie Ogółem rodzin emerytów i rencistów 1 2 3 4 i więcej 166 51 35 38 42 103 24 30 18 31 49 37 12 0 0 97 42 13 8 37 8 21 4 26 22 7 2 2 2 1 72 10 20 17 25 536 145 144 100 147 jednoosobowe dominują w Przasnyszu, są natomiast w mniejszości w gminach wiejskich, co odpowiada strukturze tamtejszych rodzin (ludzie starsi na wsi rzadko mieszkają samotnie, ponieważ ich emerytury lub renty stanowią poważne wzmocnienie domowego budżetu, a często jest to jedyny stały dochód). 62 6.2. POWODY OBJĘCIA POMOCĄ SPOŁECZNĄ Prawidłowe zdiagnozowanie czynników, z powodu, których następuje objęcie pomocą społeczną pomoże zwiększyć skuteczność jej działania, a także zapobiegać przyczynom ich powstawania i łagodzenia ich następstw. Główne powody objęcia pomocą społeczną w rozbiciu na poszczególne czynniki z liczbą przypadków przypadającą na każdą przyczynę przedstawia wykres oraz tabela.Każda interwencja pomocy społecznej nie dotyczy zazwyczaj tylko jednej przyczyny (powodów zwrócenia się o pomoc jest zazwyczaj wiele), dlatego też w tym zestawieniu powodów trudnych sytuacji życiowych jest więcej niż interwencji pomocy społecznej. Przyczyny objęcia pomocą społeczną 2000 1800 1600 1400 1200 1000 800 600 400 200 0 a Prz M. sny sz e ro w -Bo e c rni Cze r Cho e zel Kra s ne G a Prz m. sz s ny Narkomania Bezdomność Trudności przystosowania się do życia po opuszczeniu zakładu karnego Alkoholizm Potrzeba ochrony macierzyństwa Wielodzietność Długotrwała choroba Bezradność w sprawach opiekuńczo-wych. Niepełnosprawność Bezrobocie Ubóstwo 63 Szczegółowe dane przedstawia tabela: Powody przyznania pomocy Ubóstwo Bezrobocie Niepełnosprawność Bezradność w sprawach opiekuńczowychowawczych Długotrwała choroba Wielodzietność Potrzeba ochrony macierzyństwa Alkoholizm Trudności w przystosowaniu się do życia po opuszczeniu zakładu karnego Bezdomność Narkomania a b c d e f g Razem 663 407 390 128 510 258 205 246 0 32 91 25 583 328 171 224 12 56 54 27 43 33 31 27 302 126 71 15 2 113 1 240 1 013 692 127 50 43 200 153 66 12 20 7 99 148 62 11 17 8 30 17 6 49 5 27 528 410 219 51 16 63 2 4 0 16 2 8 1 0 0 47 3 189 24 5 2 0 0 10 0 0 0 0 0 0 0 3 0 18 2 a) Miasto Przasnysz b) Chorzele c) Czernice-Borowe d) Jednorożec e) Krasne f) Krzynowłoga Mała g) Gmina Przasnysz 64 Jako główny powód udzielania pomocy wymieniane jest ubóstwo. Jest to pojęcie szerokie, będące następstwem wielu czynników o charakterze społecznym, ekonomicznym, zdrowotnym. Znaczącym powodem udzielania pomocy jest bezrobocie 4309 osób, tj. 84,76% wszystkich bezrobotnych stanowią bezrobotni bez prawa do zasiłku. Ludzie ci szukają najczęściej pomocy w ośrodkach pomocy społecznej. Brak pracy przy jednoczesnym braku zasiłku powoduje, że ludzie ci szukają zatrudnienia w „szarej strefie”, a czasem nawet dopuszczają się przestępstw. Tabela przedstawia zestawienie dotyczące struktury wieku bezrobotnych: Do 25 lat 26-35 lat 36-45 lat 46-55 lat Powyżej 55 lat RAZEM 1 467 1 445 1 085 952 135 5 084 28,86% 28,42% 21,34% 18,73% 2,65% 100% Niepokojące jest to, że blisko 1/3 wszystkich zarejestrowanych bezrobotnych w powiecie przasnyskim to ludzie przed 25 rokiem życia, a odsetek osób bezrobotnych w wieku do 35 lat przekracza 57 %. Zestawienie ilustruje okres, w jakim bezrobotni pozostają bez zatrudnienia: Do 6 miesięcy 6 miesięcy -1 rok 1rok - 2 lata Powyżej 2 lat RAZEM 1 171 855 1 066 1 992 5 084 23,03% 16,82% 20,97% 39,18% 100% W grupie bezrobotnych, którzy posiadają ten status krócej niż 6 miesięcy dominują absolwenci szkół. Jest to najbardziej płynna grupa, gdyż w tej grupie dominują ludzie młodzi, którzy z uwagi na (zazwyczaj) wolny stan cywilny nie są tak mocno związani z terenem naszego powiatu jak ludzie posiadający już rodziny. Ludzie ci albo znajdują pracę albo często emigrują do innych miast. Najbardziej niepokojące jest to, że najliczniejszą, bo blisko dwutysięczną grupę bezrobotnych stanowią ci, którzy bez pracy pozostają dwa i więcej lat. 65 Osoby te, nawet, jeśli znajdą pracę mają trudności z prawidłowym przystosowaniem się do niej, gdyż długi okres bezczynności negatywnie wpłynął na ich system motywacyjny i relacje interpersonalne. 6.3. RODZAJE ŚWIADCZEŃ Z ZAKRESU POMOCY SPOŁECZNEJ ŚWIADCZENIA OŚRODKÓW POMOCY SPOŁECZNEJ Większość świadczeń dotyczących bezpośredniej pomocy najbardziej potrzebującym jest dokonywana przez ośrodki pomocy społecznej. Te organy, bowiem najlepiej znają lokalne potrzeby, co daje większą pewność, że pomoc trafi tam, gdzie jest najbardziej potrzebna. Zmniejszenie dystansu między potrzebującymi pomocy, a organami ją świadczącymi ma też wymiar finansowy i pozwala ludziom w szerszym gronie zwracać się o udzielenie pomocy. Pomoc świadczona przez ośrodki pomocy społecznej jest wykonywana w zakresie zadań własnych gmin, jak również zadań zleconych gminom z zakresu administracji rządowej. Najogólniej rzecz ujmując do tej pierwszej grupy należą świadczenia o charakterze niepieniężnym, a do drugiej - świadczenia pieniężne. W 2001 r. została zlikwidowana pomoc dla kombatantów, którą wcześniej finansował Państwowy Fundusz Kombatancki. CzerniceBorowe Jednorożec Krasne Gmina Przasnysz Razem 79.319 32.568 100.059 13.190 2.420 35. 390 287.92 6 DLA 2) 2,00 1,55 0,56 1,04 1,26 3,33 1 1,53 DZIECI 3) 1407,72 USŁUGI 1) 13.023 POSIŁKI 7463,91 7756,13 13.643,17 3218,6 4 Mała Chorzele 1) 24.980 Rodzaje świadczeń Krzynowło ga Miasto Przasnysz Zadania własne gmin 652,64 4.709,87 5213,6 9 14.051 500 1864 1009 0 2330 32.777 10,04 OPIEKUŃC 2) 7,20 ZE 3) 733,90 1322,20 48 8,60 8,20 0 4 14,34 119,08 254,16 246,22 0 310,09 593,52 66 ZASIŁKI 1) 675 252 52 738 55 35 180 1987 CELOWE I 2) 150 131,33 172 86 47,5 191,31 200 139,73 W NATURZE 3) 37,50 23,71 12,38 100,63 13,42 9,44 23,96 35,98 1) 2 3 0 1 0 2 2 10 2) 1500 483,33 0 1463 0 837,50 1.229 1102,5 7 3) 0,11 0,28 0 0,14 0 0,54 0,27 0,27 SPRAWIEN IE POGRZEBU 1. Liczba świadczeń, 2. Średnia wysokość świadczenia, 3. Liczba świadczeń na 1000mieszkańców. Zadania własne gmin: dożywianie dzieci usługi opiekuńcze zasiłki celowe zadania socjalne Jednorożec Krasne Krzynowłog a Mała Gmina Przasnysz Razem SOCJALNA CzerniceBorowe RENTA Chorzele Rodzaje świadczeń Miasto Przasnysz Zadania zlecone gminom 1) 1374 990 208 361 235 157 328 3653 2) 407 407 408 407 409 417 402 408 49,54 49,22 57,35 42,34 3) 77,43 93,16 43,65 66,15 ZASIŁKI 1) 544 558 222 295 72 93 106 1890 STAŁE 2) 320 294 307 289 270 333 266 297 52,87 40,22 17,57 25,08 WYRÓWNAWCZE ZASIŁKI STAŁE 3) 30,66 52,51 1) 222 891 64 140 12 77 57 1463 2) 418 411 418 418 418 418 418 417 15,24 19,09 2,93 20,77 7,59 26,49 3) 12,51 83,84 ZASIŁKI PIELĘGNACYJNE 14,11 34,22 1) 222 769 169 84 54 82 41 1421 2) 138 136 141 140 141 140 140 139 40,25 11,45 13,18 22,11 5,46 25,73 3) 12,51 72,36 ZASIŁKI 1) 140 247 29 122 25 13 94 670 DLA KOBIET W 2) 283 291 226 289 335 277 289 284 67 CIĄŻY 3) 7,89 23,24 6,91 16,63 6,10 3,51 1) 149 141 61 121 26 0 27 525 2) 44 47 38 44 42 0 44 43 3) 8,40 13,27 14,53 16,50 6,34 0 3,59 9,51 ZASIŁKI 1) 25 18 0 34 8 0 0 85 STAŁE 2) 385 388 0 378 369 0 0 380 GWARANTOWANE 3) 1,41 1,69 0 4,64 1,95 0 0 1,54 ZASIŁKI RODZINNE 12,51 12,13 1.- Liczba świadczeń,2.-Średnia wysokość świadczenia,3.- Liczba świadczeń na 1000 mieszkańców. Najczęściej spotykanym świadczeniem z zakresu zadań zleconych z zakresu administracji rządowej jest renta socjalna. Przysługuje ona osobie pełnoletniej, całkowicie niezdolnej do pracy, której niezdolność powstała przed ukończeniem 18 roku życia. Stanowi ona pewnego rodzaju surogat renty inwalidzkiej, która nie przysługuje tej osobie z uwagi na brak okresów podlegania ubezpieczeniu (zdecydowana większość osób pobierających rentę socjalną z uwagi na stan zdrowia nigdy nie pracowała). Od września 2003 r. przyznawanie i wypłata rent socjalnych leży w gestii ZUS. Świadczeniobiorcami z tytułu renty socjalnej jest prawie 7% populacji zamieszkującej powiat przasnyski - najwięcej w gminie Chorzele (ok. 9%) i w Przasnyszu (ok. 7,5%), najmniej w gminie Krzynowłoga Mała (ok. 4%) i gminie Przasnysz (ok. 4,5%). Drugim pod względem „popularności” świadczeniem jest zasiłek stały wyrównawczy, przysługujący również osobom niepełnosprawnym. Otrzymuje go ok. 3,5% ogółu ludności powiatu - najwięcej w gminach Czernice-Borowe i Chorzele (po ok. 5, 3%) , najmniej w gminie Przasnysz (ok. 1,4%) i w gminie Krasne (ok. 1, 75%). Zasiłek stały wyrównawczy stanowi pewien rodzaj „zastępczej renty” dla tych niepełnosprawnych, którzy nie mogą otrzymać renty inwalidzkiej z organów ubezpieczeniowych (ZUS i KRUS), a których niepełnosprawność nie powstała przed uzyskaniem pełnoletności. 68 Kolejnym świadczeniem realizowanym przez gminy w zakresie zadań zleconych są zasiłki stałe. Przysługują one osobie zdolnej do pracy, która z uwagi na konieczność sprawowania opieki nad dzieckiem niepełnosprawnym wymagającym stałej pielęgnacji nie może podjąć pracy zarobkowej. Otrzymuje je ok. 2, 6% ogół mieszkańców powiatu. Zdecydowanie najwięcej rent socjalnych wypłacanych jest w gminie Chorzele - 891 (tj. ponad 8% ogółu mieszkańców), najmniej w gminie Krasne - 12 (ok. 0,3 %). Jak więc widać w przypadku tego świadczenia rozrzut korzystających w poszczególnych gminach jest ogromny. Następnym świadczeniem są zasiłki pielęgnacyjne. Otrzymuje je ok. 2,5% mieszkańców powiatu. Najwięcej w gm. Chorzele (ok. 7%), najmniej w gm. Przasnysz (ok. 0, 5%). W mniejszym zakresie w powiecie przasnyskim z pomocy społecznej wypłacane są zasiłki dla kobiet w ciąży i osób wychowujących dzieci - 670 świadczeń (ok. 1,2% ogółu populacji), zasiłki rodzinne - 525 świadczeń (ok.0,9 % populacji) i zasiłki stałe gwarantowane - 85 świadczeń (ok. 0,15%). 6.4. ŚWIADCZENIA POWIATOWEGO CENTRUM POMOCY RODZINIE Zadania powiatu w zakresie świadczenia pomocy społecznej są określone w art. 10a (zadania własne) i art. 11a (zadania zakresu z administracji rządowej zleconej przez wojewodę) ustawy z dnia 29 listopada 1990 r. o pomocy społecznej. 6.4.1 ZADANIA Z ZAKRESU ORGANIZACJI DOMÓW POMOCY SPOŁECZNEJ I KIEROWANIA DO NICH OSÓB UBIEGAJĄCYCH SIĘ O PRZYJĘCIE Na terenie powiatu przasnyskiego istnieje Dom Pomocy Społecznej dla osób dorosłych umysłowo upośledzonych w Przasnyszu. Organy powiatu kierują także osoby ubiegające się o przyjęcie do DPS-u prowadzonego przez Zgromadzenie Sióstr św. Wincentego a’Paulo w Przasnyszu przeznaczonego dla osób przewlekle chorych somatycznie. W 2002 r. o skierowanie do wszystkich 69 typów domów ubiegało się 55 osób. W tym okresie wydano 53 decyzje kierujące o umieszczeniu w DPS, a 4 osobom oczekującym na umieszczenie wydano decyzje kwalifikujące. Ponadto w trakcie rozpatrywania sprawy miały miejsce 4 rezygnacje z umieszczenia, a 9 wniosków załatwiono odmownie ze względu na typ domu. Typ domu Dla osób starych Dla sób przewlekle somatycznie chorych Dla osób przewlekle chorych psychicznie Dla osób dorosłych umysłowo upośledzonych Dla dzieci z upośledzeniem umysłowym RAZEM Liczba osób ubiegających się o umieszczenie 0 Liczba osób umieszczonych Stopień zaspokojenia 0 0 34 31 90% 2 2 100% 20 20 100% 1 1 100% 57 54 95% Z powyższego zestawienia wynika, że największe potrzeby są w zakresie umieszczania osób somatycznie chorych. W dużym stopniu to zapotrzebowanie jest realizowane przez zakład Zgromadzenia Sióstr. Potrzeby wynikające z umieszczenia osób dorosłych umysłowo upośledzonych są na bieżąco realizowane przez DPS w Przasnyszu. Placówka ta też przejściowo, w razie potrzeby, przyjmuje osoby chore psychicznie. Brak w zestawieniu osób starych nie oznacza braku wniosków o umieszczenie tego typu osób w DPS. Wśród 9 wniosków załatwionych odmownie większość stanowią właśnie te, które sporządzono w celu umieszczenia w placówkach opiekuńczych osób w podeszłym wieku. Także w najbliższej okolicy brakuje placówek tego typu. W razie pilnej potrzeby można kwalifikować osoby starsze jako osoby przewlekle chore somatycznie. Mieszkańcy powiatu przasnyskiego przebywają w placówkach mieszczących się na terenie różnych powiatów: 70 Mieszkańcy powiatu przasnyskiego przebywajacy w dps wg powiatów 25 22 Liczba osób umieszczonych 20 15 Liczba osób oczekujących 10 2 5 2 1 1 1 0 Przasnyski Ostrołęcki Mławski Makowski Grójedzki Sieradzki W przypadku powiatu mławskiego dane dotyczą Krajowego Ośrodka MieszkalnoRehabilitacyjnego dla Osób Chorych na SM w Dębku, który funkcjonuje na prawach DPS pobytu okresowego. Z zestawienia powiatów wynika więc, że grupa potrzeb (75%) jest realizowana przez placówki mieszczące się na terenie powiatu przasnyskiego. 6.4.2. OPIEKA NAD RODZINĄ I DZIECKIEM Powiat zajmuje się pomocą dzieciom pozbawionym opieki rodzicielskiej lub dzieciom niedostosowanym społecznie umieszczając je zazwyczaj w rodzinach zastępczych albo placówkach opiekuńczo-wychowawczych lub placówkach resocjalizacyjnych. W 2002 r. na terenie powiatu przasnyskiego istniało 55 rodzin zastępczych, w których przebywało 81 dzieci.Prawie 33% z nich otrzymje pomoc w kontynuowaniu nauki Zestawienie rodzin zastępczych w podziale na gminy: Lp. Gmina Liczba rodzin Liczba dzieci 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. M. Przasnysz Chorzele Czernice-Borowe Jednorożec Krasne Krzynowłoga Mała Gm. Przasnysz RAZEM 28 3 2 7 4 5 6 55 42 3 4 9 5 10 8 81 . 71 Liczba kontynuujących naukę 18 1 0 1 3 0 3 26 Osoby opuszczające rodziny zastępcze otrzymują pomoc na usamodzielnienie W 2002 r. wydatkowano następujące środki dla rodzin zastępczych: Rodzaj świadczenia Liczba rodzin Comiesięczna pomoc dla dzieci Pomoc na zagospodarowanie dzieci przyjętych do rodzin zastępczych Pomoc losowa Pomoc okresowa Pomoc na usamodzielnienie pełnoletnich wychowanków Pomoc na kontynuowanie nauki 55 Liczba dzieci 81 2 6 24.810 0 0 0 0 0 0 Kwota w zł 529.674 10 wychowanków 48.486 26 wychowanków 119.317 W 2002 r. przeprowadzono 106 wywiadów środowiskowych w rodzinach zastępczych (przeprowadzane były dwa razy do roku). Inną formą organizowania pomocy dzieciom częściowo lub całkowicie pozbawionym opieki rodzicielskiej lub niedostosowanym społecznie jest umieszczenie dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej lub resocjalizacyjnej. W 2002 r. wpłynęły 4 wnioski o umieszczenie dzieci w tych placówkach. Istnieją poważne problemy w umieszczaniu z powodu braku wolnych miejsc w placówkach. Wychowankom placówek opiekuńczo-wychowawczych i resocjalizacyjnych także przysługuje pomoc na usamodzielnienie. W 2002 r. dokonano 4 takich usamodzielnień na kwotę 22.310 zł. 6.4.3. POMOC ŚWIADCZONA NA RZECZ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH Trudno ustalić faktyczną liczbę osób niepełnosprawnych na terenie powiatu przasnyskiego z powodu braku danych Szacując, że ok.12-15% ogółu populacji stanowią osoby niepełnosprawne, można przyjąć, że na terenie naszego powiatu mieszka ok. 7000 osób niepełnosprawnych. Utrzymują się one ze świadczeń wypłacanych przez ZUS i KRUS oraz rent socjalnych i zasiłków stałych wyrównawczych wypłacanych przez ośrodki pomocy społecznej. Część z nich także pracuje. Brakuje danych dotyczących 72 sytuacji zawodowej osób niepełnosprawnych, jaka część z nich pracuje, a jaka jest bezrobotna (nie wszyscy niepełnosprawni są zarejestrowani jako bezrobotni i poszukujący pracy w Powiatowym Urzędzie Pracy Orzecznictwo o niepełnosprawności Orzecznictwem z zakresu niepełnosprawności zajmuje sie Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności w Przasnyszu., który funkcjonuje od 2000 r. W 2002 r. Zespół wydał 1069 orzeczeń, w tym: orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności - 93 , orzeczenia o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności 313, orzeczenia o lekkim stopniu niepełnosprawności - 148, orzeczenia o niepełnosprawności dla osób poniżej 16 r. życia - 515 Cele złożenia wniosku o wydanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności ilustruje poniższa tabela: Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. Powód złożenia wniosku Liczba złożonych wniosków Uzyskanie zasiłku z pomocy społecznej Korzystanie z usług opiekuńczych i poradnictwa Odpowiednie zatrudnienie Korzystanie z ulg na podstawie odrębnych przepisów Korzystanie z usług rehabilitacyjnych Korzystanie z pomocy w zaopatrzenie w sprzęt rehabilitacyjny, ortopedyczny i środki pomocnicze RAZEM 218 174 159 27 13 6 597 Jak wynika z powyższego zestawienia większość wniosków składanych jest celem uzyskania świadczeń z pomocy społecznej - na ogół są to osoby niezaradne życiowo, pochodzące ze środowisk patologicznych. Chodzi tu zarówno o uzyskanie zasiłków, jak i usług opiekuńczych. 73 Drugim powodem i przyczyną składania wniosków jest chęć podjęcia zatrudnienia w zakładach pracy chronionej. Rehabilitacja społeczna Rehabilitacja społeczna ma na celu jak najszersze usprawnienie osoby niepelnosprawnej i umozliwienie jej uczestnictwa i funkcjonowania w życiu społecznym i gospodarczyJedną z jej form jest udział w turnusach rehabilitacyjnych. Polega ona na połączeniu elementów wypoczynku z aktywną rehabilitacją mającą na celu ogólne usprawnienie, wyrobienie zaradności, pobudzenie i rozwijanie zainteresowań osób niepełnosprawnych. Wysokość dopłat ze środków PFRON, z jakich korzystają niepełnosprawni jest uzależniona od stopnia niepełnosprawności. Rok 1999 2000 2001 2002 RAZEM Ogółem Ilość osób Kwota w zł 118 51.488 105 53.690 112 61.928 84 43.719 419 210.825 Dorośli Dzieci Ilość osób Kwota w zł Ilość osób Kwota w zł 94 38.008 24 13.480 83 42.210 22 11.480 97 53.378 15 8.550 59 30.419 25 13.300 333 164.015 86 46.810 Liczba osób korzystających z turnusów rehabilitacyjnych wykazuje tendencję spadkową. Duża dysproporcja między liczbą dorosłych i dzieci korzystających z turnusów wynika z faktu, że corocznie z turnusów korzystają pensjonariusze DPS w Przasnyszu. W zestawieniu nie uwzględniono opiekunów (jest ich wielu zwłaszcza w przypadku dzieci). 6.5. INSTYTUCJE POMOCY SPOŁECZNEJ W POWIECIE PRZASNYSKIM 6.5.1. OŚRODKI POMOCY SPOŁECZNEJ W powiecie przasnyskim w 7 ośrodkach pomocy społecznej zatrudnionych jest łącznie 78 osób. 74 Kadra kierownicza liczy 9 osób, co stanowi 11,54% ogółu zatrudnionych w ośrodkach pomocy społecznej. Najliczniejsza (3 osoby) jest w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Przasnyszu, co wynika zarówno z wielkości tej jednostki terenowej pomocy społecznej, jak i faktu, że MOPS w Przasnyszu jest organem prowadzącym Środowiskowego Domu Samopomocy w Przasnyszu. W ośrodkach pomocy społecznej zatrudnionych jest 28 pracowników socjalnych wykonujących funkcje pracownika socjalnego, co stanowi 35,90 % ogółu kadry OPS. Jako pracowników socjalnych nie wliczono kierowników jednostek , którzy także jednak mają ich uprawnienia . W ośrodkach pomocy społecznej zatrudnionych jest 11 pracowników wykonujących usługi opiekuńcze, o stanowi 14,1% ogółu pracowników OPS. Pozostali pracownicy (głównie w MOPS -Przasnysz) w liczbie 30 stanowią 38,46% ogółu pracowników gminnych jednostek pomocy społecznej. 13 pracowników socjalnych posiada tytuł pracownika socjalnego, co stanowi 16,68% ogółu zatrudnionych, a 46,43% zatrudnionych posiadających uprawnienia pracownika socjalnego. 12 osób pracuje na stanowisku starszego pracownika socjalnego, co stanowi 15, 38% wszystkich zatrudnionych w OPS, a 42,86% wszystkich pracowników socjalnych. Jedna osoba zatrudniona w MOPS Przasnysz posiada tytuł specjalisty pracy socjalnej. 75 7. 6. 4. 5. 3. 2. 1. Miasto Przasnysz Chorzele CzerniceBorowe Jednorożec Krasne Krzynowłoga Mała Gmina Przasnysz RAZEM Udział % L p. Gmina 1 9 11,54% 78 X 1 1 1 1 1 3 5 4 9 5 4 15 36 28 35,90% 3 2 4 2 2 5 10 Ogółem Kadra Pracownicy liczba kierownicza socjalni zatrudnionych PRACOWNICY OŚRODKÓW POMOCY SPOŁECZNEJ 76 1 1,28% 0 0 0 0 0 0 1 12 15,38% 2 0 4 1 1 0 4 13 16,68% 1 2 0 1 1 3 5 2 2,56% 0 0 0 0 0 2 0 Z tego : Pracownicy socjalni Specjalista Starszy Pracownik w rejonach pracy pracownik socjalny opiekuńczych socjalnej. socjalny 11 14,10% 0 0 3 2 1 5 0 30 38,46% 1 1 1 0 0 4 23 Pracownicy wykonujący Pozostali pracownicy usługi opiekuńcze Zgodnie z art. 49 ustawy z dnia 29 listopada 1990 r. o pomocy społecznej pracownikiem socjalnym może być osoba, która posiada dyplom pracownika socjalnego, dyplom ukończenia studiów wyższych w wyższej szkole zawodowej o specjalności „praca socjalna” lub ukończyła studia wyższe na kierunkach: pedagogika, politologia i nauki społeczne, psychologia, socjologia. Zgodnie z art. 46 pkt. 8 ww. ustawy na jednego pracownika socjalnego w ośrodku pomocy społecznej powinno przypadać nie więcej niż 2 tyś. mieszkańców. Istnieje też ustawowy wymóg zatrudnienia w gminnej jednostce terenowej pomocy społecznej, co najmniej 3 pracowników socjalnych. Na terenie powiatu przasnyskiego ta sytuacja przedstawia się następująco: Liczba mieszkańców przypadająca na jednego pracownika socjalnego 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 M 1775 .P rz ny as sz 2125 e el rz o Ch C rn ze 2100 we ro o _B ice 2505 2049 1834 a Kr 1854 e sn rz .P m G s ny as z Na jednego pracownika socjalnego w powiecie przasnyskim przypada przeciętnie 1972 mieszkańców. Wymóg ustawowy jest, więc spełniony. W rozbiciu na poszczególne gminy najlepsza sytuacja jest w Przasnyszu, gminach Jednorożec i Krzynowłoga Mała, gdzie ustawowy wskaźnik został spełniony. Pozostałe gminy przekraczają nieznacznie limit wyznaczony ustawą. 77 6.5.2. POWIATOWE CENTRUM POMOCY RODZINIE W PCPR zatrudnione są 4 osoby, w tym dwie osoby z kadry kierowniczej, jeden pracownik socjalny i specjalista ds. rehabilitacji społecznej i zawodowej. Zastępca kierownika wykonuje także zadania związane z umieszczaniem osób potrzebujących w domach pomocy społecznej. Potrzeby wynikające z wielorakości zadań będących w gestii PCPR, a także wymogi ustawowe wymagają zatrudnienia większej ilości pracowników. Niestety, w chwili obecnej brak jest środków finansowych na ten cel. 6.6. JEDNOSTKI ORGANIZACYJNO-BUDŻETOWE REALIZUJĄCE ZADANIA INSTYTUCJONALNEJ POMOCY SPOŁECZNEJ Dom Pomocy Społecznej, ul. Ruda w Przasnyszu Jest to placówka przeznaczona dla osób dorosłych upośledzonych umysłowo. Liczba miejsc wynosi 200. W placówce jest zatrudnionych 112 osób, w tym dwóch pracowników socjalnych. W dużej części jest ona przystosowana do potrzeb osób niepełnosprawnych. Dom Pomocy Społecznej Zgromadzenia Sióstr Miłosierdzia Św. Wincentego a’ Paulo w Przasnyszu Jest to placówka przeznaczona dla osób starych i przewlekle chorych. Liczba miejsc wynosi 125. W placówce pracuje 55 osób. Dom jest przystosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych, posiada podjazd dla wózków inwalidzkich i windę. Środowiskowy Dom Samopomocy w Przasnyszu Jest to placówka typu dziennego powołana do opieki nad osobami upośledzonymi w stopniu lekkim i umiarkowanym. Osoby w niej przebywające mają możliwość rozwijania swojej osobowości poprzez różne rodzaje twórczości 78 artystycznej, głównie plastycznej. Dzięki Domowi Samopomocy rodziny przebywających w nim osób niepełnosprawnych mogą w czasie ich pobytu wykonywać pracą zawodową bez konieczności martwienia się o opiekę nad niepełnosprawnymi. Do placówki uczęszcza 20 osób. Jest w niej zatrudnionych 7 osób. Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Przasnyszu W skład Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w Przasnyszu wchodzą: Szkoła Podstawowa Specjalna, Gimnazjum Specjalne i Zasadniczą Szkołę Zawodową Specjalną. Do ośrodka uczęszczają dzieci i młodzież z różnym stopniem upośledzenia umysłowego.W ośrodku przebywa 110 uczniów pozostających pod opieką 33 nauczycieli i opiekunów. Warsztat Terapii Zajęciowej w Przasnyszu Warsztat Terapii Zajęciowej funkcjonuje przy Domu Pomocy Społecznej w Przasnyszu przy ul. Ruda. Jest on finansowany ze środków PFRON. Obejmuje terapią przede wszystkim mieszkańców DPS,z ale także osoby upośledzone umysłowo w stopniu znacznym z poza DPS. W Warsztacie jest prowadzona terapia w kilku pracowniach, min. tkacko-dziewiarskiej, plastycznej itp. Terapia odbywa się w formie indywidualnej i grupowej poprzez rozwijanie umiejętności wykonywania czynności dnia codziennego oraz zaradności osobistej, a także psychofizycznych sprawności oraz podstawowych i specjalistycznych umiejętności zawodowych, umożliwiających uczestnictwo w szkoleniu zawodowym albo podjęcie pracy. 6.7. POZARZĄDOWE JEDNOSTKI WYKONUJĄCE ZADANIA Z ZAKRESU POMOCY SPOŁECZNEJ • poradnia rehabilitacji neurologicznej dla dzieci „ AGA” Działa w Przasnyszu w budynku Szpitala Rejonowego jako Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej. Jest to filia poradni warszawskiej - jedyna tego typu 79 placówka na Północnym Mazowszu. Jej celem jest usprawnienie intelektualne i ruchowe dzieci upośledzonych umysłowo, zwłaszcza dotkniętych dziecięcym porażeniem mózgowym. Przy poradni działa również „Nasza Szkoła” - Niepubliczna Szkoła z Oddziałami Przedszkolnymi Realizująca Program Rehabilitacji w Przasnyszu. • „MONAR - MARKOT” Dom dla Ludzi Niepełnosprawnych i Matek Samotnie Wychowujących Dzieci przy Mazowieckim Centrum Pomocy Bliźniemu w Turowie W placówce tej min. przebywają osoby bezdomne, wśród których duży procent stanowią niepełnosprawni. Dzięki pomocy tu uzyskanej mają oni zapewniony dach nad głową i podstawową opiekę medyczną. • ZOZ „CARITAS” Diecezji Płockiej w Przasnyszu Jest to placówka opieki zdrowotnej świadcząca pomoc w miejscu zamieszkania osoby chorej i niepełnosprawnej. Dysponuje ambulansem i wykwalifikowaną kadrą medyczną i opiekuńczą. • Polski Czerwony Krzyż w Przasnyszu i Polski Komitet Pomocy Społecznej, • Towarzystwo „Powrót z U” Pomaga dzieciom i młodzieży uzależnionej i wychodzącej z nałogu, a także ich rodzinom. • „Promyczek Jutrzenki” Jest to projekt prowadzony przez Zgromadzenie Sióstr Miłosierdzia Św. Wincentego a’Paulo. Jego zadaniem jest pomoc tzw. „dzieciom ulicy”, głównie z obszaru tzw. „baraków” w Przasnyszu - zapewnienie im ciepłego posiłku, możliwości spędzenia wolnego czasu na świetlicy i odrobienia lekcji, czego 80 brakuje im rodzinnych, na ogół patologicznych rodzinach. • Towarzystwo Przyjaciół Dzieci Stowarzyszenie pomaga rodzinom z dziećmi, które znalazły się w trudnej sytuacji materialnej. 6.8. OSIĄGNIĘCIA OSTATNICH LAT 1. Rozwinięcie systemu opieki nad dzieckiem i rodziną: - utworzenie rodziny zastępczej pełniącej rolę pogotowia rodzinnego, - utworzenie punktu interwencji kryzysowej, - przeszkolenie spokrewnionych rodzin zastępczych w zakresie opieki nad dzieckiem. 2. Przekształcenie Zakładu Opiekuńczo Leczniczego prowadzonego przez Zgromadzenie Sióstr w Domu Pomocy Społecznej na 125 miejsc. 3. Utworzenie Powiatowego Zespołu Orzekającego o Niepełnosprawności. 4. Widoczny postęp w zakresie likwidacji barier architektonicznych w budynkach prywatnych. 5. Utworzenie 35 miejsc pracy dla osób niepełnosprawnych. 6. Umożliwienie każdej osobie potrzebującej rehabilitacji uczestnictwa w turnusie rehabilitacyjnym. 6.9. NAJPILNIEJSZE ZADANIA Do dalszych koniecznych działań naszego Powiatu w zakresie pomocy społecznej należy niewątpliwie zaliczyć: 1. Kontynuowanie standaryzacji w Domu Pomocy Społecznej przy ulicy Ruda 1, 2. Utworzenie przy PCPR poradni rodzinnej oraz istotne zwiększenie środków finansowych, co pozwoli na poszerzenie zakresu działania 81 Centrum w zakresie pomocy dla grup społecznych wymagających wsparcia. 7.Ochrona zdrowia 7.1. SYSTEM OPIEKI ZDROWOTNEJ Na terenie powiatu przasnyskiego świadczenia medyczne z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej od 1 października 2003 roku świadczone są przez : 2 publiczne placówki służby zdrowia 7 niepublicznych placówek służby zdrowia Sieć placówek medycznych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej przedstawia poniższa tabela : 1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 82 Nazwa Placówki Lokalizacja 2 „SALUS” Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „ESKULAP” Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej – Przychodnia w Krasnem „MEDICA” Praktyka Grupowa Lekarzy Rodzinnych w Regiminie i Czernicach Borowych Prywatna Przychodnia Rodzinna w Jednorożcu Niepubliczny zakład opieki Zdrowotnej – Przychodnia Lekarska „SUPERMED” Indywidualna Specjalistyczna Praktyka Lekarska – Ośrodek Zdrowia w Zielonej Wiejski Ośrodek Zdrowia w Żelaznej Wiejski Ośrodek Zdrowia w Zarębach Gminny Ośrodek Zdrowia w Krzynowłodze Małej SPZZOZ w Przasnyszu Przychodnia zdrowia – SPZZOZ w Przasnyszu 3 06-330 Chorzele ul. Komosinskiego 1 06-408 Krasne ul. Kopernika 3 06-415 Czernice Borowe ul. Chełchowskiego 2 06-323 Jednorożec ul. Odrodzenia 12 06-300 Przasnysz ul. Świerczewo 40 Zielona 29 06-405 Zielona Żelazna Rządowa 06-323 Jednorożec 06-333 Zaręby 06-316 Krzynowłoga Mała ul. Przasnyska 6 06-300 Przasnysz ul. Joselewicza 6 Istnieją także 2 placówki świadczące usługi medyczne z zakresu poz-u ambulatoryjnej opieki zdrowotnej, funkcjonujące w strukturze SP ZZOZ w Przasnyszu: lekarzy pielęgniarek 4 5 6 Liczba zapisanych pacjentów 7 06-300 Przasnysz, ul. Joselewicza 6 8 8 12 12.834 Gminny Ośrodek 06-316 Krzynowłoga 2 Zdrowia Mała, ul. Przasnyska 6 w Krzynowłodze Małej 2 2 2 2.860 . Nazwa Placówki 2 Przychodnia 1 w Przasnyszu Lokalizacja Liczba gabinetów 3 1 Zdrowia Liczba zatrudnionych: Ogółem usługi medyczne z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej dla ludności w powiecie przasnyskim świadczy 38 lekarzy rodzinnych. Na jednego lekarza przypada ok. 1500 pacjentów, natomiast na jedną pielęgniarkę zatrudnioną w poz-ie przypada średnio ok. 1000 pacjentów. Personel medyczny do świadczenia usług dysponuje 65 gabinetami lekarskimi i pielęgniarskimi. 7.1.1. PORADNIE SPECJALISTYCZNE Opiekę specjalistyczną sprawują następujące poradnie: ortopedyczna, chirurgiczna, ginekologiczna, okulistyczna, stomatologiczna, laryngologiczna, dermatologiczna, alergologiczna, diabetologiczna, neurologiczna, zdrowia psychicznego, schorzeń wątroby. Udzielone porady w latach 2001-2003/I-X/ przedstawia poniższa tabela. Lp 1 2 3 4 5 83 Chirurgii ogólnej Chorób płuc i gruźlicy Okulistyczna Otolaryngologiczna Neurologiczna 2001 8662 1965 7585 4552 3294 Liczba udzielonych porad 2002 9753 1822 9819 4198 3179 2003/I-X/ 9489 1668 6920 3628 2687 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Leczenia uzależnień od alkoholu Konsultacja dla kobiet Kardiologiczna Neonatologiczna Diabetologiczna Ginekologiczno-położnicza Rehabilitacyjna Logopedyczna Urologiczna Chorób piersi 2322 327 253 279 6430 5150 873 - 2555 1156 301 613 6012 7105 943 261 349 2182 1078 361 542 8185 5606 491 1212 603 7.1.2. LABORATORIA I PRACOWNIE DIAGNOSTYCZNE Prywatne Laboratorium Analityczne w Chorzelach, 06-330 Chorzele, ul. Komosińskiego 1, Laboratorium Analityczne funkcjonujące w strukturze SPZZOZ w Przasnyszu przy ulicy Szpitalnej 2, w skład którego wchodzą pracownie: biochemii, analityki ogólnej, hematologii, serologii chorób przenoszonych drogą płciową, serologii grup krwi. W strukturze Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Przasnyszu, są następujące pracownie diagnostyczne: Pracownie RTG - jedna mieści się na ul. Św. St. Kostki 2 w Przasnyszu i świadczy usługi dla pacjentów ambulatoryjnych, natomiast druga pracownia jest w Szpitalu im. W. Oczko w Przasnyszu i z jej usług korzystają pacjenci hospitalizowani. Pracownia USG mieści - się w budynku przy ul. Szpitalnej 2 w Przasnyszu, są w niej wykonywane następujące badania diagnostyczne: USG jamy brzusznej, USG tarczycy, USG położniczo-ginekologiczne, badanie densytometryczne kości. Pracownia Badań Nieinwazyjnych Serca – mieści się w Szpitalu im. W. Oczko w Przasnyszu, wykonywane są w niej badania: EKG, EKG m. Holtera, echokardiograficzne, próby wysiłkowe. Pracownia Gastroskopii - mieści się w Szpitalu im. W. Oczko w Przasnyszu Pracownia Badań Cytologicznych - mieści się w Szpitalu im. W. Oczko na 84 oddziale położniczo-ginekologicznym. 7.1.3. SZPITAL REJONOWY W PRZASNYSZU Stacjonarną opiekę medyczną dla pacjentów powiatu przasnyskiego świadczy Szpital Powiatowy im. W. Oczko funkcjonujący w strukturze Samodzielnego Publicznego Zespołu Zakładów Opieki Zdrowotnej w Przasnyszu w 8 oddziałach. Nazwa Placówki Lokalizacja Powiatowy Szpital w Przasnyszu im. W.Oczko 06- 300 Przasnysz ul. Sadowa 9 Oddziały Liczba łóżek Liczba zatrudnionych lekarzy pielęgniarek Oddział chorób wewnętrznych 59 10 27 Oddział chirurgi ogólnej 44 6 23 Oddział intensywnej terapii 7 7 28 Oddział psychiatryczny 30 3 9 Oddział okulistyczny 30 4 8 Oddział rehabilitacyjny 35 3 8 Oddział połozniczo-ginekologiczny 37 9 20 Oddział dziecięcy 16 3 11 Stan techniczny Stan bardzo dobry – budynek oddany do użytku w 2002 r. W tabeli wyliczono wykorzystanie łóżka na 100 mieszkańców oraz średni pobyt chorych łącznie na wszystkich oddziałach szpitalnych. 85 86 Wykorzystanie łóżek (%) chorego(dni) Średni pobyt ilość łóżek Wykorzystanie łóżek (%) chorego(dni) Średni pobyt ilość łóżek Wykorzystanie łóżek (%) chorego(dni) Średni pobyt ilość łóżek Przasnyszu Oczko w Szpital im. W. 103,02 9,65 59 94,11 8,1 59 104,2 7,9 32 wewnętrzny 68,84 6,6 44 76,21 7,2 44 84,7 6,2 30 chirurgia 43,7 7,82 7 40,51 8,3 7 67 7,2 2 terapia 78,32 15,2 30 2002 2001 psychiatria 57,54 6,1 30 23,8 3,4 30 okulistyka 93,72 16,82 30 44,56 3,83 30 styczeń-październik 2003 intensywna Oddziały 91,98 25,69 35 91,2 28 35 rehabilitacja 67,35 3,79 37 53,31 5,2 37 61,9 4,7 27 ginekologia położnictwo i 66,3 5,51 16 68,1 6,45 16 dziecięcy 72,43 9,96 258 69,91 10,57 258 68,32 5,88 91 oddziałach ogółem w Szpital dysponuje 258 łóżkami dla hospitalizowanych pacjentów. Szpital dysponuje również 7 łóżkowym Oddziałem Anestezjologii i Intensywnej Terapii. 7.2. ZACHOROWANIA Zachorowania na choroby zakaźne i zatrucia związkami chemicznymi, które wystąpiły na terenie powiatu Przasnyskiego w latach 1998-2000. Dane uzyskane od PSS-E w Przasnyszu. LATA Jednostka chorobowa 2000 2001 2002 19 39 13 Zatrucia bakteryjne - 2 1 Biegunka (do 2 lat) 23 6 1 Szkarlatyna 8 6 - Zapalenie Opon Mózgowych 3 6 4 Zapalenie Mózgu 2 1 - Róża 1 3 1 Pokąsania przez zwierzęta 19 5 4 Ospa wietrzna 88 141 69 - - - Różyczka 29 148 4 WZW 5 12 5 Świnka 41 5 2 Mononukleoza zakaźna 3 1 1 Grzybice skóry - - - 12 16 6 2322 1734 2334 - 1 2 Salmonelozy Odra Świerzb Grypa Zatrucia pestycydami 87 Zatrucia lekami 8 16 7 Zatrucia alkoholem - 1 - Zatrucia inne - 2 3 2583 2145 2457 OGÓŁEM Ponadto stwierdzono zachorowania na: Jednostka chorobowa LATA 2000 2001 2002 Krztusiec - 4 6 Choroba z Lyme - 3 4 Zimnica 1 - - 1 7 10 OGÓŁEM 7.3. UMIERALNOŚĆ Umieralność z podziałem na jednostki chorobowe w rejonie działania SPZZOZ w Przasnyszu zawiera poniższa tabela: Jednostka chorobowa Udary mózgu Zawał mięśnia sercowego Choroby nowotworowe Urazy i oparzenia termiczne Choroby Układu Krążenia Choroby Układu Pokarmowego Choroby Układu Oddechowego 2001 2002 2003 24 5 22 2 38 13 14 17 11 25 11 78 13 20 23 12 30 3 74 3 25 7.4. OPIEKA CAŁODOBOWA W celu zapewnienia opieki całodobowej dla pacjentów w powiecie przasnyskim usługi świadczy: Pogotowie ratunkowe jako niezależna jednostka organizacyjna Zespół „R” (całodobowy) którego rejonem operacyjnym jest rejon powiatu przasnyskiego. Zespół ogólno-lekarski, pracujący w systemie zmianowym (1 zespół w godz. 800 – 2000 i 1 zespół w godz. 2000 – 800, w soboty i niedziele 88 2 zespoły wyjazdowe). Stacja bazowa Działu Pomocy Doraźnej jest zlokalizowana na terenie szpitalnym. – Przasnysz, ul. Szpitalna 4. Zespół „W” w miejscowości Chorzele. Podstacja została uruchomiona od września 2000 r. i zlokalizowana jest w budynku Przychodni Zdrowia w Chorzelach. Uruchomienie zespołu „W” w Chorzelach znajdowało uzasadnienie w znacznej odległości (ok. 30 km.) od Przasnysza, a do miejscowości najbardziej odległej w tym rejonie ok. 50 km od Przasnysza. Placówka została uruchomiona w ramach realizacji Programu Zintegrowane Ratownictwo Medyczne. Poniższa tabela przedstawia liczbę i rodzaj karetek, liczbę dobokaretek, liczbę kierowców, ambulatorium, wyjazdy do zachorowań, wyjazdy do wypadków, ilość przewiezionych chorych oraz najdłuższy czas dojazdu Wypadków i urazów Przewóz chorych 3 3 5560 3 3005 404 996 najdłuższy czas dojazdu w min. zachorowań „R” „W” „O” Ogólny stan karetek (liczba) Liczba dobokaretek 2001 wyjazdy do Rodzaje karetek (zespołów) Rok Liczba kierowców Ambulatorium (przyjęci pacjenci) do miejsca zdarzenia. 24 2002 „R” , „W”-2x 3 3 5314 3 3543 598 967 29 2003/I-X/ „R” , „W”-2x 3 3 3856 3 3234 467 724 25 89 7.5. APTEKI Na terenie powiatu przasnyskiego zaopatruje ludność w leki i środki medyczne 9 ogólnodostępnych aptek, których lokalizację i godziny pracy przedstawia poniższe zestawienie. Nazwa apteki 1. 2. Apteka „ELIXIR” Apteka „ELIXIR” typ A A A 3. Apteka „ALOES” 4. Apteka „PANACEUM” A A 5. Apteka „ADONIS” 6. Apteka „REMEDIUM” B A 7. Apteka „SYNAPSA” 8. Apteka 06-300 Przasnysz, Żwirki i Wigury 5 (029) 752 25 95 06-300 Przasnysz, Sportowa 1 (029) 752 40 70 06-300 Przasnysz, Piłsudskiego 75 (029) 752 24 63 06-330 Chorzele, Witosa 7 (029) 751 50 23 A 06-408 Krasne, Kopernika 3 (023) 671 01 54 A 06-323 Jednorożec, Jasna 1 (029) 751 33 24 Apteka 9. adres i telefon 06-300 Przasnysz, Rynek 19, (029) 752 24 43 06-300 Przasnysz, ul. Sportowa 1 (0-29) 756-33-11 06-300 Przasnysz, Przechodnia 3 (029) 752 54 44 godziny pracy w dni powszednie: 800 – 1900 w soboty: 800 – 1400 dni powszednie: 800 – 1900 w soboty: 900 – 1400 w dni powszednie: 800 – 1900 w soboty: 800 – 1400 w dni powszednie: 800 – 1900 w soboty: 800 – 1300 w dni powszednie: 800 – 1700 we wtorki: 800–2000 w soboty: 800–1400 w dni powszednie: 800 – 1500 we wtorki: 1000–1700 w soboty nieczynna w dni powszednie: 800 – 1600 tylko w jedną sobotę miesiąca: 1000–1300 Źródło: Wydział Zdrowia, Oświaty, Kultury i Sportu 7.6. USŁUGI STOMATOLOGICZNE Na terenie powiatu przasnyskiego usługi z zakresu stomatologii świadczone są przez lekarzy stomatologów w następujących miejscowościach: Indywidualna Praktyka Lekarska – Krzynowłoga Mała, ul. Przasnyska 6 Indywidualna Specjalistyczna Praktyka Lekarska – Przasnysz, ul. Polna 5 Indywidualna Specjalistyczna Praktyka Lekarska – Przasnysz, ul. Piłsudskiego 53 Indywidualna Praktyka Lekarska – Przasnysz, ul. Ostrołęcka 14 Indywidualna Praktyka Lekarska – Chorzele, ul. Komosińskiego 1 Indywidualna Praktyka Lekarska – Przasnysz, ul. Mickiewicza 3 90 Indywidualna Specjalistyczna Praktyka Lekarska – Jednorożec, ul. Odrodzenia 12 Indywidualna Praktyka Lekarska – Chorzele, ul. Stara Targowica 3 Indywidualna Praktyka Lekarska – Przasnysz, ul. Świerczewo 40 Indywidualna Praktyka Lekarska – Czernice Borowe, ul. Chełchowskiego 2 Indywidualna Specjalistyczna Praktyka Lekarska – Przasnysz, ul. Przechodnia 3 7.7. PROFILAKTYKA I ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ALKOCHOLOWYCH Zadania z zakresu Programów Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na terenie powiatu przasnyskiego realizują następujące Komisje: Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Przasnyszu Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Jednorożcu Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Krasnem Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na terenie miasta i gminy Chorzele Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Krzynowłodze Małej Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Czernicach Borowych Do głównych zadań Komisji między innymi należy: Niesienie pomocy dla osób uzależnionych i ofiar przemocy; Organizowanie posiedzeń interwencyjno-motywujących dla uzależnionych; Prowadzenie profilaktyki uzależnień wśród dzieci i młodzieży w szkołach; Ustalenie zasad wydawania i cofania zezwoleń na prowadzenie punktów sprzedaży napojów alkoholowych; Kontrola w punktach sprzedaży przestrzegania zasad obrotu napojami alkoholowymi; Z wyżej wymienionych Komisjami współpracuje Poradnia Leczenia Uzależnień w Przasnyszu, która mieści się przy ul. Szpitalnej 2 i czynna jest 91 codziennie od 800 do 1900. Placówka ta funkcjonuje w strukturze SPZOZ w Przasnyszu jako jedyna profesjonalna placówka terapii uzależnień na terenie powiatu przasnyskiego. Ponadto organizacje na terenie pozarządowe powiatu przasnyskiego podejmujące działania funkcjonują na rzecz następujące profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, narkomanii i AIDS. Siedziba Nazwa Organizacji Główne Kierunki Działania Organizacji 06-300 ►Integracja rodzin i przyjaciół dzieci pochodzących z rodzin patologicznych, Towarzystwo Rodzin i Przyjaciół Dzieci Uzależnionych Przasnysz ► Organizowanie różnych form pomocy dzieciom potrzebującym „POWRÓT z U” Oddział Wojewódzki w Ostrołęce ul. Makowska wsparcia, z Siedzibą w Przasnyszu 11 ►Pomoc dzieciom ich lub rodzinom w rozwiązywaniu sytuacji problemowych ►Podejmowanie działań na rzecz ozdrowienia moralnego Federacja Klubów Abstynenta w Polsce 06-300 i psychicznego osobom uzależnionym, Klub Abstynenta „ORLIK” Przasnysz ► Przeciwdziałanie alkoholizmowi jako zjawisku w Przasnyszu ul. Bukowa 1 społecznemu wśród młodzieży i dorosłych ►Organizowanie dzieciom i młodzieży pochodzącym ze środowisk patologicznych czasu wolnego po zajęciach lekcyjnych, ►Pomoc w nauce świadczona przez wolontariuszy Świetlica „PROMYK JUTRZENKI” 06-300 Zgromadzenia Sióstr Miłosierdzia Przasnysz ul. ► Świerczewo 9 z przygotowaniem pedagogicznym, Św. Wincentego a Paulo ►Prowadzenie zajęć profilaktyczno – resocjalizacyjnych przez wolontariuszy, ► Organizowanie różnych form pomocy takich jak: dożywianie, zaopatrywanie w odzież lub pomoce szkolne. ►Pomoc dla ludzi bezdomnych, przewlekle i nieuleczalnie chorych świadczona w formie opieki pielęgnacyjnej oraz organizacyjno Monar – Matkot w Warszawie ul. Hoża 57 – prawnej (wyrobienie dokumentów tożsamości, renty itp.) Turowo 06-411 ►Świadczenie różnych form pomocy dla matek Mazowieckie Centrum Pomocy Bliźniemu Rostkowo Szpital Hospicjum z dziećmi oczekujących na mieszkania, żonom Dom dla samotnych matek i dzieciom z rodzin dotkniętych chorobami uzależnienia: alkoholików, narkomanów lub bezdomnym matkom z innych przyczyn losowych. 92 7.8. OSIĄGNIĘCIA OSTATNICH LAT - Wybudowanie Szpitala Rejonowego w Przasnyszu na 258 łóżek. 7.9. NAJPILNIEJSZE ZADANIA - utrzymanie dotychczasowego, wysokiego standardu lecznictwa zamkniętego i innych usług medycznych, - utworzenie Oddziału Ratownictwa Medycznego. 8. OŚWIATA I WYCHOWANIE Na terenie powiatu funkcjonują placówki oświatowo wychowawcze, obejmujące poszczególne poziomy kształcenia, które zostały szczegółowo przedstawione w dalszej części. Liczba dzieci i młodzieży w powiecie przasnyskim stopniowo zmniejsza się. W roku 2003 urodziło się 638 dzieci, co w porównaniu z rokiem 1999 /671 urodzeń / daje różnicę 33 dzieci. Prognozy demograficzne prezentowane przez placówki badawcze przewidują, iż w najbliższych latach ludność powiatu nadal będzie malała. Wpływ na ten stan rzeczy będą miały dwa podstawowe czynniki: - mniejsza liczba urodzeń na terenie gmin powiatu - migracja ludności poza granice powiatu 8.1. PRZEDSZKOLA Dzieci w wieku od 3 do 6 lat z terenu powiatu przasnyskiego mają zabezpieczoną – stosownie do potrzeb – opiekę przedszkolną. W roku 2001 funkcjonowało tu 6 oddziałów przedszkolnych, co w stosunku do roku 1995 daje aż o 6 przedszkoli mniej. W roku 1999 na terenie gminy Przasnysz zlikwidowano wszystkie z 3 istniejących placówek, w gminie Krzynowłoga Mała jedyny istniejący oddział przedszkolny, a gminy i Krasne nie posiadały ich na przestrzeni ostatnich 5 lat. 93 Czernice Borowe Ilość miejsc w oddziałach przedszkolnych zmniejszała się stopniowo na przestrzeni lat 1995-2003 z 1014 do 597. Do przedszkoli w roku 2003 uczęszczało 463 dzieci, to jest o 55 mniej niż w roku 1995. Szczegółowe dane przedstawiają poniższe tabele. 1 1 1 - gmina Krasne gmina Jednorożec gmina Czernice Borowe gmina Chorzele 1 1 1 2 2 2 - ogółem powiat - gmina Krzynowłoga Mała 2 2 2 2001 2002 2003 miasto Chorzele gmina Przasnysz Lata miasto Przasnysz Liczba przedszkoli (bez specjalnych) - 6 6 6 Źródło: GUS. gmina Krasne 147 147 147 - ogółem powiat - gmina Jednorożec gmina Czernice Borowe gmina Chorzele 30 30 - - 627 657 597 ogółem powiat 120 120 120 gmina Krzynowłoga Mała - gmina Krzynowłoga Mała 330 360 300 2001 2002 2003 miasto Chorzele gmina Przasnysz Lata miasto Przasnysz Miejsca w przedszkolach (bez specjalnych) 59 47 56 563 550 463 Źródło: GUS. 2001 2002 2003 148 190 148 106 111 90 56 73 55 22 13 - - Źródło: GUS. 94 126 66 64 gmina Krasne gmina Jednorożec gmina Czernice Borowe gmina Chorzele miasto Chorzele gmina Przasnysz Lata miasto Przasnysz Dzieci 6-letnie w przedszkolach (bez specjalnych) 46 50 50 8.2. SZKOŁY PODSTAWOWE I GIMNAZJA Na terenie powiatu przasnyskiego funkcjonuje 40 szkół podstawowych, do których w 2003 roku uczęszczało 5.243 uczniów. W latach 1995-1997 szkół było o 7 więcej. Ma to związek z reformą szkolnictwa. Część szkół podstawowych została przekształcona w gimnazja. W roku 2001 było ich 16, a liczba uczniów, których objęła edukacja w gimnazjum to 2.214. 9 9 5 5 5 4 gmina Krasne gmina Jednorożec gmina Czernice Borowe gmina Chorzele 1 1 1 7 7 7 3 3 3 ogółem powiat 7 7 7 gmina Krzynowłoga Mała 3 3 3 2001 2002 2003 miasto Chorzele gmina Przasnysz Lata miasto Przasnysz Szkoły podstawowe (95-97 - ze specjalnymi) 5 5 5 40 40 35 Źródło: GUS 361 363 381 gmina Krasne gmina Jednorożec 1297 1151 1166 385 339 329 ogółem powiat 653 645 614 382 369 351 5791 5462 5243 ogółem powiat 419 399 387 gmina Czernice Borowe gmina Chorzele miasto Chorzele 650 634 609 gmina Krzynowłoga Mała 1644 1562 1406 gmina Krzynowłoga Mała 2001 2002 2003 gmina Przasnysz Lata miasto Przasnysz Uczniowie szkół podstawowych (95-97 - ze specjalnymi) 1 1 1 16 14 12 Źródło: GUS 2001 2002 2003 3 3 1 5 3 3 1 1 1 3 3 3 1 1 1 95 gmina Krasne gmina Jednorożec gmina Czernice Borowe gmina Chorzele miasto Chorzele gmina Przasnysz Lata miasto Przasnysz Gimnazja dla dzieci i młodzieży (bez specjalnych) 1 1 1 1 1 1 309 310 301 107 215 215 248 384 394 gmina Krasne gmina Jednorożec gmina Czernice Borowe gmina Chorzele 292 278 269 217 210 180 ogółem powiat 181 217 203 gmina Krzynowłoga Mała 665 917 979 2001 2002 2003 miasto Chorzele gmina Przasnysz Lata miasto Przasnysz Liczba uczniów gimnazjów (bez specjalnych) 195 197 199 2214 2728 2740 Źródło: GUS Możliwości dojazdu uczniów do szkół podstawowych i gimnazjów, odległość szkoły od miejsca zamieszkania L p. Gmina/Miasto 1. Miasto Przasnysz 2. Gmina Przasnysz 3. Miasto i Gmina Chorzele 4. Gmina Krzynowłoga Mała 5. Gmina Jednorożec 6. Gmina Czernice Borowe 7. Gmina Krasne Możliwości dojazdu uczniów do szkół Najdalsza odległość do szkoły autobus 12 km Transport publiczny PPKS Przasnysz 7 km 1 gimbus, 5 pojazdów wyłonionych w drodze przetargu 2 autobusy szkolne oraz dojazd autobusami PPKS Prywatny przewożnik , autobusy PPKS 16 km Autobusy PPKS 8 km 12 km gimnazjum 20 km,szkoła podstawowa 12 km 12 km Autobusy PPKS Uczniowie szkół podstawowych i gimnazjów ( na 1 nauczyciela) lp Gmina/miasto 1 2 3 4 5 6 7 Miasto Przasnysz Gmina Przasnysz Miasto i gmina Chorzele Gmina Krzynowłoga Mała Gmina Jednorożec Gmina Czernice Borowe Gmina Krasne Razem Liczba szkół Liczba Liczba Liczba uczniów (podstawowe + nauczycieli uczniów przypadająca na gimnazja) 1 nauczyciela 4 147 2385 16 10 78 812 10,4 14 173 1499 8,66 6 53 550 10,4 8 136 1166 9 5 59 596 10 4 47 509 10,8 51 693 7517 75,26 96 Finansowanie szkół podstawowych i gimnazjów lp Organ prowadzący Liczba uczniów 1 2 3 4 5 6 7 Miasto Przasnysz Gmina Przasnysz Miasto i gmina Chorzele Gmina Krzynowłoga Mała Gmina Jednorożec Gmina Czernice Borowe Gmina Krasne Razem 2479 812 1499 581 1166 596 509 Koszty Koszt utrzymania utrzymania ogółem (zł) na 1 ucznia (zł) 8.126.229 273,17 3.606.743 4,442 6.797.000 4.534,35 2.298.381 3.941 4.822.468 4136 2.321.410 3.895 2.304.154 4.527 Liczba uczniów korzystających z dożywiania 367 512 241 912 453 193 Nauka języków obcych lp 1 2 3 4 5 6 7 Organ prowadzący Miasto Przasnysz Gmina Przasnysz Miasto i gmina Chorzele Gmina Krzynowłoga Mała Gmina Jednorożec Gmina Czernice Borowe Gmina Krasne Nauczane języki obce Jęz. rosyjski, jęz. niemiecki, jęz. angielski Jęz. rosyjski, jęz. angielski Jęz. rosyjski, jęz. niemiecki, jęz. angielski Jęz. rosyjski, jęz. angielski Jęz. rosyjski, jęz. niemiecki, jęz. angielski Jęz. rosyjski, jęz. niemiecki, jęz. angielski Jęz. rosyjski, jęz. angielski 8.3. LICEA OGÓLNOKSZTAŁCĄCE Na terenie powiatu przasnyskiego jest 5 liceów ogólnokształcących do których w roku 2003 uczęszczało 1.365 uczniów o 249 uczniów więcej niż w roku 2001.Obrazuje to tabela zamieszczona poniżej. Licea ogólnokształcące oraz ilość uczniów miasto Przasnysz miasto i gmina Chorzele gmina Jednorożec gmina Krasne Lata 2001 2002 2003 Ilość szkół Liczba uczniów Ilość szkół Liczba uczniów Ilość szkół 2 2 2 791 849 934 1 1 1 236 245 289 1 1 1 Źródło: GUS 97 Ogółem powiat Liczba Liczba Ilość Liczba Ilość uczniów uczniów uczniów uczniów uczniów 89 97 99 1 1 22 43 4 5 5 1.116 1.213 1.365 8.4. SZKOŁY ZASADNICZE DLA MŁODZIEŻY I SZKOŁY ŚREDNIE ZAWODOWE W 14 szkołach średnich zawodowych było w 2003 roku 1.487 uczniów a na przestrzeni ostatnich 3 lat liczba uczniów zwiększyła się o 387 osób. Szkoły zasadnicze dla młodzieży (bez specjalnych) miasto Przasnysz ogółem powiat miasto i gmina Chorzele Lata Ilość szkół Liczba uczniów Ilość szkół Liczba uczniów Ilość szkół Liczba uczniów 2 2 2 487 335 202 1 1 - 58 29 - 3 3 2 545 364 202 2001 2002 2003 Źródło: GUS Średnie szkoły zawodowe (bez specjalnych) miasto Przasnysz miasto i gmina Chorzele ogółem powiat Lata Ilość szkół Liczba uczniów Ilość szkół Liczba uczniów Ilość szkół Liczba uczniów 11 11 11 981 1.148 1.307 3 2 3 119 115 180 14 13 14 1.100 1.263 1.487 2001 2002 2003 Źródło: GUS 8.5. INTERNATY Na terenie powiatu przasnyskiego zlokalizowane są 3 internaty dysponujące ogółem 336 miejscami. Korzysta z nich 259 uczniów. Ponadto 2 z nich posiadają stołówki wydające obiady dla 266 uczniów. 98 8.6. SZKOŁY SPECJALNE: UCZNIOWIE, KADRA Lp. Szkoła 1. 2. 3. 4. Liczba uczniów Liczba nauczycieli Liczba wychowanków w internacie Szkoła podstawowa Specjalna 34 3,88 - Publiczne Gimnazjum Specjalne 37 5,83 - Szkoła Zasadnicza 41 5,31 - Internat - 5 28 Razem Specjalny Ośrodek Szkolno - Wychowawczy 112 20,02 28 8.7. OSIĄGNIĘCIA OSTATNICH LAT W latach 1999 – 2003 nastąpiła radykalna poprawa bazy materialnej placówek oświatowych zarządzanych przez powiat. Na powiatowe inwestycje oświatowe w latach 1999 – 2003 wydatkowano 12.331.627 zł • 1999 suma 1.088.412 zł - sala gimnastyczna i remont budynku LO w Przasnyszu - szkoła rolnicza z halą sportową w Przasnyszu - zakup komputerów SOSW - remont internatu przy ZSZ w Przasnyszu • 2000 suma 2.226.657 zł - sala gimnastyczna w LO Przasnysz - szkoła rolnicza z halą sportową - rozbudowa LO i Gimnazjum w Chorzelach - zakup komputerów SOSW - PPP w Przasnyszu • 2001 suma 3.854.656 zł - sala gimnastyczna LO Przasnysz - szkoła rolnicza z halą sportową w Przasnyszu - rozbudowa LO i Gimnazjum w Chorzelach - remont internatu przy ZSZ w Przasnyszu 99 - modernizacja CO i wymiana okien w SOSW • 2002 suma 3.466.019zł - sala gimnastyczna i remont budynku LO w Przasnyszu - szkoła rolnicza z halą sportową w Przasnyszu - wymiana stolarki okiennej w ZSZ w Przasnyszu i Chorzelach - rozbudowa LO i Gimnazjum w Chorzelach - remont internatu przy ZSZ w Przasnyszu - zakup komputerów SOSW • 2003 suma 1.695.883 zł - sala gimnastyczna i remont budynku LO w Przasnyszu - wymiana stolarki okiennej w ZSZ w Przasnyszu i Chorzelach - rozbudowa LO i Gimnazjum w Chorzelach - remont internatu przy ZSZ w Przasnyszu - PPP w Przasnyszu wymiana okien - LO Krasne zakup komputerów 8.8. NAJPILNIEJSZE ZADANIA - dostosowywanie profili kształcenia do istniejących potrzeb i prognozowanych trendów w gospodarce, - ciągłe podwyższanie standardu substancji i wyposażenia obiektów oświatowych, - utworzenia w ramach partnerstwa publiczno – prywatnego Samorządowej Szkoły Wyższej. 100 9. SPORT I REKREACJA Na terenie powiatu zarejestrowanych jest 25 klubów i stowarzyszeń kultury fizycznej. 10 z nich znajduje się na terenie gminy i miasta Przasnysz, 9 w gminie Jednorożec, 3 są na terenie gminy Chorzele, 2 w gminie Krasne, i 1 w Czernicach Borowych. Dokładne nazwy klubów oraz adresy przedstawia tabela. Wykaz zarejestrowanych klubów i stowarzyszeń kultury fizycznej funkcjonujących na terenie powiatu przasnyskiego Lp. Pełna nazwa klubu Adres Telefon 1. Przasnyski Klub Kyokushin Karate 06-300 Przasnysz, ul. Witosa 6/14 (029) 7523723 2. Międzyszkolny Klub Sportowy w Przasnyszu 06-300 Przasnysz, ul. Mazowiecka 25 (029) 7522300 3. Powiatowy Szkolny Związek Sportowy w Przasnyszu 06-300 Przasnysz, ul. Szosa Ciechanowska 6 (029) 7522334 4. Ludowy Klub sportowy „Grom” w Przasnyszu 06-300 Przasnysz, ul. Baranowska 20 (029) 7522160 5. Ludowy Klub Sportowy „Orzyc” w Chorzelach 06-330 Chorzele (029) 7515009 6. Klub Sportowy „Mazowia” Leszno Leszno 100, Gmina Przasnysz (029) 7563099 7. Auto-Moto-Klub „Rzemieślnik” w Przasnyszu 06-300 Przasnysz, ul. Makowska 8. Miejski Klub Sportowy w Przasnyszu 06-300 Przasnysz, ul. Makowska 23/a (029) 7522926 9. Ludowy Klub Sportowy „Iskra” w Krasnem 06-408 Krasne, ul. pl. Krasińskiego 1 (023) 6710020 10. Uczniowski Klub Sportowy - „Center” 06-415 Czernice Borowe gimnazjum Publiczne (023) 6746068 w Czernicach Borowych 11. Uczniowski Klub Sportowy „Maraton” w Krasnem 06-408 Krasne, Szkoła Podstawowa w Krasnem 12. Uczniowski Klub Sportowy przy Szkole 06-300 Przasnysz, ul. Orlika 48 Zespół szkół Nr 3 (023) 6710023 (029) 7524929 Podstawowej Nr 3 w Przasnyszu w Przasnyszu 13. Uczniowski Klub Sportowy „Sokół” w Jednorożcu 06-323 Jednorożec ul. Odrodzenia 13 (029) 7513890 Szkoła Podstawowa w Jednorożcu 14. Uczniowski Klub Sportowy „Orliki” w Parciakach 06-335 Parciaki, Szkoła Podstawowa w Parciakach 15. Uczniowski Klub Sportowy „Iskra” w Małowidzu 06-323 Jednorożec, (029) 7513691 (029) 7513825 Szkoła Podstawowa w Małowidzu 16. Uczniowski Klub Sportowy” Amator” w Połoni 06-323 Jednorożec Szkoła Podstawowa w Połoni (029) 7313824 17. Uczniowski Klub Sportowy „Orion” w Lipie 06-322 Lipa, Szkoła Podstawowa w Lipie (029) 7513722 18. Uczniowski Klub Sportowy „Błyskawica” w Żelaznej 06-335 Parciaki, Szkoła Podstawowa w Żelaznej (029) 7513678 19. Uczniowski Klub Sportowy „Orzyc” w Olszewce 06-334 Olszewka, Szkoła Podstawowa w Olszewce (029) 7513523 20. Uczniowski Klub Sportowy „Orzyc” w Budach 06-323 Budy Rządowe (029) 7513369 Rządowych Szkoła Podstawowa w Budach Rządowych 21. Uczniowski Klub Sportowy „Orlęta” w Zarębach 06-333 Zaręby Szkoła Podstawowa w Zarębach (029) 7516289 22. Uczniowski Klub Sportowy „Orzeł” 06-300 Przasnysz, ul. Żwirki i Wigury 6 (029) 7522204 101 przy Szkole Podstawowej Nr 1 w Przasnyszu Zespół Szkół Nr 1 w Przasnyszu 23. Uczniowski Klub Sportowy „Aura” w Chorzelach 06-330 Chorzele, ul. Szkolna 4b (029) 7515024 Publiczne Gimnazjum w Chorzelach 25. Uczniowski Klub Sportowy „Handball” w Przasnyszu 06-300 Przasnysz, ul. Orlika 48 (029) 7524929 Źródło: Wydział Zdrowia, Oświaty, Kultury i Sportu Na terenie powiatu w okręgowych związkach sportowych zarejestrowanych jest 81 osób, z czego 30 osób nie ukończyło jeszcze lat 18. Ogółem liczba ćwiczących wynosi 2100, z czego tylko 90 to kobiety, a pozostałe 1800 osób stanowi młodzież. Najwięcej zawodników zrzeszają kluby sportowe w gminie Jednorożec, Chorzele oraz Krasne w sekcji piłki nożnej i lekkiej atletyki. W gminie Krzynowłoga Mała zrzeszonych sportowców nie ma w ogóle, a najmniej jest ich w gminie Przasnysz i Czernice Borowe. Ogółem we wszystkich sekcjach sportowych zarejestrowanych jest 665 osób uprawiających 8 dyscyplin sportowych. Trenuje ich 43 wyszkolonych instruktorów. Jak wynika z przeprowadzonej oceny stanu istniejącego we wszystkich gminach Powiatu Przasnyskiego występują niedobory lub braki obiektów sportowych w stosunku do ilości uczniów. Przyjmując za kryterium oceny kategorie obiektów w minimalnym stopniu zabezpieczających potrzeby w tym zakresie oraz pozwalających na prowadzenie zajęć wychowania fizycznego lub przeprowadzania zawodów sportowych – jedna gmina Krasne nie posiada obiektu sportowego o charakterze gminnym. Wyjątkiem jest Miasto Przasnysz, na terenie którego znajduje się 1 hala sportowa 5 sal gimnastycznych. oraz jedna w budowie/ przy Liceum Ogólnokształcącym/. Należy jednak zaznaczyć, że liczba uczniów stanowi tu 49 % wszystkich uczniów z terenu powiatu. W końcowym stadium budowy jest pełnowymiarowa hala sportowa w Chorzelach. Trwają przygotowania organizacyjno-techniczne do pozyskania środków na budowę centrów sportów zimowych w Przasnyszu i Chorzelach. Miniony okres należy uznać za dobry w pozyskiwaniu bazy sportowej na terenie powiatu przasnyskiego. Na terenie powiatu brakuje jeszcze pelnowymiarowej 102 krytej pływalni/niepelnowymiarowa funkcjonuje przy Domu Pomocy Spolecznej na Rudzie w Przasnyszu/. 9.1. OSIĄGNIĘCIA OSTATNICH LAT - wybudowanie pełnowymiarowej hali sportowej w Przasnyszu i Chorzelach, - budowa sali gimnastycznej dla LO w Przasnyszu, - wzmocnienie organizacyjne i finansowe organizacji i związków sportowych działających na terenie powiatu. 9.2. NAJPILNIEJSZE ZADANIA - wzmocnienie bazy sportowo – rekreacyjnej powiatu poprzez wybudowanie Mazowieckiego Centrum Sportów Zimowych, - udostępnienie walorów przyrodniczych powiatu dla potrzeb turystyki i rekreacji poprzez wybudowanie zintegrowanego układu tras rowerowo – dydaktycznych. 103 10. KULTURA I SZTUKA Na terenie powiatu przasnyskiego działa 9 bibliotek publicznych i ich filii. Z uwagi na klopoty finansowe wiele gmin ogranicza liczbę placówek bibliotecznych Dokładne dane dotyczące bibliotek przedstawiają poniższe tabele. Na terenie gmin funkcjonują również biblioteki szkolne, z których w ograniczonym zakresie mogą korzystać wszyscy mieszkańcy danych miejscowości. Lata miasto Przasnysz gmina Przasnysz miasto Chorzele gmina Chorzele gmina Czernice Borowe gmina Jednorożec gmina Krasne gmina Krzynowłoga Mała ogółem powiat Placówki biblioteczne, biblioteki i filie 2001 2002 2003 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 1 2 2 1 1 1 1 1 1 1 11 10 9 Źródło: GUS 10.1. MUZEUM Na terenie powiatu funkcjonuje tylko jedno muzeum i znajduje się ono w mieście Przasnysz, przy ulicy Rynek 1. Założone ono zostało 26 listopada 1957 roku przez Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Przasnyskiej. Jedna z pierwszych wystaw „VII wieków Przasnysza” miała miejsce w 1962 roku. Oficjalne otwarcie Muzeum TPZP nastąpiło 14 czerwca 1980 r. Z dniem 1 czerwca 1983 roku Muzeum Ziemi Przasnyskiej zostało upaństwowione otrzymując nazwę Muzeum Historyczne w Przasnyszu oddział Muzeum Okręgowego w Ostrołęce. Dzięki temu zaistniały warunki umożliwiające właściwe funkcjonowanie placówki. Obecnie na cele muzealne przeznaczono część pomieszczeń na parterze w XVIII-wiecznym Ratuszu. 104 Założeniem głównym Muzeum jest gromadzenie eksponatów i archiwaliów dotyczących historii Przasnysza i regionu na przestrzeni dziejów. Muzeum prowadzi cztery działy: historyczny, archeologiczny, dokumentacyjny, oświatowy. W dziale historycznym gromadzone są monety, banknoty, odznaczenia i medale, militaria, zabytki kultury materialnej, wytwory prac rzemieślników. Nieliczne są zbiory ikonograficzne. Bogato prezentowane są natomiast archiwalia. Najciekawsze z nich to m.in. dokumenty rzemieślnicze XIX-wieczne Karola Waltera. Zabytki archeologiczne pochodzą zarówno z przypadkowych znalezisk, jak i wykopalisk archeologicznych. Jako dary od osób indywidualnych przekazano siekierki, toporki, groty krzemienne, groty do włóczni itp. Do najciekawszych eksponatów należy zestaw naczyń glinianych aptecznych z XVI-XVII wieku, wykopanych w Przasnyszu przypadkowo podczas prac budowlanych. W dziale dokumentacyjnym gromadzone są materiały dokumentujące współczesne wydarzenia z życia miasta i okolic, natomiast dział oświatowy posiada w swej kolekcji m.in. prace magisterskie i pamiętniki gromadząc je w bibliotece muzealnej. Muzeum w Przasnyszu organizuje wiele wystaw i imprez o charakterze lokalnym i regionalnym. Promuje miejscowych twórców organizując wiele 105 wystaw i plenerów malarskich. Muzeum w Przasnyszu rocznie odwiedza ponad 2 tysiące zwiedzających nie tylko z powiatu przasnyskiego. 10.2. OSIĄGNIĘCIA OSTATNICH LAT - umożliwienie wydania 10 pozycji książkowych w ramach inicjatywy „Biblioteka powiatowa”. 10.3. NAJPILNIEJSZE ZADANIA - utworzenie powiatowo – miejskiego Centrum Kultury i Sztuki, - utworzenie miejsko – powiatowej biblioteki, - wspieranie i upowszechnianie twórczości artystów profesjonalnych, pisarzy, poetów oraz twórców ludowych tworzących na terenie powiatu przasnyskiego. 106 11. BEZPIECZEŃSTWO I PORZĄDEK PUBLICZNY 11.1. STAN BEZPIECZEŃSTWA POWIATU PRZASNYSKIEGO PUBLICZNEGO NA TERENIE 11.1.1. POLICJA Od 1 stycznia 2001 roku na terenie powiatu funkcjonują: Komenda Powiatowa Policji w Przasnyszu oraz Komisariat Policji w Chorzelach. KPP w Przasnyszu dysponuje 71 policjantami oraz 20 samochodami, natomiast w KP w Chorzelach jest 20 policjantów, mających do dyspozycji 5 samochodów. KPP w Przasnyszu obejmuje swoim zasięgiem południową część powiatu (gminy: Czernice Borowe, Przasnysz i Krasne), KP w Chorzelach zaś północną jego część (gminy: Chorzele, Krzynowłoga Mała oraz Jednorożec). Częściowo zasięg jednostek policji pokrywa się – wspierają się one wzajemnie. Od maja 2003 roku przywrócony został KP w Jednorożcu, a w listopadzie 2003 roku KP w Krasnem. Liczba przestępstw w roku 2003 KPP PRZASNYSZ (MIASTO PRZASNYSZ) PRZESTĘPSTW A OGÓŁEM KRYMINALNE GOSPODARCZE P-KO ŻYCIU P-KO MIENIU WSZCZ ĘTE 1015 677 40 63 463 ZAKOŃCZ ONE 1149 819 31 95 558 SPRAWY STWIERDZO NE 1253 831 120 31 689 STW(PR=7) WYKRYTE 16 16 16 888 478 117 29 344 NIEWYKR YTE 384 372 3 2 364 WSK WYKRYW ALN. 70,0 56,4 97,5 93,5 48,8 NIEWYKR YTE 241 236 2 2 230 WSK WYKRYW ALN 73,2 58,7 98,3 88,2 52,5 NIEWYKR YTE 128 121 1 119 WSK WYKRYW ALN 63,8 53,7 50,0 100,0 43,0 KPP Przasnysz (gminy Przasnysz, Czernice Borowe i Krasne) PRZESTĘPSTW A OGÓŁEM KRYMINALNE GOSPODARCZE P-KO ŻYCIU P-KO MIENIU WSZCZ ĘTE 721 464 38 41 308 ZAKOŃCZ ONE 805 556 29 67 365 SPRAWY STWIERDZO NE 880 554 118 17 467 STW(PR=7) WYKRYTE 15 15 15 655 334 116 15 253 KPP Chorzele (gminy Chorzele i Krzynowłoga Mała) PRZESTĘPSTW A OGÓŁEM KRYMINALNE GOSPODARCZE P-KO ŻYCIU P-KO MIENIU WSZCZ ĘTE 268 194 2 20 143 ZAKOŃCZ ONE 316 239 2 26 174 SPRAWY STWIERDZO NE 350 258 2 13 206 STW(PR=7) WYKRYTE 1 1 1 224 139 1 13 89 107 POST. Jednorożec (od lipca 2003) PRZESTĘPSTW A OGÓŁEM KRYMINALNE GOSPODARCZE P-KO ŻYCIU P-KO MIENIU WSZCZ ĘTE 26 19 2 12 ZAKOŃCZ ONE 28 24 2 19 SPRAWY STWIERDZO NE 23 19 1 16 STW(PR=7) WYKRYTE - 9 5 1 2 NIEWYKR YTE 15 15 15 WSK WYKRYW ALN 39,1 26,3 100,0 12,5 Analizując dane w poszczególnych tabelach nietrudno zauważyć bardzo różnorodne tendencje w występowaniu przestępstw na terenie poszczególnych gmin. Trudno jednoznacznie stwierdzić czy zjawiska te są tylko przejściowe, ponieważ dane z gmin Przasnysz, Czernice Borowe oraz Krasne obejmują okres dwóch ostatnich lat. Jak wynika z analizy Komendy Powiatowej Policji najniebezpieczniejszymi zagrożonymi pospolitą przestępczością kryminalną, na terenie powiatu są: osiedla: Orlika, Starzyńskiego, Wojskowe, ul. Rynek w porze wieczorowo-nocnej – Przasnysz, okolice lokali gastronomicznych, kawiarni itp. sprzedających alkohol w porze popołudniowo-wieczornej, placówki handlowe na terenach wiejskich zagrożone włamaniami. Na terenie powiatu przasnyskiego stale zwiększa się udział nieletnich w przestępstwach. Są to głównie rozboje i kradzieże. Najwięcej młodocianych wchodzących w konflikt z prawem jest na terenie miasta i gminy Przasnysz.. Statystyka zdarzeń drogowych w 2001r. Gmina OGÓŁEM Przasnysz Chorzele Czernice Borowe Jednorożec Krasne Krzynowłoga Mała Ilość wypadków 68 36 13 8 3 1 7 Wypadki drogowe Liczba rannych 71 38 14 7 4 0 8 108 Liczba zabitych 15 1 2 6 4 1 1 Liczba kolizji drogowych 309 177 54 27 12 9 30 Statystyka zdarzeń drogowych w 2002r. Ilość wypadków 52 28 7 3 4 6 Wypadki drogowe Liczba rannych 60 35 5 1 4 10 Liczba zabitych 17 6 3 2 1 2 Liczba kolizji drogowych 358 205 68 23 28 10 4 5 3 24 Liczba zabitych 7 4 1 0 2 0 0 Liczba kolizji drogowych 286 166 46 21 12 11 30 Gmina OGÓŁEM Przasnysz Chorzele Czernice Borowe Jednorożec Krasne Krzynowłoga Mała Statystyka zdarzeń drogowych w 2003r. Gmina OGÓŁEM Przasnysz Chorzele Czernice Borowe Jednorożec Krasne Krzynowłoga Mała Ilość wypadków 42 21 10 3 4 1 3 Wypadki drogowe Liczba rannych 42 21 11 3 3 1 3 Wypadki w Powiecie Przasnyskim w latach 2001-2003 40 35 30 Przasnysz Chorzele Czernice Borowe Jednorożec Krasne Krzynowłoga Mał 25 20 15 10 5 0 2001 2002 2003 Największe zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym występuje na drodze krajowej nr 57, praktycznie na całym jej odcinku, tj. od miejscowości Bogate-Dobrzankowo-Przasnysz-Mchowo-Świniary-Chorzele-Opaleniec. 109 11.1.2. OCHRONA PRZECIWPOŻAROWA Stan organizacyjny jednostek ochrony Przeciwpożarowej Na terenie powiatu istnieje 48 jednostek Ochotniczych Straży Pożarnych oraz Komenda Powiatowa PSP w Przasnyszu. Siedziby jednostek OSP rozmieszczone są w miejscowościach będących ośrodkami administracyjnymi gmin i miast oraz we wsiach na ich terenie. Na ogólną liczbę 48 jednostek OSP, 8 spełniających ustalone przez KG PSP wymogi zostało w latach 1995-1997 włączonych do Krajowego Systemu Ratowniczo Gaśniczego. Są to Ochotnicze Straże Pożarne z: Chorzel, Krzynowłogi Małej, Jednorożca, Ulatowa Pogorzeli, Mchowa, Obręba, Rycic i Krasnego. Strukturę organizacyjną OSP w poszczególnych gminach przedstawia poniższe zestawienie: Struktura organizacyjna OSP w poszczególnych gminach Lp. Gmina 1 2 1 2 3 4 5 6 7 Chorzele Czernice Borowe Jednorożec Krasne Krzynowłoga Mała Przasnysz Razem Razem 3 12 4 9 6 6 13 50 Ilość jednostek Typu S* Typu M** 4 5 10 2 4 0 8 1 6 0 4 2 9 4 41 9 * - jednostki posiadające na wyposażeniu samochody gaśnicze ** - jednostki posiadające na wyposażeniu wyłącznie motopompy z osprzętem Sytuacja pożarowa w Powiecie Przasnyskim w latach 2001-2003 Rok Ogółem zdarzeń Pożary Miejscowe Zagrożenia Alarmy Fałszywe załogi JRG Udział przy osoby zdarzeniach załogi OSP osoby Straty w tys. zł Ofiary śmiertelne Ranni w tym: 2001 492 206 265 21 508 1672 380 2110 3145 10 87 Źródło: Państwowa Straż Pożarna w Przasnyszu* - stan na dzień 06.11.2003 110 2002 2003* 563 460 190 201 348 242 25 17 521 447 1750 1470 419 407 2328 2241 1261 981,9 11 6 81 57 Zestawienie pożarów, miejscowych zagrożeń i alarmów na terenie powiatu w latach 2001-2003. Miejscowe Pożary Alarmy fałszywe zagrożenia Powiat/Gmina fałszywych Ogółem zdarzeń 2001 2002 2003* 2001 2002 2003* 2001 2002 2003* 200 1 200 2 200 3* 206 190 201 265 348 242 21 25 17 492 563 460 46 46 63 38 55 26 4 7 3 88 108 92 Powiat Chorzele Czernice Borowe Jednorożec Krasne Krzynowłoga Mała Miasto Przasnysz Gmina Przasnysz 8 14 18 25 33 24 0 0 3 33 47 45 33 25 29 16 26 31 1 1 3 50 52 63 7 10 12 8 34 9 0 0 0 15 44 21 21 16 7 23 18 14 0 0 2 44 34 23 61 45 38 60 93 78 14 15 3 135 153 119 30 34 34 95 89 60 2 2 3 127 125 97 Chorzele 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Czernice Borowe Jednorożec Krasne Krzynowłoga Mała m. Przasnysz 2001 2002 2003* gm.Przasnysz Rys. Miejscowe zagrożenia w Powiecie Przasnyskim Z analizy powyższej tabeli obrazującej sytuację pożarową w latach 20002003 wynika, iż na terenie powiatu Przasnysz nastąpił zdecydowany wzrost ilościowy we wszystkich branych pod uwagę kategoriach. Ilość interwencji Państwowej Straży Pożarnej na przestrzeni ostatnich lat stale się zwiększa. Największy wzrost wystąpił w ilości miejscowych zagrożeń (wypadki, awarie). Wzrosły także: ilość osób poszkodowanych w wyniku zdarzeń, straty wynikłe ze 111 skutków pożarów i innych miejscowych zagrożeń oraz ilość załóg i osób JRG i OSP uczestniczących w działaniach ratowniczych. Z analizy powyższego zestawienia wynika, iż najwięcej zdarzeń na terenie powiatu, biorąc pod uwagę jednostki samorządowe, zaistniało na terenie miasta Przasnysz – 93. Następnie w gminie Przasnysz – 89. Najniższe wskaźniki możemy odnotować w gminach Krzynowłoga Mała –18. W grupie pożarów na ogólną liczbę 190 najwięcej miało miejsce na terenie gminy Chorzele – 46, następnie miasto Przasnysz – 45. Najniższe wskaźniki zanotowano na terenach gmin Krasne – 10, oraz gmina Krzynowłoga Mała z ilością 16. 11.1.3. POWIATOWY ZESPÓŁ DS. OCHRONY PRZECIWPOŻAROWEJ I RATOWNICTWA Powiatowy Zespół ds. Ochrony Przeciwpożarowej i Ratownictwa powołany został Zarządzeniem Starosty Przasnyskiego Nr 6/99 z dnia 3 marca 1999 roku. Celem tego Zespołu jest zapewnienie systemowego, skoordynowanego i efektywnego reagowania powiatu na zdarzenia kryzysowe o skutkach wykraczających poza granice jednej gminy lub takie, które wymagają zaangażowania sił przekraczających możliwości reagującej gminy oraz określenie potencjalnych rodzajów zagrożeń mogących wystąpić na terenie powiatu. Powiatowy Zespół ds. Ochrony Przeciwpożarowej i Ratownictwa jest główną jednostką koordynującą działania wszystkich służb podczas wystąpienia zdarzeń masowych na terenie powiatu. W przypadku, gdy zagrożenie może przybrać znamiona kryzysu ww. Zespół przekształca się w Zespół Reagowania Kryzysowego. Starosta z mocy ustawy o samorządzie powiatowym (Dz. U. Nr 91, poz. 578 z późn. zm.) odpowiada za bezpieczeństwo, porządek oraz koordynację działań służb w sytuacjach kryzysowych na terenie powiatu. W związku z tym jest on Przewodniczącym Powiatowego Zespołu ds. Ochrony Przeciwpożarowej i Ratownictwa. 112 Imienny skład, organizację i tryb pracy Powiatowego Zespołu ds. Ochrony Przeciwpożarowej i Ratownictwa określa regulamin, będący załącznikiem do Zarządzenia Starosty Nr 6/99 z dnia 3 marca 1999 roku. W skład Zespołu wchodzą: Starosta – przewodniczący Powiatowy Komendant PSP – z-ca przewodniczącego Dyrektor Wydział Ochrony Cywilnej i Spraw Społecznych – członek Dyrektor Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej – członek Powiatowy Komendant Policji – członek Powiatowy Inspektor nadzoru Budowlanego – członek Przedstawiciel Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska. 113 11.1.4. SIŁY OBRONY CYWILNEJ Celem działania Obrony Cywilnej jest ochrona ludności, zakładów pracy, urządzeń użyteczności publicznej, dóbr kultury oraz ratowanie i udzielanie pomocy poszkodowanym w czasie wojny, a także udział w zwalczaniu klęsk żywiołowych, zagrożeń środowiska i usuwanie ich skutków. Do akcji ratunkowej oraz likwidacji skutków nadzwyczajnych zagrożeń planuje się wykorzystać wszystkie przygotowane siły i środki. W każdym przypadku zaistnienia nadzwyczajnego zagrożenia ludzi i środowiska naturalnego będą one: - ostrzegać i alarmować ludność wykorzystując system wykrywania i alarmowania, - prowadzić rozpoznanie za pomocą grup rozpoznania ogólnego i specjalistycznego, - organizować współdziałanie z innymi siłami. 11.2. IDENTYFIKACJA PROBLEMÓW Na terenie powiatu przasnyskiego mogą wystąpić następujące zagrożenia dla ludzi i środowiska: Katastrofy naturalne: pożary przestrzenne lasów, budynków mieszkalnych, inwentarskich i nieużytków rolnych, huragany, trąby powietrzne, burze, wyładowania atmosferyczne, grad, długotrwałe susze, zawieje i silne mrozy, epidemie, epizootie, epifitie oraz masowe i leśnych szkodników. Katastrofy techniczne: zagrożenia skażeniami promieniotwórczymi, awarie i katastrofy chemiczne, 114 rozmnażanie polnych katastrofy drogowe i kolejowe, wypadki drogowe i kolejowe, transport materiałów niebezpiecznych, przerwy w zasilaniu w energię elektryczną, przerwy w dostawach wody pitnej. Z wyżej wymienionych zagrożeń za najniebezpieczniejsze dla powiatu należy uznać te które zdarzają się najczęściej. Są to niewątpliwie pożary lasów (duże kompleksy leśne ) zdarzające się najczęściej w okresie wiosennym – wypalanie traw oraz w lecie – długotrwałe susze, zaprószenia. Kolejnym niebezpieczeństwem dla środowiska przyrodniczego naszego powiatu jest przewóz substancji niebezpiecznych, których transport lub nie odpowiednia eksploatacja może doprowadzić do katastrofy ekologicznej – skażenia. Poza tym na terenie powiatu zdarzają się różnego rodzaju anomalia pogodowe takie jak: susze, mrozy, gradobicia, wyładowania atmosferyczne stanowiące zagrożenie dla produkcji rolnej, gospodarki leśnej oraz ludzi. Pozostałe wymienione zagrożenia nie występują w ogóle, bądź występują w mniejszym zakresie i nie mają większego wpływu na bezpieczeństwo powiatu. 11.3. OSIĄGNIĘCIA OSTATNICH LAT - wybudowanie nowego obiektu dla Powiatowej Komendy Policji, - utworzenie komisariatów policji w Krasnem i Jednorożcu, - wdrażanie systemu monitoringu miasta Przasnysz, - zakup trzech samochodów specjalistycznych dla Państwowej Straży Pożarnej w Przasnyszu, - wymiana usprzętowienia policji. 115 12. MIESZKALNICTWO Ze względu na typowo rolniczy charakter powiatu (5 gmin wiejskich, 1 gmina miejsko-wiejska, 1 gmina miejska) dominująca jest zabudowa zagrodowa, obok której w mniejszej liczbie występuje zabudowa mieszkaniowa, głównie w miastach Przasnysz i Chorzele. W 1999 roku ilość mieszkań w powiecie wynosiła 14826 mieszkań co stanowiło 17 m2 powierzchni użytkowej na jednego mieszkańca powiatu. W całym województwie mazowieckim, w tym samym roku było to ponad 19m2, podobnie w kraju. W 1995 roku na jedną osobę przypadało około 16.7m2 powierzchni użytkowej. W latach 1995-2002 oddano łącznie do użytku 450 mieszkań. Najwięcej w mieście Przasnysz – 296 mieszkań.W 2002 roku powierzchnia użytkowa przypadająca na jednego mieszkańca wynosiła 18,3 m2. Szczegółowe dane dotyczące mieszkalnictwa w powiecie i gminach w latach 1995-2002 przedstawiają poniższe tabele. 1774 1773 1778 1781 1786 1789 1792 1797 1885 1890 1890 1894 1896 1898 1904 1908 1218 1218 1219 1219 1221 1223 1223 1225 Źródło: GUS 116 1793 1802 1809 1816 1823 1837 1846 1855 gmina Krasne gmina Jednorożec gmina Czernice Borowe gmina Chorzele miasto Chorzele 823 824 825 831 837 840 842 845 1116 1116 1119 1120 1120 1120 1120 1121 ogółem powiat 5038 5038 5101 5138 5160 5183 5224 5265 gmina Krzynowłoga Mała 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 gmina Przasnysz Lata miasto Przasnysz Liczba mieszkań 983 983 983 983 983 984 985 985 14630 14644 14724 14782 14826 14874 14936 15001 3978 3980 3984 3998 4013 4026 4026 4037 6156 6206 6237 6278 6316 6402 6450 6501 gmina Krasne gmina Jednorożec gmina Czernice Borowe 6197 6210 6210 6229 6247 6257 6290 6301 3867 3867 3882 3887 3887 3887 3887 3891 ogółem powiat 2911 2916 2921 2953 2991 3004 3018 3036 gmina Krzynowłoga Mała 6324 6321 6350 6366 6389 6406 6422 6450 gmina Chorzele 17856 17879 18144 18285 18428 18579 18811 19063 miasto Chorzele 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 gmina Przasnysz Lata miasto Przasnysz Liczba izb 3470 3470 3470 3470 3470 3475 3482 3482 50759 50849 51198 51466 51741 52036 52386 52761 gmina Krasne 76348 76348 76866 76970 76970 76970 76970 77103 ogółem powiat 114641 115644 116270 117016 117770 119561 120468 121662 67519 67519 67519 67519 67519 67637 67904 67904 923927 925794 932640 937847 944560 951231 959597 968698 ogółem powiat 78102 78141 78202 78555 78910 79132 79132 79346 gmina Krzynowłoga Mała 119977 120278 120278 120801 121161 121364 122121 122332 gmina Krzynowłoga Mała 51354 51449 51559 52330 53141 53420 53660 54001 gmina Jednorożec 129599 129547 130119 130436 130871 131403 131933 132513 gmina Czernice Borowe 286387 286868 291827 294220 298218 301744 307409 313837 gmina Chorzele gmina Przasnysz 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 miasto Chorzele Lata miasto Przasnysz Powierzchnia użytkowa mieszkań w m2 3895 3858 3806 3786 3731 3721 3708 55276 55162 54970 54946 54771 54743 54753 Źródło: GUS 7652 7598 7569 7573 7501 7466 7514 2631 2696 2665 2633 2683 2690 2688 8064 7940 7914 7971 7928 7850 7847 4326 4310 4260 4248 4221 4189 4182 Źródło: GUS 117 7383 7382 7331 7313 7307 7357 7334 gmina Krasne gmina Jednorożec gmina Czernice Borowe gmina Chorzele 16992 17136 17180 17203 17234 17342 17390 miasto Chorzele 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 gmina Przasnysz Lata miasto Przasnysz Ludność w mieszkaniach 4333 4242 4245 4219 4166 4128 4090 1 5 0 4 3 3 6 2 0 0 1 2 2 2 0 2 gmina Krasne gmina Jednorożec gmina Czernice Borowe gmina Chorzele 0 1 1 6 6 3 2 3 1 9 7 7 7 14 9 9 ogółem powiat 4 0 6 3 5 3 3 5 gmina Krzynowłoga Mała 34 6 80 41 26 27 41 41 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 miasto Chorzele gmina Przasnysz Lata miasto Przasnysz Mieszkania oddane do użytku 0 0 0 0 0 1 1 0 40 21 98 64 49 53 62 63 0 0 3 1 0 0 0 1 Źródło: GUS 6 50 31 41 38 86 48 51 gmina Krasne ogółem powiat 0 2 4 15 15 13 0 11 0 0 0 0 0 5 7 0 159 106 393 277 287 306 350 375 ogółem powiat 4 13 0 19 20 13 33 11 gmina Jednorożec gmina Czernice Borowe gmina Chorzele miasto Chorzele 0 5 5 32 38 13 14 18 gmina Krzynowłoga Mała 26 0 31 16 23 17 16 28 gmina Krzynowłoga Mała 123 36 307 149 153 159 232 252 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 gmina Przasnysz Lata miasto Przasnysz Liczba izb oddanych do użytku 0 0 0 0 0 118 267 0 2943 2163 7538 5361 6895 6856 8366 9201 0 0 15 5 0 0 0 4 Źródło: GUS 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2194 725 5613 2503 4142 3669 5665 6428 534 0 610 317 435 532 530 680 0 95 110 771 811 279 240 341 62 301 0 523 398 245 757 211 0 39 61 397 355 222 0 214 118 153 1003 626 746 754 1791 907 1194 gmina Krasne gmina Jednorożec gmina Czernice Borowe gmina Chorzele miasto Chorzele gmina Przasnysz Lata miasto Przasnysz Powierzchnia użytkowa mieszkań oddanych do żytku w m2 0 0 518 104 0 0 0 133 Źródło: GUS Miasto Przasnysz posiada ogółem 5265 mieszkań o łączne j powierzchni 313.837 m2. Miejski Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Przasnyszu jest zarządcą 53 budynków. W ramach administrowanych zasobów występują trzy grupy budynków: Wyłącznie gminne – 18 budynków, które stanowią mienie komunalne Miasta Przasnysz o powierzchni użytkowej 7.561,36 m2 w tym 1 budynek niemieszkalny o pow. 15,40 m2. Wspólnoty Mieszkaniowe z udziałem gminy stanowi 25 budynków o powierzchni użytkowej 30.313,78 m2. Stanowi to 339 lokali mieszkalnych gminnych i 328 lokali osób fizycznych. Wspólnoty Mieszkaniowe z udziałem Skarbu Państwo – 9 budynków o powierzchni użytkowej 10.166,85m2. Stanowi to 70 lokali mieszkalnych i 106 lokali osób fizycznych. Są to budynki zlokalizowane na osiedlu wojskowym przy ulicy Makowskiej. W ramach zarządzanych zasobów pięć budynków kwalifikuje się do rozbiórki ( ul. Zduńska 18, ul. Makowska 11, ul. Zawodzie 4A, Zawodzie 4B, Zawodzie 4C ). Mieszkaniami zakładowymi w liczbie 422 administrują następujące instytucje: Wojskowa Agencja mieszkaniowa Oddział Terenowy Legionowo Filia Przasnysz zarządza 16 budynkami, w tym liczba mieszkań - 393, Nadleśnictwo Przasnysz zarządza 3 budynkami, w tym liczba mieszkań 18 oraz Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Przasnyszu zarządza 1 budynkiem, w tym liczba mieszkań 11. Ponadto na terenie miasta działają następujące spółdzielnie mieszkaniowe: Spółdzielnia „Wspólny Dom” – 1 blok z 48 mieszkaniami, z których 3 nie są użytkowane, około 150 mieszkańców, Spółdzielnia „Szansa” – 1 blok z 60 mieszkaniami, około 180 mieszkańców, Spółdzielnia „Zwarek” – 1 blok z 40 mieszkaniami, około 150 mieszkańców, 119 Spółdzielnia „Malinka” – 1 blok z 12 mieszkaniami, około 50 mieszkańców, Spółdzielnia „Andrzejówka”, Spółdzielnia Mieszkaniowa ul. Orlika 27 – posiada 62 budynki mieszkalne o ilości mieszkań 2155 mieszkaniami, w tym: w mieście 5 budynków o ilości mieszkań 114, w Chorzelach 4 budynki o ilości mieszkań 109, osiedle Starzyńskiego – 17 budynków o ilości mieszkań 397, osiedle Orlika – 36 budynków o ilości mieszkań 1.535. Ogółem w w/w budynkach zamieszkuje około 7.800 mieszkańców. Stan techniczny budynków będących w administracji Spółdzielni jest dobry W gminie Przasnysz znajduje się 1797 mieszkań. Wszystkie stanowią własność prywatną – zabudowa zagrodowa. Stan techniczny budynków w połowie został uznany za średni. 32 % obiektów jest w stanie dobrym, a 8 % oceniono jako złe. Łączna powierzchnia użytkowa mieszkań wynosi wg danych statystycznych 132.513 m2. Na terenie miasta i gminy Chorzele znajduje się 2753 mieszkania, z których: 3% jest w wieku powyżej 70 lat, 44% ma od 53 do 70 lat, 31% od 27 do 52 lat, a 22% nie przekroczyło 26 lat. Średnia powierzchnia użytkowa mieszkania wynosi 64,m2.Stan techniczny w większości jest niezadowalający. Formy własności przedstawiają się następująco: mieszkania spółdzielcze - 109 sztuk, mieszkania komunalne - 53 sztuk. Pozostałe są mieszkaniami prywatnymi. W gminie Czernice Borowe znajduje się 1225 mieszkań, z czego 10 stanowią mieszkania komunalne, a 418 mieszkań stanowią własność prywatną. Łączna powierzchnia użytkowa wynosi 79.346 m2 Ogólny stan budynków mieszkalnych według opinii pracowników gminy ocenia się jako dobry. Zasoby mieszkaniowe w Gminie Krasne wynoszą 1121 mieszkań, z czego 22 mieszkań stanowi własność komunalną, a pozostałe mieszkania stanowią własność prywatną. Powierzchnia 120 użytkowa mieszkań wynosi 77.103 m2. Według opinii urzędu gminy stan techniczny budynków mieszkalnych został uznany za dobry. Zasoby mieszkaniowe w gminie Krzynowłoga Mała wg danych statystycznych na dzień 31.12.2002 roku wynoszą 985 mieszkań (3482 izby), o powierzchni użytkowej 67.904 m2. Rolniczy charakter gminy sprawia, że dominuje tu zabudowa zagrodowa, obok której w mniejszej liczbie występuje zabudowa mieszkaniowa. Według opinii pracowników stan techniczny budynków został uznany za średni. W gminie Jednorożec znajduje się 1855 mieszkań o łącznej powierzchni użytkowej 121.662 m2. Liczba budynków w gminie wynosi 1722 z czego 13 budynków jest własnością komunalną, a pozostałe stanowią własność prywatną. Stan techniczny budynków komunalnych i będących w zarządzie gminy Jednorożec określa się jako dostateczny. Budynki wymagają termomodernizacji polegającej na dociepleniu ścian, wymianie stolarki okiennej i drzwiowej. 13. GOSPODARKA LOKALNA 13.1. ROLNICTWO Powiat przasnyski jest powiatem typowo rolniczym i obejmuje 7 gmin, w tym: 1 gmina miejska 1 gmina miejsko – wiejska 5 gmin wiejskich Na terenie powiatu znajdują się 2 miasta i 292 wsie, w tym 185 sołectw Z 53.562 ludności – 63,5% to ludność wiejska. 121 Liczba rolników z gmin powiatu płacących podatek rolny wg. stanu na 31 grudnia 2003r. Liczba rolników Kwota podatku rolnego w tys. zł. W sumie Miasto Przasnysz 300 139 Miasto i gmina Chorzele 1533 377 Gmina Przasnysz 1612 597 Gmina Krasne 811 713 Gmina Czernice Borowe 919 743 Gmina Krzynowłoga Mała 920 296 Gmina Jednorożec 1501 154 RAZEM 7596 3019 na terenie powiatu przasnyskiego jest 7596 podmiotów płacących podatek rolny./dane urzędów gmin /. Wiek właścicieli gospodarstw /dane szacunkowe urzędów gmin / w przedziale do 30 lat rolnicy stanowią 30 % w przedziale 30 – 50 lat rolnicy stanowią 50 % powyżej 50 lat – rolnicy stanowią 20 % Wykształcenie właścicieli gospodarstw / dane szacunkowe urzędów gmin / : rolnicy w wieku : do 30 lat – wykształcenie średnie lub wyższe – 35 % - wykształcenie zawodowe – 50 % - wykształcenie podstawowe – 15 % od 30 do 50 lat – wykształcenie średnie lub wyższe – 20 % – wykształcenie zawodowe – 55 % – wykształcenie podstawowe – 25 % powyżej 50 lat – wykształcenie średnie i wyższe – 10 % 122 – wykształcenie zawodowe –55 % – wykształcenie podstawowe – 35 % Płeć właścicieli gospodarstw : 53 % - mężczyżni 47 % - kobiety Emeryci i renciści w gospodarstwach rolnych / dane szacunkowe KRUS : Ciechanów i Ostrołęka/ stanowią od 10 do 17 % populacji ludności mieszkającej w gminach / emeryci i renciści to 1055 osób/ : miasto Przasnysz – 38 tj. 12,7 % gmina Przasnysz - 216 tj. 13,3 % miasto i gmina Chorzele 263 tj. 17,2 % gmina Krasne 115 tj.14,1 % gmina Czernice Borowe 92 tj. 10,0 % gmina Krzynowłoga Mała 98 tj. 10,6 % gmina Jednorożec 233 tj .15,5 % Zestawienie gruntów wg stanu na dzień 01.01.2003 r. w powiecie przasnyskim przedstawia się następująco: powierzchnia ewidencyjna powiatu wynosi 121.900 ha, z czego: użytki rolne – 81.607 ha, grunty leśne – 35.504 ha, grunty zabudowane i zurbanizowane – 5.363 ha, nieużytki i tereny różne – 1.031 ha, wody śródlądowe – 264 ha, wody śródlądowe 22 ha,stojące rowy 665 ha 123 Struktura powierzchni powiatu 0,53% użytki rolne 0,02% grunty leśne grunty zabudow ane i zurbanizow ane nieużytki i tereny różne w ody śródlądow e 0,21% 0,83% 65,57% 4,31% w ody śródlądow e stojące row y 28,53% W/w powierzchnie gruntów są użytkowane przez następujące grupy rejestrowe: Grunty Skarbu Państwa z wyłączeniem gruntów przekazanych w użytkowanie wieczyste – 26.127 ha, z czego: grunty wchodzące w skład Zasobów Własności Rolnej Skarbu Państwa – 1.279 ha, Państwowe gospodarstwa leśne – 23.127 ha, Grunty w trwałym zarządzie państwowych jednostek organizacyjnych z wyłączeniem Państwowych Gospodarstw Leśnych – 1127 ha, Pozostałe grunty Skarbu Państwa – 594 ha. Grunty Skarbu Państwa przekazane w użytkowanie wieczyste – 99 ha. Grunty we władaniu państwowych osób prawnych – 52 ha. Grunty gmin i związków międzygminnych z wyłączeniem gruntów przekazanych w wieczyste użytkowanie Grunty gmin i związków – 1963 ha. międzygminnych użytkowanie – 92 ha. Grunty komunalnych osób prawnych – 2 ha. Grunty osób fizycznych – 92.422 ha, z czego: 124 przekazanych w wieczyste Grunty osób fizycznych wchodzących w skład gospodarstw rolnych: – 91.136 ha. Grunty osób fizycznych nie wchodzących w skład gospodarstw rolnych: – 1.286 ha. Grunty spółdzielni – 163 ha. Grunty kościołów i związków wyznaniowych – 197 ha. Grunty wspólnot gruntowych – 290 ha. Grunty w posiadaniu innych osób prawnych – 266 ha. Przekładając w/w dane na kierunki zagospodarowania ogólna powierzchnia 121.900 ha rozkłada się następująco: grunty orne – 54.474 ha, sady – 496 ha łąki – 12.281 ha, pastwiska – 11.721 ha, lasy i grunty leśne – 35.267 ha, grunty zadrzewione i zakrzaczone – 237 ha, tereny mieszkaniowe – 2.213 ha, tereny przemysłowe – 47 ha, inne tereny zabudowane – 140 ha, zurbanizowane tereny zabudowane – 35 ha, tereny rekreacyjno-wypoczynkowe – 23 ha, użytki kopalne – 12 ha, drogi – 2.794 ha, koleje – 136 ha, inne tereny komunikacyjne – 96 ha, tereny różne – 131 ha, nieużytki – 900 ha, wody śródlądowe płynące – 242 ha, wody śródlądowe stojące – 22 ha, rowy – 665 ha . 125 Klasy bonitacyjne gruntów powiatu 8,57% 13,23% 24,54% 16,30% 13,28% 1,45% 20,88% II IIIa IIIb IVa IVb V VI VI Rz 1,75% 1. Grunty orne stanowią 54.480 ha, w tym grunty klas bonitacyjnych: II 788 ha III a 7.229 ha, III b 8.875 ha, IV a 7.203 ha, IV b 4.665 ha, V 13.362 ha, VI 11.368 ha, VI Rz 952 ha. 2. Sady stanowią ogółem 501 ha na klasie bonitacyjnej: II – 6 ha, III a – 120 ha, III b – 102 ha, IV a – 87 ha, IV b – 52 ha, V– 75 ha, VI – 34 ha, 126 Powierzchnia sadów powiatu przasnyskiego 1,26% 7,14% 15,76% II IIIa 25,21% IIIb IVa IVb V 10,92% 21,43% 18,28% VI 3) Powierzchnia łąk wynosi 12.275 ha, z czego: II stanowi 33 ha, III – 2.303 ha, IV – 6.880 ha, V – 2.623 ha, VI – 375 ha. Powierzchnia łąk powiatu 3,07% 0,27% 21,48% 18,86% 56,33% 127 II III IV V VI 7,11% Pastwiska w powiecie 0,45% 0,49% 13,85% II III IV V VI VII 36,58% 41,53% 4. Bonitacja pastwisk (11.681 ha) jest następująca: II 57 ha, III 1.618 ha, IV 4.851 ha, V 4.273 ha, VI 830 ha, VI 52 ha. Poszczególne klasy bonitacyjne gruntów ornych stanowią %: II – 788 ha 1,4% III a – 7.229 ha 13,26 % III b – 8.875 ha 16,29 % IV a – 7.203 ha 13,22 % IV b – 4.665 ha 8,56 % V – 13.362 ha 24,52 % VI – 11.368 ha 20,86 % VI Rz – 952 ha 1,74 % Grunty klas najsłabszych pod względem rolniczym stanowią 47,12% w strukturze gruntów. Jest duże zróżnicowanie w poszczególnych gminach pod tym względem. Struktura gruntów ornych 1,75% 1,45% 13,28% 20,88% 16,30% 24,54% 13,23% 8,57% 128 II III a III b IV a IV b V VI VI Rz 13.1.1. STRUKTURA GOSPODARSTW ROLNYCH W POWIECIE PRZASNYSKIM Ilość gospodarstw rolnych w powiecie wynosi wg danych z gmin wchodzących w skład Powiatu Przasnysz na dzień 05.09.2003r wynosiła 7.694. Średnia powierzchnia gospodarstwa wynosi 10,25 ha . Struktura gospodarstw wg ich powierzchni przedstawia się następująco: do 2 ha – 901 gospodarstw, 2-5 ha – 1268 gospodarstw, 5-10 ha – 2108 gospodarstw, 10-20 ha – 2072 gospodarstw, powyżej 20 ha – 1345 gospodarstw, Struktura gospodarstw wg powierzchni 17,48% 11,71% 16,48% do 2ha 2-5ha 5-10ha 10-20ha pow. 20ha 26,93% 27,40% Na terenie powiatu przasnyskiego tylko 17% gospodarstw ma powierzchnię większą niż 20 hektarów, a ponad 50% to gospodarstwa do 10 hektarów. 294 gospodarstwa poza działalnością rolniczą gospodarczą : miasto Przasnysz 17 rolników miasto i gmina Chorzele 48 rolników 129 prowadzi również działalność gmina Przasnysz 37 rolników gmina Czernice Borowe 60 rolników gmina Krasne 18 rolników gmina Jednorożec 75 rolników gmina Krzynowłoga Mała 39 rolników W ostatnich dwóch latach zanotowano znaczne zainteresowanie rolników udostępnianiem gospodarstw dla potrzeb agroturystyki. Na terenie gmin: Przasnysz, Jednorożec, Krzynowłoga Mała i Chorzele istnieją warunki do uruchamiania tego typu działalności gospodarczej, wspomagającej tradycyjną produkcję rolniczą. Na koniec roku 2003 funkcjonowało lub było w fazie organizacji 17 gospodarstw agroturystycznych /Sebory, Szla, Jednorożec, Chorzele/. W poszczególnych gminach średnia wielkość gospodarstwa wynosiła: miasto i gmina Chorzele 9,77 ha, Czernice Borowe 10,98 ha, Krasne 12,28 ha, Krzynowłoga Mała 10,29 ha, Jednorożec 11,75 ha, Przasnysz 8,90 ha, miasto Przasnysz 7,01 ha. 130 Średnia wielkość gospodarstw rolnych w gminach powiatu ha miasto i gmina Chorzele 14 Czernice Borowe 12 Krasne 10 Krzynowłoga Mała 8 Jednorożec 6 Przasnysz 4 miasto Przasnysz 2 0 Średnia wielkość w hektarach Największą średnią powierzchnię gospodarstw mają gminy Krasne, Jednorożec oraz Czernice Borowe, natomiast najmniejsze gospodarstwa są w mieście Przasnysz. Struktura zasiewów i plony podstawowych upraw Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Rodzaj uprawy Pszenica Żyto Jęczmień Owies Pszenżyto Ziemniaki Buraki Kukurydza Motylkowe na paszę Powierzchnia (w ha) Udział procentowy 5.850 13,43 12.561 24,30 5.874 11,39 2.453 4,70 2.341 4,50 3.918 7,62 1.953 4,48 230 0,52 2.600 5,20 * dane bez miasta Przasnysz Jak wynika z powyższego zestawienia udział roślin zbożowych w strukturze zasiewów wyniósł 58,32 % . Najwięcej, bo aż 34% upraw stanowi żyto. Świadczy to o małej urodzajności gleb w powiecie przasnyskim. O połowę mniej uprawia się pszenicy i jęczmienia, a ziemniaki stanowią 10% wszystkich upraw. Najmniej uprawia się kukurydzy – tylko 1%/dane rokrocznie ulegają niewielkim zmianom/. 131 Udział poszczególnych upraw w strukturze zasiewów Pszenica 0,61% 10,37% 5,17% 6,20% Żyto 6,88% Jęczmień Owies 15,48% Pszenżyto 6,49% Ziemniaki 15,55% Buraki 33,25% Kukurydza Motylkowe na paszę Owies Pszenżyto ozime Pszenżyto jare Buraki Ziemniaki Motylkowe 2. 3. 4. 5. 6. 7. Czernice Borowe Krasne Jednorożec Gm. Przasnysz Krzynowłoga Mała M. Przasnysz Jęczmień 1. Chorzele Żyto Gmina Pszenica jara Lp Pszenica ozima Plony pozostałych upraw w Powiecie Przasnysz w roku 2003 wg szacunków gmin kształtowały się następująco: 30 41 50 25 36 28 22 34 22 18 20 30 18 18 20 28 42 40 20 24 21 28 30 25 20 24 19 26 32 40 23 25 29 20 24 23 320 270 300 320 - 150 120 150 160 150 160 - 132 Pogłowie zwierząt. Połowie zwierząt wg danych przekazanych przez gminy kształtuje się następująco (dane dotyczą roku 2003): Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Gmina Bydło Chorzele Czernice Borowe Krasne Krzynowłoga Mała Jednorożec Gm. Przasnysz M. Przasnysz Trzoda chlewna 14737 6399 4240 8062 8807 9129 1048 5900 9061 8500 11662 1736 14739 Brak danych Obsada bydła w powiecie przasnyskim na 100 ha wynosi 68 szt. Wskaźniki są lepsze od średniej krajowej i wojewódzkiej o około 50 szt. Obsada trzody chlewnej wynosi 74 szt. na 100 ha. i jest nieco niższa od średniej krajowej i wojewódzkiej. 13.1.2. WYPOSAŻENIE GOSPODARSTW TECHNICZNE ORAZ INFRASTRUKTURA Na terenie naszego Powiatu jest zarejestrowanych 1377 ciągników różnej mocy. Na 1 ciągnik przypada 16,6 ha użytków rolnych. W posiadaniu rolników pozostaje 213 kombajnów zbożowych różnych typów, 60 kombajnów ziemniaczanych oraz 50 kombajnów do zbioru buraków. Liczba opryskiwaczy wynosi 1229 sztuk. Na terenie powiatu przasnyskiego zarejestrowanych jest 13.033 sztuk samochdow osobowych, 2017 ciężarowych, 1377 ciągników rolniczych i 1266 różnego rodzaju przyczep. W rozbiciu na poszczególne gminy obrazuje to załączona tabela. 133 Wybrane pojazdy mechaniczne wg stanu na 31.12.2003r. POJAZDY ZAREJESTROWANE NA TERENIE POWIATU PRZASNYSKIEGO GMINA SAMOCHÓD SAMOCHÓD CIĄGNIK PRZYCZEPA OSOBOWY CIĘŻAROWY ROLNICZY PRZASNYSZ 9770 1668 664 841 CHORZELE 1168 152 248 102 CZERNICE 483 64 143 122 JEDNOROŻEC 705 50 76 42 KRASNE 482 38 125 94 KRYNOWŁOGA 425 45 121 65 13033 2017 1377 1266 BOROWE MAŁA Razem Procentowy udział gospodarstw zaopatrzonych w wodę z sieci : Chorzele 46,2 % Czernice Borowe 99 % Krasne 48 % Krzynowłoga Mała 39 % Jednorożec 85 % Gmina Przasnysz 67,2% Miasto Przasnysz 94 % W powiecie przasnyskim w roku 2003 wydano 149 pozwoleń na budowę nowych obiektów budowlanych, z czego na budynki mieszkalne 80 a na inwentarsko-skladowe 69. W układzie gmin przedstawia się to następującą: 134 miasto Przasnysz 20 i 3 gmina Przasnysz 14 i 18 miasto i gmina Chorzele 15 i 6 Gmina Czernice Borowe 4 i 9 Jednorożec 13 i 11 Krasne 2 i 6 Krzynowłoga Mała 6 i 12 Na terenie gmin powiatu przasnyskiego występuje niedobór uzbrojonych terenów budowlanych .Większość gruntów przeznaczanych pod działki budowlane pochodzi z zasobów prywatnych. Działki takie można nabyć na terenie gmin; Jednorożec, Chorzele i miasto Przasnysz .Na terenie gmin : Przasnysz, Krasne, Czernice Borowe i Krzynowłoga Mała nie ma gruntów wydzielonych na działki budowlane. Większość gmin nie posiada aktualnych planów zagospodarowania przestrzennego zatwierdzonych przez rady gmin /wyjątek gmina Czernice Borowe /. 13.1.3. REGULACJA STOSUNKÓW WODNYCH I KONSERWACJA URZĄDZEŃ MELIORACYJNYCH W latach 2000 – 2003 w powiecie przasnyskim zmelioryzowano 386 ha, dalszej regulacji stosunków wodnych wymaga około 3100 ha użytków rolnych, z czego około 2500 ha to grunt klasy II i III. Najpilniejsze potrzeby to: Czernice Borowe - obiekt Jastrzębiec i Rudno gm. Krzynowłoga Mała - łączna powierzchnia obiektu 1300 ha Krasne obiekt Węgrzynowo - około 1200 ha Przasnysz obiekt Bartniki - około 600 ha Kontynuowane są obiekty: Dzierzączka na Gminie Chorzele i Czaplice na Gminie Krzynowłoga Mała. Tempo prac na tych obiektach bardzo ogranicza brak środków finansowych. 135 Pilnym zadaniem jest renowacja starych urządzeń melioracyjnych na gminach: Chorzele i Jednorożec. Jest to powierzchnia około 6000 ha użytków zielonych i dotyczy bezpośredniego zaplecza surowcowego Zakładu Bel Polska. Produkcja mleka i żywca wołowego jest podstawowym dochodem gospodarstw na tym terenie. W 2002 roku zakończono renowację zbiornika retencyjnego w Chorzelach oraz budowę jazu na rzece Węgierce w mieście Przasnysz. Bardzo pilną potrzebą jest także renowacja zbiornika retencyjnego na rzece węgierce w Przasnyszu. Realizacje tego przedsięwzięcia przewidziano na rok 2005. W kwestii tej jest opracowana dokumentacja techniczna, a Samorząd Miejski podjął decyzję o finansowaniu inwestycji w 25%. Trwają rozmowy o zapewnienie środków na inwestycję z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej i Wojewódzkim Zarządem Melioracji i Urządzeń Wodnych w Warszawie. Zarówno zbiornik na Węgierce jak i w Chorzelach mają duże znaczenie dla regulacji stosunków wodnych na terenie Powiatu. Poza tymi dwoma zbiornikami, na terenie powiatu przasnyskiego zlokalizowane są jeszcze następujące zbiorniki retencyjne: Karwacz – na rok 2008 zaplanowano powiększenie tego zbiornika o 6 ha; Łoje – zaplanowano powiększenie tego zbiornika o 2ha oraz przebudowe budowli piętrzącej; Rudno Jeziorowe – na rok 2008 zaplanowano powiększenie tego zbiornika o 11 ha. Zaplanowano także budowę nowych zbiorników retencyjnych w Jednorożcu (51 ha) i w Jastrzębcu (2ha) . Te dwie inwestycje mają być zrealizowane w 2005 roku. Natomiast na rok 2008 zaplanowano budowę zbiorników w Pawłowie (3ha) oraz w Obrębcu (5ha). Sieć rowów melioracyjnych w naszym Powiecie liczy 1320,20 kilometrów, z czego na poszczególne gminy przypada: 136 Miasto i Gmina Przasnysz -216,76 Krzynowłoga Mała -220,30 Chorzele -331,83 Jednorożec -300,60 Czernice Borowe -136,98 Krasne -113,73 Na terenie Powiatu działają Spółki Wodne: Przasnysz, Krasne i Czernice Borowe. W/w spółki konserwują 371,05 km rowów i urządzeń drenarskich, pozostałą ilość 926,8 km konserwują sami rolnicy a nadzoruje Starostwo Powiatowe. Corocznie zmniejszana ilość środków na konserwację w budżecie Państwa powoduje, że kondycja Spółek Wodnych jest zła co odbija się na stanie konserwacji urządzeń melioracyjnych. Przeprowadza się tylko najpilniejsze prace. Wszystkie spółki mają kłopoty ze zbieraniem składek członkowskich co dodatkowo utrudnia wykonywanie zadań. Wpływa na to zła kondycja gospodarstw rolnych. Nie najlepiej przedstawia się sytuacja tam, gdzie urządzenia konserwują sami rolnicy. Na tych terenach występują duże opóźnienia w konserwacji urządzeń. Systematyczne kontrole w terenie, umożliwiają podejmowanie działań interwencyjnych, szczególnie na tych obszarach gdzie stan techniczny urządzeń jest zły. 137 13.1.4. ROLNICTWO POWIATU PRZASNYSKIEGO PRZED WEJŚCIEM DO UNII EUROPEJSKIEJ Zgodnie z Narodowym Programem Przygotowania do członkostwa Polska, do dnia akcesji, zobowiązana jest przygotować i wdrożyć Zintegrowany System Zarządzenia i Kontroli, który zapewni administrowanie i kontrolę płatności bezpośrednich. Zadania wykonania i prowadzenia tego systemu na mocy ustawy o krajowym systemie ewidencji gospodarstw rolnych i zwierząt gospodarskichpowierzono AR i MR. System IACS powinien być gotowy do przetestowania i rozpoczęcia procedur akredytacyjnych w I kwartale 2004 roku. Na terenie powiatu przasnyskiego systemem IACS będzie objętych 6500 rolników ze wszystkich gmin powiatu./ dane AR i MR Oddział w Przasnyszu /. Oddział powiatowy ARiMR w Przasnysza na dzień 31 grudnia 2003r. zakończył ewidencjonowanie bydła na terenie gmin powiatu.Wedlug danych w posiadaniu rolników pozostaje około 90 tysięcy sztuk bydła. Aktualnie struktury agencji prowadzą ewidencję pozostałych zwierząt dla których prowadzona jest dokumentacja wg standardów unijnych / owce, konie, kozy, trzoda chlewna /. W listopadzie 2003 roku rozpoczął się cykl szkoleń rolników przed wypełnianiem wniosków o nadanie numerów ewidencyjnych i dopłat obszarowych, które zostaną zakończone do końca marca 2004r.W przygotowaniu pozostają ewidencje poszczególnych działek w gospodarstwach rolnych stosownie do istniejących podkładów geodezyjnych Tworzony system pozwoli m.in. ; ujednolicić identyfikację zwierząt, skutecznie prowadzić kontrolę sanitarno-weterynaryjną etykietować mięso według wymagań eksporterów, doskonalić prace hodowlane, precyzyjnie określać struktury obszarowe w gospodarstwach rolnych naliczać płatności bezpośrednie po przystąpieniu Polski do Unii 138 13.2. LEŚNICTWO Aktualnie lasy i grunty leśne zajmują 35 319 ha, co stanowi 29,3 % powierzchni ogólnej powiatu. Wskaźnik ten jest bardzo bliski średniej krajowej, która wynosi 28,5 %. Starostwo nadzoruje 13 337,36 ha lasów nie stanowiących własności Skarbu Państwa. Nadzór nad tymi lasami sprawują Na mocy porozumień zawartych 4.02.1998 r. kompetencje Starosty w tym zakresie wykonują Nadleśnictwa. Powierzchnie lasów nie stanowiących własności Skarbu Państwa przedstawia się następującą: Nadleśnictwo Przasnysz 9425,15 ha Nadleśnictwo Parciaki 3501,60 ha Nadleśnictwo Wielbark 249,09 ha Nadlesnictwo Ciechanów 161, 52 ha Całkowita powierzchnia lasów i gruntów leśnych w poszczególnych gminach kształtuje się następująco: Chorzele 15.651 ha Krzynowłoga Mała 5.241ha Jednorożec 10.415 ha Przasnysz 2.906 ha Czernice Borowe 1.025 ha Krasne 479 ha Duży udział gruntów o klasach bonitacyjnych V, VI, VIz powoduje, że w chwili obecnej dochody z ich uprawy nie gwarantują zwrotu poniesionych nakładów. W powiecie występuje duże zapotrzebowanie na zalesienia gruntów porolnych . Na lata 2000-2005 przewidywane jest, zgodnie z przyjętym planem, zalesienie około 150 ha gruntów porolnych w każdym roku z możliwością zwiększenia. Szczególne nasilenie zalesień następuje w gminach Jednorożec, 139 Chorzele i częściowo Krzynowłoga Mała. W roku 2003 na zalesienie wpłynęło 29 wniosków wniosków w sumie na 121,54 ha. Mozliwości powiatu w zakresie wypłaty ekwiwalentu są ograniczone, do ilości środków przekazanych z budżetu państwa na dany rok. W roku 2003 wydano 28 decyzji na zalesienie 69,38 ha z ekwiwalentem Wydano również 11 decyzji na zalesienie 15,38 ha bez wypłaty ekwiwalentu pieniężnego. Szkółki Nadleśnictw: Przasnysz i Parciaki dostosowały możliwości produkcji sadzonek pod potrzeby zalesień koordynowanych przez Starostwo Powiatowe w Przasnyszu. 13.3. MAŁE I ŚREDNIE PRZEDSIĘBIORSTWA Na terenie powiatu przasnyskiego istnieje m.in. 607 sklepów, 11 aptek, 5 banków (i filii banków), 8 tartaków, 13 piekarni, 7 kopalni kruszywa, 5 masarni, 3 młyny, 10 stacji paliw, 16 firm montujących stolarkę okienno-drzwiową. W sumie na terenie powiatu działa 2093 podmiotów gospodarczych. Liczba punktów sprzedaży w 2002 roku wynosiła 635, co w porównaniu z rokiem 2000 daje wzrost o 77. Najwięcej sklepów jest w mieście Przasnysz 373 a najmniej w gminie Czernice Borowe- 21. 31 33 26 31 32 31 31 30 37 40 16 16 19 20 21 44 43 41 44 46 gmina Krasne gmina Jednorożec gmina Czernice Borowe gmina Chorzele miasto Chorzele 58 56 54 57 66 24 24 26 31 31 ogółem powiat 329 342 338 363 373 gmina Krzynowłoga Mała 1998 1999 2000 2001 2002 gmina Przasnysz Lata miasto Przasnysz Liczba sklepów (w latach 1998-2002 bez stałych drobnodetalicznych punktów sprzedaży detalicznej będących sklepami) 18 21 24 24 26 551 566 558 607 635 Liczba zarejestrowanych podmiotów gospodarczych w gminach powiatu przasnyskiego przedstawia się następująco: 140 Podmioty gospodarcze gminy Przasnysz Rodzaj Liczba podmiotów gospodarczych działalności 2000 2001 gospodarczej Produkcja 3 6 Handel 12 22 Gastronomia 1 3 Usługi 15 18 Transport 5 5 36 54 Ogółem 2002 1 12 16 2 31 2003 9 1 11 2 23 Podmioty gospodarcze gminy Jednorożec Rodzaj Liczba podmiotów gospodarczych działalności 2000 2001 gospodarczej Produkcja 5 5 Handel 80 86 Gastronomia 7 6 Usługi 88 100 Transport 9 8 189 205 Ogółem 2002 5 82 6 94 8 195 2003 5 87 6 103 9 210 Podmioty gospodarcze miasta i gminy Chorzele Rodzaj Liczba podmiotów gospodarczych działalności 2000 2001 gospodarczej Produkcja 16 18 Handel 143 151 Gastronomia 6 7 Usługi 140 169 Transport 36 36 341 381 Ogółem 2002 13 163 5 162 32 375 2003 13 157 4 155 32 361 Podmioty gospodarcze gminy Czernice Borowe Rodzaj Liczba podmiotów gospodarczych działalności 2000 2001 gospodarczej Produkcja 2 2 Handel 58 61 Gastronomia Usługi 24 29 Transport 20 22 104 114 Ogółem 2002 2 68 33 24 127 141 2003 2 69 35 24 130 Podmioty gospodarcze gminy Krzynowłoga Mała Rodzaj Liczba podmiotów gospodarczych działalności 2000 2001 gospodarczej Produkcja 4 5 Handel 17 15 Gastronomia 2 2 Usługi 62 52 Transport 12 15 Ogółem 97 89 2002 5 15 2 65 15 99 2003 5 16 2 51 20 93 Podmioty gospodarcze Miasta Przasnysz Rodzaj Liczba podmiotów gospodarczych działalności 2000 2001 gospodarczej Produkcja 48 65 Handel 467 505 Gastronomia 18 21 Usługi 486 523 Transport 94 94 Ogółem 1113 1208 2002 70 518 20 550 96 1254 2003 66 550 18 562 92 1288 2002 3 31 3 29 11 77 2003 3 34 3 31 10 81 Podmioty gospodarcze gminy Krasne Rodzaj Liczba podmiotów gospodarczych działalności 2000 2001 gospodarczej Produkcja 4 3 Handel 30 30 Gastronomia 3 3 Usługi 33 34 Transport 9 10 Ogółem 79 80 13.4. PRZEMYSŁ Ważna rola przemysłu przejawia się głównie w jego bezpośrednim i pośrednim wpływie na procesy urbanizacyjne, strukturę społeczną, zawodową i gospodarczą, na wielkość produktu krajowego brutto, poziom nowoczesności wszystkich działów gospodarki narodowej oraz na standard życia ludności. Na terenie powiatu przasnyskiego największymi zakładami są: Bel Polska Sp. z o.o. w Chorzelach. Jest częścią grupy Fromageries Bel, największego producenta serów topionych w Europie i Ameryce (220.000 t. produkcji, obroty ponad 10 mld FF, 22 zakłady produkcyjne). Bel Polska jest producentem markowych serów i serków, znanych na całym świecie. Okres działań w latach 1999-2001 zamyka się trzykrotnym zwiększeniem produkcji. Strategia koncernu oparta na wzmożonych wysiłkach w dziedzinie badań 142 i innowacji, dążenie do osiągnięcia jak najwyższej jakości produkcji oraz skuteczności działań handlowych i marketingu doprowadziły zakład w Chorzelach do poziomu liczącego się w obrocie międzynarodowym żywności (80% przychodów pochodzi z eksportu). Bel Polska Sp. z o.o. w Chorzelach zatrudnia obecnie 300 osób. Spółdzielnia Mleczarska „Mazowsze” w Chorzelach dział na rynku od 1947 roku. Firma specjalizuje się w produkcji sera holenderskiego i masła. Od 1993 roku współpracuje z kapitałem zagranicznym, tj. firmą KRAFT (obecnie Bel Polska). W roku 2000 firma uzyskała akceptację władz weterynaryjnych dotyczących uprawnień eksportowych do krajów Unii Europejskiej, co daje jej możliwości dalszego rozwoju. W SM „Mazowsze” w Chorzelach jest zatrudnionych około 200 osób. Firma posiada także oddział w Przasnyszu produkujący szeroką gamę artykułów galanterii mleczarskiej. ABB ZWAR S.A. w Przasnyszu. Zakład produkcyjny należący do międzynarodowego koncernu ABB zatrudniającego ponad 100 tys. pracowników na całym świecie. Lata 90-te charakteryzują się szybkim rozwojem w zakresie produkcji ograniczników przepięć bazujących na własnej technologii. W 1995 roku przyznano zakładowi certyfikat jakości ISO 9001. Obecnie w ABB ZWAR S.A. w Przasnyszu jest zatrudnionych 320 osób. Szansą na zwiększenie zatrudnienia jest przeniesienie produkcji bezpieczników z Norwegii, rozłączników z Włoch, wyłączników średnich napięć i przekładników wysokich napięć z Warszawy. Przeniesienie produkcji z Włoch i Norwegii sprawiło, że zwiększył się eksport. W połowie października zakończyła się kolejna przeprowadzka przeniesiono linię produkcyjną jednego z typów rozłączników z Norwegii. Zakłady Meblarskie „Węgierka” Sp. z o.o. w Przasnyszu są producentem krzeseł z drewna litego z 35-letnią tradycją. Od 1994 r. zakład funkcjonuje w układzie Spółki joint-venture z niemiecką firmą OTM Möbelwerke GmbH. Wyroby ZM „Węgierka” w 80% sprzedawane są na rynkach zachodnich (Niemcy, Anglia) oraz w krajach skandynawskich. Miesięczna produkcja to ok. 8000 sztuk krzeseł przy zatrudnieniu około 150 osób. 143 KROSS SA. w Przasnyszu jest czołowym producentem rowerów w Polsce i Europie. Istnieje od 1990 roku. Początkowo była to Hurtownia Rowerów KROSS. W roku 1999 firma osiągnęła 20% udziału w rynku rowerowym w Polsce. Obecnie oprócz montażu firma produkuje własne ramy i obręcze. W planach jest uruchomienie produkcji błotników, szprych, nakrętek szprychowych, obręczy aluminiowych z podwójną ścianką oraz przedniego widelca. KROSS SA. zatrudnia około 1300 osób, z czego ponad 200 osób to niepełnosprawni. 13.5. INNE PODMIOTY GOSPODARCZE DZIAŁAJACE NA TERENIE POWIATU PRZASNYSKIEGO Na terenie powiatu przasnyskiego swoją siedzibę mają następujące banki i instytucje: BPH PBK S.A. w Warszawie Oddział w Przasnyszu, ul. 3-go Maja 13 Bank Gospodarki Żywnościowej S.A. w Warszawie Oddział w Ostrołęce Filia w Przasnyszu, ul. Świętego Stanisława Kostki 11 Bank Spółdzielczy, Przasnysz, ul. Słowackiego 1 Powszechna Kasa Oszczędności Bank Państwowy Oddział w Przasnyszu, ul. Leszno 4 Bank Spółdzielczy, Chorzele, ul. Żabia 1 Bank Spółdzielczy w Przasnyszu Punkt kasowy w Jednorożcu, ul. Odrodzenia 14 Bank Spółdzielczy w Przasnyszu Punkt kasowy w Krzynowłodze Małej, ul. Przasnyska 1 Bank Spółdzielczy, Czernice Borowe Sąd Rejonowy, Przasnysz, ul. Świerkowa 7 Prokuratura Rejonowa, Przasnysz, ul. Świerkowa 7 Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Ostrołęce Inspektorat w Przasnyszu „Poczta Polska” PPUP, RUP w w Przasnyszu, ul. 3-go Maja 11 144 Ostrołęce, Oddział Zamiejscowy „Poczta Polska” PPUP, Urząd Pocztowy w Chorzelach, ul. Mostowa 13 Urząd Pocztowy w Jednorożcu, ul. Słoneczna „Poczta Polska” PPUP, Urząd Pocztowy w Krzynowłodze Małej Urząd Pocztowy Czernice Borowe „Poczta Polska” PPUP, Urząd Pocztowy w Krasnem 13.6. OSIĄGNIĘCIA OSTATNICH LAT - wzrost obszaru gospodarstw rolnych, - wzrost liczby gospodarstw rolnych uzyskujących również dochody z pozarolniczej działalności, - radykalne zwiększenie liczby gospodarstw rolnych zaopatrywanych w wodę pitną z sieci wodociągowej, - zalesienie około 100 ha nieużytków rolnych, - zmeliorowanie około 3900 ha użytków rolnych, - systematyczny wzrost liczby małych i średnich podmiotów gospodarczych, szczególnie w handlu i usługach, - dynamiczny rozwój dużych zakładów przemysłowych przejawiający się w zwiększeniu skali produkcji, eksportu i zatrudnienia. 13.7. NAJPILNIEJSZE ZADANIA - melioracja około 3100 ha użytków rolnych, - zwiększenie obszaru zalesień oraz kontrola gospodarki leśnej w lasach niepaństwowych, - opracowanie Powiatowego Planu Rozwoju Przedsiębiorczości, - realizacja projektów wzmocnienia infrastruktury powiatu zgłoszonych do współ finansowania z Regionalnego. 145 Europejskiego Funduszu Rozwoju 14. INFRASTRUKTURA TECHNICZNA 14.1. DROGOWNICTWO Przez teren Powiatu Przasnyskiego, przebiega sieć dróg, których podległość uzależniona jest od ich kategorii: drogi gminne, podlegające poszczególnym gminom, drogi lokalne zarządzane przez miasto, sieć dróg powiatowych, drogi wojewódzkie oraz drogi krajowe. Te ostatnie podlegają Krajowemu Zarządowi Dróg, którego Inspektorat mieści się w Przasnyszu. Przez powiat przebiega 47,2 km drogi krajowej nr 599 Biskupiec-Pułtusk. Droga ta przebiega przez miasto i gminę Przasnysz, gminę Krzynowłoga Mała oraz miasto i gminę Chorzele. W gestii powiatu znajdują się drogi powiatowe. Ich zarządzaniem, zlecaniem różnego rodzaju napraw, wszelkimi zmianami zajmuje się Powiatowy Zarząd Dróg.. W powiecie mamy ogółem 424,720 km dróg o różnych nawierzchniach zarządzanych przez Powiatowy Zarząd Dróg. Długość dróg w powiecie przasnyskim zarządzanych przez PZD: Długość dróg w km*(stan na 31.XII.2000r.) GMINA Ogółem twardej w tym dróg o nawierzchni gruntowej ulepszonej nie ulepszonej miasto Przasnysz 10,3 8,9 1,4 - gmina Przasnysz miasto Chorzele 81,8 53,6 24,2 4,0 4,6 4,6 - - gmina Chorzele 89,5 63,0 20,8 5,7 52,3 50,8 1,5 - 82,1 65,9 14,5 1,7 4,1 2,0 16,4 0,6 82,9 14,0 gmina Czernice Borowe gmina Jednorożec gmina Krasne 50,6 44,5 gmina Krzynowłoga 53,6 36,6 Mała RAZEM POWIAT 424,8 327,9 Źródło: Powiatowy Zarząd Dróg długość – km z dokł. do jednego miejsca po przecinku 146 Długość dróg w km*(stan na 31.XII.2001r.) GMINA Ogółem twardej w tym dróg o nawierzchni gruntowej ulepszonej nie ulepszonej miasto Przasnysz 10,3 8,9 1,4 - gmina Przasnysz miasto Chorzele 81,8 54,5 23,3 4,0 4,6 4,6 - - gminaChorzele 89,5 64,4 19,4 5,7 52,3 50,8 1,5 - 82,1 68,5 11,9 1,7 50,6 44,5 4,1 2,0 53,6 38,1 14,9 0,6 76,5 14,0 gmina Czernice Borowe gmina Jednorożec gmina Krasne gmina Krzynowłoga Mała 334,3 424,8 Źródło: Powiatowy Zarząd Dróg długość – km z dokł. do jednego miejsca po przecinku RAZEM POWIAT Długość dróg w km*(stan na 31.XII.2002r.) GMINA Ogółem twardej w tym dróg o nawierzchni gruntowej ulepszonej nie ulepszonej miasto Przasnysz 10,3 8,9 1,4 - gmina Przasnysz miasto Chorzele 81,8 54,5 23,3 4,0 4,6 4,6 - - gminaChorzele 89,5 65,2 18,6 5,7 52,3 50,8 1,5 - 82,1 68,5 11,9 1,7 50,6 44,5 4,1 2,0 53,6 38,1 14,9 0,6 75,7 14,0 gmina Czernice Borowe gmina Jednorożec gmina Krasne gmina Krzynowłoga Mała 424,8 335,1 Źródło: Powiatowy Zarząd Dróg długość – km z dokł. do jednego miejsca po przecinku RAZEM POWIAT Długość dróg w km*(stan na 31.XII.2003r.) GMINA miasto Przasnysz Ogółem 10,3 twardej 10,3 147 w tym dróg o nawierzchni gruntowej ulepszonej nie ulepszonej - - gmina Przasnysz miasto Chorzele 81,8 56,6 21,2 4,0 4,6 4,6 - - gminaChorzele 89,5 67,1 16,7 5,7 52,3 51,5 0,8 - 82,1 68,5 11,9 1,7 50,6 44,5 4,1 2,0 53,6 39,4 13,6 0,6 68,3 14 gmina Czernice Borowe gmina Jednorożec gmina Krasne gmina Krzynowłoga Mała 424,8 342,5 Źródło: Powiatowy Zarząd Dróg długość – km z dokł. do jednego miejsca po przecinku RAZEM POWIAT 14.2. Stan dróg powiatu przasnyskiego. Ocena stanu dróg powiatowych przez Powiatowy Zarząd Dróg w Przasnyszu nie jest dokonywana w podziale na gminy. Ocenia się stan całych ciągów drogowych. Kryterium oceny stanowią warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne. Warunki te określa rozporządzenie z dnia 2 marca 1999 roku Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej (Dz. U. Nr 43 poz. 430). Na podstawie w/w rozporządzenia dokonywano podziału dróg powiatowych na następujące klasy: - drogi klasy G stanowią sieć podstawową (długość 131,012 km), - drogi klasy Z sieć tą uzupełniają (długość 155,624 km), - drogi klasy L tworzą pozostałą sieć o znaczeniu lokalnym (długość 138,084 km). Na wszystkich ciągach powiatu przasnyskiego konieczna jest renowacja odwodnienia (pogłębienie istniejących i wykonanie nowych rowów), budowa nowych i remont istniejących przepustów, a w miastach budowa kanalizacji deszczowej. Stan dróg w powiecie przasnyskim jak i w całym kraju jest niezadowalający. Większość ciągów komunikacyjnych w powiecie wymaga całkowitej przebudowy bądź gruntownej renowacji. Środki finansowe którymi dysponuje powiat są niewystarczające na przeprowadzenie wszystkich potrzebnych prac. Starostwo 148 powiatowe opracowało INFRASTRUKTURY wieloletni plan pod nazwą „WZMOCNIENIE DROGOWEJ POWIATU PRZASNYSKIEGO”. Celem tego projektu jest pozyskanie funduszy ze środków Unii Europejskiej na budowę i renowacje dróg . Na terenie powiatu znajdują się 24 mosty. 1 kwalifikuje się do remontu kapitalnego (nad rzeką Orzyc w miejscowości Budzisko), a 2 z nich należy przebudować (nad rzeką Pełtą w miejscowości Grabowo i nad rzeką Struga Przeździęcka w miejscowości Mącice). 14 mostów wymaga remontu bieżącego a 7 remontu kapitalnego. 14.3. ELEKTROENERGETYKA Energię elektryczną w Powiecie Przasnyskim użytkownicy otrzymują z dwóch Rejonów Energetycznych: Czernice Borowe i Krasne z Ciechanowa, pozostałe gminy podlegają Rejonowi Energetycznemu w Przasnyszu. Wg danych uzyskanych z Zakładu Energetycznego Warszawa Rejon Energetyczny Przasnysz głównym punktem zasilającym w energię elektryczną jest GPZ 110/15 kV Przasnysz z dwoma transformatorami o mocy 25 MVA.z możliwością zwiększenia do ok. 30 MVA. GPZ zasilany jest dwoma liniami 110 kV: jedną z Ostrołęki, a drugą z Ciechanowa. Z uwagi na istniejącą sieć 15 kV największa rezerwa, bo około 100% jest przeznaczona dla miasta Przasnysza oraz gminy Przasnysz. Dla pozostałych gmin rezerwa ta wynosi: dla gminy Krzynowłoga Mała – 25%, dla gminy Jednorożec – 25%, dla gminy i miasta Chorzele – 15%. Źródłami zasilania w gminach są stacje transformatorowe 15/0,4 kV, których w gminie Krasne jest 78 sztuk, a w gminie Czernice Borowe 72 sztuki. Na terenie gminy Krasne istnieje ok. 63 km linii SN 15 kV oraz 153,4 km linii NN 0,4 kV. . W gminie Czernice Borowe linii SN 15 kV jest ok. 119,8 km, a linii NN 0,4 kV ok. 113,3 km. 149 Zużycie energii w powiecie Przasnysz w MWh Razem (odbiorcy bez przemysłu) Inni Razem Gospodars Gospodars Oświetleni odbiorcy Przemysł (wszyscy twa twa rolne e ulic (instytucje, odbiorcy) domowe handel) Lata 2001 61,959 17,597 12,612 1,727 16,094 13,929 2002 62,785 17,251 12,613 2,021 15,849 15,051 32,734 9,275 6,182 1,029 8,591 7,657 I półrocze 2003 14.4. TELEKOMUNIKACJA Usługi telekomunikacyjne na obszarze powiatu świadczą wszyscy operatorzy istniejący na rynku telekomunikacyjnym: TP S.A., Era GSM, Idea Centertel oraz Plus GSM. Liczba użytkowników telefonów komórkowych na terenie powiatu wynosi obecnie ok. 10,000/ brak szczegółowych danych odnośnie poszczególnych operatorów/. Mimo zwiększającej liczby abonentów tych trzech operatorów Telekomunikacja Polska S.A. jest nadal najpopularniejsza głównie ze względu na najtańsze usługi oraz ograniczony dostęp do ofert innych operatorów, zmuszonych do dzierżawienia sieci TP S.A. W ciągu ostatnich lat zwiększyła się liczba abonentów telefonicznych Telekomunikacji Polskiej S.A. Największy wzrost miał miejsce w roku 1999. Wynika to z faktu rozbudowy centrali telefonicznej, położenia światłowodu w grudniu 1999 roku na terenie powiatu przasnyskiego./ Zródło TP S.A. Warszawa/. 150 Liczba abonamentów telefonii stacjonarnej TP S.A. wg.danych na 31.12.2003. Źródło: GUS 1999 2000 2001 2002 2003 5677 5334 5396 5420 5428 1208 1346 1347 1347 1349 978 853 857 862 869 834 549 556 561 568 277 276 276 279 281 167 779 788 796 811 401 436 441 445 448 224 315 325 332 345 ogółem powiat gmina Krzynowłoga Mała gmina Krasne gmina Jednorożec gmina Czernice Borowe gmina Chorzele miasto Chorzele gmina Przasnysz miasto Przasnysz Lata Liczba abonentów TP S.A. 9766 9888 9986 10042 10099 Liczba abonentów TP S.A. w latach 1999-2003 6000 5000 4000 miasto Przasnysz gmina Przasnysz 3000 gmina Czernice Borowe 2000 gmina Jednorożec gmina Krasne 1000 gmina Krzynowłoga Mała miasto i gmina Chorzele 0 1999 2000 2001 2002 2003 14.5. WODOCIĄGI, KANALIZACJA I OCZYSZCZANIE Na terenie powiatu przasnyskiego funkcjonują trzy oczyszczalnie komunalne: MZGKiM w Przasnyszu, Oczyszczalnia Miejska w Chorzelech – dzierżawiona przez Spółdzielnię Mleczarską „Mazowsze”, Urzędu Gminy w Krasnem. Najlepsze efekty osiąga MZGKiM w Przasnyszu – oczyszczalnia biologiczna z podwyższonym usuwaniem biogenów. W listopadzie 2001 roku zakończono jej rozbudowę i modernizację. Jej przepustowość wzrosła z 3000m3/dobę maksymalnie do 6500m3/dobę (średnio 4000m3/dobę). W 2002 roku ilość ścieków 151 oczyszczonych wynosiła średnio 3 093m3/dobę, w tym 10% to ścieki przemysłowe. Osiągana redukcja w ściekach odpływających (wg danych z 2002r.): BZT5 – 97,4% ChZT-Cr – 88,6% Zawiesina og. – 95,0% Azot og. – 75,1% Fosfor og. – 91,0% Stosunkowo dobrze pracuje też miejska oczyszczalnia biologiczna w Chorzelach. W 2002 roku dopływało na nią 926m3/dobę, w tym 80% to ścieki przemysłowe. Osiągana redukcja: BZT5 – 97,9% ChZT-Cr – 96,7% Zawiesina og. – 96,8% Azot og. – 68,8% Fosfor og. – 71,0% Najgorsze efekty osiąga gminna oczyszczalnia w Krasnem. Jest to oczyszczalnia mechaniczna, w której pojawiają się przekroczenia następujących parametrów: azot og., fosfor og., BZT5, ChZT, zawiesina, substancje rozpuszczalne. W pozostałych miejscowościach gminnych brak jest oczyszczalni ścieków. Na terenie powiatu znajduje się 5 wysypisk śmieci: Dla miasta i gminy Przasnysz zlokalizowane jest w miejscowości Oględa. Powierzchnia składowiska wynosi 6,25 ha i funkcjonuje od 1986 roku. Stopień nagromadzenia odpadów na stan obecny wynosi 34%. Dla miasta i gminy Chorzele. Powierzchnia składowiska wynosi 1,65 ha i stopień nagromadzenia odpadów wynosi 45%. składowisko funkcjonuje od 1988 roku. 152 Lata miasto Przasnysz gmina Przasnysz miasto Chorzele gmina Chorzele gmina Czernice Borowe gmina Jednorożec gmina Krasne gmina Krzynowłoga Mała ogółem powiat Długość czynnej sieci kanalizacyjnej w km 2000 24,4 0 9,8 0 0 0 2,1 0 36,3 2001 27,7 0 12,6 0 0 0 2,1 0 42,4 2002 31,1 0 12,6 0 0 0 2,1 0 45,8 Na terenie gminy Czernice Borowe składowisko zlokalizowane jest w miejscowości Chojnowo i funkcjonuje tam od 1986 roku. Jego powierzchnia składowa wynosi 1,549 ha i zapełniona jest w 75%. W Jednorożcu funkcjonuje składowisko odpadów od 1988 roku. Powierzchnia składowiska wynosi 1,14 ha, zapełnienie wynosi 10%. Lata miasto Przasnysz gmina Przasnysz miasto Chorzele gmina Chorzele gmina Czernice Borowe gmina Jednorożec gmina Krasne gmina Krzynowłoga Mała ogółem powiat Długość wodociągów w km 2000 50,7 144,9 28,8 69,5 140,3 73 71,5 60,9 639,6 2001 51,2 165,2 28,8 88,6 140,3 75 129,8 60,9 739,8 2002 52 186,3 28,8 131,4 140,3 84,4 132,6 60,9 816,7 Źródło: GUS W miejscowości Krzynowłoga Mała powierzchnia składowiska wynosi 0,47 ha. Ekspluatację tego składowiska rozpoczęto w 1986 roku, obecnie pojemność składowiska zapełniona jest w 75%. Nie wszystkie składowiska odpadów spełniają warunki z zakresu ochrony środowiska. 153 remont nawierzchni remont chodników Chorzele-Zaręby m. Raszujka Od drogi 28310-Krzynowłoga Wielka Sierakowo-Przasnysz Chorzele-Stara Wieś Przasnysz-Gostkowo ul. Leszno Krasne-Maków Maz. Klewki-Szczepanki Helenowo-Gostkowo Chorzele-Stara Wieś Wola Wierzbowska-Krasne Drogi powiatowe gm. Krasne Drogi powiatowe Od drogi 28310-Krzynowłoga Wielka 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 154 pojedyncze powierzchniowe utrwalenie 2001 ulepszenie dróg (potrójne pow. utrwal.) ścinka poboczy renowacja rowów renowacja rowów renowacja rowów remont chodników remont chodników modernizacja modernizacja wykonanie chodnika modernizacja Chorzele-Zaręby ul. Zduńska 2. modernizacja Małowidz-Parciaki 1. 2000 j. m. 1165 m2 mb 500 56900 10000 m2 m2 424 400 mb mb 450 553 m2 mb 340 500 500 330 296 600 1272 m2 mb mb mb mb mb mb Ilość Nazwa drogi Szczegółowa lokalizacja Lp. Rodzaj robót Wykaz najważniejszych inwestycji drogowych zrealizowanych w latach 2000-2003 1. 14.6. OSIĄGNIĘCIA OSTATNICH LAT 24.147,23 193.284,80 13.910,00 4.910,27 3.321,50 4.662,08 69.783,00 38.031,00 22.861,20 35.466,22 84.401,60 40.446,00 6.049,35 74.151,00 166.652,18 Wartość inwestycje inwestycje inwestycje inwestycje inwestycje inwestycje inwestycje inwestycje udział właścicieli posesji w zakupie kostki - 9.701,59 zł inwestycje inwestycje inwestycje środki specjalne środki specjalne inwestycje Uwagi remont chodnik remont chodnik Sierakowo-Przasnysz Małowidz-Parciaki Chorzele-Krasnosielc Krzynowłoga Mała-Chmieleń Wielki Chorzele-Krasnosielc Janowo-Mchowo Bogate-Gostkowo Przasnysz-Gostkowo Olszewiec-Węgra Chorzele-Stara Wieś Krasne-Maków Maz. Kaki Mroczki-Skierkowizna Krzynowłoga Mała-Goski Wąsosze Przasnysz-Gostkowo ul. Leszno Czernice Borowe-Chrostowo Myszyniec-Bartniki 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. remont chodnika remont chodnika remont chodnik remont chodnika Razem: 155 przebudowa drogi (poszerzenie nawierzchni) pojedyncze powierzchniowe utrwalenie nawierzchni bitumicznej pojedyncze powierzchniowe utrwalenie nawierzchni bitumicznej pojedyncze powierzchniowe utrwalenie nawierzchni bitumicznej pojedyncze powierzchniowe utrwalenie nawierzchni bitumicznej pojedyncze powierzchniowe utrwalenie nawierzchni bitumicznej przebudowa drogi przebudowa drogi Rycice-Bagienice 17. ulepszenie dróg (potrójne pow. utrwal.) ulepszenie dróg (potrójne pow. utrwal.) ulepszenie dróg (potrójne pow. utrwal.) ulepszenie dróg (potrójne pow. utrwal.) Krzynowloga Mała-Chmieleń Wielki 16. 2000/8450 1000/5050 300/1695 2340/10881 1200/5460 m/m2 m/m2 m/m2 m/m2 m/m2 702,30 628,70 m2 m2 537,40 m2 1086 208,70 m2 m2 320,30 m2 6840/31536 1645 m2 800 1600 2600 900 1400 1000 mb mb mb mb mb mb mb 20.834,92 45.653,80 47.789,05 21.749,68 11.658,74 14.067,37 100218,25 17.351,33 34.578,73 5.383,54 16.048,39 26.853,26 175.296,88 102.742,00 162.701,85 123.576,98 46.874,02 66.759,97 48.294,45 inwestycje inwestycje inwestycje inwestycje inwestycje inwestycje inwestycje inwestycje inwestycje inwestycje inwestycje PAOW - 65.998,63 inwestycje inwestycje inwestycje inwestycje inwestycje inwestycje Janowo-Mchowo Myszyniec-Bartniki Nr 28121 Myszyniec – Bartniki w m. Żelazna str. lewa m. Parciaki str. Prawa 38. 39. 40. 41 49. 156 Ulepszenie nawierzchni żwirowej przez potrójne powierzchniowe utrwalenie emulsją asfaltową Nr 28311 Rycice - Bagienice poszerzenie skrzyż. z drogą woj. Rembielin–Grudusk w m. Krzymowłoga Wielka m/m2 m/m2 Ulepszenie nawierzchni żwirowej przez potrójne powierzchniowe utrwalenie emulsją asfaltową Nr 28301 Wielbark – Zaręby 95/480 1000/5500 111 1700 2400 m2 mb 3682 mb 30/74 96/207,36 m/m2 m/m2 194/320 m/m2 184/367,1 m/m2 222/333 120/524,80 m/m2 m/m2 167/276,5 m /m2 13300 m2 mb 2002 400 256 tona mb wykonanie zjazdów renowacja rowów remont poboczy pospółką przebudowa drogi remont zatoki remont chodnika remont poboczy pospółką 48. 47. 46. Janowo-Mchowo 45. Przasnysz-Baranowo Chorzele-Stara Wieś Czernice Borowe-Pawłowo Klewki-Szczepanki Czernice Borowe-Pawłowo Klewki-Szczepanki Chorzele-Krasnosielc Nr 28339 Przasnysz - Gostkowo w m. Przasnysz, ul. Leszno str. lewa 44. 43 m. Jednorożec ul. Odrodzenia str. lewa Remont chodnika – kostka brukowa Remont chodnika – kostka brukowa Remont chodnika – kostka brukowa Remont chodnika – kostka brukowa Duczymin-Jarzynny Kierz 37. 42 budowa chodnika Dzierzgowo-Klewki 36. odnowa nawierzchni żwirowej Baranowo-Opaleniec 35. renowacja rowów Rostkowo-Szczepanki, Czernice Borowe-Chrostowo 34. 4797,02 54965,9 506.487,49 3460,00 1470,86 2586,18 6863,71 3317,81 15682,23 11931,95 9.200,00 inwestycje inwestycje we własnym zakresie we własnym zakresie we własnym zakresie PAOW - 222.853,69 Ze środków budżetowych inwestycje inwestycje inwestycje inwestycje inwestycje inwestycje we własnym zakresie ze środków przeznaczonych na utrzymanie dróg W zakresie własnym Nr 28309 Chorzele – Stara Wieś Nr 283339 Przasnysz – Wężewo Nr 28374 Chorzele – Krasnosielc Nr 07329 Pawłowo – Węgra m. Pawłowo Budowa parkingu i chodnika na terenie szpitala w m. Przasnysz 54. 55. 56. 57. 58 m. Jednorożec, ul. Odrodzenia Nr 28121 Myszyniec – Bartniki Nr 28305 Małowidz - Parciaki 53. 59 Nr 28315 Kosiły - Jastrzębiec Nr 28374 Chorzele – Krasnosielc Nr 28315 Kosiły - Jastrzębiec 52. 51. 50. 157 Wyk. chodnika z kostki brukowej Kanalizacja deszczowa z rur betonowych ø 40 cm Studnie rewizyjno-połączen. - ø 100 cm - ø 120 cm Remont przepustu – wym. kręgów 10 szt. Wyk. parkingu z kostki brukowej Razem : Przebudowa drogi: -war. wiążąca 5 cm (bet. asf. KR-2) -war. ścieralna 4 cm (bet. asf. KR-2) Pojedyncze powierzchniowe utrwalenie nawierzchni bitumicznej emulsją asfaltową i kruszywem łamanym Pojedyncze powierzchniowe utrwalenie nawierzchni bitumicznej emulsją asfaltową i kruszywem łamanym Pojedyncze powierzchniowe utrwalenie nawierzchni bitumicznej emulsją asfaltową i kruszywem łamanym Pojedyncze powierzchniowe utrwalenie nawierzchni bitumicznej emulsją asfaltową i kruszywem łamanym Wzmocnienie pobocza – strona lewa Ulepszenie nawierzchni żwirowej przez potrójne powierzchniowe utrwalenie emulsją asfaltową 752/3900 1360/7480 300/1050 3340/17534 m/m2 m/m2 m/m2 m/m2 szt. szt. mb. m 2 2 4 113 401,68 780,00 10 928/5104 m/m2 mb 500/2750 709/1418 100/500 m/m2 m/m2 m/m2 994,46 53094,71 3179,50 22650,19 11809,59 15455,42 121022,35 22910,63 4796,90 w zakresie własnym z bieżącego utrzymania dróg Inwestycje Inwestycje Inwestycje Inwestycje Inwestycje ze środków budżetowych inwestycje 500/2500 m/m2 Nr 28313 Krzynowłoga Mała – Chmieleń Wielki Nr 28315 Kosiły – Jastrzębiec Nr 28315 Kosiły – Jastrzębiec w km 65 Nr 28301 Wielbark –Zaręby 158 60/330 m/m2 1400/7700 575/3162,5 1250/6875 m/m2 m/m2 m/m2 Nr 28306 Przasnysz – Brzeski Kołaki 695/3475 397/1985 m/m2 Nr 28343 Dobrzankowo – Bogate m/m2 503/2515 m/m2 Nr 28342 Dobrzankowo – Wyrąb Karwacki Ulepszenie naw. przez poczwórne powierzchniowe utrwalenie Wykonanie naw.bitumicznej warstwa wiążąca gr.5 cm warstwa ścieralna gr. 4 cm 300/1500 Ulepszenie nawierzchni żwirowej przez potrójne powierzchniowe utrwalenie emulsja asfaltową m/m2 Nr 28315 Kosiły – Jastrzębiec 64 63 500/2500 Nr 28311 Rycice – Bagiennice w km 5+677 ÷ 6+157 Przebudowa drogi m/m2 20/120 4/20 1900 5,3/2695 Nr 28312 od drogi nr 28310 – Krzynowłoga Wielka Nr 28374 Chorzele – Krasnosielc 62 2003 szt./mb szt./mb mb km/m2 3,000 1,600 600/3000 28309, 28331, 07328, 07334 61 Renowacja rowów z ręcznym plantowaniem skarp i dna po koparce Wykonanie zjazdów: z rur ø 30 cm z rur ø 40 cm Uzupełnienie poboczy pospółką żwirową km km m/m2 28310, 28374, 28121, 28301, 28309, 07502, 07334 60 14335,86 54660,97 76952,26 41996,95 76431,44 19837,69 25134,41 14990,70 24984,50 24984,50 965521,19 312907,59 29981,40 Inwestycje Inwestycje Inwestycje Inwestycje W zakresie własnym W zakresie własnym Remont nawierzchni przez potrójne powierzchniowe utrwalenie Remont cząstkowy nawierzchni masą na gorąco 70 ton Remont nawierzchni bitumicznej Przez potrójne powierzchniowe utrwalenie Nr 28121 Myszyniec – Bartniki Skrzyżowanie z dr. nr 28374 Nr 28322 Dzierzgowo –Klewki Nr 28121 Myszyniec – Bartniki Nr 28317 Plewnik Ulatowo Adamy Nr 28374 Chorzele – Krasnosielc Nr 28315 Kosiły – Jastrzębiec 68 69 70 71 72 73 74 77 76 Nr 28121 Myszyniec – Bartniki m.Parciaki Nr 28121 Myszyniec – Bartniki m. Jednorożec – str. lewa Nr 28121 Myszyniec – Bartniki m. Żelazna Remont cząstkowy nawierzchni asfaltem lanym gr.4 cm Nr 28339 Przasnysz – Gostkowo Ul.Leszno 67 75 Pojedyncze powierzchniowe utrwalenie nawierzchni bitumicznej emulsją asfaltową i kruszywem łamanym Nr 28322 Dzierzgowo – Klewki Nr 28341 Bogate – Gostkowo Nr 07332 Olszewiec – Czernice Nr 07333 Czernice Borowe – Miłoszewiec Nr 07504 Krasne – Maków Mazowiecki 200/1200 1500/140 m/m2 m2 /t 159 m/m2 m/m2 Przebudowa chodnika – kostka brukowa Przebudowa chodnika – kostka brukowa m/m2 ton 134/209 179/282 267/742,65 480 150/300 100/450 m/m2 m/m2 150 120 1700/7310 500/2500 850/3910 800/4000 200/1000 125/1500 m2 m2 m/m2 m/m2 m/m2 m/m2 m/m2 m/m2 Remont chodnika – kostka brukowa Stabilizacja cementem podbudowy grub. 15 cm Dowóz kruszywa z rozplantowania – wzmocnienie nawierzchni Remont nawierzchni żwirowej Wykonanie warstwy wiążącej gr.4 cm z betonu asfaltowego na podbudowie z trylinki Nr 07333 Czernice Borowe – Miłoszewiec 66 2098,76 zł 3126,41 zł 3951,72 zł 3595,20 5283,66 3145,80 12840,00 11866,41 1499,07 8346,00 22135,41 7570,25 11839,87 12112,40 3028,10 15769,13 Inwestycje Inwestycje Inwestycje Inwestycje Inwestycje Z bieżącego utrzymania Inwestycje Inwestycje Inwestycje Bieżące utrzymanie Inwestycje inwestycje Odnowa nawierzchni żwirowej Uzupełnienie poboczy pospółką żwirową Renowacja rowów Wykonanie kolektora deszczowego z rur Ø 40 z wykonaniem połączeń studni rewizyjnej z rur Ø 80. Wykonanie ścieku z elementów betonowych na podbudowie betonowej z połączeniem do kolektora deszczowego z zamontowaniem pokrywy betonowej z kratką Wykonanie odpływu z rur PCV Ø 30 oraz kratki ściekowej Budowa zatoki postojowej Przebudowa chodnika – kostka brukowa m2/m m2/ton m.b. m.b. m.b 100/430 1222/293 220 72 13 37 91/409,5 m/m2 m.b. 405/ 1437,53 m/m2 1117,46 zł 54451,59 zł W zakresie własnym W zakresie własnym W zakresie własnym W zakresie własnym W zakresie własnym Inwestycje inwestycje Zwiększenie dostępności gospodarstw domowych i rolniczych do wody pitnej dostarczanej z wodociągów lokalnych. Zabezpieczenie rezerwy mocy energii elektrycznej dla potencjalnych inwestorów. 4. 5. 160 Rozbudowa i modernizacja oczyszczalni ścieków w Przasnyszu. standardu usług w tym dostępu do internetu. Rozbudowa centrali telefonicznej oraz położenie światłowodu umożliwiające wzrost liczby abonentów oraz podniesienie Dr. nr : 28307 Baranowo – Opaleniec Dr. nr : 28374, 28322, 28334, 28302 Nr 28322 Dzierzgowo – Klewki m.Obrąb Nr 28306 Przasnysz – Brzeski Kołaki ul.Królewiecka Nr 28334 Stara Krępa - Lipa Nr 28121 Myszyniec – Bartniki m. Jednorożec, ul.Odrodzenia Nr 28331 Przasnysz – Baranowo m. Przasnysz, ul. Baranowska Nr 07334 Klewki – Rostkowo – Szczepanki 3. 2. 84 83 82 81 80 79 78 14.7. NAJPILNIEJSZE ZADANIA INWESTYCJE DROGOWE Lp NAZWA DROGI 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Nr 28374 Chorzele-Krasnosielc Nr 28309 Chorzele-Stara Wieś Nr 28322 Dzierzgowo-Grójec-Klewki Nr 28310 Janowo-Mchowo Nr 28331 Przasnysz-Baranowo Nr 28121 Myszyniec-Bartniki Nr 28304 Chorzele-Zaręby Nr 28314 Międzyleś-do drogi woj. nr 616 Nr 28320 Szła-Osówiec Kmiecy Nr 28333 Dębiny-Jednorożec Nr 28338 Sierakowo-do dr. woj. nr 625 Nr 28339 Przasnysz-Gostkowo Nr 28341 Bogate-Gostkowo Nr 07328 Czernice Borowe-Pawłowo Nr 07329 Pawłowo-Węgra Nr 07333 Czernice Borowe-Miłoszewiec Nr 07501 Rostkowo-Pęczki Nr 07504 Krasne-Maków Maz. Nr 07507 Gostkowo-Karniewo Nr 28302 Krukowo-Brodowe Łąki 21 Nr 28301 (Wielbark) gr. woj. - Zaręby 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 Nr 28303 Krukowo-Ostrówek Nr 28304 Chorzele-Zaręby Nr 28306 Przasnysz-Brzeski K. Nr 28307 Baranowo-Opaleniec Nr 28311 Rycice-Bagienice Nr 28312 od dr. Nr 28310-Krzynowoga W. Nr 28315 Kosiły-Jastrzębiec Nr 28317 Plewnik-Ulatowo Adamy Nr 28319 Skierkowizna-Jednorożec Nr 28340 Sierakowo-Przasnysz Nr 07508 Gołymin-Krasne Źródło: Powiatowy Zarząd Dróg Rodzaj robót Przebudowa Przebudowa Przebudowa Przebudowa Przebudowa Odnowa Odnowa Odnowa Odnowa Odnowa Odnowa Odnowa Odnowa Odnowa Odnowa Odnowa Odnowa Odnowa Odnowa Odnowa Potrójne powierzchniowe utrwalanie nawierzchni - // - // - // - // - // - // - // - // - // - // - // - 161 Zakres 11,201 km 11,216 km 13,331 km 17,987 km 4,756 km 2,139 km 7,835 km 4,021 km 4,094 km 1,000 km 1,387 km 2,428 km 2,769 km 5,712 km 3,940 km 2,457 km 3,195 km 3,307 km 2,743 km 7,275 km 5,200 km 2,255 km 5,180 km 15,063 km 4,078 km 3,766 km 4,580 km 3,196 km 5,010 km 8,470 km 1,400 km 2,553 km 15. BUDŻET POWIATU PRZASNYSKIEGO Na mocy ustawy z dnia 5.06.1998r. powiat może prowadzić działalność gospodarczą jedynie w zakresie użyteczności publicznej. Źródłami dochodu powiatu są: - udziały w podatkach stanowiących dochód budżetu państwa, w wysokości określonej ustawą - subwencje z budżetu państwa na zadania realizowane przez powiat dotacje celowe z budżetu państwa na zadania realizowane przez powiatowe służby, inspekcje i straże, - dochody powiatowych jednostek budżetowych oraz wpłaty innych powiatowych jednostek organizacyjnych, - dochody z majątku powiatu, - odsetki za nieterminowe przekazywanie udziałów, dotacji i subwencji. Dodatkowo dochodami powiatu mogą być: subwencje wyrównawcze z budżetu państwa dotacje z państwowych funduszy celowych dotacje celowe z budżetu państwa na zadania z zakresu administracji rządowej wykonywane przez powiat na mocy porozumień zawartych z organami administracji rządowej dotacje celowe z budżetu województwa na zadania z zakresu samorządu województwa wykonywane przez powiat na mocy porozumień zawartych z województwem spadki, zapisy, darowizny odsetki od środków finansowych powiatu gromadzonych na rachunkach bankowych odsetki i dywidendy od wniesionego kapitału. 162 15.1. DOCHODY BUDŻETU POWIATU Dochody budżetu powiatu w latach 1999 – 2003 wyniosły ogółem 219.868 tys. zł. Głównym źródłem zasilającym budżet powiatu są dotacje celowe oraz subwencje ogólne. Dochody własne powiatu zwiększyły się z 3,75% w 1999 roku do 6,46% w 2003 roku. 1999 Dochody budżetu powiatu ogółem (w tys. z) razem dochody własne w tym podatki i opłaty lokalne udział w podatkach stanowiących dochody budżetu państwa rolny od nieruchomości od środków transportu opłata skarbowa razem prawnych od osób fizycznych dotacje celowe z budżetu państwa środki na dofinansowanie zadań gmin ze źródeł pozabudżetowych subwencje ogólne (łącznie z subwencją na zadania oświatowe) dotacje celowe (na zadania rządowe) - porozumienia 2000 2001 2002 2003 36565 1373 38705 1789 75399 1636 39720 2336 29479 1905 234 233 237 236 247 237 23397 233 21219 237 56095 236 14454 247 8180 446 383 900 71 11076 39 14073 895 14544 14553 8070 15623 3524 Struktura dochodu powiatu w latach 1999 - 2003 1999 2000 2001 2002 2003 dochody ogółem dochody własne udziały w podatkach stanowiących dochód budżetu państwa dotacje celowe środki na dofinansowanie zadań gmin ze źródeł pozabudżetowych Subwencje ogólne Dotacje celowe (na zadania rządowe) - porozumienia 100 100 100 100 100 3,75 4,91 2,17 5,88 6,46 0,64 0,60 0,31 0,59 0,84 63,99 54,82 77,03 36,39 27,76 1,22 0,99 1,19 0,18 0 30,29 36,36 19,29 36,64 52,99 0,11 2,31 20,32 11,95 163 Struktura dochodów powiatu w 1999 roku (OGÓŁEM: 36565 tys. zł) 0,11% 30,29% 3,75% 0,64% dochody własne udziały w podatkach dotacje celowe dofinansowanie zadań gmin subwencje porozumienia 1,22% 63,99% Struktura dochodów powiatu w 2000 roku 36,36% 2,31% (OGÓŁEM: 38705 tys.zł) 4,91% 0,60% dochody własne udziały w podatkach dotacje celowe dofinansowanie zadań gmin subwencje porozumienia 54,82% 0,99% 164 Struktura dochodów powiatu w 2001 roku (OGÓŁEM: 75399 tys.zł) 0,00% 0,31% 1,19% 2,17% dochody własne 19,29% udziały w podatkach dotacje celowe dofinansowanie zadań gmin subwencje porozumienia 77,03% Struktura dochodów powiatu w 2002 roku (OGÓŁEM: 39720 tys.zł) 5,88% 0,59% 36,39% 20,32% dochody własne udziały w podatkach dotacje celowe dofinansowanie zadań gmin subwencje porozumienia 36,64% 0,18% 165 Struktura dochodów powiatu w 2003 roku 6,46% (OGÓŁEM: 29479 tys.zł) 11,95% 0,84% 27,75% dochody własne udziały w podatkach dotacje celowe dofinansowanie zadań gmin subwencje porozumienia 0,00% 53,00% 166 15.2. WYDATKI BUDŻETU POWIATU Wydatki budżetu powiatu w latach 1999 – 2003 wyniosły ogółem 220.416 tys. zł. Na inwestycje powiat przeznaczył 89.729 tys. zł. co stanowi 40,7% wydatków poniesionych w latach 1999 – 2003. Wydatki budżetu powiatu przasnyskiego w latach 1999 - 2003 Nazwa działu Budownictwo Rolnictwo Leśnictwo Transport Gospodarka komunalna Gospodarka mieszkaniowa Oświata i wychowanie Kultura i sztuka Ochrona zdrowia Opieka społeczna Kultura fizyczna i sport Różne Administracja Bezpieczeństwo publiczne Finanse Urzędy naczelnych organów władzy, kontroli i sądownictwa Działalność usługowa Razem 1999 40 155 240 1220 150 8972 10 13355 4586 19 2716 4565 - 2000 100 327 299 1577 160 11672 8 10456 4986 16 1 3703 5210 - - - 36028 38515 Kwota w tys. zł 2001 298 97 1800 50 12649 25 45414 7045 32 119 3339 5166 - 2002 327 111 2405 168 12930 23 6546 7314 132 103 3689 6152 - 2003 165 141 2925 35 12225 33 606 7295 171 60 3811 1967 - - 21 - 170 76204 168 40062 175 29607 Wydatki ogółem w tys. zł Wydatki inwestycyjne w tys. zł 36028 38515 76204 40062 29607 14823 12125 47783 10997 4001 1999 2000 2001 2002 2003 Struktura wydatków w % 1999 2000 2001 2002 2003 Wydatki ogółem Wydatki bieżące Wydatki inwestycyjne 100 100 100 100 100 58,86 68,52 37,30 72,55 86,49 41,14 31,48 62,70 27,45 13,51 167 Struktura wydatków powiatu w 1999 roku 41,14% Wydatki bieżące Wydatki inwestycyjne 58,86% Struktura wydatków powiatu w 2000 roku Wydatki bieżące Wydatki inwestycyjne 31,48% 68,52% 168 Struktura wydatków powiatu w 2001 roku 37,30% Wydatki bieżące Wydatki inwestycyjne 62,70% Struktura wydatków powiatu w 2002 roku 27,45% Wydatki bieżące Wydatki inwestycyjne 72,55% 169 Struktura wydatków powiatu w 2003 roku 13,51% Wydatki bieżące Wydatki inwestycyjne 86,49% Wydatki powiatu w 2003 roku 0,59% 12,87% 0,56% 0,48% 9,88% 6,64% Rolnictwo 0,20% Leśnictwo 0,12% Transport Gospodarka mieszkaniowa Oświata i wychowanie Kultura i sztuka Ochrona zdrowia 0,58% Opieka społeczna Kultura fizyczna i sport Różne 41,29% 24,64% Administracja Bezpieczeństwo publiczne Działalność usługowa 2,05% 0,11% 170 Struktura wydatków powiatu w latach 1999 - 2003 40,71% Wydatki bieżące Wydatki inwestycyjne 59,29% Łącznie: 220416 tys. zł. Wydatki powiatu w latach 1999 - 2003 0,58% Rolnictwo 0,40% 0,23% Leśnictwo 4,51% Transport 10,47% 0,26% 7,83% 0,13% 26,55% Gospodarka mieszkaniowa Oświata i wychowanie Kultura i sztuka Ochrona zdrowia 0,17% Opieka społeczna Kultura fizyczna i sport 0,04% 14,17% Różne Administracja Bezpieczeństwo publiczne Działalność usługowa 34,67% 171 Zadłużenie powiatu na koniec 2003 roku wyniosło 659.676 zł i było wynikiem zaciągnięcia pożyczek na realizację zadań inwestycyjnych w Wojewódzkim Funduszu Ochrony Środowiska. W budżecie na 2004 rok przewidziano spłatę zadłużenia w wysokości 379 tys. zł. Oznacza to, że po umorzeniu przez WFOSiGW 50% kwoty pożyczki, powiat przasnyski na koniec 2004 roku nie będzie posiadał zaddłużenia. 15.3. OSIĄGNIĘCIA OSTATNICH LAT - proinwestycyjny budżet powiatu – przeznaczenie w latach 1999 – 2003 40,71% środków budżetowych na realizację zadań inwestycyjnych, - małe zadłużenie powiatu i możliwość całkowitej likwidacji zadłużenia do końca 2004 roku. 15.4. IDENTYFIKACJA PROBLEMÓW - ograniczenie od 2005 roku środków finansowych przeznaczonych na utrzymanie i funkcjonowanie Domów Pomocy Społecznej, - pogłębiająca się rozbieżność pomiędzy wysokością subwencji ustalonej przez Ministra Finansów na utrzymanie dróg powiatowych a faktycznym stanem technicznym oraz długością dróg. 172 15.5. BUDŻETY GMIN WCHODZĄCYCH W SKŁAD POWIATU PRZASNYSKIEGO 15.5.1. BUDŻET MIASTA PRZASNYSZ W LATACH 1999-2003 Dochody na 1 mieszkańca w zł w latach 1999 - 2003 dochody ogółem dochody własne udziały w podatkach stanowiących dochód budżetu państwa dotacje celowe subwencje 982 1008 1130 1255 1267 290 292 381 421 432 187 230 228 247 245 192 170 161 189 167 312 316 358 398 423 1999 2000 2001 2002 2003 Dochody budżetu miasta Przasnysz w tys. zł w latach 1999 - 2003 1999 2000 2001 2002 2003 Dochody ogółem dochody własne dotacje celowe subwencja ogólna część oświatowa 17413 18585 19877 22160 22274 5016 5624 6716 7421 7579 3530 3455 2838 3339 2942 5530 5881 6307 7037 7430 4743 5146 5701 6182 6690 173 w tym: część drogowa i rekompensaty za utracone dochody 506 656 588 846 729 część wyrównawcza 281 79 18 0 0 Struktura dochodów miasta Przasnysz w 2002 roku 39,54% 41,70% dochody własne dotacje celowe subwencje 18,76% Struktura dochodów miasta Przasnysz w 2003 roku 41,39% 42,22% dochody własne dotacje celowe subwencje 16,39% 174 Wydatki budżetu miasta Przasnysz w latach 1999-2003 Wydatki ogółem w tys. zł Wydatki inwestycyjne w tys. zł 19608 20626 21336 22153 23172 5110 5294 4787 3635 4353 1999 2000 2001 2002 2003 Struktura wydatków w % 1999 2000 2001 2002 2003 Wydatki ogółem Wydatki bieżące Wydatki inwestycyjne 100 100 100 100 100 73,9 73,2 77,6 83,6 81,2 26,1 26,8 22,4 16,4 18,8 Wydatki budżetu miasta Przasnysz w latach 1999 – 2003 wg działów Nazwa działu Rolnictwo Leśnictwo Transport Gospodarka komunalna Gospodarka mieszkaniowa Oświata i wychowanie Kultura i sztuka Ochrona zdrowia Opieka społeczna Kultura fizyczna i sport Różne Administracja Bezpieczeństwo publiczne Finanse Urzędy naczelnych organów władzy, kontroli i sądownictwa Wymiar sprawiedliwości i prokuratura Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę Działalność usługowa Informatyka Obsługa długu publicznego Edukacyjna opieka wychowawcza Razem 1999 12 1168 4949 269 6159 667 236 4139 221 8 1700 57 21 2000 37 1140 5068 121 7074 619 155 4258 130 6 1920 48 27 2 23 - Kwota w tys. zł 2001 45 813 3930 116 7679 607 170 3744 177 75 2168 27 - 2002 12 887 2092 175 8627 656 226 4315 283 0 2290 254 - 2003 12 1239 2662 522 8410 656 170 4075 366 0 2311 236 - 2 49 43 - - - - - - 4 4 4 19608 20626 125 27 244 1383 21336 99 400 1784 22153 136 360 1940 23172 175 15.5.2. Budżet gminy Przasnysz w latach 1999 - 2003 Dochody na 1 mieszkańca w zł 1999 2000 2001 2002 2003 dochody ogółem dochody własne udziały w podatkach stanowiących dochód budżetu państwa dotacje celowe środki na dofinansowanie zadań gmin ze źródeł pozabudżetowych subwencje 950 974 1043 1137 1218 236 236 273 304 266 87 78 66 59 68 108 122 117 121 100 40 3,6 28 0 71 479 538 587 653 712 Dochody budżetu gminy Przasnysz w tys zł. 1999 2000 2001 2002 2003 w tym: Dochody ogółem dochody własne dotacje celowe subwencja ogólna część oświatowa część drogowa część wyrównawcza 7127,204 7511 8032 8045 8640 2724,281 1822 2099 2271 2001 810,728 938 899 903 753 3592,195 4151 4522 4871 5349 2602,780 2712 3010 3007 3290 339,492 255 311 428 430 649,923 1074 1201 1436 1629 Struktura dochodów gminy Przasnysz w 2002 roku 28,23% dochody własne dotacje celowe subwencje 11,22% 60,55% 176 Struktura dochodów gminy Przasnysz w 2003 roku 24,69% dochody własne dotacje celowe subwencje 9,29% 66,01% Wydatki budżetu gminy Przasnysz w latach 1999-2003 Wydatki ogółem w tys. zł Wydatki inwestycyjne w tys. zł 7559 7974 8109 8229 9867 1554 1735 1709 1512 2460 1999 2000 2001 2002 2003 Struktura wydatków w % 1999 2000 2001 2002 2003 Wydatki ogółem Wydatki bieżące Wydatki inwestycyjne 100 100 100 100 100 79,9 78,2 78,9 81,62 75,07 20,1 21,8 21,1 18,38 24,93 177 Wydatki budżetu gminy Przasnysz w latach 1999 – 2003 wg działów Nazwa działu Rolnictwo Leśnictwo Transport Gospodarka komunalna Gospodarka mieszkaniowa Oświata i wychowanie Kultura i sztuka Ochrona zdrowia Opieka społeczna Kultura fizyczna i sport Różne Administracja Bezpieczeństwo publiczne Finanse Urzędy naczelnych organów władzy, kontroli i sądownictwa Wymiar sprawiedliwości i prokuratura Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę Działalność usługowa Informatyka Obsługa długu publicznego Edukacyjna opieka wychowawcza Razem Kwota w tys. zł 2001 2002 1148 925 5 498 555 248 263 60 10 4088 4039 78 83 70 62 657 799 5 4 10 1145 1288 86 100 10 - 1999 912,228 0,500 870,801 294,038 230,657 3434,079 66,000 72,519 724,963 5,121 23,864 920,326 1,001 2,028 2000 918 1 354 180 118 4528 73 53 701 3 8 1012 11 3 0,876 11 1 36 32 - - - - - - - - - - 7559,001 7974 8109 38 27 8229 105 62 30 9867 178 2003 1245 1370 320 6 4264 93 65 774 6 1350 145 - 15.5.3. Budżet miasta i gminy Chorzele w latach 1999 - 2003 Dochody na 1 mieszkańca w zł dochody ogółem dochody własne udziały w podatkach stanowiących dochód budżetu państwa dotacje celowe 1018 1142 1139 1278 1342 185 205 243 250 263 95 88 85 68 85 152 233 148 197 151 1999 2000 2001 2002 2003 Środki na dofinansowanie zadań gmin 13 - subwencje 573 615 663 763 843 Dochody budżetu gminy i miasta Chorzele w tys zł. 1999 2000 2001 2002 2003 w tym: dochody ogółem dochody własne dotacje celowe subwencja ogólna część oświatowa część drogowa część wyrównawcza 10901 12225 12189 14170 14802 1976 2197 2603 3528 3842 1630 2502 1583 2181 1668 6135 6581 7097 8461 9292 4109 4200 4735 5600 6074 257 288 257 415 433 1769 2093 2105 2446 2785 Struktura dochodów gminy i miasta Chorzele w 2002 roku 24,90% dochody własne dotacje celowe subwencje 15,39% 59,71% 179 Struktura dochodów gminy i miasta Chorzele w 2003 roku 25,96% dochody własne dotacje celowe subwencje 11,27% 62,78% Wydatki budżetu gminy Chorzele w latach 1999-2003 Wydatki ogółem w tys. zł Wydatki inwestycyjne w tys. zł 10967 12748 11681 14143 16213 1569 2011 894 1923 1962 1999 2000 2001 2002 2003 Struktura wydatków w % 1999 2000 2001 2002 2003 Wydatki ogółem Wydatki bieżące Wydatki inwestycyjne 100 100 100 100 100 85,70 84,23 92,35 86,40 87,90 14,30 15,77 7,65 13,60 12,10 180 Wydatki budżetu gminy i miasta Chorzele w latach 1999 – 2003 wg działów Nazwa działu Rolnictwo Leśnictwo Transport Gospodarka komunalna Gospodarka mieszkaniowa Oświata i wychowanie Kultura i sztuka Ochrona zdrowia Opieka społeczna Kultura fizyczna i sport Różne Administracja Bezpieczeństwo publiczne Finanse Urzędy naczelnych organów władzy, kontroli i sądownictwa Wymiar sprawiedliwości i prokuratura Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę Działalność usługowa Informatyka Obsługa długu publicznego Edukacyjna opieka wychowawcza Razem 1999 227 372 815 180 6094 266 113 1714 19 10 1072 1 83 2000 776 333 950 211 6797 285 68 1985 26 37 1187 4 72 Kwota w tys. zł 2001 349 249 495 18 6850 309 100 1677 30 53 1285 166 98 2002 645 580 565 18 7795 306 57 1890 25 1253 140 - 1 17 2 40 - - - - - - - - 10967 12748 11681 177 652 14143 181 2003 302 603 642 123 10575 329 80 1801 35 169 1348 164 36 6 16.213 15.5.4. Budżet gminy Krasne Dochody na 1 mieszkańca w z 1999 2000 2001 2002 2003 dochody ogółem dochody własne udziały w podatkach stanowiących dochód budżetu państwa dotacje celowe Środki na dofinansowanie zadań gmin 1114,70 1003 1477 6620 6264 304,36 229 380 3290 3122 90,33 80 77 289 295 212,43 157 120 762 602 58 11 287 subwencje 451,49 538 618 2279 2245 Dochody budżetu gminy Krasne w tys zł. 1999 2000 2001 2002 2003 w tym: Dochody ogółem dochody własne dotacje celowe subwencja ogólna 1308,728 927 1613 6620 6264 1308,728 927 1613 3290 3122 913,451 665 510 762 602 1941,407 2284 2625 2279 2245 część oświatowa część drogowa część wyrównawcza 1507,689 1560 1789 1927 1964 289,237 306 220 350 277 144,481 419 616 2 3 Struktura dochodów gminy Krasne w 2002 roku 36,58% dochody własne dotacje celowe subwencje 53,61% 9,81% 182 Struktura dochodów gminy i miasta Chorzele w 2003 roku 37,61% dochody własne dotacje celowe subwencje 52,30% 10,09% Wydatki budżetu gminy Krasne w latach 1999-2003 Wydatki ogółem w tys. zł Wydatki inwestycyjne w tys. zł 4745 4231 6481 6337 6629 1095 405 2745 1259 1413 1999 2000 2001 2002 2003 Struktura wydatków w % 1999 2000 2001 2002 2003 Wydatki ogółem Wydatki bieżące Wydatki inwestycyjne 100 100 100 100 100 76,9 90,4 57,7 80,1 78,7 23,1 9,6 42,3 19,9 21,3 183 Wydatki budżetu gminy Krasne wg działów Nazwa działu Rolnictwo Leśnictwo Transport Gospodarka komunalna Gospodarka mieszkaniowa Oświata i wychowanie Kultura i sztuka Ochrona zdrowia Opieka społeczna Kultura fizyczna i sport Różne Administracja Bezpieczeństwo publiczne Finanse Urzędy naczelnych organów władzy, kontroli i sądownictwa Wymiar sprawiedliwości i prokuratura Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę Działalność usługowa Informatyka Obsługa długu publicznego Edukacyjna opieka wychowawcza Razem 1999 221,518 0,750 1296,762 103,238 72,736 1640,116 166,688 47,603 533,516 23,619 40,032 596,824 1,487 Kwota w tys. zł 2001 2002 2503 226 2 100 587 161 376 20 12 2055 3303 205 209 40 43 507 556 31 30 23 743 764 91 143 - - 2000 323 2 203 165 79 1956 179 42 570 24 8 674 1 1 0,516 4 - 10 - - - -- - - - - - 4745,405 4231 6481 5 28 46 6337 70 28 30 47 6629 184 2003 20 897 551 30 2957 227 43 591 35 1014 81 8 15.5.5. Budżet gminy Krzynowłoga Mała Dochody na 1 mieszkańca w zł dochody dochody ogółem własne 1999 2000 2001 2002 2003 958 1076 1399 1349 1123 udziały w podatkach stanowiących dochód budżetu państwa dotacje celowe 77 73 75 63,2 67,5 113 172 117 155,4 115,6 245 167 281 372,8 291,8 Środki na dofinansowanie zadań gmin 0,54 1,34 1,6 subwencje podatek leśny inne 521 662 685 647,9 10,7 228 Dochody budżetu gminy Krzynowłoga Mała w tys zł. 1999 2000 2001 2002 2003 w tym: Dochody ogółem dochody własne dotacje celowe subwencja ogólna część oświatowa część drogowa część wyrównawcza 3796 4240 5216 5260 4349 972 658 1047 1454 1130 450 680 435 606 448 2064 2610 2555 2953 2510 1456 1656 1836 2091 1927 233 243 113 265 161 375 711 606 597 422 Struktura dochodów gminy Krzynowłoga Mała w 2002 roku 29,00% dochody własne dotacje celowe subwencje 12,09% 58,91% 185 Struktura dochodów gminy Krzynowłoga Mała w 2003 roku 27,64% dochody własne dotacje celowe subwencje 61,40% 10,96% Wydatki budżetu gminy Krzynowłoga Mała w latach 1999-2003 Wydatki ogółem w tys. zł Wydatki inwestycyjne w tys. zł 3755 4117 5056 5311 4815 523 261 1285 651 1490 1999 2000 2001 2002 2003 Struktura wydatków w % 1999 2000 2001 2002 2003 Wydatki ogółem Wydatki bieżące Wydatki inwestycyjne 100 100 100 100 100 86 94 75 88 69 14 6 25 12 31 186 Wydatki budżetu gminy Krzynowłoga Mała w/g działów Nazwa działu Rolnictwo Leśnictwo Transport Gospodarka komunalna Gospodarka mieszkaniowa Oświata i wychowanie Kultura i sztuka Ochrona zdrowia Opieka społeczna Kultura fizyczna i sport Różne Administracja Bezpieczeństwo publiczne Finanse Urzędy naczelnych organów władzy, kontroli i sądownictwa Wymiar sprawiedliwości i prokuratura Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę Działalność usługowa Informatyka Obsługa długu publicznego Edukacyjna opieka wychowawcza Razem Kwota w tys. zł 2001 2002 824 446 500 435 145 95 0,1 2210 2675 71 43 44 19 409 508 12 11,5 854 908 101,4 36 - 1999 537 52 66 61 1906 50 22 401 49 601 9 2000 202 151 74 84 2238 63 22 449 17 774 1 30 1 12 1 19 22 - - - - - - - - - - 3755 4117 5056 5311 8 4815 187 2003 1487 16 112 1 1988 32 22 363 10 699 55 - 15.5.6. Budżet gminy Jednorożec Dochody na 1 mieszkańca w zł 1999 2000 2001 2002 2003 dochody ogółem dochody własne udziały w podatkach stanowiących dochód budżetu państwa dotacje celowe Środki na dofinansowanie zadań gmin 1007 1094 1092 1367 1459 127 155 153 265 268 91 81 76 57 66 151 203 118 191 177 4 35 subwencje 637 652 713 911 1014 Dochody budżetu gminy Jednorożec w tys zł. 1999 2000 2001 2002 2003 w tym: Dochody ogółem dochody własne dotacje celowe subwencja ogólna część oświatowa część drogowa część wyrównawcza 7807,417 8513 8493 10026 10700 988,054 1203 1190 1942 1964 1170,395 1580 915 1400 1302 4942,568 5069 5545 6684 7434 3252,924 3046 3469 4212 4788 170,869 69 87 182 131 1518,775 1851 1989 2290 2515 Struktura dochodów gminy Jednorożec w 2002 roku 19,37% dochody własne dotacje celowe subwencje 13,96% 66,67% 188 Struktura dochodów gminy Jednorożec w 2003 roku 18,36% dochody własne dotacje celowe subwencje 12,17% 69,48% Wydatki budżetu gminy Jednorożec w latach 1999-2003 Wydatki ogółem w tys. zł Wydatki inwestycyjne w tys. zł 7530,288 9104 8332 10459 11539 1017,501 1288 649 1817 2162 1999 2000 2001 2002 2003 Struktura wydatków w % 1999 2000 2001 2002 2003 Wydatki ogółem Wydatki bieżące Wydatki inwestycyjne 100 100 100 100 100 86,5 85,85 92,21 83 81 13,5 14,15 7,79 17 19 189 Wydatki budżetu gminy Jednorożec wg działów Nazwa działu Rolnictwo Leśnictwo Transport Gospodarka komunalna Gospodarka mieszkaniowa Oświata i wychowanie Kultura i sztuka Ochrona zdrowia Opieka społeczna Kultura fizyczna i sport Różne Administracja Bezpieczeństwo publiczne Finanse Urzędy naczelnych organów władzy, kontroli i sądownictwa Wymiar sprawiedliwości i prokuratura Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę Działalność usługowa Informatyka Obsługa długu publicznego Edukacyjna opieka wychowawcza Razem 1999 297 66 123 88 4574 53 256 1143 13 914 2 - 2000 767 486 245 118 4895 85 187 1229 19 1 1050 6 3 Kwota w tys. zł 2001 307 452 144 107 4957 61 25 976 24 65 1119 94 - 2002 682 724 311 179 4727 69 44 1359 34 20 1237 191 - 2003 639 314 644 97 5814 98 40 1447 80 23 1292 178 - 1 13 1 21 27 - - - - - - - - - - 7530 9104 8332 32 19 15 795 10459 56 37 15 738 11539 190 15.5.7. Budżet gminy Czernice Borowe Dochody na 1 mieszkańca w zł 1999 2000 2001 2002 2003 dochody ogółem dochody własne udziały w podatkach stanowiących dochód budżetu państwa dotacje celowe 951,5 1006 983 1224 1241 282,0 312 339 379 381 88,9 78 63 54 66 163,9 169 90 272 215 Środki na dofinansowanie zadań gmin 60,1 0,39 70,4 subwencje 416,5 447 419 519 579 Dotacje ze starostwa na zadania komunikacyjne 1,5 - Dochody budżetu gminy w tys zł. 1999 2000 2001 2002 2003 dochody ogółem dochody własne dotacje celowe subwencje 4036,3 4235,704 4133,433 5107 5150 1828,6 1643,898 1991,088 1806 1853 440,8 711,034 379,977 1133 891 1766,9 1880,772 1762,368 2168 2406 Struktura dochodów gminy Czernice Borowe w 2002 roku 42,45% 35,36% dochody własne dotacje celowe subwencje 22,19% 191 Struktura dochodów gminy Czernice Borowe w 2003 roku 35,98% 46,72% dochody własne dotacje celowe subwencje 17,30% Wydatki budżetu gminy Czernice Borowe Wydatki ogółem w tys. zł Wydatki inwestycyjne w tys. zł 4404,147 4217,988 4285,475 5168 5442 1205,492 441,083 528,253 793 994 1999 2000 2001 2002 2003 Struktura wydatków w % 1999 2000 2001 2002 2003 Wydatki ogółem Wydatki bieżące Wydatki inwestycyjne 100 100 100 100 100 72,63 89,54 87,67 85 82 27,37 10,46 12,33 15 18 192 Wydatki budżetu gminy Czernice Borowe w tys zł. Nazwa działu Rolnictwo Leśnictwo Transport Gospodarka komunalna Gospodarka mieszkaniowa Oświata i wychowanie Kultura i sztuka Ochrona zdrowia Opieka społeczna Kultura fizyczna i sport Różne Administracja Bezpieczeństwo publiczne Finanse Urzędy naczelnych organów władzy, kontroli i sądownictwa Wymiar sprawiedliwości i prokuratura Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę Działalność usługowa Informatyka Obsługa długu publicznego Edukacyjna opieka wychowawcza Razem Kwota w tys. zł 2001 2002 8,000 37 0,400 326,016 457 56,650 147 99,200 2205,743 2470 107,500 108 32,006 29 393,863 753 3,000 1 28,000 18 944,009 945 0,500 88 80,000 - 1999 815,5 185,7 49,2 51,6 1915,2 104,0 38,4 428,9 3,8 10,3 801,0 - 2000 14,550 387,079 47,315 85,498 2071,358 107,500 20,346 471,153 2,997 3,317 918,314 0,800 81,215 0,5 6,546 0,588 19 13 - - - - - - - - - - 4404,1 4217,988 4285,475 21 5 36 34 5168 54 9 30 57 5442 193 2003 34 618 73 2684 110 30 713 3 16 946 52 - 16. ANALIZA SWOT Mocne strony: - wzrost znaczenia regionu przasnyskiego po utworzeniu powiatu, - dobry stan środowiska przyrodniczego, - wysoka lesistość, - wysokie wykorzystanie użytków rolnych i efektywne dostosowywanie produkcji rolniczej do klas bonitacyjnych gleby, - narastający proces koncentracji gospodarstw rolnych, - wzrastająca liczba gospodarstw rolnych uzyskujących dochody również z działalności pozarolniczej, - wzrost liczby małych podmiotów gospodarczych, - wzrost poziomu produkcji, eksportu oraz zatrudnienia w istniejących dużych przedsiębiorstwach przemysłowych, - niskie ceny oraz znaczna rezerwa gruntów pod inwestycje, - duża rezerwa mocy energetycznych, - dobra infrastruktura telekomunikacyjna, - dodatni przyrost naturalny, - nowoczesna baza opieki zdrowotnej, - wzrost standardu, ilości oraz liczby uczniów placówek oświatowych zarządzanych przez powiat, - wzrost bezpieczeństwa obywateli, - proinwestycyjny budżet oraz niskie zadłużenie powiatu. Słabe strony: - brak instytucjonalnych form współpracy gmin i powiatu, - wysoka stopa bezrobocia, - niekorzystne zjawiska demograficzne: proces starzenia się ludności, przeludnienie agrarne wsi, 194 - znaczna migracja ekonomiczna ludności, - pauperyzacja społeczeństwa oraz zwiększenie zagrożenia patologiami społecznymi, - mała liczba podmiotów gospodarczych przetwarzających artykuły rolnicze, - ograniczony napływ inwestycji zewnętrznych, w tym kapitału zagranicznego, - brak firm i instytucji kreujących rozwój technologicznie zaawansowanych dziedzin gospodarki, - niski stopień informatyzacji powiatu, - słabe wykorzystanie walorów historycznych i przyrodniczych dla celów turystyki i rekreacji, - zły stan techniczny dróg wszystkich kategorii, - nie zadawalający stan gospodarki odpadami, ochrony wód oraz kanalizacji, - brak sieci gazowniczej, - brak nowoczesnego centrum sportu i rekreacji. Szanse: - członkostwo Polski w UE, - rosnący od 2002 r. Produkt Krajowy Brutto, - niska inflacja, - obniżenie do 19% podatku dochodowego od osób prawnych, - dynamiczny wzrost eksportu od 2002 r., - rozwój nowych dziedzin gospodarki opartych o najnowocześniejsze technologie, - stale rosnący udział sektora usług w wartości PKB, - znaczący wzrost jakości towarów i produktów wytwarzanych przez krajową gospodarkę, - dynamiczny rozwój szkolnictwa wyższego i znaczne zwiększenie liczby osób studiujących, - systematyczne zwiększanie nakładów przyrodniczego, 195 na ochronę środowiska - znaczące zasoby dziedzictwa kulturowego. Zagrożenia: - wysoki deficyt budżetowy i dług publiczny państwa, - niedobór środków finansowych krajowych i samorządowych ograniczający pełne wykorzystanie programów pomocowych UE, - stan krajowej i lokalnej infrastruktury technicznej ograniczającej szybki wzrost inwestycji krajowych i zagranicznych oraz wpływającej na jakość życia społeczeństwa, - niski poziom inwestycji w przedsiębiorstwach krajowych, - wysoki koszt kredytu bankowego ograniczający rozwój małych i średnich przedsiębiorstw, - wysokie koszty pracy wpływające na istnienie tzw. szarej strefy, - bardzo wysokie bezrobocie oraz zła alokacja środków finansowych przeznaczanych na jego zwalczanie, - pauperyzacja większej części społeczeństwa wpływająca na wielkość popytu wewnętrznego, - zbyt małe środki finansowe przeznaczane przez Państwo na realizacje zadań samorządów, - nieefektywny system finansowania ochrony zdrowia oraz pomocy społecznej wpływający na dostępność i jakość usług medycznych oraz poziom ochrony najbiedniejszej części społeczeństwa, - zbyt wolno wzrastający poziom bezpieczeństwa publicznego, - słabo rozwinięty sektor usług turystycznych ograniczający wykorzystanie naturalnych walorów przyrodniczych i dziedzictwa kulturowego kraju i regionów, - niskie nakłady na badania naukowe powodujące słabość technologiczną gospodarki, 196 - wysokie koszty dostępu do dóbr kultury powodujące ograniczenie poziomu ogólnego wykształcenia społeczeństwa. 197 III. GŁÓWNE CELE, DZIAŁANIA ORAZ ZADANIA PLANU ROZWOJU POWIATU PRZASNYSKIEGO NA LATA 2004-2013. Cel I: Zwiększenie konkurencyjności oraz atrakcyjności inwestycyjnej i turystycznej powiatu, tworzenie jak najlepszych warunków do trwałego wzrostu przedsiębiorczości mieszkańców. Działanie 1: Wzmocnienie infrastruktury drogowej Powiatu Przasnyskiego. Zadanie 1: Przebudowa i modernizacja dróg powiatowych o łącznej długości 128 km w latach 2004-2006. Zadanie 2: Kontynuacja przebudowy i modernizacji dróg powiatowych w latach 2007-2013 o łącznej długości 180 km. Działanie 2: Tworzenie dogodnych warunków dla lokalizacji przedsięwzięć gospodarczych i naukowych w zakresie nowych technik i technologii. Zadanie 1: Utworzenie w latach 2007-2013, w oparciu o partnerstwo publicznoprawne parku technologicznego oraz parku przemysłowego na terenie byłego lotniska wojskowego w Sierakowie k/Przasnysza. Zadanie 2: Przygotowanie wykorzystującej lokalizacji dla budowy odnawialne źródła energii elektrociepłowni w Sierakowie k/Przasnysza. Działanie 3: Rozwój funkcji turystyczno-wypoczynkowych powiatu Zadanie 1: Budowa 80 km dróg rowerowych i stworzenie w ten sposób 198 zintegrowanego systemu tras rowerowo-dydaktycznych o łącznej długości 160 km. Zadanie 2: Budowa Mazowieckiego Centrum Sportów Zimowych: w latach 2004-2006 – kompleks w Przasnyszu w latach 2006-2008 – kompleks w Chorzelach Zadanie 3: Opracowanie powiatowego programu rozwoju turystyki na lata 2005-2013. Działanie 4: Wspomaganie przedsiębiorczości oraz aktywizacji zawodowej mieszkańców powiatu. Zadanie 1: Opracowanie powiatowego programu rozwoju przedsiębiorczości na lata 2005-2013. Zadanie 2: Stworzenie i udostępnienie bazy komputerowej o terenach i obiektach przeznaczonych na inwestycje. Zadanie 3: Inspirowanie i wspomaganie działania instytucji oraz organizacji otoczenia biznesu, szczególnie w zakresie absorpcji krajowych i zagranicznych środków pomocowych. Zadanie 4: Stymulowanie tworzenia pozarolniczych miejsc pracy, szczególnie w agroturystyce, rzemiośle artystycznym, gastronomii i usługach oraz produkcji regionalnych produktów rolniczych. Zadanie 5: Wzmocnienie organizacyjne działalności PUP w zakresie aktywnych form przeciwdziałania bezrobociu. 199 Cel II: POPRAWA WARUNKÓW ŻYCIA I WYPOCZYNKU MIESZKAŃCÓW POWIATU ORAZ FUNKCJONOWANIA I DOSTĘPNOŚCI USŁUG SPOŁECZNYCH. Działanie 1: Podniesienie poziomu wykształcenia i kwalifikacji zawodowych mieszkańców powiatu. Zadanie 1: Wzmocnienie materialne szkół i placówek zarządzanych przez powiat: kontynuowanie programu remontów bazy lokalowej, unowocześniania wyposażenia (pracownie komputerowe), zakup pomocy dydaktycznych, rozbudowa księgozbiorów. Zadanie 2: Zakończenie budowy sali gimnastycznej przy Liceum Ogólnokształcącym w Przasnyszu. Zadanie 3: Utworzenie w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego Samorządowej Szkoły Wyższej. Zadanie 4: Dostosowywanie profili kształcenia w szkołach ponadpodstawowych oraz w Samorządowej Szkole Wyższej do istniejących oraz prognozowanych trendów w gospodarce. Działanie 2: Poprawa stanu zdrowia mieszkańców powiatu. Zadanie 1: Rozwój edukacji pro-zdrowotnej (zwiększenie ilości szkół promocji zdrowia, opracowanie raportu o stanie zdrowia dzieci i młodzieży). Zadanie 2: Rozwój nowych form opieki medycznej, w tym utworzenie Oddziału Ratownictwa Medycznego w Szpitalu Rejonowym w Przasnyszu. Zadanie3: Utrzymanie dotychczasowego, wysokiego standardu lecznictwa zamkniętego w Szpitalu Rejonowym w Przasnyszu, między innymi poprzez stałe kształcenie kadry medycznej oraz pozyskiwanie wysokiej klasy specjalistów. 200 Działanie 3: Zapewnienie koniecznej opieki socjalnej osobom i rodzinom znajdującym się w trudnej sytuacji życiowej. Zadanie 1: Zakończenie w 2008 r. standaryzacji w Domu Pomocy Społecznej w Przasnyszu w celu jak najlepszego wykorzystania istniejącej bazy lokalowej. Zadanie 2: Utworzenie w 2005 r. przy PCPR poradni rodzinnej oraz zwiększenie środków finansowych w latach 2005-2013 na działania w zakresie pomocy dla grup społecznych wymagających wsparcia. Zadanie 3: Rozwijanie sprawdzonych już form opieki jakimi są Rodzinne Domy Dziecka i Rodziny Zastępcze nad sierotami lub dziećmi z rodzin patologicznych. Działanie 4: Poprawa warunków wypoczynku mieszkańców powiatu oraz dostępu do dóbr kultury. Zadanie 1: Zwiększenie dostępności do aktywnego uprawiania sportu i rekreacji i turystyki poprzez:: - budowę kompleksu Mazowieckiego Centrum Sportów Zimowych w Przasnyszu i Chorzelach, - budowę zintegrowanego systemu ścieżek rowerowych, - zagospodarowanie w latach 2004-2008 rzeki Omulew oraz zbiorników wodnych dla celów turystyki i rekreacji, - wspieranie rozwoju klubów i stowarzyszeń sportowych, - wspomaganie działań gmin w zakresie budowy hal i boisk sportowych dla szkół ponadgimnazjalnych w Krasnem i Jednorożcu. Zadanie 2: Rozwijanie funkcji kulturotwórczych powiatu: 201 - wspieranie twórczości artystycznej i tworzenie warunków do działania i rozwoju twórców kultury, artystów, ochrony rzemiosła artystycznego, sponsorowanie ważnych dla kultury powiatu przedsięwzięć, np. wystaw i plenerów malarskich, spektakli teatralnych, wystaw historycznych, - propagowanie wiedzy o regionie przasnyskim – wspieranie wydawnictw i imprez promujących powiat, kulturę ludową Mazowsza i powiatu. 202 Cel III: PRZECIWDZIAŁANIE DEGRADACJI I REWALORYZACJA ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO POWIATU. Działanie 1: Zmniejszenie zanieczyszczenia środowiska. Zadanie 1: Uporządkowanie gospodarki odpadami poprzez likwidację i rekultywację bądź dostosowanie składowisk odpadów Zadanie 2: Ochrona jakości powietrza atmosferycznego. Zadanie 3: Poprawa jakości wód: współpraca ściekowej: ponadlokalna budowa dotycząca nowych rozwiązania gminnych w miejscowościach: Chorzele, Jednorożec i problemu gospodarki oczyszczalni ścieków Krasne, ograniczenie wpływu zanieczyszczeń z rolnictwa na jakość wód poprzez systematyczne wdrażanie zasad prowadzenia gospodarki rolnej zgodnych z założeniami ochrony środowiska, edukacja ekologiczna i promocja w zakresie ekologicznych produktów rolniczych, Działanie 2: Prowadzenie racjonalnej gospodarki wodnej Zadanie 1: Program poprawy jakościowej i ilościowej zasobów wodnych w powiecie przasnyskim – plan małej retencji w latach 2004-2011. Budowa i rozbudowa lub modernizacja zbiorników wodnych: zbiornik Jednorożec- 51 ha, w latach 2005-2006, zbiornik Chorzele – 2 ha, planowana budowa w roku 2006, zbiornik Karwacz – 6 ha, planowana rozbudowa w roku 2008, zbiornik Łoje – 2 ha, planowana rozbudowa w roku 2007, zbiornik Rudno Jeziorowe – 11 ha, planowana budowa w roku 2008, zbiornik Przasnysz – 15 ha, planowana rozbudowa w roku 2006, zbiornik Pawłowo- 3 ha, planowana budowa w roku 2008, 203 zbiornik Grójec-Obrębiec- 5 ha, planowana budowa w roku 2008. Działanie 3: Rewaloryzacja środowiska przyrodniczego. Zadanie 1: Ochrona powierzchni ziemi: - kontrola warunków i zaleceń zawartych w koncesjach na wydobywanie kopalin, egzekwowanie wykonania programów rekultywacji złóż, przeciwdziałanie nielegalnemu wydobywaniu kruszywa. Zadanie 2: Zwiększenie lesistości i ochrony lasów: uporządkowanie ewidencji gruntów zalesionych, zwiększanie powierzchni przewidzianych do zalesienia. Zadanie 3: Ekologizacja rolnictwa: stymulowanie produkcji żywności zgodnie z zasadami ekologii, wspieranie działalności w zakresie profesjonalnych usług doradczych, dotyczących współczesnych technologii przyjaznych człowiekowi, promocja regionalnych produktów rolnych. Zadanie 4: Podnoszenie poziomu edukacji ekologicznej: szerzenie wiedzy ekologicznej na wszystkich poziomach edukacji oraz w mediach, upowszechnianie zasad dobrej praktyki rolniczej, organizowanie konkursów, warsztatów, seminariów z zakresu wiedzy ekologicznej. 204 Zadanie 205 Cel I Działanie 1 Zadanie 1: Przebudowa i modernizacja dróg powiatowych o długości 128 km. Zadanie 2: Kontynuacja przebudowy i modernizacji dróg powiatowych o łącznej długości 180 km. Działanie 2 Zadanie 1: Utworzenie, w oparciu o partnerstwo publiczno-prawne parku technologicznego oraz parku przemysłowego na terenie byłego lotniska wojskowego w Sierakowie k/Przasnysza. Zadanie 2: Przygotowanie lokalizacji dla budowy elektrociepłowni wykorzystującej odnawialne źródła energii w Sierakowie k/Przasnysza. Działanie 3 Zadanie 1: Budowa 80 km dróg rowerowych i stworzenie w ten sposób zintegrowanego systemu tras rowerowo-dydaktycznych o łącznej długości 160 km. Zadanie 2: Budowa Mazowieckiego Centrum Sportów Zimowych: – kompleks w Przasnyszu – kompleks w Chorzelach Zadanie 3: Opracowanie powiatowego programu rozwoju turystyki. Działanie 4 Zadanie 1: Opracowanie powiatowego programu rozwoju przedsiębiorczości. Zadanie 2: Stworzenie i udostępnienie bazy komputerowej o terenach i obiektach przeznaczonych na inwestycje. Cel Lista zadań (projektów) oraz harmonogram ich realizacji. 2004-2006 2006-2008 2005 2005 2005 2004-2006 2004-2013 2007-2013 2007-2013 2004-2006 Okres realizacji 206 Cel II Działanie 1 Zadanie 1: Wzmocnienie materialne szkół i placówek zarządzanych przez powiat: kontynuowanie programu remontów bazy lokalowej, unowocześniania wyposażenia (pracownie komputerowe), zakup pomocy dydaktycznych, rozbudowa księgozbiorów. Zadanie 2: Zakończenie budowy sali gimnastycznej przy Liceum Ogólnokształcącym w Przasnyszu. Zadanie 3: Utworzenie w ramach partnerstwa publicznoprywatnego Samorządowej Szkoły Wyższej. Zadanie4: Dostosowywanie profili kształcenia w szkołach ponadpodstawowych oraz w Samorządowej Szkole Wyższej do istniejących oraz prognozowanych trendów w gospodarce. Działanie 2 Zadanie 1: Rozwój edukacji prozdrowotnej (zwiększenie ilości szkół promocji zdrowia, opracowanie raportu o stanie zdrowia dzieci i młodzieży). Zadanie 2: Rozwój nowych form opieki medycznej, w tym utworzenie Oddziału Ratownictwa Medycznego w Szpitalu Rejonowym w Przasnyszu. 2005-2006 2004-2013 2004-2013 2008-2009 2004 2004-2013 Zadanie 3: Inspirowanie i wspomaganie działania instytucji oraz 2004-2013 organizacji otoczenia biznesu, szczególnie w zakresie absorpcji krajowych i zagranicznych środków pomocowych. Zadanie 4: Stymulowanie tworzenia pozarolniczych miejsc pracy, szczególnie w agroturystyce, 2004-2013 rzemiośle artystycznym, gastronomii i usługach oraz produkcji regionalnych produktów rolniczych. Zadanie 5: Wzmocnienie organizacyjne działalności PUP w 2004-2006 zakresie aktywnych form przeciwdziałania bezrobociu. 207 - budowę zintegrowanego systemu ścieżek rowerowych, - zagospodarowanie rzeki Omulew oraz zbiorników wodnych dla celów turystyki i rekreacji, - wspieranie rozwoju klubów i stowarzyszeń sportowych, - wspomaganie działań gmin w zakresie budowy hal i boisk sportowych dla szkół ponadgimnazjalnych w Krasnem i Jednorożcu. Zadanie3: Utrzymanie dotychczasowego, wysokiego standardu lecznictwa zamkniętego w Szpitalu Rejonowym w Przasnyszu, między innymi poprzez stałe kształcenie kadry medycznej oraz pozyskiwanie wysokiej klasy specjalistów. Działanie 3 Zadanie 1: Zakończenie standaryzacji w Domu Pomocy Społecznej w Przasnyszu w celu jak najlepszego wykorzystania istniejącej bazy lokalnej Zadanie 2: Utworzenie przy PCPR poradni rodzinnej oraz zwiększenie środków finansowych na działania w zakresie pomocy dla grup społecznych wymagających wsparcia. Zadanie 3: Rozwijanie sprawdzonych już form opieki jakimi są Rodzinne Domy Dziecka i Rodziny Zastępcze nad sierotami lub dziećmi z rodzin patologicznych. Działanie 4 Zadanie 1: Zwiększenie dostępności do aktywnego uprawiania sportu, rekreacji i turystyki poprzez: - budowę kompleksu Mazowieckiego Centrum Sportów Zimowych w Przasnyszu i Chorzelach, 2004-2013 2004-2013 2004-2008 2004 2004-2008 2004-2013 2005-2013 2004-2008 2004-2013 208 Cel III Działanie 1 Zadanie 1: Uporządkowanie gospodarki odpadami poprzez likwidację i rekultywację bądź dostosowanie składowisk odpadów Zadanie 2: Ochrona jakości powietrza atmosferycznego: Zadanie 3: Poprawa jakości wód: współpraca ponadlokalna dotycząca rozwiązania problemu gospodarki ściekowej: budowa nowych gminnych oczyszczalni ścieków w miejscowościach: Chorzele, Jednorożec i Krasne, ograniczenie wpływu zanieczyszczeń z rolnictwa na jakość wód poprzez systematyczne wdrażanie zasad prowadzenia gospodarki rolnej zgodnych z założeniami ochrony środowiska, edukacja ekologiczna i promocja w zakresie ekologicznych produktów rolniczych. Działanie 2 Zadanie 1: Program poprawy jakościowej i ilościowej zasobów wodnych w powiecie przasnyskim – plan małej retencji w latach 2004-2011. zbiornik Jednorożec- 51 ha, zbiornik Chorzele – 2 ha, zbiornik Karwacz – 6 ha, Zadanie 2: Rozwijanie funkcji kulturotwórczych powiatu: - wspieranie twórczości artystycznej i tworzenie warunków do działania i rozwoju twórców kultury, artystów, ochrony rzemiosła artystycznego, sponsorowanie ważnych dla kultury powiatu przedsięwzięć, np. wystaw i plenerów malarskich, spektakli teatralnych, wystaw historycznych, - propagowanie wiedzy o regionie przasnyskim – wspieranie wydawnictw i imprez promujących powiat, kulturę ludową Mazowsza i powiatu 2005-2006 2006 2008 2004-2013 2004-2013 2004-2013 209 Zadanie 4: Podnoszenie poziomu edukacji ekologicznej: szerzenie wiedzy ekologicznej na wszystkich poziomach edukacji oraz w mediach, upowszechnianie zasad dobrej praktyki rolniczej, organizowanie konkursów, warsztatów, seminariów z zakresu wiedzy ekologicznej. zbiornik Łoje – 2 ha, zbiornik Rudno Jeziorowe – 11 ha, zbiornik Przasnysz – 15 ha, zbiornik Pawłowo- 3 ha, zbiornik Grójec-Obrębiec- 5 ha. Działanie 3 Zadanie 1: Ochrona powierzchni ziemi: kontrola warunków i zaleceń zawartych w koncesjach na wydobywanie kopalin, egzekwowanie wykonania programów rekultywacji złóż, przeciwdziałanie nielegalnemu wydobywaniu kruszywa. Zadanie 2: Zwiększenie lesistości i ochrony lasów: uporządkowanie ewidencji gruntów zalesionych, zwiększanie powierzchni przewidzianych do zalesienia. Zadanie 3: Ekologizacja rolnictwa: stymulowanie produkcji żywności zgodnie z zasadami ekologii, wspieranie działalności w zakresie profesjonalnych usług doradczych, dotyczących współczesnych technologii przyjaznych człowiekowi, promocja regionalnych produktów rolnych. 2004-2013 2004-2013 2004-2013 2007 2008 2006 2008 2008 2004-2013 Plan rozwoju powiatu przasnyskiego Zestawienie sumujące Cele główne Liczba działań 3 Liczba zadań 210 11 32 IV. PROJEKTY INWESTYCYJNE PLANOWANE DO REALIZACJI W RAMACH PLANU ROZWOJU POWIATU PRZASNYSKIEGO. 1. KRYTERIA WYBORU PROJEKTÓW Ze względu na znaczną liczbę zadań zawartych w planie rozwoju powiatu i jednocześnie ograniczone możliwości finansowe budżetu powiatu występuje konieczność wyboru priotytetów realizacyjnych. Podstawą wyboru priorytetów jest stopień ich ważności i pilności z punktu widzenia konieczności rozwiązywania istotnych problemów społecznych, gospodarczych, infrastrukturalnych i ekologicznych, a także likwidacji lub znacznego ograniczenia negatywnych skutków występujących barier i ograniczeń rozwojowych powiatu, w tym szczególnie: - wpływ na zwiększenie dostępności do terenów inwestycyjnych a także terenów o wysokich walorach turystycznych, - wpływ na rozwój istniejących podmiotów gospodarczych, - wpływ na zwiększenie liczby miejsc pracy, - wpływ na poprawę warunków życia i wypoczynku mieszkańców powiatu, - wpływ na ochronę środowiska przyrodniczego powiatu, - ponadlokalny (ogólnopowiatowy) charakter projektu. Ponadto każde zadanie powinno spełniać następujące warunki szczegółowe: - mieć uregulowany stan prawny terenów objętych projektem, - posiadać opracowaną dokumentację techniczna oraz pozwolenie na budowę - posiadać opracowane studium wykonalności oraz analizę wpływu na środowisko 211 - posiadać sformalizowane zasady współpracy w formie porozumień pomiędzy powiatem a gminami, na których obszarze jest realizowany projekt. - mieć opracowany projekt budżetu zadania. 2. ZADANIA PRIORYTETOWE ZAPLANOWANE DO REALIZACJI W LATACH 2004-2006. 2.1. WZMOCNIENIE INFRASTRUKTURY DROGOWEJ POWIATU PRZASNYSKIEGO. Przedmiotem projektu jest budowa zintegrowanego układu drogowego powiatu przasnyskiego, obejmującego przebudowę 5 odcinków dróg o łącznej długości 62 km oraz przystosowanie parametrów technicznych do standardów klasy G określonych w Rozporządzeniu Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny podlegać drogi publiczne i ich usytuowanie (Dz.u.Nr 43), a także modernizację 17 odcinków dróg o łącznej długości 66 km poprzez wyrównanie i umocnienie istniejącej nawierzchni. Łączna długość odcinków dróg wynosi 128 km. Realizację projektu przewidziano w latach: etap I: 2004 r. – przebudowa 25 km dróg etap II: 2005 r. – przebudowa 32 km dróg etap III: 2006 r. – przebudowa i modernizacja 71 km dróg. Generalnym celem realizacji projektu jest zwiększenie konkurencyjności oraz atrakcyjności inwestycyjnej i turystycznej powiatu. Zakłada się, że zrealizowanie projektu w całości spowoduje: - polepszenie dostępu do atrakcyjnych terenów inwestycyjnych i turystycznych powiatu dla inwestorów lokalnych i zewnętrznych, - wykorzystanie potencjału turystycznego, kulturowego, historycznego i przyrodniczego powiatu, 212 - zwiększenie aktywizacji zawodowej, w tym zatrudnienia, edukacji i usług społecznych dla mieszkańców powiatu. Harmonogram oraz nakłady finansowe planowane na realizację projektu. Okres realizacji (lata) Lp. Zakres realizacji Planowane nakłady finansowe (w tys. zł) 2004 1. Etap I – przebudowa 25 km dróg 9075 2005 2. Etap II – przebudowa 32 km dróg Etap III – przebudowa i modernizacja 71 km dróg 3. 11.624 2006 10.756 2004 – 2006 Razem Przebudowa i modernizacja 128 km dróg 31.455 2.2. WYKORZYSTANIE WALORÓW PUSZCZY KURPIOWSKIEJ DLA CELÓW TURYSTYKI ROWEROWEJ. Przedmiotem projektu jest budowa 80 km dróg rowerowych i stworzenie w ten sposób zintegrowanego systemu tras rowerowo-dydaktycznych o łącznej długości 160 km, przebiegających przez najbardziej atrakcyjne pod względem przyrodniczym i turystycznym tereny powiatu - Puszczę Kurpiowską. Pierwszym celem projektu jest stworzenie warunków dla turystyki promującej wymogi ochrony środowiska, dziedzictwa kulturowego oraz bezpieczeństwa drogowego. Drugim celem jest stworzenie warunków dla powstanie i rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw sektora turystycznego oraz gospodarstw agroturystycznych. Zrealizowanie projektu spowoduje: 213 - wykorzystanie i przyrodniczego potencjału powiatu, turystycznego, szczególnie kulturowego kompleksu Puszczy Kurpiowskiej, - zwiększenie świadomości ekologicznej, - wykorzystanie tras rowerowych do rehabilitacji zdrowotnej, a w okresie zimowym jako szlaków narciarsko-turystycznych. Harmonogram oraz nakłady finansowe planowane na realizację projektu Okres realizacji (lata) Lp. Zakres realizacji Planowane nakłady finansowe (w tys. zł) 2004 1. Budowa 20 km dróg rowerowych 1.516 2005 2. Budowa 60 km dróg rowerowych 4.549 2004 – 2005 Razem Budowa 80 km dróg rowerowych 214 6.065 2.3. BUDOWA MAZOWIECKIEGO CENTRUM SPORTÓW ZIMOWYCH W PRZASNYSZU. Przedmiotem projektu jest budowa wielofunkcyjnego obiektu sportoworekreacyjnego w Przasnyszu, w którego skład wchodzić będzie: - hala sportowa z płytą sztucznego lodowiska wraz z zapleczem konferencyjno-gastronomicznym na ok. 200 osób, - budynek zaplecza adaptowanego rekreacyjno-rehabilitacyjnego, budynku warsztatów na Zespołu bazie Szkół Ponadgimnazjalnych, obejmujący budowę basenu, sal ćwiczeń do rehabilitacji oraz gabinetów odnowy, - hotel na ok. 100 miejsc noclegowych z zapleczem konferencyjnogastronomicznym na ok. 200 miejsc, utworzony na bazie zmodernizowanego internatu Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych, - zagospodarowanie terenu otaczającego obiekt, w tym boisko do gier sportowych. Podstawowym celem budowy Mazowieckiego Centrum Sportów Zimowych jest poprawa atrakcyjności turystycznej Powiatu Przasnyskiego. Drugim celem jest projektu jest tworzenie warunków do powstawania i rozwoju małych i średnich firm, w tym przedsiębiorstw sektora turystycznego. Trzecim celem przedsięwzięcia jest poprawa warunków życia i wypoczynku mieszkańców powiatu, w tym zwiększenie dostępności do aktywnego uprawiania sportu i turystyki dzieci i młodzieży. Realizacja projektu spowoduje: - zwiększenie atrakcyjności powiatu poprzez całoroczną ofertę aktywnego wypoczynku, - zwiększenie udziału dzieci i młodzieży w turystyce krajowej oraz aktywnym uprawianiu sportu i rekreacji, - utrzymanie bądź utworzenie nowych miejsc pracy a przez to poprawę warunków życia mieszkańców powiatu. 215 Harmonogram oraz nakłady finansowe planowane na realizację projektu Okres realizacji (lata) Zakres realizacji Lp. Planowane nakłady finansowe (w tys. zł) 1. 2. Budowa hali sportowej z płytą sztucznego lodowiska oraz zaplecza rekreacyjno – rehabilitacyjnego z basenem 2004 – 2005 6.300 Adaptacja budynku internatu ZSP na hotel na 100 miejsc noclegowych, budowa zaplecza konferencyjno – gastronomicznego na 200 miejsc oraz zagospodarowanie otoczenia obiektu 2006 4.700 2004 – 2006 Razem Budowa kompleksu Mazowieckiego Centrum Sportów Zimowych 11.000 2.4. BUDOWA MAZOWIECKIEGO CENTRUM SPORTÓW ZIMOWYCH W CHORZELACH. Przedmiotem projektu jest budowa obiektu sportowo-rekreacyjnego w Chorzelach, obejmującego : - sztuczne lodowisko - hotel na ok. 50 miejsc noclegowych wraz z zapleczem konferencyjnogastronomicznym na ok. 100 osób, utworzony na bazie zmodernizowanego internatu ZSP w Chorzelach, - zagospodarowanie terenu otaczającego obiekt, w tym boisko do gier sportowych. Obiekt w Chorzelach jest integralna częścią kompleksu rekreacyjno-sportowego realizowanego w powiecie przasnyskim w ramach Mazowieckiego Centrum Sportów Zimowych. Podstawowym celem budowy tego obiektu jest wzmocnienie potencjału społeczno-gospodarczego gminy w celu osiągnięcia zrównoważonego rozwoju społeczno-gospodarczego całego powiatu przasnyskiego. Drugim celem jest projektu jest tworzenie warunków do 216 powstawania i rozwoju małych i średnich firm, w tym przedsiębiorstw sektora turystycznego. Trzecim celem jest poprawa warunków życia i wypoczynku mieszkańców powiatu, w tym zwiększenie dostępności do aktywnego uprawiania sportu i turystyki. Zrealizowanie projektu spowoduje: - zwiększenie atrakcyjności turystycznej północnej części powiatu, w tym szczególnie gminy Chorzele i Jednorożec poprzez całoroczną ofertę aktywnego wypoczynku, - zwiększenie udziału dzieci i młodzieży w turystyce krajowej oraz aktywnym uprawianiu sportu i rekreacji, - utrzymanie bądź utworzenie nowych miejsc pracy a przez to poprawę warunków życia mieszkańców powiatu. Okres realizacji (lata) Lp. 1. Zakres realizacji Planowane nakłady finansowe (w tys. zł) Wykonanie robót przygotowawczych do budowy kompleksu 217 2006 200 2005 2006 2007 2008 2005 128 km 25 32 71 Liczba osób korzystających (tys.) 10000 10000 Rezultaty 22000 18000 Oszczędność czasu (godz) Wzrost 5 4 dostępności (%) 15000 7 57000 2007 Produkty drogi rowerowe (km) 20 60 Rezultaty Wzrost liczby turystów (tys. osób) 1 218 1 1 2. Wykorzystanie walorów Puszczy Kurpiowskiej dla celów turystyki rowerowej Razem: III etap (km) II etap (km) Produkty I etap (km) 2006 2 2008 Wskaźniki osiągnięć projektu 2004 1. Wzmocnienie infrastruktury drogowej Powiatu Przasnyskiego 2004 3. Wskaźniki osiągnięć projektów realizowanych w latach 2004-2006 wzrost miejsc noclegowych ogółem (m. nocleg.) wzrost miejsc noclegowych w gospodarstwach agroturystycznych (m. nocleg.) Oddziaływanie 20 Wzrost liczby nowych miejsc pracy (stałe) Wzrost liczby nowych miejsc pracy (czasowe) 5 10 10 5 2005 Zmniejszenie liczby wypadków Oddziaływanie 2004 5 10 15 20 5 2006 5 10 15 30 10 2007 10 15 15 30 10 2008 budynek zaplecza rekreacyjnorehabilitacyjnego z basenem hotel na 100 miejsc noclegowych (szt) zaplecze konferencyjnogastronomiczne na 200 miejsc (m2) 1657 1 1 2008 Rezultaty 2007 wzrost miejsc noclegowych (l. osób) 1974 2006 hala sportowa z płytą sztucznego lodowiska (m2) 2005 Produkty 2004 2004 219 2005 100 2006 3. Budowa Mazowieckiego Centrum Sportów Zimowych w Przasnyszu 2007 2008 5 liczba nowo utworzonych miejsc pracy (l. osób) 2006 10 1000 2007 10 10 1000 2005 10 10 wzrost liczby turystów (l. osób) Oddziaływanie 2004 liczba nowo utworzonych miejsc pracy (miejsca stałe) liczba nowo utworzonych miejsc pracy (miejsca czasowe) 10 15 10 1000 2008 20 20 2 zagospodarowanie otoczenia obiektu hotel na 50 miejsc nocl. (szt) zaplecze konferencyjnogastronomiczne na 100 miejsc (m2) 1 2004 1 1 Rezultaty 1974 2007 2008 wzrost miejsc noclego -wych (l. osób) 2006 hala sportowa z płytą sztucznego lodowiska (m2) 2005 Produkty 2004 2005 220 2006 2007 4. Budowa Mazowieckiego Centrum Sportów Zimowych w Chorzelach zagospodarowanie otoczenia obiektu 50 2008 wzrost liczby turystów (l. osób) liczba nowo utworzon ych miejsc pracy (l. osób) Oddziaływanie 2006 2007 5 2008 5 300 2009 5 500 2010 5 500 2011 4. ZADANIA (PROJEKTY) INWESTYCYJNE PLANOWANE DO REALIZACJI W LATACH 2007 – 2013 4.1. KONTYNUACJA PRZEBUDOWY INFRASTRUKTURY DROGOWEJ POWIATU I MODERNIZACJI PRZASNYSKIEGO. Zadanie polega na przebudowie i modernizacji w latach 2007 – 2013 dróg powiatowych o łącznej długości 180 km w tym: w latach 2007 – 2009 – 70 km w latach 2010 – 2011 – 60 km w latach 2011 – 2013 – 50 km i osiągnięcie w 2013 r. wskaźnika około 70% dostosowania ciągów drogowych do standardów UE. Celem projektu jest kontynuowanie: procesu otwarcia obszaru powiatu przasnyskiego dla inwestorów zewnętrznych, tworzenia warunków dla rozwoju aktywności gospodarczej mieszkańców, pełnej dostępności do instytucji świadczących usługi publiczne oraz poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego. Realizacja projektu spowoduje: - włączenie obszarów całego powiatu do przestrzeni gospodarczej województwa i kraju i wzrost jego pozycji gospodarczej i społecznej w regionie - pełne wykorzystanie walorów przyrodniczych, kulturowych i turystycznych powiatu w celu stymulacji tworzenia małych i średnich przedsiębiorstw i wzrostu zatrudnienia - wzrost zamożności oraz polepszenie życia i wypoczynku mieszkańców powiatu 221 Planowane wskaźniki osiągnięć projektu: Kontynuacja przebudowy i modernizacji infrastruktury drogowej Powiatu Przasnyskiego Jedno Lata realizacji Wskaźnik stka miary 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Produkty: Przebudowa i Km 20 25 25 30 30 25 25 modernizacja dróg powiatowych Rezultaty: 1000 1100 1. Oszczędność czasu godz. 8000 8000 5000 5000 5000 0 0 podróży Oddziaływanie: liczba 1. Wzrost liczby miejsc 30 50 30 30 30 30 50 nowych miejsc pracy pracy Harmonogram oraz nakłady finansowe planowane na realizację projektu Okres realizacji (lata) Lp. Zakres realizacji Planowane nakłady finansowe (w tys. zł) 2007 – 2009 1. Przebudowa i modernizacja 70 km dróg 17.203 2010 – 2011 2. Przebudowa i modernizacja 60 km dróg Przebudowa i modernizacja 50 km dróg 3. 14.745 2012 – 2013 12.287 2007 – 2013 Razem Przebudowa i modernizacja 180 km dróg 4. wane wskaźniki osiągnięć projektu: 222 44.235 Kontynuowanie budowy Mazowieckiego Centrum Sportów Zimowych w Chorzelach Wskaźnik Jedno stka miary Produkty: m2 1. Hala sportowa z płytą sztucznego lodowiska szt. 2. Hotel 3. Zaplecze szt. konferencyjnogastronomiczne 4. Zagospodarowanie otoczenia obiektu Rezultaty: 1.Wzrost miejsc l. osób noclegowych Oddziaływanie: 1. wzrost liczby turystów l. osób 2. liczba l. osób nowoutworzonych miejsc pracy Lata realizacji 2007 2008 2009 2010 2011 300 5 500 5 500 5 2012 2013 1974 1 1 1 50 5 Harmonogram oraz nakłady finansowe planowane na realizację projektu Okres realizacji (lata) Lp. Zakres realizacji Planowane nakłady finansowe (w tys. zł) 1. 2. Modernizacja internatu ZSP w Chorzelach na hotel na 50 miejsc noclegowych oraz budowa zaplecza konferencyjno – gastronomicznego i zagospodarowanie otoczenia obiektu Budowa sztucznego lodowiska 2007 2.200 2008 3.800 Razem Budowa kompleksu Mazowieckiego Centrum Sportów Zimowych w Chorzelach 223 2007 – 2008 6.000 4.3. UTWORZENIE PARKU TECHNOLOGICZNEGO I PARKU PRZEMYSŁOWEGO Projekt polega na utworzeniu w latach 2007-2013 parku technologicznego i parku przemysłowego na terenie byłego lotniska wojskowego w Sierakowie k/Przasnysza. W tym celu część nieruchomości (około 150 ha) zostanie udostępniona inwestorom deklarującym budowę (rozbudowę) zakładów produkcyjnych, handlowych, usługowych. Szczególnie wspierane będą inicjatywy gospodarcze z sektora przemysłu rolno-spożywczego oraz usług dla rolnictwa, budownictwa i ochrony środowiska. Park technologiczny będzie wyodrębnionym obszarowo i instytucjonalnie zespołem oferującym przedsiębiorcom, chcącym zastosować w swej działalności gospodarczej nowe technologie, usługi w zakresie doradztwa w tworzeniu i rozwoju przedsiębiorstw. Projekt realizowany będzie całkowicie w oparciu o partnerstwo publiczno-prywatne. Celem projektu jest wykorzystanie wolnych zasobów terenów inwestycyjnych dla przeciwdziałania bezrobociu i aktywizacji lokalnego rynku pracy oraz podniesienia potencjału wytwórczego powiatu. Zrealizowanie projektu spowoduje: - zwiększenie liczby małych i średnich przedsiębiorstw, - unowocześnienie gospodarki powiatu, - zwiększenie absorpcji środków pomocowych Unii Europejskiej. 224 Planowane wskaźniki osiągnięć projektu: Utworzenie parku technologicznego i parku przemysłowego Wskaźnik Produkty: Teren inwestycyjny o docelowej powierzchni 150 ha Rezultaty: Powstanie nowych przedsiębiorstw Oddziaływanie: Wzrost liczby miejsc pracy Jednost ka miary Lata realizacji 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 20 20 20 20 20 20 30 l. przeds. 3 7 5 5 5 5 10 l. msc. pracy 10 25 30 20 20 20 30 ha Harmonogram oraz nakłady finansowe planowane na realizację projektu Okres realizacji (lata) Lp. Zakres realizacji Planowane nakłady finansowe (w tys. zł) 1. 2. Przygotowanie terenu pod inwestycje o powierzchni 150 ha 2007 – 2013 Utworzenie 40 nowych firm 2007 – 2013 200 6.800 Razem Utworzenie parku przemysłowego i parku technicznego 225 2007 – 2013 7.000 4.4. UTWORZENIE SAMORZĄDOWEJ SZKOŁY WYŻSZEJ Projekt polega na utworzeniu, w oparciu o partnerstwo publicznoprywatne, uczelni wyższej kształcącej kadrę specjalistów dla istotnych z punktu widzenia rozwoju powiatu dziedzin gospodarki i usług społecznych: turystyki, rekreacji, sportu, rehabilitacji, agrobiznesu. Dla celów dydaktycznych i socjalnych uczelni wykorzystana zostanie, zarówno już istniejąca baza w dziedzinie rehabilitacji (Szpital Rejonowy w Przasnyszu, Poradnia AGA), jak też nowopowstałe w latach 2004-2008 kompleksy Mazowieckiego Centrum Sportów Zimowych oraz zaplecze techniczne i budowle parku technologicznego. Celem projektu jest dostosowanie kierunków kształcenia do potrzeb rozwojowych powiatu oraz prognozowanych trendów w gospodarce. Realizacja projektu spowoduje: - zwiększenie dostępności wyższego wykształcenia dla młodzieży wiejskiej, - przyczyni się to do rozwoju aktywności zawodowej absolwentów szkoły na terenie powiatu, - zwiększy jakość usług w dziedzinie turystyki, rekreacji i rehabilitacji dla mieszkańców powiatu oraz innych regionów kraju. Utworzenie Samorządowej Szkoły Wyższej Wskaźnik Produkty: Wydziały Samorządowej Szkoły Wyższej Rezultaty: Liczba studentów Oddziaływanie: Wzrost liczby miejsc pracy Jednost ka miary l. wydział ów l. studentó w l. msc. pracy Lata realizacji 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 0 0 1 1 1 0 1 0 0 50 150 300 500 750 0 0 5 10 15 10 10 226 Harmonogram oraz nakłady finansowe planowane na realizację projektu Okres realizacji (lata) Zakres realizacji Lp. Planowane nakłady finansowe (w tys. zł) 1. 2. Przygotowanie warunków organizacyjnych i administracyjnych dla utworzenia Samorządowej Szkoły Wyższej 2009 – 2010 Przygotowanie bazy materialnej i dydaktycznej oraz naukowej dla utworzenia trzech kierunków kształcenia w Samorządowej Szkole Wyższej 2009 – 2013 Razem Utworzenie Samorządowej Szkoły Wyższej 227 300 4.700 2009 – 2013 5.000 V. PLAN FINANSOWY PLANU ROZWOJU POWIATU PRZASNYSKIEGO 1. ŹRÓDŁA FINANSOWANIA PLANU W LATACH 2004- 2006 Wysokość finansowania (w tys. zł) Lp. Źródła finansowania Status 2004 2005 2006 12.180 2.773 5.493 3.914 2.000 1.500 200 300 Razem 14.180 4.273 5.693 4.214 Priorytetowe 36.540 8.318 16.480 11.742 - - 36.540 8.318 50.720 12.591 22.173 15.956 Priorytetowe 1. 2. Ogółem projektu (zadania) Budżet Powiatu Pozostałe Środki Unii Europejskiej Pozostałe Razem Razem 228 - - 16.480 11.742 2.ŹRÓDŁA FINANSOWANIA ORAZ KOSZTY PROJEKTÓW REALIZOWANYCH W LATACH 2004-2006. Projekt I: Wzmocnienie infrastruktury drogowej Powiatu Przasnyskiego L.p Źródła finansowania 1. 2. 3. 4. Budżet powiatu Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego Razem Koszt całkowity Wysokość finansowania (tys. zł) 2004 2005 2006 2.269 2.906 2.689 6.806 8.718 8.067 9.075 11.624 31.455 10.756 Projekt II: Wykorzystanie walorów Puszczy Kurpiowskiej dla celów turystyki rowerowej L.p Źródła finansowania Wysokość finansowania (tys. zł) 2004 2005 1. Budżet powiatu 379 1.137 2. Europejski Fundusz 1.137 3.412 Rozwoju Regionalnego 3. Razem 1.516 4.549 4. Koszt całkowity 6.065 Projekt III: Budowa Mazowieckiego Centrum Sportów Zimowych w Przasnyszu L.p Źródła finansowania Wysokość finansowania (tys. zł) 2004 2005 2006 1. Budżet powiatu 125 1.450 1.175 2. Europejski Fundusz 375 4.350 3.525 Rozwoju Regionalnego 3. Razem 500 5.800 4.700 4. Koszt całkowity 11.000 Projekt IV: Budowa Mazowieckiego Centrum Sportów Zimowych w Chorzelach L.p Źródła finansowania Wysokość finansowania (tys. zł) 2004 2005 2006 2007 2008 1. Budżet powiatu 0 0 50 550 950 2. Europejski Fundusz 0 0 150 1.650 2.850 Rozwoju Regionalnego 3. Razem 0 0 200 2.200 3.800 4. Koszt całkowity 6.200 229 Planowane nakłady finansowe na realizację projektów (zadań) w latach 2007-2013 Lp. 1 2 3 4 Nazwa priorytetu (zadania) Kontynuacja przebudowy i modernizacji infrastruktury drogowej Powiatu Przasnyskiego Kontynuowanie budowy Mazowieckiego Centrum Sportów Zimowych w Chorzelach Utworzenie parku technologicznego i parku przemysłowego Utworzenie Samorządowej Szkoły Wyższej RAZEM Nakłady finansowe w tym budżet ogółem powiatu 44.235 11.059 6.200 1.550 7.000 200 10.000 300 67.435 13.109 3. PLANOWANE ŹRÓDŁA ORAZ SZACOWANE KWOTY PROJEKTÓW REALIZOWANYCH W LATACH 2007 - 2013 Nakłady finansowe (w tys. zł) Lp. Nazwa Budżet Środki priorytetu /zadnia Ogółem Powiatu Środki UE prywatne 1. Kontynuacja przebudowy i modernizacji infrastruktury drogowej Powiatu Przasnyskiego 2. Kontynuowanie budowy Mazowieckiego Centrum Sportów Zimowych w Chorzelach 3. Utworzenie parku technologicznego i parku technicznego 4. Utworzenie Samorządowej Szkoły Wyższej Razem 44.295 11.059 33.176 - 6.000 1.500 4.500 7.000 200 - 6.800 5000 300 - 4.700 62.235 13.059 37.676 11.500 230 VI. ZASADY WDRAŻANIA, SYSTEM MONITOROWANIA ORAZ SPOSOBY PROMOCJI PLANU. 1. ZASADY WDRAŻANIA Zgodnie z ustawą o samorządzie powiatowym tworzenie i kontrola realizacji planów rozwoju powiatu należy do właściwości Rady Powiatu. Rada Powiatu w drodze uchwały zatwierdza plan rozwoju i wyznacza organ odpowiedzialny za jego realizacje (wdrażanie). Rada Powiatu określa też zakres i harmonogram kontroli realizacji planu. Organem wdrażającym Plan Rozwoju Powiatu Przasnyskiego na lata 2004 – 2013 jest Zarząd Powiatu. Zarząd Powiatu podejmuje wszelkie zadania operacyjne związane z realizacją Planu. Komórką odpowiedzialną za bieżącą realizację Planu jest Wydział Rozwoju Gospodarczego, Promocji, Rolnictwa i Ochrony Środowiska Starostwa Powiatowego. Do zadań Wydziału należy: - Koordynacja działań wydziału oraz jednostek organizacyjnych Starostwa Powiatowego w zakresie realizacji zadań i projektów planu, - Opiniowanie rozwiązań organizacyjnych i finansowych dotyczących zadań i projektów pod kątem zgodności z Planem, - Monitorowanie wdrażania Planu i kontrola założonych wskaźników osiągnięć, - Promocja Planu. 231 2.SYSTEM MONITOROWANIA System monitorowania Planu Rozwoju Powiatu Przasnyskiego na lata 2006 – 2013 obejmuje: - Monitoring rzeczowy polegający na kontroli wskaźników celów planu, działań oraz zadań (projektów), - Monitoring finansowy polegający na kontroli wydatków przeznaczonych w Planie na realizację zadań i projektów. Jednostkami organizacyjnymi odpowiedzialnymi za monitoring rzeczowy są: - Powiatowy Zarząd Dróg, - Powiatowy Urząd Pracy, - Wydział Zdrowia, Oświaty i Sportu. Jednostką organizacyjną odpowiedzialną za monitoring finansowy jest Wydział Finansowo – Budżetowy. Jednostką koordynującą i nadzorującą prawidłowość monitoringu jest Wydział Rozwoju Gospodarczego, Promocji, Rolnictwa i Ochrony Środowiska. Monitoring wskaźników rzeczowych oraz finansowych odbywać się będzie w okresach kwartalnych. Z przeprowadzonego monitoringu sporządzany jest raport. Raport podlega weryfikacji prze jednostkę nadzorującą i koordynująca. Zweryfikowany raport zatwierdza Zarząd Powiatu. 232 3.PROMOCJA PLANU Działania promocyjne zostały zaplanowane w celu informowania opinii publicznej o przebiegu realizacji oraz efektach Planu Rozwoju Powiatu. Do działań tych należą: - Zaprezentowanie Planu po przez syntetyczne publikacje w prasie lokalnej i centralnej oraz w mediach elektronicznych, - Upowszechnienie treści Planu po przez prezentowanie jego celów i zadań pod czas spotkań z mieszkańcami powiatu w tym szczególnie z przedsiębiorcami, rolnikami, studentami, - Zaprezentowanie drogą elektroniczną możliwości inwestycyjnych Planu największym firmom w kraju oraz izbom przemysłowo – handlowym, - Cykliczne prezentowanie efektów planu podczas konferencji prasowych i wizyt dziennikarzy w terenie, - Tablice reklamowe umieszczane w miejscach realizacji poszczególnych zadań (projektów), - Stałe tablice pamiątkowe umieszczane na miejscach powszechnie dostępnych na terenie zrealizowanego projektu (zadania). 233